استیکینگ یا سهام گذاری (Staking) چیست؟ معرفی انواع استیکینگ ارز دیجیتال

استیکینگ یا سهام گذاری، یکی از روش های ایده آل، کم مصرف و جایگرین استخراج ارز دیجیتال است. این فرایند که شامل نگهداری دارایی دیجیتال در صرافی ها یا کیف پول های ارز دیجیتال محسوب می شود، به منظور کمک به امنیت شبکه و انجام درست تراکنش های موجود در بلاک چین ایجاد شده است. در تعریفی ساده فرایند استیکینگ ارز دیجیتال را می توان قفل کردن ارزهای دیجیتال در شبکه بلاک چین به منظور دریافت پاداش تعریف کرد. براساس این فرایند، شما می توانید به راحتی و به شکلی مستقیم رمزارز مورد نظر خود را به وسیله کیف پول دیجیتال خود مانند تراست ولت یا بسیاری از صرافی های ارز دیجیتال مانند بایننس سهام گذاری کنید. در این مقاله از سری مقالات آموزش ارز دیجیتال، فرایند استیکینگ یا سهام گذاری را معرفی کرده ایم. اگر شما نیز از فعالان حوزه ارزهای دیجیتال هستید یا به این حوزه علاقه دارید، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

تعریفی از استیکینگ ارز دیجیتال

در دنیای رمزارزها استیکینگ یا سهام گذاری به معنای اختصاص دادن ارزهای دیجیتال به شبکه بلاک چین به منظور دریافت پاداش است. اگر شما نیز به دنبال کسب درآمد از راحت ترین راه و بدون هیچ زحمتی هستید، بی شک سهام گذاری بهترین گزینه برای شماست. در فرایند استیکینگ شما ارز دیجیتال خود را در یک کیف پول یا حساب صرافی خود ذخیره کرده و به ازای آن سود دریافت می کنید. در فرایند سهام گذاری دو روش پیش روی شما قرار دارد؛ نگهداری و ذخیره دارایی در کیف پول که به آن استیکینگ سرد گفته می شود و سهام گذاری در یک صرافی ارز دیجیتال که به دو صورت Locked و Flexible انجام می شود.

در ابتدا به منظور درک بهتر از فرایند استیکینگ یا سهام گذاری در حوزه رمزارزها باید ابتدا با نحوه کار الگوریتم اثبات سهام آشنا شوید که با نماد «POS» نشان داده می شود و مخفف عبارت Proof of Stake است. درواقع الگوریتم اثبات سهام یک مکانیسم اجماعی است و این اجازه را به بلاک چین می دهد که با بیشترین میزان عدم تمرکز (حداقل از نظر تئوری)، کمترین میزان مصرف انرژی و بالاترین بهره وری به فعالیت بپردازد

تفاوت هولد کردن و استیک کردن رمز ارز

ممکن است در نگاه اول فرایند استیکینگ مانند فرایند هولدینگ باشد، اما درواقع این دو تفاوت هایی مهم با یکدیگر دارند. در فرایند استیک کردن برخلاف هولدکردن، دارایی شما قفل می شود و دیگر امکان استفاده و برداشت از آن را به هیچ روشی ندارید، اما این نکته مهم نیز وجود دارد که در فرایند هولدکردن چیزی به دارایی شما (کوین ها یا توکن ها) اضافه نمی شود، اما در فرایند استیکینگ یا سهام گذاری، شما علاوه بر دریافت پاداش در قالب همان ارز دیجیتال که استیک کرده اید، در تأمین افزایش کارایی، بهره وری، غیرمتمرکزشدن شبکه بلاک چین، افزایش امنیت شبکه و… رمزارزی که سرمایه گذاری کرده اید، مشارکت دارید. در ادامه برای درک بهتر تفاوت فرایند هولدینگ و استیکینگ به یک مثال می پردازیم:

تصور کنید روش انتخابی شما برای سرمایه گذاری فرایند هولدینگ است و براساس تحلیل فاندامنتال، قصد دارید کاردانو را خریداری کنید و آن را برای چند ماه آینده ذخیره نگه دارید. براساس بررسی هایی که انجام داده اید و اخباری که دنبال کرده اید، مشخص شده است که قیمت ADA در آینده ای نزدیک به احتمال زیاد افزایش خواهد داشت؛ در این شرایط شما مجبور نیستید تا زمان اعلام شده سرمایه خود را دست نزنید؛ برای مثال اگر براساس تحلیل تکنیکال در این میان ارز دیجیتال دیگری مانند اتریوم صعود کند، می توانید، توکن های کاردانوی خود را به اتریوم تبدیل کنید و هنگامی که قیمت توکن ETH به رقم مورد نظر رسید، دوباره آن را به حالت اولیه برگردانید، اما اگر روش انتخابی شما سهام گذاری یا استیکینگ باشد، دیگر چنین کاری امکان پذیر نیست.

