بازیگر بورس کیست و چه نقشی در بازار دارد؟

در ابتدای مقاله بازیگر بورس بهتر است قبل از شروع مبحث اصلی کمی در مورد افراد حقیقی و حقوقی و تفاوت آن ها حرف بزنیم.

سهامدار حقیقی کیست؟

سهامدار حقیقی در واقع همان شخص معمولی با داشتن یک نام و نام خانوادگی، شماره شناسنامه، کد ملی، شماره تلفن و غیره است. من و شما به عنوان افرادی حقیقی شناخته می شویم و با ثبت نام در بورس و دریافت کد بورسی، به عنوان سهامدار حقیقی، هویت پیدا خواهیم کرد.

سهامدار حقوقی کیست؟

سهامدار حقوقی دیگر یک شخص یا فرد معمولی نیست، در واقع یک شرکت و سازمان است که یک مسیر قانونی را طی کرده تا توانسته به این شخصیت برسد. شخصیت حقوقی دارای شماره ثبت، نام تجاری، کد شناسایی، تاریخ ثبت، کد اقتصادی، موضوع کسب و کار یا فعالیت و… است. با این حساب سهامدار حقوقی یک سازمان است که احتمالا متشکل از هیئت مدیره، مدیر عامل و غیره خواهد بود.

تفاوت سهامدار حقوقی و حقیقی در خرید و فروش سهام

جالب است بدانید علی رغم آن که سهامداران حقوقی وزنه سنگین تری به لحاظ تعداد در بازار سرمایه را در دست دارند، اما در واقع سهامداران حقیقی تاثیرگذاری بیشتری روی وضعیت سهام شرکت ها می گذارند. به این دلیل مهم که خرید و فروش های سهامداران حقوقی با معاملات سنگین تری همراه بوده و در زمان های استراتژیک نیز اتفاق می افتد، از سویی دیگر سهامداران حقیقی، در لحظه تصمیمات بعضا احساسی گرفته و بدون ذره ای ریزبینی به خرید و فروش دست می زنند. سهامدار حقیقی می تواند با ۵ میلیون ریال سرمایه اولیه، به بازار بورس وارد شود و به نوع خود تاثیرگذار باشد.

اکنون بهتر است بدانیم بازیگر بورس یک سهم کیست؟

معمولا هر سهم در بورس ایران بازیگر بورس یا بازیگرای خاص خود را دارد که این بازیگران می توانند افراد حقیقی یا حقوقی باشند. این افراد دارای سرمایه زیادی هستند و می توانند تعیین کننده میزان عرضه و تقاضا و به طبع اون قیمت سهم باشند. بعضی مواقع با توجه به شرایط بازار تصمیم به ورود یک سهم می گیرند و در همان موقع تقاضا در سهم افزایش پیدا می کند و قیمت سهم بالا می رود، در نهایت پس از مدتی با سود از سهم خارج می شوند. حال ما می توانیم برای کسب سود از تحرکات بازیگر بورس پیروی کنیم و همراه آن ها وارد یک سهم بشویم و در هنگام خروج آن ها از سهم، ما هم خارج بشویم. ورود پول به سهم معمولا به صورت یک روزه اتفاق نمیوفتد و ممکن است هفته ها طول بکشد باید در نظر داشته باشیم که بازیگرای سهم برخلاف سهامداران معمولی، افرادی کاملا صبور هستند.

سهامداران حقوقی اغلب الگوهای خرید و فروش دراز مدتی را دنبال می کنند، به این معنا که یک سهامدار حقوقی، معمولا به شکل دراز مدت تری به مالکیت یک نوع سهم، می پردازد و همین دلیل است که بیشتر اوقات، سودآوری نصیب سهامداران حقوقی می گردد. حال که با سهامداران حقیقی و حقوقی و تفاوت آن ها با هم آشنا شدیم می توانیم سراغ مبحث اصلی یعنی سهاداران حقوقی یا بازیگران سهام بپردازیم. شاید این جملات را از زبان سهاداران حقیقی بارها شنیده باشید که «فلان سهم را بالا می برند» یا «سهامداران یک شرکت را خسته می کنند تا سهام آن را جمع کنند» و…. اشاره «حقیقی ها» در این جملات به بازیگران حقوقی (شرکتی) بازار است که بیش از ۸۰ درصد ارزش روز بازار سرمایه را در اختیار دارند و با منابع هنگفت مالی خود نقش اساسی در تعیین روند سهام ایفا می کنند.

