برای سرمایه‌گذاری در بازار کریپتوکارنسی باید با بسیاری از اصطلاحات و تکنیک‌های سرمایه‌گذاری در این بازار و بازارهای دیگر آشنا باشیم. آشنایی با علم تحلیل تکنیکال یکی از موارد مهم در بازار ارزهای دیجیتال است. در این مقاله از سری مقالات آموزشی ارز دیجیتال، شما را با یکی از کاربردی‌ترین ابزارهای مورد استفاده از تحلیل تکنیکال به نام ابر ایچیموکو آشنا کنیم؛ پس تا پایان مطلب با ما همراه باشید.
ابر ایچیموکو چیست؟ (Ichimoku Cloud)
Ichimoku Cloud مجموعه‌ای از شاخص‌های فنی است که سطوح حمایت و مقاومت و همچنین حرکت و جهت روند را نشان می‌دهد. این کار با گرفتن میانگین‌های متعدد و رسم آن‌ها روی نمودار انجام میشود. همچنین از این ارقام برای محاسبه یک «ابر» استفاده می‌کند که پیش‌بینی می‌کند قیمت ممکن است در آینده حمایت یا مقاومت پیدا کند. ابر ایچیموکو را Goichi Hosoda، روزنامه‌نگار ژاپنی توسعه داد و در اواخر دهه 1960 منتشر شد. ایچیموکو نقاط داده‌ای بیشتری در مقایسه با نمودار شمعی استاندارد ارائه می‌دهد؛ درحالیکه در نگاه اول پیچیده به نظر می‌رسد. کسانی که با نحوه خواندن نمودارها آشنا هستند، اغلب درک آن را با سیگنال‌های معاملاتی کاملاً تعریف‌شده آسان می‌دانند.
اندیکاتور ایچیموکو چیست؟
اندیکاتور ایچیموکو را می‌توان یکی از قوی‌ترین سیستم‌های معاملاتی امروزی دانست که مانند کندل استیک‌ها توسط ژاپنی‌ها ایجاد شده است. این اندیکاتور می‌تواند در انواع بازارهای مالی مانند سهام، کالا، ارزها، اوراق قرضه و… استفاده شود. در ژاپنی معنای کلمه ایچیموکو «تعادل در یک نگاه است» و عملکردهای بسیار خوبی را در بازه‌های زمانی مختلف از هفتگی تا یک دقیقه‌ای ارائه می‌دهد. ابر ایچیموکو مهم‌ترین بخش این اندیکاتور است و معامله‌گر می‌تواند به‌کمک آن در لحظه متوجه صعودی یا نزولی‌بودن روند شود.
نحوه کار ایچیموکو (Ichimoku Cloud)
- ابر ایچیموکو از پنج خط یا محاسبات تشکیل شده است که دو مورد آن‌ها شامل یک ابر است که در آن تفاوت بین دو خط در سایه است.
- این خطوط شامل میانگین 9 دوره (خط تغییر روند یا تنکان سن)، میانگین 26 دوره (خط استاندارد یا کیجون سن)، میانگین خط روند و خط استاندارد (خط پیش‌رو یا سنکو اسپن آ) میانگین 52 دوره (خط پیش‌رو یا سنکو اسپن بی) و خط قیمت پایانی در 26 دوره گذشته (خط تأخیر یا چیکو اسپن) است.
- ابر، بخش کلیدی نشانگر است. وقتی قیمت زیر ابر است، روند نزولی و زمانی که قیمت بالاتر از ابر است، روند صعودی خواهد بود.
- سیگنال‌های روند بالا درصورتی تقویت می‌شوند که ابر در همان جهت قیمت حرکت کند؛ برای مثال، در طول یک روند صعودی، بالای ابر به سمت بالا حرکت می‌کند، یا در طول یک روند نزولی، پایین ابر در حال حرکت به پایین است.
اجزای ایچیموکو
ایچیموکو ۵ خط دارد که 2 خط آن، ابر ایچیموکو (Ichimoku Cloud) را تشکیل می‌دهند. این خطوط عبارت‌اند از:
– تنکانسن
– کیجونسن
– سنکو A
– سنکو B
– چیکو
در ادامه به تعریف و ارائه فرمول هرکدام از این اجزا می‌پردازیم:
-
تنکانسن
تنکانسن یا خط تبدیل (Conversion Line) به‌کمک میانگین بیشترین قیمت بالا و کمترین قیمت پایین، در ۹ دوره قبلی محاسبه میشود.
