آشنایی با واحد پول آذربایجان
منات واحد پول کشور آذربایجان است. هر منات به 100 گپیک (qəpik) تقسیم می‌شود.
نماد منات در کشور آذربایجان به شکل ₼ است که در سال 2013 با Unicode U+20BC به عنوان نماد واحد ارزی اختصاص داده شد. این اختصاص به منظور اینکه از یک حرف کوچک به عنوان نماد جایگزین منات، می‌توان استفاده کرد، قابل استناد است.
در کدگذاری ارزهای جهانی، منات آذربایجان با کد AZN شناخته شده است.
جالب است بدانید این ارز را، از نظر تاریخی می‌توان به عنوان یک ارز دارای سیری بسیار منظم، متفاوت و مترقی معرفی کرد.
در ادامه به توضیحات بیشتری درباره منات، به عنوان یک واحد ارزی با تنوع و دارای ظاهری زیبا، خواهیم پرداخت.
تاریخچه منات آذربایجان
کلمه منات از Moneta (لاتین Monēta) مشتق شده است. این نام در اساطیر رومی، ریشه عنوانی بود که به دو الهه جداگانه تعلق می‌گرفت.
الهه حافظه و صفتی از جونو به نام Juno Moneta دو نامی است که منات از آن وام گرفته است. نام دوم به عنوان صفت و منبع کلمات بی‌شماری در انگلیسی و سایر زبان‌های اروپایی محسوب می‌شود.
ریشه اشتقاق کلمه منات، از این منظر یک منبع است که ریشه واژگانی چون money و mint در نظر گرفته شده است. همچنین تعیین روبل شوروی به دو زبان آذربایجانی و ارمنی از طریق همین دو کلمه رخ داده است.
از منظر تاریخی سیر منات در آذربایجان به شکلی است که در ادامه توضیح خواهیم داد.
منات اول
این منات مرتبط به سال‌های 1923-1919 است. جمهوری دموکراتیک آذربایجان و جانشینان آن با عنوان جمهوری سوسیالیستی شوروی آذربایجان، در این سال‌ها ارز اختصاصی خود را صادر کردند.
این واحد پولی در آذربایجان منات و در شوروی روبل نامیده می‌شد. به طور کلی اسامی این پول در هر دو زبان روسی و آذری نوشته شده و در بعضی موارد نیز به زبان فرانسوی، روی اسکناس‌ها درج شده است.
منات بعد از ورود آذربایجان به جمهوری سوسیالیست فدرال اتحاد جماهیر شوروی، در همان سطح، جایگزین روبل شد. در این زمان هیچ زیر مجموعه‌ای صادر نشد و واحد پول فقط به شکل اسکناس وجود داشت.
اسکناس دوره اول منات آذربایجان
جمهوری دموکراتیک؛ اسکناس‌هایی را با فرقه‌های 25، 50، 100، 250 و 500 منات صادر کرد. در حالی جمهوری سوسیالیست شوروی، اسکناس‌هایی را با فرقه 5 تایی صادر کرده بود.
سوای از این اسکناس‌ها، پول دیگری در آذربایجان رایج نبود.
منات دوم آذربایجان
این منات در بازه زمانی 2006-1992 مطرح بوده است. در 15 آگوست 1992، نوع دوم منات معرفی شد. این جایگزینی به شکلی بود که روبل شوروی با نرخ یک تا ده روبل، جای خود را به منات داد.
از اوایل سال 2002 تا اوایل 2005، نرخ ارز به طور نسبی ثابت بود. این ثبات در‌حقیقت در محدوده 4770-4990 منات برای هر دلار آمریکا دچار تغییر شده بود.
از بهار 2005 افزایش کمیتی، اما پیوسته ارزش منات در برابر دلار آمریکا به وجود آمد. دلیل احتمالی این افزایش، به افزایش جریان‌های دلار نفتی ارتباط داشت.
در پایان 2005 یک دلار، 4591 منات ارزش داشت. اسکناس‌های زیر 100 منات تا سال 2005 به طور موثر ناپدید شده بودند و همچنین سکه‌های گپیک به راحتی قابل یافت نبود.
سکه منات آذربایجان
سکه‌ها در قالب 5، 10، 20 و 50 گپیک، در تاریخ 1992 و 1993 صادر شدند. اگرچه از برنج، کاپر و نیکل برای برخی از سکه‌ها در سال 1992 استفاده می‌شد، اما نسخه‌های بعدی تمام سکه‌ها، همه از جنس آلومینیوم بودند.
از سکه‌های منات آذربایجان به ندرت در گردش مالی ارزی استفاده می‌شود.
