در چند هفته اخیر و هم زمان با شدت پیداکردن تنش های میان روسیه و دیگر کشورهای غربی در رابطه با جنگ اوکراین، شاهد روندی نزولی در بازار ارزها و درنتیجه سقوط قیمتی اغلب ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین بودیم. درحقیقت با انتشار هر خبری درمورد افزایش تنش ها بین روسیه و کشورهای مخالف با این جنگ، شاهد افت قیمت ها و با انتشار هر خبر درباره کاهش این تنش ها، شاهد رشد قیمت ها در بازار رمز ارزها بوده ایم.
از طرفی در این بین طلا را می توان برنده وجود چنین تنش هایی دانست. طی یکی دو هفته گذشته، درحالی که قیمت هر اونس طلا به مرز 1900 دلار (بالاترین میزان قیمت این دارایی در نه ماه گذشته) رسید، شاخص S&P 500 و دو شاخص مهم دیگر در بازار بورس آمریکا، به شکل چشمگیری کاهش پیداکرده و عملکرد هفتگی بازار بورس آمریکا نیز به طور کلی منفی بود. از این رو این موضوع بیانگر وجود شکلی از همبستگی میان قیمت بیت کوین و شاخص S&P 500 در بازار بورس آمریکا است، اما سؤال اصلی این است که اساساً هم بستگی به چه معنا بوده و این مفهوم درباره بیت کوین و دیگر ارزها به چه شکل عمل می کند.
مفهوم همبستگی در بازارهای مالی
به صورت کلی، یک معامله گر که در حال یادگیری مفاهیم مربوط به تحلیل تکنیکال بازارهای مالی همچون فارکس، ارزها و… و همچنین مباحث بنیادی مربوط به این بازارها است، باید بدانند در کلیه بازارهای مالی مانند جفت ارزها، شاخص ها، ارزها و… مفهوم مهمی وجود دارد که آن را هم بستگی بازار (Correlation) می نامند.
درحقیقت این مفهوم به قدری مهم است که گاهی سبب می شود قیمت و ارزش یک شاخص، ارز یا دارایی، صعودی یا نزولی شده یا روی صعودی یا نزولی بودن یک شاخص، ارز یا دارایی دیگر نیز تأثیرگذار باشد. اساساً نسبت هم بستگی در بازارهای مالی معمولاً با یک عدد در بازه -۱ تا ۱، یا به صورت درصدی نمایش داده می شود. برای درک بهتر این مفهوم تصور کنید میزان هم بستگی ۲ ارز را محاسبه کرده و اعلام می کنند این رقم هشت دهم است.
همان طور که مشخص است، هشت دهم یک رقم مثبت است؛ از این رو زمانی که ارز اول در روندی صعودی قرار بگیرد، احتمال بالایی وجود دارد که ارز دوم نیز در روندی صعودی قرار بگیرد. این موضوع از این جهت است که میزان هم بستگی این دو ارز براساس آمار ارائه شده مثبت بوده و این عدد مثبت نیز رقم نسبتاً بالایی است.
برای مثال اگر نمودار قیمتی بیت کوین و اتریوم را بررسی کنند، متوجه خواهید شد به طور معمول، وقتی نمودار بیت کوین مثبت باشد، نمودار اتریوم نیز روندی صعودی خواهد داشت؛ درنتیجه این موضوع بیانگر این است که این دو ارز دیجیتال با یکدیگر هم بستگی مثبتی دارند.
از طرفی اساساً زمانی که هم بستگی دو ارز یا دارایی، مثبت 1 یا ۱۰۰% باشد، بدین معناست که نمودار قیمتی ارز یا دارایی دوم، دقیقاً عملکردی مشابه با نمودار رمز ارز یا دارایی اول خواهد داشت. برای درک بهتر این نکته تصور کنید نسبت هم بستگی دو ارز عددی نزدیک به صفر است؛ درواقع این رقم بیانگر این است که روندهای حرکتی ارز اول، چندان ارتباطی با روندهای حرکتی ارز دوم نداشته و هرکدام از این دارایی های دیجیتال می توانند رفتار متفاوتی از یکدیگر بروز دهند.
درنتیجه اگر هم بستگی دو ارز، شاخص یا دارایی، عددی منفی باشد، نمودار قیمتی این دو دارای عملکردی معکوس یکدیگر خواهد بود. حال اینکه هرچه این رقم به عدد منهای 1 نزدیک تر باشد، عملکرد معکوس این دو نیز با احتمال بالاتری اتفاق خواهد افتاد.
علاوه بر این، در انتهای آپریل 2022 (فروردین ماه 1401)، شاخص دلار (DXY) با ارز بیت کوین هم بستگی منفی، بیت کوین با بازار بورس آمریکا (S&P 500) هم بستگی مثبت و ارزهای دیجیتال بیت کوین و اتریوم نیز با هم هم بستگی مثبت دارند؛ برای مثال زمانی که قیمت DXY به یک سطح حمایتی برخورد کرده و در همان دقیقه، قیمت بیت کوین نیز به یک سطح مقاومتی برخورد کند، این موضوع می تواند نشانه مطلوبی برای افزایش قیمت دلار و کاهش قیمت بیت کوین باشد.
