بازار ارزهای دیجیتال بازاری پرنوسان و پیش بینی ناپذیر است. فراز و نشیب های بزرگی که تحولات بزرگ در بازارهای مالی سنتی هستند، اتفاق های معمولی در صنعت ارزهای دیجیتال به شمار می آیند، اما باید دانست دلیل نوسانات قیمت ارزهای دیجیتال چیست؟ چه چیزی سبب شده است این بازار همیشه با تغییرات شدید و ناگهانی مواجه شود؟ چرا در سال های گذشته و بعد از افزایش محبوبیت این بازار، همچنان قیمت ارزهای دیجیتال افت و رشد سریع و ناگهانی دارند؟ در این مطلب آموزشی قصد داریم به این سؤالات پاسخ دهیم؛ پس با ما همراه باشید.
منظور از نوسانات قیمت در بازار چیست؟
نوسانات بازار به میزان و نرخ تکرارپذیری تغییرات قیمت صعودی یا نزولی یک دارایی یا بازار اشاره دارد. بی شک هرچه میزان تغییرات قیمت یک دارایی در فواصل زمانی کوتاه بیشتر باشد، نوسانات بازار نیز بیشتر است. در بازارهای مالی سنتی، تلاطم در واکنش به رویدادهای مهم مانند مشکلات اقتصادی، از جمله شیوع COVID-19 یا جنگ میان کشورها و درون کشوری رخ می دهد. گرچه افزایش نوسانات بازار ارزهای دیجیتال، ریسک سرمایه گذاری بیشتری دارد، در برخی شرایط هم می تواند فرصت های جذابی در اختیار سرمایه گذاران قرار دهد.
برای مثال 1000 دلار سرمایه گذاری شده در بیت کوین در 1 ژانویه 2017 می توانست در 1 ژانویه 2022 بیش از 49000 دلار بازدهی داشته باشد که این بازدهی برای اتریوم بهتر است. سرمایه گذاری 1000 دلاری در مدت مشابه، 457،370 دلار سود دارد.
میزان نوسانات یک بازار معمولاً با بررسی تاریخچه قیمت ها، تجزیه و تحلیل رفتار بازار برای پیش بینی نوسانات آتی اندازه گیری می شود. شاخص نوسانات Cboe (VIX) شاید محبوب ترین معیار برای سنجش نوسانات آتی بازار باشد: این یک شاخص زمان واقعی یا در لحظه است که نوسانات مورد انتظار یا ضمنی بازار را در 30 روز آینده با تجزیه و تحلیل شاخص S&P 500 پیش بینی می کند.
نوسانات بازار کریپتو
در مقایسه با بازارهای سنتی، بازار ارزهای دیجیتال به میزان قابل توجهی نوسان بیشتری دارند؛ برای مثال در شش ماهه اول سال 2022، زمانی که نرخ بهره در سطح جهانی در حال افزایش بود و جنگ در اوکراین آغاز شد، شاخص S&P 500 حدود 18 درصد کاهش یافت. در همان دوره، کل سرمایه بازار ارزها نزدیک به 60 درصد کاهش یافت و بسیاری از کوین ها بیش از 90 درصد از بالاترین قیمت اخیر خود کاهش یافتند.
رویدادهای مهم نیز بر بازارهای ارزهای دیجیتال و بازارهای مالی سنتی تأثیر گذار است، اما بازار ارزهای دیجیتال در مقایسه با بسیاری از اتفاقات و اخبار، مانند نظرات سرمایه گذاران کلان یا دولت ها، واکنش شدیدی نشان می دهد. این موضوع نشان دهنده نبود بلوغ نسبی بازارهای رمزنگاری و این واقعیت است که فناوری زیربنایی آن در مراحل اولیه توسعه قرار دارد.
نکته مهم این است که اگرچه دو مفهوم ریسک و نوسان به یکدیگر مرتبط هستند، در واقعیت یک چیز نیستند. نوسان به حرکت های سریع قیمت، هم به سمت بالا و هم پایین اشاره دارد؛ درحالی که ریسک به احتمال از دست دادن بخشی از سرمایه گذاری یا تمام آن اشاره دارد. اگرچه بازارهای بی ثبات می توانند فرصت های سرمایه گذاری عالی را ارائه دهند، می توانند ریسک زیادی برای سرمایه گذاران مبتدی نیز داشته باشند.
