ترید چیست؟ به زبان بسیار ساده به معنای خرید و فروش داراییهای مالی مثل سهام، ارز، یا ارزهای دیجیتال با هدف کسب سود است. در این فعالیت، تریدر ها سعی میکنند از تغییرات قیمت در بازار استفاده کنند و با خرید ارزان و فروش گران، سود به دست آورند. ترید میتواند در بازههای زمانی مختلف از چند دقیقه تا چند روز یا هفته انجام شود. اگرچه ترید پتانسیل سودآوری بالایی دارد، اما همزمان ریسک زیادی هم دارد و نیاز به دانش، تجربه و مهارت در تحلیل بازار دارد.
ترید چیست؟ مثال های ترید
بیایید با یک مثال ساده در مورد ترید بگوییم، در بازار ارز دیجیتال، فرض کنید قصد دارید با بیتکوین معامله کنید. شما تحلیل میکنید که تقاضا برای بیتکوین در حال افزایش است و قیمت آن بالا خواهد رفت. بنابراین، 0.5 بیتکوین را با قیمت هر واحد ۲۰,۰۰۰ دلار خریداری میکنید و برای آن ۱۰,۰۰۰ دلار پرداخت میکنید. چند روز بعد، قیمت بیتکوین به ۲۲,۰۰۰ دلار میرسد و شما تصمیم به فروش میگیرید. با فروش 0.5 بیتکوین، ۱۱,۰۰۰ دلار دریافت میکنید و سود شما از این معامله ۱,۰۰۰ دلار است.این دقیقا مثل یک ترید در بازار ارز دیجیتال بود.
در بازار ارز یا فارکس، معاملهگران با جفت ارزهای مختلف مانند EUR/USD یا USD/JPY معامله میکنند. در بازار سهام، افراد سهام شرکتها را خرید و فروش میکنند. بازار اوراق قرضه به سرمایهگذاری در اوراق بدهی دولتی یا شرکتی اختصاص دارد. در بازار کالا، معاملهگران با کالاهایی مانند طلا، نفت و محصولات کشاورزی سر و کار دارند. همچنین، بازار ارزهای دیجیتال به خرید و فروش ارزهایی مانند بیتکوین و اتریوم اختصاص دارد. هر یک از این بازارها ویژگیها و ریسکهای خاص خود را دارند و تریدرها با توجه به اهداف و تواناییهای خود در آنها فعالیت میکنند.
تریدر کیست؟
تریدر یا معاملهگر فردی است که در بازارهای مالی مانند سهام، ارز، یا ارز دیجیتال فعالیت میکند و هدفش کسب سود از تغییرات قیمتها است. به عنوان مثال، فرض کنید یک تریدر در بازار سهام فعالیت میکند. او پیشبینی میکند که قیمت سهام یک شرکت به دلیل انتشار اخبار مثبت افزایش خواهد یافت. بنابراین، او مقداری از این سهام را خریداری میکند. پس از افزایش قیمت، تریدر سهام را با قیمت بالاتری میفروشد و از این تفاوت قیمت سود کسب میکند.
در مثالی دیگر، یک تریدر در بازار ارز دیجیتال فعالیت میکند. او تحلیل میکند که قیمت بیتکوین به دلیل افزایش تقاضا بالا خواهد رفت. بنابراین، مقداری بیتکوین خریداری میکند. وقتی قیمت بیتکوین افزایش یافت، او آن را میفروشد و از این طریق سود به دست میآورد. تریدرها معمولاً در بازههای زمانی کوتاهمدت کار میکنند و به دنبال فرصتهای سریع برای سودآوری هستند.
تفاوت ترید و سرمایه گذاری چیست؟
تفاوت اصلی بین ترید و سرمایهگذاری در افق زمانی و استراتژی کسب سود است. ترید به معنای خرید و فروش سریع داراییها برای کسب سود از نوسانات کوتاهمدت قیمت است، در حالی که سرمایهگذاری شامل خرید و نگهداری داراییها برای مدت طولانیتر با هدف رشد ارزش در بلندمدت است. برای مثال، یک تریدر ممکن است بیتکوین را صبح بخرد و عصر همان روز با سود اندک بفروشد، اما یک سرمایهگذار ممکن است بیتکوین را خریداری کند و برای چند سال نگه دارد تا از رشد احتمالی قیمت در آینده بهرهمند شود.
چگونه مانند نخبگان به سود مستمر در ترید برسیم؟ جمعه ساعت 18
انواع روشهای ترید و انواع تریدر
معاملهگری یا اصطلاحا ترید در بازار فارکس، شکلهای متفاوتی دارد و هرنوع از معاملهگران از قوانین خاصی پیروی میکنند. چهار سبک اصلی ترید در فارکس که بر اساس مدت زمان نگهداری معاملات طبقهبندی شدهاند
- اسکالپینگ (Scalping)
- ترید روزانه (Day Trading)
- ترید نوسانی (Swing Trading)
- ترید موقعیتی (Position Trading)
۱-اسکالپینگ (Scalping) یا نوسانگیری سریع
اسکالپینگ یک استراتژی معاملاتی است که طی آن معاملات متعددی در طول روز برای کسب سود از حرکات کوچک قیمت انجام میشود. پوزیشنها در اسکالپینگ معمولاً به مدت چند ثانیه تا چند دقیقه و با هدف کسب سودهای کوچک و سریع نگهداشته میشوند.
مثال: یک اسکالپر جفت ارز USD/JPY را معامله میکند و بر اساس نوسانات جزئی قیمت، طی چند دقیقه به خرید و فروش این جفتارز میپردازد. به عنوان مثال، این شخص USD/JPY را با قیمت ۱۱۰.۲۵ خریده و با قیمت ۱۱۰.۳۰ میفروشد و این روند را چندین بار در یک جلسه تریدینگ تکرار میکند.
مزایای اسکالپینگ:
- فرصتهای فراوان برای ترید: اسکالپینگ فرصتهای متعددی را برای سود بردن از حرکات کوچک قیمت فراهم میکند.
- ریسک معامله (Risk per Trade) پایین: از آنجایی که پوزیشنها طی دورههای زمانی بسیار کوتاهی نگهداری میشوند، ریسک در ازای معاملهی این روش نسبتاً پایین است. البته به شرط اینکه از اهرمهای بالا و خطرناک استفاده نکنید.
- سوددهی سریع: سودهای مکرر کوچک، امکان کسب سریع سود را فراهم میکنند.
چالشهای اسکالپینگ:
- وقتگیر بودن: مستلزم توجه مداوم و اقدام سریع است که آن را بسیار دشوار میکند.
- استرس بالا: تصمیمگیری و اقدام سریع میتواند استرسزا باشد.
- برای همهی تریدرها مناسب نیست: نیازمند حوصلهی بالا و مهارتهای معاملاتی پیشرفته است. بنابراین میتواند برای بسیاری از تریدرها نامناسب باشد.
۲-ترید روزانه (Day Trading)
ترید روزانه به معنی خرید و فروش یک جفت ارز در طی یک روز معاملاتی است. هدف از این نوع ترید، سود بردن از حرکات کوتاهمدت قیمت است. تریدرهای روزانه معمولاً تمام پوریشنها را قبل از بسته شدن بازار میبندند تا از ریسک نوسانات شبانه جلوگیری کنند. این استراتژی مستلزم نظارت مداوم بر بازارها و تصمیمگیری سریع است.
مثال: یک تریدر روزانه روی جفتارز EUR/USD تمرکز میکند. او از اندیکاتورهای تکنیکال مانند میانگین متحرک، مکدی (MACD) و شاخص قدرت نسبی (RSI) برای شناسایی نقاط ورود استفاده میکند. به عنوان مثال، جفتارز EUR/USD را در ساعت ۹ صبح با یک سیگنال صعودی خریداری و در ساعت ۳ بعداز ظهر با مشاهدهی یک سیگنال بازگشت روند میفروشد و سود خود را برداشت میکند.
مزایای ترید روزانه:
- اجتناب از ریسک نوسانات شبانه: تریدرها با بستن تمام موقعیتها قبل از پایان روز معاملاتی، خود را از حرکات نامطمئن شبانهی بازار دور نگه میدارند.
- فرصتهای مکرر: ترید روزانه فرصتهای معاملاتی متعددی را در اختیار معاملهگران قرار میدهد و آنها با این شیوه میتوانند چندین معامله را طی یک روز انجام دهند.
- پتانسیل سوددهی سریع: این استراتژی معاملاتی دارای پتانسیلی است که به تریدرها اجازه میدهد روی حرکات قیمت در معاملات روزانه سرمایهگذاری کنند و به سرعت به سود برسند. البته به همان سرعت هم ممکن است ضرر کنند.
چالشهای ترید روزانه
- احتمال ایجاد استرس زیاد: نیاز به نظارت مداوم بر بازار و تصمیمگیری سریع دارد که میتواند استرسزا باشد.
- زمانبر بودن: در این نوع ترید، بایستی مدت زمان قابل توجهی را به نظارت مداوم بر بازارها در طول روز اختصاص دهید.
- مناسب برای تریدرهای باتجربه: به دلیل نیاز به تحلیل پیشرفتهی بازار و مهارتهای اقدام سریع، برای مبتدیان مناسب نیست و آماده شدن برای آن زمانبر است.
۳-سویینگ تریدینگ (Swing Trading)
نوسانگیری با هدف گرفتن سود در کوتاهمدت با میانمدت در بازار انجام میشود و معاملات معمولاً از چند روز تا چند هفته باز میمانند. تریدرها هم از تحلیلهای تکنیکال و هم فاندامنتال (بنیادی) برای شناسایی فرصتهای معاملاتی در روندهای طولانیمدتتر بازار استفاده میکنند. این استراتژی امکان انجام معاملات بدون نیاز به نظارت مداوم بر بازار را برای تریدها فراهم میکند.
مثال: یک سویینگ تریدر روند صعودی را در جفت ارز GBP/USD شناسایی میکند. او در سطح قیمتی ۱.۳۷۰۰ وارد یک پوزیشن میانمدت شده و به مدت چند روز یا چند هفته صبر میکند تا قیمت به سطح مقاومت پیشبینیشده در ۱.۳۹۰۰ شده برسد.
مزایای سویینگ تریدینگ:
- صرفهجویی در وقت: در مقایسه با تریدهای روزانه به زمان کمتری برای نظارت بر معاملات نیاز دارد و برای تریدرهای پارهوقت مناسب است.
- پتانسیل سود بالاتر: حرکات بزرگتر قیمت در طول چند روز یا چند هفته میتواند سود بیشتری عاید تریدر کند.
- انعطافپذیری: زمان بیشتری را برای برنامهریزی و انجام ترید بر اساس تحلیل کاملتر فراهم میکند.
چالشهای سویینگ تریدینگ
- ریسک نوسانات شبانه: پوزیشنها در طول شب باز میمانند و این تریدرها را در معرض خطر تغییرات نامطلوب قیمت در زمانی که بازار بسته است قرار میدهد.
- معکوس شدن روند بازار: برگشتهای ناگهانی بازار در خلاف جهت پوزیشن معاملاتی میتوانند به زیانهای قابلتوجهی منتهی شوند.
- نیازمند صبر و انضباط: مستلزم آن است که تریدها تا زمان سوددهی معاملات صبر کنند. این مسئله میتواند برای برخی از تریدرها چالشبرانگیز باشد.
۴-معاملات بلندمدت یا پوزیشن تریدینگ (Position Trading)
پوزیشن تریدینگ یک استراتژی بلندمدت است که در آن تریدرها پوزیشنهای معاملاتی خود را برای ماهها یا سالها حفظ و بر روندهای بلندمدت بازار تمرکز میکنند.
مثال: یک تریدر جفتارز USD/CHF را بر اساس چشم انداز بلندمدت مثبت اقتصاد در ایالات متحده خریداری میکند. او میتواند این پوزیشن را برای چندین ماه یا حتی چندین سال نگه دارد و از روند صعودی گسترده این جفت ارز در یک بازه زمانی بلندمدت سود کسب کند. برای مثال، خرید USD/CHF با قیمت ۰.۹۰۰۰ و نگه داشتن آن تا زمانی که طی چند ماه به قیمت ۱.۰۰۰ برسد.
