واگرایی (Divergence) چیست؟ معرفی انواع آن در تحلیل ارز دیجیتال

آشنایی و تسلط به مفاهیم و ابزارهای تحلیل تکنیکال بازارهای مالی، یکی از ارکان مهم درروند معاملات چنین بازارهایی است. معامله گران موفق معمولاً با بهره مندی از این اطلاعات و تکنیک های معاملاتی، سودهای خوبی را به دست می آورند. افزایش آگاهی و سطح دانش بورسی در فرایند سرمایه گذاری از اهمیت بالایی برخوردار است؛ از این رو در این مطلب قصد داریم به یکی از مفاهیم مهم در تحلیل تکنیکال بازارهای مالی یعنی واگرایی بپردازیم.

درحقیقت امروز به سراغ یکی از ابزارهای تحلیل تکنیکال رفته ایم که برای تخمین روند سهم یا یک دارایی به کار می رود و تشخیص آن به کمک اندیکاتورها و روندهای قیمتی امکان پذیر است. این ابزار که یکی از مفاهیم پرکاربرد در بازار سهام و دیگر سایر بازارهای مالی مثل بازار ارزها و فارکس است، واگرایی یا دایورجنس نامیده می شود.

به طورکلی هدف تحلیلگران از یادگیری این مفهوم، مشاهده نوعی وارونگی میان نمودار قیمت و اندیکاتور است؛ به بیانی دیگر تحلیلگران به کمک این مفهوم می توانند به شناسایی اولیه بازگشت روند و معکوس شدن آن پرداخته و از این طریق کسب سود کنند.

درحقیقت بسیاری از تحلیل گران با استفاده از این سیگنال ایجادشده در سهم ها یا دارایی های مختلف، بهترین زمان را برای ورود به یک سهم یا دارایی تشخیص می دهند؛ از این رو پیشنهاد می کنیم برای آشنایی با این تکنیک پرکاربرد در بازارهای مالی، تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.

واگرایی (Divergence) چیست؟

واگرایی (divergence) یکی از مفاهیم موجود در تحلیل تکنیکال است که استفادۀ زیادی برای طیف وسیعی از تحلیل‌گران دارد. این موضوع در اصل به ضعف روند فعلی اشاره می‌کند. واگرایی‌ها را می‌توان از طریق اندیکاتورها شناسایی کرد؛ هر کجا که قیمت و اندیکاتور حرکتی مخالف هم داشته باشند، واگرایی رخ داده و ممکن است روند قیمت به زودی تغییر کند.

واگرایی در تحلیل تکنیکال جزو مهم‌ترین استراتژی‌ها است. برای تشخیص و یافتن واگرایی‌های مختلف می‌توان از اندیکاتورهای زیادی استفاده است. برای مثال، اندیکاتور مکدی یکی از بهترین و معتبرترین واگرایی‌ها را به کاربران نشان می‌دهد.

یکی از نکات مهمی که همۀ معامله‌گران باید به خوبی به آن توجه داشته باشند، این موضوع است که بررسی واگرایی به تنهایی برای تأیید پایان روند فعلی و شروع روند جدید مناسب نیست و معامله‌گران باید شاخص‌های متعددی را برای تغییر روند در واگرایی مورد بررسی قرار دهند.

حتی ممکن است واگرایی‌ها نتوانند چرخش روند قیمتی را تکمیل کنند و فقط باعث ایجاد نوسانات کوچکی در نمودار شوند. در کل، واگرایی‌ها نباید به تنهایی ملاکی برای تحلیلی و بررسی قیمت دارایی‌های مختلف باشند.

اندیکاتورهای مهم در واگرایی

اساساً در تحلیل تکنیکال بازارهای مالی می توان از اندیکاتورهایی که با آن ها آشنا هستیم، برای شناسایی این سیگنال در یک دارایی دیجیتال یا سهام استفاده کنیم، ولی اندیکاتورهایی که به صورت معمول به وسیله تحلیلگران حرفه ای بازار جهت تشخص دایورجنس استفاده می شوند، اندیکاتورهای MACD و  RSI هستند که از اعتبار بیشتری در این خصوص برخوردار هستند.

اهمیت این مفهوم در ارتباط با اندیکاتور  RSI اساساً دایورجنس ها نقش کلیدی را در خصوص اندیکاتور RSI بازی می کنند. در حقیقت نقش ِDivergence ها این است که بازگشت نمودار قیمت را نمایش دهند؛ یعنی با مشاهده اعدادی خارج از محدوده 30 تا 70، نشانه اخطار جدی بوده و باید به دقت آن را بررسی کرد.

