در بازارهای مالی، صرفا آگاهی از جهت حرکت قیمت کافی نیست، بلکه باید قدرت و سرعت این حرکت را نیز مورد ارزیابی قرار دهیم. اینجاست که مفهوم مومنتوم (Momentum) معنی پیدا می‌کند. در حقیقت، مومنتوم در بازارهای مالی از جمله فارکس به معنای انرژی و شتاب حرکت قیمت در مارکت است. به بیانی ساده‌تر، علاوه بر تحلیل جهت قیمت باید میزان انرژی و شتاب آن را نیز بسنجیم تا به قدرت آن و این‌که ممکن است تا چه زمانی این روند ادامه‌دار باشد، پی ببریم. برای تحلیل و ارزیابی قدرت حرکت قیمت در مارکت، ابزارهای مختلفی هست که یکی از کارآمدترین آن‌ها اندیکاتور مومنتوم Momentum Indicator است. این اندیکاتور به تریدرها کمک می‌کند با تحلیل قدرت حرکت قیمت، تصمیمات معاملاتی دقیق‌تری در بازار داشته باشند. در این مقاله قصد داریم به طور کامل به شرح اندیکاتور مومنتوم بپردازیم.

اندیکاتور مومنتوم چیست و چه کاربردی دارد؟

یکی از ابزارهای مهم در تحلیل تکنیکال، اندیکاتور مومنتوم Momentum Indicator است که توسط آن معامله‌گران قدرت و سرعت حرکت قیمت را ارزیابی می‌کنند. مومنتوم برای این نیست که بگوید قیمت بالا می‌رود یا پایین می‌رود، بلکه نمایانگر میزان قدرت حرکت فعلی قیمت است. در حقیقت، مومنتوم به ما نشان می‌دهد چه زمانی روند قوی و چه زمانی ضعیف است. این اطلاعات به تریدرها کمک می‌کند ادامه‌دار بودن یا توقف یک روند را با درصد بالایی بتوانند پیش‌بینی کنند.

در تحلیل تکنیکال، مومنتوم به معنای شتاب قیمتی است. برای مثال، زمانی‌که یک توپ را محکم‌تر پرتاب می‌کنیم، مسافت بیش‌تری را طی می‌کند، در مارکت نیز اگر قیمت با شتاب بیش‌تری حرکت کند، احتمال این‌که ادامه‌دار باشد بسیار بالا است. اندیکاتور مومنتوم این شتاب را با بررسی قیمت فعلی در مقایسه با قیمت گذشته برای مثال ۳۰ کندل گذشته ارزیابی می‌کند و نتیجه را به صورت یک خط روی نمودار نشان می‌دهد.

در اندیکاتور مومنتوم برای محاسبه شتاب قیمتی از فرمول زیر استفاده می‌شود:

قیمت گذشته ( بر اساس کندل)  ـ قیمت فعلی  = مومنتوم

برای مثال، درصورتی‌که تنظیمات اندیکاتور بر روی ۱۰ باشد، مومنتوم تفاوت قیمت فعلی را با قیمت ۱۰ کندل گذشته محاسبه می‌کند.

به نقل از جان جی مورفی در کتاب تحلیل تکنیکال بازار های مالی

«اندیکاتور مومنتوم یکی از قوی‌ترین ابزارهای موجود برای معامله‌گران است. این اندیکاتور سرعت حرکت قیمت را اندازه می‌گیرد و به تأیید قدرت روند کمک می‌کند.»

منبع: Investopedia 

اندیکاتور مومنتوم به تریدر کمک می‌کند تا تشخیص دهد قدرت فعلی حرکت قیمت در چه سطحی قرار دارد و آیا این قدرت در حال افزایش یا کاهش است.

کاربردهای اصلی اندیکاتور مومنتوم

اندیکاتور مومنتوم دارای کاربردهای بسیاری است که به برخی از مهم‌ترین آن‌ها اشاره می‌کنیم تا به اهمیت استفاده از آن در معاملات خود پی ببرید.

