احساسات و رفتار معامله گر
افرادی که در بازارهای مالی فعالیت می کنند به دنبال آن هستند که در این بازارها به سود برسند، چه آنهایی که معامله گری را به عنوان شغل اصلی خود برگزیده اند و چه کسانی که با کمک بازارهای مالی سعی در سرمایه گذاری برای آینده و کسب سود را دارند. معامله گری حرفه ای است که نیازی به زحمت فیزیکی ندارد، درواقع شما به عنوان یک معامله گر و یا سرمایه گذار پشت سیستم خود نشسته و با تصمیماتی که می گیرید و معاملاتی که بر اساس آن تصمیمات باز می کنید به سود و یا متاسفانه به ضرر می رسید. در این مقاله قصد داریم تا نقش احساسات و رفتار معامله گر بر معاملات ارزهای دیجیتال را بررسی کنیم.
اگر شما بخواهید از مسیر اصولی به یک فعال در بازار ارزهای دیجیتال تبدیل شوید باید مسیری را بگذرید که آموزش انواع تحلیل و تمرین و ممارست بسیار در آن قرار گرفته است، برای اینکه این بخش از مسیر معامله گر شدن را طی کنید باید حتما در یک دوره آموزش ارز دیجیتال شرکت کنید. با این حال حتی اگر همه نکات را بدانید باز هم تضمینی نیست که شما موفق شوید، نمی خواهم شما را دلسرد کنم اما برای فعالیت در بازارهای مالی و علی الخصوص بازار ارزهای دیجیتال احساسات و رفتار شما به عنوان یک معامله گر بسیار حائز اهمیت است.
رفتار معامله گر بسیار در موفقیت او در بازار موثر است، اعتماد به نفس او در برخورد با فراز و نشیب مسیر بازار است که یک معامله گر موفق را از یک معامله گر ناموفق جدا می کند. خبر خوب اینکه کسب اعتماد به نفس یک مهارتی است که می توانید با تمرین آن را کسب کنید.
تفاوت معامله گر مبتدی و حرفه ای
هر شخصی می تواند اقدام به ترید در بازار ارزهای دیجیتال کند، اما قرار نیست همه تریدرهای این بازار موفق باشند.
کسب سود به صورت پیوسته همان چیزی است که معامله گر حرفه ای را از معامله گر مبتدی جدا می کند. شاید اگر شما هم به طور اتفاقی در ابتدای صعود قیمت بیت کوین در اواخر سال 2020 وارد بازار ارزهای دیجیتال می شدید و اقدام به خرید بیت کوین می کردید از اینکه در ابتدای ورود خود چنین سودی کسب کرده اید شگفت زده می شدید، اما آیا شما مهارت کافی برای کسب همان میزان سود در روزهای افت قیمت بیت کوین را هم داشتید؟
این روش از معامله گری که طی مدتی معمولا کوتاه سود خوبی کسب کنید و سپس سود و حتی گاهی سرمایه اصلی خود را از دست بدهید، علاوه ضرر مالی بر روی روان شما نیز تاثیر می گذارد. برای تبدیل شدن به یک معامله گر حرفه ای لازم است احساسات معامله گر و تاثیری که بر روی رفتار او در هنگام انجام معامله می گذارد کاملا بررسی شود و اگر تغییری لازم است اعمال شود.
درواقع در بسیاری از موارد شاهد هستیم که این احساسات معامله گر است که وی را مجبور به خرید و یا فروش می کند که اصلا درست نیست.
احساسات ذهنی معامله گران
معامله گران باید احساسات ذهنی خود را بشناسند، تا با ایجاد تغییر در هر زمینه ای که لازم است و همچنین کنترل افکار به یک معامله گر موفق و حرفه ای تبدیل شوند.
بازار ارزهای دیجیتال و دیگر بازارهای مالی را تعاملات انسان ها کنترل می کند، در میان بازارهای مالی موجود، بازار ارزهای دیجیتال به دلیل جدیدتر بودن، بیشتر تحت تاثیر تعاملات انسانی قرار دارد.
فعالین عادی بازار همچون میگو حساس هستند که در مواجه با مسائلی که در بازار پیش می آید گاه شانس با آنها یار بوده و گاهی نیز شکست می خورند. بد نیست بدانید که قلب میگوها در سرشان قرار گرفته است.