درحقیقت وقتی روند صعودی باشد، باید بین نمودار قیمتی و دایورجنس اندیکاتور، تراز 70 یا بالاتر را مشاهده کنیم، ولی وقتی روند نزولی باشد، باید تراز 30 یا کمتر را مشاهده کنیم. البته این دایورجنس ها ممکن است در ترازهایی کمتر از 70 و بیشتر از 30 نیز رخ بدهد، اما اعتبار این واگرایی ها، کمتر از موارد گفته شده در بالاست و نیاز نیست آن ها را چندان جدی بگیرید.

دایورجنس ها به تریدرها کمک می کنند قدرت تقریبی قیمت فعلی دارایی را در مقایسه با قیمت هنگام بسته شدن معاملات روز قبل به دست بیاورند. از طرفی دایورجنسRSI  می تواند در تأیید نقاط ورود و خروج کمک شایانی به ما کند و مثل دیگر اندیکاتورها، بازگشت احتمالی روند قیمت را نشان دهد. درحقیقت تریدرهای حرفه ای برای اینکه بتوانند حرکات اساسی و مهم در نمودار قیمت یک دارایی را ارزیابی و احتمال بازگشت قیمت به روند قبلی را ارزیابی کنند، از این مفهوم استفاده می کنند.

اندیکاتور تشخیص واگرایی

در تحلیل تکنیکال از اندیکاتورهای زیادی می‌توان برای شناسایی واگرایی‌ها استفاده کرد که هر کدام از این موارد، مزیت‌های مخصوص خود را دارند. برخی از بهترین اندیکاتورها برای شناسایی واگرایی عبارتند از:

• مکدی (MACD)
• آر اس آی (RSI)
• استوکاستیک (Stochastic)
• سی سی آی (CCI)

البته، باید به این موضوع توجه داشته باشید که هر کدام از این اندیکاتورها به صورت جداگانه و با روش مخصوص به خود آمارهای مختلف را از نمودارهای قیمتی جمع‌آوری می‌کنند؛ ممکن است واگرایی که در یکی از این ابزارها مشخص است، در اندیکاتور دیگر مشخص و واضح نباشد. درنتیجه، تمامی موارد باید برای بررسی و به‌دست آوردن یک اندیکاتور به خوبی بررسی شوند.

قیمت‌ها و سطوح مناسب برای تشکیل واگرایی

واگرایی‌ها جزو مواردی هستند که امکان تشکیل آن‌ها در همۀ تایم فریم‌های قیمتی و نمودار بیش‌تر دارایی‌های قابل معامله مانند سهام، ارز دیجیتال و یا نمادهای فارکس وجود دارد؛ اما واگرایی‌ها (divergence) در کدام سطوح قیمتی اعتبار بیش‌تری دارند؟

همانطورکه گفته شد، واگرایی‌ها به تنهایی نباید برای تحلیل قیمت و معامله مورد بررسی قرار بگیرند. به همین علت، هیچ زمانی نباید در مورد اعتبار واگرایی‌ها در نمودارهای قیمتی مختلف، نظر قطعی ارائه کرد.

اما اگر بخواهیم سطوح و تایم فریم مناسبی را برای بررسی واگرایی‌ها مشخص کنیم، باید به سراغ بازه‌های زمانی نسبتاً بالاتر (چهار ساعت و بیش‌تر) برویم. هرچقدر واگرایی تشکیل شده در بازۀ زمانی بالاتری باشد، احتمال تغییر روند قیمت و تأثیرگذاری روی آن بیش‌تر است.

البته، واگرایی‌ها در تایم فریم‌های پایین هم می‌توانند روی قیمت تأثیرگذار باشند اما بدیهی است که واگرایی در تایم فریم‌های پایین‌تر، تأثیر کم‌تری روی نمودار قیمتی دارایی مورد نظر دارند.

Divergence چه مواردی را در اختیار ما می گذارد؟

در تحلیل تکنیکال، ممکن است این مفهوم، سیگنال یک حرکت بزرگ مثبت یا یک حرکت بزرگ منفی را در اختیار ما قرار دهد. یک دایورجنس مثبت زمانی رخ می دهد که قیمت سهم در حال ثبت کف های جدید است، ولی اندیکاتور تکنیکال مورد استفاده مانند اندیکاتور جریان پول (Money Flow Indicator) شروع به ثبت سقف های جدید می کند. بالعکس در دایورجنس منفی، قیمت سهم در حال ثبت قله های جدیدی است؛ درحالی که اندیکاتور تکنیکالی ما در حال ثبت کف های جدیدی است.

