تعیین ارزش دارایی‌های دیجیتال با توجه به اینکه ماهیت فیزیکی ندارند، کار ساده‌ای نیست. گرچه میزان تقاضا تأثیر زیادی در ارزش ارزهای دیجیتال دارد اما هر یک از رمزارزها استراتژی منحصر به خود را برای حفظ و افزایش ارزش خود در طولانی مدت دارند. به‌عنوان مثال، بیت کوین را درنظر بگیرید. ساتوشی ناکاموتو، برای اطمینان از اینکه بیت کوین دارایی ارزشمندی برای سال‌های متمادی خواهد بود، پیاده‌سازی تئوری هالوینگ (Halving) را در پروتکل بیت کوین مطرح کرد. اگر می‌خواهید بدانید که halving چیست، چه زمانی اجرا می‌شود و چه مزیتی دارد؟ در ادامه‌ی این مطلب همراه ما باشید.
هالوینگ (Halving) چیست؟
Halving یا «نصف شدن بیت کوین» به رویدادی اشاره دارد که هر چهار سال یک‌بار زمانی که پاداش بلاک استخراج‌کنندگان بیت‌کوین به نصف کاهش می‌یابد، اتفاق می‌افتد. با برگزاری هر هالوینگ، نرخ ایجاد بیت کوین جدید تا 50درصد کاهش می‌یابد.
استخراج بیت کوین چگونه انجام می‌شود؟
قبل از آنکه به سوال Halving چیست پاسخ دهیم، بهتر است نگاه کوتاه اما مختصر و مفیدی به نحوه‌ی استخراج بیت کوین داشته باشیم. شبکه‌ی بیت کوین به گونه‌ای عمل می‌کند که نیازی به برنامه‌ریزی یا کنترل متمرکز ندارد. افراد می‌توانند با هزینه‌ی اندکی دارایی مد نظر خود را به‌صورت همتا به همتا برای یکدیگر ارسال کنند. اما احتمالاً اولین سوالی که برای شما مطرح می‌شود، این است که با این مدل فعالیت، چه کسی انجام این معاملات را تسهیل می‌کند؟
پاسخ این سوال، در نحوه‌ی فعالیت ماینرها نهفته است. ماینرهای بیت کوین کامپیوترهایی هستند که تراکنش‌های شبکه را پردازش می‌کنند. ماینرها مسئول تأیید و بررسی تراکنش‌ها و درنتیجه ایمن نگه‌داشتن شبکه هستند. درمقابل انجام این کارها، استخراج‌کنندگان بیت‌کوین جدید دریافت می‌کنند. گروهی از تراکنش‌های بیت کوین، یک بلاک ایجاد می‌کنند. هر بلاک به تمام بلاک‌های قبلی متصل می‌شود و «بلاک چین» را تشکیل می‌دهد.
زمان لازم برای ایجاد هر بلاک ده دقیقه یا کمی بیشتر است. ماینرها برای پیدا کردن بلوک بعدی و کسب جوایز آن با هم رقابت می‌کنند. استخراج‌کنندگانی که قدرت بیش‌تری دارند، شانس بیش‌تری هم برای برنده شدن دارند. از سال 2020، پاداش برای ایجاد بلوک بعدی 6.25 بیت کوین است. این مقدار تا نیمه‌ی سال 2024 ثابت خواهد بود.
Halving چه زمانی اتفاق می‌افتد؟
هالوینگ بیت‌کوین هر چهار سال یک‌بار یا بیشتر اتفاق می‌افتد. اولین هالوینگ در سال 2012 اتفاق افتاد که در آن پاداش بلاک از 50 بیت کوین اولیه در هر بلوک به 25 بیت کوین کاهش یافت. بیت کوین در واکنش به بحران بانکی سال 2008 ایجاد شد. در بلوک پیدایش، اولین بلاکی که در بلاک چین بیت کوین ایجاد شد، پیامی رمزگذاری شده بود که روی آن نوشته شده بود: «صدر اعظم در آستانه‌ی دومین کمک مالی برای بانک‌ها/ Chancellor on Brink of Second Bailout for Banks». این پیام به تیتری که نیویورک تایمز در سال 2000 درخصوص کمک مالی به مجموعه‌های بزرگ مطرح کرد، اشاره دارد.
به‌نظر می‌رسد ساتوشی ناکاموتو در تلاش بوده است که یک سیستم مالی ایجاد کند تا بتواند بهتر از سیستمی که توسط بانک‌های مرکزی ایجاد شده است، کار کند. رویداد هالوینگ بیت کوین، یکی از مهم‌ترین مواردی است که در پروتکل بیت کوین برنامه‌ریزی شده است و بیت کوین را برای رسیدن به این هدف کمک می‌کند. با کاهش مداوم عرضه‌ی ارز جدید، بیت کوین به جای یک ارز تورمی، برای همیشه به عنوان یک ارز برای کاهش تورم باقی خواهد ماند. برخی از مردم (ازجمله ساتوشی) بر این باور هستند که مداخله‌ی بانک مرکزی در سیستم پولی به بسیاری از مشکلات مالی جامعه‌ی مدرن، مانند نابرابری ثروت و بحران‌های مالی کمک می‌کند. این افراد ارزهای فیات و توانایی بانک‌های مرکزی را هسته‌ی اصلی مشکل می‌دانند. بر این اساس، یک ارز بدون تورم و غیرمتمرکز، مانند بیت کوین می‌تواند به‌عنوان پادزهری برای سیستم مالی فعلی عمل کند.
