هارد کپ (Hard Cap) و سافت کپ (Soft Cap) چیست؟
بیشتر پروژه های مبنی بر ارز دیجیتال، سرمایه و منابع مالی موردنیاز برای فعالیت را از طریق عرضه اولیه توکن خود تأمین می کنند، اما سرمایه گذاران احتمالی نیز باید از سودده بودن ارز دیجیتال اطمینان حاصل کنند تا در آن سرمایه گذاری کنند. روش های زیادی برای بررسی و ارزیابی آینده توکن ها وجود دارد که هارد کپ و سافت کپ دو مورد از آن ها هستند. در ادامه بیشتر با این دو فاکتور مهم آشنا می شوید.
هارد کپ چیست؟
Hard Cap در عرضه اولیه توکن ها، به حداکثر تعداد ارز دیجیتال های قابل فروش گفته می شود. درواقع، Hard Cap به حداکثر بودجه ای که تیم توسعه دهنده پروژه نیاز دارد، اطلاق می شود که این بودجه اولیه، به ازای فروش توکن های پروژه در عرضه اولیه جمع آوری می شود. رسیدن پروژه به هارد کپ یا حداکثر هدف ICO خود به این معناست که تمامی توکن های عرضه شده در کمپین جمع آوری کمک مالی، به طور کامل فروخته شده اند و پروژه، سرمایه گذاران جدید نمی پذیرد.
البته انتخاب چگونگی Hard Cap و اندازه عرضه اولیه، با توجه به اهداف تیم توسعه صورت می گیرد و تیم پروژه باید در میزان عرضه اولیه توکن و حداکثر توکن های موجود، تعادل ایجاد کنند. برخی کارشناسان از اصطلاح max supply یا حداکثر عرضه برای تعریف هارد کپ استفاده می کنند.
آن ها عقیده دارند که هارد کپ مشخص کننده بیشترین تعداد ارز دیجیتال در پروتکل تعریف شده پروژه است، اما استفاده از این توصیف بیشتر برای تعداد تمام توکن های موجود در یک بلاک چین مناسب است و همان طور که گفتیم در تعریف Hard Cap، حداکثر توکن موردنظر در یک بازه زمانی خاص موردنظر است.
البته نکته قابل توجه در بررسی Hard Cap ارز دیجیتال این است که اندازه هارد کپ یک پروژه ممکن است در پی بروز مشکلاتی در نحوه توزیع کوین ها تغییر کند؛ بنابراین اگر قصد سرمایه گذاری در یک ارز دیجیتال را دارید، بهتر است به طور مداوم هارد کپ پروژه را بررسی کرده و از تغییرنیافتن آن اطمینان حاصل کنید. افزایش مقدار Hard Cap در حین عرضه توکن، مانند چاپ و انتشار بیش ازحد فیات، سبب افت ارزش و کاهش قیمت آن خواهد شد.
البته برخی پروژه ها مانند اتریوم، هارد کپ مشخصی برای سرمایه گذاران تعیین نمی کنند و به عبارتی توکن های این شبکه ها، به صورت نامحدود توزیع می شوند، اما همان طور که می دانید، فراوانی یک ارز تأثیر زیادی بر افت قیمت آن دارد و پروژه هایی که هارد کپ مشخصی ندارند، برای حفظ ارزش توکن جلوگیری از سقوط قیمت آن، از استراتژی توکن سوزی استفاده می کنند.
در این پروژه ها، با توجه به صلاحدید توسعه دهندگان، در بازه های زمانی مشخص یا در پی اعمال تغییرات در بلاک چین، مقداری از عرضه در گردش توکن از بین برده شده یا به اصطلاح سوزانده می شود تا ارز دیجیتال پروژه، ارزش خود را حفظ کند.
