معامله گران بورسی، برای انجام معاملاتشان در طی روز، از سه نمودار خطی، کندل استیک و میله ای استفاده می کنند. در این بین، انواع کندل (Candle) به این دلیل که به راحتی قابل استفاده هستند و نوسانات قیمت را بهتر پوشش می دهند، بسیار پرکاربردتر هستند.

کندل چیست؟

کندل یک نوع نمودار قیمتی است که با کمک آن می توان قیمت های بالا، پایین، بازشدن و بسته شدن یک اوراق بهادار در یک دوره زمانی مشخص را نشان داد.

کندل استیک در لغت به معنای شمعدان است و جالب است که بدانید، فروشندگان برنج در ژاپن اولین افرادی بودند که از کندل ها برای شناسایی قیمت بازار وشتاب قیمتی در بازارهای مالی استفاده کردند.

از کندل استیک ها زمانی استفاده می شود که تغییرات قیمت سهم دارای روند باشد. الگوهای کندل استیک معمولاً در نقاط حمایت و مقاومت سهم (اگر الگویی تشکیل شده باشد) مورد توجه قرار می گیرند و انتخاب قیمت های مناسب برای خرید سهام جزیی از نقاط قوت الگوهای کندل استیک است.

این در حالی است که این الگوها برای قیمت های خروج از سهم معمولأ عملکرد مناسبی ندارند. نمودارهای شمعی، احساسات و هیجانات سرمایه گذاران در بازار را به شکل تصویری در می آورند، به این ترتیب تحلیلگران تکنیکال می توانند زمان مناسب خرید و فروش را با بررسی و تحلیل این نمودارها تشخیص دهند.

به همین دلیل است که کندل ها، یک تکنیک بسیار مناسب برای ارزیابی دارایی هایی مانند سهام، معاملات فارکس و معاملات آتی محسوب می شوند.

اجزای نمودار شمعی

نمودار شمعی از دو بخش بدنه اصلی و سایه تشکیل شده است. بدنه اصلی شمع نشان دهنده قیمت آغاز و پایان معامله است و بخش دیگر شامل دو خط است که به سایه مشهور شده است. خط بالایی را سایه بالایی و خط پایینی را سایه پایینی می گویند.

دامنه نوسان سهم در طول دوره زمانی مورد داد و ستد توسط سایه ها نمایش داده می شود. اگر قیمت باز شدن کندل (شمع) پایین تر از قیمت بسته شدن آن باشد به عبارتی با افزایش قیمت روبرو شده باشد کندل تو خالی، سفید و یا سبزرنگ است.

اگر قیمت باز شدن کندل بالاتر از قیمت بسته شدن آن باشد سهم با کاهش قیمت روبرو شده و کندل آن توپر، مشکی یا قرمزرنگ خواهد بود. به قسمتی از کندل که بیرون از محدوده قیمت های باز و بسته شدن قرار دارد، سایه (shadow) می گویند.

در ادامه با اجزای کندل استیک ها بیش تر آشنا می شویم:

پایه و اساس نمودارهای شمعی

انواع کندل

کندل چکش (Hammer)

الگوی چکش معمولأ در یک روند نزولی و در انتهای آن شکل می گیرد. این الگو دارای سه خصوصیت اصلی است که عبارت است از:

  1. بدنه کندل که در قسمت بالای آن است.
  2. سایه پایینی بلند (دو تا سه برابر اندازه بدنه).
  3. نداشتن سایه بالایی (سایه بالایی خیلی کوتاه) است.

اگر رنگ بدنه سفید باشد نشان دهنده قدرت بالای الگو برای بازگشت است. بدین معنی که قیمت سهم به سمت افزایش خواهد رفت.

کندل ستاره صبحگاهی

این الگو دارای سه شمع است. مهم ترین نتیجه ای که از الگوی ستاره صبحگاهی استنباط می شود، شروع روند صعودی در انتهای روند نزولی است. معمولأ این الگو در انتهای روند نزولی شکل می گیرد که هر شمع شامل پیامی است.

  • شمع اول، نزولی و پرقدرت است.
  • شمع دوم که معمولأ فاقد بدنه بزرگ و سایه است، می تواند به شکل صعودی یا نزولی شکل بگیرد.
  • شمع سوم نسبت به شمع دوم حالت صعودی دارد.

