چگونگی تأثیر ارزهای دیجیتال بر پول، این روزها به یک سؤال مهم تبدیل‌شده است؛ چراکه رمز ارزها بیشتر از هر زمان دیگری وارد زندگی روزمره مردم شده‌اند. عده‌ای از افراد ارزهای دیجیتال را به‌عنوان یک روش سرمایه‌گذاری در نظر می‌گیرند، درحالی‌که گروهی دیگر از آن، به‌عنوان یک واحد پولی برای انجام معاملات روزانه استفاده می‌کنند.
با ورود این بازیکن جدید به صحنه بازی، اکنون بسیاری از افراد فکر می‌کنند که آیا شکل جدید پول می‌تواند تأثیر زیادی بر سیستم مالی کل جهان بگذارد؟ به گفته توماس فرای تا سال 2030 ارزهای دیجیتال جایگزین 20 درصد از ارز ملی کشورهای جهان می‌شوند؛ او معتقد است که نحوه اداره رمز ارزها بسیار کارآمدتر از سیستم مالی فعلی کشورهای مختلف است. در ادامه مطلب قصد داریم به بررسی آینده پول باوجود ارزهای دیجیتال بپردازیم، اما پیش از هر چیزی لازم است ابتدا تعریفی دقیق از پول فیات داشته باشیم.
پول فیات چیست؟
پول فیات به ارزی گفته می‌شود که به‌وسیله هیچ کالای فیزیکی مانند طلا پشتیبانی نشده و کاملاً توسط دولت هر کشور کنترل می‌شود. هدف از خلق پول، ایجاد راهی برای اندازه‌گیری میزان ارزش اجناس و اقلام مختلف است؛ اما ازآنجایی‌که مؤسسات مختلف شروع به پذیرش پرداخت از طریق ارزهای دیجیتال کرده‌اند؛ بنابراین تعجبی نیست که تأثیر ارزهای دیجیتال بر پول بیش‌ازپیش افزایش‌یافته و در آینده کاملاً جایگزین پول فیات شوند.
از طرف دیگر همه‌گیری بیماری کرونا در سال 2020 بدون شک به اقتصاد جهان آسیب زیادی رساند، بانک فدرال آمریکا، بیش‌ازحد معمول شروع به چاپ و عرضه دلار کرد، درنتیجه ارزش دلار کاهش و تورم افزایش یافت؛ اما جالب است بدانید که کرونا تأثیری بر بازار ارزهای دیجیتال نداشت.
ابتدا در ماه مارس میلادی ارزش رمز ارزها کم شد ولی بعدازآن تا پایان سال 2020 میلادی روند صعودی را در پیش گرفت.
مزایا و چالش های جایگزینی ارزهای دیجیتال با پول
گرچه تأثیر ارزهای دیجیتال بر پول غیرقابل‌انکار است؛ اما جایگزینی این دو ارز با یکدیگر مزایا و چالش‌هایی دارد که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم:
مزایای احتمالی جایگزینی ارزهای دیجیتال با پول
تأثیر ارزهای دیجیتال بر پول نگرانی‌هایی را درباره وضعیت آینده سیستم‌های مالی ایجاد کرده است. بر اساس گزارش‌ها، احتمالاً در مقطعی از آینده ارزهای دیجیتال از پول فیات پیشی خواهند گرفت.
در این صورت به دلیل وجود سیستم غیرمتمرکز، دولتمردان به‌راحتی نمی‌توانند ارزش رمز ارزها را مانند پول فیات دست‌کاری و کنترل کنند. علاوه بر این ارزهای دیجیتال با حذف واسطه‌ها در معاملات روزمره باعث کاهش هزینه مشاغل شده و درنتیجه به مصرف‌کنندگان کمک خواهد کرد.
نگرانی های احتمالی در صورت جایگزینی ارزهای دیجیتال با پول فیات
بی‌شک تأثیر ارزهای دیجیتال بر پول و جایگزینی این دو با یکدیگر چالش‌های جدیدی را به وجود می‌آورد. اگر در آینده میزان استفاده از ارزهای دیجیتال نسبت به پول نقد پیشی بگیرد، ارزهای سنتی ارزش خود را از دست می‌دهند.
