با پیدایش بیت کوین توسط خالقی که هنوز در هویت آن تردید وجود دارد، ارزش آن سیر صعودی پیدا کرد. افراد بسیاری با شناخت بازار ارزهای دیجیتال جذب این فضای پرهیجان شده و تعدادی از فروشگاه های اینترنتی بیت کوین را به عنوان یک روش پرداخت شناختند. فضای سودآور معاملاتی این بازار نیز طرفداران خود را پیدا کرد. آشنایی با مفهوم استخراج بیت کوین نیز توانست برخی افراد را به این فضا سوق دهد. درنهایت شرایط به سویی رفت که جوامع دید بهتری نسبت به بازار ارزهای دیجیتال پیدا کنند. هرچند هنوز مسائلی در جهت کمبود ارزهای دیجیتال وجود دارد. مواردی که می تواند کاربران را نگران کند، غالباً به فضای نا اطمینانی و عدم شناخت کامل فضای ارزهای دیجیتال برمی گردد. همچنین برخی از ملاحظات ESG ناشی از استخراج بیت کوین، کماکان برای سرمایه گذاران نهادی وجود دارد. در این مقاله با برخی از کمبودهای نظام ارز دیجیتال بیشتر آشنا شویم.
برخی از کمبودهای موجود در نظام ارز دیجیتال
-
بی پشتوانه بودن ارزهای دیجیتال
گرچه سهولت پرداخت های دیجیتال می تواند به عنوان مزیت ارزهای دیجیتال مطرح شود، اما بی پشتوانه بودن آن ها، چالش مهمی جهت ورود رسمی این ارزها به نظام قانونی کشورها است. نداشتن پشتوانه این ارزها، یکی از کمبودهای مهم در نظام ارز دیجیتال است که منجر به نوسانات قابل ملاحظه ای در روز می شود که شاید برای برخی افراد چندان خوشایند نباشد.
در سال 2016، بیت کوین پس از رشد قیمتی 20 هزار دلاری، کاهش قابل توجهی داشت که برای سرمایه گذاران این بخش که آشنایی چندانی با فضای پر نوسان بیت کوین نداشتند، با تنش همراه بود.
-
نوسانات پیوسته بدون حضور نهاد ناظری
وجود نوسانات پیوسته در بازار رمز ارزها به خودی خود نقص تلقی نمی شود. مشکل از آنجایی آغاز می شود که نهاد ناظری وجود ندارد تا بر نوسانات تسلط داشته باشد. دلایل بسیاری را می توان برای این کاهش ها و صدالبته افزایش ها در نظر گرفت، اما اگر بخواهیم اصلی ترین آن ها را مورد برسی قرار دهیم، نهنگ ها متهم اصلی هستند.
البته توسعه استخراج رمز ارزها نیز به نوسانات آن دامن می زند. نهنگ ها، افرادی هستند که سهم بالایی از ارزها را در اختیار داشته و قدرت اثرگذاری بر بازار دارند. همین امر می تواند سرمایه گذاران نوپا و بی اطلاع را با ضررهای گزاف از بازار خارج کند.
نهنگ ها می توانند حتی بدون سرمایه گذاری در بازار باعث ایجاد این تغییرات در قیمت شوند. وقتی که قیمت، همان قیمتی است که نهنگ ها می خواهند، اقدام به ایجاد دیوارهای خریدوفروش کرده و با ورود سرمایه در هنگام افزایش قیمت، قیمت ارزهای دیجیتالی نیز به شدت افت خواهد کرد و تنها نهنگ ها هستند که سود می برند.
نبود محدودیت های قیمتی و کارمزدی ازجمله دلایل اصلی این اتفاقات است. اگر محدودیت های کافی یا کارمزدهای مناسب به کار گرفته شوند، باعث جلوگیری از ایجاد چنین جایگاه های خریدوفروش خواهد شد. بنابراین افراد فعال در این حوزه باید به این موضوع واقف بوده و فعالیت خود را با توجه به این شرایط هماهنگ کنند.
-
عدم وجود قوانین شفاف در عرضه اولیه کوین ها
توکن های بسیاری از این طریق عرضه شده اند و سرمایه گذاران با هدف دستیابی به پول دارای پشتوانه جذب آن ها شده اند. پامپ و دامپ این توکن ها، ارزش نهایی آن را پشت این فرآیند مخفی می کند.