کندل سه سرباز سفید

این الگو که نقطه مقابل الگوی سه کلاغ سیاه است، معمولاً در یک روند صعودی شکل می گیرد و حاوی پیام های مثبت و خوشحال کننده برای معامله گران است.

این الگو دارای سه شمع با رنگ سفید است که به صورت صعودی و پشت سر هم تشکیل می شوند. الگوی سه سرباز سفید، بیان می کند که خریداران پر قدرتی در سهم حضور دارند و معمولاً بعد از مشاهده این الگو، قیمت سهم افزایش می یابد.

کندل ماروبزو (Marubozu)

ماربزو به دو دسته مشکی و سفید تقسیم می شود:

  • ماروبزو مشکی: زمانی خود را به نمایش می گذارد که کندل روند نزولی را تجربه کند و سایه بالایی و پایینی در آن دیده نشود. فشار بیش تر فروشندگان ازجمله نتایجی است که از این نوع کندل استنباط می شود. در چنین حالتی، قیمت باز شدن برابر قیمت سقف و قیمت بسته شدن برابر قیمت کف است.
  • ماروبزو سفید: زمانی خود را به نمایش می گذارد که کندل روند صعودی را تجربه کند و سایه بالایی و پایینی دیده نشود. فشار بیش تر خریداران ازجمله نتایجی است که از این نوع کندل استنباط می شود. در این حالت قیمت باز شدن برابر قیمت کف و قیمت بسته شدن برابر قیمت سقف است.

           

کندل هارامی (Harami)

واژه هارامی، ریشه ژاپنی دارد و به معنی باردار بودن است. این الگو شامل دو کندل است که کندل اول نقش والده (مادر) و کندل دوم نقش فرزند را دارد.

متوقف شدن و یا کند شدن روند حرکت، مهم ترین نتیجه ای است که پس از مشاهده این کندل می توان به آن پی برد. معمولأ رنگ کندل ها در این الگو متفاوت است.

به طور مثال اگر کندل مادر سفید باشد کندل کودک به رنگ مشکی است. رنگ سفید به معنای مثبت بودن و رنگ مشکی به معنای منفی بودن است.

کندل چکش معکوس (Inverted Hammer)

این الگو شباهت زیادی به الگوی چکش دارد، الگوی چکش معکوس همانند الگوی چکش در انتهای روند نزولی شکل می گیرد.

در این نوع الگو، بدنه در انتهای آن قرار دارد و اندازه بدنه یک دوم سایه بالایی است. رنگ بدنه سفید در این الگو، نشان دهنده قدرت بیش تر الگو برای بازگشت روند است.

کندل ستاره عصرگاهی

این الگو شامل سه شمع است. مهم ترین خروجی این الگو شروع روند نزولی در انتهای روند صعودی است. وضعیت شمع ها در این الگو به شکل زیر است:

  • شمع اول: صعودی و بسیار پرقدرت
  • شمع دوم: بدنه شمع دوم کوچک و معمولاً دارای سایه نیست.
  • شمع سوم: نزولی

 

کندل دوجی (Doji)

مفهوم دوجی اشاره به نمودارهای شمعی دارد که قیمت شروع و پایان در آن یکسان است. دوجی ها دارای بدنه نازک هستند که معمولأ به صورت یک خط نازک و باریک نشان داده می شوند.

تردید بین خریداران و فروشندگان سهم، مهم ترین نتیجه ای است که از دوجی ها استنباط می شود. در بعضی از حالات، دوجی های بعد از ماروبزو سفید دیده می شوند.

این حالت نشان می دهد که خریداران قوت خود را ازدست داده اند و برای ادامه روند صعودی سهم، نیاز به خریداران جدید است.

حال اگر دوجی بعد از ماروبزو سیاه دیده شود، نشان می دهد که فروشندگان سهم کم هستند و برای ادامه روند نزولی سهم نیاز به فروشندگان جدید با قوت بیش تری است.

 

 

کندل دارآویز (Hanging Man)

این نوع الگو در انتهای روند صعودی تشکیل می شود و بیانگر تغییر الگو به سمت روند نزولی است (در خط مقاومت سهم تشکیل می شود). در این الگو بدنه کندل در بالای آن است و از مهم ترین خصوصیات این نوع الگو به شمار می آید.

از دیگر خصوصیات این نوع کندل می توان به این نکته اشاره کرد که اندازه سایه پایین حداقل دو برابر بدنه کندل است. معمولأ این نوع کندل سایه بالایی ندارد یا این که سایه بالایی آن بسیار کوتاه است. رنگ بدنه مشکی نشانگر قدرت بالای الگو برای برگشت را نشان می دهد.