به طورکلی تریدرها می توانند از دایورجنس ها برای تخمین شتاب پایه ای قیمت یک دارایی استفاده کنند. به دست آوردن شتاب پایه ای می تواند احتمال وقوع یک بازگشت قیمتی را نشان دهد؛ برای مثال تریدرها می توانند با استفاده از اسیلاتورهایی مانند شاخص قدرت نسبی روی جدول خود استفاده کنند.

در چنین شرایطی اگر قیمت در حال صعود بوده و مرتب قله های جدیدی را ثبت می کرد، در حالت عادی اندیکاتور شاخص قدرت نسبی نیز می بایست قله های جدیدی را ثبت می کرد، اما اگر قیمت در حال ثبت قله های جدید باشد و اندیکاتور شاخص قدرت نسبی شروع به ثبت کف های جدید کند، نشان دهنده این است که امکان تضعیف روند صعودی وجود دارد.

ین موضوع همان واگرایی منفی است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت. درحقیقت در این حالت تریدرها می توانند از معامله خروج کرده یا با قرار دادن یک حد ضرر (Stop–loss) کماکان در معامله خود بمانند، اما دایورجنس مثبت در حالاتی عکس این حالت قبلی رخ می دهد. فرض کنید قیمت یک دارایی در حال تشکیل کف های جدید است، ولی اندیکاتور شاخص قدرت نسبی در حال ثبت کف های جدیدی است. در چنین حالتی سرمایه گذاران احتمالاً به این نتیجه می رسند که روند نزولی در بازار در حال تضعیف و اتمام بوده و به زودی یک بازگشت رخ خواهد داد.

حال در ادامه انواع این مفهوم را توضیح داده و به طور کامل هرکدام از آن ها را بررسی می کنیم.

انواع واگرایی ها

در حالت کلی در تحلیل تکنیکال سه نوع واگرایی داریم که عبارت اند از دایورجنس معمولی (RD)، دایورجنس مخفی (HD) و دایورجنس زمانی (TD) که هرکدام نیز به انواعی تقسیم می شوند که در ادامه تمامی آن ها را بررسی می کنیم.

۱- دایورجنس معمولی (Regular Divergence)

اساساً این نوع دایورجنس در دسته سیگنال های بازگشتی است و زمانی اتفاق میفتد که روند در حال ضعیف شدن است. درحقیقت این Divergence  خود به دو دسته مثبت و منفی تقسیم می شود.

• دایورجنس معمولی مثبت (RD+)

این سیگنال به این شکل است که روی نمودار دارایی خود شاهد قله ای بالاتر از قله پیشین باشیم، ولی در اندیکاتور متناظر با همان نقطه، قله ای پایین تر از قله قبلی داشته باشیم؛ یعنی خطی که این قله ها را به یکدیگر متصل می کند، روی نمودار به صورت صعودی بوده، اما بر روی اندیکاتور به شکل نزولی باشد.

از طرفی، این نوع سیگنال به دایورجنس منفی شهرت دارد و نشان دهنده انتهای یک روند نزولی است، ولی حتماً به این نکته نیز دقت داشته باشید که بالاترین قله باید کاملاً تشکیل شده و چند کندل پایین تر پس از آن نیز شکل بگیرد؛ از این رو تا وقتی از تشکیل بالاترین قله در نمودار مطمئن نشده باشیم، نمی توانیم بگوییم واگرایی صعودی رخ داده است. همچنین به خاطر داشته باشید هرچه شیب این ۲ خط بیشتر بوده و شاهد صعودی قدرتمندتر در قله ها باشیم، دایورجنس مثبت قدرتمندتری خواهیم داشت.

• دایورجنس معمولی منفی (RD-)

این دسته از RD در تحلیل تکنیکال، درست عکس نمونه قبلی است؛ یعنی در انتهای یک روند نزولی، کفی پایین تر از کف قبلی مشاهده خواهد شد، ولی در اندیکاتور متناظر با همان نقطه، کفی بالاتر از کف پیشین خواهیم داشت.