البته نباید فراموش کرد که نباید به هیچ عنوان تنها با تکیه بر این مفهوم ترید کرد و این هم بستگی ها را باید تنها برای تأیید دیگر نشانه ها در تحلیل های خود به کار برد.
اهمیت آگاهی از همبستگی نمودارهای قیمتی
حال که با مفهوم هم بستگی آشنا شدیم، حتماً این سؤال نیز برایمان پیش خواهد آمد که اساساً اهمیت آگاهی از این پارامتر چه بوده و این مفهوم چه کمکی به تریدرهای مبتدی بازارهای مالی و به ویژه بازار ارزها می کند؟ به صورت کلی، آگاهی از هم بستگی در بازارهای مالی به افراد کمک می کند تا در گام نخست، درک بهتری از تغییرات قیمت در نمودارهای گوناگون داشته و در قدم بعدی نیز به آن ها کمک می کند انتخاب هوشمندانه تری درباره انتخاب نمودارهای مختلف و معامله روی آن ها داشته باشند.
برای نمونه، زمانی که فردی روی ۲ نمودار با ضریب هم بستگی شدیداً بالا (مثبت یا منفی) معامله می کند، درواقع چون این دو نمودار رفتاری مشابه یکدیگر دارند، تقریباً نقاط ورود و خروج آن ها نیز هم زمان بوده و این موضوع می تواند بازدهی عملیات ترید افراد را کاهش دهد. از طرفی، به دلیل اینکه این ۲ نمودار با یکدیگر هم بستگی بالایی دارند، افراد می توانند با تحلیل و بررسی هریک از این دو نمودار، به درک صحیح تری از عملکرد دیگر نمودار برسند.
نحوه محاسبه ضریب همبستگی
به صورت کلی نحوه محاسبه نسبت هم بستگی شاخص ها، دارایی ها و ارزها در بازارهای مالی گوناگون، به روش های گوناگونی بستگی دارد که ساده ترین راه پیش رو، جست وجو در موتورهای جست وجو مانند گوگل و استفاده از وب سایت هایی است که نمودارهای هم بستگی طیف گسترده ای از شاخص ها، ارزها و دارایی های مختلف را به طور رایگان در اختیار افراد قرار می دهند.
ولی اگر به هر علتی نتوانستید نسبت هم بستگی مدنظر خود را در اینترنت پیدا کنید، می توانید برای محاسبه این نسبت از نرم افزار اکسل (Excel) و فرمول کرل (Correl) استفاده کنید. درواقع برای استفاده از این فرمول در نرم افزار اکسل تنها کافی است تا قیمت 2 دارایی مدنظر خود را (در یک بازه زمانی مشخص) در دو ردیف از سلول های اکسل وارد و به کمک تابع Correl نسبت هم بستگی این دو را محاسبه کنید. می توانید با کلیک روی لینک زیر، از این ابزار محاسبه هم بستگی استفاده کنید:
https://www.statskingdom.com/correlation-calculator.html
از طرفی، یکی از وب سایت هایی که به طور اختصاصی به کاربران این امکان را می دهد تا هم بستگی بین ارزهای دیجیتال مختلف را بررسی کنند، وب سایت معتبر Cryptpwatch است. البته برای ورود به این وب سایت اول از همه باید فیلترشکن خود را روشن کنید. پس از اینکه وارد سایت شدید، با تصویر زیر روبه رو می شوید.
با کلیک روی قسمت Correlation صفحه جدیدی برای شما باز شده و در این صفحه هم بستگی بین ارزهای مختلف نشان داده است. شما می توانید ارز موردنظر خود را به این لیست اضافه کنید، حتی این امکان به شما داده می شود که بازه زمانی دلخواه خود را انتخاب کنید.
مزایای ضریب همبستگی
شاید خرید یا سرمایه گذاری در ارزهای رمزنگاری شده به اندازه کافی می تواند خطرناک باشد. بدون دانش وارد این بازار پرتلاطم شدن، قطعاً تریدر را متحمل ضررهای زیادی خواهد کرد؛ برای مثال قیمت بیت کوین در مدت زمان کوتاهی تنها 191 درصد افزایش قیمت داشت، اما پس از آن 224 درصد کاهش قیمت داشت.
البته عوامل زیادی در این امر تأثیرگذار بوده است. به هر صورت اگر یک تریدر در دسامبر ۲۰۱۷، اقدام به خرید بیت کوین می کرد، متحمل ضررهای زیاد می شد. یک تریدر قادر نخواهد بود جلوی ریزش بازار را بگیرد، اما می تواند جلوی ضرر خود را بگیرد.
