متاورس مفهومی از دنیای دیجیتال سه‌بعدی است که شامل فضاهای مجازی است و در آن با استفاده از آواتاری که ایجاد می‌کنید، می‌توانید این فضاها را کشف کنید. شما به‌راحتی می‌توانید در این فضا بازی کنید، به خرید بروید، با دوستان خود در کافی‌شاپ قرار بگذارید، با همکاران خود در یک دفتر کاری جلسه برگزار کنید یا مشغول کار شوید. در این فضا، برخی از بازی‌های ویدئویی و ابزارهای اجتماعی سازی، پیش‌تر عناصر متاورس خاصی را در اکوسیستم خود اجرا کرده‌اند. بازی دیسنترالند و سندباکس برخی از پروژه‌های ارزهای دیجیتال هستند که در حال حاضر دنیای دیجیتال خود را راه‌اندازی کرده‌اند.
با وجود همه این موارد، مفهوم متاورس همچنان مفهومی نسبتاً جدید است و بیشتر قابلیت‌های آن نیز در دست توسعه هستند. شرکت‌هایی مانند فیسبوک (متا) و مایکروسافت که در مقاله مربوط به برترین شرکت‌های فعال در حوزه متاورس به آن‌ها اشاره کردیم نیز ایجاد نسخه‌های خود از متاورس را شروع کرده‌اند. شرکت‌های تکنولوژی برای ارائه تجربه مجازی فراگیر، از تکنولوژی‌های پیشرفته برای تقویت توسعه دنیای سه‌بعدی استفاده می‌کنند. این تکنولوژی‌ها شامل بلاک چین، واقعیت افزوده (AR) و واقعیت مجازی (VR)، بازسازی سه‌بعدی، هوش مصنوعی (AI) و اینترنت اشیا (IoT) است. در این مقاله از سری مقالات آموزش ارز دیجیتال، به معرفی و بررسی شش تکنولوژی برتر متاورس پرداخته‌ایم؛ پس تا پایان با ما همراه باشید.
آغاز متاورس
ایده متاورس از نیل استفنسون در سال 1992 سرچشمه گرفت. رمان علمی- تخیلی او «تصادف در برف» دنیای آنلاینی را تصور می‌کرد که در آن مردم می‌توانستند از آواتارهای دیجیتال برای کشف و فرار از دنیای واقعی استفاده کنند. بعدها شرکت‌های بزرگ فناوری ساخت نسخه‌های خود از یک متاوریسم آینده‌نگر را شروع کردند. اکنون باید دانست متاورس چیست و شرکت‌های بزرگ چگونه در جبهه فناوری به آن نزدیک می‌شوند؟
متاورژن چیست؟
متاورس مفهومی از دنیای دیجیتال سه‌بعدی آنلاین با زمین و اشیای مجازی است. دنیایی را تصور کنید که در آن می‌توانید به‌صورت دورکاری فعالیت کنید، از موزه‌های مجازی دیدن کنید تا جدیدترین آثار هنری را ببینید، یا در یک کنسرت مجازی به طرفداران یک گروه موسیقی بپیوندید. بازی‌های اکسی اینفینیتی، سندباکس و دیسنترالند، پیش‌تر جنبه‌های خاصی از متاورس را ادغام کرده‌اند تا بخش‌های متعددی از زندگی ما را وارد دنیای مجازی کنند. با وجود این دنیای متاورس همچنان جای پیشرفت و توسعه دارد و روزانه در حال توسعه است.
هیچ‌کس نمی‌داند دنیای متاورس تنها یک دنیای بزرگ و فراگیر خواهد بود یا ادغامی از چند متاورس که بتوانید در اطراف آن سفر کنید. همان‌طور که این ایده همچنان در حال توسعه است، انتظار می‌رود فراتر از بازی‌های ویدئویی و پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی گسترش یابد. دورکاری، حکمرانی غیرمتمرکز و هویت دیجیتال تنها برخی از ویژگی‌های بالقوه‌ای هستند که متاورس می‌تواند از آن پشتیبانی کند. همچنین امکان چندبعدی‌شدن یا استفاده از هدست‌ها و عینک‌های واقعیت مجازی برای کاربران وجود دارد؛ به این صورت که کاربران می‌توانند به‌صورت فیزیکی در اطراف قدم بزنند و فضاهای سه‌بعدی را کشف کنند.
