در حال حاضر اغلب کشورهای جهان دارای بازارهای سرمایه منسجمی بوده و همچنین بازارهای بورس تخصصی زیادی نیز ایجاد شده اند. برخی از مراکز قدیمی تجارت و سرمایه گذاری (نظیر نیویورک، لندن و توکیو) نیز امروزه به عنوان پایتخت های مالی جهانی محسوب می شوند؛ زیرا ارزش بازار، حجم معاملات، تعداد فعالان و شرکت های پذیرفته شده در این بازارها به حد باور نکردنی بزرگ می باشند.

به عنوان یک سرمایه گذار آشنایی هر چه بیشتر با ساختار و جزئیات بازارهای مالی مختلف می تواند، به رشد ما در این زمینه کمک کند. از طرفی مبحث شناخت بازارهای بورس بزرگ و مهم در سطح جهان یک مبحث آموزشی مفرح و جذاب است.

تاریخچه بازار بورس نیویورک آمریکا

بازار بورس نیویورک یا New York Stock Exchange که به اختصار لاتین NYSE نامیده می شود، بزرگترین بورس جهان از لحاظ میزان معاملات و ارزش شرکت های پذیرفته شده است.

سنگ بنای تأسیس بورس نیویورک در ۱۷ می سال ۱۷۹۲ بر اساس توافق ۲۴ کارگزار معاملات سهام زیر یک درخت نارون در خیابان ۶۸ وال استریت شهر نیویورک شکل گرفت، که به توافق «باتن وود» یا «درخت نارون» مشهور شد.

پس از گذشت حدوداً ۲۵ سال از زمان توافق باتن وود آن ها در هشتم مارس سال ۱۸۱۷ میلادی تصمیم گرفتند، که فرآیند معاملات خود را سازمان یافته و شفاف تر کنند.

بنابراین با تدوین یک اساسنامه و تعیین خودشان به عنوان هیئت امنای بازار اوراق بهادار، بورس نیویورک رسماً آغاز به کار نمود.

تالار فیزیکی بورس نیویورک

اولین تالار فیزیکی بازار بورس نیویورک یک ساختمان اجاره ای در پلاک ۴۰ خیابان وال استریت بود. در سال ۱۸۳۵ این ساختمان دچار آتش سوزی بزرگی شد و خسارات گسترده ای به بار آمد. نتیجتاً تالار بورس نیویورک به یک مکان موقتی انتقال یافت.

بورس نیویورک در این بازه زمانی از لحاظ ارزش بازار رشد نسبتاً زیادی را تجربه کرد و تالار بورس چندین بار تغییر مکان داد.

در حال حاضر بورس اوراق بهادار نیویورک در خیابان ۱۱ وال استریت بخش پایین محله منهتن (محل تجمع نهادهای مالی) قرار دارد.

ساعات و روزهای کاری NYSE

بورس نیویورک در طول روزهای کاری هفته یعنی دوشنبه تا جمعه و طی ساعات ۰۹:۳۰ صبح تا ۱۶ عصر به وقت محلی (منطقه زمانی شرقی یا Eastern) فعالیت می کند.

این بازار به طور میانگین ۲۵۳ روز در طول سال فعالیت می کند؛ اما در روزهای به خصوصی تعطیل است، که شامل روز اول سال نو، مارتین لوتر کینگ، تولد جرج واشنگتن، آدینه مقدس، یاد بود (روز ملی بزرگداشت سربازان ارتش آمریکا)، استقلال ایالات متحده، کارگر، شکرگزاری و کریسمس می باشد.

همچنین قبل از روز استقلال آمریکا، بعد از روز شکرگزاری و کریسمس این بازار زودتر از حالت معمول بسته می شود.

شاخص NYSE بیانگر چیست؟

بر اساس شاخص (مرکب) بازار سهام نیویورک یا  NYSE Composite Index میانگین بازدهی و ارزش سهام پذیرفته در این بازار محاسبه می شود.

این شاخص وضعیت بیش از ۲۰۰۰ شرکت بورسی را نشان می دهد، که در صنایع مختلفی از جمله املاک و مستغلات یا مالی و سرمایه گذاری فعالیت می کنند.

شاخص مرکب NYSE در اواسط دهه ۱۹۶۰ میلادی ایجاد شد، تا برخلاف شاخص میانگین صنعتی داوجونز شامل بازدهی و ارزش تمام شرکت های پذیرفته شده در بازار سهام نیویورک باشد.

فرآیند معاملاتی روزانه بازار سهام نیویورک

معاملات بورس نیویورک به روش حراج (مزایده) و از طریق کارگزاران یا به صورت کاملاً الکترونیکی انجام می شوند. کارگزاران نیویورکی همانند کارگزاران سایر بورس ها تلاش می کنند، که در بهترین قیمت ممکن (بالاترین برای فروشنده و پایین ترین برای خریدار) معامله را برای شما انجام دهند.