-
کیجونسن
کیجونسن یا خط پایه (Base Line) از محاسبه میانگین بیشترین قیمت بالا و کمترین قیمت پایین در ۲۶ دوره قبل حاصل میشود. همانند تنکانسن این خط می‌تواند هر چارچوب زمانی را در برگیرد.
-
سنکو A
به میانگین دو بخش تنکان و کیجون، سنکو A می‌گویند. این خط در اندیکاتور ایچیموکو، ۲۶ روز آتی را پیش‌بینی می‌کند.
-
سنکو B
به میانگین بیشترین نقطه بالا و کمترین نقطه پایین در ۵۲ روز گذشته سنکو B می‌گویند. با استفاده از این خط می‌توان ۲۶ روز آینده را پیش‌بینی کرد.
-
ابرکومو
کومو را می‌توان مهم‌ترین بخش ساختار ایچیموکو دانست. نام دیگر کومو ابر است. کومو یا ابر به فضای بین ۲ خط سنکو گفته میشود. A و سنکو B
-
چیکو
چیکو در زبان ژاپنی به معنای دره کم‌عمق و به زبان ساده، خطی است که قیمت فعلی را با قیمت ۲۶ روز قبل بررسی و مقایسه می‌کند.
فرمول های محاسباتی اجزای ایچیموکو
PH= بالای دوره
PL=پایین دوره
CL=خط تبدیل
در پاسخ به این پرسش که آیا لازم است خودمان محاسبات ایچیموکو را انجام دهیم، باید گفت خیر!
نیازی به انجام این محاسبات طولانی نیست، بلکه کافی است در پلت‌فرم تحلیلی مانند شکل زیر اندیکاتور ایچیموکو را انتخاب کنید تا محاسبات روی نمودار نمایش داده شود.
نحوه محاسبه ابر ایچیموکو
PH و PL بالاترین و پایین‌ترین قیمت‌هایی هستند که در طول دوره مشاهده شده‌اند؛ مانند بالاترین و پایین‌ترین قیمت‌هایی که در 9 روز گذشته درباره خط تبدیل مشاهده شده است. افزودن شاخص Ichimoku Cloud به نمودار شما محاسبات را برای شما انجام می‌دهد، اما اگر می‌خواهید آن را دستی محاسبه کنید، باید مراحل زیر را طی کنید:
- خط تبدیل و خط پایه را محاسبه کنید.
- فاصله پیش‌رو A را براساس محاسبات قبلی حساب کنید. پس از محاسبه، این نقطه داده در 26 دوره در آینده رسم میشود.
- فاصله پیش‌رو B را محاسبه کنید. این نقطه داده را 26 دوره در آینده رسم کنید.
- برای فاصله زمانی تأخیر، قیمت پایانی را 26 دوره در گذشته در نمودار رسم کنید.
- اختلاف بین فاصله پیش‌رو A و دهانه پیش‌رو B را رنگ آمیزی کنید تا شکل محدوده ابری بگیرد.
- هنگامی که فاصله پیش‌رو A بالاتر از دهانه پیش‌رو B است، ابر را سبز رنگ کنید. وقتی دهانه پیش‌رو A زیر دهانه پیش‌رو B است، ابر را قرمز کنید.
مراحل بالا یک نقطه داده ایجاد می‌کند. برای ایجاد خطوط، با پایان‌یافتن هر دوره، دوباره مراحل را طی کنید تا نقاط داده جدیدی برای آن دوره ایجاد کنید. نقاط داده را به یکدیگر متصل کنید تا خطوط و ظاهر ابری ایجاد شود.
نحوه تحلیل و سیگنال‌گیری از اجزای ایچیموکو
اگر قیمت بالای خط تنکانسن قرار گیرد، خط تنکانسن به‌عنوان حمایت عمل خواهد کرد. همچنین اگر قیمت در پایین خط تنکانسن قرار بگیرد، خط تنکانسن به‌عنوان مقاومت عمل خواهد کرد.