آخرین پیشرفت‌های دنیای متاورس
با تغییر نام فیسبوک به متا در اکتبر 2021، متاورس به کلمه‌ای محبوب و جدید تبدیل شد. این غول رسانه‌های اجتماعی برای انجام تغییر نام تجاری خود، منابعی را در بخش جدیدی به نام Reality Labs قرار داد تا حداقل 10 میلیارد دلار برای تغییر نام خود در سال 2021 خرج کند. هدف مارک به‌عنوان مدیرعامل این شرکت آن است که محتوا، نرم‌افزار و همچنین هدست‌های واقعیت مجازی و واقعیت افزوده را توسعه دهد. زاکربرگ بر این باور است که در آینده استفاده از ابزارهای دنیای متاورس به‌اندازه تلفن‌های هوشمند گسترش خواهد یافت.
همه‌گیری کووید-19 علاقه به توسعه متاورژن‌ها را نیز تسریع کرده است. از آنجا که افراد بیشتری فعالیت‌های خود را به‌صورت دورکاری انجام می‌دهند، تقاضا برای راه‌های تعاملی بیشتر برای ارتباط با دیگران افزایش یافته است. این فضاهای سه‌بعدی به کارکنان یک شرکت این امکان را می‌دهد تا به جلسات خود بپیوندند، به هم نزدیک شوند و در یک محیط با هم همکاری و تعامل کنند. مایکروسافت Mesh که در نوامبر 2021 رونمایی شد، نمونه‌ای از آن است. نرم‌افزار تیم ورک Mash فضاهایی همه‌جانبه برای کاربران دارد تا با استفاده از آواتارهای خود با هم ترکیب شوند و با یکدیگر همکاری کنند. همچنین جلسات تیم از راه دور را جذاب‌تر و سرگرم‌کننده‌تر می‌کند.
بازی موبایل AR Pokémon Go یکی از اولین بازی‌هایی بود که به مفهوم متاورس دسترسی پیدا کرد و به بازیکنان اجازه داد پوکمون‌های مجازی را در دنیای واقعی با استفاده از یک برنامه تلفن هوشمند شکار کنند. فورتنایت، یکی دیگر از بازی‌های محبوب، محصول خود را به فعالیت‌های مختلف در دنیای دیجیتال خود، از جمله میزبانی رویدادها و کنسرت‌های برند، گسترش داده است. جدا از رسانه‌های اجتماعی و پلتفرم‌های بازی، شرکت‌های فناوری مانند انویدیا فرصت‌های جدیدی را در دنیای مجازی باز کرده‌اند. Nvidia Omniverse یک پلتفرم بازطراحی شده برای اتصال فضاهای سه‌بعدی به یک جهان مشترک برای آسان‌سازی همکاری مجازی بین مهندسان، طراحان و سازندگان است. این پلتفرم در حال حاضر در صنایع مختلف استفاده می‌شود؛ برای مثال گروه BMW از Omniverse برای کاهش زمان تولید و بهبود کیفیت محصول با تولید هوشمند استفاده می‌کند.
6 تکنولوژی کلیدی که متاورس را تقویت می کند
برای همه‌جانبه‌تر کردن تجربه متاورس، شرکت‌ها از تکنولوژی‌های پیشرفته مانند بلاک چین، واقعیت افزوده (AR) و واقعیت مجازی (VR)، بازسازی سه‌بعدی، هوش مصنوعی (AI) و اینترنت اشیا (IoT) استفاده می‌کنند.
