اهرم یا لوریج چیست و چه مزایا و معایبی دارد؟

یکی از چالش های معامله گران در بازارهای مالی کمبود نقدینگی است. شما ممکن است بارها به دلیل نبود نقدینگی فرصت مناسب را برای نوسان گیری از دست داده باشید؛ از این رو ابزارهای مالی ایجاد شده اند تا به سهولت معاملات کمک کنند. یکی از این ابزارها اهرم یا لوریج است که در معاملات فیوچرز، آپشن و مارجین کاربرد دارد.

معرفی اهرم یا لوریج (Leverage)

این ابزار با هدف افزایش بازدهی در سرمایه گذاری استفاده می شود. زمانی که شما از اهرم استفاده می کنید، نیازی نیست کل سرمایه خود را وارد بازار کنید؛ برای مثال اگر می خواهید 1000 دلار روی دارایی خاصی سرمایه گذاری کنید، اما این مبلغ را ندارید، می توانید معامله را با استفاده از اهرم و به میزانی که سرمایه دارید شروع کنید، مابقی سرمایه از طریق صرافی تأمین می شود. درواقع شما با استفاده از این ابزار پول قرض می گیرید. اگر جمع سرمایه گذاری شما بیشتر از بازپرداخت شما باشد، سود کردید. این ابزار درصد نرخ بازگشت سرمایه را تغییر نمی دهد. میزان آن نیز به میزان دارایی شما و قوانین بستگی دارد؛ مثلاً برای استفاده از این ابزار در صرافی ها باید به قوانین آن ها توجه کنید. البته باید توجه داشته باشید که استفاده از اهرم پرریسک است و درصورت خطا، زیان بسیاری را متحمل می شوید.

کاربرد لوریج

از این ابزار می توان برای خرید خانه یا سرمایه گذاری در بازارهای مالی بهره برد. لوریج در کسب وکار، مالی شخصی و سرمایه گذاری حرفه ای استفاده می شود. اگر بنگاهی بخواهد فعالیت خود را توسعه دهد، می تواند علاوه بر سرمایه خود به منبع دیگری متوسل شود. استفاده از سرمایه و دارایی ها، منبع محدودی در دسترس کسب وکار قرار می دهد. اگر این بنگاه به دریافت وام یا تسهیلات اقدام کند، می تواند علاوه بر حفظ منابع خود سرمایه بیشتری به دست آورد. البته باید میزان عایدی پروژه ای که برای آن وام دریافت می کند، از میزان نرخ بهره وام بیشتر باشد. دقت داشته باشید که اهرم زمانی معنا دارد که بخواهید وضع موجود را ارتقا دهید و به سود بیشتر یا امکانات یا دارایی بیشتر (مسکن، کسب وکار بهتر و…) برسید.

همان طور که اشاره شد، کاربرد این ابزار در حوزه مالی بسیار گسترده است و افراد یا کسب وکارهای بسیاری از آن استفاده می کنند. اهمیت این ابزار از آن حیث است که به توانایی شرکت ها در انجام تعهدات مالی و بازپرداخت بدهی هایشان اشاره می کند. آگاهی از این موضوع، به سهام داران و سرمایه گذاران کمک می کند؛ زیرا می دانیم که در بیشتر موارد، تأمین مالی پروژه ها از محل حقوق صاحبان سهام و بدهی انجام می شود. تقسیم تمام بدهی ها به حقوق صاحبان سهام، یکی از انواع رایج نسبت لوریج یا اهرم مالی است. هرچه عدد به دست آمده کمتر باشد، شرکت موردنظر گزینه مناسبی برای سرمایه گذاری خواهد بود. اگر عدد این از دو بیشتر باشد، پروژه پرخطری به شمار می آید.

تفاوت لوریج و مارجین

در هر دو حالت پولی قرض گرفته می شود. در معاملات لوریج دار در مارجین، معامله گر از سرمایه ای که قرض گرفته استفاده می کند، اما در معاملات فیوچرز، قرضی در کار نیست و تنها قراردادی میان شخص و صرافی بسته می شود، اما در مارجین پول قرض داده می شود و شخص سفارش خود را ثبت می کند. در حساب های مارجین، اهرم را با نسبت هایی مانند ۱: ۵۰ (یک به پنجاه)، ۱: ۱۰۰ (یک به صد) و… نشان می دهند؛ یعنی قدرت پول شما ۵۰ یا ۱۰۰ برابر خواهد شد. اگر افراد در حالت مارجین وارد محدوده حد ضرر شوند، به آن کال مارجین می گویند. در این حالت کارگزار موقعیت شما را می بیند و شما باید نقدینگی حساب خود را افزایش دهید. نکته مدنظر درباره این ابزار این است که صرافی دارایی خاصی را به شما قرض می دهد و شما باید همان دارایی را پس بدهید؛ مثلاً اگر صرافی روی جفت ارز بیت کوین به تتر به شما لوریج دهد، نمی توانید رمز ارز دیگری بخرید و تنها باید بیت کوین بخرید، اما در این ابزار چنین شرطی وجود ندارد. این نکته تفاوت اصلی میان معاملات مارجین و معاملات لوریج دار در بازار فیوچرز است.