اکثر فعالین عادی بازار ارزهای دیجیتال (میگوها) نیز با قلبشان فکر می کنند و تصمیم می گیرند که درست نیست.
اما مسئله این است که نهنگ های فعال با شناختی که از میگوها دارند همیشه در پی سود بردن از نقاط ضعفشان هستند.
آنچه یک معامله گر باید داشته باشد:
1. انعطاف پذیری
همان طور که می دانید نمودار قیمتی رمزارزها منعطف است و با توجه به عواملی می تواند تغییر کند و باید هم تغییر کند، معامله گر فعال در این بازار نیز به تبعیت از ماهیت بازاری که در آن فعالیت دارد باید ذهنی منعطف داشته باشد تا بتواند با توجه به شرایط تصمیم بگیرد و عکس العمل مناسبی داشته باشد.
باید به این موضوع توجه کنید که بازار همیشه شرایط یکسان ندارد و شما هم نباید همیشه یک روش را در معامله گری خود در پیش بگیرید.
ما در این مطلب بر روی بازار ارزهای دیجیتال تمرکز داریم اما بد نیست بدانید که فعالین بازار مالی فارکس در گذشته برای ثبت معاملات خود باید با کارگذار یا بروکر خود تماس تلفنی برقرار می کردند تا آنها معامله درخواستی را برای کاربر ثبت کنند. زمانی که بازار دیجیتالی شد افرادی که تنوانستند خود را با شرایط جدید وفق دهند و آموزش های لازم را کسب کنند از سود بازار جا ماندند و در مقابل افرادی که مهارت جدید لازم را کسب کرده بودند به فعالیت خود ادامه دادند. در بازار ارزهای دیجیتال که بازار مالی نسبتا جدیدی است نیز هر روز شاهد چیزهای جدیدی هستیم که اگر آموزش لازم برای کسب سود از آن را آموزش نبینیم یا از سود بازار باز می مانیم و یا سرانجام معاملاتمان به ضرر ختم می شوند. پس همواره ذهن خود را برای فعالیت در بازار ارزهای دیجیتال منعطف نگه دارید تا بتوانید با توجه به شرایطی که ممکن است جدید باشد به راحتی کنار بیایید.
موضوعی که باید اضافه کنیم این است که انعطاف پذیری قرار نیست مسئله و یا رویدادی که پیش آمده را حل کند، بلکه قرار است ما را برای حرکت با روند بازار که متغیر است آماده کند.
2. انتظارات معقول
اگر در بازار ارزهای دیجیتال (یا هر بازار مالی دیگر) فعالیت داشته باشید، احتمالا جملاتی نظیر “آخر هفته چک دارم” یا “برای فلان موضوع به پول نیاز دارم” را شنیده اید و یا شاید خودتان چنین جملاتی را به زبان آورده باشید. انتظار یک شبه پولدار شدن در بازار ارزهای دیجیتال جز اینکه شما را به تصمیم های نادرست سوق دهد نتیجه ای برای شما نخواهد داشت.
شما باید با توجه به شرایط خود، میزان دارایی، تجربه و مهارتی که کسب کرده اید از خود انتظار کسب سود داشته باشید. در غیر این صورت انتظار کسب سود بیشتر و یا کمتر درست نیست. درواقع شما باید با شناخت درست از خود و بازاری که در آن فعالیت می کنید، انتظاری منطقی و معقول داشته باشید.
حتی اگر مدت زمان کمی در بازار به معامله گری پرداخته باشید احتمالا متوجه شده اید که فارغ از نوع استراتژی و حتی مهارت شما، انتظار کسب بدون وقفه سود در همه معاملات محقق نخواهد شد. با شناخت بازار ارزهای دیجیتال و خودتان می توانید درصد مشخصی سود را از معاملات خود انتظار داشته باشید.
3. درک و پذیرش چرخه شکست در معاملات
هر معامله گری ممکن است در ابتدای ورود و فعالیت در بازار با چرخه شکست مواجه شود. بیشترین افرادی که از چرخه شکست در معاملات متضرر می شوند افرادی هستند که بدون آموزش وارد بازار شده و در اولین معامله خود به سود می رسند.
ابتدا معامله گر این سود کسب شده را به منزله پیروزی خود قلمداد می کند و حس خوبی از این پیروزی می گیرد که منجر به اعتماد به نفس کاذب در فرد می شود و در نتیجه به دنبال آموزش هم نخواهد رفت.