سیگنال‌گیری از کیجونسن
اگر قیمت بالای خط کیجونسن قرار بگیرد، خط کیجونسن به‌عنوان حمایت عمل می‌کند. همچنین اگر قیمت در پایین خط تنکانسن قرار بگیرد، خط تنکانسن به‌عنوان مقاومت عمل می‌کند.
سیگنال‌گیری از ابر ایچیموکو
اگر قیمت بالای ابر کومو قرار بگیرد، ابرکومو نقش حمایت را دارد و روند صعودی است. همچنین اگر قیمت پایین ابرکومو قرار بگیرد، ابرکومو در نقش مقاومت ظاهر میشود. گفتنی است اگر قیمت در درون ابرکومو باشد، روند خاصی وجود ندارد و بهتر است که داخل ابرکومو نظاره‌گر بازار باشیم.
ضخامت ابرکومو
میزان اهمیت و قدرت حمایت یا مقاومت ابرکومو به ضخامت ابرکومو بستگی دارد
سیگنال‌گیری از چیکو
اگر چیکو بالای نمودار قیمت قرار بگیرد، نشان‌دهنده روند صعودی است. همچنین اگر چیکو پایین نمودار قیمت قرار بگیرد، نشان‌دهنده روند نزولی است.
سیگنال‌گیری از کراس اجزای ایچیموکو
هرگاه تنکانسن در حال رشد و بالارفتن از کیجونسن رد شود، می‌توان انتظار روند صعودی از قیمت داشت و هرگاه تنکانسن به سمت پایین کیجونسن را قطع کند، در این صورت می‌توان از قیمت انتظار روند نزولی داشت.
تبصره‌ها
در کراس صعودی
اگر این قطع‌شدن در بالای ابرکومو اتفاق افتد، آن را یک سیگنال صعودی قوی به حساب می‌آوریم. اگر این قطع‌شدن در پایین ابرکومو رخ دهد، به‌عنوان یک سیگنال صعودی ضعیف در نظر گرفته میشود. همچنین اگر قطع‌شدن مذکور در میانه ابرکومو رخ دهد، آن را سیگنال صعودی خنثی به حساب می‌آوریم. در کراس نزولی روند معکوس حالات بیان‌شده در بالا صادق است.
ابر ایچیموکو به شما چه می گوید؟
- شاخص فنی اطلاعات مربوط را در یک نگاه با استفاده از میانگین‌ها نشان می‌دهد.
- زمانی که قیمت در فضای ابری قرار دارد، روند کلی صعودی است، زمانی که قیمت در زیر فضای ابری قرار دارد، نزولی است.
- هنگامی که فاصله پیش‌رو A بالا می‌رود و بالاتر از دهانه پیش‌رو B است، این به تأیید روند صعودی کمک می‌کند و فضای بین خطوط معمولاً سبز رنگ است.
- زمانی که فاصله پیش‌رو A در حال سقوط و پایین‌تر از فاصله پیش‌رو B است، این به تأیید روند نزولی کمک می‌کند. فضای بین خطوط معمولاً در این مورد قرمزرنگ است.
- معامله‌گران بیشتر موارد از ابر ایچیموکو به‌عنوان ناحیه حمایت و مقاومت با توجه به موقعیت نسبی قیمت استفاده می‌کنند.
- ابر، سطوح پشتیبانی/ مقاومت را فراهم می‌کند که می‌تواند در آینده پیش‌بینی شود. این امر، Ichimoku Cloud را از بسیاری از شاخص‌های فنی دیگر که تنها سطوح پشتیبانی و مقاومت را برای تاریخ و زمان فعلی ارائه می‌دهند، متمایز می‌کند.
تفاوت بین ابر ایچیموکو و میانگین متحرک
درحالیکه Ichimoku Cloud از میانگین‌ها استفاده می‌کند، آن‌ها با میانگین متحرک معمولی متفاوت هستند. میانگین‌های متحرک ساده قیمت‌های پایانی را می‌گیرند، آن‌ها را جمع کرده و کل آن را بر تعداد قیمت‌های بسته‌شدن تقسیم می‌کنند. در میانگین متحرک 10 دوره‌ای، قیمت‌های پایانی 10 دوره آخر اضافه و سپس بر 10 تقسیم میشود تا میانگین به دست آید.