مزایای لوریج

ابزارهای مالی برای سهولت معامله و کسب سود بیشتر معامله گران پدید آمده اند. اگر شما راهبرد مناسبی داشته باشید، می توانید حتی با مبالغ کم وارد بازار شوید و از لوریج بهره ببرید. یکی از بهترین بازارها برای استفاده از این ابزار، بازار ارزهای دیجیتال است. در ادامه به بررسی مزایای این ابزار می پردازیم:

1. آزادی عمل

شما با استفاده از لوریج، آزادی عمل بیشتری برای سرمایه گذاری دارید. همچنین با این ابزار می توانید تنوع زیادی در سبد سرمایه گذاری خود داشته باشید و به کمک این ابزار سرمایه خود را چندین برابر کنید. درواقع با سرمایه کم و البته استفاده از لوریج می توان ارزش کل سرمایه را بالاتر برد و سبد سرمایه گذاری مناسبی ایجاد کرد.

2. افزایش سود

زمانی که شما از این اهرم استفاده می کنید، قرض می کنید تا بتوانید با سرمایه بیشتری وارد بازار شوید. در ازای این قرض نیز بهره ثابتی می پردازید. اگر به سود برسید و این سود بیش از بهره پرداختی باشد، شما معامله موفقی داشتید؛ برای مثل اگر فردی برای خرید بیت کوین از لوریج ۱۰ استفاده کند، هر 1 درصد رشد قیمت بیت کوین، برای این ترید معادل ۱۰ درصد رشد اعمال خواهد شد (لوریج او ۱۰ است و درنتیجه سود او نیز ۱۰ برابر خواهد شد)؛س پس هرچه تعداد معاملات موفق شما از ناموفق ها بیشتر باشد، سرمایه شما با سرعت بیشتری افزایش می یابد.

معایب لوریج

هر ابزاری در کنار فواید خود معایبی نیز دارد که بهتر است از آن آگاه باشیم. استفاده از اهرم ها نیازمند تجربه و دانش است. شما باید بدانید از ابزاری استفاده می کنید که مبتنی بر قرض و بدهی است. راهبرد شما برای معامله باید معین و شفاف باشد و احتیاط لازم را داشته باشید. در ادامه با معایب این روش نیز آشنا می شویم.

1. نابودی سرمایه

به همان اندازه که امکان سودآوری شما با اهرم افزایش می یابد، ممکن است ضرر کنید و سرمایه تان نابود شود. اگر شما از این ابزار استفاده نکنید، در بدترین حالت قیمت صفر می شود، اما کال مارجین شدن، صفرشدن سرمایه و شرایطی به مراتب بدتر از افت قیمتی بدون حالت اهرم است. شاید بهتر باشد پیش از استفاده از اهرم، به اهمیت سرمایه موجود، احتمال کال مارجین شدن و میزان مهارت خود در معامله توجه کنید.

2. صرفاً نوسان

اگر شما یک معامله گر بلندمدت و هولدر هستید، لوریج را فراموش کنید! شما به کمک این ابزار می توانید از نوسانات کوتاه مدت بازار بهره ببرید، اما با نگه داشتن دارایی در حال ریزش، تنها به خود ضربه می زنید. زمانی که قیمت دارایی افت می کند و شما هولدر هستید، به این فکر می کنید که در آینده قیمت مجدد رشد خواهد کرد و زیان شما جبران می شود، اما اگر اهرم استفاده کنید و دارایی در حال سقوط را نگه دارید، با ادامه ریزش قیمت دارایی شما صفر و سرمایه شما نابود می شود؛ پس اگر سرمایه گذار بلندمدتی هستید، دنبال راه مطمئن تری باشید و اهرم را فراموش کنید.

3. پرداخت کارمزد

اگر می خواهید از لوریج استفاده کنید، باید به صرافی کارمزد بدهید. این کارمزد در معاملات بلندمدت به صرفه نیست و به حدی است که ممکن است بخشی از سود شما را از بین ببرد. پس دقت داشته باشید در زمان استفاده از معاملات لوریج حتماً باید به کارمزد معامله که روزبه روز به مقدار آن اضافه می شود نیز توجه کنید.

4. اصل سرمایه حفظ نمی شود!

مورد دیگری که باید به آن توجه کرد، این است که در معامله با اصل سرمایه و بدون لوریج، اصل پول ما حفظ خواهد شد، اما در معاملاتی که لوریج دارند، این گونه نیست؛ برای مثال اگر با 500 دلار بیت کوین خریداری کردید و قیمت آن دچار افت شد، شما می توانید آن قدر صبر کنید تا کاهش قیمت جبران شود و اصل سرمایه برگردد، اما با وجود اهرم نگه داشتن دارایی در حال ریزش اشتباه محض است؛ زیرا نه تنها اصل سرمایه بازنمی گردد، بلکه همه نقدینگی شما از بین می رود.

نتیجه گیری

استفاده از هر ابزاری، چالش های خاص خود را دارد. لوریج ابزاری مطلوب در بازارهای مالی است، اما بدانید پیش از استفاده دانش و مهارت استفاده از آن را بیاموزید و راهبرد معاملاتی شفافی برای خود تعریف کنید. همچنین به میزان ریسک پذیری خود واقف باشید و به کارمزد معاملات و نوسانات روزمره توجه کنید. در پایان بدانید نوسان ذات هر بازاری است و ضرر اتفاق اجتناب ناپذیر است؛ پس ابزار مناسب خود را بیابید و با آن سود کنید.