نوسانات قیمت ارزهای دیجیتال چه اهمیتی دارد؟
به طورکلی، همه ارزها برای خرید دارایی و پرداخت هزینه استفاده از خدمات استفاده می شوند. قیمت ارز باید نسبتاً ثابت باشد؛ به طوری که هزینه یک کالا یا خدمات در دوره های زمانی کوتاه به میزان قابل توجهی نوسان نداشته باشد؛ در این صورت بسیاری از مردم درباره دوام دارایی های دیجیتال به عنوان ارزهای دنیای واقعی نگران می شوند.
تصور کنید امروز یک ارز دیجیتال جدید 6 دلار ارزش دارد و شما از آن برای خرید یک فنجان قهوه استفاده می کنید. یک هفته بعد، همان ارز دیجیتال 2 دلار ارزش دارد؛ به این معنا که می توانید امروز سه فنجان قهوه با همان مقدار ارز رمزنگاری شده خریداری کنید که خرید یک فنجان در هفته گذشته برای شما تمام شد.
این ترس از نوسانات قیمت سبب می شود افراد از خرج کردن ارز دیجیتال خود به منزله وسیله مبادله برای کالاها و خدمات خودداری کنند. حتی برای ارزهای رمز پایه ای که غیر از روش پرداخت استفاده می شوند، مانند قراردادهای هوشمند و توسعه برنامه های کاربردی غیرمتمرکز، نوسانات همچنان یک نگرانی است. نوسانات قیمت، هزینه انجام و اجرای بسیاری از پروژه ها را در شبکه بلاک چین تغییر می دهد و تأمین بودجه برای استفاده از این شبکه های بلاک چین را دشوار می کند.
دلایل نوسانات قیمت ارزهای دیجیتال
-
بازار همچنان در حال توسعه
اولین ارز دیجیتال، بیت کوین، از سال 2009 در جهان شناخته شد. تنها 13 سال از آن زمان می گذرد و این فناوری هنوز در مراحل اولیه توسعه خود قرار دارد. بیشتر بانک های سنتی و برخی دولت ها هنوز درباره ارزهای دیجیتال تردید دارند؛ تا آنجا که گاهی اوقات ارزها در برخی کشورها ممنوع می شوند یا به شدت تحت نظارت قرار می گیرند. تا زمانی که ارز در همه جا پذیرفته نشود، اخبار و شایعات درباره محدودیت ها و ممنوعیت های آینده از کشورهای مختلف در سراسر جهان به میزان اجتناب ناپذیری بر قیمت دارایی های دیجیتال تأثیر می گذارد.
این نوع واکنش نباید تعجب آور باشد؛ زیرا ارز و DeFi (مالی غیرمتمرکز) می توانند به رقیبی برای تأمین مالی متمرکز تبدیل شوند و جایگزینی برای پول فیات در آینده باشند. علاوه بر این، مسائل فنی مانند مشکلات مقیاس پذیری بلاک چین می تواند به تراکم شبکه و درنتیجه کارمزدهای زیاد تراکنش ها منجر شود و به نوسانات بازار اضافه کند؛ بنابراین حتی از نظر فنی، صنعت ارزهای دیجیتال هنوز جوان است و تا زمانی که کم و بیش بالغ و درنتیجه پایدار شود، باید بیشتر صبر کرد.
-
فعالیت سرمایه گذاران بی تجربه
جالب است بدانید براساس بررسی ها، بازار ارزهای دیجیتال بیش از هر چیز برای افرادی جذاب است که به فناوری علاقه دارند و این صنعت را بیشتر از دولت ها مطمئن تر می دانند. برخلاف بازارهای سنتی مانند سهام یا املاک، هیچ مانع جدی برای ورود به این بازار وجود ندارد.
به عبارت ساده تر اگر به اینترنت دسترسی دارید و سرمایه اولیه شما 100 دلار است، می توانید سرمایه گذاری و تجارت در بازار کریپتو را آغاز کنید. درواقع نیازی به حسابدار، مجوز تجارت یا سرمایه اولیه زیاد نیست. موانع کم و نبود الزامات به هجوم ناگهانی معامله گران و سرمایه گذاران بی تجربه به بازارهای رمزنگاری منجر شده است که تخصص زیادی در سرمایه گذاری بلندمدت ندارند.
همه این ها به این معناست که وقتی بازار تغییرات نزولی دارد، همه این سرمایه گذاران می ترسند و کیف پول های خود را تخلیه کرده و درنتیجه هرج و مرج در بازار ایجاد می کنند. علاوه بر این اگر «نهنگ ها» را به این ذهنیت گله ای در بازاری که در حال حاضر بسیار نوسان است، اضافه کنید، تصویری از آنچه معاملات کریپتو این روزها را نشان می دهد، مشاهده خواهید کرد.
