آشنایی و تسلط به مفاهیم و ابزارهای تحلیل تکنیکال بازارهای مالی، یکی از ارکان مهم درروند معاملات چنین بازارهایی است. معاملهگران موفق معمولاً با بهرهمندی از این اطلاعات و تکنیکهای معاملاتی، سودهای خوبی را به دست میآورند. افزایش آگاهی و سطح دانش بورسی در فرایند سرمایهگذاری از اهمیت بالایی برخوردار است؛ از اینرو در این مطلب قصد داریم به یکی از مفاهیم مهم در تحلیل تکنیکال بازارهای مالی یعنی واگرایی بپردازیم.
درحقیقت امروز به سراغ یکی از ابزارهای تحلیل تکنیکال رفتهایم که برای تخمین روند سهم یا یک دارایی به کار میرود و تشخیص آن بهکمک اندیکاتورها و روندهای قیمتی امکانپذیر است. این ابزار که یکی از مفاهیم پرکاربرد در بازار سهام و دیگر سایر بازارهای مالی مثل بازار ارزها و فارکس است، واگرایی یا دایورجنس نامیده میشود.
بهطورکلی هدف تحلیلگران از یادگیری این مفهوم، مشاهده نوعی وارونگی میان نمودار قیمت و اندیکاتور است؛ به بیانی دیگر تحلیلگران به کمک این مفهوم میتوانند به شناسایی اولیه بازگشت روند و معکوسشدن آن پرداخته و از این طریق کسب سود کنند.
درحقیقت بسیاری از تحلیلگران با استفاده از این سیگنال ایجادشده در سهمها یا داراییهای مختلف، بهترین زمان را برای ورود به یک سهم یا دارایی تشخیص میدهند؛ از اینرو پیشنهاد میکنیم برای آشنایی با این تکنیک پرکاربرد در بازارهای مالی، تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
واگرایی (Divergence) چیست؟
اساساً دایورجنس به معنای تفاوت و تناقض رفتاری میان اندیکاتور و قیمت یک سهم یا دارایی در نمودار قیمتی است. درواقع وقتی خریداران و فروشندگان در تصمیم خود دچار تردید شده باشند، شاهد ین سیگنال خواهیم بود. این موضوع از طرفی میتواند نشاندهنده بازگشت قیمت از روند باشد و از طرفی نیز میتواند نمایانگر ادامه روند قبلی باشد؛ به بیانی دیگر دایورجنس هم میتوانند مانند الگوهای بازگشتی عمل کند و هم بهعنوان الگوی ادامهدهنده باشد.
از طرفی Divergence نشاندهنده ضعف معاملات و احتمال رخدادن بازگشتی قدرتمند است که در تصمیمگیری برای خرید و فروش نقش بسیار مهمی خواهد داشت. درواقع این مفهوم یکی از مهمترین و کاربردیترین مباحث تحلیل تکنیکال است که میتوان از آن برای شناسایی سطوح حمایت و مقاومت بالقوه استفاده کرد.
بنا بر تعریفی سادهتر، وقتی قیمت یک ارز دیجیتال (سهام) و اندیکاتور خلاف جهت یکدیگر در حرکت باشند، Divergence در تحلیل تکنیکال رخ میدهد. این مفهوم ضعیفبودن یک روند را نشان میدهد و در چنین حالتی، قیمت به انتهای روند خود رسیده و تمایل دارد روند خود را تغییر دهد.
بهصورتکلی از این مفهوم میتوان برای شناسایی سطوح قیمتی ارزها یا سهام، مثل سطوح حمایتی و مقاومتی استفاده کرد. درصورت رخدادن صحیح این سیگنال درباره یک دارایی، به احتمال زیاد قیمت آن بازخواهد گشت. نتیجه اینکه وقتی خریداران و فروشندگان تردید زیادی در تصمیمگیری خوددارند، دایورجنس رخداده است.