مزایای پوزیشن تریدینگ:
- حداقل میزان زمان لازمه: به حداقل میزان زمان لازم برای نظارت بر معاملات نیاز دارد؛ بنابراین برای کسانی که مشاغل تمام وقت یا فعالیتهای دیگری دارند مناسب است.
- استرس کم: در مقایسه با سایر سبکهای معاملاتی دارای استرس کمتری است، زیرا معاملات زیادی در آن انجام نمیشوند.
- داشتن پتانسیل سودهای کلان: با این روش میتوان بر روندهای بلندمدت بازار سرمایهگذاری کرد.
چالشهای پوزیشن تریدینگ
- عدم دسترسی به سرمایه طی بازههای زمانی طولانیمدت: احتمال عدم دسترسی به سرمایه در طولانیمدت.
- ریسکهای بلندمدت بازار: قرار گرفتن در معرض ریسکهای بلند مدتبازار و تغییرات اقتصادی.
- نیاز به صبر و انضباط: نیاز به صبر بالا و توانایی تحمل دورههای افت سرمایه.
چرا ترید و تریدر شدن محبوب است؟
ترید در بازارهای مالی به یکی از محبوبترین روشهای کسب درآمد تبدیل شده است. دلیل اصلی این محبوبیت، پتانسیل سودآوری بالا و دسترسی آسان به بازارهای جهانی است. تصور کنید بتوانید با یک گوشی هوشمند و اتصال به اینترنت، در بازار سهام نیویورک یا بازار ارز توکیو معامله کنید! این دقیقاً همان چیزی است که ترید آنلاین امروزه ارائه میدهد. علاوه بر این، تنوع ابزارهای معاملاتی باعث شده هر کسی بتواند متناسب با علاقه و دانش خود، در بازار مورد نظرش فعالیت کند. برای مثال، یک فرد علاقهمند به تکنولوژی میتواند در بازار ارزهای دیجیتال مثل بیتکوین ترید کند، در حالی که فردی با دانش اقتصادی میتواند در بازار فارکس فعالیت نماید.
انعطافپذیری زمانی و امکان کسب درآمد مستقل، از دیگر دلایل اهمیت ترید است. برخلاف مشاغل سنتی، در ترید میتوانید ساعات کاری خود را تنظیم کنید و حتی آن را به عنوان شغل دوم انجام دهید. فرض کنید شما یک کارمند هستید که پس از ساعات اداری، چند ساعتی را به ترید اختصاص میدهید و از این طریق درآمد اضافی کسب میکنید. این انعطافپذیری برای بسیاری جذاب است.
کجا ترید کنیم؟
در دنیای ترید، بازارهای مختلفی وجود دارند که هر کدام ویژگیها و فرصتهای خاص خود را برای کسب سود ارائه میدهند. در ادامه به برخی از این بازارها به زبان ساده و با مثال اشاره میکنیم:
۱-بازار فارکس (Forex)
بازار فارکس یک بازار جهانی برای خرید و فروش ارز است که حجم معاملات روزانهی آن حدود ۶.۶ تریلیون دلار است و دلار آمریکا در اکثر معاملات آن دخیل است. بانکها، صندوقهای تأمینی و معاملهگران با شرکت در معاملات فارکس به همراه فاکتورهایی مانند عرضهوتقاضا و ثبات اقتصادی، بر نرخ تبدیل و ارزش هر ارز تأثیر میگذارند. معاملات مدرن فارکس اغلب به صورت مجازی انجام میشود و سیستمهای کامپیوتری تراکنشهای آن را تسهیل میکنند.
۲-بازار ارزهای دیجیتال (Cryptocurrency Market)
بازار ارز دیجیتال، یک اکوسیستم مالی غیرمتمرکز است که از زمان ظهور بیت کوین در سال ۲۰۰۹ شاهد رشد و نوسانات زیادی بوده است. این بازار ماهیتی سفته بازانه دارد و شامل طیف متنوعی از داراییهای دیجیتال مانند بیت کوین، اتریوم و هزاران آلت کوین است که هرکدام از فناوری بلاکچین برای ارائه عملکردهای منحصربهفردی استفاده میکنند. سرمایهگذاران و موسسات مالی بهطور فزایندهای به سمت ارزهای دیجیتال جذب می شوند و دلیل آن بازدهی بالا، فرصتهای مالی غیرمتمرکز (DeFi) و پوشش ریسکهای سیستم مالی سنتی بازار ارز دیجیتال است. این بازار همچنین با بررسیهای نظارتی قابل توجه، نگرانیهای امنیتی و نوسانات چشمگیر قیمت نیز مواجه است که به ماهیت آن را پیچیده میکند.
۳-بازار کالا (commodity market)
بازارهای کالا به شرکتها اجازه میدهند تا ریسکهای مربوط به بیثبات قیمت منابع طبیعی از جمله نفت و طلا را مدیریت کنند. شرکتها و سرمایهگذاران، کالاها را برای کسب سود از نوسانات قیمت معامله میکنند. قیمت کالاهایی مانند نفت به طور قابل توجهی بر اقتصاد تأثیرگذار است و قیمت کالاها و خدمات مرتبط را تحت تأثیر قرار میدهد. قراردادهای آتی یا فیوچرز (Futures Contracts) به معامهگران اجازه میدهد از ابزار اهرم در سرمایهگذاری خود استفاده کنند که میتواند به سود یا زیان قابل ملاحظهای منتهی شود. طلا یک کالای قابل توجه در این بازار است که اغلب به عنوان پشتوانهای در برابر عدم اطمینان اقتصادی و تورم دیده میشود.
۴-بازار جهانی سهام (Stock Market)
بازار سهام شامل مبادلاتی میشود که مطابق آن شرکتها با فروش سهام مالکیت به سرمایهگذاران، سرمایهی خود را افزایش میدهند. سهام از طریق کارگزاران بورس (Broker-Dealers) معامله میشوند. درحالیکه سرمایهگذاران به دنبال فرصتهایی برای افزایش درآمد خود هستند، درآمد شرکتها نیز افزایش پیدا میکند و در نهایت یک رشد اقتصادی شکل میگیرد.
شاخصهای کلیدی بازار سهام جهانی عبارتند از میانگین صنعتی داو جونز (Dow Jones Industrial Average) و اس اند پی ۵۰۰ (Standard & Poor’s 500). کارگزاریهای بزرگی مانند بورس سهام نیویورک (NYSE) و اتحادیه ملی سامانه اعلام قیمت خودکار اوراق بهادار نزدک (Nasdaq) این معاملات را تسهیل میکنند. صندوقهای سرمایهگذاری مانند ETFها نیز امکان سرمایهگذاریهای متنوع را فراهم کرده و به متعادلسازی نوسانات بازار کمک میکنند. همچنین بازار بورس ایران نیز در دسته بازار سهام قرار میگیرد.
در ادامه این مقاله، اطلاعات گسترده و کاملی در مورد ۳ نوع بازار فارکس، ارزدیجیتال و بازار بورس ایران را به شما ارائه خواهیم کرد. چراکه این ۳ بازار در کشور ما بسیار محبوب هستند:
1- بازار فارکس چیست؟
معاملات ارز خارجی (forex یا FX) شامل خریدوفروش ارز با هدف کسب سود از معاملات است. بر اساس آخرین دادههای موثق از سال ۲۰۲۲، حجم معاملات روزانه جهانی در این بازار ۷.۶ تریلیون دلار بوده است که بازار فارکس را به بزرگترین بازار مالی جهان تبدیل کرده و حتی از بازار سهام جهانی نیز بزرگتر بوده است. معاملات آنلاین ارزها در دهه گذشته نسبت به قبل بسیار قابلدسترستر شده اند و هر روز معاملهگران جدیدی که میخواهند جزئی از این بازار سودده باشند، به سمت آن جذب میشوند.
در بازارهای فارکس، ارزش ارزها نسبت به یکدیگر سنجیده شده و بهصورت جفتارز مبادله میشوند. به عنوان مثال، EUR/USD یک جفتارز برای معاملهی یورو با دلار آمریکا است. داراییهایی که در فارکس معامله میشوند شامل ارزها، قراردادهای مابهالتفاوت (CFD)، شاخصها، کالاها و اسپردها (Spreads) میشود. همچنین بازارهای نقدی و مشتقهی فارکس برای قراردادهای فوروارد (Forwads)، آتی (Futures)، اختیار معامله (Options)، سواپ ارز (Currency Swap) نیز وجود دارد که هدف آنها پیشبینی روند بازار و سودگیری از آن به منظور حفظ ارزش داراییها است. در کنار تمام این موارد، اصطلاحاتی از قبیل «لات»، «پیپ» و «اهرم» نیز در این بازار وجود دارند که میتوانند معاملهگران جدید را دچار سردرگمی و اشتباه کنند. به همین دلیل است که ما این راهنمای دقیق برای شروع کسب اطلاعات در مورد معاملات ارزهای خارجی را آماده کردهایم و مفاهیم اساسی را به شما آموزش میدهیم.
بازار فارکس چگونه کار میکند؟
بازار فارکس تنها بازار معاملاتی مستمر و ۲۴ ساعته (در طول روزهای کاری) در جهان است. در گذشته، بازار فارکس تحت سلطه نهادهای سازمانی و بانکهای بزرگ بود که به نمایندگی از مشتریان، معاملات را انجام میدادند. اما در سالهای اخیر، فارکس سرمایهگذاران خرد بیشتری را به سمت خود جذب کرده و معاملهگران میتوانند در آن شرکت کنند.
بازار فارکس کجاست و چه کسانی در آن ترید می کنند؟
یکی از جنبههای جالب بازارهای جهانی فارکس این است که هیچ ساختمان فیزیکی به عنوان محل انجام معاملات فارکس وجود ندارد. در واقع بازار فارکس مجموعهای از پایانههای معاملاتی و شبکههای کامپیوتری متصل است.
شرکتکنندگان این بازار، موسسات، بانکهای سرمایهگذاری، بانکهای تجاری و سرمایهگذاران خرد در سراسر جهان هستند که در ادامه به هرکدام از آنها میپردازیم.
بانکهای بازرگانی و سرمایهگذاری
بانکها که بازیگران اصلی بازار فارکس هستند، از طریق شبکههای الکترونیکی با یکدیگر تبادل ارز انجام میدهند و ضمن تسهیل معاملات برای مشتریان، معاملات پرسودی و موفقیتآمیزی دارند. آنها از اسپرد عرضهوتقاضا (Bid-Ask Spread) یا همان تفاوت قیمت پیشنهادی و درخواستی برای کسب درآمد استفاده کرده و پرتفویهای متنوعی را با ارزهای مختلف ایجاد میکنند.
بانکهای مرکزی
بانکهای مرکزی به نمایندگی از دولتهای ملی، از طریق عملیات بازار باز (بین دولت و عموم) و سیاستهای نرخ بهره تأثیر قابلملاحظهای بر نرخ ارز میگذارند. آنها الگوهای نرخ ارز (شناور، ثابت، وابسته) را تعیین و بهمنظور تثبیت اقتصاد و کنترل تورم، درگیر مداخلات ارزی میشوند. این امر بر استراتژیهای معاملهگران فارکس نیز تأثیر میگذارد.
مدیران سرمایهگذاری و صندوقهای سرمایهگذاری
این نهادها که حسابهای بزرگی مانند صندوقهای بازنشستگی و موقوفات را مدیریت میکنند، بازیگران کلیدی بازار فارکس هستند. آنها ارزها را با اوراق بهادار خارجی معامله کرده و به عنوان بخشی از استراتژیهای سرمایهگذاری خود، در معاملات پرریسکی شرکت میکنند.