درواقع یک تریدر می تواند با دانشی که دارد، سرمایه خود را بیمه کند؛ مثلاً شما نمی توانید جلوی حوادثی مثل سیل و زلزله را بگیرید، اما می توانید خانه خود را بیمه کنید تا ضرر مالی کمتری به شما وارد شود. وقتی یک سرمایه گذار، ۲ ارزی که هم بستگی مثبت را دارند در پرتفوی خود دارد، قطعاً وقتی یکی از آن ها کاهش قیمت داشته باشد، دیگری هم با ریزش قیمت روبه رو خواهد شد و شخص، متحمل ضررهای زیادی خواهد شد.
اما اگر از ۲ ارز که هم بستگی ندارند یا هم بستگی منفی دارد استفاده کند، حتی اگر یکی از ارزها هم ریزش قیمت داشته باشد، تا حدی ضرر به حداقل می رسد. شاید استفاده از این روش در دنیای ارزهای دیجیتال خیلی کارایی نداشته باشد؛ چراکه ارزها به اندازه کافی باهم واگرایی ندارند.
معضلی به نام همبستگی زیاد
اساساً قانون طلایی هر سرمایه گذار متنوع سازی پرتفوی سرمایه گذاری است که معمولاً با دستیابی به دارایی هایی با هم بستگی کم حاصل می شود؛ بنابراین اگر قیمت یکی از دارایی ها افزایش یابد، احتمالاً دیگری سقوط خواهد کرد. سرمایه گذار در حالت نخست سود کسب می کند و در حالت دوم منتظر رشد ارزش دارایی است.
با وجود این، در بازار ارزها تغییر قیمت بیشتر ارزهای دیجیتال معمولاً هم زمان است که صورت می گیرد. درواقع براساس نتایج آن میانگین هم بستگی بین آلت کوین های پیشرو با ارزش بازار در سال ۲۰۱۹ تنها هفت دهم بود. این بدین معناست که در 70 درصد موارد، ارزهای دیجیتال مانند اتر، لایت کوین، ایاس (EOS)، ریپل (Ripple)، بیت کوین کش (BCH)، بایننس کوین (BNB) و دیگر موارد، هم زمان رشد کرده و سقوط می کنند؛ از این رو استفاده هم زمان از آن ها برای متنوع سازی پورتفوی سرمایه گذاری معنا ندارد.
به بیان ساده تر، زمانی که دارایی هایی در یک سبد سرمایه گذاری (پرتفوی) قرار می گیرند که در زمان ریزش بازار، هم زمان با هم افت قیمت پیدا می کنند، استفاده از این دارایی ها با هم برای تنوع بخشیدن به سبد سهام یا دارایی ها منطقی نیست.
همچنین معرفی اوراق بهادار توکنی شده ممکن است تا حدودی این مشکل را کاهش دهد؛ چراکه این ابزارهای مالی با بازار وسیع تر همبستگی ندارند. با این حال آن ها طبقه ای جداگانه از دارایی های دیجیتال هستند که برخلاف دیگر دارایی هایی که بدون مجوز هستند، به رعایت دقیق قوانین مقابله با پول شویی (AML) و احراز هویت (KYC) نیاز خواهند داشت.
این یعنی بیت کوین یا دیگر ارزها، در راستای مقابله با پول شویی و جرائم مالی دیگر نیاز دارند تا در بازارهایی مبادله شوند که کاربران در آن ها احراز هویت می شوند.
دشواری اثبات همبستگی در ارزهای دیجیتال
بازار ارزهای دیجیتال یک بازار به شدت ناپایدار است و هنوز به بلوغ کامل نرسیده است. هیچ کس قادر نیست ادعا کند یک رابطه کامل بین ۲ ارز دیجیتال وجود دارد؛ چراکه ممکن است در روزهای مختلف تفاوت داشته باشد. ممکن است این همبستگی زیادی که بین بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال دیده می شود، تنها به این علت باشد که بیت کوین به عنوان پادشاه و فرمانروا عمل کرده و زمانی که به سمت بالا حرکت می کند، ابعاد آلت کوین ها را نیز تحت تأثیر قرار می دهد. همبستگی ابزاری مهم در دنیای ارزهای دیجیتال است، اما نمی توان کاملاً به آن اعتماد کرد؛ چراکه هر لحظه ممکن است تغییر کند.
به گفته یکی از تحلیلگران بازار، هنوز داده های کافی برای اثبات این رابطه مثبت یا منفی در دست نیست. درحقیقت همبستگی مثبت ممکن است تنها به دلیل اینکه بیت کوین ارز دیجیتال اصلی است، قابل رؤیت باشد. اگر بیت کوین حرکت کند بقیه نیز شروع به برداشت می کنند.