چه کسی نحوه‌ی توزیع بیت کوین را تعیین می‌کند؟
حفظ ارزش دارایی برای مدت زمان طولانی که عرضه‌ی محدودی دارد، کار دشواری است. از این رو، طبق وایت پیپر اصلی بیت کوین، ساتوشی ناکاموتو – که هویت او همچنان یک راز باقی مانده است– تصمیم گرفت هر چهار سال یک‌بار پاداش بلاک بیت کوین را به نصف کاهش دهد. ناکاموتو حدود یک سال پس از رونمایی از کد شبکه‌ی بیت کوین ناپدید شد.
هالوینگ‌هایی که تاکنون برگزار شده‌اند عبارتند از:
- سال 2012: 25 بیت کوین؛
- سال 2016: 12.5 بیت کوین؛
- سال 2020: 6.25 بیت کوین؛
- Halving بعدی بیت کوین در سال 2024 با ارزش 3.25 بیت کوین اجرا خواهد شد.
هالوینگ بیت کوین خوب است یا بد؟
Halving از نظر افرادی که به صنعت ارزهای دیجیتال علاقه‌مند هستند، اتفاق خوبی است. بر اساس نظر بسیاری از کارشناسان مسائل ارزهای دیجیتال، هالوینگ یکی از دلایلی است که بیت کوین به چنین موفقیت بزرگی دست یافته است و یک پیشرفت فناوری انقلابی است. برای اولین بار، شکلی از پول ایجاد شده است که به شدت کاهش‌دهنده‌ی تورم است و محدودیت عرضه دارد. در مقایسه با ارزهای فیات که عرضه‌ی نامحدودی دارند، بیت‌کوین به‌طور باورنکردنی کمیاب است.
برخی می‌گویند که بیت کوین سخت‌ترین پولی است که تاکنون شناخته شده است؛ به این معنی که بیت کوین به‌سختی ایجاد می‌شود و عرضه‌ی محدودی دارد. از این نظر بیت کوین شبیه طلا است. به همین دلیل است که گاهی اوقات از بیت کوین به‌عنوان «طلای دیجیتال» یاد می‌شود.
آیا نصف شدن پاداش استخراج تأثیری بر قیمت بیت کوین دارد؟
برای پاسخ به این سوال، نگاهی به Halvingهای قبلی می‌تواند مفید باشد. از زمان پیدایش بیت کوین در سال 2009 تاکنون سه مورد Halving وجود داشته است. با بررسی تاریخچه‌ی قیمت بیت کوین، می‌توان متوجه افزایش قیمت این دارایی تا 18 ماه بعد از هالوینگ شد. پس از Halving اول در سال 2012، بیت کوین به رکورد بالای هزار دلار در نوامبر 2013 رسید. در آوریل همان سال قبل از نصف شدن، بیت کوین کم‌تر از پنجاه دلار معامله می‌شد.
هالوینگ دوم در سال 2016 رخ داد. در دسامبر 2017، بیت کوین به رکورد نزدیک بیست هزار دلار رسید که نسبت به ژانویه‌ی همان سال هزار دلار کم‌تر بود. به‌طور کلی، بیت کوین در نقطه‌ای پس از Halving به‌سرعت افزایش یافت اما مدتی بعد، حدود 90درصد ارزش خود را از دست داد. پس از مدتی رکود، قیمت بهآرامی شروع به افزایش کرد که منجر به Halving بعدی و تکرار این چرخه شد. با این حال، عملکرد گذشته همیشه نشان دهنده‌ی نتایج آینده نیست. به‌علاوه، بازارها به دلایل مختلفی از مسائل ژئوپلیتیکی و رویدادهای کلان اقتصادی تغییر می‌کنند. ارزهای رمزنگاری شده گاهی اوقات می‌توانند با بازارهای مالی دیگر ارتباط داشته باشند؛ بنابراین، تعیین اینکه آیا Halving علت دقیق افزایش قیمت بوده است یا خیر، دشوار است.
سخن پایانی
Halving بیت کوین زمانی اتفاق می‌افتد که پاداش استخراج به نصف کاهش یابد. این رویداد هر چهار سال یک‌بار اتفاق می‌افتد. در زمان نگارش این مقاله تاکنون، سه دفعه پاداش بیت کوین نصف شده است. با بررسی آنچه در گذشته اتفاق افتاده است، قیمت بیت کوین پس از هالوینگ افزایش یافته است. این روند از الگوهای تعیین شده توسط قانون عرضه و تقاضا پیروی می‌کند. عرضه‌ی کم‌تر چیزی، تا زمانی که تقاضا ثابت بماند یا افزایش یابد، می‌تواند به معنای افزایش قیمت آن باشد.