-
نهایی نشدن قیمت و ارزش واقعی ارزهای دیجیتال
برخلاف دارایی های تثبیت شده مانند طلا یا ارز فیات، هنوز مشخص نیست ارزهای دیجیتال در آینده تا چه اندازه کاربردی و مفید خواهند بود. درواقع دارایی های کریپتو هنوز در مرحله کشف قیمت هستند. به این معنا که فعالان بازار تلاش می کنند تا با توجه به ارزش واقعی دارایی، قیمت آن را تعیین کنند. دارایی ها در مرحله کشف قیمت اغلب دچار نوسان می شوند؛ زیرا سرمایه گذاران از ارزش آن مطمئن نیستند و به شدت تحت تأثیر اطلاعات جدید قرار می گیرند. تا زمانی که سرمایه گذاران درباره کاربرد بلندمدت و میزان پذیرش ارزهای دیجیتال اطمینان بیشتری کسب کنند، کشف قیمت عامل اصلی نوسانات قیمت ارزهای دیجیتال خواهد بود.
-
کاربرد ارزهای دیجیتال
میزان کاربرد ارزهای دیجیتال به ویژه در مقیاس های کلان، یکی از عوامل اصلی نوسانات بازار ارزهای دیجیتال است؛ برای مثال زمانی که GameStop اعلام کرد استفاده از Loopring (LRC) را برای تقویت بازار NFT خود انتخاب کرده است، ارزش توکن بومی Loopring تنها در دو روز 57 درصد افزایش یافت.
همچنین، موارد استفاده ناموفق ارزهای دیجیتال می تواند نوسانات را افزایش دهد؛ مانند زمانی که ارتباط و وابستگی استیبل کوین UST در ماه می 2022 با دلار آمریکا از بین رفت و درنتیجه ارزش واحد پول، LUNA، در عرض چند هفته بیش از 99 درصد سقوط کرد.
-
هیاهوی رسانه ای
یکی از ویژگی های عجیب بازارهای ارزهای دیجیتال، میزان تأثیرپذیری این بازار از اخباری است که در رسانه های اجتماعی منتشر می شود. این تأثیرپذیری تا حدی به این دلیل است که بسیاری آن را یک بازار نوظهور و راهی سریع برای کسب درآمد می دانند، اما همچنین به این دلیل است که بسیاری از سرمایه گذاران اطلاعات کمی درباره ارزهای دیجیتال دارند و از این رو تأثیرپذیرتر هستند.
برای مثال، ارز دیجیتال دوج کوین در اوایل سال 2021 به دلیل توییت های متعدد ایلان ماسک، در مدت زمانی کوتاه رشد سریعی داشت.
-
نبود مراکز قانون گذار
در حال حاضر ارزهای دیجیتال به کمک سازمان های دولتی قانون گذاری نمی شوند که می تواند نوسانات را افزایش دهد. همین موضوع سبب می شود طرح های کلاه برداری بسیاری در این بازار ایجاد شود و به سادگی توسعه یابد. همچنین نبود مقررات زمینه را برای سرمایه گذاران کلان فراهم می کند تا ادعاهای اغراق آمیزی درباره پتانسیل پروژه هایی داشته باشند که می توانند به طور موقت قیمت کریپتوها را افزایش دهند که اغلب در بلندمدت دوباره کاهش می یابد.
-
نحوه عرضه ارزهای دیجیتال
بسیاری از ارزهای رمز پایه عرضه محدودی دارند که در آن ها یک پویایی ایجاد می شود که تقاضا را افزایش می دهد، اما عرضه ثابت است. این ویژگی سبب می شود روند تغییرات قیمت صعودی باشد و درنهایت موجب افزایش نوسانات بازار ارزهای دیجیتال شود؛ برای مثال عرضه بیت کوین به 21 میلیون کوین محدود شده است. در این میان، سوزاندن توکن ها یکی دیگر از استراتژی هایی است که به عرضه محدود ارزهای دیجیتال می انجامد. در این فرایند درصدی از توکن های عرضه شده در طی زمان از بین می روند که درنهایت سبب کاهش تعداد ارزهای در گردش و قیمت دارایی می شوند.
