ETF نوعی ابزار سرمایه گذاری و اوراق بهادار است که به طور خاص یک نوع دارایی یا گروهی از دارایی های متنوع را شامل می شود. سرمایه گذاران با استفاده از این ابزار می توانند بدون داشتن مالکیت واقعی روی این دارایی ها، به کمک سرمایه گذاری، سود کسب کنند. ETF ها برای کسانی که تنها بر سود و زیان تمرکز دارند، جایگزین ساده تری برای خرید و فروش دارایی های فردی است. ETFکوتاه شده عبارت Exchange trade fund و به معنای صندوق قابل معامله است. به طورکلی ETF سنتی به صندوقی گفته می شود که در آن یک یا بیش از یک دارایی وجود دارد و افراد با خرید سهام از صندوق، در دارایی های موجود در صندوق نیز سرمایه گذاری می کنند.
به طور سنتی برای دارایی های ارزشمندی مانند نفت و طلا، ETF ایجاد و در بورس کشورها معامله می شود؛ درواقع از این راه سرمایه گذاران بدون در اختیار داشتن طلای واقعی، در طلا سرمایه گذاری می کنند. اکنون ETF به بازار ارزهای دیجیتال وارد شده و «صندوق قابل معامله بیت کوین» (ETF BITCOIN) که شامل بیت کوین های واقعی می شود نیز وارد بورس شده است؛ بنابراین افراد می توانند ETF بیت کوین را مانند سهام بورس خریداری کنند.
تاریخچه سهام ETF بیت کوین
در چند سال گذشته، کمیسیون بورس اوراق بهادار آمریکا (SEC)، درخواست های متعددی را از شرکت هایی دریافت کرده است که به دنبال ایجاد ETF های بیت کوین هستند. پس از ثبت اولین درخواست برنامه ETF بیت کوین توسط برادران Winklevoss، درنهایت کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا در 19 اکتبر 2021 برنامه ETF بیت کوین شرکت Proshares را تأیید کرد.
Proshares صندوق قابل معامله بیت کوین خود را به عنوان اولین ETF لینک شده به 1/1 تریلیون دلار (آمریکا) راه اندازی کرده است؛ از این رو اولین ETF بیت کوین آمریکا در در بورس نیویورک (NYSE) معامله می شود.
ویژگی های صندوق قابل معامله بیت کوین (ETF Bitcoin)
- ETF بیت کوین از سوی نهادهای قانون گذاری رسمیت قانونی دارد و تحت حمایت نهادهای تصمیم گیرنده است.
- همانطور که می دانید ارزهای رمزنگاری شده مالکیت انفرادی دارند و پس از مرگ مالک، دارایی های رمزنگاری شده وی به طور قانونی به بازماندگان به ارث نمی رسد، اما از آنجا که ETF بیت کوین تحت قوانین بورس فعالیت می کند، پس از مرگ مالک، دارایی های وی به بازماندگان به ارث می رسد.
- سرمایه گذاری در ETF بیت کوین بسیار آسان بوده و برای کسانی که سرمایه گذاری از طریق کارگزاری ها را ترجیح می دهند، گزینه مناسبی است.
مزایا و معایب ETF بیت کوین
اکنون که با مفهوم و تاریخچه ETF بیت کوین آشنا شدیم، پیش از هرگونه تصمیم گیری برای سرمایه گذاری، بهتر است مزایا و معایب آن را با دقت بررسی کنیم.
مزایا
- از آنجا که ETF بیت کوین در بورس عرضه می شود، کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا سرمایه گذاران این بیت کوین را در برابر خطرات بازار محافظت می کند.
- سرمایه گذاری در ETF بیت کوین برای کسانی که از ورود به بازار ارزهای دیجیتال هراس دارند، فرصت مناسبی است.
