در برخی از ترجمه ها ریال عربستان را ریال سعودی نیز می نامند. در ارتباط با ریال سعودی نکته ای تاریخی وجود دارد؛ این پول از زمان پایه گذاری کشور عربستان، به عنوان واحد پول این کشور شمرده شده است. حتی در زمان های گذشته چنین واحد پولی با نام دیگری در دسترس بوده است.

ما در اینجا قصد داریم به بررسی پول رایج عربستان سعودی بپردازیم. با ما همراه باشید.

ریال عربستان چیست؟

در سال 1932، عربستان سعودی به عنوان یک کشور، با ترکیب پادشاهی حجاز و سلطنت نجد تشکیل شد. پس از تشکیل، از یک سیستم پولی مبتنی بر نظام طلای انگلیس و ریال نقره ای استفاده کرد.

در سال 1952، سیستم پولی عربستان اصلاح شد و یک سیستم ارزی واحد را انتخاب کرد. ریال سعودی با حمایت از گینه های طلای سعودی معادل طلای انگلیس شکل گرفت.

هنگامی که فدرال رزرو ایالات متحده در پی رکود بزرگ جهانی، نرخ بهره را کاهش داد، سازمان پولی عربستان تصمیم گرفت به منظور جبران ترس تورم بیش از حد، ریال را در کوتاه مدت به بالاترین رقم 20 سالانه برساند. از آنجا که ریال عربستان به دلار آمریکا وابسته است، اقدامات مرتبط با دلار تاثیرات ویژه ای بر این واحد پولی می گذارد.

در سال 2016، صحبت هایی درباره احتمال کاهش ارزش ریال وجود داشت. با افت قیمت نفت، عربستان سعودی در مقایسه با گذشته، از صادرات نفت خود، مبالغ کمتری دریافت کرد. از آنجا که نفت پس از معامله، به دلار آمریکا تبدیل می شود، کاهش ارزش دریافتی ریال در سال 2016 بیشتر شد. این فقدان ارزشی، برای هر بشکه فروخته شده در نظر گرفته می شد.

با وجود کاهش ارزش ریال عربستان و با در نظر داشتن بحران نفت، سازمان پول عربستان (SAMA) از جابه جایی هر پیگ یا میخ در بازار خودداری کرد. این موضوع در نهایت قیمت های نفت را در پایین ترین سطح خود قرار داد. عربستان سعودی عضوی از شورای همکاری خلیج فارس است. در سال 2010، مبتنی بر گفتگو های این شورا قرار شد یک ارز برای منطقه خلیج فارس ایجاد شود. در حال حاضر این موضوع هنوز به نتیجه نرسیده است. در صورت نتیجه دهی موضوع مذکور، واحد پول عربستان با جریان های متفاوتی روبه رو خواهد شد.

تاریخ ریال عربستان

ریال یکی از ارزهایی است که به محض تشکیل دولت عربستان در این کشور رایج شد. در گذشته عربستان از واحد پول حجاز استفاده می کرد. حجاز یکی از ارزهای اصلی در منطقه مدیترانه در دوران عثمانی بود.

ریال حجازی بر اساس سکه کوروش عثمانی ایجاد شده بود. این سکه هیچ معادلی نداشت و به همین سبب به 20 قیرش تقسیم می شد. اگرچه ریال حجاز با همان واحد کوروش عثمانی وجود داشت؛ اما در مقایسه با سکه عثمانی 830 واحد می ارزید.

از آنجا که اولین ریال سعودی مشخصات مشابه به ریال حجاز را دارد و در کنار سکه های عثمانی پخش شده است، ارزش آن در آن زمان برابر با 20 کوروش عثمانی بود. با درنظر داشتن مطاب ذکر شده، در سال 1925 سکه ها با واحد قیرش صادر می شدند که در واقع ریال عثمانی  به 22 قیرش تقسیم می شد.

همچنین ارزش ریال به یک سکه معادل نقره در روپیه هند تقلیل یافته بود. این موضوع در سال 1935 صورت گرفت. در سال 1960، سیستم 20 قیرش به ریال تغییر کرد که در سال 1963، با معرفی حلال، یک صدم ریال برای این واحد پولی ایجاد شد. برخی از سکه های سعودی هنوز فرقه هایی در قیرش دارند؛ اما به طور معمول استفاده نمی شوند.

سکه های ریال عربستان

در سال 1925، سکه های مسی توسط ابن سعود در مکه ضرب شدند. به دنبال این سکه ها، در سال 1926، قطعات یک چهارم، یک دوم و 1 قیرش از جنس کاپرو نیکل صادر شد. این سکه ها با عنوان «پادشاه حجاز و سلطان نجد» در اختیار عموم قرار گرفت.

در سال 1927، عنوان مذکور تغییر یافت و سکه ها در همان واحد های قبلی قیرش به همراه یک چهارم، یک دوم و یک ریال صادر شدند. در سال 1935، اولین سکه ها با نام عربستان سعودی صادر شدند. این سکه های نقره ای در قالب یک دوم و 1 ريال بودند که به طور تقریبی 50 درصد سبک تر از نسخه های قبلی به نظر می رسید.