درواقع همبستگی در این بازار از اهمیت بالایی برخوردار است، اما اهمیت همبستگی به سختی قابل آزمایش است؛ به گونه ای که اثبات همبستگی تقریباً غیرممکن است. آزمایش هایی برای جست وجوی ارتباط بین بازارهای سهام و بازارهای کریپتو انجام شده، اما به دلایل مختلف هیچ ارتباطی پیدا نشده است؛ درحالی که نمودارها حاکی از چیز دیگری است. همین مورد برای چرخه آلت کوین/ بیت کوین نیز وجود دارد.
از طرفی همبستگی ابزاری مهم در بازار ارز دیجیتال است، اما نباید کاملاً به آن اعتماد کرد؛ زیرا وقتی صحبت از ارز دیجیتال می شود، مردم باید مراقب باشند. این یعنی اگر شما یک بانک اطلاعاتی بزرگ یا اندازه نمونه داشته باشید، یک همبستگی تنها می تواند از نظر آماری قابل توجه باشد. ارزهای دیجیتال هنوز جوان هستند و داده های تاریخی زیادی ندارند.
همبستگی بیت کوین و دیگر ارزها
مفهوم همبستگی در معاملات بازار سهام به این پدیده اشاره دارد که ارزش ۲ دارایی در یک جهت مشابه حرکت می کند. با این حال وقتی صحبت از بازار ارز دیجیتال می شود، همبستگی ممکن است هم زمان برای همه دارایی ها اعمال شود. این اتفاقی است که درنتیجه سقوط شدید قیمت بیت کوین در اوایل سال ۲۰۱۸ و به دنبال آن افت هم زمان ارزش بازار سایر ارزهای دیجیتال رخ داد.
از طرفی سؤال اساسی این است که آیا بیت کوین پیشرو و تأثیرگذار اصلی در بازار ارز دیجیتال است؟ نمودارهای صرافی های ارز دیجیتال نشان می دهند کاهش قیمت بیت کوین بر نرخ مبادله اتر، ریپل (XRP)، لایت کوین (LTC) و سایر دارایی ها تأثیر می گذارد.
به همین ترتیب بنا به گفته تریدرها و تحلیلگران بازار، تأثیر قیمت بیت کوین بر سایر ارزهای دیجیتال، به ویژه اتر یک واقعیت طبیعی در بازار دارایی های دیجیتال است. یکی از مدیران پلتفرم تریدینگ ویو (TradingView) در این خصوص عنوان داشت که اساساً همه چیز با بیت کوین ارتباط دارد؛ دقیقاً مثل بازار سهام آمریکا که همه چیز مربوط به دلار آمریکا است.
درواقع بیت کوین بزرگ ترین ذخیره ثروت برای طبقه دارایی است؛ بنابراین اساساً همه چیز به عملکرد کلی آن گره خورده است. این یک تمایز مهم است و چیزی که مردم واقعاً آن را درک نمی کنند یا وقت لازم را به آن اختصاص نمی دهند. وقتی قیمت دارایی هایی مانند اتر و لایت کوین افزایش می یابد، باید آن را در برابر حرکت شاخص گسترده تر محک بزنیم.
براساس گزارشی توسط San Francisco Open Exchange و آنچه درباره نوسانات ارزهای دیجیتال منتشر شده است، همبستگی میان عملکرد بیت کوین و اتر به طور قابل توجهی بالاتر از همبستگی بین ارزش بیت کوین و سایر آلت کوین ها است.
یکی از تحلیلگران و تریدرهای بازار ارزها عنوان کرده است که اتر (ETH) همواره ارتباطی با بیت کوین خواهد داشت؛ چراکه بیت کوین پادشاه است و معمولاً بقیه در بازار آن را دنبال خواهند کرد. وی این همبستگی را با بازارهای کالا مقایسه کرد که در آن طلا دارایی اصلی است و قیمت سایر فلزات به دنبال آن تغییر می کند.
از این رو به نظر می رسد وقتی صحبت از بازار ارز دیجیتال می شود، قیمت بیت کوین درواقع یک فشارسنج برای سرمایه گذاران درباره ارزهای دیجیتال است؛ بنابراین اگر به دلیل عوامل سیستمی مؤثر بر بازار تغییر کند، برای مثال افزایش نوسانات در بازارهای سنتی یا تغییر در قانون گذاری ارزهای دیجیتال، نرخ اتر در همان جهت بیت کوین تغییر می کند.
جدا از این، اگر رویدادی یک عامل تأثیرگذار خاص برای قیمت بیت کوین باشد، مانند کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) که اعتبار یک برنامه صندوق صرافی را رد می کند، این همبستگی منفی می شود و با وجود کاهش نرخ بیت کوین، قیمت اتر افزایش می یابد. به گفته یکی از تحلیلگران بازار ارزها بعضی از قسمت ها همبستگی بالایی دارند.
برای مثال، عملکرد اتریوم در مقابل بیت کوین، در برخی قسمت ها فراتر و در بعضی قسمت ها پایین تر است؛ چراکه اتریوم در مقایسه با بیت کوین به سختی سقوط می کند و روندهای بیت کوین در مقابل دلار است که افزایش و کاهش می یابند.