- به طورکلی در تعدادی از کشورها صندوق های ETF شامل تخفیف ها و در برخی موارد معافیت مالیاتی است که صندوق ETF بیت کوین نیز از این قاعده مستثنا نیست.
- با سرمایه گذاری در ETF بیت کوین بدون قرار گرفتن در معرض خطرات ناشی از فعالیت در صرافی های غیرقانونی از تغییرات قیمت بیت کوین سود به دست می آورید.
- با سرمایه گذاری در ETF بیت کوین خطر هک شدن، کلاه برداری یا از دست رفتن دارایی رمزنگاری شده وجود ندارد.
- از آنجا که بازار ارزهای دیجیتال صنعتی غیرمتمرکز و غیروابسته به نهادهای حاکمیتی است، درصورت فراموشی رمز عبور کیف پول دیجیتالی یا کلاه برداری های احتمالی، هیچ نهادی به سرمایه گذار کمک نمی کند. حال آنکه ETF به صورت قانونی زیر نظر قوانین بورس فعالیت می کند و به همین دلیل از سرمایه گذاران حمایت می شود.
معایب
- از آنجا که ETF بیت کوین به جای پلتفرم های صرافی های رمزنگاری شده در بورس خرید و فروش می شود، تنها در ساعت کاری بورس امکان ترید ETF BITCOIN وجود دارد.
- برخلاف صرافی های رمزنگاری شده امکان ترید ETF بیت کوین در 24 ساعت شبانه روز و هر روز هفته وجود ندارد.
- درصورت استقبال نکردن سرمایه گذاران، صندوق معامله بیت کوین (ETF Bitcoin) با خطر کمبود نقدینگی مواجه می شود؛ به همین دلیل ممکن است سرمایه گذاران درصورت تمایل به خروج و فروش دارایی ها، با مشکل مواجه شوند.
- با وجود اینکه در تمام صندوق های سرمایه گذاری ETF کارمزد مدیریت دریافت می شود، این کارمزد در ETF بیت کوین از سایر ETF های سنتی، بسیار بیشتر است.
- از آنجا که بیت کوین یک ارز دیجیتال است و سرمایه گذاری در آن با سرمایه گذاری در سهام شرکت های عرضه شده در بورس تفاوت دارد، سرمایه گذاران نمی توانند انتظار داشته باشند که سود سهام را به عنوان بخشی از بازگشت سرمایه خود دریافت کنند.
- برخلاف ETF های سنتی که سرمایه گذار در گروهی از دارایی های متنوع سرمایه گذاری می کند، سرمایه گذاری در ETF بیت کوین تنها به معنای سرمایه گذاری در بیت کوین است؛ بنابراین تنوع نداشتن در بیت کوین ETF ریسک سرمایه گذاری را بالا می برد.
- خرید سهام ETF بیت کوین به طور قابل توجهی از خرید مستقیم بیت کوین گران تر است.
- امکان فروش سهم در هر لحظه ای که سرمایه گذار مایل باشد، وجود ندارد.
ETF بیت کوین چگونه کار می کند؟
در یک صندوق قابل معامله بیت کوین یا همان ETF مقدار فراوانی بیت کوین واقعی وجود دارد و افراد حقیقی و حقوقی با سرمایه گذاری در آن می توانند در بیت کوین سرمایه گذاری کنند. صندوق قابل معامله بیت کوین در دو نوع ETF فیزیکی و ETF آتی وجود دارد که در ادامه به توضیح هریک از آن ها می پردازیم:
- معرفی ETF فیزیکی: صندوق قابل معامله فیزیکی بیت کوین را بیت کوین های واقعی پشتیبانی می کنند.
- معرفی ETF فیوچرز: برخلاف صندوق ETF فیزیکی، در صندوق ETF آتی بیت کوین های واقعی نگهداری نمی شوند و ارزش سهام براساس قیمت بیت کوین تغییر می کند.
