رمزارزها روز به روز در حال رواج در میان عموم مردم هستند اما برای اینکه ارزهای دیجیتال بتوانند نیاز همه ی افراد را پوشش دهند باید تعداد تراکنش های در ثانیه (TPS) را به تناسب جامعه خود و حتی بیشتر توسعه دهند. تنها در این صورت است که می توان امیدوار به رشد و به کارگیری این فناوری به صورت گسترده در آینده بود. برای رسیدن به این هدف باید ویژگی هایی از بلاک چین که هنوز برای چنین جامعه ای آماده نیست تغییراتی را داشته باشند و به عبارتی به روزرسانی شوند. و بعد به سراغ مفهوم پلاسما و پلاسما در اتریوم می پردازیم.
به طور کلی یک بلاک چین ایده آل باید سه ویژگی داشته باشد:
-
سرعت بالای انجام تراکنش
این ویژگی که بحث این مطلب نیز هست، به معنای انجام تراکنش های زیاد در مدت کوتاه است (هزاران تراکنش در ثانیه).
به عبارت دیگر می توان گفت که بلاک چین ایده آل باید مقیاس پذیر باشد.
-
غیرمتمرکز
شبکه ی بلاک چین ایده آل غیرمتمرکز است، به این معنی که هیچ نظارت و کنترلی از سمت سازمان یا فرد خاصی بر آن اعمال نمی شود بلکه همه ی افراد حاضر در شبکه کنترل شبکه را به دست می گیرند.
-
امنیت بالا
شبکه بلاک چین ایده آل در برابر خطراتی همچون حمله ی 51 درصدی ایمن است.
همان طور که گفته شد در این مطلب قرار است راجع به ویژگی مقیاس پذیری بلاک چین (در شبکه اتریوم) صحبت کنیم. اجازه دهید ابتدا به صورت خلاصه ببینیم بیت کوین برای مشکل مقیاس پذیری چه راه حلی را درپیش گرفته است.
شبکه لایتنینگ (Lightning)
شبکه ویزا (Visa) در هر ثانیه به طور متوسط 4000 تراکنش را انجام می دهد. سایز بلاک در شبکه بلاک چین بیت کوین یک مگ است که حدودا 7 تراکنش در هر ثانیه را پوشش می دهد. این مقدار برای رقابت و ماندگاری رقمی بسیار ناچیز است.
راه حل بیت کوین استفاده از شبکه لایتنینگ بود. با استفاده از شبکه ی لایتنینگ معاملات کوچک بر روی شبکه اصلی بلاک چین ذخیره نمی شوند بلکه یک کانال موقتی بین خریدار و فروشنده ایجاد می شود.
خریدار و فروشنده باید یک حساب چند امضادار را تا مبلغی شارژ کنند، و تا زمانی که این حساب شارژ داشته باشد یک کانال پرداختی بین دو طرف وجود خواهد داشت.
دوره آموزشی از صفر تا سطح پیشرفته در ترید که با هدف “استاد تمامی ترید” طراحی شده است
هر کدام از دو طرف می توانند این کانال را پس از انجام معاملات از بین ببرند. از آنجایی که این فعالیت ها بر روی شبکه اصلی انجام نمی شود، سرعت شبکه به دلیل پردازش چنین تراکنش های ساده ای هزینه نمی شود.
استفاده از این روش برای تراکنش های کوچک که ارزش ثبت شدن بر روی شبکه را ندارند کاربرد دارد، به عنوان مثال خرید یک تیشرت و یا کتاب از فروشگاهی که بیت کوین را می پذیرد چندان اهمیتی برای ثبت شدن ندارد. و یا شخصی که به صورت روزانه غذای خود را از رستوران می گیرد.
در این روش فقط دو سابقه تراکنش در هنگام باز و بسته شدن این کانال پرداختی در شبکه بلاک چین اصلی ذخیره می شود.
شبکه لایتنینگ فقط برای پرداخت کاربرد دارد درحالی که پلاسما اتریوم در برنامه های مبتنی بر قراردادهای هوشمند نیز کاربرد دارد.
رفع مشکل مقیاس پذیری در شبکه اتریوم
شبکه اتریوم حدودا 15 تراکنش را در ثانیه انجام می دهد که عدد کمی است. توسعه دهندگان اتریوم برای حل این مشکل سه راه حل پیشنهاد داده اند.
