بازار سرمایه محیط پیچیدهای است که میتواند برای تازهکاران گیجکننده باشد. یکی از چالشهای اصلی در بازار سرمایه، تشخیص بازار روند دار است. تشخیص این بازار مهم است؛ زیرا به شما کمک میکند معاملات خود را در جهت معاملات پول هوشمند (مانند بانکها، مؤسسات مالی و…) باز کنید.
در این مقاله، به شما خواهیم گفت بازار روند دار چیست و چگونه میتوانید آن را تشخیص دهید. همچنین به تفاوت این بازار با بازار رنج یا خنثی اشاره خواهیم کرد.
بازار روند دار چیست؟
در این بازار قیمتها بهطور مداوم در یک جهت حرکت میکنند. این روند میتواند صعودی، نزولی یا رنج باشد. ویژگی مهم روند در بازار، تداوم و ثبات آن در طول زمان است. هر چه روند پایدارتر و طولانیتر باشد، اعتبار بیشتری خواهد داشت. البته همواره احتمال وقفه یا شکسته شدن روند در کوتاه مدت وجود دارد.
در روند صعودی قیمت بهطور پیوسته افزایش مییابد. در این بازار، خریداران بر فروشندگان غلبه دارند و قیمتها را بهطور مداوم به سمت سقفهای بالاتر حرکت میدهند.
در روند نزولی قیمت پیوسته کاهش مییابد. در این بازار، فروشندگان بر خریداران غلبه دارند و قیمتها را بهطور مداوم به سمت کف های پایینتر میکشند.
روند جانبی یا رنج نیز بازاری است که قیمتها در آن بهطور مداوم در محدودهای خاص نوسان میکنند. در این بازار، هنوز هیچیک از خریداران و فروشندگان بر دیگری غالب نشدهاند و قیمتها در محدودهای خاص ثابت میشوند.
نحوه تشخیص بازار روند دار با اندیکاتور
یکی از رایجترین روشهای تشخیص این بازار استفاده از اندیکاتورهای تکنیکالی است؛ چراکه این ابزار فرایند تحلیل را بهطور چشمگیری ساده و سریع میکند. در ادامه به بررسی بهترین اندیکاتورهای تکنیکالی برای تشخیص بازار روند دار میپردازیم.
اندیکاتور MACD
از اندیکاتور MACD (Moving Average Convergence Divergence) برای اندازهگیری روند بازار استفاده میشود. MACD از دو میانگین متحرک با دورههای زمانی متفاوت استفاده میکند.
نحوه تفسیر اندیکاتور MACD
- روند صعودی: زمانی که خط MACD بالای خط سیگنال باشد، بازار در روند صعودی است.
- روند نزولی: زمانی که خط MACD پایین خط سیگنال باشد، بازار در روند نزولی است.
سیگنال خرید و فروش اندیکاتور MACD
- سیگنال خرید: زمانی که خط MACD از خط سیگنال به سمت بالا قطع شود، یک سیگنال خرید صادر میشود.
- سیگنال فروش: زمانی که خط MACD از خط سیگنال به سمت پایین قطع شود، یک سیگنال فروش صادر میشود.
اندیکاتور TDI
اندیکاتور TDI (Triple Exponential Moving Average) از سه میانگین متحرک با دورههای زمانی 12، 26 و 9 روزه استفاده میکند. میانگین متحرک 12 روزه بهعنوان خط TDI، میانگین متحرک 26 روزه بهمنزله خط سیگنال و میانگین متحرک 9 روزه بهعنوان خط سیگنال TDI عمل میکنند.
نحوه تفسیر اندیکاتور TDI
- روند صعودی: زمانی که خط TDI بالای خط سیگنال باشد، بازار در روند صعودی است.
- روند نزولی: زمانی که خط TDI پایین خط سیگنال باشد، بازار در روند نزولی است.
سیگنال خرید و فروش اندیکاتور TDI
- سیگنال خرید: زمانی که خط TDI از خط سیگنال به سمت بالا قطع شود، یک سیگنال خرید صادر میشود.
- سیگنال فروش: زمانی که خط TDI از خط سیگنال به سمت پایین قطع شود، یک سیگنال فروش صادر میشود.
اندیکاتور STOCH
اندیکاتور STOCH (Stochastic Oscillator) از شمع یا کندل قیمتی برای محاسبه موقعیت قیمت فعلی در مقایسه با قیمتهای گذشته استفاده میکند. این اندیکاتور پیشرو است و از سایر اندیکاتورها دقت بالاتری دارد.
نحوه تفسیر اندیکاتور STOCH
- روند صعودی: زمانی که خط %K از خط %D به سمت بالا قطع شود، یک سیگنال خرید داریم.
- روند نزولی: زمانی که خط %K از خط %D به سمت پایین قطع شود، یک سیگنال فروش داریم.
اندیکاتور RSI
اندیکاتور RSI (Relative Strength Index) یک اندیکاتور نوسانی و پیشرو است که از میانگین قیمتهای صعودی و نزولی برای محاسبه شدت روند استفاده میکند. RSI با استفاده از یک فرمول ریاضی خاص، یک عدد بین 0 و 100 را محاسبه میکند تا دیدگاه کلی از قدرت روند فعلی نشان دهد.
نحوه تفسیر اندیکاتور RSI
- روند صعودی: زمانی که RSI بالای 70 باشد، بازار در روند صعودی است.
- روند نزولی: زمانی که RSI پایین 30 باشد، بازار در روند نزولی است.
سیگنال خرید و فروش اندیکاتور RSI
- سیگنال خرید: زمانی که RSI از منطقه اشباع فروش به سمت بالا حرکت کند، یک سیگنال خرید داریم.
