یکی دیگر از ارزهای دیجیتال که این بار با ساختاری کاملاً متفاوت از نمونه هایی که تاکنون می شناختیم روانه بازار شده، استیبل کوین است. سیر رشد ارزهای دیجیتال در سال های اخیر به قدری صعودی بوده که هر روز شاهد تولد یکی از آن ها هستیم. اصلی ترین تفاوت این ارزها با پول رایج هر کشوری نوسان بالای آن هاست، اما همان طور که از نام استیبل کوین پیداست، این ارز قرار است نوسان را به حداقل برساند و خیال کاربران را از این بابت آسوده کند. در ادامه بیشتر با این ارز دیجیتال و مزایا و معایب آن آشنا می شوید.
یکی دیگر از ارزهای دیجیتال که البته این بار با ساختاری کاملاً متفاوت نسبت به نمونه هایی که تاکنون می شناختیم، روانه بازار شده است. سیر رشد ارزهای دیجیتال در سال های اخیر به قدری بالا بوده است که هر روز شاهد تولد یکی از آن ها هستیم. اصلی ترین تفاوت این ارزها با پول رایج هر کشوری نوسان بالای آن ها است. استیبل کوین اما همانطور که اسمش نشان می دهد، قرار است این نوسان را به حداقل رسانده و خیال کاربران را از این بابت راحت کند. در ادامه بیشتر با این ارز دیجیتال و مزایا و معایب آن آشنا می شوید.
معرفی استیبل کوین (Stablecoin)
استیبل کوین نوعی کریپتوکارنسی است که برای کاهش نوسانات قیمت طراحی شده است. همچنین به عنوان ذخیره کننده ارزش و وسیله ای برای مبادله کاربرد دارد. استیبل کوین به یک «دارایی ثابت» وابسته است که این دارایی می تواند هر چیزی باشد؛ از طلا گرفته تا ارز فیزیکی یا نوعی دارایی که بتوان قیمت آن را مشخص کرد و درباره آن به توافق کلی رسید.
سازنده استیبل کوین
استیبل کوین ها معمولاً سازنده فردی ندارند و یک شرکت بزرگ پشتیبانی و ساخت آن ها را بر عهده می گیرد. صرافی های بزرگ با هدف آسان ترکردن مبادلات مالی برای کاربران و به منظور ایجاد شرایط ایده آل برای آن ها از چنین امکاناتی بهره می برند. همچنین بانک های بزرگ و نهادهای مالی وابسته به دولت ها نیز مراجع اصلی ساخت این ارزهای دیجیتال هستند.
تاریخچه ساخت استیبل کوین
هریک از استیبل کوین ها تاریخچه خاص خود را دارند، اما باید بدانید که عمر این ارزها بسیار کوتاه است و تنها به قرن جدید محدود می شود. تتر، بزرگ ترین استیبل کوین کنونی، در سال ۲۰۱۴ با نام ریل کوین راه اندازی و بعدها با نام تتر به یک رمز ارز مشهور شد که در حال حاضر چهارمین رمز ارز باارزش جهان محسوب می شود. سال های ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ را نیز می توان زمان اصلی ایجاد این کوین ها دانست. بسیاری از کوین های امروزی در این سال ها به عرصه مبادلات ارزی وارد شده اند. شاید بیراه نباشد اگر ادعا کنیم که هنوز بزرگ ترین و بهترین استیبل کوین جهان معرفی نشده است.
هدف از طراحی استیبل کوین
استیبل کوین ها برای مقابله با نوسانات ذاتی کریپتوکارنسی ها به بازار ارائه شدند. برخلاف دیگر ارزهای دیجیتال که قیمت پایداری ندارند و ممکن است در این میان معامله گرانی نیز از این نوسان قیمت سود ببرند، استیبل کوین ها در برابر نوسان شدید قیمت ارز دیجیتال از سرمایه گذاران محافظت می کنند.