-
کسپر FFG
-
شاردینگ
-
پلاسما
کسپر؛ درواقع کسپر یک پروتکل است که بنا بر آن، افزودن بلاک جدید به بلاک چین با کمک روش اجماع اثبات سهام کار می کند. با این کار اتریوم به مقیاس پذیری نزدیک تر شده و مسئله مصرف بالای انرژی در آن نیز برطرف شده است.
شاردینگ؛ درگیر کردن کل گره های موجود در شبکه یکی از مشکلات شبکه بلاک چین است.
اتریوم برای رفع این مشکل با اعمال sharding/’>شاردینگ بر شبکه بلاک چین خود، اقدام به رفع این مشکل کرد.
و اما پلاسما که قرار است در این مطلب به صورت کامل به شرح آن بپردازیم در ادامه خواهد آمد.
پلاسما چیست؟
یکی از عناصر شبکه بلاک چین که اهمیت ویژه ای دارد، مقیاس پذیر بودن شبکه است. ویتالیک بوترین و جوزف پون در سال 2017 از طرحی برای رفع مشکل مقیاس پذیری در شبکه بلاک چین اتریوم رونمایی کردند.
افراد در شبکه بلاک چین اتریوم به دلیل وجود تعداد بالای تراکنش های در نوبت، حاضر به پرداخت کارمزد بالاتر برای انجام سریع تر تراکنش خود هستند، که این موضوع می تواند منجز به افزایش تراکنش در شبکه اتریوم شود.
پلاسما در شبکه اتریوم با همین هدف به وجود آمد، درواقع خالقان پلاسما هدف از ساخت آن را توسعه بلاک چین اتریوم به نسبت توسعه جامعه اتریوم معرفی کردند، به این ترتیب شبکه بلاک چین اتریوم با توجه به تعداد تراکنش های موجود توسعه خواهد یافت.
پلاسما را نمی توان به تنهایی یک پروژه دانست بلکه می توان آن را یک روش مقیاس پذیر لایه دوم دانست که توسط شرکت ها و یا تیم های تحقیقاتی به روش های متفاوت پیاده سازی می شود.
پلاسما هم از نظر ساختار و هم از نظر کاربرد بسیار به شبکه لایتنینگ بیت کوین شباهت دارد. پیش از این از شبکه لایتنینگ که با هدف مقیاس پذیری شبکه بلاک چین بیت کوین به وجود آمده بود صحبت کردیم.
در پلاسما زنجیره های لایه دوم خود می توانند دارای یک لایه زنجیر دیگر داشته باشند، از این رو می توان برای درک آن یک بلاک چین درختی را تصور کرد. درست مانند تصویر.
قوانین می توانند در هر زنجیره از بلاک منحصر به فرد باشند و تا پیش از ارسال گزارش به زنجیره ی اصلی می تواند قوانین مدیریتی خود را در زنجیره اجرا کند.
ضرورت وجود پلاسما
اگر پلت فرم های متمرکزی مثل پی پل و ویزا را ارزهای دیجیتال به خصوص بیت کوین و اتریوم مقایسه کنید متوجه ضعف آنها خواهید شد. تعداد تراکنش های بسیار کمتر در رمزارزها همان چیزی است که می تواند به کلی ارزهای دیجیتال را به نابودی بکشد چرا که نمی تواند پاسخگوی نیاز کاربران خود باشد، کاربرانی که روز به روز بر تعداد آنها افزوده می شود.
از این رو فعالان و توسعه دهندگان رمزارزها به فکر رفع نواقص رمزارزها افتادند. طراحی و پیاده سازی پلاسما اتریوم یکی از همین راه حل ها بود که برای مشکل مقیاس پذیری اتریوم به وجود آمد.
کمک گرفتن از پلاسما اتریوم می تواند تراکنش های شبکه اتریوم را با سرعت بالاتر و کارمزد کمتر پردازش کند، همان چیزی که اتریوم برای ماندگاری به آن نیاز دارد.
در صورتی که مفاهیم ارزهای دیجیتال برای شما گنگ هستند می توانید با گذراندن یک دوره آموزش ارز دیجیتال به شناخت بهتر مفاهیم و همچنین فعالیت در بازار رمزارزها بپردازید. فراموش نکنید ورود به بازارهای مالی به خصوص بازار رمزارزها که نوسانات زیادی دارد بدون آموزش شبیه به قمار است.