اندیکاتورهای مهم در واگرایی
اساساً در تحلیل تکنیکال بازارهای مالی میتوان از اندیکاتورهایی که با آنها آشنا هستیم، برای شناسایی این سیگنال در یک دارایی دیجیتال یا سهام استفاده کنیم، ولی اندیکاتورهایی که بهصورت معمول بهوسیله تحلیلگران حرفهای بازار جهت تشخص دایورجنس استفاده میشوند، اندیکاتورهای MACD و RSI هستند که از اعتبار بیشتری در این خصوص برخوردار هستند.
اهمیت این مفهوم در ارتباط با اندیکاتور RSI اساساً دایورجنس ها نقش کلیدی را در خصوص اندیکاتور RSI بازی میکنند. در حقیقت نقش ِDivergenceها این است که بازگشت نمودار قیمت را نمایش دهند؛ یعنی با مشاهده اعدادی خارج از محدوده 30 تا 70، نشانه اخطار جدی بوده و باید بهدقت آن را بررسی کرد.
درحقیقت وقتی روند صعودی باشد، باید بین نمودار قیمتی و دایورجنس اندیکاتور، تراز 70 یا بالاتر را مشاهده کنیم، ولی وقتی روند نزولی باشد، باید تراز 30 یا کمتر را مشاهده کنیم. البته این دایورجنسها ممکن است در ترازهایی کمتر از 70 و بیشتر از 30 نیز رخ بدهد، اما اعتبار این واگراییها، کمتر از موارد گفتهشده در بالاست و نیاز نیست آنها را چندان جدی بگیرید.
دایورجنسها به تریدرها کمک میکنند قدرت تقریبی قیمت فعلی دارایی را در مقایسه با قیمت هنگام بستهشدن معاملات روز قبل به دست بیاورند. از طرفی دایورجنسRSI میتواند در تأیید نقاط ورود و خروج کمک شایانی به ما کند و مثل دیگر اندیکاتورها، بازگشت احتمالی روند قیمت را نشان دهد. درحقیقت تریدرهای حرفهای برای اینکه بتوانند حرکات اساسی و مهم در نمودار قیمت یک دارایی را ارزیابی و احتمال بازگشت قیمت به روند قبلی را ارزیابی کنند، از این مفهوم استفاده میکنند.
Divergence چه مواردی را در اختیار ما میگذارد؟
در تحلیل تکنیکال، ممکن است این مفهوم، سیگنال یک حرکت بزرگ مثبت یا یک حرکت بزرگ منفی را در اختیار ما قرار دهد. یک دایورجنس مثبت زمانی رخ میدهد که قیمت سهم در حال ثبت کفهای جدید است، ولی اندیکاتور تکنیکال مورد استفاده مانند اندیکاتور جریان پول (Money Flow Indicator) شروع به ثبت سقفهای جدید میکند. بالعکس در دایورجنس منفی، قیمت سهم در حال ثبت قلههای جدیدی است؛ درحالیکه اندیکاتور تکنیکالی ما در حال ثبت کفهای جدیدی است.
بهطورکلی تریدرها میتوانند از دایورجنسها برای تخمین شتاب پایهای قیمت یک دارایی استفاده کنند. بهدست آوردن شتاب پایهای میتواند احتمال وقوع یک بازگشت قیمتی را نشان دهد؛ برای مثال تریدرها میتوانند با استفاده از اسیلاتورهایی مانند شاخص قدرت نسبی روی جدول خود استفاده کنند.
در چنین شرایطی اگر قیمت در حال صعود بوده و مرتب قلههای جدیدی را ثبت میکرد، در حالت عادی اندیکاتور شاخص قدرت نسبی نیز میبایست قلههای جدیدی را ثبت میکرد، اما اگر قیمت در حال ثبت قلههای جدید باشد و اندیکاتور شاخص قدرت نسبی شروع به ثبت کفهای جدید کند، نشاندهنده این است که امکان تضعیف روند صعودی وجود دارد.
ین موضوع همان واگرایی منفی است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت. درحقیقت در این حالت تریدرها میتوانند از معامله خروج کرده یا با قرار دادن یک حد ضرر (Stop–loss) کماکان در معامله خود بمانند، اما دایورجنس مثبت در حالاتی عکس این حالت قبلی رخ میدهد. فرض کنید قیمت یک دارایی در حال تشکیل کفهای جدید است، ولی اندیکاتور شاخص قدرت نسبی در حال ثبت کفهای جدیدی است. در چنین حالتی سرمایهگذاران احتمالاً به این نتیجه میرسند که روند نزولی در بازار در حال تضعیف و اتمام بوده و بهزودی یک بازگشت رخ خواهد داد.