-
احساسات بازار
بازار ارزهای دیجیتال می تواند به شدت مطابق با احساسات سرمایه گذاران به ارزهای رمز پایه نوسان داشته باشد. نابالغی کل بازار کریپتو به این معناست که دیدگاه های مثبت یا منفی می توانند مانند یک بیماری مسری به سرعت به سراسر بازار سرایت کنند. به طورکلی اخبار خوبی که درباره ارزهای دیجیتال منتشر می شود، به افزایش انگیزه افراد برای سرمایه گذاری در این بازار و درنتیجه افزایش تقاضا و قیمت می انجامد.
-
استیبل کوین: راه حلی برای نوسانات ارزهای دیجیتال؟
یکی از روش های کاهش نوسانات و به نوعی کنترل این موضوع، استیبل کوین ها هستند؛ یعنی ارزهای رمز پایه ای که از طریق وابستگی به یک دارایی دیگر مانند ارزهای فیات، به ثبات بازار ارزهای دیجیتال کمک می کنند؛ برای مثال استیل کوین تتر را در نظر بگیرید که ارزش آن به دلار آمریکا وابسته است و از زمان ابتدای ظهورش تاکنون، بیش از چند صدم دلار تفاوت قیمت با دلار آمریکا نداشته است.
با استفاده از استیبل کوین ها سرمایه گذاران می توانند بدون استفاده از ارزهای فیات، برای خرید ارز دیجیتال اقدام کنند؛ بدون آنکه نگران نوسانات قیمت و اختلاف ارزش بین ارزهای فیات و دیجیتال باشند. با این حال متأسفانه برخی استیبل کوین ها عملکرد شفاف ندارند و نتوانسته اند در حفظ ثبات ارزش دارایی ها کمک کنند؛ بنابراین به نظر نمی رسد تا این لحظه این گروه از دارایی ها در هدف اصلی خود چندان موفق عمل کرده باشند.
مزیت نوسانات قیمت ارزهای دیجیتال چیست؟
درحالی که نوسانات ارزهای دیجیتال موجب نگرانی هایی درباره کاربردهای آن ها به عنوان ارز رایج می شود، در شرایط خاص فرصت های خوبی برای سرمایه گذاران ایجاد می کند. به طورکلی قیمت ارزهای دیجیتال به ارزهای فیات، سهام یا بسیاری از کلاس های دارایی دیگر مرتبط نیست.
هنگامی که ایالات متحده در سال 2020 برای مبارزه با همه گیری ویروس کرونا 2.3 تریلیون دلار به اقتصاد خود تزریق کرد، مشخص شد ارزهای دیجیتال می توانند به عنوان یک دارایی غیر وابسته برای محافظت در برابر تورم احتمالی آینده در ارزهای فیات عمل کنند. این ویژگی نبود همبستگی، ارزهای دیجیتال را به یک سرمایه گذاری جایگزین عالی برای یک سبد سرمایه گذاری متعادل تبدیل می کند.
دلیل نوسانات قیمت ارزهای دیجیتال در سال 2022 چیست؟
در ماه ژانویه، افزایش غیرمنتظره قیمت سوخت سبب ناآرامی سیاسی در قزاقستان، دومین کشور بزرگ استخراج بیت کوین در جهان شد. Kazakhtelecom، ارائه دهنده خدمات مخابرات دولتی قزاقستان، پس از استعفای کابینه حکومتی این کشور، اینترنت آن را قطع کرد. این تصمیم تأثیر قابل توجهی بر صنعت استخراج بیت کوین کشور و درنتیجه بازار ارزهای دیجیتال گذاشته است. نشست دسامبر FOMC فدرال رزرو ایالات متحده تأیید کرد بانک مرکزی متعهد به کاهش ترازنامه و افزایش نرخ بهره در سال 2022 است.
همه این ها به کاهش قیمت بیت کوین منجر شد. در حال حاضر، شاهد درگیری جنگی در اوکراین هستیم، شرایطی که روسیه، اتحادیه اروپا، ایالات متحده آمریکا و برخی از کشورهای پس از فروپاشی شوروی به هر نحوی با آن مواجه هستند. این موضوع پیش از این بر بازار ارزهای دیجیتال تأثیر گذاشته است و مشخص نیست این جنگ چه زمانی و مهم تر از آن چگونه پایان خواهد یافت.
برخی کارشناسان معتقدند شرایط بازار ارزهای دیجیتال چندان هم بد به نظر نمی رسد و می توان در سال 2022، انتظار افزایش قیمت را داشت. این واقعیت که کشورها و ایالت های بیشتری به پذیرش و قانون گذاری رمزنگاری ادامه می دهند (برای مثال ایالت کالیفرنیا که امکان پرداخت برای خدمات دولتی از طریق رمزنگاری را فراهم می کند)، باید محرکی اساسی برای رشد بازار کریپتو باشد.