با پامپ یک توکن رشد قیمتی آن رخ داده و توجهات به آن جلب می شود. و با نقد کردن آن برخی سرمایه گذاران ناآشنا متضرر خواهند شد.
4. چالش های امنیت مالی آن
برای نقایص نظام ارز دیجیتال و پیشرفت کند آن در کشور، دلایل دیگری نیز مطرح می شود. پولی که از استخراج به دست می آید، به راحتی نمی تواند وارد نظام پولی و مالی کشور شود. زیرا دولت ابزار مناسب جهت حمایت را ندارد. بنابراین ممکن است امنیت مالی، به واسطه این ارز بی پشتوانه و بی ثبات در معرض خطر قرارگرفته و اقشار مختلف جامعه دچار آسیب مالی شوند.
5. نبود ساختار و ابعاد قانونی برای ارزهای دیجیتال
یکی از مسائلی که در حوزه رمز ارز باید به آن توجه شود، لزوم شکل گیری ابعاد قانونی این فضا است. هرچه شیوه ی استفاده از برق جهت استخراج، و معامله کردن شفاف تر شود، آسیب ها و تبعات منفی کریپتوکارنسی ها بر کشور کم تر است.
در کشور ما، چندین بخش اقتصادی درگیر فرآیند فعالیت رمز ارزها هستند و عدم موافقت هر یک می تواند مانعی جهت توسعه این بخش باشد. بخش های صنعت، اقتصاد، بانک مرکزی، وزارت نیرو و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در این مورد باید نظر شفافی داشته باشند تا بتوان به ارزهای دیجیتال به مثابه فرصت نگاه کرد نه تهدید.
6. نداشتن شناخت کافی از رمزارزهایی مثل بیت کوین
ازلحاظ فنی، شناخت بیت کوین برای افراد شاید دشوار باشد. بنابراین امکان ایجاد کلاه برداری، راه اندازی وب سایت های کلاه برداری و نرم افزارهای تقلبی خریدوفروش رمز ارزها ازجمله مسائلی است که ممکن است با آن دست به گریبان باشید. بدیهی است با رشد روزافزون تکنولوژی و تعمیق اطلاعات پیرامون رمز ارزها، می توان از رشد فضاهای تقلبی جلوگیری کرد.
7.برگشت ناپذیری تراکنش ها
برگشت ناپذیری تراکنش های بیت کوین می تواند برای گروهی از افراد نقص تلقی شود. این موضوع ازآن جهت حائز اهمیت است که به محض تکمیل تراکنش، امکان برگشت وجه وجود ندارد.
قطعاً راهکارهای مشخصی برای این خصیصه در نظر گرفته شده که در آینده نه چندان دور رونمایی خواهد شد.
8.ناشناس بودن تراکنش ها
قانونی نبودن کریپتوکارنسی ها، شکل گیری بازار سیاه را ممکن می کند. ازآنجایی که تراکنش های بیت کوین ناشناس است، از این ارز برای معاملات مواد مخدر یا قاچاق یا حملات سایبری استفاده می شود. این موضوع نقص بزرگی برای این فضا محسوب می شود.
9.سرعت تراکنش های پایین در شبکه بیت کوین
پایین بودن سرعت تراکنش ها در شبکه بیت کوین، می تواند به عنوان یکی از نقص ها مطرح شود. به گفته متخصصان، این مشکلات ناشی از ضعف درمسئله مقیاس پذیری است. با گسترده تر شدن شبکه بلاک چین، تعداد تراکنش های موجود در صف نیز رشد خواهد کرد.
از طرفی تأخیر در این بازار می تواند هزینه های بسیاری را ایجاد کند و با وقوع تراکنش های ناموفق در زمان های مشخص، تجار جایگاه خود را ازدست داده یا دچار زیان می شوند.
هرچند حال راه حل های متعددی مانند شبکه لایتنینگ برای بیت کوین مطرح شده و درحال توسعه است که می تواند در آینده این مشکل را مرتفع کند.