تشخیص قدرت روند

یکی از کاربردهای مهم این اندیکاتور ارزیابی قدرت یک روند است. درصورتی‌که عدد اندیکاتور بالا باشد، به این معنا است که روند قیمت بسیار قوی است و درنتیجه احتمال ادامه‌دار بودن آن نیز بیش‌تر است. برعکس، اگر مقدار آن پایین بیاید، یعنی قدرت روند فعلی در حال کاهش است، از این رو، قیمت ممکن است برای مدتی توقف کند (یعنی در حالت رنج به سر ببرد) یا تغییر روند اتفاق بیافتد.

شناسایی نقاط ورود و خروج

زمانی‌که خط مومنتوم از عدد ۱۰۰ فراتر می‌رود یا از آن فاصله می‌گیرد، یا میان قیمت و اندیکاتور مومنتوم واگرایی رخ می‌دهد، می‌تواند نشانه‌ای از پایان یک روند و زمانی مناسب برای ورود به معامله یا خروج از معامله باشد. برای مثال، زمانی‌که قیمت بالا می‌رود، اما مومنتوم در حال کاهش است، این اتفاق نمایانگر ضعیف شدن روند فعلی قیمت یا احتمال برگشت روند است.

دریافت سیگنال معاملاتی

وجود واگرایی میان قیمت و اندیکاتور مومنتوم نشان‌دهنده ضعیف شدن قدرت روند فعلی قیمت است. برای مثال، فرض کنید در یک روند نزولی هستیم، قیمت کف پایین‌تر ایجاد می‌کند، اما در اندیکاتور مومنتوم به جای کف پایین‌تر شاهد کف بالاتر هستیم، این اتفاق نشان از این دارد که روند نزولی در حال از دست دادن قدرت خود است و امکان برگشت قیمت یا حالت رنج بسیار بالا است.

فیلتر کردن شکست‌های فیک

برخی اوقات قیمت یک سطح کلیدی اعم از حمایت یا مقاومت را می‌شکند، اما حرکت ادامه‌دار نیست و قیمت پس از مدت کوتاهی برمی‌گردد. با بررسی مومنتوم در این شرایط می‌توان متوجه شد که شکست سطح مورد نظر واقعی است یا صرفا یک فریب یا شکست فیک (fake breakout).

نحوه محاسبه و فرمول اندیکاتور مومنتوم

اندیکاتور مومنتوم از یک فرمول ساده استفاده می‌کند، اما همین فرمول ساده، قدرت روندهای قیمتی را با درصد احتمال بالایی پیش‌بینی می‌کند. فرمول کلاسیک این اندیکاتور به شرح زیر است:

قیمت گذشته ـ قیمت فعلی  = مومنتوم

درصورتیکه قیمت فعلی از قیمت N تعداد کندل بیش‌تر باشد، مومنتوم مثبت بوده و قدرت خریداران را در مارکت نشان می‌دهد.

  • اگر قیمت فعلی کم‌تر از قیمت گذشته باشد، مومنتوم منفی است و نشان می‌دهد فروشندگان بازار را به دست گرفته‌اند.
  • در بعضی از پلتفرم‌های معاملاتی مثل متاتریدر ۴ و ۵، نسخه نسبی نیز وجود دارد، یعنی نتیجه نهایی در ۱۰۰ ضرب می‌شود:

قیمت گذشته ـ قیمت فعلی  = مومنتوم

  • اگر مقدار اندیکاتور بیش‌تر از ۱۰۰ باشد، قیمت در حالت صعودی قرار دارد
  • درصورتی‌که مقدار آن کم‌تر از ۱۰۰ باشد، احتمالی نزولی شدن قیمت وجود دارد

سیگنال‌گیری از اندیکاتور مومنتوم در بازارهای مالی

اندیکاتور مومنتوم یکی از ابزارهای کارآمد برای شکار نقاط برگشتی، تایید روند قیمت و فیلتر کردن سیگنال‌های فیک است. در ادامه به برخی از کلیدی‌ترین روش‌های سیگنال‌گیری از آن اشاره می‌کنیم.

تقاطع با خط ۱۰۰

همان گونه که بیان کردیم، برخی از نسخه‌ها چون متاتریدر اندیکاتور مومنتوم را با فرمول درصدی محاسبه می‌کنند. زمانی‌که قیمت فعلی دقیقا معادل با قیمت N کندل قبلی باشد، خروجی فرمول برابر با ۱۰۰ خواهد بود. این عدد ۱۰۰ به عنوان یک خط مبنا یا خط تعادل برای ارزیابی قدرت روند مورد استفاده قرار می‌گیرد.