چرا استیبل کوین ها مهم هستند؟
بسیاری از افراد معتقدند که نوسان قیمت ارز دیجیتال بیت کوین آن را از پذیرش جهانی و گسترده بازداشته است. با اینکه بسیاری از معامله گران از این نوسان قیمت سود می برند، خوشایند نیست اگر عموم مردم بخواهند به کمک ارزی بی ثبات پرداخت های روزمره خود را انجام دهند. مردم تمایل دارند از ارزی باثبات و با ارزش پایدار استفاده کنند؛ درنتیجه یک ارز برای اینکه بتواند به شکلی گسترده رواج بیابد و پذیرفته شود، نیازمند ثبات قیمت است. درواقع این همان شکاف فعلی بین سیستم سنتی ارز فیزیکی و بازار کریپتوکارنسی هاست؛ بنابراین دلیل عرضه استیبل کوین ها این بود که سطحی از ثبات برای بازار کریپتوکارنسی ها فراهم شود و مردم بتوانند بدون نگرانی از توکن های خود برای پرداخت های روزانه استفاده کنند. استیبل کوین ها تلاش می کنند به پلی بین ارزهای فیزیکی و کریپتوکارنسی ها تبدیل شوند.
مزایای استیبل کوین
- هزینه کم تراکنش
- معاملات سریع و ایمن
- قابلیت انتقال دارایی ها به صورت دیجیتالی
- داشتن ثبات با پشتوانه یک دارایی
- استفاده از فناوری بلاک چین: این سیستم امنیت، شفافیت و قابلیت پیگیری را فراهم می کند.
- سادگی: درک این سیستم برای کاربران ارزهای دیجیتال و ارزهای فیزیکی آسان است.
- قراردادهای هوشمند: برای محافظت از همه طرفین معامله در سرمایه گذاری نیاز است.
معایبب استیبل کوین
- متمرکز است.
- برای ایجاد اعتماد نیاز به شخص سوم دارد (یک نهاد)
- برای اطمینان از میزان ارزش دارایی ها، نیاز به حسابرسی بیرونی دارد.
- دریافت بازده کمتر در سرمایه گذاری (که درنتیجه معامله گران و سرمایه گذاران به دنبال راه های دیگری برای کسب سود مالی خواهند بود).
- با توجه به جدید بودن این تکنولوژی، آموزش و پذیرش عمومی آن زمان بر است.
انواع استیبل کوین ها
دسته بندی استیبل کوین ها براساس نوع پشتوانه آن ها صورت می گیرد. در ادامه به بررسی کامل هریک از مدل های استیبل کوین با پشتوانه های رایج پرداخته ایم.
۱- استیبل کوین با پشتوانه ارز فیزیکی
این نوع از استیبل کوین از رایج ترین انواع استیبل کوین هاست. در حال حاضر، ارز فیزیکی به دلیل مقبولیت بالا و داشتن پشتوانه دولتی بیشترین تراکنش مالی را دارد؛ از این رو استفاده از این پشتوانه برای استیبل کوین سبب اعتماد بیشتر کاربران می شود. ارز فیزیکی، پول ملی کشوری است که آن را صادر کرده و درواقع همان پول کاغذی موجود در کیف پول و حساب بانکی شماست. نمونه هایی از ارزهای فیزیکی عبارت اند از USD، EUR، CHF،GBP و JPY. «استیبل کوین با پشتوانه ارز فیزیکی ۱: ۱، به این معناست که ۱ دلار استیبل کوین معادل ۱ دلار ارز فیزیکی است. این استیبل کوین، درواقع ساده ترین و البته متمرکزترین نوع آن است».
مزایا
- سادگی: ساختار این نوع از پشتوانه به راحتی قابل فهم و درک است.
- ثبات: ارزهای فیزیکی نوعی دارایی باثبات هستند؛ زیرا دولت و اقتصاد یک کشور از آن پشتیبانی می کند. درنتیجه تضمینی ایجاد می شود که قیمت ها نوسان فراوانی نداشته باشند.
- مطمئن: استیبل کوین هایدارای پشتوانه ارز فیزیکی را می توان مطمئن ترین ارز دیجیتال برای کاربران معمولی دانست.