به اعتقاد چارلی موریس مدیر ارشد فناوری ByteTree Asset Management، اگرچه نوسانات در بازار ارزهای دیجیتال باقی می ماند، همچنان از دوره های قبلی بسیار کمتر است و انتظار دارد این روند ادامه یابد؛ زیرا می توان انتظار پذیرش بیشتر سرمایه گذاران نهادی و افزایش توزیع را داشت.
براساس مطالعه ای که Deutsche Bank انجام داده است، یک چهارم سرمایه گذاران بیت کوین معتقدند با وجود نوسانات و افت قیمت اخیر، ارز دیجیتال اصلی در آینده نزدیک به ناچار از مرز 100000 دلار عبور خواهد کرد؛ بنابراین چه رویدادهای دیگری می تواند به تثبیت نوسان شدید بازار کریپتو کمک کند؟
ممکن است امسال شاهد پذیرش ارزهای دیجیتال از سوی غول های بزرگ فناوری و تجارت الکترونیکی باشیم. مدت هاست شایعاتی درباره شروع پذیرش رمزارز آمازون و اپل وجود دارد و تأیید اینکه آیا واقعاً ممکن است این اتفاق بیفتد، ممکن نیست. با این حال، اظهارات مدیران اجرایی Uber و eBay امیدوارکننده تر به نظر می رسند؛ زیرا با وضوح بیشتری از پذیرش ارزهای دیجیتال استقبال می کنند.
پی پال، مایکروسافت، Sotheby’s، AT&T و غیره، در حال حاضر هم در بازارهای رمزنگاری و هم در دیگر بازارهای رایج مالی فعالیت می کنند و ارز دیجیتال را به عنوان روش پرداخت می پذیرند و ما می توانیم مطمئن باشیم سال 2022 شرکت های بیشتری به این لیست اضافه خواهد شد.
آیا نوسانات قیمت ارزهای دیجیتال کاهش خواهد یافت؟
پاسخ قطعی به این سؤال دشوار است؛ زیرا به نظر می رسد نوسانات قیمت ارزهای دیجیتال به بخشی جدایی ناپذیر از کل بازار کریپتو تبدیل شده است. با وجود این با گذشت زمان می توانیم انتظار قانون گذاری های بیشتر، فناوری های تکامل یافته، معامله گران بالغ تر و پذیرش گسترده تر از سوی سرمایه گذاران نهادی را داشته باشیم.
همه این عوامل به ناچار فضای کریپتو را باثبات تر می کنند و درنتیجه نوسانات را کاهش می دهند. با این حال، در آینده نزدیک این اتفاق نخواهد افتاد و ممکن است سال ها طول بکشد تا شرایط تغییر کند.
خلاصه مطلب
بازار ارزهای دیجیتال در مقایسه با بازارهای مالی دیگر نوسانات بیشتری دارد. با توجه به شاخص S&P 500 بین سال های 2013 تا 2021، نوسانات بازار کریپتو در مدت مشابه چهار برابر و در مقایسه با بازار اوراق قرضه یا بازار سهام، 26 برابر بیشتر بود. نوسانات بیت کوین که طلای دیجیتال شناخته می شود، در مقایسه با طلا، 6 برابر بیشتر است.
در این مطلب به مهم ترین دلیل نوسانات قیمت ارزهای دیجیتال اشاره کرده و سعی کردیم آگاهی شما را درباره شرایط این بازار افزایش دهیم. چنین نوساناتی می تواند برای سرمایه گذاری به سود یا ضرر منجر شود؛ بنابراین اگر قصد سرمایه گذاری در ارزهای دیجیتال را دارید، سرمایه ای را برای این کار اختصاص دهید که توان از دست دادنش را دارید.
پرسش های متداول
1. نوسانات قیمت بازار ارزهای دیجیتال چیست؟
منظور از نوسانات در بازار ارزهای دیجیتال اندازه گیری میزان افزایش یا کاهش قیمت یک دارایی در یک دوره زمانی خاص است.
2. چه چیزی سبب نوسانات قیمت ارزهای دیجیتال می شود؟
ارز ارزهای دیجیتال مانند هر چیز دیگری براساس میزان عرضه و تقاضا تعیین می شود. اگر تقاضا سریع تر از عرضه افزایش یابد، قیمت افزایش می یابد.