مومنتوم صعودی و نزولی

  • سیگنال خرید: زمانی‌که مومنتوم از زیر ۱۰۰ به بالای ۱۰۰ می‌رود، یعنی قیمت جدید از قیمت قبلی بالاتر است. در این حالت، قدرت خریداران زیاد است یا کنترل مارکت در دست خریداران است.
  • سیگنال فروش: مومنتوم از بالای ۱۰۰ به زیر ۱۰۰ تغییر می‌کند، یعنی قیمت جدید از قیمت قبلی کم‌تر است. در این وضعیت، فروشندگان کنترل بازار را در دست گرفته اند یا قدرت در دست آن‌ها است.

این سیگنال‌ها در روندهای قوی، بسیار معتبر هستند و با درصد احتمال بالایی می‌توان به آن‌ها اعتماد کرد.

عبور مومنتوم از خط ۱۰۰ به بالا، نشان‌دهنده قدرت خریداران است، درحالی‌که شکست به زیر آن، قدرت فروشندگان را تایید می‌کند.

واگرایی‌ها و تأیید روند

واگرایی (Divergence) زمانی اتفاق می‌افتد که رفتار قیمت با اندیکاتور مومنتوم همسو نباشد. دو حالت وجود دارد:

  • واگرایی منفی: برای مثال در روند صعودی، قیمت سقف بالاتر ایجاد می‌کند، اما مومنتوم به جای افزایش رو به کاهش می‌گذارد یعنی به جای سقف بالاتر، سقف پایین‌تر شکل می‌گیرد. این اتفاق نشان‌دهنده ضعف روند صعودی است و احتمال برگشت قیمت نیز بسیار بالا است.
  • واگرایی مثبت: در این حالت، قیمت در یک روند نزولی قرار دارد و کف پایین‌تر ایجاد می‌کند، اما مومنتوم به جای کف پایین‌تر، کف بالاتر شکل می‌دهد یعنی افزایش می‌یابد. این اتفاق می‌تواند نشان‌دهنده ضعف روند نزولی و برگشت روند باشد.

در شکل زیر می‌توانید واگرایی منفی یا نزولی را مشاهده کنید.

واگرایی منفی قیمت و اندیکاتور مومنتوم

واگرایی بین قیمت و مومنتوم یکی از مهم‌ترین نشانه‌های هشداردهنده است که معامله‌گر حرفه‌ای باید آن را جدی بگیرد.

اشباع خرید و فروش (Overbought/Oversold)

اگر چه اندیکاتور مومنتوم، محدوده ثابتی ندارد، اما اگر به طور غیر طبیعی افزایش یا کاهش داشته باشد، می‌توان نشان‌دهنده اشباع خرید و فروش باشد.

  • اگر مقدار آن بسیار بالا باشد، احتمال اشباع خرید وجود دارد. در چنین شرایطی احتمال برگشت قیمت بسیار بالا است.
  • درصورتی‌که مقدار آن بسیار پایین باشد، نشان‌دهنده اشباع فروش است و روند قیمت ممکن است معکوس شود.

جهت دقت بالا‌تر در این روش، پیشنهاد می‌شود مقادیر گذشته را مورد بررسی قرار دهید و محدوده‌های غیر عادی تاریخی را برای دارایی مورد نظر مشخص کنید. برای مثال، در کجا اندیکاتور به طرز چشگیری بالا رفته یا در چه محدوده قیمتی کاهش زیادی داشته است.

شکست خط روند در اندیکاتور

یکی از روش‌های پیشرفته اما بسیار کارمد در تحلیل با استفاده از مومنتوم، می‌توان در خود اندیکاتور مورد نظر خط روند رسم کرد. هنگامی‌که خط روند توسط خط اندیکاتور شکسته می‌شود، معمولا زودتر از نمودار  قیمت سیگنال برگشت ارائه می‌دهد. این روش برای تریدرهای با تجربه، ابزاری بسیار دقیق برای گرفتن سیگنال‌های زودهنگام جهت ورود به معامله است.