سپس معامله گر دچار طمع شده و وقتی می بیند که به سود رسیده باز هم معاملات بیشتری باز می کند و از آنجایی که به دنبال آموزش هم نبوده احتمالا با مفاهیمی همچون مدیریت سرمایه آشنا نیوده است. این چرخه معاملات سودساز ادامه خواهد داشت تا زمانی که تریدر در یک معامله ضرر کند، از آنجایی که معامله گر به معاملات با سود پیشین خود نگاه می کند این معامله ضررده خود را انکار می کند و همین انکار در ذهن معامله گر ایجاد ترس می کند. با ترسی که دارد یک معامله دیگر باز کرده که یا به سود می رسد و یا دوباره متضرر می شود. اگر به سود برسد، معامله گر چرخه را از نو شروع می کند و اگر در معامله ضرر کند به دلیل آنکه دو ترید پشت سر هم متضرر شده است، خشمگین خواهد شد و حس انتقام بر او غلبه می کند، (به دلیل نداشتن مدیریت سرمایه ممکن است معاملات سود ساز با درصد سود کم و معاملات ضررده با درصد بالا باشند به همین دلیل برایند سود منفی خواهد شد) و معامله گر در صدد انتقام از بازار و برگشت سرمایه اقدام به معامله می کند. اگر معامله بعدی به سود ختم شود چرخه از اول شروع می شود و اگر متضرر شود به دلیل چند ترید ضررده پشت سر هم و احتمالا از بین رفتن سرمایه فرد دچار افسردگی می شود.
زمانی که فرد سرمایه خود را از دست داده و دچار افسردگی شده ابتدا باید این موضوع را بپذیرد و درواقع همین موضوع به او حس خوب خواهد داد.
شناخت ذهن و کنترل افکار می تواند بر روی رفتار معامله گر موثر باشد. درواقع اگر شما یک معامله گر هستید با شناخت ذهن و افکار خود می توانید رفتار درست تری را در شرایط متفاوت در حین معامله گری در پیش بگیرید.
4. مدیریت حس انتقام جویی از بازار
در زندگی روزمره زمانی که فردی آسیبی به شخصی دیگر وارد کند، انتقام گرفتن از او حس بهتری را در شخص ایجاد می کند. بازار مالی عکس العملی از رفتار خودمان را به ما می چشاند.
فراموش نکنید که انتقام گرفتن از بازار به هیچ عنوان درست نیست و در صورتی که شما بخواهید از بازار انتقام بگیرید ضرر بیشتری را متحمل خواهید شد.
5. پذیرش روند بازار
زمانی که بخواهید خلاف جهت آب شنا کنید به طور حتم با مشکلات عدیده ای مواجه خواهید شد، در بازار ارزهای دیجیتال و دیگر بازارهای مالی نیز همین شرایط برقرار است. زمانی که قیمت بیت کوین صعودی است یعنی اینکه افراد زیادی معتقد هستند که بیت کوین بیش از اینها ارزش دارد و آنها حاضر هستند برای خرید آن پول بیشتری بپردازند، در این صورت اگر شما معتقد باشید که قیمت بیت کوین باید افت کند، حتی اگر نظر شما درست تر هم باشد و معامله خود را بر آن اساس باز کنید با ضرر مواجه خواهید شد.
پس همیشه در هنگام باز کردن معامله سعی کنید روند بازار را شناسایی کرده و طبق همان معامله کنید. فراموش نکنید که همیشه با روند دوست باشید.
6. مسئولیت پذیری معامله گر
معامله گری شاید تنها شغلی باشد که در آن کاملا آزادانه فعالیت دارید. اگر شما یک تریدر ارزهای دیجیتال باشید البته با توجه به امکاناتی که صرافی در اختیارتان می گذارد می توانید هر حجم معامله را به طریقی که خود بخواهید باز کنید. این آزادی تام شاید سخت ترین بخش معامله گری باشد چراکه مسئولیت شما را نیز در برابر نتیجه کسب شده بیشتر می کند.
فراموش نکنید حتی اگر توصیه ها و پیشنهادات خرید و یا فروش رمزارزی را دریافت کنید در آخر این خود شما هستید که مسئولیت معامله را بر عهده دارید.