کوپرو نیکل با قالب یک چهارم، یک دوم و 1 قیرش نیز در سال 1937 صادر شد. در سال 1946 مطابق با 1365 هجری قمری، بسیاری از سکه های کاپرو نیکل با علامت گذاری شماره عربی 65، معیار سکه ها قرار گرفتند. این عدد عنوان «اقدامی برای شکستن صرافان» را توصیف می کرد.

کوپرو نیکل 2 و 4 قیرش سکه های ریال عربستان در سال 1957 معرفی شدند. در سال 1963، حلال به عنوان واحد تقسیمی ریال معرفی شد و سکه های 1 حلال برنزی نیز صادر شدند. این تنها سالی بود که این واحد پولی دچار شکست اقتصادی شد.

حلال کوپرو نیکل 5، 10، 25 و 50 در سال 1972 ساخته شدند. نام آنها به شکل 1، 2 قیرش، یک چهارم و یک دوم ریال معرفی شد. در سال 1976، سکه های یک ریالی که روی آن ها علامت 100 حلال مشهود بود، وارد بازار شدند. سکه 2 ریالی با علامت حلال نیز در سال 1999 صادر شد. سری جدی سکه های حلال 1، 5، 10، 25 و 50 و سکه های 1 و 2 ریالی در سال 2016 در معرض عموم قرار گرفت.

اسکناس های واحد پول رسمی عربستان

در سال 1953، آژانس پولی عربستان، شروع به صدور نمونه های حجی زائران در قالب 1، 5 و 10 ریال کرد. این واحد ها در بین سال های 1954 و 1956 به بازار وارد شدند. اسکناس های حجی شبیه سایر اسکناس ها بودند که در ابتدا برای استفاده زائران با آن ها مبادله می شد. با این حال تعداد زیادی از این نمونه ها از سوی عربستان پذیرفته شدند. پذیرش از سوی عربستان سبب شد تا حد زیادی سکه های ریال نقره در معاملات عمده مالی استفاده شود.

اسکناس 500 ریالی در سال 1983 معرفی شد. اسکناس های 20ریالی و 200 ریال عربستان نیز در سال 2000 برای بزرگداشت صدمین سالگرد تاسیس پادشاهی سعودی صادر شدند. سری چهارم واحد پول رسمی عربستان عکس ملک فهاد را به نمایش می گذارد. این سری با ورود سری پنجم که امنیت پیشرفته تری داشت، به تدریج حذف شد. سری پنج اسکناس با چهره ملک عبدالله در سال 2007 صادر شد.  این اسکناس ها شامل 5 و 10 ریالی بودند که در سپتامبر 2007 ، 500 ریالی نیز به آن ها اضافه شد.

سری ششم اسکناس با چهره سلمان بن عبدالعزیز آل سعود در سال 2016 در معرض عموم قرار گرفت. ریال عربستان در سری ششم، خانواده جدیدی از اسکناس های 5 الی 100 ریالی را رونمایی کرد. در تاریخ 4 اکتبر 2020، اداره پول عربستان اعلام کرد دارنده اولین اسکناس پلیمری 5 ریالی جایگزین کاغذ فعلی است.

گفته شده است اسکناس های پلیمری که برای ریال عربستان در نظر گرفته شده اند، علاوه بر طول عمر بیشتر، مواد سازگار با محیط زیست و ویژگی های امنیتی اضافی با خود به همراه دارد.

نرخ ارز ثابت در واحد پولی عربستان

در ژوئن 1986 با پیوستن ریال به SDR، ارزش آن به مقدار 3.75 در برابر دلار ثابت شد. بر اساس این مقیاس هر یک ریال برابر با 0.266667 دلار است. این نرخ در ژانویه 2003 رسمی شد. ریال پس از کاهش نرخ بهره فدرال ایالات متحده در 18 سپتامبر 2007 ترجیح داد از دلار پیروی نکند. این موضوع سبب شد نرخ آن به بالاترین حد در 20 سال گذشته برسد.

سخن آخر

ریال واحد پولی کشور عربستان است. این واحد پول در گذشته با نام حجاز عربی شناخته می شد. هر حجاز عربی معادلی مشخصی داشت که به واحد های کوچک تر قیرش تقسیم می شد. امروزه کوچک ترین واحد ریال سعودی، حلال است که این پول را به 100 قسمت تقسیم می کند. ریال عربستان یکی از پول هایی است که به سبب وجود مکه و سفر های زیارتی، استفاده های معاملاتی خوبی دارد.

بیشتر معاملات صورت گرفته در رابطه با ریال عربی، علاوه بر سفر های زیارتی، در فروش نفت مشاهده می شود. سهم فروش نفت اگرچه در ظاهر از طریق ریال سعودی در این کشور رایج است، اما در واقع نرخ فروش با دلار آمریکا محاسبه می شود. عربستان تا به امروزه نمونه های گوناگونی از ریال را به شکل سکه و اسکناس در اختیار مردم خود قرار داده است. اسکناس های عربستان به طور کلی در شش سری متفاوت با توجه به تغییر پادشاه تعویض شده اند.