مومنتوم به تنهایی ابزار کاملی برای تصمیم‌گیری نیست، اما اگر در کنار اندیکاتورهایی مثل اندیکاتور MA، RSI یا MACD استفاده شود، دقت تحلیل به‌ طور چشمگیری افزایش می‌یابد.

تنظیمات و نحوه اضافه‌کردن اندیکاتور مومنتوم در پلتفرم‌های معاملاتی

برای استفاده از اندیکاتور مومنتوم باید نخست آن را به پلتفرم معاملاتی خود اضافه کنید. بسته به پلتفرم معاملاتی مسیر افزودن و تنظیمات آن متفاوت است. در ادامه برای پلتفرم معاملاتی متاتریدر و تریدینگ ویو شرح می‌دهیم.

آموزش افزودن اندیکاتور مومنتوم در متاتریدر (MT4 / MT5)

وارد پلتفرم معاملاتی متاتریدر ۴ یا ۵ شوید و از منوی بالا سمت راست، بر روی قسمت INSERT کلیک کنید. با کلیک بر روی این گزینه، به بخش INDICATORS، سپس OSCILLATORS رفته و اندیکاتور مومنتوم  MOMENTUM را پیدا کنید و به چارت خود اضافه کنید. به قسمت تنظیمات اندیکاتور بروید، قسمت دوره اندیکاتور یا PERIOD به صورت پیش فرض بر روی ۱۴ است، شما می‌توانید آن را تغییر دهید. برای مثال، می‌توانید دوره ۱۰ یا حتی ۲۰ را برای آن انتخاب کنید. تنظیمات پیشنهادی برای آن به شرح زیر است:

  • دوره را بر روی همان ۱۴ بگذارید و تغییر ندهید. البته برای دریافت سریع‌تر سیگنال می‌توانید دوره ۱۰ را برای آن انتخاب کنید
  • LINE COLOR را برای وضوح بیش‌تر به رنگ سبز یا رنگ قرمز تنظیم کنید
  • برای LEVEL نیز عدد ۱۰۰ را به عنوان مرجع اضافه کنید

افزودن اندیکاتور مومنتوم به متاتریدر

نکته‌ای که باید به آن توجه کنید این است که مقدار مومنتوم بر روی عدد ۱۰۰ نوسان می‌کند. اگر بالای ۱۰۰ در نوسان باشد، یعنی روند فعلی پر قدرت‌تر شده است. در صورتی‌که زیر ۱۰۰ باشد، نشان‌دهنده این است که از قدرت روند کاسته شده یا روند ضعیف شده است.

افزودن اندیکاتور مومنتوم در تریدینگ‌ویو (TradingView)

اگر از پلتفرم تریدینگ ویو برای تحلیل و انجام معاملات خود استفاده می‌کنید، برای اضافه کردن این اندیکاتور مراحل زیرا دنبال کنید:

  • وارد چارت قیمتی خود شوید
  • از بالای صفحه، بر روی قسمت INDICATORS کلیک کنید
  • عبارت MOMENTUM را جستجو کنید و اندیکاتور  رسمی آن را انتخاب کنید

افزودن اندیکاتور مومنتوم به تریدینگ ویو

برای تنظیمات نیز به ترتیب زیر عمل کنید:

  • در پنجره تنظیمات، بر روی تب INPUT، دوره PERIOD را بر اساس اهداف خود تنظیم کنید
  • در تب STYLE رنگ و نوع ضخامت خط آن را انتخاب کنید
  • قسمت VISIBILITY نیز برای تنظیمات تایم‌فریم است. برای مثال انتخاب کنید اندیکاتور مومنتوم صرفا در تایم‌فریم ۴ ساعته نمایش داده شود

توجه داشته باشید که در پلتفرم تریدینگ ویو، مقدار مومنتوم به جای نوسان حول عدد ۱۰۰، معمولا حول عدد ۰ در نوسان است. از این رو، بسته به تنظیمات خط ۰ باید اضافه شود.

