آشنایی با واحد پول رسمی عراق

دینار واحد پول رسمی کشور عراق است. در حال حاضر این پول توسط بانک مرکزی عراق صادر می شود.

دینار عراقی از 1000 فیل تشکیل شده است. این واحد در واقع گردش پول در عراق از منظر تاریخ است زیرا امروزه به دلیل تورم از فیل ها استفاده نمی شود.

بنابراین به دلیل تورم فراوان در کشور عراق، دینار کوچک ترین واحد پول در گردش مالی عراقی شناخته شده است. دینار عراقی با کد ارزی IQD شناسایی می شود.

دینار عراق برای اولین بار در سال  1932 به جای روپیه هند معرفی شده است؛ زیرا در آن زمان این واحد، نرخ تبدیل یک دینار به 11 روپیه را با خود به همراه داشت.

نرخ تبدیل ارز عراق تا زمان جنگ خلیج فارس در دهه 1990 به طور نسبی ثابت بود. این واحد در طول زمان و همچنین امروزه دستخوش انواع گوناگونی از تغییرات بوده است.

برای آشنایی با دینار عراقی و بررسی آن همراه ما باشید.

دینار عراقی چیست؟

دینار در واقع جایگزینی برای روپیه محسوب می شده است که نرخ تبدیل ارزش ارز را با خود به همراه داشته است.

دینار تا سال 1959 به پوند انگلیس متصل بود. بعد از آن به دلار آمریکا متصل شد. نرخ این ارز تا زمان جنگ خلیج فارس به طور نسبی ثابت بود.

دینار قبل از جنگ خلیج فارس در سال 1990 و یک سال بعد، بیش از 3 دلار ارزش داشت. ارز چاپ شده قبل از جنگ به دینار سوئیس نیز معروف بود.

پس از جنگ، به دلیل نبود فناوری چاپ و همچنین تحریم های مربوط به جنگ، دولت ارز جدیدی چاپ کرد که از نظر کیفیت بسیار پایین بود.

کیفیت پایین دینار و تبعات جنگ به سرعت ارزش ارز دینار را تا حدود 3000 دینار در برابر یک دلار، دچار کاهش کرد.

نمونه های قدیمی دینار سوئیسی در برخی از مناطق کشور همچنان وجود دارند.

از سال 2003، نمونه های جدید بار دیگر با کیفیت بهتر صادر شد. این نمونه ها به منظور استفاده برای کل کشور در نظر گرفته شده بود.

در سال 2003 اسکناس های قدیمی با نمونه های جدید به صورت یک به یک مبادله می شدند. در حالی که اسکناس های سوئیسی با نرخ یک اسکناس سوئیسی با 150 نمونه جدید مبادله می شد.

امروزه نرخ ارز USD/IQD برابر با 1.190 تعیین شده است. به این معنی که خرید یک دلار آمریکا، 1.190 دینار هزینه خواهد داشت.

صندوق بین المللی پول برای برنامه های خود از نرخ 1.170 استفاده می کند. البته که این نرخ غیر قابل معامله است.

ارزش دینار عراقی

دینار در خارج از عراق کاربرد چندانی ندارد؛ زیرا صادرات اصلی این کشور، نفت است که با دلار آمریکا قیمت گذاری می شود.

با وجود قیمت گذاری توسط دلار آمریکا در صادرات نفت، کلاهبرداری های بی شماری وجود دارد که سعی می کند مردم را به خرید دینار، به امید افزایش قیمت نهایی ترغیب کند.

بسیاری از آژانس ها و نشریات، سرمایه گذاران را از سرمایه گذاری بر IQD، بر حذر می دارند.

به طور معمول، کارگزارانی که پول نقد دینار عراق را می فروشند، از 25 الی 300 درصد حق بیمه بیش از نرخ رسمی ارز، بهره مند هستند. به همین سبب کسانی که IQD را خریداری می کنند، بلافاصله پس از خرید آن با ضرر های کلانی روبه رو می شوند.

