افزایش هزینه‌ها و کاهش قدرت خرید بسیاری از افراد را به دوراندیشی وامی دارد. افراد زیرکی که هوش مالی بالایی دارند، همیشه به آینده نگاه می‌کنند تا بتوانند از درآمدشان نیز، دوباره کسب درآمد کنند؛ در نتیجه به سرمایه گذاری می‌پردازند. شاید وقتی صحبت از سرمایه گذاری شود، به یاد تالارهای بورس و ملاقات حضوری با کارگزار بیافتید و به دلیل مشغله، صرف زمان و انرژی برای رفت‌وآمد، سرمایه گذاری را به تعویق اندازید. اما مژده اینکه به شیوه آنلاین و غیرحضوری نیز می‌توانید وارد دنیای سرمایه گذاری شوید. در این مقاله شما را با روش‌های سرمایه گذاری آنلاین، میزان ریسک و سوددهی آن‌ها آشنا میکنیم.
سرمایه گذاری آنلاین
پیش از هر چیز به تعریف سرمایه گذاری می‌پردازیم. از نظر اقتصادی، سرمایه گذاری خرید دارایی‌ای است که امروز مصرف نمی‌شود؛ به امید اینکه در آینده سودده باشد یا بتوان از آن کسب درآمد کرد؛ بدین معنا که مبلغی را برای آغاز یا گسترش پروژه‌ای، خرید دارایی و بهره صرف کرد با هدفِ افزایش درآمد و بالارفتن ارزش آن در گذر زمان. در علم مالی، سرمایه گذاری را این‌چنین تعریف می‌کنند:
«فرد دارایی مالی‌ای همچون سهام را خریداری کند و پیش‌بینی کند قیمت این دارایی در آینده افزایش می‌یابد؛ در نتیجه با خرید دارایی به مبلغ پایین و فروش آن به مبلغی بالا، سود دریافت می‌کند». سرمایه گذاری آنلاین که موضوع مورد بحث ما در این مقاله است، نوعی سرمایه گذاری است که به صورت اینترنتی و غیرفیزیکی، شخص خریدار در معامله‌ای شرکت کرده و دارایی را به امید سوددهی و کسب درآمد در آینده خریداری می‌کند. در همین راستا، شاید بهتر باشد از انواع بازار مالی بیشتر بدانید. بازار مالی را می‌توان از به چند دسته تقسیم‌‌بندی کرد که به اقتضای زمان و موقعیت، گروهی طرفداران بیشتری داشتند؛ هرچند هنوز هم معاملات به تمامی روش‌ها در جهان صورت می‌پذیرد.
- از منظر طول عمر، بازار مالی به سه دسته تقسیم می‌شود:
- بازارهای سنتی و قدیمی: منظور همان سرمایه گذاری روی کالاهای فیزیکی و نگهداری از آن‌ها به امید بالارفتن قیمت‌شان در آینده است همانند: سرمایه گذاری در طلا و سکه و خودرو، خرید و فروش ملک و مسکن، سرمایه گذاری در بانک، سرمایه گذاری در بازار ارز… در امریکا هم بازار بورس و اوراق قرضه، بازاری سنتی است و تعداد زیادی از مردم آن در این بازار سرمایه گذاری می‌کنند.
- بازارهای جدید: مانند بازار سهام، اوراق و صندوق‌های سرمایه گذاری
- بازارهای نوظهور: مانند سرمایه گذاری در استارت آپ ها، بیت کویین، فارکس و…
- بازار معاملات را بر اساس دسترسی آسان، به دو دسته تقسیم می‌کنند:
- بازارهایی با معاملات حضوری: خریدار به صورت حضوری و فیزیکی به خرید دارایی می‌پردازد.
- بازارهایی با معاملات غیرحضوری: خریدار با استفاده از تلفن، اینترنت و غیره به صورت غیرحضوری به خرید دارایی می‌پردازد.
