این مقاله از روی نسخه اصلی و انگلیسی کتاب معامله گر با انضباط خلاصه برداری شده است!
خلاصه کتاب معامله گر با انضباط
معامله در بازار سرمایه، ورود به هزارتویی پر از دالان های پیچ در پیچ است. با آنکه گویی در ظاهر، همه چیز روشن و شفاف به نظر می رسد اما در عین حال می تواند غیر قابل پیش بینی هم باشد. چون شما نمی دانید پشت اولین پیچ، چه ماجرایی انتظارتان را می کشد. در این قسمت از «خانه سرمایه» به سراغ کتاب «معامله گر با انضباط» از «مارک داگلاس» می رویم و از بالا، نگاهی به هزارتوی اسرارآمیز بازار سرمایه می اندازیم. اگر به دنبال یاد گرفتن یکی دو نکته تازه در مورد معامله کردن در بازارهای مالی هستید، حتما تا پایان این ماجرا با ما همراه باشید.
برای موفقیت در بازار سهام باید ذهنتان را خانه تکانی کنید
یک معامله گر با انضباط می داند که ورود به بازار سرمایه، دقیقا مثل یک بازی است. وقتی شما با تفکر یک بازنده، وارد معامله می شوید و عاقبت آن را به امیدهای واهی گره می زنید، راهی به سمت پیروزی و سود پیدا نمی کنید. چون تنها یک ذهن برنده است که می تواند با موفقیت ملاقات کند. با این حساب، قبل از دست زدن به هر معامله ای و همزمان با افزایش عمق دانشتان در زمینه بازارهای مالی باید برای تغییر ذهنتان از بازنده به سمت برنده، دست به تلاشی بزرگ بزنید. در واقع این یک انقلاب درونی است که شما را از قید و بند ترس ها، دو دلی ها و تردیدهایی که نمی گذارند قدم از قدم بردارید نجات می دهد و طعم آزادی واقعی را به شما می چشاند.
با لباس خواب در میدان جنگ قدم نزنید!
نباید این طور فکر کنید که بازار سرمایه، بهشتی از فرصت ها است که همچون سیب بر درخت روییده اند. برای تبدیل شدن به یک معامله گر با انضباط باید با این حقیقت روبه رو شوید که بازارهای مالی، یک میدان نبرد تمام عیار هستند. اگر ذهنی قوی نداشته باشید و خودتان را برای مقابله با تنش ها، تغییرهای بی امان و غیر قابل پیش بینی بودن بازار آماده نکنید، بدون تردید ضرر خواهید کرد. در بازار سرمایه چیزی به نام ثبات و امنیت معنا ندارد. حتی ریسک گریزترین سرمایه گذاران هم مجبورند که با مقدار کمتری از ریسک ها سر و کله بزنند. البته در این میان، معامله گرانی هم هستند که سر نترسی دارند و با پاهای خودشان به استقبال خطرها و موقعیت های بسیار مه آلود می روند.
مراقب حبابی که برای خودتان می سازید باشید
نباید حساب موفقیت در شغلتان را با امکان موفقیت در بازارهای مالی یک کاسه کنید. چون بازارهای مالی، سازوکار ویژه خودشان را دارند و حتی سبک تفکر متفاوتی را می طلبند. اگر به ذهنتان اجازه بدهید که پای موفقیت های دیگر زندگیتان را پیش بکشد آنگاه فرصت یاد گرفتن، تحلیل کردن و حتی کشف گزینه های خوب برای معامله کردن را از دست می دهید. با دنبال کردن این شیوه تفکر، پذیرش شکست در معامله برایتان غیر قابل تحمل می شود. چون با پس زمینه موفقیت های قبلی، از خودتان انتظار خواهید داشت که بی برو برگرد در این مسیر هم قدرتمندانه و بدون هیچ اشتباهی قدم بردارید. شاید حتی این توقع را در اطرافیانتان ایجاد کنید که فقط منتظر سود کردن و دیدن رشد شما باشند. در این صورت، تحمل شکست یا ضرر کردن باز هم برایتان سخت تر می شود.
