ریال عربستان واحد پول رسمی این کشور محسوب میشود. این واحد پولی از 100 حلال یا 20 گرش تشکیل شده است. واحد پول عربستان به طور غالب با نماد SR نشان داده میشود. در بیشتر مواقع از نماد SAR نیز برای نمایش این ارز استفاده میشود.
در برخی از ترجمهها ریال عربستان را ریال سعودی نیز مینامند. در ارتباط با ریال سعودی نکتهای تاریخی وجود دارد؛ این پول از زمان پایهگذاری کشور عربستان، به عنوان واحد پول این کشور شمرده شده است. حتی در زمانهای گذشته چنین واحد پولی با نام دیگری در دسترس بوده است.
ما در اینجا قصد داریم به بررسی پول رایج عربستان سعودی بپردازیم. با ما همراه باشید.
ریال عربستان چیست؟
در سال 1932، عربستان سعودی بهعنوان یک کشور، با ترکیب پادشاهی حجاز و سلطنت نجد تشکیل شد. پس از تشکیل، از یک سیستم پولی مبتنی بر نظام طلای انگلیس و ریال نقرهای استفاده کرد.
در سال 1952، سیستم پولی عربستان اصلاح شد و یک سیستم ارزی واحد را انتخاب کرد. ریال سعودی با حمایت از گینههای طلای سعودی معادل طلای انگلیس شکل گرفت.
هنگامی که فدرال رزرو ایالات متحده در پی رکود بزرگ جهانی، نرخ بهره را کاهش داد، سازمان پولی عربستان تصمیم گرفت به منظور جبران ترس تورم بیش از حد، ریال را در کوتاهمدت به بالاترین رقم 20 سالانه برساند. از آنجا که ریال عربستان به دلار آمریکا وابسته است، اقدامات مرتبط با دلار تاثیرات ویژهای بر این واحد پولی میگذارد.
در سال 2016، صحبتهایی درباره احتمال کاهش ارزش ریال وجود داشت. با افت قیمت نفت، عربستان سعودی در مقایسه با گذشته، از صادرات نفت خود، مبالغ کمتری دریافت کرد. از آنجا که نفت پس از معامله، به دلار آمریکا تبدیل میشود، کاهش ارزش دریافتی ریال در سال 2016 بیشتر شد. این فقدان ارزشی، برای هر بشکه فروختهشده در نظر گرفته میشد.
با وجود کاهش ارزش ریال عربستان و با در نظر داشتن بحران نفت، سازمان پول عربستان (SAMA) از جابهجایی هر پیگ یا میخ در بازار خودداری کرد. این موضوع درنهایت قیمتهای نفت را در پایینترین سطح خود قرار داد. عربستان سعودی عضوی از شورای همکاری خلیج فارس است. در سال 2010، مبتنی بر گفتگوهای این شورا قرار شد یک ارز برای منطقه خلیج فارس ایجاد شود. در حال حاضر این موضوع هنوز به نتیجه نرسیده است. در صورت نتیجهدهی موضوع مذکور، واحد پول عربستان با جریانهای متفاوتی روبهرو خواهد شد.
تاریخ ریال عربستان
ریال یکی از ارزهایی است که به محض تشکیل دولت عربستان در این کشور رایج شد. در گذشته عربستان از واحد پول حجاز استفاده میکرد. حجاز یکی از ارزهای اصلی در منطقه مدیترانه در دوران عثمانی بود.
ریال حجازی بر اساس سکه کوروش عثمانی ایجاد شده بود. این سکه هیچ معادلی نداشت و به همین سبب به 20 قیرش تقسیم میشد. اگرچه ریال حجاز با همان واحد کوروش عثمانی وجود داشت؛ اما در مقایسه با سکه عثمانی 830 واحد میارزید.
از آنجا که اولین ریال سعودی مشخصات مشابه به ریال حجاز را دارد و در کنار سکههای عثمانی پخش شده است، ارزش آن در آن زمان برابر با 20 کوروش عثمانی بود. با درنظر داشتن مطاب ذکرشده، در سال 1925 سکهها با واحد قیرش صادر میشدند که درواقع ریال عثمانی به 22 قیرش تقسیم میشد.
همچنین ارزش ریال به یک سکه معادل نقره در روپیه هند تقلیل یافته بود. این موضوع در سال 1935 صورت گرفت. در سال 1960، سیستم 20 قیرش به ریال تغییر کرد که در سال 1963، با معرفی حلال، یک صدم ریال برای این واحد پولی ایجاد شد. برخی از سکههای سعودی هنوز فرقههایی در قیرش دارند؛ اما به طور معمول استفاده نمیشوند.
سکه های ریال عربستان
در سال 1925، سکههای مسی توسط ابن سعود در مکه ضرب شدند. به دنبال این سکهها، در سال 1926، قطعات یک چهارم، یک دوم و 1 قیرش از جنس کاپرو نیکل صادر شد. این سکهها با عنوان «پادشاه حجاز و سلطان نجد» در اختیار عموم قرار گرفت.
در سال 1927، عنوان مذکور تغییر یافت و سکهها در همان واحدهای قبلی قیرش به همراه یک چهارم، یک دوم و یک ریال صادر شدند. در سال 1935، اولین سکهها با نام عربستان سعودی صادر شدند. این سکههای نقرهای در قالب یک دوم و 1 ريال بودند که به طور تقریبی 50 درصد سبکتر از نسخههای قبلی به نظر میرسید.