امروزه بازارهای خلاقانه و مدرنی در جهان به وجود آمده‌اند که توان تولید درآمد بالایی را دارند.
چرا سرمایه گذاری آنلاین رواج یافته است؟
سرمایهگذاری آنلاین روشی برای تجارت در بازار مالی است و دارایی مورد نظر از طریق اینترنت خریداری می‌شود. گسترش اینترنت انجام معاملات را دستخوش تغییر کرده، چراکه هر فرصت سرمایه گذاری تنها به اندازه یک کلیک با ما فاصله دارد. اگر در گذشته تجارت به صورت سنتی و توسط کارگزار انجام می‌شد، امروزه به دلیل اینکه سرمایه گذاری اینترنتی ساده‌تر و آسان‌تر است، تغییر یافته است. برای مثال، با سرمایه گذاری آنلاین می‌توان نیاز ملاقات با یک کارگزار برای تصیم‌گیری دربارۀ خرید اوراق بهادار را حذف کرد. دلایل زیادی برای رواج این نوع سرمایه گذاری وجود دارد که در ادامه بدان می‌پردازیم.
چرا سرمایه گذاری آنلاین توصیه می‌شود؟
۱- سرمایه گذاری آنلاین، یک معامله تجاری سریع است
فایدۀ اصلی سرمایه گذاری آنلاین، سرعت آن در انجام معاملات تجاری است. با یک کلیک ساده، معامله‌گران می‌توانند سهم و دارایی مورد نظر خود را خریداری کنند. کلیک دیگر ممکن است به آن‌ها این امکان را بدهد که با افراد دیگری نیز معامله کنند.
۲- اجرایی ساده و بدون تشریفات دارد
سرمایه گذاری اینترنتی ساده‌ترین روش برای انجام هرگونه معاملات اینترنتی است. در اینجا دیگر کاغذکاری و پرداخت نقدی دخالت نمی‌کند. علاوه بر این، چند روش رسمی برای ثبت‌نام در سرمایه گذاری اینترنتی وجود دارد. رشد گستردۀ اینترنت، دسترسی سرمایه‌گذاران کوچکی را که در شهرهای کوچک زندگی می‌کنند، برای انجام معاملات آسان می‌کند.
۳- راحتی و دسترسی آسان به همراه دارد
شما می‌توانید در این روش از سرمایه گذاری، روی مبل راحتی منزل‌تان بنشینید و به‌راحتی اقدام به انجام معامله کنید. معامله‌گران نیاز ندارند که برای خرید بورس سهام به نقطه‌ای دیگر سفر کنند. تنها کاری که باید انجام دهند این است که با پرداخت مبلغ مشخصی، در یکی از شرکت‌های سرمایه گذاری آنلاین ثبت‌نام کنند.
۴- انجام معاملات توسط سرمایه گذاری آنلاین، امنیت دارد
وبسایت یک شرکت سرمایه گذاری آنلاین، تسهیلات ایمنی را برای معاملات فراهم کرده است و اجازۀ منتشرشدن غیرقانونی اطلاعات از حساب‌تان را نمی‌دهد. امنیت نرم‌افزار و رمز عبور آن، حس اعتماد و آرامش را به سرمایه‌گذاران منتقل می‌کند.
۵- سرمایه گذاری آنلاین، به‌روز است
مزیت اصلی سرمایه گذاری اینترنتی این است که وب‌سایت‌های سهام، اطلاعات خود را به طور منظم از بازار بورس آنلاین به‌روزرسانی می‌کنند. آن‌ها این امکان را به سرمایه‌گذار می‌دهند تا از نوسان‌ها و حال بازار آنلاین مطلع شود تا بتواند تصمیم مناسبی بگیرد. وجود همین مزیت‌هاست که سرمایه گذاری آنلاین را بین مردم پُرطرفدار کرده است و آن را به یکدیگر توصیه می‌کنند.