از طرفی، مقایسه نمودارهای بیت کوین و اتر نشان می دهد برخی از الگوهای حرکت قیمت آن ها در یک بازه زمانی طولانی منطبق می شوند.
این همبستگی می تواند مثبت یا منفی باشد. یک همبستگی مثبت مانند همبستگی فعلی بین بیت کوین و اتر نشان می دهد که اگر قیمت بیت کوین به میزان قابل توجهی رشد کند، ارزش اتر نیز در همان مدت زمان افزایش یابد. این پدیده به خصوص در نوسانات شدید قیمت قابل توجه است. نکته قابل توجه این است که همبستگی اتر و بیت کوین در بیشتر موارد لحظه ای است مانند وقتی که قیمت کوین با اختلاف چند دقیقه یا ساعت تغییر می کند.
اما سؤال اساسی این است که آیا اتر آن قدر که بیشتر کاربران باور دارند، به بیت کوین وابسته است؟ همان طور که معلوم است اتر همیشه حرکات قیمت بیت کوین را دقیق تکرار نمی کند و بیشتر تمایل به نشان دادن استقلال خود دارد.
درحقیقت در طول تاریخ بازار ارزها، در سه ماهه نخست سال همیشه ارتباط جالبی بین اتر و بیت کوین وجود داشته است. هرسال طی یک ماه اتر افزایش ۳۰ درصدی قیمت داشته است؛ درحالی که بیت کوین همیشه در همان مدت کاهش یافته است. علاوه بر این رشد قیمت اتریوم تقریباً از ژانویه تا ژوئن رخ داده است. با این حال از اکتبر تا دسامبر سال ۲۰۱۷، بیت کوین رشد 538 درصدی از خود را نشان داد و به دنبال آن سایر ارزهای دیجیتال نیز افزایش قیمت داشته اند.
همچنین رابطه بین این ۲ ارز دیجیتال درحقیقت طی یک سال گذشته شدت یافته است و دلیل احتمالی آن نیز تغییرات نه چندان موفق شبکه اتریوم، به خصوص موفق شدن تیم توسعه دهنده این ارز دیجیتال در انتشار نسخه کامل اتریوم ۲٫۰ است.
با این حال به طورکلی همبستگی زیاد اتر، وابستگی آن به بیت کوین را نشان نمی دهد، بلکه این واقعیت را نشان می دهد که بلاک چین اتریوم شناخت بیشتری کسب کرده است و قیمت اتر به عنوان یک دارایی مستقل و در مقایسه با سایر آلت کوین ها قابل توجه است.
همبستگی بیت کوین و طلا
همان طور که در مقدمه نیز اشاره کردیم، به دلیل افزایش تنش های مربوط به جنگ اوکراین، طلا که حوزه ایمن سرمایه گذاری، حتی در زمان های بحرانی به حساب می آید با چالش هایی روبه رو شده است؛ درحالی که دارایی هایی پرریسک تر مثل سهام شرکت ها و البته ارزها، به شدت تحت فشار قرار گرفته اند.
براساس نظر اغلب کارشناسان بازارهای سرمایه، ابهام و نگرانی درباره آینده، از ریسک پذیری سرمایه گذاران کاسته و این موضوع یک واکنش طبیعی است؛ چراکه اساساً مشخص نیست اگر حمله ای شدیدتر از سوی روسیه به اوکراین انجام شود، چه تبعاتی برای اقتصاد جهان و بازارهای مالی داشته و این تبعات تا چه حد شدید و پایدار خواهند بود.
از طرفی، کارشناسان اعتقاد دارند عامل دیگر نگرانی سرمایه گذاران، شروع افزایش نرخ های بهره بانک مرکزی آمریکا است که احتمالاً با سرعت بالایی عملی خواهد شد. حدود یک ماه قبل، هیچ فردی تمایل نداشت در بازار طلا سرمایه گذاری کند، اما در حال حاضر (در انتهای آپریل 2022) و به صورت ناگهانی، همه به سوی این بازار حرکت کرده اند؛ چراکه تقاضا برای حوزه های ایمن سرمایه گذاری افزایش یافته است.
نکته مهم دیگر این است که سرمایه گذاران در بازار ارزها، همواره بر این تصور بودند که این بازار، طی بحران های سیاسی و اقتصادی نیز یک عرصه سودده است، اما اکنون (در انتهای آپریل 2022) شاهد هستیم که ارزهای مهم بازار، عملکردی مشابه با دارایی های پر ریسک مثل سهام شرکت ها دارند.
این یعنی افزایش ریسک ها سبب شده تا از جذابیت این حوزه کاهش پیدا کند. همچنین زک پندل (Zach Pandl)، رئیس بخش استراتژی های ارزهای خارجی گلدمن ساکس و یکی دیگر از تحلیلگران که در حوزه ارزهای دیجیتال تخصص دارد، چندی پیش اعلام کرد بیت کوین و سایر ارزهای مهم بازار، مشابه سهام شرکت های حوزه فناوری رفتار می کنند.