1- دنیای سه‌بعدی بلاک چین و ارز دیجیتال
فناوری بلاک چین به‌عنوان یک تکنولوژی برتر متاورس، راه‌حلی غیرمتمرکز و شفاف برای اثبات مالکیت دیجیتال، جمع‌آوری دیجیتال، انتقال ارزش، حاکمیت، دسترسی و قابلیت همکاری ارائه می‌دهد. ارزهای دیجیتال به کاربران این امکان را می‌دهد تا ارزش خود را در حین کار و معاشرت در دنیای دیجیتال سه‌بعدی انتقال دهند؛ برای مثال از یک ارز دیجیتال می‌توان برای خرید زمین‌های مجازی در بازی دیسنترالند استفاده کرد. بازیکنان می‌توانند زمین‌های 16*16 را در قالب توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) با ارز رمزنگاری‌شده مانا خریداری کنند. با استفاده از فناوری بلاک چین می‌توان مالکیت این زمین‌های مجازی را ایجاد و تضمین کرد. در آینده‌ای نه چندان دور، کریپتو به‌طور بالقوه افراد تشویق به کار و فعالیت در متاورس خواهد کرد. از آنجا که شرکت‌های زیادی فعالیت خود را به‌صورت دورکاری و ساخت دفاتر مجازی شروع می‌کنند، ممکن است شاهد ارائه مشاغل مرتبط با دنیای متاورس نیز باشیم.
2- واقعیت افزوده (AR) و واقعیت مجازی (VR)
واقعیت افزوده (AR) برای تغییر شکل دنیای واقعی از عناصر و شخصیت‌های بصری دیجیتال استفاده می‌کند. این واقعیت دردسترس‌تر از واقعیت مجازی یا همان VR است و تقریباً می‌توان گفت در هر تلفن هوشمند یا دستگاه دیجیتالی با دوربین استفاده می‌شود. با استفاده از برنامه‌های واقعیت افزوده کاربران می‌توانند محیط اطراف خود را با تصاویر دیجیتال تعاملی (مشابه آنچه در بازی موبایل Pokémon GO داریم) مشاهده کنند؛ برای مثال وقتی بازیکنان دوربین گوشی خود را باز می‌کنند و می‌توانند پوکمون‌ها را در محیط واقعی ببینند، اما روش کار واقعیت مجازی کاملاً متفاوت است و شبیه مفهوم متاورس عمل می‌کند؛ به این صورت که یک محیط مجازی کاملاً کامپیوتری تولید می‌کند که در آن کاربران می‌توانند با استفاده از هدست‌های واقعیت مجازی، دستکش‌ها و حسگرها در آن کاوش کنند.
به‌طورکلی نحوه کار واقعیت افزوده و واقعیت مجازی به‌عنوان تکنولوژی برتر متاورس، مدل اولیه دنیای متاورس را نشان می‌دهد. VR در حال حاضر در حال ایجاد یک دنیای دیجیتالی است که محتوای بصری-تخیلی را در خود جای داده است. با گسترده‌شدن این تکنولوژی، VR می‌تواند تجربه متاورس را برای شبیه‌سازی فیزیکی با تجهیزات واقعیت مجازی گسترش دهد. کاربران می‌توانند احساس کنند، بشنوند و با افراد دیگر نقاط جهان ارتباط برقرار کنند. با توجه به تبلیغات پیرامون متاورس می‌توان انتظار داشت که شرکت‌های متاورس بیشتری در آینده نزدیک در توسعه تجهیزات واقعیت افزوده و واقعیت مجازی سرمایه‌گذاری کنند.
3- هوش مصنوعی (AI)
هوش مصنوعی (AI) به‌عنوان یک تکنولوژی برتر متاورس، در سال‌های اخیر به‌طور گسترده‌ای در زندگی ما استفاده شده است؛ این موارد عبارتاند از: برنامه‌ریزی استراتژی کسب و کار، تصمیم‌گیری، تشخیص چهره، محاسبات سریع‌تر و… به‌تازگی نیز کارشناسان هوش مصنوعی در حال بررسی امکان به‌کارگیری هوش مصنوعی برای ایجاد متاورژن‌های هستند. هوش مصنوعی این پتانسیل را دارد که داده‌های زیادی را با سرعت برق پردازش کند. در ترکیب با تکنیک‌های یادگیری ماشین، الگوریتم‌های هوش مصنوعی می‌توانند از تکرارهای قبلی، با در نظر گرفتن داده‌های تاریخی برای دستیابی به خروجی‌ها و بینش‌های منحصربه‌فرد یاد بگیرند.