حال در ادامه انواع این مفهوم را توضیح داده و بهطور کامل هرکدام از آنها را بررسی میکنیم.
انواع واگراییها
در حالت کلی در تحلیل تکنیکال سه نوع واگرایی داریم که عبارتاند از دایورجنس معمولی (RD)، دایورجنس مخفی (HD) و دایورجنس زمانی (TD) که هرکدام نیز به انواعی تقسیم میشوند که در ادامه تمامی آنها را بررسی میکنیم.
۱- دایورجنس معمولی (Regular Divergence)
اساساً این نوع دایورجنس در دسته سیگنالهای بازگشتی است و زمانی اتفاق میفتد که روند در حال ضعیفشدن است. درحقیقت این Divergence خود به دو دسته مثبت و منفی تقسیم میشود.
-
دایورجنس معمولی مثبت (RD+)
این سیگنال به این شکل است که روی نمودار دارایی خود شاهد قلهای بالاتر از قله پیشین باشیم، ولی در اندیکاتور متناظر با همان نقطه، قلهای پایینتر از قله قبلی داشته باشیم؛ یعنی خطی که این قلهها را به یکدیگر متصل میکند، روی نمودار بهصورت صعودی بوده، اما بر روی اندیکاتور به شکل نزولی باشد.
از طرفی، این نوع سیگنال به دایورجنس منفی شهرت دارد و نشاندهنده انتهای یک روند نزولی است، ولی حتماً به این نکته نیز دقت داشته باشید که بالاترین قله باید کاملاً تشکیل شده و چند کندل پایینتر پس از آن نیز شکل بگیرد؛ از اینرو تا وقتی از تشکیل بالاترین قله در نمودار مطمئن نشده باشیم، نمیتوانیم بگوییم واگرایی صعودی رخ داده است. همچنین به خاطر داشته باشید هرچه شیب این ۲ خط بیشتر بوده و شاهد صعودی قدرتمندتر در قلهها باشیم، دایورجنس مثبت قدرتمندتری خواهیم داشت.
-
دایورجنس معمولی منفی (RD-)
این دسته از RD در تحلیل تکنیکال، درست عکس نمونه قبلی است؛ یعنی در انتهای یک روند نزولی، کفی پایینتر از کف قبلی مشاهده خواهد شد، ولی در اندیکاتور متناظر با همان نقطه، کفی بالاتر از کف پیشین خواهیم داشت.
درحقیقت تریدرها در تأیید تحلیلهای خود میتوانند از این نوع استفاده کنند. از طرفی این Divergence به دایورجنس معمولی منفی مشهور است؛ چراکه هرچه میزان شیب این ۲ خط تندتر بوده و شاهد ریزشی قدرتمندتر در کفها باشیم، دایورجنس منفی قدرت بیشتری خواهد داشت.
۲- دایورجنس مخفی (Hidden Divergence)
اساساً این نوع در دسته سیگنالهای ادامهدهنده است و زمانی اتفاق میافتد که روند در حال تقویتشدن است. از طرفی این سیگنال معمولاً زمانی اتفاق میافتد که قیمت در حال اصلاح خود باشد. همچنین این سیگنال به دو دسته تقسیم میشود که در ادامه هرکدام از آنها را بهطور کامل توضیح خواهیم داد.
-
دایورجنس مخفی مثبت (Hd+)
بهطورکلی این نوع واگرایی در تحلیل تکنیکال مابین ۲ کف قیمتی ایجاد میشود. درحقیقت دایورجنس مخفی مثبت زمانی تشکیل میشود که در اندیکاتور کف اول بالاتر از کف دومی قرار گیرد، اما در نمودار قیمت کف اول پایینتر از کف دوم تشکیل شود. اساساً وقوع این حالت، نشان از افزایش قدرت خریداران و کاهش قدرت فروشندگان و همچنین رشد قیمت سهم است. دقت کنید که این نوع از دایورجنس در کانال صعودی و در انتهای یک روند اصلاحی تشکیل میشود.