کاربردهای سهام بیت کوین
همانطور که ملاحظه کردید ارزش ETF بیت کوین انعکاسی از ارزش واقعی بیت کوین در بازار ارزهای دیجیتال است؛ در این صورت سوالی که مطرح می شود این است که کاربرد ETF Bitcoin چیست؟ و چرا بجای بیت کوین، ETF Bitcoin خریداری کنیم؟
- از آنجایی که سرمایه گذارن ETF خرید و فروش سهام را از طریق صرافی های سنتی انجام می دهند، درگیر نگرانی های مربوط به حفظ امنیت دارایی نخواهند شد. همچنین نیازی به طی کردن مراحل مرتبط با خریداری و نگهداری بیت کوین مانند انتخاب صرافی مناسب، احراز هویت در آن، انتخاب کیف پول مناسب، حفظ امنیت کیف پول، خطر فراموشی رمز عبور، خطر وارد کردن آدرس کیف پول اشتباه و… نیست.
- ETF یک وسیله سرمایه گذاری محسوب شده و اگر سرمایه گذاری گمان کند قیمت بیت کوین در آینده پایین خواهد آمد؛ می تواند سهام های ETF خود را به صورت Short sell به فروش برساند.
- با وجود افزایش محبوبیت بازار ارزهای دیجیتال، بورس و صندوق قابل معامله (ETF) در بین افراد مختلف در جهان شناخته شده تر است. بنابراین، سرمایه گذاری که به دنبال سرمایه گذاری در بازار ارزهای دیجیتال است، می تواند به راحتی و بدون نیاز به یادگیری مفاهیم جدید و پیچیده بازار ارزهای دیجیتال از طریق صندوق قابل معامله بیت کوین (ETF Bitcoin) در Bitcoin سرمایه گذاری کند.
کیف پول های سهام بیت کوین
همان طور که اشاره شد ETF بیت کوین از طریق بورس کشورها عرضه می شود و معامله و سرمایه گذاری در آن با ترید بیت کوین در صرافی های دیجیتالی متفاوت است. در این نوع سرمایه گذاری، مانند خرید سهام در بورس، فرد سهمی از صندوق ETF بیت کوین را می خرد و به طور مستقیم بیت کوینی دریافت نمی کند؛ بنابراین برای نگهداری دارایی خریداری شده نیازی نیست کیف پول دیجیتالی در اختیار داشته باشید.
صرافی های پشتیبان سهام بیت کوین
از آنجا که بحث ETF بیت کوین از بازار ارزهای دیجیتال جداست، امکان ترید این دارایی در صرافی های رمزنگاری شده وجود ندارد و این دارایی مانند هر ETF دیگر در بورس معامله می شود؛ بنابراین درصورت تمایل می توانید ETF های بیت کوین را در بورس های اصلی مانند Chicago Mercantile Exchange (CME)، Nasdaq یا New York Stock Echange (NYSE) معامله کنید.
همچنین با توجه به اینکه ETF بیت کوین در بورس عرضه می شود و تنها در بورس قابل معامله است، باید در ساعت کاری بورس کشور مورد نظر، سهام ETF Bitcoin را خرید و فروش کنید.
خرید سهام ETF بیت کوین
صندوق قابل معامله بیت کوین (ETF) با نماد BITO معامله می شود و بدون نیاز به خرید ارز دیجیتال پرنوسان، این امکان را به سرمایه گذاران می دهد تا در این دارایی رمزنگاری شده سرمایه گذاری کنند. تنها چیزی که برای خرید ETF بیت کوین نیاز است، ایجاد حساب کارگزاری و در اختیار داشتن چند دلار است.