- سیگنال فروش: زمانی که RSI از منطقه اشباع خرید به سمت پایین حرکت کند، یک سیگنال فروش داریم.
میانگینهای متحرک در بازار روند دار
میانگینهای متحرک یکی از محبوبترین اندیکاتورهای تکنیکالی هستند که تریدرها برای تشخیص این بازار استفاده میکنند. این اندیکاتورها انواع مختلفی دارند، اما تریدرها بیشتر از 2 نوع میانگین متحرک استفاده میکنند که در زیر به آن اشاره خواهیم کرد.
میانگین متحرک ساده (SMA): یکی از سادهترین ابزارهای تحلیل تکنیکال است که برای تشخیص روند بازار استفاده میشود. برای محاسبه SMA، قیمت بستهشده دارایی مورد نظر را در یک بازه زمانی مشخص جمع کرده و سپس مجموع را بر تعداد روزها تقسیم میکنیم؛ برای مثال، فرض کنید قیمت سهام شرکتی در تایم فریم روزانه در سه روز آخر به ترتیب ۴۵.۵۰، ۴۵.۲۵ و ۴۶.۱۰ بسته شده است. در این شرایط، SMA سه روزه این سهام برابر با ۴۵.۶۲ است.
میانگین متحرک نمایی (EMA): نوع دیگری از مووینگ اوریجهاست که برای تعیین روند قیمت استفاده میشود. در محاسبه EMA، روزهای اخیر مهمتر هستند و روزهای قدیمیتر در محاسبات نادیده گرفته میشوند. این کار سبب میشود EMA در مقایسه با میانگین متحرک ساده (SMA) سریعتر به تغییرات قیمت واکنش نشان دهد.
برای محاسبه EMA، ابتدا باید میانگین متحرک ساده را محاسبه و سپس ضریب EMA را با استفاده از فرمول زیر محاسبه کنیم:
ضریب = 2 / (1 + بازه زمانی)
درنهایت، EMA را با استفاده از فرمول زیر محاسبه میکنیم:
EMA = (EMA روز قبل * (1 – ضریب) + قیمت فعلی * ضریب)
مثال:
فرض کنید بازه زمانی EMA را 14 روز در نظر گرفتهایم. میانگین متحرک ساده 14 روزه نیز 46.60 دلار است. قیمت پایانی امروز نیز 46.75 دلار است.
ضریب EMA برابر است با:
ضریب = 2 / (1 + 14) = 0.133
EMA روز جاری برابر است با:
EMA = (46.75 * 0.133 + 46.60 * 0.867) = 46.63
انواع بازار از نظر روند
بازار روند دار و بازار رنج دو نوع اصلی بازار از نظر رفتار قیمت یا پرایس اکشن هستند. در بازار روند دار، قیمت دارایی بهطور مداوم در یک جهت حرکت میکند، اما در بازار رنج، قیمت دارایی بین دو سطح مقاومت و حمایت نوسان میکند که در زیر با جزئیات بیشتری توضیح دادهایم.
تفاوت بازار روند دار با بازار رنج یا خنثی
در این بازار صعودی، قیمت دارایی بهدلیل تقاضای بیشتر از عرضه افزایش مییابد و سرمایهگذاران تمایل بیشتری به سرمایهگذاری در این بازار دارند. در بازار روند دار نزولی، قیمت دارایی بهدلیل عرضه بیشتر از تقاضا کاهش مییابد و سرمایهگذاران تمایل کمتری به سرمایهگذاری در این بازار دارند.
بازار رنج: بازار رنج، بازاری است که در آن قیمت دارایی بین چند سقف و کف ثابت نوسان میکند. این بازار برای سرمایهگذاران و معاملهگران میتواند کمی مضطربکننده باشد؛ زیرا مشخص نیست روند بازار کی و کجا برگشتی خواهد شد.
در عین حال بهدلیل سیگنالهای زیادی که در این نوع بازار وجود دارد، معاملات کوتاهمدت اسکالپ بسیار رایج است. تریدرها از روشهایی مانند خطوط حمایت مقاومت، خط روند، کانال، اندیکاتورها و… برای پیدا کردن موقعیتهای معاملاتی استفاده میکنند.
نتیجه گیری
بازار روند دار بازاری است که قیمتها در آن بهطور مداوم در یک جهت حرکت میکنند. این روند میتواند صعودی، نزولی یا رنج باشد. تشخیص این بازار مهم است؛ زیرا به معاملهگران کمک میکند معاملات خود را در جهت معاملات پول هوشمند باز کنند.
یکی از رایجترین روشهای تشخیص بازار روند دار استفاده از اندیکاتورهای تکنیکالی است. اندیکاتورهای مختلفی برای تشخیص این بازار وجود دارد، از جمله MACD، TDI، STOCH، RSI و میانگینهای متحرک.
این بازار و بازار رنج دو نوع اصلی بازار از نظر رفتار قیمت یا پرایس اکشن هستند. فراموش نکنید هیچ روشی برای تشخیص بازار روند دار بهطور قطعی وجود ندارد؛ بنابراین همیشه باید از چندین روش مختلف برای تأیید روند استفاده کنید.
سؤالات متداول
-
بازار روند دار چییست؟
بازاری است که قیمتها در آن بهطور مداوم در یک جهت، صعودی، نزولی یا رنج حرکت میکنند.
-
بازار روند دار چگونه تشخیص داده میشود؟
با استفاده از اندیکاتورهای تکنیکالی، از جمله MACD، TDI، STOCH، RSI و میانگینهای متحرک.