سرمایهگذاران فردی (خرد)
اگرچه حجم معاملات اشخاص حقیقی کم است، اما سرمایهگذران خرد به طور فزایندهای در بازار فارکس شرکت میکنند. آنها معاملات خود را بر اساس عوامل بنیادی (نرخ بهره، تورم، سیاستهای پولی) و تحلیل تکنیکال (الگوهای قیمت، شاخصها) انجام میدهند.
معاملات فارکس چیست؟
سازوکار اصلی معاملات در فارکس، در حقیقت شکار مقادیر متغیر در جفت ارزها است. به عنوان مثال، اگر فکر میکنید ارزش یورو نسبت به دلار آمریکا افزایش خواهد یافت، میتوانید با دلار یورو بخرید. حال اگر ارزش یورو به صورت نسبی (نرخ EUR/USD) نسبت به دلار افزایش پیدا کرد، میتوانید یوروی خود را با قیمتی بیشتر از قیمت خریدتان بفروشید و سود کسب کنید. به این نوع معاملات، معاملات سفتهبازی گفته میشود که طبق پیشبینی شخصی انجام میشود.
علاوه بر معاملات سفتهبازی، معاملات فارکس برای اهداف تأمینی (hedging) و پوشش ریسک نیز استفاده میشوند. افراد و مشاغل از معاملات فارکس برای محافظت از خود در برابر نوسانات نامطلوب قیمت ارز استفاده میکنند. به عبارتی این افراد ارزش دارایی خود را افزایش میدهند که به مرور زمان سرمایهشان کمارزش نشود. به عنوان مثال، شرکتی که در یک کشور خارجی فعالیت میکند، میتواند از سود معاملات فارکس خود در برابر ضررهای احتمالی ناشی از نوسانات نرخ ارز استفاده کند.
معاملات فارکس نقدینگی بالایی دارند، به این معنی که خرید و فروش بسیاری از ارزها بدون به وجود آمدن تغییری قابل ملاحظه در ارزش آنها به آسانی امکانپذیر است. همچنین معاملهگران میتوانند از اهرم برای تقویت قدرت معاملات خود استفاده کرده و موقعیتهای معاملاتی قابلتوجهی را با مقادیر نسبتاً کم پول کنترل کنند. بااینحال، اهرم میتواند ریسک ضرر را نیز افزایش دهد، و این موضوع فارکس را به حوزهای تبدیل میکند که مستلزم داشتن دانش، استراتژی و آگاهی از ریسکهای موجود است.
معاملات فارکس نیز محدودهای جهانی دارد و مراکز مالی سراسر جهان را در بر میگیرد. این بدین معناست که رویدادهای اقتصادی بینالمللی بر ارزش ارزها تأثیر میگذارند. شاخصهای اقتصادی مانند نرخ بهره، تورم، ثبات جغرافیای سیاسی (Geopolitical Stability) و رشد اقتصادی میتوانند به میزان قابل ملاحظهای روی قیمت ارزها تاثیر بگذارند. به عنوان مثال، اگر بانک مرکزی یک کشور نرخ بهرهی خود را افزایش دهد، ممکن است ارزش پول آن کشور به دلیل بازده بالاتر سرمایهگذاری در آن ارز افزایش پیدا کند. به طور مشابه، عدم اطمینان سیاسی یا چشمانداز ضعیف رشد اقتصادی میتواند ارزش یک ارز را کاهش دهد. بنابراین معاملات فارکس منعکسکنندهی تحولات اقتصادی و سیاسی در سرتاسر جهان هستند.
تحلیل تکنیکال و فاندامنتال در معاملات فارکس
معاملات فارکس، شدیداً بر دو نوع تحلیل اصلی متکی هستند: تکنیکال و فاندامنتال. هدف هر دو رویکرد پیشبینی تغییرات قیمت در آینده است، اما هر کدام، آن را به شیوهای متفاوت انجام میدهد.
تحلیل تکنیکال
تحلیل تکنیکال شامل بررسی دادههای تاریخی قیمت و حجم معاملات برای شناسایی الگوها و روندهایی است که میتوان بهوسیله آنها حرکات آیندهی قیمت را پیشبینی کرد.
در این رویکرد فرض بر این گرفته میشود که تمام اطلاعات به روند صعود یا نزول ارزش یک دارایی، از قبل در قیمت منعکس شده است. بنابراین مطالعهی عملکرد قیمت (price action) در اتخاد تصمیمات آگاهانهی معاملاتی کافی است.
ابزارها و شاخصهای کلیدی مورد استفاده در تحلیل تکنیکال فارکس
نمودارها
- نمودارهای کندل استیک (Candlestick): قیمتهای باز شدن و بسته شدن قیمت و همچنین بالاترین و پایینترین قیمت را در یک دورهی خاص نشان میدهند و بینشی نسبت به روند و سمت و سوی بازار ارائه میکنند.
اندیکاتورها (شاخصها)
- میانگین متحرک (MA): دادههای قیمت را برای شناسایی جهت روند یکدست میکند. انواع آن عبارتند از میانگین متحرک ساده (SMA) و میانگین متحرک نمایی (EMA). تریدرهای فارکس میتوانند از تلاقی میانگینهای متحرک کوتاهمدت و بلندمدت به عنوان سیگنالی برای یافتن نقاط ورود و خروج استفاده کنند.
- شاخص قدرت نسبی (RSI): سرعت و تغییرات حرکات قیمت را اندازهگیری میکند. RSI بالاتر از ۷۰ نشاندهندهی وضعیت بیشخرید و RSI زیر ۳۰ نشاندهندهی وضعیت بیشفروش است.
- باندهای بولینگر (Bollinger Bonds): از یک نوار میانی (میانگین متحرک) و دو باند بیرونی (انحرافات استاندارد) برای اندازهگیری نوسانات بازار تشکیل شده است.
- MACD (میانگین متحرک همگرایی واگرایی): رابطهی بین ۲ میانگین متحرک قیمت را نشان میدهد.
- استوکاستیک (Stochastic Oscillator): قیمت بسته شدن یک دارایی را با طیفی از قیمتهای آن در یک دورهی معین مقایسه میکند تا نقاط بازگشت روند را پیشبینی کند.
- ابر ایچیموکو (Ichimoku Cloud): این اندیکاتور چند نوع میانگین قیمت را با هم ترکیب و یک “ابر” تولید میکند. این ابر تلاش میکند حرکات آیندهی قیمت را پیشبینی کند. تریدرها از آن برای شناسایی روندها، سطوح حمایت و مقاومت و سیگنالهای معاملاتی استفاده میکنند.
- میانگین محدودهی واقعی (ATR): نوسانات بازار را با درنظر گرفتن میانگین محدودههای واقعی در یک دورهی زمانی مشخص اندازهگیری میکند. این اندیکاتور به تعیین سطوح حد ضرر (stop-loss) بر اساس نوسانات بازار بازار کمک میکند.
- پارابولیک سار (Parabolic SAR) (توقف و بازگشت): با رسم یک سری نقاط در بالا یا پایین قیمت، نقاط ورود و خروج ارائه میدهد. پایینتر بودن نمودار قیمت نسبت به نقطهها سیگنال خرید و بالاتر بودن از آنها سیگنال فروش است.
- اندیکاتورهای حجم معاملات (Volume Indicators): حجم معاملات را دنبال میکند تا قدرت حرکت قیمت را تایید کند. حجم بالا قیمت نشاندهندهی یک روند قوی و حجم پایین نشاندهندهی یک روند ضعیف است.
الگوهای نمودار
- سر و شانه (Head and Shoulders): نشاندهندهی یک الگوی بازگشتی (reversal pattern) است.
- سقف دوقلو و کف دوقلو (Double Top and Double Bottom): احتمال بازگشت روند فعلی را نشان میدهد.
- مثلثها (Triangles) (صعودی، نزولی، متقارن): بسته به جهت شکست، ادامه یا بازگشت روند را نشان میدهند.
- نظریهی امواج الیوت: چرخهها و روندهای بازار را بر اساس الگوهای موجی تحلیل میکند. این اندیکاتور به تریدرها کمک میکند تا حرکات آتی بازار را با الگوی موج فعلی پیشبینی کنند.
سطوح اصلاحی فیبوناچی (Fibonacci retracement)
- سطوح فیبوناچی: تریدرها بر اساس دنبالهی فیبوناچی از سطوحی اصلاحی مشخصی (۲۳.۶درصد، ۳۸.۲ درصد، ۵۰ درصد، ۶۱.۸ درصد و ۷۸.۶ درصد) برای پیشبینی نقاط بالقوهی بازگشت استفاده میکنند. به عنوان مثال یک تریدر ممکن است در یک بازار به دنبال اصلاح قیمت به یکی از این سطوح باشد تا در جهت روند وارد معامله شود.
گرید تریدینگ (Grid Trading)
این استراتژی شامل قرار دادن سفارشات خرید و فروش در فواصل زمانی منظم، بالاتر و پایینتر از یک قیمت تعیینشده است. از گرید تریدینگ در بازارهای رنج برای کسب سودهای کوچک استفاده میشود.
نقاط پیوت (Pivot Points)
سطوح حمایت و مقاومت را بر اساس قیمتهای بالا، پایین و بسته شدن روز قبل محاسبه میکند. تریدرها از نقاط پیوت برای شناسایی نقاط ورود و خروج بالقوه استفاده میکنند.
تحلیل فاندامنتال (بنیادین)
تحلیل فاندامنتال ارزش ذاتی یک ارز را با بررسی شاخصهای اقتصادی، رویدادهای سیاسی و سلامت کلی اقتصاد ارزیابی میکند. این رویکرد بنا را بر این میگذارد که قیمت بازار سرانجام ارزش واقعی یک ارز را بر اساس این عوامل اساسی تعیین خواهد کرد.
ابزارها و شاخصهای کلیدی مورد استفاده در تحلیل فاندامنتال فارکس
این قسمت به شکل ویژهای برای کسانی که به دادههای اقتصادی و اخبار علاقهمند هستند، حذاب است.
با ما همراه باشید تا این شاخصها و عوامل مهم را بررسی کنیم:
شاخصهای اقتصادی
- تولید ناخالص داخلی (GDP): تولید کلی اقتصادی و سلامت یک کشور را اندازهگیری میکند.
- نرخهای بهره: توسط بانکهای مرکزی تعیین شده و بر ارزش ارز و تصمیمات معاملاتی تأثیر میگذارد.
- دادههای اشتغال: شامل میزان اشتغال در بخش غیرکشاورزی، نرخ بیکاری و مطالبات بیکاری است و قدرت اقتصاد را نشان میدهد.
- دادههای تورم: با شاخص قیمت مصرفکننده (CPI) و شاخص قیمت تولیدکننده (PPI) اندازهگیری میشود که بر قدرت خرید و سیاستهای پولی تأثیر میگذارد.
- تراز تجاری: اختلاف بین ارزش صادرات و واردات یک کشور را نشان میدهد.
اخبار و گزارشها
- اطلاعیههای بانک مرکزی: تصمیمات و اظهارات بانکهای مرکزی در مورد سیاستهای پولی.
- رویدادهای سیاسی: انتخابات، تنشهای جغرافیای سیاسی و تغییر سیاستهای دولتها که میتوانند بر ارزش پول تأثیر بگذارند.
معاملات رویداد محور (Event-driven Trading)
شامل انجام معاملات بر اساس رویدادهای خاصی مانند گزارشهای درآمد یا انتخابات سیاسی است. تریدرها تأثیر بالقوهی رویدادها را بر قیمت ارز تحلیل میکنند و بر اساس آن وارد معاملات میشوند.
تحلیل تقویم اقتصادی
این تقویم، وقایع و رویدادهای اقتصادی برنامهریزی شده را دنبال میکند. به تریدرها کمک میکند تا خود را برای خبرهای احتمالی که میتوانند باعث حرکت بازار شوند آماده کنند و پوزیشنهای خود را بر این اساس تنظیم نمایند.
