توکن سوزی در ارزهای دیجیتال چیست؟
بازار ارزهای دیجیتال مانند دنیای پر از نوسانی است که رویدادهای زیادی در آن مؤثر است. بسیاری از افراد و فعالان عرصه ارزهای دیجیتال برای ایجاد تغییر در این بازار برخی عملکردهای مختلف را بروز می‌دهند. گاهی فعالان بازار ارزهای دیجیتال با مشاهده روند نزولی ارزهای موردنظر خود، اقدام به کارهای می‌کنند که بتوانند ارزش ارز موردنظر خود را افزایش دهند، اما به عقیده شما چه کاری می‌تواند در افزایش ارزش یک ارز بسیار مؤثر باشد؟ توکن سوزی یکی از راه حل هاست!
اگر در زمینه ارزهای دیجیتال فعالیت کرده باشید، حتماً عبارت توکن سوزی را شنیده‌اید. این کار برای فعالان و اقتصاددانان این عرصه سود زیادی را به همراه دارد و از جمله فعالیت‌های است که سبب کاهش عرضه در مقایسه با تقاضا میشود، اما به نظر شما کاهش عرضه چه تأثیری دارد و هدف فعالان این بازار از این کار چیست؟
برای دستیابی به این پرسش ابتدا باید با مفاهیم اصلی مانند توکن و دلیل توکن سوزی آشنا شویم. درک این مفاهیم مانند چینش یک پازل در کنار هم است که درنهایت ما را به مقصد نهایی می‌رساند؛ پس تا انتهای تکمیل این پازل جذاب با ما همراه باشید.
توکن (Token) چیست؟
توکن مانند بسیاری از ارزهای دیگر که بازار ارزهای دیجیتال وجود دارند، یک دارایی دیجیتال به حساب می‌آید. این ارز بلاک چین مستقل ندارد و روی بلاک چینهای دیگر فعالیت می‌کند. بسیاری از ارزهای دیگر مانند بیت کوین یا دوج کوین یک بلاک چین مستقل دارند که به‌طور مشخص برای همان ارز فعالیت می‌کند، اما توکن روی شبکه بلاک چینهای دیگر فعالیت دارد. یکی از بلاک چینهای که برای پشتیبانی از توکن ساخته شده بلاک چین اتریوم است.
کوین (Coin) چیست؟
Coin یکی دیگر از دارایی‌های دیجیتال است که به‌صورت رمزنگاری‌شده و با استفاده از تکنیک‌های آن ارائه شده است. کوین بلاک چین مستقل دارد که به‌صورت مستقیم از طرف آن حمایت میشود. بهترین ویژگی کوین پرداخت بسیار سریع هزینه‌ها، خرید کالا یا خدمات دیگر است که در سریع‌ترین زمان ممکن انجام می‌گیرد.
تفاوت کوین و توکن
شاید با مطالعه مفاهیم توکن و کوین به‌سادگی فهمیده باشید که تفاوت این دو دارایی چیست. مشخص‌ترین تفاوت این دو، در بلاک چینهای آن‌هاست. توکن نوعی دارایی است که به بلاک چینهای دیگر وابسته بوده و بدون حمایت آنها نمی‌تواند عملکردی داشته باشد، اما برخلاف آن کوین بلاک چین مستقل دارد. همچنین کوین تنها در زمینه شیوه‌های پرداخت استفاده میشود، اما توکن کاربردهای بیشتری دارد.
قدمت توکن سوزی
شاید کسانی که اولین بار این عبارت را می‌شنوند، تصور کنند این کار فرایندی منفی است و ضرر زیادی را به بازار منتقل می‌کند، اما این کار فرایندی بسیار متداول است که بسیاری از فعالان این عرصه انجام می‌دهند. فرایند سوزاندن توکن‌ها اولین بار در سال 2017 رخ داده و بسیاری از افراد در آن زمان از سوزش میلیاردها توکن یا کوین سخن می‌گفتند؛ کاری که در ابتدا برای خیلی از افراد غیرمتعارف بود، اما بعدها راهکار بسیار مناسبی برای افزایش سود بود و بسیاری از فعالان بازار ارزهای دیجیتال این عمل را تکرار کردند.