الگوریتم اثبات کار (PoW)

همان طور که می دانید، اساس ارز دیجیتال بیت کوین الگوریتم اثبات کار است. براساس این الگوریتم، تراکنش ها در قالب بلاک ها دسته بندی شده و در داخل پایگاه داده (بلاک چین) ذخیره و نگهداری می شوند. با اتصال بلاک ها به یکدیگر، زنجیره ای از بلاک ها به وجود می آیند که به آن بلاک چین گفته می شود. براساس الگوریتم اثبات کار، ماینرها در شبکه با رقابت به یکدیگر برای حل یک مسئله ریاضی می پردازند و هر ماینری که زودتر از سایر رقبا موفق به حل مسئله شود، مجوز افزودن بلاک بعدی بلاک چین به او تعلق می گیرد و پاداشی را در قالب رمزارز آن شبکه به دست می آورد که روند کاملاً متفاوتی با فرایند استیک کردن دارد.

مشکل اصلی فرایند اثبات کار نیازمندی آن به منابع پردازشی بسیار است. اگر از هزینه فراوان راه اندازی یک ریگ ماینیگ چشم پوشی کنیم، نمی توان میزان اتلاف انرژی برق و هزینه بالای آا آن را نادیده گرفت. معماهایی که ماینرها آن ها را حل می کنند، هدفی جز افزایش امنیت شبکه ندارند؛ بنابراین سؤالی که مطرح می شود این است که آیا امکان استفاده از روشی جایگزین برای تأمین امنیت شبکه و افزایش آن وجود ندارد تا بدون اتلاف انرژی زیاد بتوان امنیت شبکه را افزایش داد.

بی شک همه ما از امنیت بالای شبکه بیت کوین مطلع هستیم؛ برای مثال دلیل مطرح شدن در این بخش نیز همین سیستم پولی بی نظیر آن است، اما برخی کارشناسان معتقدند با وجود اینکه بدون هیچ دلیلی سیستم امنیت شبکه بیت کوین پرمصرف طراحی شده و مصرف آن بسیار بالاست، آیا نمی توان با کاهش هزینه های پردازشی و مصرف میزان بالای برق، امنیت این شبکه را تأمین کرد؟ در اینجا اهمیت استیکینگ یا سهام گذاری نشان داده می شود.

الگوریتم اثبات سهام (PoS)

با توجه به پرسش های مطرح شده درباره فرایند اثبات کار و ایراد های آن، مهندسان بلاک چین برای برطرف کردن این مشکلات روشی بهینه (POS) را خلق کردند. اساس کار الگوریتم اثبات سهام، ذخیره و نگهداری ارز دیجیتال به منظور کسب فرصت پردازش تراکنش ها و افزودن بلاک هاست. در این روش، به طور تصادفی به یکی از نودهای استیکینگ حق اعتبارسنجی بلاک بعدی داده می شود. این انتخاب نود، به منظور تأیید بلوک بعدی رابطه ای مستقیم با تعدادهایی دارد که استیک کرده اید. هرچه تعداد کوین های استیک شده شما بیشتر باشد، شانس شما نیز برای انتخاب شدن بیشتر است؛ علاوه بر این، فاکتورهای دیگری در انتخاب گره ها دخیل هستند که می توان اصلی ترین آن را تعداد کوین های استیک شده دانست.

تفاوت اثبات سهام و اثبات کار

در روش اثبات سهام، هش ریت بالا و توانایی ماینر برای حل سریع تر معمای ریاضی در مقایسه با سایر رقبا، ایجادکننده گره را مشخص می کند، اما در اثبات کار چنین روندی دنبال نمی شود و تولیدکننده گره براساس میزان کوین های سرمایه گذاری شده انتخاب می شود. هرکس تعداد کوین های بیشتری را سهام گذاری کرده باشد، شانس بیشتری برای انتخاب شدن دارد. بدیهی است هرچه گره قدرتمندتر باشد، شانس و درآمد بالاتری نیز خواهد داشت. شکل زیر، میزان شانس دریافت پاداش را در فرایند استیکینگ یا سهام گذاری نشان می دهد.