درحقیقت تریدرها در تأیید تحلیل های خود می توانند از این نوع استفاده کنند. از طرفی این Divergence به دایورجنس معمولی منفی مشهور است؛ چراکه هرچه میزان شیب این ۲ خط تندتر بوده و شاهد ریزشی قدرتمندتر در کف ها باشیم، دایورجنس منفی قدرت بیشتری خواهد داشت.

۲- دایورجنس مخفی (Hidden Divergence)

اساساً این نوع در دسته سیگنال های ادامه دهنده است و زمانی اتفاق می افتد که روند در حال تقویت شدن است. از طرفی این سیگنال معمولاً زمانی اتفاق می افتد که قیمت در حال اصلاح خود باشد. همچنین این سیگنال به دو دسته تقسیم می شود که در ادامه هرکدام از آن ها را به طور کامل توضیح خواهیم داد.

• دایورجنس مخفی مثبت (Hd+)

به طورکلی این نوع واگرایی در تحلیل تکنیکال مابین ۲ کف قیمتی ایجاد می شود. درحقیقت دایورجنس مخفی مثبت زمانی تشکیل می شود که در اندیکاتور کف اول بالاتر از کف دومی قرار گیرد، اما در نمودار قیمت کف اول پایین تر از کف دوم تشکیل شود.  اساساً وقوع این حالت، نشان از افزایش قدرت خریداران و کاهش قدرت فروشندگان و همچنین رشد قیمت سهم است. دقت کنید که این نوع از دایورجنس در کانال صعودی و در انتهای یک روند اصلاحی تشکیل می شود.

• واگرایی مخفی منفی (Hd-)

به صورت کلی این نوع دایورجنس در تحلیل تکنیکال درست برعکس نوع مخفی مثبت است. میان ۲ سقف قیمتی ایجاد می شود؛ یعنی نوع مخفی منفی وقتی ایجاد می شود که در اندیکاتور سقف نخست پایین تر از سقف دوم قرار گرفته باشد، ولی در نمودار قیمت سقف نخست بالاتر از سقف دوم قرار داشته باشد.

اساساً مشاهده چنین حالتی، افزایش قدرت فروشندگان و کاهش قدرت خریداران و همچنین کاهش قیمت سهم را به ما نشان خواهد داد. درنتیجه اینکه نوع Hd- در کانال نزولی و در انتهای یک روند اصلاحی ایجاد می شود.

تفاوت واگرایی معمولی و مخفی

هم واگرایی مخفی و هم معمولی، دارای اهمیت زیادی هستند، اما نحوۀ استفاده از این دو مورد کمی متفاوت است. البته، باید به یاد داشته باشید که صرفاً استفاده از واگرایی‌ها نمی‌تواند در کسب سود مستمر از بازار به شما کمک کند.

واگرایی معمولی زمانی ایجاد می‌شود که روند فعلی در مراحل پایانی خود قرار دارد و نوید برگشت روند را به معامله‌گر می‌دهد؛ اما واگرایی مخفی معمولاً نشان‌دهندۀ ادامۀ روند فعلی است و این سیگنال را به معامله‌گران می‌دهد که روند فعلی به احتمال زیاد ادامه دار خواهد بود.

اندیکاتور تریدینگ ویو

همانطورکه در قبل گفته شد، اندیکاتورهای زیادی برای تشخیص و استفاده از واگرایی‌ها وجود دارد. تقریباً تمامی این اندیکاتورها در پلتفرم تریدینگ ویو وجود دارند و امکان استفاده از آنان برای کاربران فراهم شده است.

برای استفاده از این اندیکاتورها کافی است نمودار قیمتی مد نظر خود را در تریدینگ ویو باز کنید و از بخش اندیکاتورها (Indicators)، یکی از اندیکاتورها یا اسیلاتورهایی را که امکان تشخیص و شناسایی واگرایی با استفاده از آن‌ها وجود دارد، به آنان اضافه کنید.

۳- واگرایی های زمانی در تحلیل تکنیکال  (TD)

این نوع از دایورجنس در تحلیل تکنیکال با استفاده از فیبوناچی زمانی انجام می شود و وقتی تشکیل می شود که بین قیمت و زمان تضاد وجود داشته باشد. اساساً دایورجنس زمانی طی یک روند اصلاحی ایجاد می شود. هنگامی که در یک روند اصلاحی، نمودار قیمت نسبت به روند قبلی خود ضعف نشان دهد، نوع زمانی رخ خواهد داد.