در متاورس می‌توان هوش مصنوعی را برای شخصیت‌های غیر بازیکن (NPC) در سناریوهای مختلف اعمال کرد. NPC ها تقریباً در هر بازی وجود دارند. آن‌ها بخشی از محیط بازی هستند که برای واکنش و پاسخ به اقدامات بازیکنان طراحی شده‌اند. با توانایی‌های پردازشی هوش مصنوعی می‌توان NPC ها را در فضاهای سه‌بعدی قرار داد تا مکالمات واقعی با کاربران را تسهیل کنند یا کارهای خاص دیگری را انجام دهد. برخلاف یک کاربر انسانی، یک NPC AI می‌تواند به‌تنهایی اجرا شود و میلیون‌ها بازیکن هم‌زمان از آن استفاده کنند. همچنین می‌تواند به چندین زبان مختلف کار کند.
یکی دیگر از کاربردهای بالقوه هوش مصنوعی در ایجاد آواتارهای متاورس است. از موتورهای هوش مصنوعی می‌توان برای تجزیه و تحلیل تصاویر دوبعدی یا اسکن‌های سه‌بعدی برای تولید آواتارهایی استفاده کرد که واقعی‌تر و دقیق‌تر به نظر می‌رسند. برای پویایی بیشتر فرایند هوش مصنوعی می‌تواند برای ایجاد حالات چهره، مدل مو، لباس‌ها و ویژگی‌های مختلف برای بهبود انسان‌های دیجیتالی که ایجاد میکنیم استفاده شود. در متاورس می‌توان هوش مصنوعی را برای شخصیت‌های غیر بازیکن (NPC) در سناریوهای مختلف اعمال کرد.
NPC ها تقریباً در هر بازی وجود دارند. آن‌ها بخشی از محیط بازی هستند که برای واکنش و پاسخ به اقدامات بازیکنان طراحی شده‌اند. با توانایی‌های پردازشی هوش مصنوعی، NPC ها را می‌توان در فضاهای سه‌بعدی قرار داد تا مکالمات واقعی با کاربران را تسهیل کند یا کارهای خاص دیگری را انجام دهد. برخلاف یک کاربر انسانی، یک NPC AI می‌تواند به‌تنهایی اجرا شود و میلیون‌ها بازیکن هم‌زمان از آن استفاده کنند. همچنین می‌تواند به چندین زبان مختلف کار کند.
4- بازسازی سه بعدی
دیگر تکنولوژی برتر متاورس بازسازی سه بعدی است که تکنولوژی جدیدی نیست، اما در طول همه‌گیری کرونا استفاده از آن در صنعت املاک و مستغلات به‌شدت افزایش یافته است؛ زیرا محدودیت‌ها مانع بازدید خریداران به‌صورت حضوری از املاک شده بود؛ درنتیجه برخی آژانس‌ها در این مدت از تکنولوژی بازسازی سه‌بعدی برای ایجاد تورهای دارایی مجازی استفاده کردند. این نوع تکنولوژی بسیار شبیه دنیای متاورسی است که ما تصور میکنیم. در این فضا خریداران می‌توانستند خانه‌های جدید را از هرجای دنیای حتی بدون اینکه قدمی به داخل آن بگذارند، نگاه کرده و خریداری کنند.
یکی از چالشهای متاورس ایجاد یک محیط دیجیتالی است که تا حد امکان نزدیک به دنیای واقعی ما به نظر برسد و به‌کمک بازسازی سه‌بعدی می‌تواند فضاهای واقعی و طبیعی ایجاد کند. از طریق دوربین‌های سه‌بعدی ویژه می‌توانیم با ارائه مدل‌های فوتورئالیستی سه‌بعدی دقیق ساختمان‌ها، مکان‌های فیزیکی و اشیا، دنیای خود را مجازی کنیم. سپس داده‌های فضایی سه‌بعدی و عکاسی 4K HD به رایانه‌ها منتقل می‌شوند تا یک نسخه شبیه‌سازی مجازی در متاورس را پردازش و تولید کنند و کاربران بتوانند به‌راحتی آن را تجربه کنند. این کپی‌های مجازی از اجرام دنیای فیزیکی را می‌توان به‌عنوان دوقلوهای دیجیتال نیز نام برد.