کوپرو نیکل با قالب یک چهارم، یک دوم و 1 قیرش نیز در سال 1937 صادر شد. در سال 1946 مطابق با 1365 هجری قمری، بسیاری از سکههای کاپرو نیکل با علامتگذاری شماره عربی 65، معیار سکهها قرار گرفتند. این عدد عنوان «اقدامی برای شکستن صرافان» را توصیف میکرد.
کوپرو نیکل 2 و 4 قیرش سکههای ریال عربستان در سال 1957 معرفی شدند. در سال 1963، حلال بهعنوان واحد تقسیمی ریال معرفی شد و سکههای 1 حلال برنزی نیز صادر شدند. این تنها سالی بود که این واحد پولی دچار شکست اقتصادی شد.
حلال کوپرو نیکل 5، 10، 25 و 50 در سال 1972 ساخته شدند. نام آنها به شکل 1، 2 قیرش، یک چهارم و یک دوم ریال معرفی شد. در سال 1976، سکههای یک ریالی که روی آنها علامت 100 حلال مشهود بود، وارد بازار شدند. سکه 2 ریالی با علامت حلال نیز در سال 1999 صادر شد. سری جدی سکههای حلال 1، 5، 10، 25 و 50 و سکههای 1 و 2 ریالی در سال 2016 در معرض عموم قرار گرفت.
اسکناس های واحد پول رسمی عربستان
در سال 1953، آژانس پولی عربستان، شروع به صدور نمونههای حجی زائران در قالب 1، 5 و 10 ریال کرد. این واحدها در بین سالهای 1954 و 1956 به بازار وارد شدند. اسکناسهای حجی شبیه سایر اسکناسها بودند که در ابتدا برای استفاده زائران با آنها مبادله میشد. با این حال تعداد زیادی از این نمونهها از سوی عربستان پذیرفته شدند. پذیرش از سوی عربستان سبب شد تا حد زیادی سکههای ریال نقره در معاملات عمده مالی استفاده شود.
اسکناس 500 ریالی در سال 1983 معرفی شد. اسکناسهای 20ریالی و 200 ریال عربستان نیز در سال 2000 برای بزرگداشت صدمین سالگرد تاسیس پادشاهی سعودی صادر شدند. سری چهارم واحد پول رسمی عربستان عکس ملک فهاد را به نمایش میگذارد. این سری با ورود سری پنجم که امنیت پیشرفتهتری داشت، بهتدریج حذف شد. سری پنج اسکناس با چهره ملک عبدالله در سال 2007 صادر شد. این اسکناسها شامل 5 و 10 ریالی بودند که در سپتامبر 2007 ، 500 ریالی نیز به آنها اضافه شد.
سری ششم اسکناس با چهره سلمان بن عبدالعزیز آل سعود در سال 2016 در معرض عموم قرار گرفت. ریال عربستان در سری ششم، خانواده جدیدی از اسکناسهای 5 الی 100 ریالی را رونمایی کرد. در تاریخ 4 اکتبر 2020، اداره پول عربستان اعلام کرد دارنده اولین اسکناس پلیمری 5 ریالی جایگزین کاغذ فعلی است.
گفته شده است اسکناسهای پلیمری که برای ریال عربستان در نظر گرفته شدهاند، علاوه بر طول عمر بیشتر، مواد سازگار با محیط زیست و ویژگیهای امنیتی اضافی با خود به همراه دارد.
نرخ ارز ثابت در واحد پولی عربستان
در ژوئن 1986 با پیوستن ریال به SDR، ارزش آن به مقدار 3.75 در برابر دلار ثابت شد. بر اساس این مقیاس هر یک ریال برابر با 0.266667 دلار است. این نرخ در ژانویه 2003 رسمی شد. ریال پس از کاهش نرخ بهره فدرال ایالات متحده در 18 سپتامبر 2007 ترجیح داد از دلار پیروی نکند. این موضوع سبب شد نرخ آن به بالاترین حد در 20 سال گذشته برسد.
سخن آخر
ریال واحد پولی کشور عربستان است. این واحد پول در گذشته با نام حجاز عربی شناخته میشد. هر حجاز عربی معادلی مشخصی داشت که به واحدهای کوچکتر قیرش تقسیم میشد. امروزه کوچکترین واحد ریال سعودی، حلال است که این پول را به 100 قسمت تقسیم میکند. ریال عربستان یکی از پولهایی است که به سبب وجود مکه و سفرهای زیارتی، استفادههای معاملاتی خوبی دارد.
بیشتر معاملات صورتگرفته در رابطه با ریال عربی، علاوهبر سفرهای زیارتی، در فروش نفت مشاهده میشود. سهم فروش نفت اگرچه در ظاهر از طریق ریال سعودی در این کشور رایج است، اما در واقع نرخ فروش با دلار آمریکا محاسبه میشود. عربستان تا به امروزه نمونههای گوناگونی از ریال را به شکل سکه و اسکناس در اختیار مردم خود قرار داده است. اسکناسهای عربستان به طور کلی در شش سری متفاوت با توجه به تغییر پادشاه تعویض شدهاند.















