-
واگرایی مخفی منفی (Hd-)
بهصورت کلی این نوع دایورجنس در تحلیل تکنیکال درست برعکس نوع مخفی مثبت است. میان ۲ سقف قیمتی ایجاد میشود؛ یعنی نوع مخفی منفی وقتی ایجاد میشود که در اندیکاتور سقف نخست پایینتر از سقف دوم قرار گرفته باشد، ولی در نمودار قیمت سقف نخست بالاتر از سقف دوم قرار داشته باشد.
اساساً مشاهده چنین حالتی، افزایش قدرت فروشندگان و کاهش قدرت خریداران و همچنین کاهش قیمت سهم را به ما نشان خواهد داد. درنتیجه اینکه نوع Hd- در کانال نزولی و در انتهای یک روند اصلاحی ایجاد میشود.
۳- واگراییهای زمانی در تحلیل تکنیکال (TD)
این نوع از دایورجنس در تحلیل تکنیکال با استفاده از فیبوناچی زمانی انجام میشود و وقتی تشکیل میشود که بین قیمت و زمان تضاد وجود داشته باشد. اساساً دایورجنس زمانی طی یک روند اصلاحی ایجاد میشود. هنگامیکه در یک روند اصلاحی، نمودار قیمت نسبت به روند قبلی خود ضعف نشان دهد، نوع زمانی رخ خواهد داد.
بهطورکلی برای داشتن معاملات موفق با استفاده از این نوع واگرایی، باید زمانی که قدرت خریداران زیاد است خرید خود را انجام دهیم و برعکس زمانی که قدرت فروشندگان زیاد است از خرید سهم اجتناب کرده و نسبت به فروش اقدام کنیم. دایورجنس زمانی خود به ۲ نوع زمانی معمولی و هوشمند تقسیمبندی میشود
-
دایورجنس زمانی معمولی (RTD)
بهصورت کلی وقتی تعداد کندلهای روند اصلاحی جدید بیشتر از تعداد کندلهای روند اصلاحی قبلی باشد، این نوع دایورجنس در تحلیل تکنیکال به وجود میآید؛ به بیانی دیگر زمانی که نمودار قیمت بیش از سطح ۱۰۰ درصد فیبوناچی را اصلاح کند، این نوع واگرایی رخ میدهد. از طرفی، وقوع Divergence زمانی معمولی، نشاندهنده قدرت زیاد خریداران و فروشندگان در یک روند اصلاحی است. همچنین با ترسیم فیبوناچی بازگشتی زمانی میتوان دایورجنس زمانی معمولی را مشاهده کرد.
-
دایورجنس زمانی هوشمند (STD)
اساساً وقتی تعداد کندلهای روند اصلاحی جدید کمتر از تعداد کندلهای روند اصلاحی قبلی باشد، این نوع از واگرایی (دایورجنس زمانی هوشمند)در تحلیل تکنیکال رخ میدهد؛ به بیانی دیگر در دایورجنس زمانی هوشمند (STD)، روند اصلاحی قبلی در مدتزمان کوتاهتری طی شده است. از طرفی برای مشاهده این نوع از دایورجنس زمانی هوشمند، بایستی فیبوناچی بازگشتی زمانی را ترسیم کرد
تفاوت میان دایورجنس و تأییدیه
بهطورکلی واگرایی وقتی رخ میدهد که قیمت و اندیکاتور به تریدر اطلاعات متفاوتی دهند، ولی تأییدیه وقتی است که اندیکاتور و روندهای قیمت (حتی چندین اندیکاتور مختلف)، اطلاعاتی مشابه را درباره قیمت یک دارایی و وضعیت بازار در اختیار تریدر قرار دهند.
اساساً در حالت ایدهآل، تریدرها برای ورود به معاملات خود، به تأییدیهها نیاز دارند؛ چراکه اگر قیمتها به بالا حرکت کنند، تریدرها انتظار دارند اندیکاتور مورد استفاده آنها نیز این مطلب را تأیید کند که روند صعودی قیمت کماکان ادامه خواهد داشت.
