فرانت رانینگ (front-running) اصطلاحی در بازار سهام است که به استفاده از اطلاعات محرمانه درباره معاملات در جریان برای ورود به بازار پیش از شکل گیری رقابت اطلاق می شود؛ درنتیجه می توان فرانت رانینگ را نوعی معامله نهانی (Insider trading) دانست. در این مطلب قصد داریم به تعریف مفهوم این معامله و کاربرد آن در بازار توکن های غیر قابل معاوضه یا NFT ها بپردازیم؛ بنابراین اگر می خواهید با این نوع معاملات و مصادیق آن بیشتر آشنا شوید و روش های شناسایی و جلوگیری از آن را بیاموزید، تا پایان این مقاله با ما همراه باشید.
فرانت رانینگ (Front Running) در بازار NFTها
این مفهوم به بازار سهام و فضای سیستم های مالی غیر متمرکز (DeFi) محدود نمی شود. بلکه می توان آن را در بازار NFT ها (توکن های غیر قابل معاوضه) نیز به کار برد. دلیل این امر آن است که اعضای خودی (اینسایدر) پلتفرم NFT می دانند که کدام NFT ها قرار است در سایت معاملاتی رتبه های بالا را به خود اختصاص دهند.
به علاوه، دانستن این امر به اینسایدرها کمک می کند تا یک NFT را پیش از موعد خریداری کنند و از این طریق موجب افزایش قیمت نهایی آن شوند. دلیل افزایش قیمت این است که NFT ها برای فروش عمومی عرضه شده و به این ترتیب اعضای خودی سود منظمی را از آن خود خواهند کرد. در تصویر زیر خلاصه ای از روند این نوع معاملات را مشاهده می کنید:
از این رو فرانت رانینگ به این شکل با عنوان معامله نهانی خوانده می شود؛ چراکه سرمایه ها بر مبنای اطلاعات خارج از دسترس عموم معامله می شوند؛ برای مثال در سپتامبر ۲۰۲۱ معلوم شد که نیت چستین (Nate Chastain)، مدیر محصول بازار ان اف تی OpenSea پیش از آنکه NFT ها در سایت OpenSea عرضه شوند، آن ها را خریداری کرده و سپس با فروش این توکن ها سود قابل توجهی را به دست آورده است.
در این مثال، چستین از اطلاعات محرمانه (رشد قریب الوقوع بازار OpenSea) برای دستیابی به یک مزیت غیرمنصفانه بهره برده است. با این حال یک فرد مبتکر این فعالیت غیرقانونی را از طریق تطبیق برچسب زمانی تراکنش های NFT با لیست آخرین معاملات توکن مدنظر در OpenSea کشف کرد.
ربات فرانت رانینگ چیست؟
این بات با اسکن کردن تراکنش زهای در دست اجرا و پرداخت کارمزد گس مضاعف، این امکان را به ماینرها می دهد که ابتدا تراکنش خود را پردازش کنند و از طریق فرانت رانینگ معامله بزرگی را با قابلیت اثرگذاری بر قیمت بازار به انجام رسانند. این بات ها از پیش برنامه ریزی شده بوده و به شما این امکان را می دهند تا مبادلات خود را به طور خودکار انجام دهید.
به این ترتیب به جای اینکه هر تغییری در بازار را دنبال کنید و در جست وجوی زمان مناسب برای خرید و فروش باشید، بات به طور اتوماتیک داده های بازار را تحلیل و ارزیابی می کند و تراکنش های مالی را از طرف مشتریان انجام می دهد، اما نحوه کار این ربات در بازار ارزهای دیجیتال چگونه است؟
طراحی اتریوم یا بلاک چین به تمامی تراکنش های ثبت شده این اجازه را می دهد که در یک ممپول (mempool) توقف کنند؛ جایی که تراکنش ها در انتظار پردازش قرار می گیرند. ماینرها یا بات ها می توانند این ممپول ها را اسکن کنند و به این طریق تراکنش های مناسب را برای استفاده در مبادلات front-running ارز به کار ببرند.
دوره آموزشی از صفر تا سطح پیشرفته در ترید که با هدف “استاد تمامی ترید” طراحی شده است
بات های فرانت رانر غالباً در مقیاس زمانی میلی ثانیه عمل می کنند؛ برای مثال این بات ها می توانند تنها در ظرف کسری از یک ثانیه، یک تراکنش را از ممپول بخوانند، اندازه بهینه تراکنش را محاسبه کنند و تراکنش ها را پیکربندی و اجرا نمایند. این بات ها با ثبت سفارش خرید در همان بلوک و هم زمان تعیین کارمزد گس بالاتر، لغزش های به خصوص، حجم های معاملاتی و تراکنش های قیمت گس را فرانت ران می کند و هنگامی که نقدینگی مضاعف به استخر AMM (بازارساز خودکار) اضافه می شود، بات فرانت ران آن را شناسایی کرده و ترتیب تراکنش های موجود در یک بلوک را برای دریافت سود از دیگر تریدرها دست کاری می کند.
