برای معامله‌گران حرفه‌ای که عمده فعالیت آن‌ها را معاملات آتی (Future) تشکیل می‌دهد، شناخت شاخص‌های مهم در این بخش می‌تواند کمک بزرگی در تصمیم‌گیری باشد. انجام معامله در بازار نقدی (Spot) و آتی (Future) به دانش و تجربه کافی نیاز دارد؛ با این حال معاملات آتی دارای پیچیدگی‌هایی است که با یک تصمیم اشتباه ممکن است تمام دارایی شما را از بین ببرد. یکی از مواردی که برای انجام معاملات حرفه‌ای باید به آن توجه کرد، شناخت شاخص فاندینگ ریت (Funding Rates) و نحوه استفاده از آن است. اگر شما هم یک معامله‌گر فعال در بخش معاملات آتی هستید، ولی هنوز به این شاخص توجه نکرده‌اید، این مقاله را تا پایان مطالعه کنید؛ چراکه قرار است به زبان بسیار ساده هر آنچه در بخش کاربردی این نرخ وجود دارد، برای شما بیان شود.
تفاوت قراردادهای آتی سنتی و قراردادهای آتی بدون تاریخ انقضا
پیش از آنکه بخواهیم به بحث اصلی مقاله یعنی Funding Rates بپردازیم، بهتر است به تفاوت میان قراردادهای آتی سنتی (Traditional Future) و قراردادهای آتی بدون تاریخ انقضا (Perpetual Future) توجه کنیم. قراردادهای آتی سنتی دارای تاریخ انقضا هستند و درواقع این عمده تفاوت قراردادهای آتی سنتی و قراردادهای بدون تاریخ انقضاست. در قراردادهای آتی سنتی، زمانی که قراردادها به تاریخ انقضای خود که معمولاً دوره‌های 1 ماهه و 4 ماهه هستند، نزدیک می‌شوند، قیمت بازار و قیمت معاملات آتی سنتی به هم نزدیک شده و درنهایت با رسیدن به تاریخ موردنظر این قراردادها منقضی می‌شوند.
در سوی دیگر، قراردادهای آتی بدون تاریخ انقضا (Perpetual Future) وجود دارند که دائمی هستند؛ به عبارت دیگر می‌توان گفت اگر یک معامله‌گر اقدام به بازکردن موقعیت خرید یا فروش بدون تاریخ انقضا کند (Perpetual Future)، می‌تواند تا زمانی که لیکوئید نشده است، موقعیت (پوزیشن) خود را باز نگه دارد، اما در این نوع معاملات برای تعدیل قیمت و نزدیک نگه‌داشتن قیمت در میان بازار آتی (Future) و نقدی (Spot) باید سیاستی را در پیش گرفت که درواقع همان فاندینگ ریت است. در ادامه به توضیح کامل این نرخ خواهیم پرداخت تا به این ترتیب بتوانید از اطلاعاتی که می‌توان از آن برداشت کرد، معاملات پرسودتری داشته باشید.
فاندینگ ریت چیست؟ (Funding Rates)
قیمت در معاملات نقدی (Spot) و معاملات آتی (Future) باید همگرایی داشته باشد. این همگرایی در معاملات آتی سنتی با رسیدن به تاریخ انقضا و نزدیک‌شدن قیمت یک ارز دیجیتال مشخص در هر دو بازار نقدی و آتی ایجاد می‌شود، اما در معاملات آتی بدون تاریخ انقضا به‌دلیل دائمی‌بودن قراردادها، نرخی تعیین شده است و افرادی که معاملات باز داشته باشند با توجه به شرایط بازار باید در بازه‌های زمانی مشخص به دیگر معامله‌گران مبلغی را بپردازند یا از آن‌ها دریافت کنند. درواقع صرافی مبلغی را که پرداخت می‌شود، دریافت نمی‌کند، بلکه این مبلغ در میان افرادی که معاملات باز خرید یا فروش دارند، مبادله می‌شود. به این نرخ، فاندینگ ریت (Funding Rates) یا نرخ تأمین مالی گفته می‌شود.
همان‌طور که بیان شد، پرداخت یا دریافت این نرخ در بازه‌های زمانی مشخص انجام می‌شود؛ برای مثال در صرافی بایننس معامله‌گرانی که معاملات باز از نوع بدون تاریخ انقضا را دارند، هر 8 ساعت یعنی 3 بار در طول 24 ساعت، این نرخ را پرداخت یا دریافت می‌کنند. همچنین میزان این نرخ در صرافی بایننس 3/0 درصد معامله است که 3 بار در طول 24 ساعت محاسبه و اعمال می‌شود. البته بد نیست بدانید در صرافی بایننس جفت ارزهایی مانند BNB/USDT، LTC/USDT، LINK/USDT نرخ بهره ندارند.