ابزارهای ترید فارکس
بروکر فارکس چیست؟
بروکر فارکس یک واسطه مالی است که امکان خرید و فروش ارزهای خارجی را برای تریدرها و سرمایهگذاران فراهم میکند. این بروکرها با فراهم کردن دسترسی به بازار فارکس، ابزارهای تحلیلی، پلتفرمهای تجاری، و پشتیبانی مالی، به تریدرها کمک میکنند تا معاملات خود را انجام دهند. معیارهای مهم در انتخاب یک بروکر شامل اعتبار، امنیت سپردهها، میزان اسپرد و کمیسیون، و قدرت سرورها است. برای ایرانیان، بروکرهایی مانند آلپاری، آمارکتس، و لایت فایننس محبوبیت دارند.
لات (Lot) چیست؟
لات یک واحد اندازهگیری برای اندازهی یک معامله است. لاتهای استاندارد برابر ۱۰۰ هزار واحد از ارز پایه هستند، در حالی که مینیلات ها برابر ۱۰ هزار واحد و میکرو لاتها برابر ۱۰۰۰ واحد هستند. انتخاب اندازهی مناسب لات در مدیریت ریسک بسیار مهم است، زیرا به تریدرها کمک میکند تا اندازهی معاملات را با درنظر گرفتن میزان تحمل ریسک خود مدیریت کنند.
پیپ (Pip) چیست؟
pip مخفف عبارت percentage in point به معنی درصد در نقطه، کوچکترین حرکت قیمت در یک جفتارز است. برای اکثر جفتارزها، یک پیپ برابر ۰.۰۰۰۱ است. معاملهگران از پیپها برای اندازهگیری قیمت و محاسبهی سود و زیان استفاده میکنند.
اهرم یا لوریج (Leverage) چیست؟
اهرم به تریدرها اجازه میدهد پوزیشنهای بزرگتری را با مقدار سرمایهی کمتر کنترل کنند. به عنوان مثال، لوریج ۱۰۰:۱ به این معنی است که تریدر به ازای هر ۱ دلار سرمایه میتواند ۱۰۰ دلار را کنترل کند. یا میتوان گفت به معنی استفاده از وجوه قرضگرفتهشده برای افزایش بازده سرمایهگذاری است. اگرچه اهرم میزان سود را افزایش میدهد، اما احتمال زیان قابل ملاحظه را نیز به همان اندازه بالا میبرد.
اهمیت مدیریت ریسک در معاملات فارکس
مدیریت ریسک یکی از مهمترین عوامل ترید موفقیت در بازار فارکس است که شامل شناسایی، ارزیابی و اولویتبندی ریسک و سپس تلاش برای نظارت، کنترل و به حداقل رساندن احتمال و تأثیر رویدادهای پیشبینی نشده است. هدف اصلی مدیریت ریسک، حفظ سرمایه و جلوگیری از زیانهای قابل توجهی است که سرمایه اصلی معاملهگر را تهدید میکنند. مدیریت موثر ریسک همچنین ثبات را بهبود میبخشد و به معاملهگران اجازه میدهد از افت قابلتوجه ارزش سرمایه جلوگیری کنند و رشد ثابتی را در حسابهای معاملاتی خود داشته باشند.
همچنین داشتن برنامهی مدیریت ریسک، تاثیر عواطف بر معاملات را کاهش داده و به معاملهگران اجازه میدهد با علم به اینکه سرمایهشان تحت محافظت است تصمیمات منطقیتری بگیرند. باید بدانید که مدیریت ریسک برای دستیابی به موفقیت بلندمدت در بازار فارکس ضروری است و معاملهگران را قادر میسازد تا از نوسانات بازار جان سالم به در ببرند و در طول زمان سودآوری پایداری ایجاد نمایند.
ابزارهای مدیریت ریسک در فارکس
سفارشات استاپ لاس (Stop-Loss Orders)
استاپ لاس سفارشی است که به منظور فروش یک دارایی پس از رسیدن به یک قیمت معین فعال میشود تا میزان زیان معاملهگر را محدود کند. به عبارت دیگر، هنگامی که قیمت درخلاف جهت پیشبینی معاملهگر حرکت میکند، این سفارش اجرا میشود که او را در برابر ضررهای قابل توجه در بازارهای بیثبات محافظت کند.
سفارشات حد سود (Take-Profit Orders)
سفارشی که برای فروش یک دارایی پس از رسیدن به قیمت معین ایجاد میشود تا از کسب سود اطمینان حاصل شود. هنگامی که یک پوزیشن به یک سطح از پیش تعیینشده میرسد، این سفارش سود مدنظر را به طور خودکار از سوی معامله برداشت میکند.
تریلینگ استاپ (Trailing Stop)
نوعی سفارش استاپ لاس که با حرکت قیمت در جهت نفع معاملهگر تنظیم میشود. این ابزار با حرکت مطلوب بازار، سود معامله را برداشت و در صورت معکوس شدن بازار، پوزیشن معاملاتی را میبندد تا از ضرر هرچه بیشتر جلوگیری کند.
اندازهگذاری پوزیشن (Position sizing)
این مورد به معنی تعیین تعداد واحدهای مورد معامله بر اساس میزان موجودی حساب و تحمل ریسک است. این ابزار تضمین میکند که اندازهی هر معامله نسبت به میزان سرمایه و ریسکپذیری معاملهگری مناسب است و از زیان بیش از حد در معاملات جلوگیری میکند.
مدیریت اهرم (Leverage Management)
کنترل مقدار اهرم مورد استفاده در معاملات برای جلوگیری از ریسک بیشازحد بسیار مهم است. استفاده از اهرم کوچکتر پتانسیل زیانهای بزرگ را کاهش و به معاملهگران اجازه میدهد تا ریسک را به طور موثرتری مدیریت کنند.
تنوعبخشی به سبد سرمایهگذاری (Diversification)
سرمایهگذاری در داراییهای مختلف، اثرات زیانبار معاملات ناموفق بر کل معاملات را کاهش میدهد. تریدرها با تنوعبخشی میتوانند تأثیر حرکات نامطلوب در هر جفتارز را به حداقل برسانند.
نسبت ریسک به ریوارد (Risk/Reward Ratio)
سنجش نسبت سود احتمالی به زیان احتمالی در یک معامله نکتهای حیاتی است. تریدرها اغلب یک نسبت ریسک به ریوارد مطلوب (مثلا ۱:۲ یا بالاتر) را مدنظر قرار میدهند تا اطمینان حاصل کنند پاداشهای بالقوه، ریسکهای انجام شده را توجیه میکنند.
روانشناسی ترید در فارکس و اثرات آن
2- بازار ارز دیجیتال چیست؟
ارز دیجیتال شکلی از ارز با ماهیت مجازی است که به منظور امنیت، رمزنگاری شده است و بر روی یک شبکه غیرمتمرکز با فناوری بلاک چین کار میکند. بلاک چین یک دفتر کل توزیع شده است که تمام تراکنش ها را در شبکه ای از رایانهها ثبت کرده و شفافیت، امنیت و تغییرناپذیری را بدون نیاز به مرجع مرکزی تضمین میکند.
مفهوم ارز دیجیتال در سال ۲۰۰۹ با راهاندازی بیت کوین توسط یک فرد یا گروه ناشناس با نام مستعار ساتوشی ناکاموتو آغاز شد. بیت کوین برای اولین بار فناوری بلاک چین را معرفی کرد که میتوانست یک دفتر کل غیرمتمرکز از همه تراکنش ها را بدون نیاز به مرجع مرکزی فراهم کند. این دقیقا در نقطه مقابل نظام بانکداری که توسط یک یا چند نهاد نظارتی خاص یا دولتی اداره میشود، قرار داشت. بیت کوین به سرعت به عنوان یک وسیله مبادله و ذخیره ارزش مورد توجه قرار گرفت و سرمایه گذاران اولیه را متعجب کرد. پس از موفقیت بیت کوین، ارزهای دیجیتال جایگزین متعددی که تحت عنوان آلت کوین شناخته می شوند، پدیدار شدند. این آلت کوینها به دنبال رفع محدودیتهای یافت شده در اکوسیستم بیت کوین یا ارائه عملکردهای جدید بودند. به عنوان مثال میتوان به اتریوم (ETH) اشاره کرد که قراردادهای هوشمند را معرفی کرد و وجود تراکنشهای قابلبرنامهریزی و برنامههای غیرمتمرکز (DApps) را امکانپذیر ساخت.
با گسترش بازار ارزهای دیجیتال، توجه مردم و نهادهای نظارتی به سمت آن جلب شد. موسسات مالی بزرگ شروع به بررسی فناوری بلاک چین کاربردهای مختلف آن از پردازش تراکنش به صورت ایمن گرفته تا مدیریت زنجیره تامین کردند. علیرغم چالشهای نظارتی و نوسانات بازار، توسعه أمور مالی غیرمتمرکز (DeFi) و توکنهای غیرقابل تعویض (NFT) موجب گسترش بیشتر دستاوردهای فناوری بلاک چین شده است.
انواع ارزهای دیجیتال
ارزهای دیجیتال هم مانند سهام و فارکس، از زیرمجموعههای مختلفی تشکیل میشود.
با ما همراه باشید تا انواع مختلف ارز دیجیتال را بررسی کنیم:
بیت کوین (BTC)
بیت کوین اولین و شناخته شده ترین ارز دیجیتال است که در سال ۲۰۰۹ ساخته شد. این دارایی بر اساس مکانیزم اجماع اثبات کار (PoW) عمل می کند و نحوه کار سیستم آن بهصورتی است که ماینرها (استخراج کنندگان بیتکوین) مسائل پیچیده ریاضی را حل میکنند و بدین ترتیب، تراکنشها و بلوک جدید زنجیره را تأیید میکنند. سپس به ماینری که زودتر از سایرین جواب مسئله ها را پیدا کند و مورد تایید دیگر اعضای بلاکچین باشد، پاداش بیت کوین تعلق میگیرد. با توجه به اینکه بیت کوین عرضه محدود با ۲۱ میلیون سکه دارد و به عنوان وسیله مبادله و ذخیره ارزش درنظر گرفته میشود، طلای دیجیتال نام گرفته است.
آلت کوین ها
آلت کوینها ارزهای رمزنگاری شدهای غیر از بیت کوین هستند. اغلب هدف آنها بهبود فناوری بیت کوین یا ایجاد کاربردهای مختلف برا فناوری جذاب بلاکچین است. از نمونه آلت کوینهای مطرح، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- اتریوم (ETH): اتریوم که در سال ۲۰۱۵ راه اندازی شد، قابلیت ایجاد قراردادهای هوشمند و برنامههای غیرمتمرکز (DApps) را بر روی بلاک چین میدهد.
- بایننس کوین (BNB): این آلت کوین در ابتدا بر روی بلاک چین اتریوم راه اندازی شد، اکنون بر روی زنجیره بایننس کار می کند. BNB برای پرداخت کارمزد تراکنش در صرافی بایننس و برای برنامههای مختلف در اکوسیستم بایننس استفاده میشود.
- چین لینک (LINK): هدف چین لینک برقراری ارتباط میان قراردادهای هوشمند با دادههای دنیای واقعی است و با ارائه دادههای ورودی و دریافت خروجیهای قابل اعتماد، شرایط را برای ساخت برنامههای غیرمتمرکز پیچیده فراهم میکند.
استیبل کوینها
استیبل کوین ها ارزهای رمزنگاری شده ای هستند که به داراییهای پایدار و قیمت ثابت مانند دلار آمریکا متصل میشوند تا نوسانات قیمت خود را به حداقل برسانند. به عبارتی استیبل کوینها وجه نقد بازار ارز دیجیتال محسوب میشوند که گاهی از آنها تحت عنوان «دلار دیجیتالی» هم یاد میشود. از نمونه استیبل کوینهای معروف میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تتر (USDT): پرکاربردترین استیبل کوین که به دلار آمریکا متصل است و قیمت آن همیشه بایستی برابر ۱ دلار باشد. تتر ثبات و نقدینگی را در بازار ارز دیجیتال فراهم می کند.
- یواسدی کوین (USDC): یکی دیگر از استیبل کوینهای محبوب که به دلار آمریکا متصل است و توسط کمپانی سیرکل (Circle) و صرافی کوین بیس (Coinbase) ساخته شده است.