به باور برخی کارشناسان فعال در حوزه رمزارزها، فرایند استیکینگ، مقیاس پذیری بیشتری را برای شبکه بلاک چین ایجاد می کند. همچنین ایجاد یک گره جدید در فرایند اثبات به هیچ عنوان آسان نیست و به سرمایه فراوان و خرید تجهیزات گران قیمت نیاز دارد، اما با استفاده از روش POS می توانید به راحتی با اندکی سهام گذاری، به نود تبدیل شوید. هرچه میزان گره ها بیشتر باشد، ویژگی عدم تمرکز نیز بهبود می یابد. همچنین در شبکه اتریوم که مقیاس پذیری پایینی دارد، شاهد انتقال از POW به POS هستیم که دارای توانایی استیکینگ ارز دیجیتال اتر است و اتریوم 0/2 نام دارد.

خلق اثبات سهام و تکنیک سهام گذاری

نخستین ارائه کنندگان تکنیک استیکینگ سانی کینگ (Sunny King) و اسکات نادال (Scott Nadal) بودند. آن ها اولین بار اثبات سهام را در شبکه ارز دیجیتال جدید خود به نام پیرکوین (PeerCoin) مطرح کردند که به گفته خودشان رمزارزی همتا به همتا و نشئت گرفته از بیت کوین بود. شروع کار شبکه رمز ارز پیر کوین از PoW  و  PoS ترکیب شده بود که البته بیشتر در عرضه اولیه از آن مکانیسم استفاده شد و طول عمر زیادی نداشت و به تدریج از میزان اهمیت آن کاسته شد. در حال حاضر نیز امنیت این شبکه به وسیله استیکینگ یا سهام گذاری تأمین می شود.

روش اثبات سهام نمایندگی (تفویض) شده (DPoS)

روش دیگر اثبات سهام که دنیل لریمر در سال 2014 آن را خلق کرده و از تکنیک سهام گذاری استفاده می کرد، اثبات سهام نمایندگی یا تفویض شده (Delegated Proof of Stake) نام دارد. در ابتدا تنها بلاک چین بیت شیرز از آن استفاده می کرد، اما با گذشت زمان و به تدریج شبکه های بیشتری مانند استیم و ایاس که هر دو نیز به دنیل لریمر تعلق دارند، از آن استفاده کردند. اثبات سهام نمایندگی تفویض شده که با نماد DPoS نشان داده می شود، این امکان را برای کاربران خود فراهم کرده است که از دارایی رمزارزی خود به عنوان حق رأی استفاده کنند. قدرت رأی دادن هر کاربر به میزان سکه های سهام گذاری او بستگی دارد. رأی دادن کاربران پس از انتخاب تعدادی از افراد به عنوان نمایندگان رأی دهندگان که از طرف آن ها شبکه را مدیریت می کنند، اتفاق می افتد. درواقع وظیفه این نمایندگان، تأمین امنیت شبکه و بررسی آخرین وضعیت شبکه است. معمولاً پاداش های استیکینگ ارزهای دیجیتال بین نمایندگان منتخب از طرف کاربران و برخی مشارکت کنندگان در انتخاب آن ها (با توجه به گره ها) تقسیم می شود.

نحوه کار استیکینگ ارز دیجیتال

همان طور که بیان شد، در روش اثبات کار، هر بلاک جدید با حل یک مسئله توسط ماینرها با انجام عملیات استخراج ایجاد می شود، اما در روش اثبات سهام، تأیید تراکنش ها و ایجاد بلاک جدید تنها از طریق استیک کردن انجام می شود. در عملیات استیکینگ یا سهام گذاری می توانید به راحتی و تنها با ذخیره مقداری از کوین های خود به عنوان یک گره در شبکه باشید؛ سپس در یک بازه زمانی مشخص، براساس پروتکل شبکه به صورت اتفاقی از میان تمامی نودها یک نود مسئول تأیید تراکنش ها و ایجاد بلاک جدید در شبکه می شود. براساس روش استیک کردن، هرچه یک گره مقدار کوین بیشتری را سهام گذاری کرده باشد، شانس بیشتری برای انتخاب به عنوان گره و ایجاد بلاک جدید دارد. در روش استیک کردن برخلاف روش اثبات کار، نیازی به خرید تجهیزات و دستگاه های ماینر قدرتمند و سرمایه هنگفت نیست، بلکه تنها کافی است مقداری از سرمایه خود را استیک کرده تا پاداش دریافت کنید و به عنوان یک گره در شبکه مشارکت داشته باشید.