معایب
- متمرکز است: ساختار متمرکز، مستعد آسیب پذیری و ریسک های مختلفی است مانند ورشکستگی نهاد مرکزی، رکود اقتصادی و …
نیازمند اعتماد به عملکرد نهاد مرکزی است.
- برای تأیید اعتبار حساب ها، نیازمند ممیزی خارجی است.
نحوه انجام تراکنش
نحوه انجام تراکنش این رده از استیبل کوین ها بسیار ساده و دقیقاً مشابه با پول فیزیکی است. برای این منظور، کاربران باید استیبل کوینی با نسبت ۱ به ۱ از اداره و شرکت صادرکننده آن تهیه کنند. شرکت های ارائه دهنده این خدمات معمولاً نهادهای مالی کشورهای بزرگ هستند. برای نقل و انتقال در این سیستم در درجه اول باید به این شرکت ها اعتماد داشت و از وجود منابع مالی آن ها باخبر بود. پس از خرید توکن ها کاربر می تواند از آن برای خرید و فروش در پلت فرم های موجود مانند اتریوم استفاده کند.
۲- استیبل با پشتوانه کالا
این دسته از استیبل کوین ها توسط کالاهای قابل تبدیل به پول پشتیبانی می شوند و برای انجام معاملات در همان بازار، قابل تعویض هستند. متداول ترین کالایی که برای وثیقه در این نوع از معاملات استفاده می شود، طلاست. فلزات گران بهایی مانند طلا در بیشتر موارد ذخیره ارزش خوبی به شمار می آیند؛ زیرا در مقایسه با سایر دارایی ها ارزش خود را به خوبی حفظ می کنند. برای استیبل کوین با پشتوانه طلا، یک کوین نشان دهنده مقدار مشخصی طلاست (برای مثال، ۱ توکن برابر با ۱ گرم طلاست). خود طلای فیزیکی نیز در این نوع از معاملات، معمولاً نزد شخص ثالث و مطمئنی ذخیره می شود. با اینکه این نوع از استیبل کوین ها به اندازه نوع قبل محبوب نیستند، برای کسانی که به دنبال معامله توکن هایی با پشتوانه ملموس و دارای ارزش واقعی مانند فلزات گران بها هستند، جایگزین مناسبی محسوب می شوند.
مزایا
- پشتوانه آن دارایی های واقعی و ملموس است.
- ثبات: قیمت کالای پشتوانه آن نسبتاً پایدار است.
- دارای قابلیت نقدشوندگی
معایب
- متمرکز است: وجود یک شخص ثالث برای تضمین عملکرد کامل سیستم موردنیاز است.
- نیازمند حسابرسی است که این فرآیند بسیار وقت گیر و هزینه بر است.
نحوه انجام تراکنش
شاید با شنیدن پیچیدگی انجام تراکنش در استیبل کوین های با پشتوانه طلا و سایر کالاها از این نوع از استیبل کوین ها فراری شوید، اما بهتر است بدانید در این سیستم کاربر ابتدا باید با ورود به پلت فرم های داد و ستد به خرید طلا با پول فیزیکی اقدام کند. طلای خریداری شده را شرکت واسط برمی دارد و به جای آن استیبل کوین در اختیار کاربر قرار می دهد. سپس توکن های هوشمند صادرشده از سوی واسطه مالی وارد شبکه داد و ستد شده و امکان معامله با آن ها میسر می شود. در این پروسه، برای اجتناب از اشتباهات رایج کارت دیجیتالی صادر می شود تا درصد اشتباه در آن به حداقل کاهش یابد. همچنین ممکن است شرکت های واسط نیز چند مرحله ای به هم متصل باشند.