اگر فاندینگ ریت 01/0 درصد باشد، می‌توان گفت بازار جو آرامی را دارد؛ البته این میزان باید تداوم داشته باشد و تنها با داشتن این میزان برای یک یا دو روز نمی‌توان چنین برداشتی کرد. هرچه این میزان بیشتر یا کمتر شود، می‌توان باز هم درصورت تداوم آن حالت (مثلاً 10 روز فاند مثبت یا 10 روز فاند منفی) انتظار تغییر روند را داشت. باید توجه داشت، اگر شما جزء معامله‌گرانی باشید که از لوریج یا اهرم استفاده می‌کنید، میزان نرخ بهره پرداختی یا دریافتی شما نیز به همان میزان بیشتر می‌شود؛ برای مثال اگر شما از لوریج 25 استفاده کنید، میزان نرخ پرداختی یا دریافتی شما (با توجه به نوع معامله و شرایط بازار) نیز 25 برابر خواهد شد. حتماً متوجه شده‌اید استفاده از ابزارهای مختلف در معاملات آتی با وجود جذاب‌بودن و فراهم‌کردن شرایط ایده‌آل تا چه میزان می‌تواند پرریسک باشد و تمام دارایی شما را از بین ببرد؛ درنتیجه فعالان بازارهای مالی اگر قصد موفقیت داشته باشند، ناچار هستند پیش از ورود به بازار اطلاعات خود را در این زمینه بالا ببرند و آمادگی لازم برای فعالیت در بازار مربوط را کسب کنند. برای رسیدن به این نقطه بهترین راه انتخاب یک کلاس آموزش ارز دیجیتال است که استادان باتجربه آن بتوانند تا حد امکان مسیر رسیدن به موفقیت را برای شما کوتاه کنند.
رابطه فاندینگ ریت با پوزیشن‌ها
پیش از این نیز به این موضوع اشاره کردیم که در برخی صرافی‌ها امکان انجام معاملات آتی برای کاربران فراهم شده است. معامله‌گران در بازه‌های زمانی مشخص و براساس نرخ تأمین مالی محاسبه‌شده، مبلغی را به معامله‌گرانی که در سمت مقابل آن‌ها در همان جفت ارز هستند، پرداخت یا دریافت می‌کنند. اگر شما یک معامله باز Perpetual از نوع خرید (Long Position) داشته باشید و فاندینگ ریت مثبت باشد، باید مبلغی را به معامله‌گرانی که معامله باز فروش دارند، پرداخت کنید.
اگر شما یک معامله باز Perpetual از نوع خرید (Long Position) داشته باشید و فاندینگ ریت منفی باشد، معامله‌گرانی که در موقعیت فروش هستند، باید مبلغی را به شما پرداخت کنند.
در صورتی که شما یک معامله باز Perpetual از نوع فروش (Short Position) داشته باشید و فاندینگ ریت مثبت باشد، معامله‌گرانی که در موقعیت خرید هستند، باید مبلغی را به شما پرداخت کنند.
اگر شما یک معامله باز Perpetual از نوع فروش (Short Position) داشته باشید و فاندینگ ریت منفی باشد، شما باید مبلغی را به معامله‌گرانی که معامله باز خرید دارند پرداخت کنید. مطالب گفته‌شده در بالا را می‌توانید به‌صورت خلاصه در جدول زیر مشاهده کنید.
| مبلغی را به افرادی که معامله باز فروش دارند، پرداخت می‌کنید. | Funding Rate + |
Long Position |
| مبلغی را از معامله‌گرانی که معامله فروش دارند، دریافت می‌کنید. | Funding Rate – | |
| مبلغی را از معامله‌گرانی که معامله باز خرید دارند، دریافت می‌کنید. | Funding Rate + |
Short Position |
| مبلغی را به افرادی که معامله باز خرید دارند، پرداخت می‌کنید. | Funding Rate – |
میزان نرخ بهره معاملات با توجه به شرایط بازار می‌تواند متفاوت باشد که در ادامه حالات مختلف آن را بررسی میکنیم.
-
نرخ بهره نداشته باشد
زمانی که خریدار و فروشنده‌ای وجود نداشته باشد و به عبارت دیگر هیچ معامله‌ای انجام نشود.