NFT ها (توکن های غیرمثلی)
NFT ها داراییهای دیجیتالی منحصر به فردی هستند که نشان دهنده مالکیت یک آیتم یا محتوای خاص مانند هنر، موسیقی یا املاک مجازی در یک بلاک چین میباشند. برخلاف ارزهای دیجیتال که قابل تعویض (مثلی) هستند و میتوانند یکبهیک مبادله شوند، NFT ها غیرقابل تعویض و منحصربهفرد هستند و راههای کسب درآمد جدیدی را برای سرمایهگذاران و همچنین تولیدکنندگان محتوا فراهم میکنند.
معاملات در دنیای ارز دیجیتال
معاملات ارزهای دیجیتال شامل خرید و فروش داراییهای دیجیتال برای کسب سود است. این بازار با مولفه نوسانات بالای خود شناخته شده است که می تواند فرصتهای کسب سود قابلتوجهی را برای معاملهگران فراهم کند. با این حال، این نوسانات با خطرات قابل توجهی نیز همراه هستند. معاملهگران از استراتژیهای مختلفی برای انجام معاملات در بازار ارز دیجیتال استفاده میکنند که هر کدام رویکرد و بازه زمانی خاص خود را دارند. علاوه بر این، برخی از سرمایه گذاران در فعالیتهایی مانند استیکینگ و فارمینگ شرکت می کنند تا درآمدی غیرفعال از داراییهای ارزهای دیجیتال خود کسب کنند. در ادامه با ما همراه باشید تا انواع ترید در این بازار را بررسی کنیم.
انواع روشهای ترید در ارز دیجیتال
ترید روزانه (Day Trading)
معاملات روزانه شامل خریدوفروش ارزهای دیجیتال در یک روز با هدف سود بردن از حرکات کوتاه مدت قیمت است. معاملهگران روزانه اغلب از تحلیل تکنیکال، الگوهای نمودار و اخبار بازار برای تصمیمگیری سریع در معاملات استفاده میکنند. هدف این است که از نوسانات کوچک قیمت در طول روز سودگیری کنید.
مثال: یک معاملهگر ممکن است بیت کوین را در تایم معاملاتی صبح که قیمت آن کمی کاهش یافته است بخرد و چند ساعت بعد با افزایش قیمت آن را بفروشد و از مابه تفاوت آن سود ببرد.
نوسانگیری یا سویینگ تریدینگ (Swing Trading)
سویینگ تریدینگ یا نوسانگیری بر استفاده از حرکات بزرگتر قیمت در بازه زمانی چند روزه یا چند هفتهای تمرکز دارد. هدف نوسانگیرها، شناسایی روندها، ورود به معاملات در ابتدای یک روند و خروج از آنها قبل از معکوس شدن روند است. این رویکرد در مقایسه با معاملات روزانه به زمان کمتری برای نظارت بر بازار نیاز دارد.
مثال: یک معاملهگر ممکن است اتریوم را در ابتدای یک روند صعودی خریداری کند و آن را برای یک یا دو هفته نگه دارد تا قیمت به هدف ازپیشتعیینشده برسد و سپس آن را برای کسب سود بفروشد.
ترید اسکالپینگ (Scalping)
اسکالپ تریدینگ یک استراتژی معاملاتی با تعداد معاملات بسیار بالا است که شامل انجام ده ها یا حتی صدها معامله در یک روز برای دریافت سود اندک از هر معامله است. اسکالپرها به دنبال شکافهای قیمتی کوچک ایجاد شده توسط جریان سفارش یا اسپرد (تفاوت های قیمتی بین عرضه و تقاضا) هستند و از آنها استفاده میکنند.
مثال: یک اسکالپر ممکن است چندین سفارش خریدوفروش برای یک ارز دیجیتال را در عرض چند دقیقه یا چند ثانیه انجام دهد و هدف آن کسب سود کمی از هر معامله باشد.
ترید پوزیشن (Position Trading)
معاملات پوزیشن شامل نگه داشتن یک ارز دیجیتال برای مدتطولانی، از چند ماه گرفته تا چند سال است. این نوع معاملات بر اساس این انتظار انجام میشود که ارزش یک دارایی در طول زمان به میزان قابلتوجهی افزایش خواهد یافت. پوزیشن تریدرها اغلب به تحلیل بنیادی و روندهای بلندمدت بازار متکی هستند.
مثال: یک سرمایه گذار ممکن است بیت کوین بخرد و آن را برای چندین سال نگه دارد، با این باور که با افزایش تقاضا و پذیرش آن، ارزش آن به میزان قابل توجهی افزایش می یابد.
استیکینگ (Staking)
استیکینگ شامل قفل کردن مقداری ارز دیجیتال در یک کیف پول یا در یک قرارداد هوشمند بهمنظور پشتیبانی از عملیاتهای یک شبکه بلاک چین است. در عوض، استیکرها پاداشهایی را در قالب ارز دیجیتال بومی همان شبکه دریافت میکنند. این فرآیند معمولا به بلاک چینهای دارای مکانیزم اجماع اثبات سهام (PoS) مربوط میشود.چراکه که استیکینگ به حفظ امنیت شبکه و اعتبارسنجی تراکنشها کمک میکند.
مثال: یک سرمایه گذار ممکن است کوینهای کاردانو (ADA) خود را در یک استخر استیکینگ قفل کند و در طول زمان بر اساس مبلغی که استیک کرده است و مدت زمان قفل بودن داراییهای خود، پاداش کسب کند.
فارمینگ (Farming)
فارمینگ ارز دیجیتال که به معنای کشت سود نیز میباشد، شامل تامین نقدینگی برای پلتفرمهای مالی غیرمتمرکز (DeFi) در ازای دریافت پاداش است. کاربران داراییهای ارز دیجیتال خود را در استخرهای نقدینگی واریز میکنند که برای فعالیتهای مالی مختلف مانند وام، استقراض و معاملات استفاده شوند. در عوض، آنها از بهرهها و کارمزدهای پرداختی سود میبرند و توکنهای جایزه دریافت میکنند.
مثال: یک کاربر ممکن است در یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) مانند یونی سواپ (Uniswap) میزان مساوی اتریوم (ETH) و یک استیبل کوین (به عنوان مثال، USDT) را در یک استخر نقدینگی فراهم کند. در عوض، آنها بخشی از کارمزد معاملات و توکن های جایزه را به عنوان پاداش دریافت میکنند.
تحلیل تکنیکال و فاندامنتال در بازار ارز دیجیتال
در این بازار نیز همانند بازار معاملات فارکس، از هر دو تحلیل تکنیکال و فاندامنتال استفاده میشود. البته روند انجام هر کدام کمی متفاوت است که در ادامه به آنها میپردازیم.
تحلیل تکنیکال
تحلیل تکنیکال شامل تحلیل روندهای آماری از دادههای تاریخی قیمت و حجم معاملات برای پیشبینی حرکات قیمت در آینده است. این روش بر این ایده استوار است که رفتار بازار ارز دیجیتال، از جمله الگوها و روندهای قیمتی، به دلیل روانشناسی بازار در طول زمان تکرار میشود. یکی از بهترین وبسایتها برای دسترسی به چارتهای مختلف و انجام تحلیل تکنیکال، تریدینگ ویو است.
ابزارها و شاخصهای کلیدی مورد استفاده در تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال
توجه داشته باشید که ابزارهای استفاده شده در تحلیل بازار ارز دیجیتال، شباهت زیادی به ابزارهای بازار فارکس است. بنابراین ما به پرکاربردترین موارد آن اشاره میکنیم و از آوردن مطالب تکراری خودداری میکنیم.
- الگوهای کندل استیک: این مورد برای پیشبینی جهت بازار بر اساس شکل و رنگ کندلها در نمودارهای قیمت استفاده می شوند. الگوهای رایج شامل الگوهای چکش (Hammer)، دوجی (Doji) و کندلهای پوشا (Engulfing) است.
- میانگین متحرک (MA): این ابزار، دادههای قیمت را برای شناسایی جهت روند هموار می کند و میانگینی از روند کلی بازار را نشان میدهد. انواع محبوب آن عبارتند از میانگین متحرک ساده (SMA) و میانگین متحرک نمایی (EMA).
- شاخص قدرت نسبی (RSI): یک نوسانساز حرکتی که سرعت و تغییر حرکات قیمت را اندازه گیری میکند و شرایط بیشخرید یا بیشفروش را نشان میدهد.
- واگرایی و همگرایی میانگین متحرک (MACD): یک اندیکاتور بر مبنای حرکات بازار که تابع روند بازار بوده و رابطه بین دو میانگین متحرک قیمت یک رمزارز را نشان میدهد.
- واگرایی: این حالت زمانی اتفاق میافتد که قیمت یک دارایی در جهت مخالف یک اندیکاتور حرکت می کند که نشاندهنده معکوس شدن بالقوه روند است. از نمونه آن میتوان به استفاده از واگرایی بین قیمت و اندیکاتورهایی مانند RSI یا MACD برای پیشبینی برعکس شدن روند اشاره کرد.
تحلیل فاندامنتال (بنیادی)
تحلیل بنیادی ارزش ذاتی یک دارایی را با بررسی عوامل اقتصادی، مالی و سایر عوامل کیفی و کمّی مرتبط، ارزیابی میکند.
در بازار ارز دیجیتال، سنجیدن ارزش ذاتی شامل بررسی فناوری، تیم سازنده، موارد استفاده و موقعیت بازار یک ارز دیجیتال است.
ابزارها و مولفههای تاثیرگذار در تحلیل بنیادی یک ارز دیجیتال
- وایت پیپرها: این فایل که معمولا از زمانیکه پروژه راهاندازی میشود در دسترس قرار میگیرد، جزئیات جامعی در مورد هدف پروژه، فناوری، تیم سازنده، همکاری با دیگر پروژهها، کاربرد خدمات پروژه و نقشه راه آن ارائه میدهد.
- تحلیل اطلاعات آن چین (مربوط به شبکه): تحلیل دادههای بلاک چین، مانند حجم تراکنش، آدرسهای فعال و فعالیت استخراج، برای اطمینان سلامت روند فعالیت ارز دیجیتال در شبکه استفاده میشود.
- احساسات بازار: ارزیابی نگرش کلی سرمایه گذاران نسبت به یک ارز دیجیتال، که می توان آن را از اخبار، رسانههای اجتماعی و کامیونیتی کاربران اندازهگیری کرد.
- توسعه پروژه: نظارت بر بهروزرسانیها، مشارکتها و پیشرفتهای تکنولوژیکی مربوط به پروژه ارزهای دیجیتال مدنظر.
- معاملات مبتنی بر اخبار: تصمیم گیری بر اساس انتشار اخبار، مانند تحولات پروژه، اقدامات نظارتی یا اخبار اقتصادی.
ابزارها و پلتفرمهای مورد نیاز برای فعالیت در بازار ارزهای دیجیتال
صرافی ارز دیجیتال
صرافی های ارزهای دیجیتال پلتفرم هایی هستند که کاربران می توانند با استفاده از آنها ارزهای دیجیتال را معامله کنند. آنها در دو نوع اصلی وجود دارند:
- صرافی های متمرکز (CEX): توسط شرکت هایی اداره می شوند که بستری برای معاملات ارزهای دیجیتال فراهم می کنند. به عنوان مثال می توان به صرافی بایننس (Binance)، صرافی ایرانی نوبیتکس و صرافی ال بانک اشاره کرد. آنها نقدینگی بالا و طیف گستردهای از جفت رمز ارزهای معاملاتی را ارائه میدهند. در استفاده از صرافیها متمرکز باید احتیاط به خرج داد. زیرا کاربران دارایهای خود را بهطور کامل به این پلتفرمها میسپارند.
- صرافی های غیرمتمرکز (DEX): این صرافیها بدون مرجع مرکزی کار می کنند و امکان معاملات همتا به همتا ارزهای دیجیتال را فراهم میکنند. به عنوان مثال می توان یونی سواپ (Uniswap) و پنکیک سواپ (PancakeSwap) اشاره کرد. آنها کنترل دارییها را به خود کاربر میسپارند اما ممکن است استفاده از آنها کمی پیچیده باشد.