۳- استیبل کوین با پشتوانه کریپتوکارنسی
این نوع از استیبل کوین ها را سایر ارزهای دیجیتال پشتیبانی می کنند که این ارزها معمولاً کریپتوکارنسی هایی با سرمایه بازار عظیم مانند بیت کوین (BTC) یا اتریوم (ETH) هستند. به طور معمول، این نوع از استیبل کوین ها به جای اینکه تنها توسط یک ارز پشتیبانی شوند، ترکیبی از ارزهای دیجیتال پشتوانه آن ها هستند. این ویژگی ریسک بیشتری را به وجود می آورد؛ زیرا ریسک نوسان یک کریپتوکارنسی خاص بسیار بیشتر از ریسک ترکیبی از کریپتوکارنسی هاست. همچنین استیبل کوینی که توسط یک ارز دیجیتال خاص پشتیبانی شود، معنای چندانی ندارد؛ چراکه کریپتوکارنسی ها به شدت نوسان دارند و نمی توانند یک ذخیره کننده با ارزش خوب باشند
مزایا
- تمرکزنداشتن
- کارآمدبودن: قابلیت نقدشونگی آن یا تبدیل از یک کریپتوکارنسی به کریپتوکارنسی دیگر از طریق بلاک چین به سرعت اتفاق می افتد.
- شفافیت: هر تراکنش در بلاک چین عمومی ثبت می شود و امکان شفافیت و قابلیت پیگیری کامل را فراهم می کند.
- عدم نیاز به حسابرسی بیرونی برای کنترل تراکنش ها
معایب
- نوسان: از آنجایی که دارایی پشتوانه این نوع از استیبل کوین ها کریپتوکارنسی ها است، این گونه از ارزها ذاتاً بسیار بی ثبات تر از سایر دارایی هایی مانند کالا یا پول فیزیکی هستند
- انحلال آنی: اگر ارزش کریپتوکارنسی ها به زیر یک آستانه مشخص سقوط کند، این پشتوانه می تواند به طور آنی منحل شود.
نحوه انجام تراکنش
نحوه تراکنش استیبل کوین های با پشتوانه رمز ارزها سیستم تراکنش ساده ای دارد. در این سیستم کاربر بعد از اقدام به ذخیره کریپتوکارنسی های خود در پلتفرم به نسبت استیبل کوین دریافت می نماید. برای این سیستم هیچ شرکت واسطی وجود نداشته و بعد از ذخیره خودبه خود کوین ها به کیف پول الکترونیکی کاربر انتقال داده می شوند.
۴- استیبل کوین بدون پشتوانه
این نوع از استیبل کوین ها از هیچ دارایی به عنوان پشتوانه استفاده نمی کنند و عملکردشان مانند سیستم بانک مرکزی است. درواقع از مکانیسم توافقی برای افزایش یا کاهش عرضه توکن ها استفاده می کنند که مانند فرایند چاپ اسکناس بانک های مرکزی است. با افزایش تقاضای کل، عرضه جدیدی برای استیبل کوین ها ایجاد می شود تا قیمت به سطوح پایدار قبلی بازگردد. هدف اصلی این است که تا حد ممکن قیمت استیبل کوین به ۱ دلار نزدیک شود.
مزایا
- غیرمتمرکزبودن: از آنجا که هرگونه اصلاحات روی زنجیره انجام می شود، همه داده های مربوط به استیبل کوین ها در یک دفتر کل مطمئن و شفاف ذخیره می شوند.
- نیازنداشتن به وثیقه: برای ایجاد استیبل کوین های جدید به هیچ وثیقه ای نیاز نیست؛ چراکه آن ها به کمک یک الگوریتم ایجاد می شوند یا از بین می روند و تنها راهی که می توان استیبل کوین را به دست آورد، مبادله است.
- پایداری: از آنجا که ارزش به طور خودکار براساس عرضه و تقاضای بازار تنظیم می شود، قیمت ها باثبات باقی می مانند
معایب
- پیچیدگی: یک سیستم مبتنی بر قانون با منطق پیچیده ای همراه است
نحوه انجام تراکنش
فرایند کار با استیبل کوین های بدون پشتوانه آسان است. در این سیستم، کاربر پس از درخواست می تواند سکه های خود را دریافت کند. برای جلوگیری از فشار تقاضا برای نوسان قیمت این امر در زمان بسیار کوتاهی انجام می شود و بعد از آن امکان داد و ستد در شبکه برای کاربر فراهم خواهد بود.