فروش دینار عراقی نیز دشوار است زیرا در خارج از عراق هیچ بازاری برای این پول وجود ندارد. اگر کسی بخواهد دینار بفروشد، کارگزاران به طور معمول 30 درصد را با نرخ رسمی ارز ارائه می دهند.

اگر نرخ رسمی ارز تغییر نکند، هزینه های این معاملات می تواند 40 تا 60 درصد سرمایه گذاری را از بین ببرد.

براساس داده های بانک جهانی، عراق سالانه تورم 15.6 درصدی در سال 2017 و تورم 16.1 درصدی در سال 2018 را تجربه کرده است. تولید ناخالص داخلی در سال 2016 برابر با 13.6 درصد، در سال 2017 برابر با منفی 1.7 درصد و در سال 2018 برابر با 0.6 بوده است.

کلاهبرداری سرمایه گذاری در دینار عراقی

معاملات قانونی فارکس در جفت ارزی USD/IQD به طور عملی وجود ندارد. بانک های بزرگ، دینار عراق را برای تجارت ارائه نمی دهند.

دینار های عراقی فقط برای خرید یا فروش از طریق صرافی های منتخب در دسترس است که این موارد نیز ممکن است به طور قانونی ثبت نشده باشند.

همانطور که اشاره شد، کارگزاران به طور معمول 30 درصد یا بیشتر از سهم پول را برای خود دریافت می کنند که با توجه به نرخ ارز ارائه شده محاسبه می شود.

بنابراین خرید و فروش دینار عراقی یک ضرر کامل است.

در سال 2012 عراق قصد داشت واحد پول کشور خود را تغییر نام دهد، اما ارزش آن را تغییر ندهد؛ زیرا در صورت هرگونه ارزیابی بعید است ارزش دینار افزایش یابد.

تغییر نام در موارد تورم بالا رخ می دهد؛ جایی که اسکناس های با ارزش بالا، به اسکناس های کم ارزش تبدیل می شوند. با افزایش صفر ها به نوعی قدرت خرید افزایش می یابد.

در روند تغییر نام، کسانی که اسکناس های قدیمی دارند فقط باید نمونه ای جدید را عوض کنند، اگر در خارج از عراق باشند، هزینه های زیادی متحمل خواهند شد؛ بنابراین نامگذاری مجدد، به ارزش دینار نیز هیچ کمکی نمی کند.

سکه های دینار عراقی

سکه ها در سال های 1931 و 1932 به سختی در اسامی 1 و 2 عدد برنز و 4 و 10 عدد ورق نیکل معرفی شدند. سکه های 20، 50 و 200 فیل، به طور عمده 50 درصد نقره بودند.

سکه 200 فیل نیر به عنوان ریال شناخته می شود.

برنز از سال 1938 الی 1943 در دوره جنگ جهانی دوم، با اسامی 5 و 10 فیل جایگزین نیکل شد که در سال 1953 مجدد به نیکل بازگشت.

سکه های 100 فیل نقره در سال 1953 معرفی شد. این سکه ها برای اولین بار، شاه فیصل اول را از سال 1931 الی 1933 به عنوان شاه قاضی نشان می داد. شاه فیصل دوم از سال 1938 الی 1943 نیز به عنوان پایان پادشاهی در سکه ها نشان داده شد.

پس از استقرار جمهوری عراق، سری جدید از سکه ها در واحد های 1، 5، 10، 25، 50 و 100 فیل که اسامی 25، 50 و 100 از جنس نقره بودند، تا سال 1969 معرفی شد.

در مجموعه مذکور، خورشید یک تمثیل جایگزین برای تصویر پادشاه به حساب می آمد. این تصویر در سال 1968 با تصویر سه نخل جایگزین شد.

در سال 1970، 250 فیل، سپس 500 فیل و سکه یک دیناری در سال 1982 معرفی شد.

تعدای از سکه های دینار عراق در سال 1982، یک مجموعه یادبود به حساب می آمدند که از دستاوردهای بابل تجلیل می کرد.

تولید سکه پس از سال 1990 به دلیل شرایط اضطراری ناشی از جنگ خلیج فارس و تحریم های بین المللی متوقف شد.