بلاک چین های کودک
کپی هایی از بلاک چین اصلی ایجاد می شود که قوانین خاص خود را دارند، برنامه های غیرمتمرکز قابلیت اجرا بر روی زنجیره فرزند را دارند.
اطلاعاتی که در زنجیره و یا بلاک چین کودک نگه داری شده اند به صورت دوره ای به بلاک چین اصلی فرستاده می شوند.
بلاک چین اصلی به عنوان شبکه مادر و لایه های دیگر بلاک چین به عنوان بلاک چین های کودک شناخته می شوند. به عبارت دیگر زنجیره بلاک چین کودک همان پلاسما است.
طرز کار پلاسما
اتریوم برای ایجاد زنجیره فرزند یا Baby Chain از قراردادهای هوشمند کمک می گیرد. قوانین حاکم بر زنجیره ی فرزند کاملا مستقل از زنجیره بلاک چین اصلی است و روش اجماع در زنجیره کودک می تواند متفاوت از روش اجماع در زنجیره اصلی باشد.
قراردادهای هوشمند به کار گرفته شده همچون واسطی بین زنجیره ی کودک و زنجیره اصلی عمل می کنند. دارایی کاربران به کمک همین قراردادهای هوشمند قابلیت جا به جایی در میان زنجیره اصلی و رنجیره کودک را فراهم می کنند.
برای اعتبار بخشیدن به عملیات انجام شده در زنجیره کودک، گره هایی که کار اضافه کردن بلاک را در پلاسما به عهده دارند، گاهی اعتبار سنجی را بر عهده ی زنجیره اصلی می گذارند، به این ترتیب شبکه اصلی اتریوم از انجام اجماع به درستی در زنجیره کودک اطمینان حاصل می کند.
البته کاربران تنها با زنجیره کودک مرتبط هستند و این پیوستگی زنجیره اصلی و زنجیره کودک چیزی را در تراکنش های آنها تغییر نمی دهد.
برای آن دسته از کاربرانی که از انجام تراکنش و یا به عبارت دیگر انجام کامل تراکنش در زنجیره کودک مطمئن نیستند نیز اتریوم این امکان را ایجاد کرده است که هر دو طرف معامله در زنجیره پلاسما هر زمانی که اراده کنند می توانند به راحتی و با استفاده از تراکنش انصراف از زنجیره کودک خارج شده و به زنجیره اصلی بروند.
کاربری که در حال مبادله ارز، قصد انصراف از مبادله را داشته باشد باید درخواست خود را با استفاده از ارسال تراکنش انصراف اعلام کند. به علاوه لازم است مبلغی به این درخواست متصل شود.
طرف دوم مبادله اگر بتواند ثابت کند که تاریخ تراکنش ارسالی شما گذشته است می تواند بی اساس بودن درخواست شما را ثابت کند و به این ترتیب به درخواست شما ترتیب اثر داده نخواهد شد.
اما در صورتی که همه چیز درست باشد شما می توانید به راحتی از انجام معامله انصراف دهید.
انجام این به چالش کشیدن های دو طرف در شبکه لایتنینگ بیت کوین توسط امضاهای دیجیتالی که دو طرف باید ارسال می کردند، انجام می شد.
در پلاسما اتریوم اعتبار زنجیره ی کودک به کمک زنجیره اصلی سنجیده می شود، درواقع اگر ابهامی در امنیت شبکه بلاک چین کودک ایجاد شود، بلاک چین اصلی اتریوم وارد عمل شده و نظر نهایی، همان نظر بلاک چین اصلی خواهد بود.
امنیت پلاسما
خروجی پلاسما (Plasma Exits) روشی است که به تمام کاربرانی که از پلاسما استفاده می کنند تضمین می دهد که هر زمانی که بخواهند می توانند به سادگی از زنجیره کودک به زنجیره اصلی منتقل شوند. پس از درخواست خروج از سمت کاربر، سوابق معاملاتی وی به صورت کامل بررسی شده و در صورتی که مشکلی در حساب کاربر وجود نداشته باشد، دارایی او به زنجیره اصلی منتقل می شود. در نتیجه هیچ نگرانی از این بابت کاربران را تهدید نمی کند.
از طرف دیگر حتی اگر یک هکر قدرت شبکه پلاسما را به دست بگیرد، نهایتا می تواند شما را مجبور به ترک زنجیره کودک و رفتن به زنجیره اصلی کند.