کیف پول
کیف پولهای ارزهای دیجیتال ابزاری برای ذخیره، مدیریت و تراکنش ارزهای دیجیتال هستند. آنها به اشکال مختلف وجود دارند:
- کیف پولهای سختافزاری: دستگاههای فیزیکی که کلیدهای خصوصی را به صورت آفلاین ذخیره میکنند. به عنوان مثال میتوان به لجر (Ledger) و ترزور (Trezor) اشاره کرد.
- کیف پولهای نرمافزاری یا تحت وب: برنامههایی که می توانند بر روی رایانه یا دستگاه تلفن همراه یا به عنوان اکستنشن مرورگر نصب شوند و داراییهای شما را بهصورت آنلاین نگهداری کنند. به عنوان مثال می توان به تراست والت (Trust Wallet) و متامسک (MetaMask) اشاره کرد.
اهمیت مدیریت ریسک در ارز دیجیتال
بازار ارزهای دیجیتال به دلیل نوسانات شدید خود شناخته شده است که معامله در آن می تواند به سودهای قابلتوجه و همچنین ضررهای بسیار زیاد ختم شود. مدیریت ریسک موثر برای محافظت از سرمایه گذاریها و اطمینان از سودآوری بلندمدت بسیار مهم است. بدون مدیریت ریسک مناسب، معامله گران و سرمایه گذاران ممکن است در طی حرکات غیرمنتظره بازار، به سرعت سرمایه خود را از دست بدهند.
درنظر داشتن دلایل کلیدی برای مدیریت ریسک در بازار ارزهای دیجیتال بسیار مهم و حیاتی است. اولین دلیل، نوسانات است. ارزهای دیجیتال میتوانند در دورههای کوتاه نوسانات قیمتی زیادی را تجربه کنند و بنابراین مدیریت انجام معاملات حین نوسانات قابلتوجه بازار برای جلوگیری از زیانهای بزرگ ضروری است. احساسات بازار نیز نقشی بسیار مهم در حرکت قیمتها دارد. بازار ارزهای دیجیتال میتواند به شدت تحت تأثیر اخبار، تغییرات نظارتی و حتی پستهای رسانههای اجتماعی قرار گیرد که این عوامل میتوانند منجر به حرکات غیرقابل پیشبینی قیمت شوند. به همین دلیل، درک و پیشبینی این احساسات بازار میتواند به مدیریت بهتر ریسک کمک کند. خطرات امنیتی نیز، از جمله مسائلی هستند که نباید نادیده گرفته شوند. خطر هک، کلاهبرداری و از دست دادن کلیدهای خصوصی میتواند به از دست دادن سرمایه منجر شود.
بهطور کلی، اهمیت مدیریت ریسک نمیتواند نادیده گرفته شود. مدیریت ریسک موثر برای حفاظت از سرمایهگذاریها و اطمینان از سودآوری بلندمدت بسیار مهم است. بدون مدیریت ریسک مناسب، معاملهگران و سرمایهگذاران ممکن است به سرعت سرمایه خود را به دلیل حرکات غیرمنتظره بازار از دست بدهند. بنابراین، اعمال استراتژیهای مناسب برای مدیریت ریسک میتواند به پایداری و موفقیت بلندمدت در بازار ارزهای دیجیتال کمک کند.
ابزارهای مدیریت ریسک در بازار ارزهای دیجیتال
سفارش حد ضرر یا استاپ لاس (stop loss)
در این سفارشات به طور خودکار یک ارز دیجیتال را زمانی که قیمت آن تا سطح ازپیشتعیینشده کاهش مییابد، می فروشند.
این به محدود کردن ضررها با خروج از یک پوزیشن قبل از متحمل شدن ضررهای قابل توجه، کمک میکند.
سفارشات حد سود یا تیک پرافیت (take profit)
سفارشات حد سود طوری تنظیم می شوند که یک ارز دیجیتال را زمانی که به یک سطح سود خاص می رسد، به طور خودکار بفروشند. این به سیو کردن سود و جلوگیری از نابودی سودها حین معکوس شدن روند قیمت کمک میکند.
تنوع در سبد سرمایهگذاری (Diversification)
تنوع در سبد سرمایهگذاری ارزهای دیجیتال مختلف میتواند ریسک را کاهش دهد. اگر یک دارایی عملکرد ضعیفی داشته باشد، سود سایر دارایی ها می تواند ضررهای آن را جبران کند.
تعیین مقدار سرمایه در هر معامله
تنظیم اندازه هر معامله نسبت به سبد کلی تضمین می کند که هیچ معامله ای نمی تواند تأثیر قابل توجهی بر سبد سهام داشته باشد. این شامل محاسبه ریسک در هر معامله و تعیین مبلغ مناسب برای سرمایه گذاری است.
اقدامات امنیتی
اجرای شیوه های امنیتی قوی، مانند استفاده از کیف پول های سختافزاری، فعال کردن احراز هویت دو مرحله ای در کیفپول و حساب صرافیها و بهروزرسانی منظم نرمافزارهای مورد نیاز، به محافظت از داراییها در برابر سرقت و هک کمک می کند.
روانشناسی معاملات و اثرات آن
روانشناسی معاملات به احساسات و وضعیت روحی اشاره دارد که بر تصمیمات و اقدامات معاملهگر تأثیر میگذارد. احساساتی مانند ترس، طمع و اعتماد به نفس بیش از حد میتواند به طور قابلتوجهی بر نتایج معاملات تأثیر بگذارد. جنبه های کلیدی روانشناسی معاملات عبارتند از:
عواطف و احساسات
حفظ نظم و انضباط عاطفی برای پایبندی به یک برنامه معاملاتی و تصمیمگیری منطقی بسیار مهم است. واکنشهای احساسی به نوسانات بازار می تواند منجر به تصمیمات هیجانی و ضررهای قابلتوجه شود.
ترس و طمع
- ترس: ترس از ضرر می تواند باعث شود معامله گران زودتر از موعد از پوزیشنهای معاملاتی خارج شوند و یا از انجام معاملات اجتناب کنند و به طور بالقوه فرصت های سودآور را از دست بدهند.
- طمع: حرص و طمع می تواند منجر به نگه داشتن پوزیشنهای معاملاتی برای مدت طولانی، به امید سود بیشتر منجر شود، که میتواند ضررهای قابلتوجهی در هنگام معکوس شدن روند بازار بوجود بیاورد.
اعتماد به نفس بیش از حد
موفقیت در معاملات گاهی اوقات می تواند منجر به اعتمادبهنفس بیشازحد و ریسک زیاد معاملهگران شود. زمانی که بازار بر خلاف انتظار آنها حرکت میکند، میتواند منجر به ضررهای قابل توجهی شود.
استرس
سطوح بالای استرس می تواند تصمیمیگیریهای را مختل کرده و منجر به اشتباه شود. مدیریت استرس از طریق تکنیک هایی مانند استراحت منظم، ورزش و آگاهی ذهنی می تواند عملکرد معاملات را بهبود بخشد.
برنامه معاملاتی
داشتن یک برنامه معاملاتی کاملا تعریف شده با قوانین روشن برای ورود، خروج و مدیریت ریسک به معامله گران کمک می کند تا نظم و انضباط را حفظ کنند و از تصمیم گیری احساسی اجتناب کنند.
3- بازار بورس ایران چیست؟
بورس به بازاری گفته میشود که در آن اوراق بهاداری مانند سهام، اوراق قرضه، و دیگر داراییهای مالی معامله میشوند.
بورس به عنوان مرجعی برای دادوستد سهام شرکتها و سایر داراییها عمل میکنند و نقش مهمی در تأمین مالی شرکتها و رشد اقتصادی دارد.
تاریخچه بورس در جهان
مفهوم بورس به قرن پانزدهم میلادی و به شهر بروژ بلژیک برمیگردد، جایی که معاملهگران در مقابل خانه فردی به نام رابرت واندر بورس (Robert Wonder Bourse) گرد هم میآمدند و به داد و ستد کالا، پول و اوراق بهادار میپرداختند. اولین بورس رسمی در اوایل قرن هفدهم میلادی در آمستردام هلند تأسیس شد و شرکت هند شرقی اولین شرکتی بود که سهام خود را در این بورس عرضه کرد.
تاریخچه بورس در ایران
ایده تاسیس بورس در ایران به سال ۱۳۱۵ شمسی برمیگردد، زمانی که فردی بلژیکی به نام “ران لوترفِلد” مطالعاتی در این زمینه برای پیادهسازی آن انجام داد. اما به دلیل وقوع جنگ جهانی دوم، این طرح به تاخیر افتاد. در نهایت، بورس اوراق بهادار تهران در سال ۱۳۴۶ با انجام چند معامله بر روی سهام بانک توسعه صنعت و معدن، ایران به طور رسمی آغاز به کار کرد.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در طی جنگ تحمیلی، تعداد شرکتهای پذیرفته شده در بورس کاهش یافت و بازار با رکود مواجه شد. اما پس از پایان جنگ و با آغاز دورههای جدید اقتصادی، بورس ایران رشد قابلتوجهی را تجربه کرد. در حال حاضر چهار بورس اصلی در ایران فعالیت میکنند: بورس اوراق بهادار تهران، فرابورس ایران، بورس کالای ایران و بورس انرژی.
نحوه انجام فعالیت در بازار بورس
فعالیت در بورس شامل خرید و فروش اوراق بهادار از طریق پلتفرمهای کارگزاری آنلاین صورت میگیرد. سرمایهگذاران میتوانند با خرید سهام شرکتها مالک بخشی از آنها شوند و از سود آنها بهرهمند شوند. البته ممکن است در دام زیان هم بیفتند. نظارت بر این بازار توسط سازمان بورس و اوراق بهادار انجام میشود که وظیفه اصلی آن اطمینان از انجام معاملات بهطور عادلانه و منظم و جلوگیری از دستکاری در بازار است.
چه کسانی از بازار بورس استفاده میکنند؟
طیف وسیعی از افراد و نهادها از بازار بورس استفاده میکنند. این شامل سرمایهگذاران حقیقی (افراد عادی)، شرکتهای بزرگ، بانکها، صندوقهای سرمایهگذاری و دولتها میشود. سرمایهگذاران حقیقی معمولاً برای دستیابی به سود بیشتر و تأمین مالی شخصی از بازار بورس استفاده میکنند، در حالی که شرکتها برای تأمین مالی پروژهها و گسترش فعالیتهای خود از این بازار بهره میبرند.
انواع روشهای ترید در بورس ایران
۱. ترید روزانه (Day Trading)
ترید روزانه به معنای خرید و فروش سهام در یک روز معاملاتی است. تریدرهای روزانه در تلاشند تا از نوسانات کوتاهمدت قیمتها سود کسب کنند.
مثال: فرض کنید سهمی مانند فولاد مبارکه اصفهان (فولاد) در ابتدای روز با قیمت ۱۵۰۰ تومان باز میشود. یک تریدر روزانه ممکن است با تحلیل تکنیکال پیشبینی کند که قیمت این سهم تا پایان روز به ۱۵۵۰ تومان خواهد رسید. او این سهم را در قیمت ۱۵۰۰ تومان خریداری میکند و در قیمت ۱۵۵۰ تومان میفروشد و از این معامله سود کسب میکند.
- مزایا: کسب سود سریع، نیاز به سرمایه کم برای شروع، امکان استفاده از اهرم.
- معایب: ریسک بالا، نیاز به دانش و تجربه بالا، نیاز به پیگیری مداوم بازار در طول روز.
. نوسانگیری یا سویینگ تریدینگ (Swing Trading)
سویینگ تریدینگ شامل نگهداری سهام برای چند روز تا چند هفته است. هدف از این روش، بهرهبردن از نوسانات میانمدت قیمتهاست.