تفاوت در محاسبات ابر ایچیموکو
اساس محاسبه آن‌ها بر پایه قیمت بالا و پایین یک دوره است که تقسیم بر 2 می‌شوند؛ درنتیجه حتی اگر تعداد دوره‌های یکسانی استفاده شود، میانگین‌های ایچیموکو با میانگین‌های سنتی متفاوت خواهد بود، اما به‌طورکلی هیچ شاخصی از شاخص دیگر برتری ندارد و تنها هرکدام اطلاعات مختلف را به روش‌های مختلف ارائه می‌دهند.
محدودیت های استفاده از ابر ایچیموکو
- نشانگر می‌تواند نمودار را با تمام خطوط شلوغ نشان دهد. برای رفع این مشکل، بیشتر نرم‌افزارهای نموداری اجازه می‌دهند خطوط خاصی پنهان شوند؛ برای مثال تمام خطوط را می‌توان پنهان کرد، جز Leading Span A و Leading Span B که ابر را ایجاد می‌کنند. هر معامله‌گر باید روی این موضوع تمرکز کند که کدام خطوط بیشترین اطلاعات را ارائه می‌دهد. سپس اگر همه خطوط سبب حواس‌پرتی میشود، می‌تواند آن‌ها را پنهان کند.
- یکی دیگر از محدودیت‌های ابر ایچیموکو این است که براساس داده‌های تاریخی است. باید توجه داش که دو مورد از این نقاط داده در آینده ترسیم می‌شوند، اما هیچ چیزی در فرمول وجود ندارد که ذاتاً پیش‌بینی‌کننده باشد. میانگین‌ها به‌سادگی در آینده ترسیم می‌شوند.
- اندیکاتور ایچیموکو همچنین می‌تواند برای مدت طولانی به‌دلیل بالاتر یا پایین‌تررفتن زیاد قیمت کارایی درستی را ارائه ندهد. در مواقعی مانند این، خط تبدیل، خط پایه و کراس اوورهای آن‌ها اهمیت بیشتری پیدا می‌کنند؛ زیرا معمولاً به قیمت نزدیک‌تر می‌شوند.
مزایا و معایب شاخص ایچیموکو
با ابر ایچیموکو و فرمول‌های مربوط به آن آشنا شدیم. استفاده و کاربرد آن را دانستیم و تفاوت این شاخص با میانگین متحرک را دریافتیم. حال نوبت به بررسی مزایا و معایب شاخص کومو است. حال پس از معرفی و بررسی ابر ایچیموکو، آشنایی با کاربردهای آن و تفاوت اندیکاتور آن با میانگین متحرک، به مزایا و معایب آن می‌پردازیم:
مزایا
- قابل استفاده در بازه‌های زمانی 20 تا 50 روزه
- نشان دادن نقاط حمایت و مقاومت در تمامی بازه های زمانی
- نشان دادن نقاط مقاومت و حمایت به صورت دامنه ابری نه یک خط
- از آنجا که هرچقدر میزان ابر پهن‌تر باشد نوسانات و خطرات بازار بیشتر است، بنابراین با استفاده از ایچیموکو می‌توان میزان نوسان بازار را نیز مشاهده کرد.
معایب
- وجود 5 خط بر روی نمودار آن سبب ایجاد شلوغی، پیچیده‌تر شدن کارها، بهم خوردن تمرکز معامله‌گر و در پی آن بالا رفتن خطا میشود.
- نیاز به استفاده از نرم افزارهایی که امکان مخفی کردن خطوط نمودار را برای ما فراهم کند.
- عدم وجود فرمول یا شاخصی مشخص برای تشخیص نقاط قیمتی یا میانگین متحرک آینده
- نشان دادن میانگین متحرک آینده تنها با دو خط
- عدم امکان استفاده از شاخص ایچیموکو در روندهای طولانی مدت به دلیل پایین آمدن دقت کار و عدم توانایی در پیش بینی دقیق دامنه قیمتی
اعداد مهم در ایچیموکو
اعداد اصلی که برای محاسبه ابر ایچیموکو استفاده می‌شوند، 9، 26 و 25 هستند. افراد بسیاری دلیل استفاده گوئیچی از این اعداد را برای محاسبه شاخص ایچیموکو دنبال می‌کنند، اما درواقع مسئله مهم این است که این اعداد بسیار دقیق عمل می‌کنند و با وجود اینکه افراد زیادی به‌کمک آزمون و خطا به‌دنبال تجربه‌های جدیدی هستند، هنوز نتوانسته‌اند اعدادی به دقیقی اعداد معرفی‌شده توسط گوئیچی بیایند که در چارچوب‌های زمانی مختلف خود را اثبات کرده باشند. از دیگر ویژگی‌های بارز شاخص ایچیموکو می‌توان به این مقوله اشاره کرد که بدون نیاز به اسیلاتورها و اندیکاتورهای دیگر، برای تحلیل کافی هستند؛ با وجود این هنوز برخی تحلیلگران با این طرز فکر که هر سیستمی خطاهای خود را دارد، در کنار ایچیموکو از سایر اندیکارتورها نیز استفاده می‌کنند.