در سال 2004، سری جدید از سکه ها در قالب های 25، 50 و 100 دیناری صادر شد. به ترتیب ضرب هر کدام در قالب برنز، برنج و روکش نیکل صورت گرفت.

سکه های مذکور از نظر طراحی، یک نقشه انتزاعی از عراق و رودخانه های اصلی آن را به تصویر می کشد.

اسکناس های دینار عراقی

در 16 مارس 1932، اسکناس ها توسط دولت با ارزش های یک چهارم، یک دوم، 1، 5، 10 و 100 دینار صادر شدند. نمونه های این اسکناس در بریتانیا توسط بردبری چاپ شده است.

از سال 1932 الی 1947 اسکناس ها توسط هیئت ارزی عراق برای دولت صادر می شد که درواقع  به پوند استرلینگ تبدیل می شدند.

از سال 1947، اسکناس ها توسط بانک ملی عراق و از سال 1954 توسط بانک مرکزی عراق صادر شد.

تولید 100 دیناری در 1940 متوقف شده بود؛ اما با این حال تا سال 1978 با همان اسامی قبلی قابل استفاده بودند.

در سال 1991، قالب 50 دیناری و 100 دیناری مجدد وارد کشور شد. به دنبال آن در سال 1995، قالب 250 دیناری و 10 هزار دیناری در سال 2002 منتشر شد.

در سال 2003 اسکناس جدید متشکل از شش اسکناس50، 250، 1000، 5000، 10000 و 25000 دیناری صادر شد. این نمونه ها از نظر طراحی شبیه نمونه های صادر شده توسط بانک مرکزی عراق در دهه های 1970 و 1980 بودند.

یک سال بعد، اسکناس 500 دیناری در اکتبر 2004 صادر شد. این اسکناس در مناطق کردنشین عراق به شکل 50 دیناری در گردش بودند.

در مارس 2014 بانک مرکزی عراق، جایگزینی به شکل اسکناس با نسخه ای پیشرفته ضد جعل شامل ویژگی های امنیتی نوری، رشته های تضمینی قابل خواندن اسکنر و برجسته سازی بریل برای افراد کم بینا را ارائه داد.

در فوریه 2015، بانک مرکزی عراق روی وب سایت خود، حذف اسکناس 50 دیناری را از تاریخ 30 آوریل اعلام کرد. به شهروندانی که این اسکناس را داشتند، توصیه شد اسکناس های 250 دیناری و بالاتر را با نرخ یک به یک، بدون هزینه بخرند.

در نوامبر 2015، اسکناس 50000 دیناری معرفی شد. این اسکناس از زمان انتشار سری جدید، بزرگ ترین اسکناس دینار عراقی محسوب می شود.

در حال حاضر نمونه فعلی اسکناس ها، تصویری از صدام حسین را نشان نمی دهند. اکنون کتیبه هایی به دو زبان عربی و کردی در اسکناس های دینار عراقی مشهود است.

روی اسکناس ها همچنین یک نقشه کلی از عراق، رودخانه های دجله و فرات و همچنین تصویر مسجد جامع سامرا نشان داده شده است.

کلام آخر

دینار عراقی در واقع واحد پول رسمی کشور عراق است. این واحد پولی در نگاه ارزی و معاملات امروزی هیچ گونه ارزشی را به خود اختصاص نداده است.

بی ارزشی دینار سبب شده است تنها قالب های معدودی از آن، فقط در کشور عراق استفاده شوند.

دینار عراق در گذشته تمام سعی خود را بر این گماشته بود که شکوه و عظمتی از عراق را نشان دهد. این شکوه با پایان پادشاهی و جمهوری شدن منتفی شد.

همچنین با آغاز جنگ خلیج فارس، تصورات شکوهمند جمهوری عراق نیز به فراموشی سپرده شد.

امروزه با توجه به تغییرات و انواع گوناگون اصلاحات تحمیلی که در رابطه با پول و مردم عراق صورت گرفته است، واحد ارزی این کشور، چیزی به جز وسیله کلاهبرداری برای افراد سودجو محسوب نمی شود.