ترکیب اندیکاتور مومنتوم با سایر اندیکاتورها

برای افزایش دقت اندیکاتور مومنتوم، معامله‌گران معمولاً آن را همراه با سایر اندیکاتورها مانند اندیکاتور RSI، MACD و میانگین متحرک به کار می‌برند. این ترکیب باعث فیلتر شدن سیگنال‌های اشتباه شده و تحلیل دقیق‌تری را امکان‌پذیر می‌سازد. در ادامه، به بررسی این موضوع می‌پردازیم. برای اطلاعات بیشتر می‌توانید به مقاله آموزش اندیکاتورتکنیکال میانگین متحرک مراجعه کنید.

ترکیب اندیکاتور مومنتوم  با اندیکاتور RSI

برای تحلیل دقیق‌تر قدرت روند جاری بازار و شناسایی بهتر نواحی اشباع خرید و فروش، پیشنهاد می‌شود همزمان از اندیکاتور مومنتوم و اندیکاتور RSI استفاده کنید. به عنوان مثال، اگر قیمت در یک روند صعودی باشد و اندیکاتور RSI وارد منطقه اشباع خرید (بالاتر از ۷۰) شود، اما مومنتوم در حال کاهش باشد، احتمال اصلاح قیمت بسیار زیاد خواهد بود. در چنین شرایطی، بین این دو اندیکاتور واگرایی رخ می‌دهد که نشان‌دهنده عدم همسویی آن‌هاست. برای آشنایی بیشتر با این ابزار، می‌توانید مقاله اندیکاتور RSI چیست؟ را مطالعه کنید.

برای مثال، در شکل زیر میان قیمت و اندیکاتور مومنتوم واگرایی وجو دارد. علاوه بر آن، اندیکاتور RSI نیز اشباع خرید را نشان می‌دهد. همان طور که مشاهده می‌کنید، قیمت پس از آن با اصلاح قیمتی مواجه شده است.

ترکیب اندیکاتور مومنتوم و RSI

اندیکاتور RSI وارد ناحیه اشباع خرید شده، اما کاهش مومنتوم نشان از ضعیف شدن قدرت روند فعلی دارد. در چنین شرایطی، احتمال اصلاح قیمتی یا برگشت موقت قیمت بسیار بالا است، زیرا از قدرت خریداران در بازار کاسته شده است. اگر می‌خواهید معامله کنید با دیدن این اتفاق باید صبر کنید. همچنین، اگر در یک معامله هستید می‌توانید با دیدن این نشانه‌ها از معامله خارج شوید.

ترکیب اندیکاتور مومنتوم با اندیکاتور MACD

برای دریافت سیگنال قوی و با دقت بالا جهت ورود به معامله در شروع روند‌های پر قدرت، می‌توانید این اندیکاتور را با اندیکاتور MACD ترکیب کنید. برای مثال، فرض کنید در اندیکاتور مومنتوم، خط مومنتوم از خط مرجع ۱۰۰ یا ۰ عبور کند و در اندیکاتور MACD نیز شاهد کراس‌اوور صعودی (تقاطع صعودی) باشیم، یعنی خط MACD از پایین به بالا خط سیگنال را قطع کند. این دو اتفاق در کنار هم، می‌تواند سیگنالی قوی برای پوزیشن معاملاتی خرید باشد. برای مطالعه و آشنایی بیشتر با اندیکاتور MACD به مقاله اندیکاتور مکدی چیست؟ مراجعه نمایید.

همچنین، اگر این دو اندیکاتور با یکدیگر همسو نباشند، یعنی بین این دو اندیکاتور واگرایی منفی رخ بدهد، احتمال ریزش یا اصلاح قیمتی در روند صعودی بسیار بالا است. مهم‌ترین مزیت این ترکیب، فیلتر کردن سیگنال‌های MACD با تایید قدرت مومنتوم یا روند مارکت است.

ترکیب اندیکاتور مومنتوم با اندیکاتور میانگین متحرک Moving Average

هدف از ترکیب این دو اندیکاتور، بررسی همزمان جهت روند با میانگین متحرک و قدرت روند با استفاده از مومنتوم است. مثلا فرض کنید قیمت بالاتر از میانگین متحرک ۵۰ در حرکت است، یعنی در یک روند صعودی قرار دارد. در این میان، خط مومنتوم نیز بالای عدد مرجع قرار دارد. با تحلیل این اندیکاتور در کنار هم متوجه می‌شویم که احتمال ادامه‌دار بودن روند صعودی بسیار زیاد است.