بهترین گزینه برای سهام گذاری کدام است؟

با توجه به محبوبیت روزافزون فرایند استیک کردن، در حال حاضر گزینه های فراوانی پیش روی کاربران وجود دارد که می توانند با دارایی های راکد خود کسب درآمد کنند. در ادامه برخی از پرسودترین ارزهای دیجیتالی که به سهام گذاران خود پاداش می دهند، شرح داده شده اند.

اتریوم 2.0

در حال حاضر یکی از داغ ترین گزینه های استیکینگ، اتریوم 0/2 و همان نسخه ثانویه دومین پلت فرم محبوب رمزارزهاست. شما می توانید به راحتی با سهام گذاری روی این رمزارز به یکی از اولین اعتبارسنج های این شبکه تبدیل شوید و به رشد این سیستم کمک کنید. برای شروع مشارکت در این شبکه باید حداقل 32 اتر و یک کلاینت شبکه اصلی اتریوم را داشته باشید. پس از آن می توانید به راحتی با رفتن به این پلت فرم فعالیت خود را آغاز کنید. همچنین راهکار دیگر برای انجام فرایند استیکینگ یا سهام گذاری در این شبکه- درصورت نداشتن 32 توکن اتر- استفاده از سرویس های واسطه مانند صرافی بایننس است.

تزوس

تزوس که فعالیت خود را با نماد XTZ در ماه ژوئن سال 2018 آغاز کرد، در عرضه اولیه خود طوفان بزرگی را در صنعت ارزهای دیجیتال به پا کرد و توانست بیش از 230 میلیون دلار سرمایه جمع آوری کند. مدل اثبات سهام این پلت فرم اثبات سهام سیال است که با نماد LPoS نشان داده می شود. فرایند سهام گذاری در پلت فرم آن نیز بیکینگ نام دارد که در لغت به معنای پختن است. روش کار این پلت فرم به این صورت است که سهام گذاران، در ازای مشارکت و سهام گذاری خود در این پلت فرم پاداش دریافت می کنند. همچنین اگر سهام گذاری سبب عملکرد مخربی شود، دارایی او مصادره خواهد شد. برای مشارکت در این پلت فرم ابتدا باید 8000 کوین تزوس داشته باشید و یک فول نود اجرا کنید. با توجه به قابلیت دیگر این پلت فرم، افرادی که مقادیر کمتری کوین دارند، می توانند همان مقدار کوین خود را به صورت نمایندگی شده در استخرهای سهام گذاری به اشتراک بگذارند و به صورت اشتراکی با سایر کاربرهای آن استخر پاداش دریافت کنند. میزان بازده سالیانه برای فرایند استیکینگ تزوس بین 5 تا 6 درصد است.

الگورند

پلت فرم الگورند با نماد ALGO، فعالیت خود را با هدف پرداخت های بین المللی با حداقل هزینه ممکن آغاز کرد. اساس کار این پلت فرم اثبات سهام است و به سهام گذاران برای تأمین امنیت شبکه خود نیاز دارد. الگورند برخلاف تزوس از سازوکار اجماع سهام خالص با نماد PPoS استفاده می کند، اما در این پلت فرم نیز مانند پلت فرم تزوس لازم است که سهام گذارها فول نودها را اجرا کنند. همچنین شما به کمک برخی واسطه ها و استخرهای سهام گذاری الگورند می توانید با آن ها نیز مشارکت داشته باشید. سود سالیانه سهام گذاری این استخرها معمولاً بین 5 تا 10 درصد است، اما باید به این نکته نیز توجه کنید که پاداش هر پلت فرم متفاوت است؛ برای مثال در یک پلت فرم مانند بایننس استیکینگ، سود بازده سالانه از 8 درصد آغاز می شود.

آیکون

بلاک چین آیکون نماد ICX پروژه پیچیده کره ای است که فعالیت خود را بر مبنای اثبات سهام آغاز کرده است. الگوریتم اثبات سهام این پلت فرم از نوع نمایندگی شده است که با نماد DPoS نشان داده می شود و این عمده تفاوت آیکون با الگورند و تزوس است. روش کار این مدل به این صورت است که تعداد مشخصی از سهام گذاران، به عنوان نماینده سایر کاربران بلوک های جدید ایجاد کرده و تراکنش ها را تأیید می کنند. در مقابل سایر کاربران با سهام گذاری کوین های خود می توانند با رأی دادن نمایندگان را انتخاب کنند. پاداش سالانه از سهام گذاری در این پلت فرم بین 6 تا 36 درصد متغیر است.