مفهوم توکن سوزی
این مفهوم به معنای ارسال مقداری از توکن‌های ارز دیجیتال به یک آدرس غیرقابل دسترس یا حذف شده است؛ به بیان ساده‌تر هنگامی که توکن سوزانده میشود، دیگر در دسترس نیست و به‌صورت کامل حذف میشود؛ البته فقط مقداری از این توکن ارزهای دیجیتال از بین می‌رود و حجم دیگری از آن باقی می‌ماند.
آدرسی که توکن ارزهای دیجیتال به آن فرستاده میشود، به‌اصطلاح burn address نامیده میشود. همچنین این آدرس در دسترس نیست و شخصی مالکیت آن را بر عهده ندارد. اصولاً Token burning توسط تیم توسعه‌دهنده آن انجام میشود و کسانی که این دسته از ارزهای دیجیتال را خریداری کرده‌اند، نمی‌توانند توکنی را بسوزانند؛ چون با این کار پولشان را هدر داده‌اند.
هدف از توکن سوزی چیست؟
تیم توسعه‌دهنده ارزهای دیجیتال با مشاهده روند ارزهای دیجیتال و افزایش ارزش هر ارز، اقدام به سوزاندن توکن‌ها کردند. توسعه‌دهندگان این ارزها تنها مقدار مشخصی از توکن‌های ارز دیجیتال را می‌سوزانند و میزان عرضه را در مقایسه با تقاضا کاهش می‌دهند؛ در این صورت افراد بیشتری خواهان این ارزها می‌شوند و اقدام به خریداری آن می‌کنند.
البته این روش برای افزایش ارزش ارزهای دیجیتال کاملاً مطمئن نیست و هر توسعه‌دهنده قبل از انجام آن باید تحقیق کند و از میزان امنیت هر ارز و توکن‌های آن اطمینان یابد.
زمان مناسب برای توکن سوزی
یکی از مناسب‌ترین زمان‌ها برای انجام این کار وقتی است که کوین‌ها یا توکن‌های ابتدایی به بازار ارائه شده و به فروش رسیده باشد. پس از آن تیم توسعه‌دهنده مابقی توکن‌های اضافه را می‌سوزاند؛ برای مثال همان‌طور که همه پول‌های کاغذی و چاپ‌شده وارد بازار اقتصادی نمی‌شود و تنها بخشی از آن در دست مردم قرار می‌گیرد، توکن‌های اضافه هم در دسترس سرمایهگذاران یا فعالان عرصه ارزهای دیجیتال قرار نمی‌گیرد و تنها با بخشی از آن مواجه هستند.
روش‌های توکن سوزی
این کار براساس اهداف مشخصی انجام میشود و اصلی‌ترین روش آن، الگوریتم‌های اثبات سوزش است که به POB یا proof of Burn معروف است. در این روش سه زیرشاخه وجود دارد که هرکدام از این‌ها شیوه خاصی دارند. در قسمت زیر به آنها اشاره و درباره این توکن‌ها صحبت کرده‌ایم.
۱- نابودی کوین‌های بومی برای حقوق استخراج
اولین گامی که یک کاربر برای ایفای نقش ماینر یا استخراج‌کننده باید بردارد، نابودی توکن یا کوین‌های بومی است؛ البته کاربر تنها بخش مشخصی از این توکن‌ها را از بین می‌برد و بخش اصلی آنها باقی می‌ماند.
۲- نابودی بیت کوین‌ها برای ایجاد کوین‌های بومی جدید
برخی بلاک چینهای موجود، برای دستیابی به ارزهای دیجیتال و افزایش ارزش آن، باید مقدار یکسانی از ارز توکن‌ها را بسوزانند. با این کار میزان ارزش ارزهای جدید بیشتر میشود و سود بیشتری به دست می‌آید.
۳- تعادل سوزش و استخراج
در آخرین روش از Token burning برای دستیابی به برخی حقوق استفاده می‌شد. از این روش در شبکه‌های مبتنی بر اثبات سهام استفاده شده و توسعه‌دهندگان با استفاده از آن در برابر توراهای سنگین ارز مقابله می‌کردند.