با وجود این تحلیل ها و البته با توجه به اینکه حضور سرمایه گذاران نهادی در بازار ارزها در ۲ سال قبل افزایش یافته است، این کلاس از ارزها، بیشتر شکل یک دارایی را به خود گرفته اند، ولی همین فاکتور، بازار ارزها را به نسبت روندهای موجود در بازارهای متعارف، ریسک پذیرتر کرده است. در این بین، بیت کوین بیشترین تأثیر را از روندهای فوق گرفته است؛ چراکه مقدار سرمایه گذاری نهادی انجام شده روی آن بسیار بیشتر است.
اساساً درباره افق قیمت بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال، ۲ دیدگاه وجود دارد. دیدگاه نخست این است که اگر تنش های بین روسیه و غرب شدت پیدا کند، فشار بر بازار ارزهای دیجیتال، به ویژه بیت کوین افزایش پیدا خواهد کرد. درحقیقت بیت کوین دارایی بسیار پرریسکی است و اگر روسیه به اوکراین حمله کند، فشار فروش سبب کاهش 10 تا 15 درصدی قیمت آن به نسبت سطوح فعلی خواهد شد.
البته برخی تحلیلگران بر این باورند که بیت کوین در بلندمدت عملکردی به مراتب برتر از طلا خواهد داشت. همچنین عده ای نیز با اشاره به موانعی که در مقابل رشد قیمت بیت کوین قرار داشته و عوامل حمایت کننده از بازار طلا، ادعا دارند که طلا عملکرد برتری خواهد داشت.
درحالی که دیدگاه دوم درباره افق بازار ارزها، این است که درصورت تداوم حملات روسیه به اوکراین و البته پیاده سازی تحریم های شدید غرب علیه روسیه، این کشور برای خنثی کردن اثر این تحریم ها، به سوی بیت کوین حرکت خواهد کرد.
همبستگی بیت کوین با بازارهای سهام آمریکا
قیمت بیت کوین به تازگی همبستگی زیادی با بازارهای سهام آمریکا مثل نزدک (Nasdaq) و S&P پیداکرده است. نمودار این همبستگی در یک سال گذشته را در زیر مشاهده می کنید.
همبستگی بیت کوین و شاخص S&P 500
اساساً شاخص S&P 500 یکی از ایندکس های معروف در بازار سهام است که تابه حال همبستگی بالایی با بیت کوین داشته است. رشد این شاخص چقدر روی این ارز دیجیتال تأثیر دارد؟ در تمام ماه ژوئن، با همبستگی بالایی بین بیت کوین و شاخص S&P 500 در بازار سهام روبه رو بودیم. حالا این شاخص در حال نزدیک شدن به مقاومت بزرگ خود در حدود 3250 دلاری است. البته پیش از این بیت کوین مقاومت پیش روی خود را چندین بار امتحان کرده، ولی موفق به شکستن آن نشده است.
نمودار هفتگی زیر نشان می دهد شاخص S&P 500 در نزدیکی مقاومت ناحیه 3230 دلاری معامله می شود. قیمت این ایندکس، در طول هفته 8 تا 15 ژوئن (19 تا 26 خردادماه) به این ناحیه رسید، اما به شدت برگشت خورد و نتوانست آن را بشکند. این امر سبب شد تا کندل استیک قرمزرنگی در نمودار هفتگی این شاخص ایجاد شود.
در انتهای آپریل 2022 (فروردین ماه 1401)، شاخص S&P 500 برای دومین بار تلاش کرد این مقاومت را بشکند، اما درصورت موفقیت، دومین محدوده مقاومتی، 3400 دلار خواهد بود، اما با اینکه در طول این روند صعودی، حجم معاملات بسیار پایین بود، در زمانی که کندل قیمتی با رنگ سبز بسته شد، حجم معاملات افزایش یافته بود؛ بنابراین تا زمانی که حجم معاملات دوباره افزایش پیدا نکند، این مقاومت مهم نیز شکسته نخواهد شد.
در نمودار روزانه دید صعودی تری داریم. اول از همه، یک تقاطع صعودی بین میانگین متحرک 50 و 200 روزه اتفاق افتاده که میانگین 50 روزه را به سطح حمایت تبدیل کرده است. علاوه بر این، کندل استیک سبزرنگ روز گذشته نیز به بالای ناحیه مقاومتی سایه کندل تشکیل شده در هفته گذشته رسیده است. این اتفاق نشان می دهد قیمت شاخص S&P 500 به احتمال زیاد به بالای ناحیه مقاومتی پیشینی که در نمودار زیر مشخص شده، خواهد رسید.