انواع استیکینگ ارز دیجیتال

همان طور که اشاره شد، فرایند استیکینگ یا سهام گذاری انواع گوناگونی دارد که عبارت اند از:

• استیکینگ سرد (Cold Staking)
• استیکینگ قفل شده (Locked Staking)
• استیکینگ منعطف (Flexible Staking)

همچنین با توجه به آپدیت های جدید بایننس گزینه های جدید دیگری مانند Flexible Saving یا پس انداز منعطف و Fixed Saving یا سیوینگ به این موارد اضافه شده است. در ادامه به معرفی هریک از این موارد پرداخته ایم:

1) استیکینگ قفل شده (Locked Staking)

لاکد استیکینگ به هولدکردن ارزهای دیجیتال درون کیف پول صرافی، به منظور پشتیبانی از یک شبکه بلاک چینی گفته می شود. براساس این فرایند تا زمانی که دارایی شما در کیف پول صرافی قفل شده باشد، پاداش دریافت می کنید، اما هرگاه بخواهید از کیف پول خود برداشت کنید، فرایند پاداش نیز متوقف خواهد شد. توجه کنید که هر ارز دیجیتال مدت زمان مشخصی برای انتظار و قفل شدن دارایی دارد و اگر پیش از اتمام آن زمان از کیف پول خود برداشت انجام دهید یا با استفاده از گزینه Redeem از حالت استیکینگ یا سهام گذاری خارج شوید، هیچ پاداشی به شما تعلق نمی گیرد. در شکل زیر ارزهای دیجیتال با قابلیت استیک کردن در صرافی بایننس بیان شده است.

نکات مهم مرتبط با فرایند استیک کردن قفل شده

• APY که مخفف عبارت Annual Percentage Yield است، بازده درصدی سود سالیانه را نشان می دهد؛ درنتیجه همه سودها در استیکینگ قفل شده سالیانه است و با قفل کردن دارایی ماهیانه نیز، سود به تعداد ماه های هولدشده بین ماه ها تقسیم می شود.
• Duration Days تعداد روزهایی را نشان می دهد که یک رمزارز امکان قفل شدن دارد. این روزها با توجه به ارز دیجیتال مورد نظر می تواند 15، 30، 60 یا 90 روز باشد.
• Minimum Locked Amount حداقل تعداد رمزارز مورد نیاز برای انجام عملیات استیک کردن را نشان می دهد؛ برای مثال در ارز دیجیتال اتریوم 0/2 باید حداقل 32 واحد کوین برای شروع داشته باشید.

2. استیکینگ سرد (Cold Staking)

کولد استیکینگ زیرمجموعه استیکینگ قفل شده است که در آن کوین ها در یک کیف پول سرد، بدون اتصال به اینترنت ذخیره می شوند. این نوع ذخیره سازی رمزارزها از طریق کیف پول های سخت افزاری صورت می گیرد. همچنین برخی شبکه های بلاک چینی امکان ذخیره دارایی ها را به صورت آفلاین فراهم کرده اند. بدیهی است در این روش تا زمانی که ارز دیجیتال مدنظر خود را در آن کیف پول ثابت هولد کرده باشید و از آن برداشت نکنید، سود دریافت می کنید، اما به محض اولین برداشت دیگر پاداشی به شما تعلق نمی گیرد. این روش استیک کردن در مقایسه با سایر روش ها امنیت بیشتری دارد. همچنین مناسب افرادی با سرمایه بسیار بالاست. تراست ولت که متعلق به صرافی بایننس است، تنها قابلیت استیک کردن لاکدشده را دارد.

3. استیکینگ منعطف (Flexible Staking)

در این روش که مشابه روش لاکد استیکینگ یا همان استیگینگ قفل شده است، باید به منظور دریافت پاداش، ارزهای دیجیتال مورد نظر خود را با هدف پشتیبانی از عملیات یک شبکه بلاک چین در یک کیف پول نگهداری کنید. تفاوت استیک کردن منعطف با استیکینگ قفل شده این است که در Flexible Staking نیازی به قفل کردن دارایی ها نیست و می توانید همراه با هولدکردن رمزارزها، ترید نیز انجام دهید. این نکته را نیز در نظر بگیرید که در استیکینگ منعطف سوددهی کمتری در مقایسه با لاکد وجود دارد. پیش از آپدیت جدید صرافی بایننس، Flexible Staking یکی از گزینه های موجود برای استیکینگ یا سهام گذاری بود، اما در حال حاضر این روش حذف و روش Flexible Saving جایگزین آن شده است.