استفاده از واگراییها چه محدودیتهای را به همراه خواهد داشت؟
همانطور که درباره کلیه ابزارهای رایج در تحلیل تکنیکال بازارهای مالی نیز صادق است، تریدرها و تحلیلگران باید از ترکیبی از اندیکاتورها و ابزارهای دیگر در تحلیل تکنیکال برای اخذ تأییدیه واگرایی استفاده کنند. درحقیقت دایورجنس در تمامی بازگشتهای قیمتی رخ نمیدهد؛ از اینرو تحلیلگران و تریدرها باید سایر روشهای کنترل ریسک یا تحلیل بازار را نیز برای بررسی روندهای قیمتی و تخمین احتمال بازگشت قیمت استفاده کنند.
با این حال وقتی دایورجنسها اتفاق میافتند، لزوماً به این معنا نخواهند بود که قیمتها بهزودی بازگشت را تجربه خواهند کرد. درحقیقت آنها میتوانند برای مدتزمانی طولانی ادامه پیدا کنند؛ از اینرو تنها اتکا به آنها میتواند به ضرر و زیان زیادی برای تریدرها منجر شود؛ بهویژه وقتی قیمت به شکلی که پیشبینیشده باشد، عمل نکند.
استراتژیهای رایج برای استفاده از دایورجنس
در این بخش قصد داریم چند مورد از رایجترین و محبوبترین استراتژیهایی را که در استفاده از واگرایی بهوسیله تریدرها استفاده میشود، عنوان کنیم.
استراتژی خرید بهوسیله واگرایی معمولی مثبت (RD+)
استراتژی خرید با استفاده از نوع معمولی مثبت (RD+) در تحلیل تکنیکال بدین شکل است که ابتدا خط روند نزولی سهم ترسیم میشود. درحقیقت برای شناسایی نوع معمولی مثبت، باید صبر کنیم تا قیمت با یک کندل قدرتمند مثبت و با حجمی بالا که در دایورجنس رخ میدهد، خط روند ترسیمشده را بهسوی بالا قطع کند.
از طرفی پس از بروز چنین موردی میتوان نسبت به خرید آن سهم یا دارایی اقدام کرد. بهطورکلی برای کسب سود از طریق این استراتژی، باید انواع مثبت را شناسایی و در روند صعودی دارایی مدنظر خود اقدام به خرید کرد. همچنین همواره باید این نکته را درباره این استراتژی مدنظر قرارداد که هر وقت قیمت خط روند ترسیمشده را به سمت پایین قطع کند، باید حد ضرر را فعال کرده و از دارایی خریداریشده خارج شویم.
استراتژی خرید بهوسیله واگرایی مخفی مثبت (HD+)
استراتژی خرید بهوسیله نوع مخفی مثبت (HD+) به این شکل است که باید قله تشکیلشده در دارایی مدنظر را بهعنوان مقاومت در نظر گرفت. درواقع در این استراتژی، وقتی نمودار قیمتی به سمت بالا حرکت کرده و از قله عبور کند، باید اقدام به خرید کرد. همچنین در این استراتژی، بررسی دایورجنسهای مثبت و شناسایی روند صعودی دارایی مدنظر، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
از طرفی در این استراتژی بهتر است تا حد ضرر را در حدود 2 تا 3 درصد زیرخط مقاومتی که قله را تشکیل داده است، قرار دهیم. نتیجه اینکه با عبور قیمت نهایی دارایی از 2 تا 3 درصد زیرخط مقاومت، باید اقدام به فروش دارایی کنیم. اساساً این استراتژی با استفاده از شناسایی دایورجنس و اندیکاتور RSI انجام میشود. درحقیقت طی این استراتژی، بعد از آنکه Divergence مشاهده شد، باید اندیکاتور RSI را بررسی کرده و اگر سطح 50 را به سمت بالا قطع کرده بود، اقدام به خرید کرد. همچنین باید دقت داشته باشیم که اگر RSIسطح 50 را به سمت پایین قطع کند، باید حد ضرر را فعال کرده و اقدام به فروش کنیم.