5- اینترنت اشیا (IoT)
مفهوم اینترنت اشیا (IoT) برای اولین بار در سال 1999 معرفی شد. به زبان ساده، IoT سیستمی است که همه چیز را در دنیای فیزیکی ما می‌گیرد و آن‌ها را از طریق حسگرها و دستگاه‌ها به اینترنت متصل می‌کند. پس از اتصال به اینترنت، این دستگاه‌ها دارای شناسه منحصربه‌فرد و قابلیت ارسال یا دریافت اطلاعات به‌صورت خودکار خواهند بود. امروزه اینترنت اشیا، ترموستات‌ها، بلندگوهای فعال‌کننده صوتی، دستگاه‌های پزشکی و موارد دیگر را به طیف وسیعی از داده‌ها متصل می‌کند. یکی از کاربردهای اینترنت اشیا به‌عنوان تکنولوژی برتر متاورس، جمع‌آوری و ارائه داده‌ها از دنیای فیزیکی است. این امر دقت نمایش‌های دیجیتال را افزایش می‌دهد؛ برای مثال فیدهای داده‌های اینترنت اشیا می‌توانند نحوه عملکرد برخی اجسام متاورس را براساس آب و هوای فعلی یا سایر شرایط تغییر دهند. اجرای اینترنت اشیا می‌تواند به‌طور یکپارچه دنیای سه‌بعدی را به تعداد زیادی دستگاه واقعی متصل کند. این امکان ایجاد شبیه‌سازی‌های آنی در متاورس را فراهم می‌کند. برای بهینه‌سازی بیشتر محیط متاورس، اینترنت اشیا می‌تواند از هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی برای مدیریت داده‌هایی که جمع‌آوری می‌کند، استفاده کند.
چالشهای متاورس
متاورس هنوز در مراحل اولیه توسعه خود است. برخی چالشها عبارتاند از احراز هویت و کنترل حریم خصوصی. در دنیای واقعی، در بیشتر موارد شناسایی یک فرد دشوار نیست، اما همان‌طور که مردم با آواتارهای خود دنیای دیجیتال را طی می‌کنند، تشخیص یا اثبات اینکه شخص مقابل کیست دشوار خواهد بود؛ برای مثال بازیگران مخرب یا حتی ربات‌ها می‌توانند با تظاهر به شخص دیگری وارد متاورس شوند. سپس می‌توانند از این کار برای آسیب‌رساندن به اعتبار خود یا کلاه‌برداری سایر کاربران استفاده کنند. چالش دیگر حریم خصوصی است. متاورس برای ارائه تجربه‌ای فراگیر به دستگاه‌های واقعیت افزوده و واقعیت مجازی متکی است. این فناوری‌ها با قابلیت‌های دوربین و شناسه‌های منحصربه‌فرد می‌توانند درنهایت به انتشار نامطلوب اطلاعات شخصی منجر شوند.
جمع‌بندی
در این مقاله به بررسی و معرفی شش تکنولوژی برتر متاورس پرداختیم. درحالی‌که متاورس هنوز در حال توسعه است، بسیاری از شرکت‌ها در حال بررسی پتانسیل آن هستند. در فضای کریپتو، دیسنترالند و سندباکس پروژه‌های قابل‌توجهی هستند، اما شرکت‌های بزرگی مانند مایکروسافت، انویدیا و فیسبوک نیز درگیر این موضوع هستند. با پیشرفت فناوری‌های AR، VR و AI، احتمالاً شاهد ویژگی‌های جدید و هیجان‌انگیزی در این جهان‌های مجازی و بدون مرز خواهیم بود.
پرسش‌های متداول
بلاک چین، واقعیت افزوده (AR) و واقعیت مجازی (VR)، بازسازی سه‌بعدی، هوش مصنوعی (AI) و اینترنت اشیا (IoT)، تکنولوژی‌هایی هستند که دنیای متاورس را تقویت می‌کنند.
برخی از چالشها عبارتاند از احراز هویت و کنترل حریم خصوصی.
ایده متاورس از نیل استفنسون در سال 1992 سرچشمه گرفت. رمان علمی- تخیلی او «تصادف در برف» دنیای آنلاینی را تصور می‌کرد که در آن مردم می‌توانستند از آواتارهای دیجیتال برای کشف و فرار از دنیای واقعی استفاده کنند.