تعیین قیمت استیبل کوین ها
از دیدگاه سنتی، استیبل کوین ها به کمک یک «اندوخته» پشتیبانی می شوند. برخلاف سایر ارزهای دیجیتال که قیمتشان را عرضه و تقاضای بازار تعیین می کند، استیبل کوین ها به دنبال قیمتی بدون نوسان و ثابت هستند. این اندوخته به تعداد استیبل های موجود در گردش مرتبط است که می تواند شامل وثیقه ای از هر دارایی باشد که بتوان بر سر قیمت کلی آن به توافق رسید؛ به عبارت ساده تر، اگر 500.000 استیبل کوین (با پشتوانه دلار) در گردش باشد، باید حداقل میزان 500.000 دلار پشتوانه برای آن کنار گذاشته شود؛ برای مثال این پشتوانه می تواند شامل ارزهای ارز فیزیکی، دیگر کریپتوکارنسی ها یا دارایی های مانند طلا یا املاک باشد. درنتیجه ارزش گذاری استیبل کوین ها معمولاً با نوسانات فراوانی همراه نیست؛ زیرا آن ها به یک دارایی اساسی مرتبط هستند (مانند طلا).
کاربرد استیبل کوین ها
-
خریدوفروش های روزمره:
امکان استفاده از استیبل کوین ها برای خریدوفروش های روزمره وجود دارد. با توجه به کنترل نوسان این ارز ساختار آن مشابه به ارز فیات بوده و درعین حال برخی از مزیت های کریپتوکارنسی ها را هم با خود همراه دارد.
-
امکان پرداخت های هوشمند:
یکی دیگر از کاربردهای استیبل کوین ها امکان ارضای پیش شروط قراردادهای هوشمند با آن است. به این ترتیب شرکت ها می توانند با تنظیم از قبل سیستم، پرداخت حقوق کارمندان خود را در هر گوشه ای از جهان به صورت خودکار و هوشمند در دست بگیرند.
-
افزایش سرعت بالای نقل و انتقال مالی
یکی دیگر از کاربردهای این ارز دیجیتال جایگزینی آن با سیستم های گردش مالی کند است. از این طریق می توان در کسری از ثانیه مقادیر قابل توجهی پول را در سراسر دنیا به گردش درآورد.
-
سرمایه گذاری:
امکان استفاده از استیبل کوین هم زمان با داد و ستدهای روزانه برای سرمایه گذاری کاربرد دیگری است که کاربران این ارزها به دنبال آن هستند.
محدودیت های استیبل کوین ها
استیبل کوین ها در عین داشتن مزیت هایی که ذکر شد، محدودیت هایی نیز دارند. اولین و مهم ترین محدودیت این است که حتی نمونه های معتبر استیبل کوین در جهان نیازمند اعتمادسازی نهاد مالی واسط آن ها هستند؛ به ویژه در استیبل کوین هایی که فیات از آن ها پشتیبانی می کند، نهاد مالی واسط باید ارز کافی برای ارزش گذاری این استیبل کوین ها را داشته باشد.
یکی دیگر از محدودیت های بارز استیبل کوین ها در ضوابط و قوانینی است که هر کشور برای ارز فیزیکی خود قائل است؛ از این رو هر محدودیتی که برای ارز فیزیکی کشور مربوط وجود داشته باشد، برای استیبل کوینی که این ارز پشتوانه آن است نیز وجود دارد. نقدشوندگی پایین یکی دیگر از محدودیت هایی است که در حال حاضر کاربران این ارز دیجیتال با آن روبه رو هستند. البته این مشکل تا حدودی برای سایر ارزهای دیجیتال نیز وجود دارد. گاهی لازم است کاربران استیبل کوین درصورت بروز چنین مشکلی به کشور صادرکننده این ارز سفر کنند و پروسه کاری خود را آنجا ادامه دهند.