با حقیقت بازار سرمایه آشنا شوید
وقتی به یک معامله گر با انضباط تبدیل می شوید که درک کنید بازار سرمایه با تفکر شما همراستا نیست. تک تک افرادی که در این بازار به صورت فعال در حال معامله هستند، چه آنها که سهم ها را می خرند و چه آنها که می فروشند با هر معامله، روی تمام بازار تاثیر می گذارند. با این حساب، اگر می خواهید در بازار تاثیر داشته باشید باید به جای فکر کردن دست به معامله بزنید. جالب تر اینکه بازار سرمایه به میزان هوش شما هیچ اهمیتی نمی دهد. بنابراین نباید فکر کنید که ضریب هوشی بالا یا حتی پایینتان تاثیری در کیفیت حضور شما در بازارهای مالی می گذارد.
یک معامله گر با انضباط چگونه باید به بازار واکنش نشان دهد؟
تصور اینکه بازار، همیشه یک حرکت منطقی را دنبال می کند راه به جایی نمی برد. چون تاریخ بازارهای مالی، پر از موقعیت های اشتباهی است که بیشتر معامله گران به اتفاق تصمیم گرفتند در آن مسیر حرکت کنند. در این میان، هر چقدر که شما خودتان را به آب و آتش بزنید، نمی توانید در مقابل حرکت جمعی بازار، مقاومت کنید. این حقیقتی که هر چه زودتر باید آن را بپذیرید. بنابراین، تعریف درست و غلط در بازار سرمایه با تعریفی که جامعه یا حتی شما دارید فرق دارد. به زبان ساده تر، هر چیزی که در بازار اتفاق می افتد، درست است! بنابراین، اولین کاری که باید بکنید، هیچ کاری نکردن است. در واقع، قبل از هر اقدامی باید بازار را زیر نظر بگیرید، شرایط را بسنجید، تحلیل کنید و سپس دست به اقدام بزنید.
رویاپردازی در بازار سرمایه به ضررتان تمام می شود
گاهی داشتن اطلاعات اندک، بسیار خطرناک تر از نداشتن اطلاعات است. چون این امکان وجود دارد که به آن اطلاعات، بسنده کنید و دیگر به دنبال کامل کردن آنها نروید. همین ماجرا باعث می شود که چشمتان را به روی نشانه هایی که در نقطه مقابل دانش فعلی شما قرار دارند ببندید و امیدوارانه سرازیری شکست را طی کنید!
چرا تحمل اطلاعات جدید برای برخی از معامله گران سخت می شود؟
یکی از دلیل هایی که باعث می شود در مقابل دیدن نشانه های جدید مقاومت کنید، تصور اشتباه شما درباره سودآوری بازار سرمایه است. طی کردن مسیر تبدیل شدن به یک معامله گر با انضباط به درک این نکته نیاز دارد که نمی توان با انجام چند معامله در بازار سرمایه به ثروت رسید. وقتی هدفتان از معامله کردن فقط به دست آوردن پول باشد، سبک نگاهتان به بازار، کِدر می شد. در آن صورت، نمی توانید به شکلی منطقی و هوشمندانه بازار را زیر نظر بگیرید و آن را تحلیل کنید. حتی در این میان، آرامش روانی خودتان را از دست می دهید و دچار نگرانی های بی انتها، ترس به هنگام معامله و حتی لجاجت می شود. این در حالی است که معامله در بازار به آرامش، صبوری، هوشمندی و نگاهی بی طرف نیاز دارد.