10.ریسک امنیتی و خطر هکرها
یکی از مسائلی که بازار ارزهای دیجیتالی را تهدید می کند، هک شدن آن ها توسط مجرمان فضای مجازی، است. تمام تراکنش ها در بلاک چین غیرقابل بازگردانی بوده و ارز سرقت شده، هرگز بازنمی گردد. بسیاری از سرمایه گذاران به دلیل نقص در سیستم های مالی و امنیت ضعیف پلتفرم ها، اموال خود را ازدست داده اند.
درنتیجه این چنین اتفاقات، قیمت ارزها در بازار کاهش قابل توجهی را تجربه می کند.به منظور جلوگیری از رخ دادن چنین اتفاقاتی، افراد فعال در این حوزه، باید تدابیر امنیتی بیشتری را اتخاذ کنند. از سوی دیگر، افزایش امنیت همیشه با رشد کارآمدی همراه نیست و در برخی موقعیت ها سرعت فرآیند کاسته می شود.
سپری کردن وقت بیشتر در مراحل امنیتی و تعیین هویت، یکی از موانع این فرآیند است. مثلاً اگر برای افزایش امنیت خود اقدام به نگهداری رمز ارزها در کیف پول سخت افزاری نمایید، برای هر تبادل نیاز است آن ها را به یک منبع آنلاین انتقال دهید و سرعت فعالیت شما در این فرآیند کاهش می یابد.
گرچه امنیت درنهایت کالای باارزش تری است و بسیاری ترجیح می دهند تبادل آهسته تر ولی مطمئن تری داشته باشند، ولی با رشد روزافزون تکنولوژی و سرعت معاملات، نیاز است راه حل های کارآمدتری ارائه شود.
11. فرآیند استخراج پیچیده
یکی دیگر از موانع این نظام جذاب و پرحاشیه این است که فرآیند استخراج رمز ارز، چندان آسان و بی دردسر نیست. البته این موضوع در کشور ما بیش از سایر کشورها با چالش همراه است.
علاوه بر گران بودن قیمت دستگاه های استخراج رمز ارز، برق در دسترس هزینه بالایی دارد و طی کردن این فرآیند جهت کسب سود چندان به صرفه نیست. قیمت برق خانگی برای استخراج رمز ارز بسیار بالا است.
با توجه به عمر کوتاه این دستگاه ها برای یک کاربر خانگی، تحمل این هزینه ها برای راه اندازی یک سیستم استخراج کننده؛ هیچ گونه توجیه اقتصادی ندارد. راه حلی که در این هنگام پیشنهاد شد، استفاده از برق صنعتی برای کاربرانی بود که بتوانند مجوزهای لازم را دریافت کنند.
البته دریافت مجوز برای استفاده از برق صنعتی نیز چالش های خود را به همراه دارد. آلودگی صوتی و مصرف انرژی به ناکارایی این روش دامن می زند. در بهترین حالت می توان به کویرها به عنوان محل مناسب جهت تأمین برق با نیروگاه های خورشیدی اندیشید که هنوز راه بسیاری جهت توسعه آن وجود دارد.
جمع بندی
یکی از مهم ترین چالش های نظام ارز دیجیتال، بی پشتوانه بودن آن است. این امر موانع قانونی گسترش ارزهای دیجیتال را تشدید می کند.
شاید بد نباشد، قانون گذاری ها در این زمینه، دچار تحولات عمیق تری شوند تا بتوان از مجرای آن حرکت رو به جلویی در کریپتوکارنسی ها در آینده داشته باشیم. با گسترش مطالعات و یافتن راهکارهای ساده تر و ارتباط صنایع مرتبط در زمینه استخراج رمز ارزها مانند صنعت برق، می توان موانع موجود در مسیر را برطرف کرد.
یکی از دیگر موضوعات مورد توجه افزایش سرعت تراکنش ها است که امید است با بهبود تکنولوژی این مانع نیز برطرف می شود. در نهایت، با توسعه آموزش نظام ارز دیجیتال، می توان آن را به عنوان یک شیوه سرمایه گذاری به دنیا معرفی کرد. زیرا یکی از معضلات عدم توجه کافی به بازار رمز ارزها، بی اعتمادی و عدم دانش کافی نسبت به آن است که با گسترش اطلاعات، می توان این مشکل را نیز حل کرده و از فرصت های موجود در این بازار استفاده بهینه کرد.