پس انداز قفل شده (Locked Saving) یا Fixed Savings

لاکد سیوینگ که در برخی موارد فیکسد سیوینگ نام دارد، یکی دیگر از راه های کسب سود در صرافی بایننس است. تفاوت این روش با استیکینگ این است که در فرایند سیوینگ به جای اینکه با ذخیره دارایی خود مانند روش استیک کردن به پیشرفت شبکه بلاک چینی کمک کنید، این پول را به صرافی قرض می دهید و در ازای آن پاداش دریافت می کنید. مدت زمان نگهداری دارایی شما در فرایند سیوینگ کوتاه تر از فرایند استیکینگ بوده و درواقع همان سرویس لندینگ یا وام دهی صرافی بایننس است. همان طور که از اسم آن مشخص است، برای دریافت سود در این روش باید وجوه شما برای مدت زمان مشخص در صرافی باشد تا به شما سود تعلق بگیرد، اما درصورت برداشت پیش از موعد مقرر، هیچ واریزی برای شما صورت نخواهد گرفت. در شکل زیر فهرستی از برخی سیوینگ های ثابت یا قفل شده آمده است:

سیوینگ یا پس انداز منعطف (Flexible Saving)

سیوینگ منعطف نیز مانند سیوینگ قفل شده است؛ با این تفاوت که سود آن روزانه محاسبه می شود و شما می توانید در هر لحظه و زمانی که بخواهید برداشت انجام دهید. بدیهی است میزان سود تعلق گرفته در این روش کمتر از حالت قفل شده آن است. در شکل زیر برخی ارزهای دیجیتال که به روش سیوینگ منعطف در صرافی بایننس سوددهی دارند، آمده است:

دیفای استیکینگ (DeFi Staking)

استیک کردن به روش defi/’>دیفای که یکی دیگر از گزینه ای موجود برای کسب درآمد از صرافی بایننس است، به مدل های Locked Staking و Flexible Staking شباهت دارد. در ادامه فهرستی از ارزهای دیجیتال برای کسب سود به روش دیفای آمده است.

کجا می توانیم سهام گذاری کنیم؟

حال که با فرایند استیکینگ یا سهام گذاری آشنا شدیم، در ادامه پلت فرم ها و واسطه هایی را معرفی کرده ایم که امکان سهام گذاری را برای کاربران خود فراهم کرده اند.

1. صرافی ها

از آنجا که بسیاری از کاربران در صرافی ها فعال هستند، از این فرصت استفاده کرده و فرایند استیکینگ را به بخشی از کسب وکار خود تبدیل کرده اند. افراد می توانند با استفاده از سهام گذاری یا همان استیکینگ، درآمد خود را با استفاده از دارایی های راکد خود در صرافی ها افزایش دهند و از طریق آن پاداش دریافت کنند. در حال حاضر، صرافی های شناخته شده ای از فرایند استیک کردن پشتیبانی می کنند که در ادامه برخی از اسامی آن ها آمده است.

• بایننس
• کوین بیس
• بیت فینکس
• کیوکوین
• کراکن
• پلونیکس

2) کیف پول های سخت افزاری

روش دیگر استیکینگ، نگهداری دارایی در دوره مشخص داخل کیف پول های سخت افزاری (سرد) به صورت آفلاین است. در این روش سهام گذار باید در مدتی مشخص وجوه خود را در همان آدرس کیف پول نگه دارد و با جابه جایی و برداشت از آن دوره سهام داری تمام شود و دیگر پاداشی به او تعلق نمی گیرد. در ادامه برخی از کیف پول های سخت افزاری پیش رو در فرایند استیکینگ یا سهام گذاری آمده است:

• لجر (Ledger)

کیف پول لجر که در حال حاضر در دو مدل لجر نانو اس و لجر نانو ایکس وجود دارد، از مهم ترین کیف پول های آفلاین است که امکان استیکینگ را برای کاربران خود به کمک رابط کاربری نرم افزاری لجر لایو فراهم کرده است. کاربران می توانند با استفاده از نرم افزار این کیف پول ارزهای الگورند، تزوس، ترون، پولکادات و کازماس را مستقیم سهام گذاری کنند.

• کول والت اس (CoolWallet S)

کیف پول کوا والت اس که اولین کیف پول سرود بلوتوثی و قابل حمل است، با استفاده از قابلیت ولت کانکت، امکان فرآیند استیکینگ در پلتفرم های غیرمتمرکز دیفای نظیر یونی سواپ را برای کاربران خود فراهم کرده است. ویژگی X-Savings نیز قابلیت ارتباط با پلتفرم واسطه Bincentive را فراهم کرده است؛ همچنین از استیکینگ درون اپلیکیشنی به صورت استیبل کوین تتر نیز پشتیبانی می کند.