می دانیم که بازیگران سهام های مختلف یا همان سهامدارن حقوقی به صورت بلندمدت و بنیادی خرید می کنند و به طور عمومی دید کوتاه مدت ندارند. این گروه با کلیت بازار پیش می روند مگر شرایطی که به مقاصد خاص نظیر حمایت از یک سهم یا عرضه بلوکی، روشی غیر از این انتخاب کنند. اما در سمت مقابل حقیقی ها در معاملات بیشتر با تکیه بر شایعه های بازار و جو کوتاه مدت تصمیم گیری می کنند و سهام خود را خریداری می کنند. اما در مورد این که گاهی اوقات می گوییم حقوقی ها قیمت یک سهم را نگه داشته اند یا جلوی سهم را گرفته اند بله این فرایند در برخی سهام اتفاق می افتد در واقع وقتی ۱۵درصد سهمی شناور بوده و عمده آن دست یک یا دو شخص حقوقی باشد آنها با کنترل هایی که روی سهم دارند به صورت عمده دخالت می کنند؛ اما این به معنی دستکاری یا تغییر منفی در بازار نیست.

حقوقی ها به دلیل سرمایه گذاری بیشتر و توان مالی بالاتر تاثیر بیشتری بر نوسانات قیمت دارند که این خود ناشی از کم عمقی بازار بورس تهران است سازمان بورس در تلاش است با بیشتر کردن عرضه های اولیه و ورود شرکت های جدید به بورس این نقص را برطرف کند. یک نکته جالب این است که شناسایی و ثبت سود در راستای پوشش بودجه برای اشخاص حقوقی اهمیت بسیاری دارد، بنابراین سرمایه گذاری در سهامی که سود تقسیم شده خوبی (DPS) دارند، یکی از اولویت های آن ها است. اشخاص حقوقی سود ناشی از رشد ارزش سهام خود (تفاوت بهای تمام شده و نرخ تابلوی بورس در پایان سال مالی) را نمی توانند شناسایی کنند. این درحالی است که اشخاص حقیقی سودشان را هر لحظه می توانند محاسبه کنند و آن را جزو بازده سهام خود نشان دهند.

نگرش سهامداران حقوقی

سهامداران حقوقی اغلب نگرشی بلند مدت دارند و به همین دلیل اسیر جریانات زودگذر بازار نمی شوند به همین دلیل، حقوقی ها بیشتر در مواقع کاهش قیمت خریدار بوده و در مواقعی که افزایش قیمت بیش از انتظار آنان است فروشنده می شوند و همین نشان می دهد که حقوقی ها نیز تحت تاثیر جریانات بازار البته غالبا در خلاف جهت عمل می کنند. اما از این نکته مهم غافل نشوید که زمانی که حقوقی ها مانند حقیقی ها در روزهای منفی فروشنده یا در روزهای مثبت خریدار می شوند مضرات زیادی برای بازار رقم می زنند.

استراتژی حقوقی ها

یک شرکت حقوقی باید در ابتدای هر سال استراتژی سرمایه گذاری خود را تدوین و براساس آن سقف ریسک پذیری در سرمایه گذاری را تعیین کند. حال زمانی که بحث سطح ریسک پذیری سرمایه گذار در بازار مشخص شد، باید به این موضوع توجه کند که باید بالاتر از بازده بازار برای پرتفوی خود سود کسب کند. اولویت حقوقی ها، حمایت و به تعادل رساندن سهام زیرمجموعه ها است. حال به این سوال مهم می رسیم که چه زمانی حقوقی ها سهم را عرضه می کنند:

هنگامی که سهم دچار نوسانات غیر عادی می شود سهامدار عمده وارد عرضه سهام می شود، همچنین در مواقعی که شرکت نیاز به نقدینگی داشته باشد نیز فروش اتفاق می افتد. البته اکنون بسیار کم پیش می آید که حقوقی ها جریان نقدی خود را از طریق عرضه سهام تامین کنند، زیرا در مواقع لزوم نیز با معاملات بلوکی از طریق بازاریابی وارد بازار می شوند. یکی از موارد دیگر زمانی است که وقتی قیمت سهم افزایش یا کاهش می یابد یا صف های خرید و فروش برای آن تشکیل می شود سهامداران عمده وارد می شوند و تلاش می کنند سهم به شرایط تعادل نزدیک شود.