به طورکلی برای داشتن معاملات موفق با استفاده از این نوع واگرایی، باید زمانی که قدرت خریداران زیاد است خرید خود را انجام دهیم و برعکس زمانی که قدرت فروشندگان زیاد است از خرید سهم اجتناب کرده و نسبت به فروش اقدام کنیم. دایورجنس زمانی خود به ۲ نوع زمانی معمولی و هوشمند تقسیم بندی می شود

• دایورجنس زمانی معمولی (RTD)

به صورت کلی وقتی تعداد کندل های روند اصلاحی جدید بیشتر از تعداد کندل های روند اصلاحی قبلی باشد، این نوع دایورجنس در تحلیل تکنیکال به وجود می آید؛ به بیانی دیگر زمانی که نمودار قیمت بیش از سطح ۱۰۰ درصد فیبوناچی را اصلاح کند، این نوع واگرایی رخ می دهد.  از طرفی، وقوع Divergence زمانی معمولی، نشان دهنده قدرت زیاد خریداران و فروشندگان در یک روند اصلاحی است. همچنین با ترسیم فیبوناچی بازگشتی زمانی می توان دایورجنس زمانی معمولی را مشاهده کرد.

• دایورجنس زمانی هوشمند (STD)

اساساً وقتی تعداد کندل های روند اصلاحی جدید کمتر از تعداد کندل های روند اصلاحی قبلی باشد، این نوع از واگرایی (دایورجنس زمانی هوشمند)در تحلیل تکنیکال رخ می دهد؛ به بیانی دیگر در دایورجنس زمانی هوشمند (STD)، روند اصلاحی قبلی در مدت زمان کوتاه تری طی شده است. از طرفی برای مشاهده این نوع از دایورجنس زمانی هوشمند، بایستی فیبوناچی بازگشتی زمانی را ترسیم کرد

تفاوت میان دایورجنس و تأییدیه

به طورکلی واگرایی وقتی رخ می دهد که قیمت و اندیکاتور به تریدر اطلاعات متفاوتی دهند، ولی تأییدیه وقتی است که اندیکاتور و روندهای قیمت (حتی چندین اندیکاتور مختلف)، اطلاعاتی مشابه را درباره قیمت یک دارایی و وضعیت بازار در اختیار تریدر قرار دهند.

اساساً در حالت ایده آل، تریدرها برای ورود به معاملات خود، به تأییدیه ها نیاز دارند؛ چراکه اگر قیمت ها به بالا حرکت کنند، تریدرها انتظار دارند اندیکاتور مورد استفاده آن ها نیز این مطلب را تأیید کند که روند صعودی قیمت کماکان ادامه خواهد داشت.

استفاده از واگرایی ها چه محدودیت های را به همراه خواهد داشت؟

همان طور که درباره کلیه ابزارهای رایج در تحلیل تکنیکال بازارهای مالی نیز صادق است، تریدرها و تحلیلگران باید از ترکیبی از اندیکاتورها و ابزارهای دیگر در تحلیل تکنیکال برای اخذ تأییدیه واگرایی استفاده کنند. درحقیقت دایورجنس در تمامی بازگشت های قیمتی رخ نمی دهد؛ از این رو تحلیلگران و تریدرها باید سایر روش های کنترل ریسک یا تحلیل بازار را نیز برای بررسی روندهای قیمتی و تخمین احتمال بازگشت قیمت استفاده کنند.

با این حال وقتی دایورجنس ها اتفاق می افتند، لزوماً به این معنا نخواهند بود که قیمت ها به زودی بازگشت را تجربه خواهند کرد. درحقیقت آنها می توانند برای مدت زمانی طولانی ادامه پیدا کنند؛ از این رو تنها اتکا به آن ها می تواند به ضرر و زیان زیادی برای تریدرها منجر شود؛ به ویژه وقتی قیمت به شکلی که پیش بینی شده باشد، عمل نکند.

استراتژی های رایج برای استفاده از دایورجنس

در این بخش قصد داریم چند مورد از رایج ترین و محبوب ترین استراتژی هایی را که در استفاده از واگرایی به وسیله تریدرها استفاده می شود، عنوان کنیم.