در این صورت برای سازگاری جهان با ارزهای دیجیتال لازم است زیرساخت‌های جدیدی ساخته شود؛ بنابراین عبور از پول سنتی به رمز ارزها دشواری‌هایی خواهد داشت. چراکه ممکن است پول سنتی با زیرساخت‌های جدید سازگار نباشد و برخی از افراد دارایی و سرمایه‌های خود را از دست بدهند.
همچنین در این روند مؤسسات مالی برای تغییر روش خود، دچار چالش‌های اساسی خواهند شد.
علاوه بر تأثیر آینده رمز ارزها بر افراد و مؤسسات مالی، دولت‌ها نیز متضرر خواهند شد. کنترل دولت بر ارزهای ملی راهی کلیدی برای تنظیم بازارهای مالی و اقتصاد کشور است.
در حالی اختیارات دولت‌ها در بازارهای ارزهای دیجیتال بسیار محدوداست. برای مثال دولت‌ها برای کنترل فشارهای داخلی و خارجی، به چاپ پول فیات اقدام می‌کنند، درحالی‌که تولید کوین‌های مختلف به عملیات استخراج مستقل وابسته است.
8 پیش‌بینی در مورد رمز ارزها در سال 2021
8 مورد از پیش‌بینی‌های مهم وضعیت ارزهای دیجیتال در سال 2021 عبارت‌اند از:
1. از دست رفتن اعتبار فیات در سال 2020
تأثیر ارزهای دیجیتال بر پول از زمان شیوع بیماری کرونا جهش بیشتری نسبت به قبل داشته است. از ابتدای شیوع کووید 19، همه‌گیری این بیماری باعث وحشت در میان سرمایه گذران شد و گروهی از آن‌ها شروع به فروش قسمت انبوهی از دارایی خود ازجمله ارزهای دیجیتال کردند.
در ابتدا بسیاری فکر می‌کردند پاندمی کرونا به‌سرعت از بین می‌رود، اما باگذشت زمان به‌محض اینکه مشخص شد این بیماری بیشتر از حد انتظار ماندگار است، تأثیرات منفی بیشتری بر اقتصاد گذاشت.
در سال 2020، 9 تریلیون دلار به اقتصاد آمریکا اضافه شد و چاپ دلار به‌عنوان یک راه‌حل برای حل مشکل بحران اقتصادی سال 2020 تلقی شد؛ اما این‌طور که به نظر می‌رسد اقتصاددانان به عواقب طولانی‌مدت این روش در سیستم اقتصادی توجه نکرده‌اند.
چاپ پول باعث بروز تورم شده و به همین دلیل سرمایه‌گذاران به دنبال گزینه‌های دیگری برای سرمایه‌گذاری خواهند بود. این وضعیت دقیقاً همان چیزی است که علی‌رغم وجود دارایی‌های دیگر، باعث افزایش قیمت رمز ارزها به‌خصوص بیت کوین شد.
علاوه بر پاندمی کرونا اتفاق مهم دیگر سال 2020 انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بود. معمولاً انتخابات بر بازار طلا و بورس تأثیرگذار است. باوجوداینکه انتخابات سال 2020 باعث کاهش ارزش بازار طلا و بورس شد، اما روند صعودی افزایش ارزش رمز ارزها همچنان ادامه داشت.
از آنجایی‌که بورس و طلا دیگر گزینه‌های سرمایه‌گذاری محسوب نمی‌شوند به دلیل پتانسیل بالای رمز ارزها، بیت کوین به‌عنوان دارایی موردعلاقه سرمایه گذران شناخته می‌شود.
در 21 اکتبر سال 2020 با صدور مجوز خرید، فروش و نگهداری ارزهای دیجیتال در پلتفرم پی پال بار دیگر این بازار به محل موردعلاقه سرمایه‌گذاری افراد تبدیل شد. درنهایت نیز این خبر باعث افزایش ارزش بیت کوین و سایر رمز ارزها شد.