-
نرخ بهره مثبت
این حالت زمانی پیش می‌آید که قدرت خریداران بیشتر از فروشندگان باشد.
-
نرخ بهره منفی
زمانی که قدرت فروشندگان بیش از قدرت خریداران باشد.
تأثیر روانی Funding Rates بر بازار
زمانی که صرافی، فاندینگ ریت بالا و مثبتی را برای بازه بعدی اعلام کند و این روند برای مدتی ادامه داشته باشد، سبب می‌شود افرادی که برای طولانی‌مدت یک معامله باز خرید داشته‌اند یا حجم معامله بالایی داشته‌اند، اقدام به فروش کنند؛ چراکه نمی‌خواهند مبلغ بالایی را بپردازند. این حرکت زمانی که از سمت بسیاری از معامله‌گران انجام شود، می‌تواند سبب تغییر روند از صعودی به نزولی شود؛ درنتیجه می‌توان گفت زمانی که یک نرخ مثبت برای مدت‌زمانی تکرار شود، می‌توان انتظار حرکت نزولی را داشت. بد نیست بدانید اگر میزان فاندینگ ریت بالایی از سمت صرافی اعلام شود، می‌توان منتظر نوسان شدیدی در نمودار قیمتی ارز باشیم.
همچنین زمانی که فاندینگ ریت منفی برای مدتی تکرار شود، افرادی که معاملات فروش خود را برای مدت طولانی باز نگه داشته یا حجم معاملات بالایی داشته‌اند، باید مبلغ زیادی را به تریدرهایی که موقعیت بازخرید دارند، پرداخت کنند؛ درنتیجه بسیاری از این افراد اقدام به بستن معاملات فروش خود می‌کنند. این حرکت زمانی که از سمت معامله‌گران زیادی انجام شود، می‌تواند سبب تغییر روند از نزولی به صعودی شود؛ درنتیجه می‌توان گفت زمانی که فاندینگ ریت منفی برای مدتی تکرار شود، می‌توان انتظار حرکت مثبت در نمودار قیمتی ارز دیجیتال مربوط را داشت.
از آنچه بیان شد، می‌توان به‌عنوان یک سیگنال برای معاملات استفاده کرد، اما نکته‌ای که وجود دارد و هر معامله‌گری باید به آن توجه کند، این است که استفاده از تنها یک ابزار برای تحلیل و تشخیص روند اصلاً کار درستی نیست و حتی اگر شما برحسب تصادف چند بار از این روش به سود برسید، باید بدانید این سودها همیشگی نخواهند بود.
اندیکاتور Funding Rates
تریدینگ ویو (Trading View) یک پلتفرم تحلیل تکنیکال است که با داشتن ابزارهای مختلف برای این هدف، کار را برای شما بسیار ساده کرده است. یکی از این ابزارها اندیکاتور فاندینگ ریت است که با جست‌وجوی آن در فهرست اندیکاتورها می‌توانید از آن استفاده کنید. همان‌طور که مشاهده می‌کنید، سیگنال‌ها با استفاده از کندل‌هایی به رنگ‌های آبی، نارنجی، سبز و قرمز قابل دریافت هستند که البته کندل‌های آبی و نارنجی دقت پایین‌تری را از کندل‌های سبز و قرمز دارند؛ به عبارت دیگر اگر استفاده از این سیگنال یکی از ابزارها در استراتژی شما باشد، سیگنالی که از کندل‌های سبز و قرمز می‌گیرید، احتمال تحقق بالاتری را در مقایسه با سیگنال دریافتی از کندل‌های آبی و نارنجی خواهد داشت.
پیش از این نیز به این موضوع اشاره کردیم که اگر فاند منفی برای مدتی تکرار شود، می‌توان انتظار یک صعود را داشت، یا زمانی که فاند مثبت برای مدتی تکرار شود، مشاهده یک روند صعودی دور از انتظار نخواهد بود. همان‌طور که در شکل می‌بینید، در بخش‌هایی که کندل‌های نارنجی برای مدتی ظاهر شده‌اند (کندل‌های نارنجی و قرمز نشان‌دهنده نرخ فاند منفی هستند)، روند قیمتی صعودی نسبی را داشته است. نکته‌ای که باید به آن دقت کنید، این است که این تنها یک ابزار است و ممکن است سیگنال‌هایی که ارائه می‌دهد، همیشه سودساز نباشند؛ پس دقت کنید که استفاده از این اندیکاتور به‌تنهایی توصیه نمی‌شود.