در معاملات آنلاین هم سرمایه گذاران مستقیماً به سامانه معاملاتی دسترسی داشته و سفارشات معاملاتی را بر اساس تحلیل و نظر شخصی وارد می نمایند، تا بر اساس عرضه و تقاضای موجود معاملات خود را انجام دهند.

امروزه با توجه به گسترش زیرساخت های اینترنت و تجهیزات کامپیوتری، در بورس نیویورک نیز همچون سایر نقاط جهان بیشتر معاملات به صورت الکترونیکی انجام می شوند.

به طور کلی حجم معاملات روزانه بورس نیویورک از بدو تأسیس تاکنون با رشد قابل توجهی همراه بوده است. بر اساس اطلاعات وبسایت Investopedia حجم معاملات روزانه NYSE در سال ۱۸۸۶ یک میلیون سهم بوده است. این مقدار در ۱۹۸۷ به ۵۰۰ میلیون سهم رسیده و در سال ۱۹۹۷ میلادی به یک میلیارد سهم افزایش یافت!

غول های تجاری در بزرگترین بازار سهام جهان

همان طور که در ابتدای متن بدان اشاره شد، بورس آمریکا بزرگترین بورس جهان از لحاظ ارزش بازار است (ذکر این نکته ضروری است، که بزرگترین بازار مالی جهان فارکس یا همان بازار مبادلات ارز خارجی بوده و در اینجا اشاره به بازارهای بورس سهام می باشد).

ارزش بازار یا market cap در هر بازار بورس حاصل مجموع ارزش بازار شرکت های پذیرفته شده در آن است. همه می دانیم که ایالات متحده آمریکا با اتکا به بخش خصوصی قدرتمند و پویا به بزرگترین اقتصاد جهان تبدیل شده است.

نهایتاً این بنگاه های اقتصادی به بازار سهام نیویورک یا سایر بورس های آمریکایی و جهانی راه یافته و منجر به ایجاد عمق و رونق بیشتری در این بازارها شده اند.

برخی از شرکت های مهم حاضر در بازار NYSE:

  • هواپیمایی بوئینگ- ارزش بازار: ۲/۹۳ میلیارد دلار
  • خدمات مالی جی پی مورگان- ارزش بازار: ۳/۲۹۳ میلیارد دلار
  • خدمات رسانه و سرگرمی والت دیزنی- ارزش بازار: ۲/۲۲۴ میلیارد دلار
  • هلدینگ برکشایر هاتاوی- ارزش بازار: ۵/۵۰۸ میلیارد دلار
  • صنایع غذایی کوکاکولا- ارزش بازار: ۲۱۲ میلیارد دلار

اعداد فوق بر اساس اطلاعات موجود در تاریخ نگارش مطلب یعنی ۲۰۲۰/۰۱/۱۰ است.

روزهای تاریخی بورس نیویورک

وقایع بازار سهام نیویورک به عنوان یک بازار مالی مرجع برای بسیاری از سرمایه گذاران مهم تلقی می شود. اما جزئیات برخی از این حوادث و شدت تأثیرگذاری آن بر روند بازار سهام کاملاً متفاوت است.

این مجموعه اتفاقات مرتبط یا غیرمرتبط به بازار سهام، گاهاً منجر به ایجاد یک بحران در بورس و نتیجتاً یک رکود اقتصادی همه جانبه شده اند.

برخی از حوادث مهم و روزهای حساس بزرگترین بازار بورس جهان:

  • ۲۴ اکتبر ۱۹۲۹: یکی از سنگین ترین سقوط های بازار در تاریخ آمریکا از پنج شنبه سیاه شروع شد و تا سه شنبه سیاه (۲۹ اکتبر) ادامه یافت. این بحران در ابتدا به لندن و سپس به سایر کشورهای صنعتی غرب نیز سرایت کرد.
  • ۱۹ اکتبر ۱۹۸۷: شاخص میانگین صنعتی داوجونز در این روز یک افت ۶/۲۲ درصدی را به ثبت رساند.
  • ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱: پس از حملات یازدهم سپتامبر معاملات بازار بورس نیویورک به مدت چهار روز متوقف شد. نکته قابل تأمل این است، که در پنج روز ابتدایی پس از بازگشایی مجدد بازار دچار یک ضرر حدوداً ۴/۱ تریلیون دلاری شد؛ که بزرگترین ضرر در تاریخ NYSE می باشد.
  • ۶ می ۲۰۱۰: در این روز معامله گران شاخص داوجونز وضعیت وحشتناکی را تجربه کردند. این شاخص طی یک روز بزرگترین افت میان روزی خود یعنی حدوداً ۹ درصد را ثبت کرده و این واقعه Flash Crash 2010 نام گرفت.
  • ۲۳ مارچ ۲۰۲۰: به دلیل شیوع ویروس کرونا فعالیت تالار فیزیکی بورس نیویورک متوقف شده و تصمیم برآن شد، که معاملات به صورت تماماً الکترونیکی انجام شوند.

در مطلب بعدی از سری مقالات بازارهای مالی جهان به معرفی بازار بورس لندن می پردازیم.