استراتژی خروج بهوسیله دایورجنس
برای خروج از سهم بهتر است از نوع واگرایی منفی در بورس استفاده نشود. برای خارجشدن از سهم باید استراتژی خاصی داشته باشیم؛ زیرا ممکن است در زمانی که حد ضرر را فعال میکنیم، دایورجنس موردنظر ما رخ ندهد. در استراتژی خروج از سهم با استفاده از دایورجنس در بورس بهتر است با استفاده از تکنیکال سود مورد انتظار را پیشبینی کرد.
روش دیگری که میتوان استفاده کرد این است که سودی حدود 15 تا 20 بعد از ورود به سهم در نظر گرفته شود و در این هنگام زمانی که قیمت سهم به این هدف رسید، باید حد ضرر را فعال کرد و زمانی که قیمت سهم حدود 6 درصد زیر بیشترین قیمت پایانی نزول کرد از سهم خارج شد.
نکات اساسی درباره استفاده از واگرایی
- این مفهوم میتواند میان روندهای قیمتی یک دارایی و تقریباً هر نوع اطلاعات تکنیکالی یا بنیادی آن دارایی اتفاق بیفتد. با این حال دایورجنس بهطور معمول بهوسیله تحلیلگران تکنیکال و زمانی که قیمتها در مسیری عکس مسیر اندیکاتورهای تکنیکال حرکت میکند، استفاده میشود.
- Divergence مفهومی نیست که بتوان تنها به آن اتکا کرد و باید در نظر داشت که این مفاهیم هیچگونه سیگنال معاملاتی به ما نمیدهد. درحقیقت دایورجنسها میتوانند برای زمان زیادی، بدون رخدادن هرگونه تغییر در روندهای قیمتی اتفاق بیفتند.
- دایورجنسها در تمامی بازگشتهای قیمتی بزرگ رخ نمیدهد، بلکه تنها در برخی از آنها رخ خواهد داد.
- دایورجنسهای مثبت بیانگر قابلیت شروع روندهای قیمتی به سطوح بالاتر در آیندهای نزدیک خواهد بود. درواقع این حالت وقتی اتفاق میافتد که قیمت در حال حرکت به سمت سطوحی پایینتر باشد، ولی اندیکاتور تکنیکال دائماً به سمت بالا حرکت کند.
- دایورجنس منفی بیانگر افت قیمت در آینده است. درحقیقت Divergence منفی زمانی اتفاق میافتد که قیمت به سمت بالا حرکت کند، ولی اندیکاتور تکنیکال بهصورت مداوم در حال افت باشد.
- اگر Divergence روی سطوح حمایتی و مقاومتی قدرتمند ایجادشده یا نقاط بازگشتی روی سطوح معتبر فیبوناچی قرار بگیرند، تحلیل ما از اعتبار و دقت بیشتری برخوردار خواهد بود.
- اگر Divergence را در زمان شکست خطوط حمایتی و مقاومتی مشاهده کنیم، احتمال اینکه شکست مدنظر ما نامعتبر بوده و سطوح شکست شده پس گرفته شوند، وجود خواهد داشت.
- از آنجا که RD مربوط به تغییر روند و Hard Divergence نیز مربوط به اصلاح روند است، در زمان شکست خطوط روند، باید منتظر RD بوده و در زمان یک بازگشت قیمتی نیز منتظر HD باشیم.
- اگر تعدادی از اسیلاتورها، دایورجنس را تأیید کنند، ولی تعدادی دیگر آن را تأیید نکنند، این موضوع نشان از قدرت کمتر آن دارد و در چنین شرایطی باید از اندیکاتور MACD برای تأیید آن استفاده کنیم.
- اعتبار این سیگنالها در نواحی اشباع یا سطوح کلیدی اندیکاتورها، بسیار بیشتر خواهد بود؛ برای مثال اگر در محدوده RSI بالای 70، دایورجنس منفی باشد، احتمال ریزش قیمت بسیار بیشتر خواهد بود.
- اگر تأیید Divergence بهوسیله چندین اسیلاتور گوناگون انجام شود، اعتبار و قدرت آن بهمراتب بیشتر خواهد بود.