شاخص Funding Rates در CryptoQuant
بررسی شاخص Funding Rates در سایت CryptoQuant نیز می‌تواند نشانه‌هایی از صعود یا نزول را به شما بدهد و به شما کمک کند حتی اگر معامله‌گر معاملات آتی بدون تاریخ انقضا (Perpetual) هم نباشید، برای پیش‌بینی روند از این شاخص استفاده کنید. برای این کار به سایت Cryptoquant بروید و در نوار جست‌وجو واژه Funding Rates را وارد کنید. اولین نموداری که مشاهده می‌کنید Funding Rates بیت کوین را در تمامی صرافی‌ها نشان می‌دهد، اما اگر شما شاخص ارزی را در صرافی خاصی داشته باشید نیز می‌توانید آن را جست‌وجو کنید.
کندل‌های سبز و قرمز نرخ فاند را نشان می‌دهند و نمودار مشکی رنگ نیز نمودار قیمتی بیت کوین است. در بیشتر نواحی که این نرخ برای مدتی مثبت بوده، روند کاهشی شده و زمانی که برای مدتی نرخ منفی یعنی به رنگ قرمز بوده است، با هدف به تعادل رسیدن قیمت و کم‌کردن اختلاف قیمت در بازارهای نقدی و آتی، روند افزایشی شده است.
کلام پایانی
فعالیت در بازارهای مالی به‌خصوص بازار ارزهای دیجیتال، به‌دلیل نوسانات به نسبت شدید آن، ریسک بالاتری از دیگر بازارهای مالی دارد. اگر معامله‌گران تصمیم بگیرند در بازار آتی فعالیت کنند، میزان این ریسک بیشتر هم خواهد شد؛ پس برای موفقیت در این بازار نیاز به دانش کافی و اطلاع از جزئیات آن امری بدیهی است. آشنایی با فاندینگ ریت و تأثیر آن بر روند قیمتی یکی از مواردی است که دانستن آن می‌تواند در تصمیم‌گیری به شما کمک کند. فاندینگ ریت درواقع برای این به وجود آمد تا قیمت را در بازار نقدی (Spot) و آتی (Future) برای معاملاتی که تاریخ انقضا ندارند، متعادل نگه دارد و اجازه ندهد قیمت یک جفت ارز مشخص مثلاً BTC/USDT در دو بازار نقدی و آتی از هم فاصله زیادی بگیرند؛ درواقع از ایجاد واگرایی جلوگیری کرد. در این مقاله سعی کردیم Funding Rates را تعریف کرده و تأثیر روانی آن بر بازار و قیمت را بررسی کنیم. همچنین اندیکاتور و شاخصی را معرفی کردیم تا به کمک آن‌ها بتوانید ادامه روند را حدس بزنید.
پرسش‌های متداول
این نرخ معیاری برای تعدیل قیمت در بازارهای آتی برای معاملاتی است که دائمی هستند و تاریخ انقضا ندارند.
یک معامله باز Perpetual از نوع خرید زمانی که Funding Rates مثبت باشد، معامله‌گر را به پرداخت مبلغی موظف می‌کند. یک معامله باز Perpetual از نوع خرید زمانی که فاندینگ ریت منفی باشد، مبلغی برای معامله‌گر تأمین می‌کند. یک معامله باز Perpetual از نوع فروش زمانی که فاندینگ ریت مثبت باشد، مبلغی را برای معامله‌گر تأمین می‌کند. یک معامله باز Perpetual از نوع فروش زمانی که فاندینگ ریت منفی باشد، معامله‌گر را به پرداخت مبلغی موظف می‌کند.
بله با افزایش Funding Rates معامله‌گرانی که معاملات باز دارند، برای آنکه پول بیشتری را پرداخت نکنند، اقدام به بستن معاملات خود می‌کنند (شرح شرایط در پرسش قبل آورده شده است) که همین موضوع می‌تواند بر روند بازار نیز تأثیر بگذارد.
مشاهده شاخص و اندیکاتور Funding Rates در پلتفرم‌های Trading View و CryptoQuant به شما کمک می‌کند تا روند احتمالی بازار را تشخیص دهید.
خیر، هر معامله‌گری می‌تواند در تحلیل‌های خود از funding Rates و اندیکاتورها و شاخص‌های مربوط به آن استفاده کرده و آینده روند قیمتی را پیش‌بینی کند.