سافت کپ چیست؟
soft cap در ارز دیجیتال، به حداقل سرمایه ای گفته می شود که پروژه ارز دیجیتال باید از طریق عرضه اولیه یا ico از سرمایه گذاران خود دریافت کند. سافت کپ درواقع با این هدف به سرمایه گذاران اعلام می شود که هر سرمایه گذار از دلیل نیاز پروژه به سرمایه و جایی که قرار است از آن استفاده شود، اطلاع داشته باشد. در نظر گرفتن Soft Cap برای پروژه های ارز دیجیتال، الزامی نیست و بسیاری از پروژه ها حتی بدون اینکه سافت کپی برای سرمایه گذاران تعیین کنند، موفق به جمع آوری بودجه موردنظر می شوند.
انتخاب اندازه سافت کپ نیز همانند هارد کپ، به عهده تیم توسعه دهنده است و اگر پروژه به سافت کپ تعیین شده نرسد، وجه دریافتی از سرمایه گذاران به آن ها بازگردانده می شود. از آنجا که هدف اصلی سرمایه گذاران از خرید توکن، چند برابر شدن قیمت آن در آینده است، Soft Cap می تواند معیاری برای آنالیز تجربه و درک هدف پروژه باشد.
سرمایه گذاران باید این موضوع را بدانند که مقادیر غیرطبیعی بسیار کم یا زیاد سافت کپ، نشان دهنده غیرقانونی یا تازه کار بودن پروژه است؛ بنابراین بهتر است در سرمایه گذاری این نوع پروژه ها جانب احتیاط را رعایت کنند.
منحنی انتشار (Emissions Curve)
یکی دیگر از فاکتورهای مهم در تحلیل آینده یک رمزارز، مقدار عرضه آن است، اما دانستن تعداد توکن های قابل استخراج پروژه نیز برای سرمایه گذاران خالی از لطف نیست. همان طور که می دانید، مقدار عرضه و قیمت یک رمزارز، مؤلفه اصلی تعیین حجم معاملات آن است، اما در توکن هایی که از سیستم POW استفاده می کنند و قابل استخراج هستند، حجم استخراج روزانه نیز بر قیمت آن ها تأثیر می گذارد.
تحلیل برنامه استخراج کوین ها یا منحنی انتشار یک ارز دیجیتال، یکی از راه های ارزیابی آن است. البته این فاکتور بیشتر برای انتخاب توکن های قابل استخراج با ماینرها اهمیت دارد. همان طور که می دانید در ابتدای فعالیت یک پروژه ارز دیجیتال، توکن ها به سادگی استخراج می شوند تا ماینرهای زیادی به شبکه بپیوندد.
زمانی که تعداد ماینرهای شبکه افزایش یافته و ارزش توکن ها بیشتر شود، پاداش استخراج توکن کاهش می یابد. استخراج بیت کوین، یکی از مثال های بارز برای توضیح ارزش نمودار انتشار است و همه ما می دانیم که امروزه با توجه به افزایش تعداد ماینرهای شبکه بیت کوین، ماینینگ این ارز دیجیتال بدون دستگاه های تخصصی تقریباً غیرممکن است.
سخن پایانی
در این مقاله با مفاهیم پایه هارد کپ و سافت کپ آشنا شدیم و همان طور که اشاره کردیم، این دو فاکتور مهم، یکی از روش های متداول برای بررسی آینده پروژه های ارز دیجیتال هستند که به سرمایه گذاران در انتخاب ارز مناسب برای خرید و سرمایه گذاری کمک می کنند. به نظر شما به جز دو فاکتور ذکرشده در مقاله، چه راه های دیگری برای بررسی چشم انداز پروژه های بلاک چین وجود دارد؟
پرسش های متداول
۱- از هارد کپ و سافت کپ برای چه چیزی استفاده می شود؟
هارد کپ و سافت کپ دو فاکتور برای بررسی آینده ارزهای دیجیتال سرمایه گذاری شده در ییلد فارمینگ هستند.
۲- پروژه های ارز دیجیتال بدون هارد کپ چگونه ارزش توکن را حفظ می کنند؟
پروژه های بدون هارد کپ مانند اتریوم، از فرایند توکن سوزی برای حفظ ارزش کوین استفاده می کنند.