اگر این اتفاق بیفتد، باید منتظر واگرایی نزولی اندیکاتور RSI باشیم که تنها در این صورت می توانیم با اطمینان بگوییم یا قیمت شکسته و به سمت 3400 دلار حرکت می کند، یا اینکه یک الگوی سقف دوقلو ایجاد می شود و قیمت به ناحیه حمایتی 2950 دلار ریزش می کند. البته به نظر می رسد واگرایی نزولی شاخص مقاومت نسبی محتمل تر باشد. علت این است که مقدار این شاخص به نسبت ده ژوئن (21 خردادماه) بسیار پایین تر است.
نمودار روزانه نشان می دهد قیمت این ایندکس، ناحیه 3150 دلاری و خط مقاومت نزولی خود را شکسته است. علاوه بر این، شاخص SPX یک خط حمایت در حال شکل گیری را دنبال می کند که با ناحیه حمایتی ذکرشده در بخش قبلی هم زمان شده است.
تا وقتی قیمت بالای این ۲ ناحیه حمایتی قرار داشته باشد، پرایس اکشن این شاخص صعودی خواهد بود و به احتمال زیاد به سمت ناحیه مقاومتی که پیش تر ذکر کردیم، حرکت خواهد کرد.
یکی از تریدرهای حوزه ارزها به نام کولد بلاد شیل (ColdbloodShill) با اشتراک گذاری نمودار زیر نشان داد که شاخص S&P 500 داخل یک الگوی مثلث معامله می شود. این مثلث در نمودار کوتاه مدت تشکیل شده که براساس تحلیل ما، قیمت شکسته خواهد شد.
از ابتدای ماه آپریل 2022 تاکنون (در انتهای آپریل 2022 یا فروردین ماه 1401)، همبستگی بالای بیت کوین با شاخص SPX بازار سهام را شاهد بودیم که در هیستوگرام پایین نمودار زیر هم مشخص است. مقادیر 1 نشان دهنده همبستگی بالای بیت کوین با شاخص S&P 500 در بازار سهام است.
البته با اینکه این همبستگی به مدت ۲ روز، یعنی پس از افزایش قیمت بیت کوین و ریزش SPX از چهارم تا ششم ژوئن (15 تا 17 خرداد) منفی بود، دوباره به محدوده مثبت خود بازگشته است. البته این همبستگی همیشه در بیشترین حد خود نبوده و شواهد نشان می دهد در ده روز نخست ماه ژوئن، این همبستگی بیت کوین با بازار سهام چندین بار هم منفی شده است.
درنتیجه اینکه همبستگی بیت کوین با بازار سهام تقریباً بالا بوده و شاخص S&P 500 نیز در حال نزدیک شدن به مقاومت بزرگ خود است. اگر این مقاومت شکسته شود، می توان منتظر خروج بیت کوین از روند خنثی و افزایش قیمت این ارز دیجیتال بود.
همبستگی بیت کوین و Nasdaq
یکی از تحلیلگرهای شناخته شده بازار ارزهای دیجیتال که در شبکه های اجتماعی با نام کاربری filbfilb فعالیت می کند، در یکی از آخرین تحلیل های خود با اشتراک گذاری نمودار زیر بیان داشت این اصلاح قیمت های V شکل برای بورس نزدک، پیش از این سبب شد تا میانگین متحرک 50 روزه، بار دیگر فتح شود و با تشکیل الگوی سر و شانه معکوس، به اوج گیری این شاخص و همچنین قیمت بیت کوین کمک شایانی کرده باشد.
البته بیت کوین بار دیگر به میانگین متحرک پنجاه روزه خود رسیده و دوباره در این سناریو قرار گرفته است. اگر شاخص مربوط به بازار نزدک مانند گذشته بتواند پس از این ریزش سنگین مسیر حرکتی خود را تغییر دهد، می توان خوش بین بود تا دوباره قیمت بیت کوین نیز به سطوح بالاتر برسد.
با بررسی نمودار هفتگی قیمت بیت کوین، مشخص است این ارز در فتح نقطه پیوت سالیانه خود ناموفق بوده و تقریباً از همان سطح برگشت خورده است. این نقطه در هیچ یک از بازارهای نزولی چرخه های چهار ساله گذشته، شکسته نشده است؛ درحالی که صعود به بالاتر از این نقطه بسیار محتمل است، اما امید خریداران با از دست رفتن محدوده 43 هزار دلاری از دست رفته است.
به طور کلی همبستگی بیت کوین با بازار نزدک، معمولاً به صورت مقطعی تغییر حالت داده است.
همبستگی بیت کوین و سهام کمپانی های بزرگ عرصه فناوری
همبستگی بیت کوین با نزدک صد یا سهام تکنولوژی به بالاترین حد رسیده است که برخلاف فلسفه بیت کوین برای تبدیل شدن به بازار جریان اصلی است. درحقیقت براساس شاخص نزدک، رابطه بین بزرگ ترین ارز بازار ارزهای دیجیتال و سهام بزرگ تکنولوژی زیاد شده است.