• تِرِزور (Trezor)

ترزور که در دو مدل ترزور وان و ترزور تی موجود است، قدیمی ترین کیف پول سخت افزاری در دنیای ارزهای دیجیتال است که می توان گفت به طور تقریبی از تمامی ارزهای دیجیتال پشتیبانی می کند. این کیف پول با استفاده از اپلیکیشن های شخص ثالث مانند اکسودوس ولت، این امکان را برای کاربران فراهم می کند که روی برخی دارایی ها مانند تزوس، کاردانو، الگورند، کازماس، نئو، وی چین و اونتولوژی استیکینگ کنند.

3) کیف پول های نرم افزاری

همان طور که می دانید، کیف پول های نرم افزاری شامل کیف پول های دسکتاپ و اپلیکیشن های موبایل هستند. این کیف پول ها نرم افزاری امکان ذخیره سازی رمزارزها را به صورت رایگان فراهم می کنند. همچنین با استفاده از کلیدهای خصوصی، کنترل کامل دارایی ها را در اختیار کاربران قرار می دهند، اما به دلیل اتصال دائمی آن ها به اینترنت، کیف پول های نرم افزاری در معرض خطرات، حملات سایبری و هک شدن هستند.

پشتیبانی از فرایند استیکینگ یا سهام گذاری، یکی دیگر از قابلیت های ولت های نرم افزاری است. به طورکلی معمولاً هر ارز دیجیتال مبتنی بر اثبات سهام، کیف پول اختصاصی خود را برای فرایند استیکینگ دارد؛ برای مثال کیف پول نرم افزاری ددالوس که دارای نسخه دسکتاپ است، تنها برای سهام گذاری کاردانو و کیف پول موبایلی پولکاولت به طور اختصاصی برای سهام گذاری پولکادات ایجاد شده اند. برخی کیف پول های نرم افزاری نیز هم زمان از چندین رمزارز برای فرایند استیکینگ پشتیبانی می کنند. نحوه کار این ولت ها به این صورت است که کاربران با اجرای یک فول نود یا راه اندازی یک استخر سهام گذاری می توانند، اقدام به استیک کردن کنند. در ادامه به معرفی معروف ترین کیف پول های نرم افزاری با قابلیت استیکینگ می پردازیم:

• تراست والت (Trust Wallet)

کیف پول تراست ولت که صرافی بایننس از آن پشتیبانی می کند، یک کیف پول خصوصی است که امکان سهام گذاری چندارزی را برای کاربران خود فراهم می کند. این کیف پول که در دو نسخه اندروید و آی یو اس وجود دارد، امکان ذخیره، تراکنش و استیکینگ را برای کاربران خود فراهم کرده است؛ بنابراین شما به راحتی می توانید با استفاده از تراست ولت با سهام گذاری روی رمزارزهای تزوس، کازماس، وی چِین، ترون، آیوتکس، الگوراند، تومو چِین و کالیستو کسب درآمد کنید.

• اکسودوس (Exodus)

اکسودوس یکی دیگر از کیف پول های نرم افزاری است که محیط کاربری کاربرپسند دارد و تقریباً از همه پلت فرم های اصلی از جمله اندروید، آی یو اس، مک و لینوکس پشتیبانی می کند. همچنین با استفاده از این کیف پول می توانید به کیف پول سخت افزاری ترزور متصل شوید. هرچند برای استفاده از این نرم افزار همیشه نیاز است IP خود را تغییر دهید، می توانید با استفاده از آن روی رمزارزهای تزوس، کاردانو، الگورند، کازماس، نئو، وی چین و اونتولوژی و… سهام گذاری کنید.

• اتمیک (Atomic)

از دیگر کیف پول های نرم افزاری چندارزی و کاربرپسند که در نسخه های اندروید، آی یو اس، ویندوز، مک و لینوکس ارائه شده است، اتمیک ولت است. این کیف پول علاوه بر اینکه از بسیاری ارزهای دیجیتال پشتیبانی می کند، امکان سهام گذاری روی رمزارزهای زیلیکا، کاردانو، آیکون، کازماس، بندپروتکل، تزوس، ترون، نئو، کومودو، الگوراند و وی چین را برای کاربران خود فراهم کرده است.