عوامل تاثیرگذار بر قیمت سهام بیت کوین
ارزش ETF های بیت کوین براساس قیمت بیت کوین در صرافی های رمزنگاری شده بالا و پایین می شود؛ بنابراین تمام موارد تأثیرگذار بر قیمت بیت کوین به طور مستقیم بر ارزش سهام ETF بیت کوین نیز مؤثر است. نگه داشتن BITO در سبد سهام حق العمل (Premium) بالایی دارد. با نسبت هزینه 95/0 درصدی، سرمایه گذاران به ازای هر 10 هزار دلاری که در صندوق دارند، 95 دلار به ProShares پرداخت می کنند. این میزان به طور قابل توجهی بیشتر از میانگین کارمزد سایر صندوق های ETF است.
آینده سهام ETF بیت کوین
آینده سهام بیت کوین به استقبال سرمایه گذاران بستگی دارد و از نظر کارشناسان بعید است که ETF بیت کوین از بازار اصلی بیت کوین بهتر عمل کند، اما به طورکلی همان طور که قیمت سهام صندوق معامله بیت کوین (ETF Bitcoin) به قیمت و وضعیت بیت کوین در بازارهای رمزنگاری شده وابسته است، آینده ETF Bitcoin نیز از آینده Bitcoin مجزا نیست.
نتیجه گیری
ETF نوعی روش سرمایه گذاری سنتی در بازار بورس و یک صندوق قابل معامله است. در صندوق ETF یک یا چند دارایی متنوع مانند طلا و نفت وجود دارد و سرمایه گذاران می توانند با خرید سهام در این صندوق بدون در اختیار داشتن طلا و نفت در آن سرمایه گذاری کنند.
اکنون با راه اندازی ETF بیت کوین، این امکان برای علاقه مندان فراهم شده تا بدون ورود مستقیم به بازار ارزهای دیجیتال، با خرید سهام ETF بیت کوین سود کسب کنند.
سوالات متداول
برخلاف بیت کوین، خریداری ETF بیت کوین توسط بورس اوراق بهادار خطر هک شدن و از دست رفتن دارایی سرمایه گذار را به صفر می رساند.
برخلاف سرمایه گذاری مستقیم در بازار ارزهای دیجیتال که در صورت مرگ مالک دارایی رمزنگاری شده وی به بازماندگان تعلق نمی گیرد؛ در صورت خرید سهم ETF بیت کوین، به صورت قانونی دارایی های فرد به بازماندگان می رسد.
خیر، از آنجایی که ETF بیت کوین در بورس هر کشور عرضه می شود، امکان خرید و فروش آن تنها در ساعات و روزهای فعالیت بورس امکان پذیر است.
برخلاف ارزهای دیجیتال که در صرافی های رمزنگاری شده خرید و فروش می شوند؛ برای خریداری سهم ETF بیت کوین تنها کافی ست در یک کارگزاری معتبر ثبت نام کرده و از طریق دلار سهام ETF بیت کوین خریداری کنید.
بر اساس نظر کارشناسان بسیار بعید است که بازار ETF بیت کوین نسبت به بازار اصلی بیت کوین بهتر عمل کند.
با وجود اینکه در سال های اخیر شرکت های متعددی درخواست راه اندازی ETF بیت کوین را به سازمان بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) ارائه داده بودند، بالاخره در تاریخ 19 اکتبر 2021 برنامه ETF بیت کوین شرکت Proshares توسط SEC تایید شد.
اولین برنامه ETF بیت کوین هشت سال پیش، توسط برادران Winklevoss به SEC ارائه شده بود.
ETF بیت کوین به دو صورت ETF بیت کوین فیزیکی و ETF بیت کوین فیوچرز (آتی) وجود دارد.
صندوقETF فیزیکی بیت کوین توسط بیت کوین های واقعی پشتیبانی می شود. اما در ETF بیت کوین آتی بیت کوین های واقعی نگهداری نشده و ارزش سهام سرمایه گذاران بر اساس تغییرات قیمت بیت کوین تغییر می کند.
ارزش ETF بیت کوین بر اساس ارزش بیت کوین در صرافی های رمزنگاری شده تغییر کرده و بالا و پایین می شود.