در انتقال دارایی از زنجیره کودک به زنجیره اصلی کاربری که قصد انتقال دارایی خود را دارد باید مبلغی را به درخواست انتقال خود متصل کند. این کار برای به چالش کشیدن درخواست انجام خواهد شد.
اگر افراد دیگر حاضر در شبکه این درخواست را به چالش نکشند، انتقال به سادگی انجام خواهد شد، اما در صورتی که درخواست انتقال از سمت شخصی دیگر به چالش کشیده شود و شما نتوانید به عنوان فرستنده درخواست، از آن چالش عبور کنید درخواست انتقال انجام نخواهد شد.
مزایا و معایب پلاسما
طرح پلاسما اتریوم با هدف مقیاس پذیر کردن اتریوم به وجود آمد اما این طرح علی رغم مزایایی که دارد معایبی نیز دارد، البته تمام پروژه هایی که برای رفع مشکلات در ارزهای دیجیتال به وجود می آیند دائما در حال به روزرسانی هستند. در نتیجه معایب پلاسما احتمالا در آینده حل شوند.
مزایای پلاسما
- تعداد تراکنش های انجام شده در مدت یک ثانیه، در شبکه اصلی اتریوم بسیار محدود هستند، پلاسما این امکان را ایجاد می کند که تعداد بیشتری از تراکنش ها در یک ثانیه انجام شوند.
- با وجود پلاسما اتریوم، تعداد نود کاهش یافته و به طبع آن کارمزد انجام تراکنش نیز کاهش می یابد.
- اطلاعاتی در زنجیره اصلی اتریوم نگه داری می شدند که با وجود پلاسما می توانند تقسیم شوند، نیاز نیست اطلاعاتی که اهمیت چندانی ندارند در شبکه بلاک چین اصلی اتریوم نگه داری شوند.
- امکان استفاده از روش های مقیاس پذیری درون شبکه ای در اتریوم پلاسما نهادینه شده است. همچنین پلاسما با شاردینگ سازگار است و امکان تغییر سایز بلاک های کودک با استفاده از اتریوم پلاسما وجود دارد.
معایب پلاسما
همان طور که پیش از این نیز توضیح دادیم همه ی کاربران در هر زمانی که اراده کنند می توانند دارایی خود را از زنجیره کودک به زنجیره بلاک چین اصلی منتقل کنند.
اما در صورتی که همه ی کاربران در یک زمان قصد ارسال همچین درخواستی را داشته باشند (خروج گسترده)، زنجیره اصلی توانایی پردازش تمام تراکنش ها را در آن مدت ندارد. (مدت زمان چالش)
پالیگان چیست؟ (Polygon)
پالیگان یکی از پروژه هایی است که در پیاده سازی آن از پلاسما اتریوم استفاده شده است. همان طور که بیان کردیم هدف کاهش کارمزد و افزایش سرعت تراکنش ها است. بلاک چین های کودک که کپی هایی از بلاک چین اصلی (مادر) هستند ایجاد شده تا در رسیدن این هدف نقشی داشته باشند.
برای پرداخت تراکنش ها در بلاک چین کودک از رمزارز متیک استفاده می شود و اطلاعات تراکنش های بلاک چین کودک به صورت مرتب به بلاک چین مادر ارسال می شود.
پالیگان از نظر ساختار شباهت زیادی به پولکادات و کازماز دارد اما تفاوت ویژه پالیگان در این است که از قدرت شبکه اتریوم استفاده می کند.
نهایتا تعداد پالیگان 10 میلیارد توکن است که 22 درصد آن به عنوان ICO فروخته شد.
سخن پایانی
رمزارزها برای اینکه رشد روزافزون خود را ادامه دهند نیاز به گنجایش بالایی برای پردازش تراکنش های درخواستی دارند، تراکنش هایی امن که با کارمزد پایین انجام شوند.
همان طور که در این مطلب توضیح داده شد مقیاس پذیری می تواند مشکل ظرفیت پایین شبکه های بلاک چین برای انجام تراکنش ها را حل کند که در شبکه های بلاک چین گوناگون با روش های مختلف به برطرف کردن این معضل پرداخته اند.
بلاک چین در این مسیر هنوز به حالت ایده آل خود نرسیده و همواره در حال به روزرسانی و رفع کاستی های خود است تا بتواند با برطرف کردن آن ها بهترین خدمات را به کاربران ارائه دهد.
قصد ما در این مطلب شرح پلاسما اتریوم بود که با هدف مقیاس پذیری شبکه بلاک چین اتریوم به وجود آمد.