شایعات Token burning
همان‌طور که بیان شد، سوزاندن توکن‌ها روشی برای افزایش ارزش ارزهای دیجیتال است، اما گاهی توسعه‌دهندگان ارزهای دیجیتال برای اینکه به سود بیشتری برسند، اخباری مبنی بر سوزاندن توکن‌ها را منتشر می‌کنند تا بتوانند سرمایهگذاران بیشتری را به سمت خود و خرید ارزهای مختلف جلب کنند. آنها با انتشار یک آدرس جعلی، که درواقع آدرس کیف پول خودشان است اقدام به کلاهبرداری در این زمینه می‌کنند.
نحوه پیشگیری از توکن سوزی های جعلی
همان‌طور که بیان شد، تیم توسعه‌دهنده هر ارز اقدام به Token burning می‌کند؛ پس در اولین مرحله همیشه به یاد داشته باشید که هیچ‌گاه برای این کار اقدام نکنید و اجازه بدهید تیم توسعه‌دهنده ارز این کار را انجام دهد. دومین گام این است که هیچ‌وقت به محض دریافت خبر Token burning اقدام به خرید ارز موردنظر نکنید، بلکه پیش از هر خرید ارز ابتدا باید تحقیق کامل کرده و پس از آن اقدام به خرید کنید.
اگر به هر دلیلی نمی‌توانید درباره ارزهای که توکن سوزی شده‌اند تحقیق کنید، حتماً ارزهای اثبات‌شده و سرمایه‌گذاری شده را خریداری کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا اطمینان بیشتری از خرید خود داشته باشید.
سخن پایانی
به‌طورکلی سوزاندن توکن‌ها فرایندی است که بیشتر به تیم توسعه‌دهنده کمک می‌کند. همچنین نمی‌توان به‌طور کامل گفت که این کار سودمند است یا ضرر دارد؛ زیرا این کار موضوعی است که به شرایط موجود در بازار ارز بستگی دارد.
بیشترین چیزی که در نتیجه Token burning تأثیر دارد، تصمیم‌‌گیری‌های سرمایهگذاران است. اگر سرمایهگذاران به سوزاندن توکن‌ها یا حتی یک ارز دیجیتال بدبین باشند و تصور کنند با خرید آن ضرر می‌کنند، حتی در بهترین حالت سوزاندن توکن‌ها هم نتیجه سودمندی برای آنها ندارد.
پرسش‌های متداول
۱- توکن سوزی چه ریسکی دارد؟
ممکن است این فرایند همیشه نتیجه مثبتی نداشته و حتی در نتیجه سرمایه‌گذاری افراد مؤثر نباشد؛ در این صورت عرضه این توکن ها دچار نوسان شدید میشود و تیم توسعه‌دهنده به سودی دست نمی‌یابد. همچنین کوین یا توکن‌های موردنظر خود را نیز از دست می‌دهد.
۲- مزیت Token burning برای سرمایهگذاران چیست؟
مزیت بسیار مهم این کار برای سرمایهگذاران، افزایش میزان ارزش توکن و ارزهای دیجیتال در بلندمدت است. ارزش ارزهایی که فرایند Token burning بر آنها صورت گرفته، در مدتزمان طولانی بیشتر شده و همین امر سبب میشود سرمایهگذاران پس از خرید این ارزها به سود زیادی دست یابند.
۳- فرایند توکن سوزی بر کدام ارزهای دیجیتال اجرا شده است؟
تاکنون 2 ارز معروف به نام‌های بیت کوین کش و بایننس کوین دست‌خوش فرایند توکن سوزی شده‌اند. اولین ارزی که این فرایند روی آن انجام شد، باینس کوین بود و درنهایت در سال 2020 توسعه‌دهندگان بیت کوین کش اعلام کردند که 12 درصد از حجم کوین کش برای کاهش نرخ تورم آن و افزایش ارزش به یک آدرس غیرقابل دسترس ارسال شد.