استراتژی خرید به وسیله واگرایی معمولی مثبت (RD+)

استراتژی خرید با استفاده از نوع معمولی مثبت (RD+) در تحلیل تکنیکال بدین شکل است که ابتدا خط روند نزولی سهم ترسیم می شود. درحقیقت برای شناسایی نوع معمولی مثبت، باید صبر کنیم تا قیمت با یک کندل قدرتمند مثبت و با حجمی بالا که در دایورجنس رخ می دهد، خط روند ترسیم شده را به سوی بالا قطع کند.

از طرفی پس از بروز چنین موردی می توان نسبت به خرید آن سهم یا دارایی اقدام کرد. به طورکلی برای کسب سود از طریق این استراتژی، باید انواع مثبت را شناسایی و در روند صعودی دارایی مدنظر خود اقدام به خرید کرد. همچنین همواره باید این نکته را درباره این استراتژی مدنظر قرارداد که هر وقت قیمت خط روند ترسیم شده را به سمت پایین قطع کند، باید حد ضرر را فعال کرده و از دارایی خریداری شده خارج شویم.

استراتژی خرید به وسیله واگرایی مخفی مثبت (HD+)

استراتژی خرید به وسیله نوع مخفی مثبت (HD+) به این شکل است که باید قله تشکیل شده در دارایی مدنظر را به عنوان مقاومت در نظر گرفت. درواقع در این استراتژی، وقتی نمودار قیمتی به سمت بالا حرکت کرده و از قله عبور کند، باید اقدام به خرید کرد. همچنین در این استراتژی، بررسی دایورجنس های مثبت و شناسایی روند صعودی دارایی مدنظر، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

از طرفی در این استراتژی بهتر است تا حد ضرر را در حدود 2 تا 3 درصد زیرخط مقاومتی که قله را تشکیل داده است، قرار دهیم. نتیجه اینکه با عبور قیمت نهایی دارایی از 2 تا 3 درصد زیرخط مقاومت، باید اقدام به فروش دارایی کنیم. اساساً این استراتژی با استفاده از شناسایی دایورجنس و اندیکاتور RSI انجام می شود. درحقیقت طی این استراتژی، بعد از آنکه Divergence مشاهده شد، باید اندیکاتور RSI را بررسی کرده و اگر سطح 50 را به سمت بالا قطع کرده بود، اقدام به خرید کرد. همچنین باید دقت داشته باشیم که اگر  RSIسطح 50 را به سمت پایین قطع کند، باید حد ضرر را فعال کرده و اقدام به فروش کنیم.

استراتژی خروج به وسیله دایورجنس

برای خروج از سهم بهتر است از نوع واگرایی منفی در بورس استفاده نشود. برای خارج شدن از سهم باید استراتژی خاصی داشته باشیم؛ زیرا ممکن است در زمانی که حد ضرر را فعال می کنیم، دایورجنس موردنظر ما رخ ندهد. در استراتژی خروج از سهم با استفاده از دایورجنس در بورس بهتر است با استفاده از تکنیکال سود مورد انتظار را پیش بینی کرد.

روش دیگری که می توان استفاده کرد این است که سودی حدود 15 تا 20 بعد از ورود به سهم در نظر گرفته شود و در این هنگام زمانی که قیمت سهم به این هدف رسید، باید حد ضرر را فعال کرد و زمانی که قیمت سهم حدود 6 درصد زیر بیشترین قیمت پایانی نزول کرد از سهم خارج شد.