آیا فرانت رانینگ در بازار ارزهای دیجیتال کاری غیرقانونی است؟
این نوع معاملات در بازار سهام سنتی اقدامی غیرقانونی در نظر گرفته می شود. دلیل این امر آن است که افراد غیرخودی از این اطلاعات محرمانه آگاهی ندارند. با این حال در بازار کریپتوکارنسی تمامی اطلاعات در یک دفتر کل دیجیتال و قابل حسابرسی عمومی ذخیره می شود؛ بنابراین فرانت رانینگ ان اف تی ها عملی غیرقانونی به حساب نمی آید.
قابلیت اینترنت در پخش اطلاعات در گسترش این نوع معاملات در بازار ارزها مؤثر بوده است. اگرچه front-running به دلیل دسترسی تریدرهای خاص به داده های غیرعمومی در مبادلات سنتی ممنوع است، در شبکه مبادلاتی صرافی های غیرمتمرکز از داده هایی که به طور عمومی در بلاک چین قابل دسترسی است، استفاده می شود؛ بنابراین از لحاظ فنی نمی توان فرانت رانینگ ارزهای دیجیتال را دورزدن سیستم در نظر گرفت.
اگر لیست سفارش های خرید یا فروش را زودتر از موعد بدانید، می توانید سفارش خود را پیش از تریدرهای دیگر ثبت کنید. به این ترتیب این نوع معاملات به عنوان یک استراتژی معاملاتی در صرافی های متمرکز برایتان سودمند خواهد بود. درباره بلاک چین های عمومی مانند اتریوم، تریدرها می توانند سفارش های دریافتی قفل شده در قراردادهای هوشمند DEX را مشاهده کنند. سپس تریدرها می توانند در صورتی که از نظر تجاری این امر امکان پذیر باشد، نرخ بالاتری را برای ثبت سفارش در مقایسه با سفارش های دریافتی تعیین کنند؛ درنتیجه می توانند سفارش های سودآورتری را مطالبه نمایند.
تجارت شست وشوی ارز (Wash trading) چه تفاوتی با تاکتیک های فرانت رانینگ دارد؟
تجارت شست وشو به حالتی اطلاق می شود که یک سرمایه گذار دارایی یکسانی را خرید و فروش کرده و به این طریق به طور ساختگی ارزش اوراق بهادار را افزایش می دهد. از سوی دیگر، حمله front-running به یک بلاک چین زمانی اتفاق می افتد که یک کاربر مخرب یک تراکنش سواپ را بعد از انتشار آن اما پیش از نهایی شدن کشف کند و تراکنش ها را به نفع خود بار دیگر سفارش دهد.
بازار NFT ها به طور خاص مستعد تجارت شست وشوی ارز است. پلتفرم های مبادلاتی متعددی در زمینه NFT به کاربران این امکان را می دهند که بدون احراز هویت خود از طریق اتصال کیف پول به سایت اقدام به خرید و فروش کنند. این بدان معناست که یک کاربر می تواند چندین کیف پول را برای اتصال به یک پلتفرم به کار برد.
به این ترتیب هر فرد می تواند دو طرف یک معامله NFT را تحت کنترل خود درآورد و از یک کیف پول اقدام به فروش NFT و از کیف پول دیگر اقدام به خرید آن کند. تکمیل چندین و چند تراکنش مشابه موجب می شود حجم معاملاتی افزایش یابد؛ درنتیجه، تقاضا برای سرمایه موردنظر به طور ظاهری افزایش می یابد.
به همین ترتیب، تاکتیک های فرانت رانینگ مانند حملات ساندویچی (Sandwich attacks) نیز بر بهره برداری از پروتکل ها و سرویس های DeFi تمرکز دارند. Sandwich attack زمانی رخ می دهد که دو سفارش یکی قبل از معامله و یکی بعد از آن ثبت شوند. در چنین حالتی، کاربر مهاجم می تواند هم زمان فرانت ران و بک ران انجام دهد و تراکنش اصلی در دست اجرا را به اصطلاح «ساندویچ» کند.
ربانی این حمله دارایی ارز X (برای مثال فرض کنید کاردانو یا توکن ADA) را با دارایی Y (برای مثال اتر یا ETH) معامله می کند که غالباً برای خریدهای عمده استفاده می شود. در اینجا پیش از آنکه این معامله کلان تأیید شود، یک ربات تراکنش را شناسایی و با خرید دارایی Y (اتریوم) قربانی را فرانت ران می کند.
این عملیات خرید موجب افزایش لغزش (Slippage) می شود (بر مبنای حجم مورد معامله و نقدینگی موجود، افزایش یا کاهش قیمت پیش بینی شده) و قیمت دارایی Y را برای تریدر قربانی افزایش می دهد. به دلیل حجم بالای خرید دارایی Y، قیمت آن افزایش می یابد. درواقع قربانی دارایی Y را با نرخ بالاتری خریداری می کند و سپس مهاجم آن را به قیمت بالاتری می فروشد. در الگوریتم زیر مثالی از حمله ساندویچی را ملاحظه می کنید.