 

 

کندل ستاره ثاقب (Shooing Star)

الگوی ستاره ثاقب در انتهای روند صعودی شکل می گیرد. در این نوع از الگو، بدنه در انتهای پایینی آن است و اندازه سایه بالایی آن دو برابر بدنه است.

کندل انبرک پایینی

این الگو دارای دو شمع با رنگ های متفاوت است. در ابتدا شمع نزولی که به رنگ مشکی است تشکیل می شود. اندازه بدنه شمع نزولی، بزرگ بوده و این شمع فاقد سایه است.

پس از تشکیل شمع اول نوبت به تشکیل شمع دوم می رسد که شمع دوم در محدوده قیمتی شمع اول خواهد بود. شمع دوم معمولاً به صورت دوجی یا چکش معکوس شکل می گیرد.

 

کندل سه ستاره صعودی

این الگو نیز از سه شمع تشکیل شده است. اگر بین شمع اول و دوم یک شکاف نزولی و بین شمع دوم و سوم یک شکاف صعودی تشکیل شود، می تواند پیامی مبنی بر تغییر روند از نزولی به صعودی از آن استخراج کرد.

 

کندل پوشاننده صعودی

دو شمع در این الگو وجود دارد که دارای رنگ های متضاد است. این الگو در انتهای روند نزولی تشکیل می شود. شمع دوم که دارای بدنه به رنگ سفید است بیانگر روند صعودی است.

در این الگو شمع دوم کل شمع اول را که به رنگ مشکی است، پوشش می دهد. در الگوی پوشاننده صعودی، وجود و یا عدم وجود سایه ها مهم نیست.

کندل سه مکعب سفید

این الگو دارای سه شمع است که همگی به رنگ سفید هستند. بین شمع ها شکاف نزولی وجود دارد که بیانگر تغییر بسیار پرقدرت روند نزولی به صعودی است. روند همه ی شمع ها در این الگو صعودی است.

کندل ابر تیره

این الگو دارای دو شمع است که رنگ های متفاوتی دارند. رسیدن سهم به قیمت مقاومت ازجمله مهم ترین نتایجی است که می توان از این الگو برداشت کرد. هر دو شمع در این الگو، دارای بدنه بزرگ است.

ابتدا شمع اول با رنگ سفید تشکیل می شود و سپس شمع دوم که حداقل ۵۰ درصد از شمع اول را پوشش داده است شکل می گیرد. اگر این شمع ها در نقاطی بالاتر از سایر شمع ها شکل بگیرند بیانگر تغییر روند از صعودی به نزولی است.

کندل رسوخ گر

این الگو نقطه مقابل الگوی ابر تیره است. در این الگو، ابتدا شمع مشکی تشکیل می شود و سپس شمع سفید که حداقل ۵۰ درصد از شمع مشکی را پوشش می دهد، شکل می گیرد. افزایش قیمت سهم و تغییر روند از نزولی به صعودی ازجمله نتایج قابل استنباط از این الگو است.

کندل سه کلاغ سیاه

این الگو معمولاً برای معامله گران نشانگر خبرهای بد در قیمت سهم است. ادامه روند نزولی و ادامه کاهش قیمت سهم از مهم ترین نتایج مشاهده این الگو است. این الگو دارای سه شمع است که با رنگ های مشکی و پشت سر هم تشکیل می شود و معمولاً اندازه آن ها با یکدیگر برابر است.

 

کندل سه خط حمله

معمولاً از این الگو به تنهایی استفاده نمی شود. الگوی سه خط حمله، دارای سه شمع به شکل نزولی است که بعد از این سه شمع، یک شمع با بدنه بزرگ به صورت نزولی شکل می گیرد. بازگشت قیمت به محدوده باز شدن شمع اول، مهم ترین نتیجه ای است که از الگوی سه خط حمله استخراج می شود.

کندل تاسوکی رو به پایین

این الگو از سه شمع تشکیل شده است که دو شمع آن به صورت نزولی (مشکی) و یکی از شمع ها به صورت صعودی (به رنگ سفید) است. همانند شکل زیر شمع صعودی در میان شکاف قیمتی شمع اول و دوم شکل گرفته است. دو شمع نزولی، نشانگر قدرت فروشندگان است و شمع سفید و صعودی نشانگر شناسایی سود توسط فروشندگان است.