روش های مختلف سرمایه گذاری آنلاین و سوددهی هر روش
شاید روش‌های خلاقانه و زیادی برای سرمایه گذاری‌های اینترنتی وجود داشته باشد. در این مقاله، به چند مورد از مهم‌ترین و رایج‌ترین روش‌ها می‌پردازیم.
۱- سرمایه گذاری در بورس و خرید و فروش سهام و اوراق مشارکت
با گسترش دنیای اینترنت، دیگر نیازی به تماس تلفنی یا مراجعه حضوری و ملاقات مستقیم با کارگزار برای خرید بورس نیست. شما می‌توانید با حداقل ۵۰۰ هزار تومان در بازار بورس سرمایه گذاری کنید. شاید این تصور را داشته باشید که چون معامله به صورت اینترنتی انجام می‌شود و نیاز به ملاقات مستقیم با کارگزار نیست، به کد بورسی هم احتیاجی ندارید، اما این‌طور نیست. کماکان کارگزار واسطۀ شما و بازار سرمایه است و داشتن کد بورسی به معنای داشتن حساب کاربری است. این قانون تنها مختص ایران نیست و در کشورهای دیگر نیز برای خریدوفروش اوراق بهادار باید به کارگزار مراجعه کرد. اگر جایی درخصوص کد آنلاین خواندید تعجب نکنید. کد بورسی با کد آنلاین هیچ تفاوتی ندارد و منظور همان کد بورسی آنلاین است. به این کد، کد سهامداری و کد معاملاتی نیز گفته می‌شود؛ اما یادتان باشد کد اقتصادی چیز دیگری است و نباید آن را با کد بورسی اشتباه بگیرید. منظور از کد اقصادی، کدی برای مشخص‌کردن عملکرد شرکت (خرید و فروش و خدمات) در قراردادها و فاکتورهاست که داشتن آن برای شرکت‌ها الزامی است.
بیان این نکته حائز اهمیت است که دریافت کد بورسی به منزله این نیست که حتماً بلافاصله باید معامله انجام دهید. شما حتی می‌توانید چند سال بعد با این کد وارد معامله شوید. عده‌ای که ظرفیت ریسک پایین‌تری دارند، بلافاصله پس از دریافت کد بورسی اقدام به خرید سهام در عرضه اولیه می‌کنند. مزیت دیگر این است که اگر حتی کد بورسی‌تان را فراموش کنید، کارگزار می‌تواند با استفاده از کد ملی‌تان، کد بورسی شما را استعلام کرده و به دست آورد؛ پس حتما نیاز نیست که با کارگزار سابق‌تان ملاقات کنید. کد بورسی مشکلی از نظر امنیت ندارد و حتی اگر کسی کد بورسی شما را بداند نیز نمی‌تواند کاری انجام دهد. البته باید مشخصات ورود به حساب کاربری‌تان را در جای امنی نگهداری کنید؛ باوجوداین حتی اگر کسی مشخصات ورود شما را هم داشته باشد نمی‌تواند شماره حساب‌تان را تغییر داده یا پولی از حساب‌تان خارج کنند. تغییر در شماره حساب تنها با دادن درخواست به کارگزار امکان‌پذیر است. سهام یکی از انواع سرمایه گذاری‌های مالکیتی است که با خرید آن نشان می‌دهید شما نیز مالک بخشی از یک شرکت یا کارخانه هستید.