مثال: تصور کنید سهام شرکت ملی مس ایران (فملی) بعد از یک دوره اصلاح قیمت به ۸۰۰ تومان رسیده است و تحلیلگر نوسانگیر پیشبینی میکند که قیمت آن در طی هفتههای آینده به ۹۵۰ تومان خواهد رسید. او این سهم را خریداری میکند و بعد از چند هفتهُ با سود میفروشد.
- مزایا: نیاز به پیگیری کمتر نسبت به ترید روزانه، امکان کسب سود از نوسانات میانمدت.
- معایب: ریسک نگهداری سهم حین رخدادهای ناگهانی
۳. اسکالپ تریدینگ (Scalping)
اسکالپینگ به معنای انجام تعداد زیادی معامله کوچک در طول روز است. هدف اصلی این روش، کسب سود از نوسانات بسیار کوچک قیمتهاست.
مثال: یک تریدر اسکالپ ممکن است سهام پتروشیمی خلیج فارس (فارس) را در قیمت ۱۸۰۰ تومان بخرد و زمانی که قیمت آن نوسان به ۱۸۰۵ تومان افزایش یافت، آن را بفروشد و سپس با کاهش قیمت به ۱۸۰۰ تومان مجدداً خرید کند. این فرایند را چندین بار در طول روز تکرار میکند.
- مزایا: کاهش ریسک نگهداری سهم در طولانیمدت، امکان کسب سود مداوم و مکرر.
- معایب: نیاز به تمرکز و سرعت عمل بالا، کارمزد معاملاتی بیشتر به دلیل تعداد بالای معاملات.
. پوزیشن تریدینگ (Position Trading)
در ترید پوزیشن، سرمایهگذار سهام را برای چند ماه تا چند سال نگه میدارد. این روش برای بهرهبرداری از روندهای نسبتا بلندمدت قیمتها استفاده میشود.
مثال: فرض کنید سرمایهگذاری پیشبینی میکند که صنعت خودرو در ایران در سالهای آینده رشد خواهد کرد. او سهام ایران خودرو (خودرو) را با قیمت ۳۰۰ تومان خریداری میکند و بعد از چند سال که قیمت به ۱۲۰۰ تومان میرسد، آن را میفروشد.
- مزایا: نیاز به پیگیری کمتر، امکان کسب سود از روندهای بلندمدت.
- معایب: ریسک بیشتر به دلیل نوسانات بازار در طول زمان، نیاز به تحلیل دقیق و صبر.
۵. سرمایهگذاری بلندمدت
در این روش، سرمایهگذار به خرید و نگهداری سهام برای مدت طولانی (بیش از چند سال) میپردازد. هدف اصلی این است که از رشد قیمت سهام و سودهای تقسیمی بهرهمند شود.
مثال: سرمایهگذاری که سهام صنایع ملی مس ایران (فملی) را در دهه ۱۳۸۰ با قیمت ۲۰۰ تومان خریداری کرده و اکنون در دهه ۱۴۰۰ با قیمت ۱۰۰۰ تومان نگه داشته است. او از سودهای تقسیمی و افزایش قیمت سهام نیز بهرهمند شده است.
- مزایا: ریسک کمتر نسبت به روشهای کوتاهمدت، بهرهبرداری از رشد بلندمدت شرکتها، عدم نیاز به پیگیری روزانه بازار.
- معایب: نیاز به سرمایه بیشتر، بازگشت سرمایه در بلندمدت، تاثیرات احتمالی تورم و تغییرات اقتصادی در طول زمان.
ابزارها و استراتژیهای مورد استفاده در ترید بورس ایران
در بازار بورس ایران نیز همانند دیگر بازارهای مالی، از ۲ نوع تحلیل تکنیکال و فاندامنتال استفاده میشود.
تحلیل تکنیکال
تحلیل تکنیکال بر اساس نمودارهای قیمت و حجم معاملات و با استفاده از ابزارها و شاخصهای مختلف، به بررسی روندها و الگوهای قیمتی میپردازد تا رفتار آینده بازار را پیشبینی کند.
ابزارها و شاخصهای کلیدی مورد استفاده در تحلیل تکنیکال بازار بورس ایران
- میانگین متحرک
- شاخص قدرت نسبی (RSI)
- باندهای بولینگر
- شاخص مکدی MACD
- الگوهای قیمتی مانند سر و شانه، مثلثها و کانالها
مثال: یک تریدر ممکن است از الگوی سر و شانه برای پیشبینی پایان یک روند صعودی استفاده کند و تصمیم به فروش سهام بگیرد.
تحلیل فاندامنتال
تحلیل بنیادی به بررسی وضعیت مالی و عملکردی شرکتها، عوامل اقتصادی، و صنعت مربوطه میپردازد تا ارزش ذاتی سهام را تعیین کند.
ابزارها و شاخصهای کلیدی مورد استفاده در تحلیل فاندامنتال بازار بورس ایران
گزارشات مختلف مربوط به شرکت سهام مانند:
- سودآوری: سودآوری نشاندهنده توانایی یک شرکت در تولید سود خالص از فعالیتهای خود است. سودآوری معمولاً با استفاده از معیارهایی مانند حاشیه سود خالص، حاشیه سود عملیاتی و بازدهی داراییها (ROA) سنجیده میشود.
- درآمد: درآمد به مقدار پولی گفته میشود که یک شرکت از فروش محصولات یا خدمات خود به دست میآورد. درآمد اغلب به عنوان درآمد ناخالص صورت سود و زیان شرکت شناخته میشود. این رقم، قبل از کسر هرگونه هزینهای محاسبه میشود و بیانگر قدرت فروش شرکت است.
- بدهی: بدهی به مقدار پولی اشاره دارد که یک شرکت به بستانکاران خود بدهکار است. بدهی میتواند شامل وامها، اوراق قرضه و هر نوع تعهد مالی دیگر باشد. بدهیها معمولاً به دو دسته بدهیهای کوتاهمدت و بلندمدت تقسیم میشوند. مدیریت بدهیها برای حفظ سلامت مالی شرکت بسیار مهم است، زیرا بدهیهای زیاد میتواند منجر به مشکلات مالی و کاهش نقدینگی شود.
- نسبت قیمت به سود (P/E): این نسبت نشان میدهد که سرمایهگذاران حاضرند چه مقدار برای هر واحد سود شرکت پرداخت کنند. این نسبت از تقسیم قیمت بازار یک سهم به سود هر سهم (EPS) به دست میآید.
- نسبت قیمت به ارزش دفتری (P/B): این نسبت نشاندهنده ارزش بازار یک سهم به نسبت ارزش دفتری آن است و از تقسیم قیمت بازار هر سهم به ارزش دفتری هر سهم (Book Value per Share) محاسبه میشود.
- تحلیل صورتهای مالی: تحلیل صورتهای مالی فرآیندی است که در آن اطلاعات مالی یک شرکت بررسی و تفسیر میشود تا وضعیت مالی و عملکرد آن ارزیابی گردد. این تحلیل شامل بررسی صورتهای مالی اساسی مانند صورت سود و زیان، ترازنامه و صورت جریان وجوه نقد است.
مثال: یک سرمایهگذار با تحلیل بنیادی ممکن است به این نتیجه برسد که سهام صنایع پتروشیمی با توجه به افزایش قیمت نفت و گاز در آینده، پتانسیل رشد بالایی دارد و اقدام به خرید آن کند.
ابزارهای مالی مورد استفاده در بورس ایران
سهام
سهام به عنوان اوراق بهاداری است که نمایانگر مالکیت در یک شرکت میباشد و به سرمایهگذاران حق دریافت بخشی از سود شرکت را میدهد. مانند سهام بانک ملت (بملت) که در بورس اوراق بهادار تهران معامله میشود.
اوراق قرضه
اوراق قرضه در حقیقت اوراق بدهی است که شرکتها یا دولتها برای تامین مالی خود منتشر میکنند و در زمان سررسید، اصل و سود آن را به دارندگان بازپرداخت میکنند. مانند اوراق مشارکت دولت که برای پروژههای زیرساختی منتشر میشود.
صندوقهای سرمایهگذاری
صندوقهای سرمایهگذاری مجموعهای از داراییها هستند که توسط مدیران و تحلیلگران حرفهای مدیریت میشوند و سرمایهگذاران میتوانند با خرید واحدهای این صندوقها، در سبد متنوعی از داراییها سرمایهگذاری کنند. برای مثال میتوان به صندوق سرمایهگذاری مشترک “آتیه نوین” که در سهام و اوراق قرضه سرمایهگذاری میکند اشاره کرد.
استراتژیهای محبوب ترید در بورس ایران
الگوهای کلاسیک
استفاده از الگوهای قیمتی شناخته شده در تحلیل تکنیکال مانند الگوی سر و شانه، مثلثها، و الگوی پرچم. برای مثال، تریدرها ممکن است از الگوی مثلث متقارن برای پیشبینی شکست قیمت استفاده کنند و بر اساس آن معاملات خود را انجام دهند.
تحلیل نسبتها
تحلیل نسبتهای مالی شرکتها برای ارزیابی وضعیت مالی و عملکرد آنها. از نمونه نسبتهای مهم میتوان به نسبت P/E (قیمت به سود)، P/B (قیمت به ارزش دفتری)، و نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام اشاره کرد. برای مثال یک سرمایهگذار ممکن است سهمی با نسبت P/E پایین را به عنوان یک فرصت خرید در نظر بگیرد.
تحلیل صنعت
بررسی و تحلیل شرایط و چشمانداز صنعت مربوطه و تأثیر آن بر شرکتهای فعال در آن صنعت.برای مثال یک تحلیلگر ممکن است به این نتیجه برسد که صنعت فناوری اطلاعات با رشد سریع مواجه است و سهام شرکتهای این صنعت را برای سرمایهگذاری انتخاب کند.
مدیریت ریسک و روانشناسی ترید در بورس ایران
در این بخش به جنبه روانی معاملات در بازار بورس ایران میپردازیم که نقشی بسیار حیاتی در تصمیمگیریهای درست ایفا میکند.
اهمیت مدیریت ریسک در بورس ایران
مدیریت ریسک به معنای شناسایی، ارزیابی و کنترل خطرات مالی مرتبط با سرمایهگذاری در بازار بورس است. این موضوع در بورس ایران اهمیت ویژهای دارد که دلایل آن را در ادامه بررسی میکنیم:
- نوسانات بازار: بازار بورس ایران ممکن است نوسانات شدید قیمتی را تجربه کند که میتواند به زیانهای سنگین برای سرمایهگذاران منجر شود.
- عوامل اقتصادی و سیاسی: تغییرات اقتصادی و سیاسی داخلی و بینالمللی میتواند تأثیرات قابلتوجهی بر بازار بورس ایران داشته باشد.
- حفظ سرمایه: مدیریت ریسک به سرمایهگذاران کمک میکند تا از ضررهای سنگین جلوگیری کرده و سرمایه خود را حفظ کنند.
راهکارهای مدیریت ریسک در بازار بورس ایران
تنوعبخشی به سبد داراییها (Diversification)
یکی از اصلیترین ابزارهای مدیریت ریسک، تنوعبخشی به سبد سرمایهگذاری است. با سرمایهگذاری در انواع مختلف داراییها و صنایع، ریسک کاهش مییابد. مانند سرمایهگذاری همزمان در سهام شرکتهای پتروشیمی، بانکی و فناوری اطلاعات.
استفاده از سفارشات حد ضرر (Stop-Loss Orders)
این ابزار به سرمایهگذاران امکان میدهد که سفارش خاصی را ثبت کنند تا در صورت کاهش قیمت سهام به پایینتر از یک حد معین، به طور خودکار سهام را بفروشند. برای مثال تعیین حد ضرر در قیمت ۹۰۰ تومان برای سهامی که با قیمت ۱۰۰۰ تومان خریداری شده است.
تحلیل بنیادی و تکنیکال
استفاده از تحلیلهای مالی و تکنیکال برای پیشبینی تغییرات بازار و اتخاذ تصمیمات آگاهانه. مانند بررسی صورتهای مالی و نمودارهای قیمتی سهام قبل از خرید یا فروش.