قبل از آغاز یک معامله، سنگ هایتان را با خودتان وا بکنید
این تصور که قیمت ها در بازار سرمایه یک روز به ثبات می رسند، چیزی جز یک خیال خام نیست. هر چقدر که زودتر این ماجرا را درک کنید، سریع تر می توانید جلوی ضررهای بزرگتان را در آینده بگیرید. چون گاهی معامله گران با خودشان فکر می کنند اگر در مقابل سقوط قیمت سهم ها صبور باشند حتما دوباره قیمت ها به نفع آنها تغییر می کنند. این در حالی است که بازار، اهمیتی به فکر معامله گران نمی دهد و مسیر خودش را طی می کند. بنابراین به جای آنکه صبر کنید تا مسیر رودخانه های مالی با میل شما هم جهت شوند از جریان ایجاد شده، سواری بگیرید.
دوره آموزشی از صفر تا سطح پیشرفته در ترید که با هدف “استاد تمامی ترید” طراحی شده است
در بازار سرمایه، هیچ مرزی وجود ندارد
نکته جالبی که در بازارهای مالی دیده می شود، وجود نداشتن حدی از سود یا ضرر است. این بدان معنا است که می توانید بی نهایت سود یا ضرر کنید. از آنجایی که طمع انسان هم به ندرت با احساس سیری آشنا می شود، چنین ماجرایی می تواند روی سبک معامله گری شما تاثیر منفی بگذارد. برای جلوگیری از ضرر این ماجرا باید خودتان دست به کار شوید و حدی برای سود یا ضررتان مشخص کنید. به این ترتیب، این توانایی را پیدا می کنید که جلوی ضررهای بزرگ را بگیرید یا قبل از اینکه در شرایط خوب، ورق برگردد، سود خود را از یک معامله برداشت کنید. این همان روشی است که یک معامله گر با انضباط از آن استفاده می کند.
نباید در بازارهای مالی به دنبال دلیل بگردید
تعدادی از سرمایه گذاران تازه نفس فکر می کنند که در پشت صحنه تمام حرکت های بازار سرمایه، یک یا مجموعه ای از دلیل های روشن وجود دارند. این در حالی است که حرکت قیمت ها در بازار به اقدام بازیگران بازار یعنی معامله گرانی مثل خود شما بستگی دارد. با این حساب، گشتن به دنبال دلیل ایجاد یک ماجرا درست مانند آن است که به دنبال خودتان بگردید. ناگفته نماند که بیش از 75 درصد معامله گران بازارهای مالی هیچ دلیل قانع کننده ای برای خرید یا فروش سهم هایشان ندارند!
چرا برخی معامله گران پیوسته دچار باخت می شوند؟
سر راست ترین دلیلی که برای این ماجرا وجود دارد، آشنا نبودن معامله گر با مفهوم «خروج از معامله» است. شاید از دور این طور به نظر برسد که وقتی یک معامله گر دچار ضررهای فراوان می شود از کرده خود درس می گیرد و این بار به شیوه متفاوتی عمل می کند؛ اما حقیقت آن است که چنین افرادی دچار نوعی دام ذهنی می شوند. به دنبال این ماجرا با خودشان فکر می کنند که اگر یک بار دیگر شانس خودشان را بیازمایند حتما تمام ضررهای قبلی را یکجا جبران خواهند کرد. این بدان معنی است که اصلا به دنبال کشف علت شکست خود نمی روند و تقصیر را بر گردن بازار یا شرایط اقتصادی می اندازند. به همین دلیل، به جای خارج شدن از چرخه شکست و ضرر کردن، مدام بر سرعت این گردونه اضافه می کنند!
مسئولیت پذیر بودن چگونه از شما یک معامله گر با انضباط می سازد؟
بر خلاف تصور بسیاری از سرمایه گذاران، بازار سرمایه هیچ قانونی مشخصی ندارد. در حقیقت، این شما هستید که باید با در نظر گرفتن قوانین شخصی تان، سازوکار معامله را در دنیای خودتان به وجود بیاورید. البته نکته طلایی در این ماجرا، ایستادن پای نتیجه بر آمده از قانون هایتان است. اگر بخواهید به هر شکلی این ماجرا را دور بزنید و تقصیرها را بر گردن دیگران بیندازید، نه تنها اوضاعتان بدتر می شود بلکه فرصت تحلیل و یادگیری از خودتان را هم از دست می دهید. یادتان باشد که شما بزرگ ترین منبع یادگیری خودتان هستید و این ماجرا هنگامی عملی می شود که بتوانید پای تصمیم هایتان بایستید. بنابراین، از تعیین کردن قانون برای خودتان نترسید و با قلبی سرشار از امیدواری، شجاعت و سرشار از روحیه یادگیری در این میدان دست به فعالیت بزنید.