البته سهام تنها یک مدرک و قرارداد است اما با داشتن آن یعنی شما نیز مالک بخشی از ارزش آن شرکت یا کارخانه هستید. اینکه در این نوع سرمایه گذاری چه سودی به شما برسد، بستگی دارد به بازاری که دارایی‌تان در آن است. اگر سودی به شرکت یا کارخانه برسد، سرمایه‌گذار می‌تواند سهمش را از آن‌ها طلب کند. این تقاضا موجب افزایش قیمت سهام شده و در نتیجه با فروختن سهام می‌توان سود بیشتری به دست آورد. خرید و فروش سهام ریسک بالایی دارد اما سودی چند برابر بیشتر از سود بانکی به شما می‌دهد، به ورود نقدینگی در صنعت کشور کمک می‌کند و خرید و فروش آن هم به شکل حضوری و هم آنلاین انجام می‌پذیرد. اوراق درآمد ثابت دستۀ دیگر سرمایه گذاری است که ریسک کمتر و سود کمتری دارد اما مطمئن است و به صورت حضوری و غیرحضوری (آنلاین) خرید و فروش می‌شود.
۲- سرمایه گذاری در آتی سکه
قرارداد آتی به قراردادی می‌گویند که طی آن شما اکنون اقدام به خرید کالایی می‌کنید اما تحویل و پرداخت مبلغ آن در آینده انجام می‌شود. در این قرارداد، دو طرف موظف به تحویل کالا و پرداخت وجه هستند و برای تضمین آن باید خریدار و فروشنده مبلغی را نزد شخص امینی (بورس کالا) قرار دهند. حتی می‌توان بدون داشتن کالا، آن را با مشخصات معینی فروخت و در آینده تحویل داد و مبلغ توافق‌شده را دریافت کرد. در میان بازارهای آتی، بازار آتی سکه طرفداران زیادی دارد و آنلاین نیز معامله می‌شود. این معامله‌ها ریسک کمتری دارد و سرمایه گذاری در آن مطمئن است. اما در‌هرحال، تأثیر عوامل غیراقتصادی روی قیمت و احتمال دستوری‌شدن بازار نیز وجود دارد.
۳- سرمایه گذاری در آتی زعفران
از دیگر قراردادهای آتی می‌توان به آتی زعفران اشاره کرد. این قرارداد از سال ۹۷ وارد بازار بورس شد و در حال حاضر زعفران مورد تائید بورس کالای ایران، زعفران رشته‌ای بریده ممتاز و زعفران رشته ای درجه یک تعیین‌شده که بر اساس استاندارد مشخص شده از سوی بورس کالا است و افراد می‌توانند به صورت آنلاین زعفران خرید و فروش کنند.
۴- سرمایه گذاری در ارز دیجیتال
ارز دیجیتال نوعی پول دیجیتالی بوده که رمزگذاری شده است و طی فرایند استخراج یا ماینینگ به دست می‌آید. منظور از ماینینگ، فرایندی است که در آن تراکنش‌های صورت‌گرفته در شبکه توسط ماینرها تأیید و پردازش شده و در آخر تعداد مشخصی ارز دیجیتال به‌عنوان پاداش به آن‌ها داده می‌شود. بیشترِ این ارزها به خاطر تغییرناپذیری، شفافیت و غیرمتمرکزبودن از بلاک‌چین استفاده می‌کنند. بلاک‌چین نوعی سیستم ذخیرۀ اطلاعات است و تفاوتش با دیگر سیستم‌ها در این است که اطلاعات را بین اعضای یک شبکه به اشتراک می‌گذارد. بدین‌ترتیب، امکان دستکاری اطلاعات، حذف و هک آن از بین می‌رود. فرایند ماینینگ می‌تواند توسط چند سخت‌افزار انجام شود:
ASIC، کارت گرافیک (GPU) و پردازنده کامپیوتر (CPU). تعریف ارز دیجیتال ابتدا با روی کار آمدن بیت‌کویین صورت گرفت. در سالیان متمادی، همواره بیت‌کویین یکی از بهترین ارزهای دیجیتال بوده است. این ارز دیجیتال در فرایند استخراج، از دستگاه‌های ASIC استفاده می‌کند. بیان این نکته نیز دارای اهمیت است که گاهی به دلیل افت شدید قیمت بیت‌کویین و دشواری استخراج در شبکۀ آن، ماینر به سمت ارزهای دیجیتالی دیگری سوق می‌یابد. به ارزهای دیجیتالی غیر از بیت‌کویین، آلت‌کویین می‌گویند. از دیگر ارزهای دیجیتال می‌توان به اتریوم اشاره کرد. در مقام مقایسه، بیت‌کویین در لحظه سودآوری بیشتری نسبت به اتریوم دارد. شاید ارزهای دیجیتال کوچک چون اتریوم به نظر توجیه اقتصادی نداشته باشند، اما با توجه به دشواری استخراج شبکه در بیت‌کویین و جمعیت زیادی که به دنبال آن هستند، عده فراوانی سراغ ارزهای دیجیتالی کوچک می‌روند برای اینکه آن را ذخیره کنند؛ به امید اینکه در آینده برایشان سودآوری داشته باشد. اما ماینر بیت‌کویین می‌تواند بلافاصله این ارز دیجیتال را بفروشد. عواملی چون مقبولیت، پیش‌بینی قیمت، نوسان قیمتی اخیر، حجم بازار سرمایه و افرادی که در این زمینه به فعالیت می‌پردازند، پیشینۀ توسعه‌دهندگان، ایجاد محدودیت توسط دولت به دلیل پولشویی، نداشتن پشتوانه مالی لازم و غیره می‌تواند روی ارز دیجیتال و انتخاب آن مؤثر باشد. اینکه ماینر چه ارز دیجیتالی را انتخاب کند تصمیم چالش‌برانگیزی است که برای آن می‌توان از تحلیل بنیادی استفاده کرد. تحلیل بنیادی با استفاده از ماهیت پروژه، ارزش بازار، مسیر، فناوری و غیره ارزهای دیجیتال مختلف را مورد بررسی قرار می‌دهد. از دیگر ارزهای دیجیتال می‌توان به اتریوم کلاسیک، زی‌کش، مونرو، گرین، ریون کوین، بیت کوین گلد، بیت کوین اس وی، هوریزن و… اشاره کرد. از جمله ویژگی‌های ارزهای دیجیتال امنیت بالا، ناشناس‌ماندن فرستنده و گیرنده و نوسان قیمت بالاست.
۵- سرمایه گذاری روی استارت آپ یا سرمایه گذاری خطرپذیر
استارت آپ در لغت به معنای «کسب و کار جدید» است و در تعریف دقیق‌تر به پروژه‌هایی از کسب و کار جدید گفته می‌شود که از مرحله آغازین یعنی ایده خام، با تلاش گروهی منجر به ایجاد محصول یا خدمات می‌شود و زمینه‌ای را برای فروش آن به مشتری فراهم می‌کند. استارت آپ کل صفر تا صد مسیر را با یادگیری اصول یا آزمون و خطا طی می‌کند تا در نهایت به فروش محصول و خدمات خود برسد. شاید استفاده از فناوری، ویژگی عمومی استارت آپها نباشد، اما در دنیای امروز و با وجود اینترنت، بسیاری از استارت آپها از خدمات آنلاین استفاده می‌کنند.
سرمایه گذاری روی استارت آپ شبیه نوعی کارآفرینی است که شما با هدف ارزشمندی و فروش بیشتر در آینده، راه‌اندازی‌اش می‌کنید. این سرمایه گذاری زمان آغاز ایده‌پردازی، شکل‌گیری ایده و زمان گذران مراحل اولیه و پس از آن را شامل می‌شود؛ به عبارتی از صفر تا صد فرایند راه‌اندازی استارت آپ. زمان سودآوری استارت آپها طولانی بوده و ریسک بالای شکست را با خود به همراه دارند.