استفاده از ارزهای دیجیتال مانند استیبل کوین با پیچیدگی های فراوانی همراه است. کاربران معمولی برای فراگیری روند کار با این ارزها با مشکلات زیادی روبه رو هستند؛ از این رو اقبال عمومی برای استفاده از آن ها کاهش یافته است. نوسان قیمت و احتمال افت شدید ارزش این ارزها آخرین محدودیتی است که در این بخش درباره استیبل کوین ها به آن پرداخته ایم. هر چه باشد استیبل کوین هم یک ارز دیجیتال است که ارزش آن در زمان متغیر بوده و ممکن است حتی با افت شدیدی روبه رو شود که اکنون نیز شاهد آن هستیم.
معروف ترین استیبل کوین ها در سال ۲۰۲۰
استیبل کوین ها روزبه روز در حال رشد هستند و هر روز هم نمونه های جدیدی از آن ها عرضه می شود. برای معرفی معروف ترین استیبل کوین ها در سال ۲۰۲۰ شاید کمی دیگر باید منتظر باشیم. بسیاری از طرفداران و دنبال کنندگان این بازار در سال جدید منتظر معرفی استیبل کوین های ملی از سوی کشورهای بزرگ هستند؛ از این رو شاید پرطرفدارترین استیبل کوین سال ۲۰۲۰ نمونه های ملی باشند که هنوز ارائه نشده اند. از دیگر استیبل کوین های معروفی که می توانند در سال ۲۰۲۰ رشد قابل توجهی در بین کاربران داشته باشند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تتر با پشتوانه دلار آمریکا
- یو اس دی کوین با پشتوانه دلار آمریکا
- لیبرا ارز دیجیتال فیس بوک با پشتوانه ارزهای فیات
- ترو یو اس دی با پشتوانه دلار آمریکا
- دیا با پشتوانه طلا
- پکس با پشتوانه دلار آمریکا صادر شده از اداره خدمات مالی ایالت نیویورک آمریکا
- MakerDAO با پشتوانه رمز ارز اتریوم
- دلار جمینی
نحوه کار با استیبل کوین ها
هر استیبل کوین سیستم کاری خاص خود را دارد، اما درنهایت آن ها از ساختاری واحد تبعیت می کنند. در بیشتر موارد این کوین ها ارزش ۱ به ۱ خود را با دلار حفظ می کنند؛ از این رو در مواجهه با نوسانات شدید سایر رمز ارزها و کالاها می توان از مکانیسم این استیبل کوین ها استفاده کرد. میزان عرضه و تقاضا تحت مکانیسم خاصی در این کوین ها کنترل می شود. به این صورت که به بازار اجازه تقاضای انباشته و زیاد و عرضه بالا را نمی دهد و به این صورت به کنترل قیمت آن ها می پردازد.
کسب درآمد از طریق استیبل کوین ها
روش های کسب درآمد از استیبل کوین ها نیز مشابه با سیار ارزهای دیجیتال است. اولین راه برای این کار خرید و فروش مستقیم آن ها در بازارهای جهانی و در پلت فرم های معاملاتی است. به کمک نوسان های ایجادشده کاربران می توانند به کسب درآمد در این رمز ارز اقدام کنند. البته با توجه به نوسان کم این ارزها و پایداربودن قیمت آن ها باید با دیدگاهی بلندمدت به این خرید و فروش ها نگاه کرد. دومین راه پرطرفدار کسب درآمد از طریق استیبل کوین ها استخراج آن هاست. علاوه بر این می توان با اعطای وام در سیستم هر استیبل کوین نیز کسب درآمد کرد.
سخن آخر
در مقاله حاضر به معرفی کامل استیبل کوین ها پرداختیم و معایب و مزایای هریک از آن ها را نیز مرور کردیم. این ارزهای دیجیتال در سال های اخیر رشد چشمگیری داشته اند و در مدت زمان کوتاهی در حال تبدیل شدن به رقیبی بزرگ برای پول های فیات هستند؛ از این رو اطلاع از روند کاری آن ها برای کاربران امروزی امری ضروری است.