تقلید کردن از برنده ها شما را به یک برنده تبدیل نمی کند
برخی از معامله گران که نه حوصله یادگیری دارند و نه دلشان می خواهد خودشان را با آمار و ارقام شرکت ها درگیر کنند به دنبال یک راه ساده تر برای معامله کردن می گردند. در این میان، ساده ترین چیزی که به چشمشان می خورد، پیروی کردن از تصمیم های معاملاتی سرمایه گذاران موفق است. قدم گذاشتن در این مسیر که کاملا بر خلاف قانون های یک معامله گر با انضباط است چیزی شبیه به رفتار گوسفندانی است که به دنبال اولین گوسفند، خودشان را از دره پرت می کنند! متاسفانه تعداد چنین سرمایه گذارانی که به خیالشان در حال زرنگ بازی و دور زدن تحلیل های حرفه ای هستند بسیار زیاد است و این ماجرا در تصمیم های معاملاتی به خوبی خودش را نشان می دهد.
قدمی برای شناخت محیط ذهنی خودتان بردارید
برای تبدیل شدن به یک معامله گر با انضباط باید راهی برای تسلط بر ذهن خودتان پیدا کنید. تنها از این راه است که می توانید در فراز و فرودهای بازار، تحلیلی درست و هوشمندانه داشته باشید. این موضوع به شما کمک می کند تا تصمیم های درست تری بگیرید و آمار پشیمانی از کرده های خودتان را به حداقل برسانید. برای تسلط بر محیط ذهنی خودتان، باید کار را از بررسی و شناخت رفتارهایتان آغاز کنید. در واقع، باید عمق شناخت خودتان را افزایش دهید و با وجودتان مثل دوستی که قرار است او را بشناسید رفتار کنید.
یک معامله گر با انضباط فقط به بازار محدود نمی شود
نباید این طور فکر کنید که تلاش شما برای تبدیل شدن به یک معامله گر با انضباط فقط به زمان حضورتان در بازار سرمایه محدود می شود. وقتی شما قدم به قدم برای ایجاد چنین تحولی در وجودتان تلاش می کنید، ناخواسته آن را در تمام بخش های زندگی تان هم پیاده می سازید. این بدان معنی است که طرز نگاه شما به چالش ها، ماجراها، رفتارها و تصمیم ها کاملا دگرگون می شود. به دنبال این ماجرا، مفهوم تلخ شکست هم برایتان تغییر می کند و به فرصتی برای یادگیری تبدیل می شود. گذشته از این، نگاهتان به پول هم بسیار عمیق تر شده و از حال و هوای یک شبه پولدار شدن به برداشتن قدم های هوشمندانه، تغییر جهت می دهید.
پیام اصلی مارگ داگلاس از نوشتن کتاب «معامله گر با انضباط» چه بود؟
تخصص اصلی مارک داگلاس، «روانشناسی تجارت» است. او کار خود را به عنوان یک کارمند بیمه آغاز کرد و بعد از مدتی توانست به موفقیت بزرگی در دنیای سهام و سرمایه گذاری برسد. کتاب «معامله گر با انضباط» برای او دفترچه ای است که در آن نتیجه تجربه ها، موفقیت ها و شکست هایش را به رشته تحریر درآورده است. از نظر او این ذهن انسان است که می تواند او را به یک برنده یا بازنده تبدیل کند.
نظر شما چیست؟
فکر می کنید یکی از شایع ترین رفتارهای تجاری ذهنی در میان معامله گران ایرانی کدام باشد؟ لطفا برایمان تعریف کنید.