7. انسجام رفتار معامله گر
هدف معامله گران کسب سود در بازار است برای رسیدن به این هدف رفتار معامله گر باید هماهنگ باشد، به عبارتی شما به عنوان یک معامله گر باید بتوانید نمودار را مشاهده کرده و درک کنید و با توجه به آن اقدام به تصمیم گیری کنید. درواقع باید به چنان مهارتی برسید که با دیدن هر شرایط تصمیم درست متناسب با آن شرایط را اتخاذ کنید. تمام اینها که در نهایت به عکس العمل شما که باز کردن یا بستن معامله است باید در زمان درست خود اتفاق بیفتد. به عنوان مثال اگر شما اتریوم را معامله می کنید باید رفتارهای قیمتی آن را بشناسید و افت و خیزهای قیمتی را مشاهده و درک کنید تا بتوانید بهترین تصمیم را در درست ترین زمان بگیرید. انتخاب درست ارز دیجیتال متناسب با استراتژی شما و انتخاب صرافی از عواملی هستند که به انسجام و هماهنگی بیشتر رفتار شما به عنوان معامله گر کمک می کند.
برای پیشبرد تمام این موارد باید از لحاظ روحی و روانی در وضعیت مناسبی باشید تا بتوانید بر فشار بازار غلبه کنید. می بینید که احساسات معامله گر تا چه میزان در نتیجه خروجی معامله گر که برخواسته از رفتار معامله گر در زمان باز کردن و بستن معامله است تاثیر می گذارد.
8. تواضع
معامله گران بزرگ به دلیل آنکه مسیر تریدر شدن که مسیری پر پیچ و خم است را پشت سر می گذارند معمولا انسان های متواضعی هستند. اگر شما مغرور باشید و این ویژگی رفتاری خود را در بازارهای مالی هم داشته باشید بالاخره روزی بازار شما را شکست داده و غرور شما را از بین می برد.
غرور می تواند شما را مجبور به ترک بازار کند و یا اینکه شما با ماندن در بازار ادب می شوید که مسیری سخت است، در نتیجه بهتر است رفتار معامله گر به تواضع گرایش داشته باشد تا به شکست و یا سرخوردگی نیانجامد هرچند متواضع ماندن بعد از چندین معامله پرسود کار چندان ساده ای نباشد.
9. مقابله با طمع
طمع یک ویژگی منفی در منش انسان است که در بازار و در هنگام معامله می تواند برای شما دردسرساز شود. رفتار معامله گر باید به دور از طمع باشد، وقتی یک معامله گر طمع داشته باشد ممکن است سود خوبی در یک معامله ی باز کسب کند اما به خاطر طمعی که دارد حد سودی برای خود قائل نشود و نهایتا به دلیل همین طمع سود خود را از دست بدهد، زیرا همان طور که می دانید بازار ارزهای دیجیتال یک بازار پرنوسان است و می تواند نوسانات شدیدی را در مدتی کوتاه داشته باشد.
یک معامله گر حتی اگر برای شروع فعالیت در بازار طمع داشته باشد با شکست مواجه می شود چراکه ممکن است هنوز آمادگی لازم برای شروع فعالیت در این بازار را نداشته باشد و صرفا با هدف جا نماندن از سود بازار شروع به فعالیت کند.
رفتار معامله گر بر اساس طمع می تواند او را به سمتی بکشاند که وی معاملات پرریسکی را انجام دهد. به عنوان مثال فردی به دلیل آنکه در چند معامله خود سود کسب کرده است، معامله بعدی خود را با حجم بیشتری باز می کند و همین رفتار که ناشی از طمع است می تواند تمام سودهای پیشین وی و حتی سرمایه اولیه را از بین ببرد.
از دیگر تاثیراتی که طمع بر روی معاملات یک معامله گر دارد این است که معامله گر حد ضرر برای خود قائل نمی شود و با اینکه بازار در خلاف جهت معامله او در جریان است، دائما منتظر برگشت بازار مانده و نهایتا دارایی خود را از دست می دهد.
10. دوری از ترس
یکی از ویژگی های فردی که می تواند بر معاملات شما تاثیر بگذارد ترس است. ترس می تواند زمان باز کردن معامله شما را به تاخیر بیاندازد و به این ترتیب شما از سود که می توانستید کسب کنید باز بدارد و یا اینکه در زمان نامناسب و دیرتر وارد معامله شوید.