روانشناسی ترید و تاثیرات روانی آن
روانشناسی ترید به مطالعه تاثیرات روانی و احساسات بر تصمیمات معاملاتی اشاره دارد. برخی از تاثیرات روانی مهم در ترید عبارتند از:
ترس و طمع
ترس و طمع دو احساس رایج هستند که میتوانند باعث تصمیمگیریهای غیرمنطقی شوند. ترس ممکن است باعث فروش زودهنگام و طمع باعث خرید سهام در اوج قیمتها شود. برای خنثی کردن اثر این احساسات، تنظیم یک استراتژی معاملاتی و پایبندی به آن میتواند به کاهش تاثیرات منفی این احساسات کمک کند.
اعتماد به نفس بیش از حد
برخی از تریدرها ممکن است به دلیل چند معامله موفق، اعتماد به نفس بیش از حد پیدا کنند و ریسکهای بزرگتری را بپذیرند. انجام معاملات با حجم معقول و توجه به اصول مدیریت ریسک میتواند از این مشکل جلوگیری کند.
فشار روانی و استرس
ترید مداوم و پیگیری دائمی بازار میتواند به استرس و فشار روانی منجر شود. راهحل آن، تنظیم ساعات مشخصی برای ترید و استراحت، و تمرین تکنیکهای مدیریت استرس مانند مدیتیشن و ورزش است.
اثر نظر عموم مردم
تمایل به پیروی از جمع و تصمیمگیری بر اساس رفتار دیگران میتواند منجر به تصمیمات نادرست شود. راهحل آن تقویت تحلیل بهصورت مستقل و اتکا به تحلیلهای شخصی است.
مرور کلی بر داستان ترید و انواع بازارهای مالی
ترید و بازارهای مالی ستون فقرات اقتصاد جهانی را تشکیل می دهند و تبادل کالا، خدمات و سرمایه را تسهیل می کنند. این بازارها طیف متنوعی از داراییها از جمله سهام، اوراق قرضه، کالا، ارزها و رمزارزها را در بر میگیرند که هر کدام ویژگی ها و نوسانات بازار منحصربهفرد خود را دارند. درک این بازارها مستلزم درک اصول اساسی اقتصادی، ساختارهای بازار و عوامل مختلفی است که بر حرکت قیمت ها تأثیر میگذارند.
تأثیر متقابل عرضه و تقاضا، رویدادهای جغرافیای سیاسی، شاخصهای اقتصادی و حتی احساسات سرمایهگذاران، همگی بر نوسانات بازارهای مالی تاثیر میگذارند.
اهمیت انتخاب استراتژی معاملاتی مناسب برای هر فرد
انتخاب استراتژی معاملاتی مناسب، برای موفقیت در بازارهای مالی بسیار مهم است. هیچ همانطور که امکان ندارید بتوانیم برای تمامی بیماران یک نسخه بپیچیم، یک استراتژی مالی واحد که برای همه معاملهگران مناسب باشد نیز وجود ندارد، زیرا هر فردی اهداف مالی، تحمل ریسک، افق زمانی و سطح تخصص متفاوتی دارد. استراتژی ها از معاملات روزانه، معاملات نوسانگیری تا سرمایه گذاری بلندمدت را شامل می شود که هر کدام مجموعه ای از قوانین و ریسک خاص خود را دارند. نکته بسیار مهم و ضرری این است که معاملهگران بایستی پیش از انجام معاملات خود، تحقیقات کاملی را در مورد دارایی مدنظر و حرکات گذشته قیمت آن انجام دهند، استراتژیهای ترید خود را مدام ارتقا دهند و بک تست بگیرند. از همه مهمتر به هیچ وجه نباید بر یک استراتژی تعصب داشته باشند و اینکه باید رویکرد خود را با شرایط حاکم بر بازار تطبیق دهند. یک استراتژی خوب و برنامهریزی شده، نه تنها پتانسیل کسب سود را افزایش می دهد، بلکه به مدیریت ریسک و حفظ نظم عاطفی نیز کمک می کند.
تاریخچه ترید از گذشته تاکنون
معاملات خرید و فروش که امروزه با نام ترید شناخته میشوند، از دوران باستان تا دوران مدرن دستخوش تغییرات متعددی شده و راه خود را از سیستمهای مبادلهای پایه به بازارهای مالی پیچیده و قانونمند امروزی طی کرده اند.
در ادامه سیر تکاملی ترید را بررسی میکنیم:
دوران باستان تا قرون وسطی
- سیستم مبادله کالا (سه هزار سال قبل از میلاد): معاملات اولیه شامل مبادلات مستقیم کالا به کالا بود.
- ضرب سکه (ششصد سال قبل از میلاد): ایجاد سکههای استاندارد، معاملات را کارآمدتر و سادهتر کرد.
- بازارهای پولی (پانصد سال قبل از میلاد): بانکداری اولیه و سیستمهای مبادلهی ارز در یونان و روم باستان توسعه داده شدند.
- بازارهای مالی ابتدایی: معاملات اولیهی کشاورزان و معاملات اعتباری، پایههای بازارهای مالی را شکل دادند.
قرون وسطی تا رنسانس
- بازارهای مبادلاتی (قرن یازدهم): مبادلات اولیهی اروپا، عملیات ترید را متمرکز کرد. بهنحوی که معاملات تحت کنترل یک سازمان واحد و عدهای از افراد انجام میشدند.
- برات (قرن سیزدهم): بازرگانان ایتالیایی نیاز به حمل پول را با برات کاهش دادند. برات (Bill of Exchange) یک ابزار مالی در معاملات است که توسط یک فرد یا شرکت صادر میشود و به دیگران امکان پرداخت یک مبلغ معین بابت یک کالای مشخص در آینده را میدهد. صاحب برات میتواند اختیار آن دارایی را به دیگران منتقل کنند. کسی که در نهایت برات را دارد، مبلغ موردنظر را پرداخت میکند.
- بانکداری مدرن (قرن چهاردهم): بانک ایتالیایی مدیچی (Medici Bank) حسابداری دوطرفه و خدمات مالی پیچیدهتری را معرفی کرد.
قرن ۱۷ تا قرن ۱۸
- بورس اوراق بهادار (۱۶۰۲): معاملات مدرن سهام از بورس اوراق بهادار آمستردام آغاز شد.
- بورس اوراق بهادار لندن (۱۶۹۸): به یک بازار تحت نظارت برای معاملات اوراق بهادار تبدیل شد.
قرن ۱۹
- تالار معاملاتی تحت نظارت دولت (۱۸۰۱): بورس لندن قوانین معاملاتی را وضع کرد.
- بازارهای آتی یا فیوچرز (۱۸۴۸): بورس معاملات شیکاگو (CBOT) قراردادهای آتی استاندارد شده را معرفی کرد.
- فناوری تلگراف (دهه ۱۸۷۰): تلگرافها سرعت معاملات و ارتباطات را متحول کردند.
- انقلاب صنعتی: این انقلاب معاملات بینالمللی را گسترش داد و فعالیتهای تجاری را متحول کرد.
اوایل قرن ۲۰
- گسترش بورس نیویورک (۱۹۰۳): بورس نیویورک (NYSE) به بزرگترین بورس اوراق بهادار جهان تبدیل شد.
- تبعات جنگ جهانی اول (۱۹۱۸-۱۹۱۴): جنگ جهانی اول بازارها را مختل کرد، اما در نهایت به رشد پساجنگ منتهی شد.
- سقوط والاستریت (۱۹۲۹): سقوط وال استریت منجر به یک رکورد بزرگ و افزایش نظارتها بر بازار شد.
اواسط قرن ۲۰
- توافقنامه برتون وودز (Bretton Woods – ۱۹۴۴): تعیین نرخ ارز ثابت و تأسیس صندوق بینالمللی پول
- نرخ ارز شناور (1971): پایان سیستم برتون وودز به معاملات ارز مبتنی بر بازار منتهی شد.
اواخر قرن ۲۰
- اختیار معامله (Options Trading, ۱۹۷۳): بورس قراردادهای آتی و اختیار معاملهی شیکاگو (CBOE) نوع استاندارد شدهای از استراتژی اختیار معامله را معرفی کرد.
- معاملات با استفاده از کامپیوتر (دهه ۱۹۸۰): سیستمهای معاملات الکترونیکی، کارایی و کیفیت خرید و فروش را افزایش دادند.
- اینترنت و معاملات آنلاین (دهه ۱۹۹۰): اینترنت روند انجام معاملات را دموکراتیک کرد و مشارکت سرمایهگذاران خرد (Retail Investors) را افزایش داد.
قرن ۲۱
- معاملات الگوریتمی با تعداد بالا (دهه ۲۰۰۰): الگوریتمها و معاملات تعداد بالا (HFT) کارایی بازار را افزایش دادند.
- بحران مالی جهانی (۲۰۰۸): منجر به افزایش نظارتها بر بازارهای مالی شد.
- انجام معاملات با استفاده از موبایل و هیاهو آن در رسانههای اجتماعی (دهه ۲۰۱۰): پلتفرمهای معاملات آنلاین، خرید و فروش را دردسترستر و جامعهمحورتر کرد.
- بلاکچین و هوش مصنوعی (دهه ۲۰۲۰): نوآوریهای ارزهای دیجیتال و استراترژیهای مبتنی بر هوش مصنوعی، بُعدهای جدیدی را به بازارهای مالی اضافه کردند و در نتیجه تأکید بر انجام معاملات در چارچوب نظارتی افزایش یافت.
توصیه و نکات پایانی برای تریدرها
ورود به دنیای ترید و بازارهای مالی میتواند هیجان انگیز و در عین حال اضطرابآور باشد.
در ادامه چند نکته و توصیه نهایی را برای معامله گران ارائه میکنیم که همیشه باید در نظر بگیرند:
آموزش، اصل اول است
یادگیری مستمر و بهروزماندن از روندهای بازار، اخبار و تحولات دنیای مالی برای موفقیت و پایداری بلندمدت در این بازار ضروری است. پیشنهاد میشود حتما از منابع آموزشی استفاده کنید. برای این کار یکی از بهترین گزینهها، بررسی وبسایتهای مختلف و رسانههای اجتماعی است. همچنین در سمینارهای مختلف شرکت کنید و تا از جدیدترین ترندهای بازار مطلع شوید و تا جای ممکن، دانش خود را گسترش دهید.
مدیریت ریسک
همیشه مدیریت ریسک را در اولویت قرار دهید. تعیین حد ضرر را بههیچوجه فراموش نکنید، سبد سهام خود را با داراییهای متنوع پر کنید و هرگز بیش از حد توان خود ریسک نکنید.
کنترل احساسات و عواطف
ترید کردن میتواند از نظر احساسی شرایطهای بسیار چالش برانگیزی را ایجاد کند. حتما یک برنامهریزی معاملاتی برای خود درنظر بگیرید و به آن پایبند باشید و از تصمیمات هیجانی ناشی از ترس یا طمع اجتناب کنید. کنترل عواطف برای موفقیت طولانیمدت در بازارهای مالی بسیار مهم است.
از قدمهای کوچک شروع کنید
اگر در به تازگی در مسیر معاملهگری و ترید قدم گذاشتهاید، فعالیت خود را با سرمایه کمی شروع کنید. این به شما اجازه می دهد بدون عواقب مالی قابل توجه، آزمون و خطا کرده و تجربه کسب کنید.
بررسی مداوم شرایط بازار و تطبیق دادن خود با آن
به طور منظم عملکرد و استراتژی های معاملاتی خود را بررسی کنید و آماده باشید تا رویکرد خود را بر اساس آنچه از سود و ضررها یاد میگیرید و جوی که بر بازار حاکم است، تطبیق دهید.
ترید، سفری است که به صبر، پشتکار و استراتژی معاملاتی منحصربهفرد نیاز دارد. معاملهگران با تمرکز بر یادگیری مستمر، مدیریت دقیق ریسک و کنترل عواطف خود می توانند از موانع موجود در بازارهای مالی عبور کنند و در جهت دستیابی به اهداف خود تلاش کنند.