اسکناس های دوره منات دوم
اسکناس‌های منات آذربایجان در دوره دوم به شرح زیر است:
- 1، 5، 10 و 250 منات (اولین بار در 15 آگوست 1992)؛
- 50، 100، 500 و 1000 منات (اولین بار در 1993)؛
- 10 هزار منات (اولین بار در آگوست 1994)؛
- 000 منات (اولین بار در مه 1996)؛
و همچنین اسکناس‌هایی با مقدار 1 تا 250 منات که برج دوشیزه باک را نشان می‌دهد.
منات سوم
این منات آذربایجان در تاریخ 1 ژانویه2006 به نسبت 1 منات به 5000 منات قدیم معرفی شد. همچنین از اول اکتبر 2005 قیمت‌ها با نام جدید و منات قدیمی برای سهولت در انتقال به بازار عرضه شد.
سکه‌های رایج گپیک که در سال 1993 به بعد به دلیل تورم استفاده نشده بودند، با نامگذاری مجدد، وارد بازار شدند.
منات قبلی تا تاریخ 31 دسامبر 2006 معتبر بود.
منات سوم به همراه یک سمبل
اسکناس‌های جدید و نماد منات آذربایجان، توسط رابرت کالینا در سال 2006 طراحی شده است. این منات در سال 2013 پس از عدم موفقیت در تحقق پیشنهادات اضافی، با یونی‌کد (U + 20BC) در جهان مطرح شد.
طرح نهایی نماد منات آذربایجان از طرح علامت یورو الهام گرفته شده است. این علامت در واقع شبیه علامت یورویی تک میله است که 90 درجه در جهت عقربه ساعت چرخانده شده است.
نماد منات به طور مشخص در سمت راست اسکناس‌ها نشان داده می‌شود.
سکه های منات سوم
سکه‌ها به طور عمده در گردش‌های 1، 3، 5، 10، 20 و 50 گیپک در دسترس قرار گرفتند. بیشتر سکه‌ها به طور کامل شبیه، هم اندازه و هم شکل سکه‌های مختلف یورو شدند.
مهم‌ترین سکه منات آذربایجان 50 گپیک است. این سکه‌ها برای اولین بار در ژانویه 2006 وارد بازار شدند.
اسکناس های منات سوم
اسکناس‌هایی با گردش 1، 5، 10، 20، 50، 100 و 200 منات که توسط طراح اتریشی طراحی شده اند، در دوره سوم منات وارد بازار شد.
این اسکناس‌ها به طور کامل شبیه به اسکناس‌های یورو است که حتی در انتخاب نقوش آن از اسکناس‌های یورو الهام گرفته شده است.
در سال 2009 بانک ملی آذربایجان از National Bank of Azerbaijan به Central Bank of Azerbaijan تغییر نام داد. در پی این تغییر نام در سال 2010 اسکناس یک مناتی با نام جدید بانک صادرکننده صادر شد.
در سال 2012 اسکناس 5 مناتی با ثبت نام جدید بانکی و همچنین در سال 2017 اسکناس 100 مناتی با نام جدید منتشر شد.
در سال 2011 وزارت دارایی آذربایجان اعلام کرد که در نظر دارد اسکناس‌های 2 و 3 مناتی و همچنین اسکناس‌هایی با ارزش بیش از 100 منات را صادر کند.
در فوریه 2013 بانک مرکزی آذربایجان اعلام کرد که حداقل تا سال 2014 اسکناس‌های بزرگ‌تر معرفی نمی‌کند.
در سال 2018 برای بزرگداشت 95 سالگی حیدر علی اف، اسکناس 200 مناتی صادر شد.
نتیجه گیر‌ی
منات آذربایجان به عنوان واحد پولی این کشور شناخته شده است. این واحد پولی با توجه تغییراتی که در طول تاریخ گذرانده است از ساده‌ترین شکل خود، امروزه به شکل پول کشورهای مطرح دنیا به نظر می‌رسد.
البته که مطرح بودن منات آذربایجان از نظر قیمت ارزی نیست، بلکه ظاهر اسکناس‌ها و سکه‌های این واحد پولی است که آن را زیبا و منحصر به فرد جلوه می‌دهد.
پیچیده ترین نقطه در واحد پولی و ارزی آذربایجان را باید متعلق به زمانی دانست که این کشور، با ترکیبی از نظام‌های شوروی و نظام دموکراتیک خود، مشغول به فعالیت بوده است. در غیر این صورت این واحد پولی، به ظاهر همیشه روش مصلحانه ای را از خود نشان داده است.
کشور آذربایجان به طور کلی از دوره ترکیب نظام تا زمان استقلال، دارای سه مرحله تغییرات واحد پول بوده است.
پس از تغییر نام بانک مرکزی آذربایجان، تغییرات بارزی در واحد پولی این کشور صورت نگرفت و تنها تغییر مرتبط به نام جدید بانک روی اسکانس ها، امری جدید شمرده می شود.
امروزه منات آذربایجان به طور معمول از نظر مبادلات ارزی، دارای حاشیه کمتر و ثبات بیشتری در سطح بین المللی به نظر می‌رسد.