این همبستگی در آغاز همه گیری ویروس کرونا رشد کرده است. اگرچه همبستگی چهل روزه بین بیت کوین و شاخص نزدک صد، در هشت آوریل به بالاترین حد خود یعنی ۰٫۶۹۴۵ رسید. به طورکلی بیت کوین همیشه به عنوان یک انتخاب عالی برای سرمایه گذاری شناخته می شد؛ زیرا با بازارهای دیگر پیوندی نداشت.
با وجود این درمورد این ایده که بیت کوین گزینه ای قوی برای تنوع سازی ارائه می کند، شک و تردید وجود دارد و با ورود سرمایه گذاران بیشتر به این فضا، همبستگی به نسبت کمتر می شود. از ابتدای سال جاری، شایعات حاکی از آن است که سرمایه گذاران سازمانی رفتار بازار را دست کاری می کنند؛ درنتیجه ارزها شروع به تقلید از رفتار جریان اصلی مارکت های سنتی کرده اند.
درحقیقت بسیاری هنوز بر این عقیده هستند که بیت کوین دارایی دیجیتالی خوبی برای ایجاد تنوع است و از بیت کوین به عنوان یک صندوق اضطراری یاد می کنند. سرمایه گذاران حرفه ای همچنین معتقدند ارز دیجیتال با تبدیل شدن به جریان اصلی به ارزش کلی آن افزوده می شود.
یکی از کارشناسان بازار ارزها درباره همبستگی بین بیت کوین و شاخص نزدک صد اعلام کرد اگر این شاخص همبستگی کاملی پیدا کند، بیت کوین و اتریوم نیز همین راه را می روند. از طرفی افزایش نرخ های بهره، شرایط نقدینگی فیات جهانی و کاهش رشد اقتصادی بر فناوری های بزرگ تأثیر می گذارد و این همبستگی آنچه ما می خواهیم نیست.
همبستگی بیت کوین و سهام شرکت تسلا
قیمت تسلا به دو دلیل مهم کاهش داشته است. نخست اینکه بسیاری از سرمایه گذاران پیش بینی می کردند سهام تسلا در آخرین نسخه شاخص S&P 500 گنجانده شود. دوم اینکه پس از سقوط سهام شرکت های فناوری کل بازار سهام آمریکا اصلاح شد. براساس اظهارات بن کالیو (Ben Kalio)، تحلیلگر بازارهای مالی، سهام تسلا به این علت ریزش شدیدی داشت که قیمت آن تحت تأثیر انتظارات از قرارگرفتن در بین شاخص S&P 500 بود، اما این اتفاق نیفتاد و سبب فروش بسیار زیاد این سهام شد.
شاخص نزدک نیز پس از ایجاد شکاف بین سهام های فناوری و بنیادی شاهد ریزش شدیدی بود. درحقیقت با شروع سقوط بازار سهام آمریکا، سهام تسلا هم سقوط کرد. اصلاح سهام تسلا چنان شدید بود که ارزش خالص دارایی های مدیرعامل شرکت تسلا یعنی ایلان ماسک را ۳٫۱۶ میلیارد دلار کاهش داد.
همچنین بیت کوین نیز که به دلیل همبستگی شدید در ماه های اخیر با شاخص S&P 500 هم زمان با کاهش تسلا سقوط کرده بود، در حال حاضر (در انتهای آپریل 2022) در حال بازگشت به موقعیت پیشین خود است. درحقیقت با استناد به برخی داده های در دسترس، همبستگی میان بیت کوین و بازار سهام آمریکا، هم اکنون (در انتهای آپریل 2022) بسیار بالاتر از دوران پیش از همه گیری ویروس کروناست.
نتیجه گیری
عرصه بلاک چین و ارزهای دیجیتال که با سرعتی بالا در حال حرکت به سوی بلوغ و تکامل است، هم اکنون (در انتهای آپریل 2022) شاهد تزریق سرمایه های جدید و حمایت های عظیم از سوی منابع دولتی و سرمایه گذاران سنتی است؛ از این رو به نظر می رسد با هر قدمی که در ارتباط با وضع قوانین در این حوزه برمی داریم، بهبود اطلاعات در آن و معتبرشدن اخبار، همگی در بهبود قیمت گذاری کارآمد در این عرصه مؤثر واقع می شوند.
از این جهت می توان امیدوار بود در سال های آینده و با وضع قوانین و مشخص ترشدن روند کارکرد و نیز افزایش مقیاس پذیری بلاک چین ها، شاهد این باشیم که همبستگی ارزهای دیجیتال به شدت کاهش یابد. درنتیجه اینکه تجزیه و تحلیل همبستگی اطلاعاتی درباره انتخاب ارزهای مناسب برای سبد سرمایه گذاری در اختیار سرمایه گذاران می گذارد، یک تریدر هیچ وقت ارزهایی را که همبستگی زیادی با هم دارند، برای پرتفوی خود انتخاب نمی کند؛ مگر اینکه تشخیص دهد حداقل یکی از این ۲ در بازار صعودی قرار دارند.