ترکیب میانگین متحرک و اندیکاتور مومنتوم

حال اگر مومنتوم به زیر خط مرجع برود و همزمان قیمت نیز میانگین متحرک را شکسته و به زیر آن نفوذ کند، این شرایط می‌تواند نشانه‌ای برای تایید آغاز روند نزولی باشد. این ترکیب برای اجتناب از ورود دیرهنگام یا زودهنگام به معامله بسیار کارآمد است و دید واضح‌تری از ساختار کلی مارکت ارائه می‌دهد.

در صورت مشاهده واگرایی بین این دو اندیکاتور، می‌توان برای خروج از معامله بهره برد. برای درک بهتر، فرض کنید قیمت در یک روند صعودی است بالاتر از میانگین متحرک قرار دارد. در ادامه مشاهده می‌کنیم که قیمت در ایجاد سقف بالاتر است، اما خط مومنتوم به زیر خط مرجع نفوذ کرده است. در این حالت، می‌توان متوجه شد که احتمالا رشد قیمت واقعی نیست و از قدرت روند صعودی کاشته شده است. برای معامله در این وضعیت باید صبر کرد و اگر پوزیشن معاملاتی باز وجود داشته باشد، می‌توان از آن به عنوان نشانه‌ای برای خروج استفاده کرد.

توجه داشته باشید که استفاده صرف از اندیکاتورها بسیار اشتباه است، شما در کنار استفاده و ترکیب اندیکاتورها برای معامله و تحلیل، باید از روش‌های دیگری نظیر پرایس اکشن نیز بهره ببرید. اندیکاتورها در کنار مزایای بسیاری که دارند اعم از سادگی، ممکن است سیگنال‌های فیک بسیاری نیز ارائه دهند. درنتیجه، پیشنهاد می‌شود در کنار آن‌ها حتما از روش‌های دیگر نیز بهره ببرید. برای آشنایی بیشتر با این روش می‌توانید به مقاله پرایس اکشن چیست؟ مراجعه نمایید.

مزایا و معایب استفاده از اندیکاتور مومنتوم

این اندیکاتور مانند هر اندیکاتور دیگری دارای معایب و مزایایی است که در این قسمت می‌خواهیم به آن‌ها اشاره‌ کنیم. آگاهی از این موضوع به شما کمک می‌کند بهترین استراتژی را با استفاده از این اندیکاتور برای خود طراحی کنید.

مزایا

مزایای این اندیکاتور به شرح زیر است:

  • تشخیص قدرت روند صرفا با یک نگاه: با استفاد از اندیکاتور مومنتوم می‌توان به راحتی تشخیص داد، روند فعلی در حال قدرت گرفتن است یا ضعیف شدن. اگر مومنتوم در حال افزایش باشد، یعنی خریداران در بازار قدرت را به دست گرفته‌اند. اگر مومنتوم در حال کاهش باشد، یعنی از قدرت خریداران کم شده و فروشندگان وارد بازار شده‌اند.
  • تشخیص واگرایی: یکی از بهترین کاربردهای این اندیکاتور تشخیص واگرایی با قیمت است. اگر قیمت صعودی و مومنتوم در حال افت باشد، یعنی از قدرت صعود کم شده و احتمال ریزش وجود دارد.
  • دارای سادگی در استفاده: اندیکاتور مومنتوم دارای خط ساده‌ای است که حول محور ۱۰۰ یا ۰ در نوسان است. عبور این خط از این عدد مرجع، می‌تواند به سادگی سیگنال ورود یا خروج برای ما صادر کند. از این رو، استفاده از آن برای تریدرهای مبتدی بسیار آسان است.
  • دارای قابلیت ترکیب با سایر ابزارها: اندیکاتور مومنتوم را می‌توان به آسانی با سایر اندیکاتورها نظیر RSI و MACD و ابزارهای تحلیلی ترکیب کرد تا سیگنال‌های قوی‌تری دریافت کرد.
  • پیش‌بینی زودهنگام برگشت روند: برخلاف اندیکاتورهای تاخیری چون میانگین متحرک، با استفاده از اندیکاتور مومنتوم می‌توان علائم اولیه برگشت یا ادامه روند را سریع‌تر متوجه شد، زیرا نسبت به حرکات قیمتی، واکنش سریع‌تری از خود نشان می‌دهد.