تأثیر قیمت گذشته و آینده در سیستم ایچیموکو
از دیگر ویژگی‌های منحصربه‌فرد ابر ایچیموکو می‌توان به تکنیک معامله‌گری پرایس اکشن اشاره کرد. به گفته گوئیچی پرایس اکشن فعلی ایچیموکو بر حرکت قیمت در آینده تأثیرگذار است. همچنین عرضه و تقاضی فعلی، خطوط حمایت و مقاومت در آن را ایجاد خواهد کرد. این سیستم به‌گونه‌ای طراحی شده که 26 دوره از زمان خود جلوتر است؛ درحالیکه شاخص‌های دیگر این ویژگی را ندارند. بی‌شک همان‌طور که قیمت‌های زمان فعلی بر قیمت‌های آینده اثر‌گذارند، قیمت‌های گذشته نیز بر قیمت زمان حال تأثیرگذار هستند. نشان‌دادن قیمت‌های 26 دوره قبل نیز از دیگر قابلیت‌های مهم در سیستم ایچیموکو است.
سخن آخر
در این مقاله، به معرفی و بررسی ابر ایچیموکو پرداختیم که گویچی هوسادا، بیش از 30 سال برای ایجاد سیستم آن وقت گذاشته است. امروزه میلیون‌ها معامله‌گر در سراسر جهان از این شاخص برای تحلیل‌های خود استفاده می‌کنند. به‌کمک ایچیموکو می‌توان روند بازار، مسیر حرکت بازار، خطوط پیش‌رو، تشخیص سطوح مقاومتی و حمایتی و… را بررسی کرد. همچنین با وجود اینکه به‌دلیل نشان‌دادن خطوط‌های بسیار روی نمودار و شلوغی بیش‌ازحد آن، ممکن است پیچیده به نظر برسد، به‌دلیل دخالت‌نکردن و وابسته‌نبودن به ذهن انسان مانند سایر روش‌های تحلیل، در تحلیل‌ها، محاسبه اندیکاتور ایچیموکو دقیق‌تر است.
از آنجا که این نمودار اطلاعات بسیاری را در اختیار تحلیلگران قرار می‌دهد، ممکن است برای افراد آماتور بسیار گیج‌کننده باشد؛ بنابراین به این افراد توصیه میشود به‌جای استفاده از ایچیموکو در ابتدا کار خود را با شاخص‌های پایه‌ای‌تر آغاز کنند. در پایان باید گفت با وجود اینکه چالش‌های بسیاری درباره تنظیمات ایچیموکو وجود دارد، استراتژی آن نسبتاً ساده و آسان است و برای مشاهده میزان دقیق‌بودن آن و همچنین کم‌کردن خظاهای معامله بهتر است در ترکیب با سایر روش‌ها استفاده شود.
سوالات متداول
Ichimoku Cloud مجموعه‌ای از شاخص‌های فنی است که سطوح حمایت و مقاومت و همچنین حرکت و جهت روند را نشان می‌دهد. این کار با گرفتن میانگین‌های متعدد و رسم آن‌ها روی نمودار انجام میشود. ابر ایچیموکو را گویچی هوسودا، روزنامه‌نگار ژاپنی توسعه یافت و در اواخر دهه 1960 منتشر شد.
Ichimoku Cloud نوعی نمودار است که در تحلیل تکنیکال برای نمایش حمایت و مقاومت، حرکت و روند در یک نما استفاده میشود. TenkanSen و KijunSen مشابه میانگین‌های متحرک هستند و در رابطه با یکدیگر تحلیل می‌شوند.
