بسیاری از مردم ایران همواره از ترس بی ارزش شدن ریال اقدام به خریداری و نگهداری ارز بخصوص دلار می کنند. اما بسیاری از افراد نیز برای حفظ ارزش پولشان اقدام به خرید سهم های دلاری می کنند. در مقاله تأثیر نرخ دلار بر بازار بورس به این سؤالات پاسخ خواهیم داد :
- سهم های دلاری چه سهم هایی هستند؟
- چگونه می توان با یک پرتفوی مناسب با کاهش ارزش ریال قدرت خرید خود را حفظ کنیم ؟
- آیا می توان یک پرتفوی اهرمی نسبت به دلار تنظیم کرد ؟
به چه سهمی، سهم دلاری می گویند؟
در ادامه مقاله تأثیر نرخ دلار بر بازار بورس باید ذکر کنیم به سهام شرکت هایی که درآمد آن ها به دلار است، یعنی محصول خود را صادر می کنند به سایر کشورها و به ازای آن ارز دریافت می کنند، سهام دلاری می گویند. این گونه شرکت ها به واسطه ی این که درآمد آن ها همبستگی بالایی با دلار دارد، اگر قیمت دلار بالا رود درآمد این شرکت ها نیز افزایش می یابد و واضحاً با افزایش درآمد شرکت ها قیمت سهام آن ها نیز افزایش می یابد. چنانچه در سبد سهام خود سهام دلاری داشته باشید ، نسبت به کاهش ارزش ریال مصون خواهید ماند.
آیا می توان نسبت به دلار، بیشتر رشد کرد ؟
بله! به عنوان مثال فرض کنید شرکت X (که یک شرکت صادرات محور است) ۱۰۰ تومان فروش، ۷۰ تومان هزینه و ۳۰ تومان سود داشته باشد. حال اگر قیمت دلار ۳۰% افزایش پیدا کند، فروش شرکت نیز چون به دلار است از ۱۰۰ تومان به ۱۳۰ تومان افزایش پیدا می کند. درحالی که هزینه های شرکت با تقریب خوبی ثابت می ماند (هرچند در طولانی مدت به دلیل افزایش تدریجی دستمزدها ممکن است هزینه های شرکت نیز افزایش یابد) پس سود شرکت از ۳۰ تومان به ۶۰ تومان ۱۳۰-۷۰=۶۰ تغییر می کند.
یعنی با افزایش ۳۰% در قیمت دلار ، درآمد شرکت ۱۰۰% رشد کرد.
با افزایش ۱۰۰% ای درآمد یک شرکت، قیمت سهام آن شرکت قطعاً رشد خوبی را تجربه خواهد کرد. شرکت هایی که با دلار در ارتباط هستند را می توانید از سری مقالات عوامل مهم بنیادی اثرگذار بر شرکتهای بورسی مطالعه نمایید.
تأثیر رشد دلار و تورم و سهام شرکت ها
به خوبی می دانیم که پس از افزایش قیمت دلار یک موج تورمی گریبان گیر اقتصاد خواهد شد. حال اکثر شرکت های داخل بورس دارایی هایی ( دارایی می تواند زمین یک کارخانه، ماشین آلات صنعتی و یا محصول تولیدشده در انبار باشد) دارند که با موج تورم همراه خواهند شد و قیمت آن ها افزایش پیدا خواهد کرد.
پس اگر سهام شرکتی را بخریم که دارایی های ارزشمندی داشته باشد ، آنگاه با یک موج تورمی می توانیم ارزش پول خود را حفظ کنیم . صنعت خودرو جزو صنایعی است که همبستگی مستقیم با دلار ندارد اما با افزایش قیمت دلار، قیمت دارایی های آن ها افزایش می یابد که عامل مثبتی(با تأخیر) برای رشد این صنعت می باشد.
در نمودار زیر همبستگی رشد قیمت دلار و شاخص کل بورس و صنعت خودرو مشهود است.
تأثیر رشد دلار بر هزینه های یک شرکت
افت وخیز شدید نرخ دلار همان طور که می تواند عامل مثبتی برای شرکت های صادرات محور باشد، می تواند تأثیر منفی هم بر برخی از شرکت ها بگذارد. شرکت هایی که مواد اولیه خود را از خارج وارد می کنند، مثل اکثر شرکت های دارویی، با افزایش قیمت دلار، مواد اولیه آن ها گران می شود و هزینه های آن ها را افزایش می دهد درصورتی که شاید محصولات آن ها افزایش چندانی نداشته باشد خصوصاً اگر قیمت محصولات آن ها از سوی دولت مصوب شود و این اثر منفی بر سودآوری شرکت خواهد داشت. یکی دیگر از حالت هایی که می تواند تأثیر منفی بر ارزش سهام بگذارد زمانی هست که یک شرکت دارای بدهی ارزی(تسهیلات ارزی) باشد، در این حالت با افزایش نرخ ارز بدهی شرکت زیاد می شود و هزینه های مالی شرکت را افزایش می دهد.
مثبت است