حتما نام «آمازون» (Amazon) به گوش‌تان خورده است. جف بزوس، مؤسس استارت آپ آمازون، از معروف‌ترین کارآفرینان جهان است. او از ابتدا به علم کامپیوتر علاقه‌مند بود و در دانشگاه، کامپیوتر و مهندسی برق را دنبال می‌کرد. وی پس از فارغ‌التحصیلی در وال‌استریت مشغول به کار شد و چند سال بعد به سمت قائم‌مقامی شرکت سرمایه گذاری D.E رسید. پس از چهار سال شغلش را رها کرد و تصمیم به راه‌اندازی آمازون در قالب یک کتابفروشی آنلاین گرفت. وی ابتدا شرکت آمازون را در پارکینگ منزلش مستقر کرد و به همراه چند کارمند، مشغول نوشتن نرم‌افزار شد. بزوس در مدت زمانی اندک و بدون تبلیغ توانست کتاب‌های زیادی را توسط سایت‌اش بفروشد. رفته‌رفته این استارت آپ در حوزه‌های مختلفی شروع به ارائه خدمات کرد و جف تبدیل به یکی از ثروتمندترین سرمایه‌گذاران جهان شد.
استارت آپ به فرایند کاشت ایده، شکل‌گیری و پردازش آن، عبور از مراحل اولیه و تلاش تیم برای تولید محصول و ارائه خدمات به مشتری گفته می‌شود. سرمایه گذاری روی این بخش دارای ریسک است و احتیاج به صبرکردن دارد و از‌آنجا‌که خلاقیت در انجام این کارآفرینی نقش اساسی ایفا می‌کنند، نیازمند تلاش بیشتری است. اما اگر بتوانید در آن موفق عمل کنید، در درازمدت به سود خوبی می‌رسید. در مقاله حاضر به طور مفصل دربارۀ این شیوۀ سرمایه گذاری توضیح دادیم. در ایران می‌توان از «دیجی‌کالا»، «اسنپ‌فود»، «دیوار»، «پلاک»، «شیپور» وغیره به عنوان معروف‌ترین استارت آپها یاد کرد.
۶- سرمایه گذاری در فارکس
به بازار مبادلات ارز خارجی (Foreign Exchange)، به اختصار فارکس (Forex) می‌گویند. این نوع سرمایه گذاری به بازاری جهانی و بدون مکان اشاره دارد که در آن صرافان، معامله‌گران، بانک‌ها، سرمایه‌گذاران و سایرین به دنبال تبدیل ارز یک کشور به ارز کشوری دیگر برای تجارت یا گردشگری هستند. این تجارت در مقیاسی بزرگ انجام می‌پذیرد. فارکس از بزرگ‌ترین بازارهای تجارت بوده و گردش مالی آن روزانه پنج تریلیون دلار است و می‌تواند سود بالایی داشته باشد. یکی از دلایل ضرر در این بازار، بی‌توجهی معامله‌گران به حد سود و ضرر و ادامه‌دادنِ معامله است، در‌حالی‌که باید به شاخص‌هایی چون مطلوبیت، مقاومت و حمایت توجه کنند. ماهیت این بازار شبیه بازار آتی بوده و دوطرفه است. اشخاص حقیقی و حقوقی در بازار فارکس از نوسان‌های ارزی آن برای پوشش ریسک یا سفته‌بازی استفاده می‌کنند. در حال حاضر، انجام معاملات فارکس در ایران ممنوع است. و سرمایه گذاری در این بازار را هم توصیه نمی کنیم.
سخن پایانی
به قول رابرت کیوساکی، نویسنده و سرمایه‌گذار بزرگ امریکایی، افرادی که فارغ از میزان درآمدشان بتوانند میزانی از آن را سرمایه گذاری کنند، هوش مالی بالاتری دارند، چراکه می‌دانند چطور از درآمد فعلی خود، درآمد جدیدی به دست آورند. با پیشرفت فناوری و گسترش اینترنت، روش‌های زیادی برای سرمایه گذاری آنلاین وجود دارد که با توجه به دسترسی آسان، سرعت بالا و امنیت، طرفداران زیادی پیدا کرده‌اند. چرا شما یکی از آن سرمایه‌گذاران نباشید؟!