2. عوامل داخلی مؤثر
علاوه بر عوامل خارجی که باعث تأثیر ارزهای دیجیتال بر پول می‌شوند، برخی عوامل داخلی در بازار رمز ارزها نیز باعث افزایش ارزش ارزهای دیجیتال و پیشی گرفتن این ارز نسبت به فیات می‌شوند.
برای مثال در ماه می سال 2020 هاوینگ بیت کوین اتفاق افتاد. به‌صورت تاریخی و طی چند سال اخیر با نصف شدن پاداش بیت کوین، ارزش آن افزایش می‌یابد. این اتفاق دقیقاً در سال 2020 هم واقع شد.
زمانی که هاوینگ در ابتدای سال 2020 اتفاق افتاد ارزش بیت کوین 700/8 دلار بود اما در ابتدای سال 2021 ارزش آن به بیش‌ترین میزان خود در تمام دوران یعنی 941/41 دلار رسید. بر اساس نظر کارشناسان وضعیت ارزش رمز ارزها در سال 2021 نیز مانند سال گذشته هیجان‌انگیز و تصاعدی خواهد بود.
3. عملکرد ارزهای دیجیتال به‌عنوان پولی بین‌المللی
رمز ارزها یک روش ارجح پرداخت توسط Paypal و Millenials هستند. همان‌طور که پیش‌ازاین نیز اشاره شد، پی پال امکان خرید رمز ارز را به کاربران خود می‌دهد. همچنین کاربران می‌توانند بدون پرداخت کارمزد محصولاتی را که خریداری می‌کنند از طریق این پلتفرم و توسط ارزهای دیجیتال پرداخت کنند. چراکه paypal این امکان را به کاربران می‌دهد تا موجودی رمز ارزهای خود را به فیات تبدیل کنند.
4. تأثیر واکسیناسیون بر ارزش رمز ارزها
آیا به نظر شما واکسیناسیون کرونا تأثیری بر ارزش رمز ارزها خواهد داشت؟ احتمالاً واکسن کرونا تأثیر زیادی بر بورس می‌گذارد. درواقع با واکسیناسیون افراد ارزش سهام این شرکت‌ها افزایش پیدا می‌کند.
با این‌حال به نظر نمی‌رسد که واکسیناسیون به میزان قابل‌توجهی بر قیمت رمز ارزها تأثیر بگذارد؛ زیرا رمز ارزها مستقل هستند و تحت تأثیر عوامل مختلفی که بر دارایی‌های مالی سنتی تأثیرگذار هستند، قرار نمی‌گیرند.
همچنین با جهش‌های مختلف ویروس کرونا ممکن است واکسیناسیون در جلوگیری از انتقال بیماری موفق نشود و بحران اقتصادی ادامه داشته باشد؛ بنابراین سرمایه گذران همچنان از ارزهای دیجیتال به‌عنوان یک محافظ در برابر تورم و راهی برای حفظ ارزش دارایی خود استفاده می‌کنند. Microstrategy با سرمایه‌گذاری 1.3 میلیارد دلار در ارزهای دیجیتال بزرگ‌ترین سرمایه‌گذار سال 2020 در این بازار است.
5. جلوگیری از تورم از طریق ارزهای دیجیتال
تأثیر ارزهای دیجیتال بر پول باعث شده تا میزان ورودی سرمایه‌ها در GBTC یا همان شاخص سهام سرمایه‌گذاری بیت کوین در اکتبر 2020 در مقایسه با صندوق قابل معامله ETF طلا، رشد چشم‌گیری داشته باشد.
همان‌طور که اشاره شد سرمایه‌گذاران برای حفاظت از دارایی خود در برابر تورم فیات به بازار ارزهای دیجیتال روی آورده و به آن وفادار خواهند ماند. این در حالی است که این روزها بازار پول و طلا با چالش‌های اساسی روبه‌رو هستند.
6. ورود بانک های مرکزی به بازار ارزهای دیجیتال با ایجاد توکن های جدید
به نظر می‌رسد با تأثیر ارزهای دیجیتال بر پول و رشد چشمگیر این صنعت، دولت‌ها و بانک‌های مرکزی چاره‌ای جز پیوستن به این روند و انتشار استیبل کوین ندارند.