معایب

معایب اندیکاتور مومنتوم نیز شامل موارد زیر است:

  • ارائه سیگنال اشتباه در بازار بی‌روند: در بازار بدون روند، یعنی رنج این اندیکاتور ممکن است سیگنال‌های اشتباه صادر کند، زیرا قیمت روند مشخصی ندارد.
  • نیاز به تاییدیه از سایر ابزارها: اندیکاتور مومنتوم نباید به تنها مبنای تصمیمات معاملاتی قرار بگیرد، زیرا نوسانات کوتاه‌مدت در مارکت موجب تغییر ناگهانی مومنتوم می‌شوند. بهتر است در کنار سایر ابزارها نظیر سطوح کلیدی حمایت  مقاومت یا پرایس اکشن از آن بهره ببرید.
  • عدم شناسایی نقاط ورود و خروج دقیق: برخلا سایر اندیکاتورها چون MACD یا Stochastic که برای ورود به معامله و خروج از آن نقاط دقیق ارائه می‌دهند، این اندیکاتور نقاط دقیقی ارائه نمی‌دهد و بیش‌تر نقش تحلیلی دارد. از این رو، باید در کنار سایر ابزارها استفاده شود.
  • حساس به تایم‌فریم پایین: در تایم‌فریم پایین چون ۵ دقیقه یا ۱۵ دقیقه، مومنتوم ممکن است دارای نوسانات بسیار شدید باشد و سیگنال‌های زیادی صادر کند که اعتبار زیادی ندارند. به همین علت، باید با دقت بیش‌تری در تایم‌فریم پایین مورد استفاده قرار بگیرد.

ترکیب واگرایی در اندیکاتور مومنتوم با الگوهای کندلی، احتمال موفقیت در معاملات را افزایش می‌دهد.

استراتژی‌های معاملاتی با استفاده از اندیکاتور مومنتوم

اندیکاتور مومنتوم را می‌توانید در استراتژی معاملاتی خود به کار ببرید، آنچه که باید توجه داشته باشید این است که نباید صرفا آن را مبنای معاملات خود قرار دهید. در این قسمت قصد داریم مهم‌ترین استراتژی‌ها با استفاده از اندیکاتور مومنتوم را بررسی کنیم.

استراتژی اول بر اساس خط مرجع ۱۰۰ یا ۰

این استراتژی برای تریدرهای مبتدی بسیار مناسب است. زمانی‌که مومنتوم از زیر خط مرجع به بالای خط مرجع می‌رود، این نشان‌دهنده قدرت گرفتن خریداران در مارکت است. این موضوع می‌تواند سیگنالی برای خرید باشد، اما بهتر است از سایز ابزارها و روش‌های تحلیلی نیز در کنار آن استفاده کنید. می‌توان گفت خط اندیکاتور و حرکت آن حول محور عدد ۱۰۰ یا ۰ می‌توان سیگنالی مبنی بر خروج از معامله یا ورود به آن باشد. برعکس، اگر خط مومنتوم از بالای ۱۰۰ به زیر آن نفوذ کند، یعنی از قدرت خریداران کم شده و فروشندگان در حال افزایش هستند.در چنین شرایطی، اگر پوزیشن معاملاتی باز دارید، می‌تواند از آن خارج شوید و اگر قصد دارید پوزیشن معاملاتی باز کنید، بهتر است صبر کنید.

وجود واگرایی میان اندیکاتور مومنتوم و قیمت

در صورتی‌که قیمت در یک روند صعودی قرار داشته باشد و در حال ایجاد یک سقف جدید باشد، اما همزمان مومنتوم در حال کاهش باشد یعنی نتواند سقف بالاتر ایجاد کند و سقف پایین‌تر شکل بگیرد، این اتفاق نشان از واگرایی منفی دارد. در حقیقت، با دیدن این نشانه احتمال حرکت اصلاحی یا ریزش موقتی قیمت بالا می‌رود. برعکس این قضیه نیز صادق است. اگر قیمت کف پایین‌تر ایجاد کند، اما مومنتوم سقف بالاتر این نیز نشان از واگرایی مثبت دارد. شما می‌توانید در کنار واگرایی اندیکاتور مومنتوم از اندیکاتور میانگین متحرک نیز استفاده کنید.