سخن پایانی
برای تحلیلگران و تریدرهای بازارهای مالی، واگرایی یکی از مهمترین ابزارها جهت تخمین روند یک دارایی خواهد بود. درحقیقت از دایورجنس برای تشخیص روندهای قیمتی داراییهای مختلف استفاده میشود. از طرفی، با وجود اینکه این مفهوم در خلاف جهت مسیر حرکت قیمتی یک دارایی رخ میدهد، میتوان با استفاده از آن، اقدام به کسب سود کرد.
با این حال این ممکن است مسیر حرکتی آن دارایی کامل نشده و نتوان بهطور صحیح Divergence را تشخیص داد؛ از اینرو بههیچوجه نباید مبنای خرید خود را تنها روی آن قرارداد و پیشنهاد میشود در کنار آن، از دیگر ابزارهای تحلیل تکنیکال نیز استفاده کرد.
اساساً پیشنهاد میشود از اندیکاتورهای MACD و RSI برای تشخیص دایورجنسها استفاده کنید. درحقیقت اگر بخواهید از اندیکاتور RSI برای تشخیص این سیگنالها استفاده کنید، بایستی ترازهای زیر 30 و بالای 70 را بررسی کنید.
از طرفی برای استفاده صحیح از این مفهوم، پیشنهاد میشود از استراتژیهای مشخصی استفاده کنید. چراکه با تکیه بر یک استراتژی مناسب میتوان در بازارهای مالی به کسب سود رسید. با این حال اگر بخواهیم بهطور خلاصه استراتژیهای استفاده از دایورجنس را بیان کنیم، باید همواره موارد زیر را به خاطر داشته باشید:
- در انتهای روند صعودی، در سقفهای قیمتی باید انتظار ایجاد RD منفی و انتظار ریزش قیمتی را داشته باشیم.
- در بخش میانی روندهای صعودی، باید در کفهای قیمتی انتظار ایجاد HD مثبت و درنتیجه انتظار ادامه روند صعودی را داشته باشیم.
- در انتهای یک روند نزولی، باید در کفهای قیمتی انتظار ایجاد RD مثبت و انتظار رشد قیمتی را داشته باشیم.
- در بخش میانی روندهای نزولی، باید در سقفهای قیمتی انتظار ایجاد HD منفی و انتظار ادامه روندهای ریزشی را داشته باشیم.
پرسشهای متداول
Divergence زمانی اتفاق میافتد که قیمت یک دارایی در نمودار قیمتی آن، برخلاف اندیکاتور عمل کند. درواقع دایورجنس میتواند بیانگر بازگشت یک دارایی از روند خود یا ادامه اصلاح روند پیشین خود باشد. همچنین دایورجنسها میتوانند مانند الگوهای بازگشتی عمل کنند یا اینکه مثل یک الگوی ادامهدهنده باشند.
بهطورکلی دایورجنسها پیشبینیهای متفاوتی را درباره روندهای قیمتی انجام میدهند؛ از اینرو انواع گوناگونی دارند که عبارتاند از دایورجنس معمولی منفی (RD-)، دایورجنس معمولی مثبت (RD+)، دایورجنس مخفی مثبت (HD-)، دایورجنس مخفی منفی (HD-) و دایورجنس زمانی (Time Divergence).
اساساً این مشاهده نشان از تردید خریداران و فروشندگان در معاملات دارد. درواقع Divergence نشاندهنده ضعف معاملات است و به پیشبینی ادامه روندهای قیمتی یک دارایی کمک شایانی میکند؛ از اینرو با یادگیری دایورجنسها و انجام معاملات با تکیه بر شناسایی آنها در نمودارهای قیمتی داراییهای گوناگون، میتوان ریسک معاملاتی را به حداقل رساند و معاملاتی با سود بالاتر را تجربه کرد.
اساساً در TD، تضاد رفتاری میان قیمت و زمان است که مدنظر قرار داده میشود. درحقیقت Time Divergence درواقع ضعف قیمت در حرکت اصلاحی نسبت به حرکت قبلی خود را نشان میدهد.
در این نوع دایورجنس، هیچگونه میلی به چرخش در بازار وجود ندارد و پیشبینی بر این اساس است که روند پیشین ادامه پیدا کند.





