استیبل کوین یک نوع رمز ارز است که برای کاهش نوسانات قیمت طراحی‌شده و توسط دارایی‌های ذخیره‌شده پشتیبانی می‌شود.
مثالی که در این زمینه وجود دارد، یوان چین است. استفاده از توکن‌های ملی مانند یوان به ردیابی جریان پول در اقتصاد کمک کرده و از فعالیت‌های غیرقانونی ازجمله تأمین مالی تروریسم و پول‌شویی جلوگیری می‌کند.
7. افزایش سختگیری تنظیم‌کننده‌ها با گسترش مداوم ارزهای دیجیتال و فناوری بلاک چین
با گسترش بسیار سریع رمز ارزها این بازار موردتوجه ناظران قرارگرفته است. نظارت‌های سخت‌گیرانه از گذشته تاکنون باعث ایجاد قوانینی مانند احراز هویت مشتری (KYC) و مبارزه با پول‌شویی (AML) برای تمام مبادلات رمزنگاری‌شده در اتحادیه اروپا و آمریکا شده است.
علاوه بر این، بخش دیفای (DeFi) که به معنای سیستم مالی غیرمتمرکز در ارزهای دیجیتال است، همچنان بدون نظارت بوده و سرمایه‌گذاران به دلیل احساس ناامنی، تمایلی به سرمایه‌گذاری در این بخش ندارند. چراکه ازنظر سرمایه‌گذاران وضع مقررات برابر با امنیت است؛ بنابراین بهتر است تنظیم‌کنندگان یک سیستم شفاف و یک چارچوب نظارتی دقیق ایجاد کنند.
8. راه‌اندازی اتریوم 2.0
راه‌اندازی اتریوم 2.0 یک اتفاق قابل پیش‌بینی در میان علاقه‌مندان به حوزه ارز دیجیتال بود. اتریوم 2.0 یک به‌روزرسانی بزرگ در بلاکچین اتریوم است. هدف از راه‌اندازی اتریوم 2.0 افزایش امنیت و مقیاس‌پذیری اتریوم بود. با اتریوم 2.0 اوضاع متفاوت شده و سرمایه‌گذاران بیشتری جذب خواهند شد؛ زیرا اتریوم 2.0 شرایط مطلوبی را برای پیشرفت در بخش دیفای ایجاد می‌کند.
صنعت ارزهای دیجیتال در حال پیشرفت است و کمپانی‌های بسیاری در حال اتخاذ بلاکچین اتریوم هستند. برای مثال شرکت مایکروسافت بلاک چین اتریوم را برای حق امتیاز بازی اتخاذ کرد.
جنبه های مثبت رمز ارزها نسبت به پول فیات
باوجود مزایای بسیار رمز ارزها، تأثیر ارزهای دیجیتال بر پول اجتناب‌ناپذیر است، ویژگی‌های مثبت رمز ارزها عبارت‌اند از:
سیستم غیرمتمرکز و بدون واسطه
ازآنجایی‌که ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز هستند، هیچ موسسه یا شخصی نمی‌تواند این بازار را تنظیم کرده و یا به‌عنوان واسطه بر ارزش رمز ارزها تأثیرگذار باشد.
امنیت
امروزه با افزایش میزان سرقت از کارت‌های بانکی ریسک معامله از این طریق نیز بیشتر شده است؛ اما رمز ارزها با بهره‌گیری از فناوری رمز‌گذاری شده بلاکچین، گزینه مناسبی برای افزایش امنیت معاملات بوده و احتمال سرقت دارایی سرمایه گذران را کاهش داده است.
عدم کنترل بازار توسط دولتمردان
دولت‌ها همواره تأثیر بسیار زیادی برافزایش یا کاهش ارزش پول فیات داشته و اقتصاد کل یک کشور را تحت تأثیر قرار می‌دهند؛ اما هیچ بانک مرکزی در جهان کنترلی در نحوه اداره و ارزش‌گذاری بر ارزهای دیجیتال ندارد.