مزایا و معایب استیکینگ ارز دیجیتال

مزایا

• مهم ترین و شاید اصلی ترین مزیت روش استیکینگ یا سهام گذاری جلوگیری از خرید و نگهداری اجباری قطعات سخت افزاری گران قیمت برای ماینینگ است.
• جلوگیری از مصرف بالای انرژی و هزینه های بالای برق برای فرایند استخراج
• دستیابی به درجات بالاتری از مقیاس پذیری با تولید بلاک های جدید تراکنش ها به واسطه سهام گذاری
• احتمال انتخاب شدن به عنوان یک اعتبارسنج با نگهداری تعداد زیادی رمزارز بیشتر از سایر روش ها
• پایدارتربودن در مقایسه با سایر روش ها
• محدودنبودن همه چیز به بالابردن هش ریت
• افزایش ارزش دارایی ها با استفاده از روش استیکینگ؛ درحالی که سخت افزارهای ماینینگ با گذر زمان مستهلک می شوند و ارزششان به تدریج کاهش می یابد.

معایب

• پایین بودن دریافت سود سالیانه در مقایسه با روش استخراج
• ریسک نگه داشتن ارزهای دیجیتال به صورت آنلاین بسیار بالاست؛ برای مثال اگر یک صرافی با یک پلت فرمی که دارایی خود را در آن استیک کرده اید، هک شود، احتمال سرقت دارایی های شما وجود دارد.
• علاوه بر مشکل هک شدن، شما با سهام گذاری کنترل کلید خصوصی خود را در اختیار یک واسطه قرار می دهید؛ بنابراین لازم است درباره آن اطمینان کافی داشته باشید.
• با در اختیار داشتن سکه های بیشتر، قدرت نیز افزایش می یابد و به دنبال آن احتمال خاصیت عدم تمرکز شبکه نیز بیشتر می شود؛ درست مانند روش اثبات کار که با بالارفتن هش ریت، ماینرها قدرت بیشتری به دست می آورند، در اینجا نیز قدرت بیشتر برابر است با درآمد بالاتر.

نحوه محاسبه پاداش استیکینگ ارز دیجیتال

به طور قطع نمی توان به این پرسش پاسخ مشخص و واضحی داد؛ زیرا هر شبکه براساس فاکتورهای خود پاداش را محاسبه می کند، اما به طورکلی شبکه های بلاک چینی که مبتنی بر الگوریتم اثبات سهام هستند، موارد زیر را در فاکتورهای خود مدنظر قرار می دهند:

• میزان کوین ذخیره شده توسط نود
• مدت زمانی نگهداری کوین توسط نود
• میزان کوین های ذخیره شده در شبکه
• نرخ تورم و…

استیکینگ یا سهام گذاری روشی مناسب برای جایگزین شدن استخراج مبتنی بر اثبات کار است که سبب می شود شما بدون نیاز به هزینه های اضافی مانند خرید دستگاه های استخراج و هزینه بالای برق و جلوگیری از سروصدای بالای دستگاه های ماینینگ، تنها با سهام گذاری کسب درآمد کنید. این روش مسیر جدیدی را برای افراد علاقه مند به حوزه بلاک چین و ارزهای دیجیتال فراهم کرده است تا بتوانند به راحتی تنها با عضوشدن در یک شبکه غیرمتمرکز و مشارکت در تأمین امنیت آن، پاداش دریافت کنند. توجه داشته باشید که فرایند سهام گذاری روشی بدون ریسک و کاملاً برد-برد نیست. هولدکردن دارایی ها در یک قرارداد هوشمند معایب خاص خود را دارد؛ بنابراین اگر تصمیم دارید رمزارزهایتان را استیک کنید، حتماً یک صرافی یا کیف پول با امنیت بالا را برای این منظور انتخاب کنید.

سوالات متداول

1. منظور از استیکینگ یا سهام گذاری ارزهای دیجیتال چیست؟

در دنیای ارزهای دیجیتال استیکینگ یا سهام گذاری به معنای اختصاص دادن ارزهای دیجیتال به شبکه بلاک چین به منظور دریافت پاداش است.

2. مهم ترین مزیت روش استیکینگ چیست؟

مهم ترین و شاید اصلی ترین مزیت روش استیکینگ یا سهام گذاری جلوگیری از خرید و نگهداری اجباری قطعات سخت افزاری گران قیمت برای ماینینگ است.

3. انواع سهام گذاری ارزهای دیجیتال کدام اند؟

• استیکینگ سرد (Cold Staking)
• استیکینگ قفل شده (Locked Staking)
• استیکینگ منعطف (Flexible Staking)