روش دیگری که برای این نوع معاملات وجود دارد این است که تراکنش ماینر را با تراکنش اصلی جایگزین کنیم (displacement attack). تراکنش جایگزین شده همچنان قابلیت تکمیل شدن خواهد داشت؛ با این تفاوت که نتایج آن مطابق انتظار نخواهد بود.
چگونه می توان به وجود فرانت رانینگ پی برد؟
این نوع معاملات را می توان از طریق پایش داده های معاملاتی کاربران از قبیل آدرس های کیف پول، خرید و متعاقباً فروش NFT ها و همچنین یک سری تبادلات مالی شناسایی کرد. خرید یا فروش یک ابزار مالی از سوی فرانت رانر، تراکنش قانونی و پتانسیل فرانت رانر برای ابطال ابزار مالی جهت پایان دادن به چرخه، سه دیتا پوینت مهمی هستند که باید حتماً در شناسایی front-running در بازار NFT ها لحاظ شوند.
مضاف بر آن، تحلیلگران باید به جست وجو برای سفارش های خرید/ فروش نزدیک به سفارش خرید/ فروش خالق NFT در ابزار مالی تأثیرگذار بر قیمت NFT بپردازند تا بتوانند هرگونه تاکتیک front-running بالقوه ای را شناسایی کنند. همچنین، تیم انطباق باید بتواند از قابلیت های بازسازی معامله (از طریق جمع آوری جریان های مختلف داده) به منظور الحاق داده های غیرسازمان مند مانند ارتباطات صوتی و الکترونیکی به معاملات استفاده کرده و به این ترتیب وجود هرگونه تخلفی را رد کند؛ برای مثال برای این کار می توان از گفت وگوهای حقیقی با خریداران (هنگام فروش NFT ها) بهره برد.
چگونه از بروز فرانت رانینگ در بازار ارزها جلوگیری کنیم؟
کاربران می توانند از طریق تقسیم تراکنش خود به چندین تراکنش کوچک تر و کاهش لغزش یا Slippage، این نوع معاملات را محدود کنند؛ به همین ترتیب توسعه دهندگان می توانند تمهیدات ضد فرانت رانینگ را اعمال کنند. از جمله این تمهیدات می توان به خصوصی سازی تراکنش ها و استفاده از یک ممپول مخفی اشاره کرد.
کاربران می توانند به جای اجرای یک باره تراکنش های کلان، آن ها را به چندین تراکنش کوچک تر تبدیل کنند و به این ترتیب موجب شوند تا ارزش قابل استخراج از این تراکنش ها توسط بات های فرانت رانر کاهش یابد. نتیجه این امر آن است که بات ها به جای فرانت ران کردن تراکنش آن را نادیده می گیرند.
هنگام انجام معاملات توسط بات، قیمت نیز تغییر می کند؛ بنابراین نگه داشتن لغزش در مقدار حداقل مانع از دست رفتن سرمایه مشتریان می شود. از سوی دیگر، کاهش لغزش ممکن است موجب شود انجام تراکنش با چالش بیشتری همراه گردد.
شبکه SparkPool Taichi یک سرویس تراکنش خصوصی است که به توسعه دهندگان کمک می کند فرانت رانینگ را در فضای کریپتو محدود کنند. بات MEV (مخفف ارزش قابل استخراج ماینر) نمی تواند تراکنش ها را در ممپول بیابد؛ چراکه تراکنش های کاربران تنها برای Sparkpool رؤیت می شود و دیگر گره های اتریوم قابلیت دسترسی به این اطلاعات را ندارند. MEV معیاری است که نشان می دهد ماینرهای بلاک چین با گنجاندن، حذف یا سفارش مجدد تراکنش ها به طور دلخواه چه مقدار پول می توانند به دست آورند.
KeeperDAO از ممپول Hiding Book استفاده می کند که یک ممپول مخفی است؛ بنابراین ربات Keeper با مرور تراکنش ها و درخواست های وام از طریق انجام معاملات آربیتراژ یا لیکوئیدیشن دارایی از MEV سود استخراج می کند. درآمدهای حاصل از MEV در خزانه ROOK سپرده گذاری شده و کاربران کسری از سود آن را به صورت توکن های ROOK دریافت می کنند. برای جلوگیری از لغزش فرانت ران، این تراکنش ها به طور رایگان ارائه می شوند.
سخن پایانی
در این مقاله درباره تعریف front-running و مثال های آن در بازار NFT سخن گفتیم. همچنین روش های شناسایی و جلوگیری از حملات فرانت رانینگ را برشماردیم. به کارگیری اطلاعات فوق به شما کمک می کند در تصمیم گیری های مالی خود با دید روشن تری عمل کرده و موفقیت بیشتری را به ویژه در بازار نوپای NFT ها از آن خود کنید.