شرایط پرداخت
سیستم تراکنش رمز ارزها مزایای زیادی نسبت به پرداخت‌های بانکی معمول دارد. برای مثال انجام تراکنش در 24 ساعت شبانه‌روز و 7 روزه هفته بدون تعطیلات رسمی و آخر هفته، به‌صورت آنلاین امکان‌پذیراست. همچنین نرخ کارمزد تراکنش‌ها در معاملات رمز ارزها پایین‌تر از معاملات بانکی بوده و از هر محدودیت ژئوپلیتیکی تعیین‌شده توسط هر کشوری عبور می‌کنند.
جنبه های منفی ارزهای دیجیتال
دلیل اصلی وجود جنبه‌های منفی ارزهای دیجیتال این است که مردم هنوز هم در استفاده از رمز ارزها مردد هستند. نمی‌توانیم این افراد را سرزنش کنیم چراکه مفهوم دارایی برای بسیاری از افراد در دنیا پول فیات است.
جنبه‌های منفی ارزهای دیجیتال عبارت‌اند از:
بیگانه بودن بسیاری از افراد با رمز ارزها
باوجود تأثیر ارزهای دیجیتال بر پول بسیاری از افراد در جهان اطلاعات کافی درباره این واحد پولی جدید ندارند. متقاعد کردن آن‌ها برای پذیرش یک مفهوم جدید یکی از بزرگ‌ترین موانع در راه گسترش بازار ارزهای دیجیتال است.
نوسانات زیاد قیمت
وجود ثبات و یا بازده تضمین‌شده در بازارهای سرمایه‌گذاری همیشه ایده آل است؛ اما نمی‌توان همواره توقع چنین وضعیتی از بازارهای سرمایه‌گذاری داشت. باوجود افزایش ارزش ارزهای دیجیتال به‌خصوص افزایش چشمگیر بیت کوین در سال 2020، در زمان نگارش این مقاله رمز ارز در هفته‌های اخیر دچار افت قابل‌توجهی نسبت به قیمت قلبی شده است.
نداشتن بیمه و پشتوانه
نداشتن واسطه و وجود سیستم امنیتی قوی برای جلوگیری از سرقت رمز ارزها هر دو می‌توانند یک شمشیر دو لبه باشند. به این معنا که هرچقدر هم که احتمال به سرقت رفتن و گم‌شدن ارزهای دیجیتال کم باشد اما اگر ارز دیجیتال گم‌شده و یا به سرقت برود، هیچ شانسی برای بازگرداندن دارایی ازدست‌رفته وجود ندارد؛ اما پول فیات ذخیره‌شده در بانک‌ها در صورت سرقت مقدار مشخصی بیمه می‌شوند.
نتیجه گیری
صرف‌نظر از اینکه افراد، مؤسسات مالی و دولت‌ها درباره روند جایگزینی پول سنتی با رمز ارز چه نظری داشته باشند، تأثیر ارزهای دیجیتال بر پول غیرقابل‌انکار است. درواقع کنترل این تأثیر در حیطه اختیارات شخص و یا دولت خاصی نیست و دیر یا زود به وقوع می‌پیوندد؛ اما مانند هر موضوع مرتبط دیگری با ارزهای دیجیتال، تغییرات بسیار سریع بوده و پیش‌بینی همیشه سخت است!
سؤالات متداول
زیرا با کاهش ارزش دلار در همه‌گیری کرونا، سرمایه‌گذاران ارزهای دیجیتال را راهی مطمئن برای مقاومت در برابر تورم و حفظ ارزش دارایی خود یافتند؛ بنابراین کرونا نه‌تنها تأثیری بر ارزش رمز ارزها نداشت بلکه به نفع این بازار نیز بود.
بر اساس گزارش بانک Deutsche در سال 2030 تعداد کاربران ارزهای دیجیتال به بیش از 200 میلیون نفر خواهد رسید؛ بنابراین نمی‌توان تأثیر ارزهای دیجیتال بر پول را نادیده گرفت.
برخلاف پول فیات، رمز ارزها توسط دولت مدیریت نمی‌شوند. این امر باعث می‌شود کل معامله امن و قابل‌انعطاف باشد. ارزهای دیجیتال مانند بیت کوین از فناوری بلاکچین بهره می‌برند. این فناوری ردیابی و شفافیت سیستم را آسان‌تر کرده است.