نکات اساسی درباره استفاده از واگرایی

• این مفهوم می تواند میان روندهای قیمتی یک دارایی و تقریباً هر نوع اطلاعات تکنیکالی یا بنیادی آن دارایی اتفاق بیفتد. با این حال دایورجنس به طور معمول به وسیله تحلیلگران تکنیکال و زمانی که قیمت ها در مسیری عکس مسیر اندیکاتورهای تکنیکال حرکت می کند، استفاده می شود.
• Divergence مفهومی نیست که بتوان تنها به آن اتکا کرد و باید در نظر داشت که این مفاهیم هیچ گونه سیگنال معاملاتی به ما نمی دهد. درحقیقت دایورجنس ها می توانند برای زمان زیادی، بدون رخ دادن هرگونه تغییر در روندهای قیمتی اتفاق بیفتند.
• دایورجنس ها در تمامی بازگشت های قیمتی بزرگ رخ نمی دهد، بلکه تنها در برخی از آن ها رخ خواهد داد.
• دایورجنس های مثبت بیانگر قابلیت شروع روندهای قیمتی به سطوح بالاتر در آینده ای نزدیک خواهد بود. درواقع این حالت وقتی اتفاق می افتد که قیمت در حال حرکت به سمت سطوحی پایین تر باشد، ولی اندیکاتور تکنیکال دائماً به سمت بالا حرکت کند.
• دایورجنس منفی بیانگر افت قیمت در آینده است. درحقیقت Divergence منفی زمانی اتفاق می افتد که قیمت به سمت بالا حرکت کند، ولی اندیکاتور تکنیکال به صورت مداوم در حال افت باشد.
• اگر Divergence روی سطوح حمایتی و مقاومتی قدرتمند ایجادشده یا نقاط بازگشتی روی سطوح معتبر فیبوناچی قرار بگیرند، تحلیل ما از اعتبار و دقت بیشتری برخوردار خواهد بود.
• اگر Divergence را در زمان شکست خطوط حمایتی و مقاومتی مشاهده کنیم، احتمال اینکه شکست مدنظر ما نامعتبر بوده و سطوح شکست شده پس گرفته شوند، وجود خواهد داشت.
• از آنجا که RD مربوط به تغییر روند و Hard Divergence نیز مربوط به اصلاح روند است، در زمان شکست خطوط روند، باید منتظر RD بوده و در زمان یک بازگشت قیمتی نیز منتظر HD باشیم.
• اگر تعدادی از اسیلاتورها، دایورجنس را تأیید کنند، ولی تعدادی دیگر آن را تأیید نکنند، این موضوع نشان از قدرت کمتر آن دارد و در چنین شرایطی باید از اندیکاتور MACD برای تأیید آن استفاده کنیم.
• اعتبار این سیگنال ها در نواحی اشباع یا سطوح کلیدی اندیکاتورها، بسیار بیشتر خواهد بود؛ برای مثال اگر در محدوده RSI  بالای 70، دایورجنس منفی باشد، احتمال ریزش قیمت بسیار بیشتر خواهد بود.
• اگر تأیید Divergence به وسیله چندین اسیلاتور گوناگون انجام شود، اعتبار و قدرت آن به مراتب بیشتر خواهد بود.

سخن پایانی

برای تحلیلگران و تریدرهای بازارهای مالی، واگرایی یکی از مهم ترین ابزارها جهت تخمین روند یک دارایی خواهد بود. درحقیقت از دایورجنس برای تشخیص روندهای قیمتی دارایی های مختلف استفاده می شود. از طرفی، با وجود اینکه این مفهوم در خلاف جهت مسیر حرکت قیمتی یک دارایی رخ می دهد، می توان با استفاده از آن، اقدام به کسب سود کرد.

با این حال این ممکن است مسیر حرکتی آن دارایی کامل نشده و نتوان به طور صحیح Divergence را تشخیص داد؛ از این رو به هیچ وجه نباید مبنای خرید خود را تنها روی آن قرارداد و پیشنهاد می شود در کنار آن، از دیگر ابزارهای تحلیل تکنیکال نیز استفاده کرد.

اساساً پیشنهاد می شود از اندیکاتورهای MACD و RSI برای تشخیص دایورجنس ها استفاده کنید. درحقیقت اگر بخواهید از اندیکاتور RSI  برای تشخیص این سیگنال ها استفاده کنید، بایستی ترازهای زیر 30 و بالای 70 را بررسی کنید.

از طرفی برای استفاده صحیح از این مفهوم، پیشنهاد می شود از استراتژی های مشخصی استفاده کنید. چراکه با تکیه بر یک استراتژی مناسب می توان در بازارهای مالی به کسب سود رسید. با این حال اگر بخواهیم به طور خلاصه استراتژی های استفاده از دایورجنس را بیان کنیم، باید همواره موارد زیر را به خاطر داشته باشید:

• در انتهای روند صعودی، در سقف های قیمتی باید انتظار ایجاد RD منفی و انتظار ریزش قیمتی را داشته باشیم.
• در بخش میانی روندهای صعودی، باید در کف های قیمتی انتظار ایجاد HD مثبت و درنتیجه انتظار ادامه روند صعودی را داشته باشیم.
• در انتهای یک روند نزولی، باید در کف های قیمتی انتظار ایجاد RD مثبت و انتظار رشد قیمتی را داشته باشیم.
• در بخش میانی روندهای نزولی، باید در سقف های قیمتی انتظار ایجاد HD منفی و انتظار ادامه روندهای ریزشی را داشته باشیم.

پرسش های متداول