در شکل زیر می‌توانید واگرایی مثبت یا صعودی را مشاهده کنید.

واگرایی مثبت اندیکاتور مومنتوم

برای مثال، اگر واگرایی اتفاق افتاد، می‌توانید منتظر بمانید قیمت میانگین متحرک ۵۰ را بشکند، سپس وارد معامله فروش شوید. یا با دیدن این نشانه‌ها می‌توان از پوزیشن خرید خارج شد.

شکست خط روند روی اندیکاتور مومنتوم

شما می‌توانید در خود اندیکاتور مومنتوم خط روند ترسبم کنید و در صورت شکست آن وارد معامله شوید. همان‌طور که می‌دانید این اندیکاتور سیگنال زودهنگام به ما می‌دهد، در نتیجه می‌توان پیش از آغاز روند به طور جدی وارد پوزیشن معاملاتی شد. بهتر است در کنار آن از پرایس اکشن بهره ببرید. برای مثال فرض کنید قیمت در یک روند صعودی قرار دارد. قیمت نمی‌تواند سقف بالاتر ایجاد کند و سپس برگشته و کف بالاتر را می‌شکند یعنی CHOCH اتفاق می‌افتد، همزمان با این اتفاق خط روند اندیکاتور مومنتوم نیز به پایین شکسته می‌شود. می‌توان با دیدن این نشانه‌ها وارد پوزیشن معاملاتی فروش شد، زیرا قدت خریداران کم شده و کم کم قدرت بازار به دست فروشندگان می‌افتد.

جمع‌بندی و نکات نهایی

اندیکاتور مومنتوم یکی از بهترین و کاربردی‌ترین ابزارها برای ارزیابی قدرت یک روند در مارکت است. برای استفاده از آن به نکات مهمی که در ادامه ذکر می‌کنیم، توجه کنید:

  • از تایم‌فریم بالاتر از ۱ ساعته برای نوسان‌گیری استفاده کنید تا سیگنال‌های اشتباه فیلترشوند
  • همواره با سایر ابزارهای تحلیل نظیر سایر اندیکاتورها برای مثال RSI و پرایس اکشن ترکیب کنید تا دقت تحلیل بالا رود
  • حتما برنامه مدیریت سرمایه و ریسک هوشمندانه برای خود داشته باشید و بدون تنظیم حد ضرر وارد معامله نشوید و بیش از ۱ درصد سرمایه خود را ریسک نکنید

در نهایت، نباید این اندیکاتور را مبنای تصمیم‌گیری قرار دهید. به بیانی ساده‌تر، بهتر است این اندیکاتور ابزار تحلیلی شما باشد نه پایه ورود شما به معاملات.

برای موفقیت در استفاده از اندیکاتور مومنتوم و سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال، انتخاب یک بروکر معتبر و کارآمد بسیار مهم است. بروکرهای خوب نه‌تنها امکانات مناسبی برای معامله فراهم می‌کنند، بلکه امنیت، سرعت اجرا و پشتیبانی قوی را نیز تضمین می‌کنند. اگر به دنبال بهترین گزینه‌ها برای شروع یا بهبود معاملات خود هستید، توصیه می‌کنیم نگاهی به صفحه بهترین بروکر فارکس برای ایرانیان بیندازید که بررسی‌های جامع و مقایسه‌ بروکرهای معتبر را ارائه می‌دهد.

یکی از بروکرهای مطرح و محبوب در بازارهای مالی، مونتا مارکتس است که با ارائه شرایط معاملاتی مناسب، پلتفرم‌های پیشرفته و پشتیبانی حرفه‌ای، گزینه‌ای ایده‌آل برای تریدرها به شمار می‌آید. اگر قصد دارید با یک بروکر معتبر کار کنید، بازدید از صفحه  بروکر مونتا مارکتس می‌تواند نقطه شروع خوبی باشد.

انتخاب بروکر مناسب، مکمل استفاده هوشمندانه از اندیکاتورها مانند مومنتوم و ترکیب آن با روش‌هایی مانند پرایس اکشن است و می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر موفقیت شما در بازارهای مالی داشته باشد.