ترس حتی می تواند مانع از شروع فعالیت شما در بازار شود، چراکه همیشه در ترس از دست دادن سرمایه به سر می برید.
از دیگر تاثیراتی که ترس بر روی معاملات شما می گذارد این است که زمانی که یک ارز دیجیتال با رشد قیمتی شدید مواجه شده شما از ترس اینکه از سود جا نمانید معامله ای را باز کنید، معامله ای در بالاترین قیمت که نهایتا به ضرر شما تمام خواهد شد.
همان طور که می بینید احساسات معامله گر به شدت بر روی میزان موفقیت او در معامله گری موثر است.
11. نظم
شما با شناخت ذهن خود و تمرین برای منظم شدن درواقع بر روی معاملات خود نیز تاثیر می گذارید، نظم و دیسیپلین به شما به عنوان یک معامله گر کمک می کند که به سودهای پیوسته دست یابید. منظور از نظم در رفتار معامله گر این است که وی یک برنامه معاملاتی و استراتژی برای خود داشته باشد و آن را مکتوب کرده و در نهایت خود را ملزم به رعایت آن کند.
یک معامله گر بدون برنامه معاملاتی همگام با تغییرات بازار که همیشگی هستند، تحت تاثیر احساساتی که در آن لحظه تغییر می کنند قرار می گیرد که نهایتا به شکست وی در معامله گری می انجامد. از آنجایی که تغییرات در بازار ارزهای دیجیتال بسیار ناگهانی تر و پرنوسان تر هستند توجه به این نکته مهم تر نیز هست.
12. توجه به اشتباهات گذشته
یکی از مواردی که می تواند در موفقیت شما در معاملات ارزهای دیجیتال موثر باشد درس گرفتن از اشتباهات گذشته و تکرار نکردن آنهاست. در این مورد نیز مکتوب کردن سوابق معاملاتی و دلیل باز کردن و یا بستن معامله می تواند نقش حیاتی در موفقیت معاملات شما ایفا کند.
با مرور سوابق معاملاتی پس از مدتی، مشاهده می شود که احساسات معامله گر چقدر در شکست های وی نقش داشته اند.
13. استفاده از سرمایه مازاد
تمام معامله گران فعال در بازار ارزهای دیجیتال و دیگر بازارهای مالی معمولا با هدف کسب سود وارد این بازارها شده اند. معامله گر برای آنکه بتواند به درستی تصمیم بگیرد نیازمند آرامش روانی است، در صورتی که یک معامله گر، تنها سرمایه ضروری خود را وارد بازار کند و یا اینکه سرمایه را از کسی قرض گرفته باشد بدیهی است که احساسات سرمایه گذار در شرایط مختلف مخصوصا شرایط بحرانی تحت تاثیر جو منفی حاکم قرار گرفته و رفتار معامله گر نیز به تبع آن و به دلیل ایجاد ترس، نگرانی و احساسات منفی دیگر اشتباه خواهد بود.
برای اینکه با چنین مشکلی مواجه نشوید حتما سرمایه مازاد خود را وارد این بازار کنید. سرمایه ای که بود یا نبود آن بر روی امور اساسی زندگیان تاثیر نمی گذارد، تا به این ترتیب بتوانید با آرامش درونی خود تصمیمات بهتری را بگیرید.
سخن آخر
احساسات و رفتار معامله گر به طور مستقیم بر روی معاملات و میزان سود و ضرر وی تاثیر می گذارد. شما به عنوان یک فعال بازار ارزهای دیجیتال ابتدا باید خودتان و ذهنتان را به خوبی بشناسید و سپس رفتارهای تان را مورد بررسی قرار دهید تا در صورت نیاز تغییراتی در رفتار خود ایجاد کنید.
توجه داشته باشید که در زمان فعالیت در بازار ارزهای دیجیتال شما همان فردی هستید که به امور دیگر زندگی می پردازید، پس سعی نکنید که خودتان را گول بزنید و فکر کنید که من علی رغم نامنظم بودنم در معاملات خود منظم می شوم. شما باید ذهنیات و رفتار خود را شناخته و در صورت نیاز تغییر دهید.
در این مقاله ما سعی کردیم که تاثیری که احساسات و در نتیجه رفتار معامله گر بر معاملات دارد را مورد بررسی قرار دهیم.
