یکی از مباحث جالب و در حال ظهور در معاملات، موضوع گام تصادفی است. این مبحث در دنیای معاملات، زمانی رخ می دهد که یک تریدر، نتیجه ای تصادفی را به مهارت داشتن یا نداشتن خود نسبت می دهد. این امر می تواند به شدت برای شما آسیب زا باشد؛ زیرا شما به عنوان یک معامله گر ممکن است به اشتباه، نتیجه این معاملات را به خود و تصمیمات تان وابسته بدانید؛ در حالیکه شاید در واقعیت این اتفاق نیافتاده است. در نتیجه این موضوع، ممکن است دیگر عواملی که در شکست یا کسب سود شما تاثیر مستقیم داشته اند را فراموش کرده و به میزان کمتری مورد بررسی قرار دهید.
این موضوع در بسیاری از موارد، باعث شکست شما در بازارهای مالی می شود؛ به همین دلیل، تصمیم داریم تا شما را به طور کامل با این موضوع آشنا کنیم؛ با ما همراه باشید.
گام تصادفی چیست؟
اگر در بازارهای مالی مختلف فعالیت داشته باشید، ممکن است مشاهده کنید که در برخی موارد، بازار به روش های اشتباه، پاداش داده و روش های صحیح را نقض می کند. این موضوع به ویژه برای یک تریدر تازه کار، که حتی بدون هیچ برنامه ریزی قابل قبولی، در چندین معامله اول به سود می رسد، بسیار مضر خواهد بود؛ زیرا در نهایت این فرد، موفقیت های کسب شده را به مهارت ذاتی یا «شهود» خود نسبت داده و دیگر عوامل تاثیرگذار را نادیده می گیرد.
گام تصادفی همچنین می تواند بر تریدرهای حرفه ای که زنجیره ای از ضررها را تجربه می کنند، تأثیر منفی گذاشته و آن ها را به این باور می رساند که دیگر مهارت های سابق خود را ندارند. به طور کلی، تقویت تصادفی در بازارهای مالی، می تواند عادت های اشتباه طولانی مدتی را ایجاد کند که ترک آن ها بسیار سخت است.
این امر بی شباهت به افراد معتاد به قمار نیست که شاید در طول بازی، سود هم کسب کنند، اما در طولانی مدت سرمایه خود را از دست می دهند. یک شمارنده با استعداد کارت هم که ممکن است، تجربه چند باخت پیاپی داشته باشد، راه و روش ثابت شده خود را تنها چون شانس در خانه اش را نزده رها کرده و نتیجه را کامل به کازینو واگذار می کند!
مفهوم گام تصادفی برای برخی تریدرها مسئله ای پیچیده به نظر می رسد، اما درک این مفهوم می تواند تفاوتی اساسی بین بهبود واقعی در عملکرد معاملات و توهم بهبود را ایجاد کند.
برای درک بهتر این موضوع، پیشنهاد می کنیم حتما مثال هایی که در ادامه ذکر کرده ایم را مطالعه کنید:
1. اعتماد به تصادفات
تصور کنید الکس، یک تریدر تازه کار در زمینه کسب وکار است که اخبار را دنبال و بازار سهام را نیز پیگیری می کند؛ اما تاکنون شخصاً معامله ای انجام نداده است. با اینحال، برخلاف اینکه تاکنون هیچ استراتژی یا روش معاملاتی خاصی را ثبت نکرده است، فکر می کند از پس معاملات برمی آید.
الکس، حسابی معاملاتی راه اندازی کرده و باور دارد که دانش تئوری به معاملات سودآور منجر می شود. در همین راستا، هنگام باز کردن چارت قیمت برای اولین بار، یک نماد سهام را که به صورت پیش فرض در پلتفرم معاملاتی لیست شده، مشاهده می کند که قیمت آن به سرعت در حال افزایش است.
در نتیجه، به سرعت و بدون اینکه حتی فکر کند، ۲۰۰ سهم از سهام پیش فرض را خریداری می کند. سهم در حین ناهار همچنان در حال رشد است. بعد از ناهار، الکس برمی گردد و سهام را به فروش می رساند و پس از کم کردن هزینه ها، سود ۱۰۰ دلاری کسب می کند.
الکس معامله دیگری انجام داده و با نتیجه مشابهی مواجه می شود؛ در نتیجه نسبت به توانایی های احتمالی خود در معاملات به اطمینان می رسد.اما در نهایت در جایی که حتی فکرش را هم نمی کند، شکست خورده و ضرری غیرقابل پیش بینی را متحمل می شود.
مشکل اصلی اینجاست که چندین معامله موفق برای تصمیم گیری درباره سوددهی طولانی مدت تریدر کافی نیست. در این حالت، الکس به عنوان تریدر باید مطمئن شود در دام این افکار نیفتد که روش های فعلی که هنوز به طور کامل تست نشده اند، موجب موفقیت در طولانی مدت می شوند.
خطری که نپذیرفتن راهنمایی و روش های مناسب بازار، چه ساخته شده توسط خود فرد یا ارائه شده توسط دیگران به وجود می آورد به این دلیل است که فرد بعد از موفقیت در معاملات اولیه، به این باور دست پیدا می کند که این روش آزمایش نشده کارایی دارد.
درنتیجه تریدر به طور قاطع فکر می کند که اگر یک بار کار کرده است، پس همیشه موفق خواهد بود. این نگرش نادرست در طولانی مدت فایده ای نخواهد داشت و بازارها از آن پشتیبانی نمی کنند. هرچند به طور تصادفی ممکن است برخی معاملات بدون برنامه، سود موقتی کسب کنند.
با این حال بهتر است به این نکته توجه داشته باشید که تمامی روش هایی که در گذشته موفق بوده اند، همان طور که در مثال قبلی (در مقیاس کوچک) نشان دادیم، لزوماً آینده ابدی موفقیت آمیزی را تضمین نمی کنند! اما روش هایی که در گذشته موفقیت داشته اند، احتمالاً در مقایسه با روش هایی که اصلاً آزمایش نشده اند یا هرگز سودآور نبوده اند، فرصت های بهتری برای بهره برداری در آینده را به ارمغان می آورند.
2. ترک یک استراتژی قوی
حالا الکس برای مدتی است در بازارها معامله می کند و متوجه شده است که معامله بدون وجود برنامه ای فکرشده و دقیق اشتباه بوده است. حال، با غلبه بر مشکلات ابتدایی که در مثال اول وجود داشتند، اکنون برنامه معاملاتی قوی و مطمئن برای پیشرفت در بازار در دست دارد.
این روش جدید و پیوسته در دو سال گذشته به خوبی کار کرده و سودآوری را به دنبال داشته است، اما الکس در حال حاضر با مشکلی دیگر روبه روست. با وجود موفقیت های گذشته این برنامه، استراتژی هم اکنون منجر به 9 معامله ناموفق شده است.
این موضوع سبب نگرانی شده که این روش دیگر به درستی عمل نمی کند؛ بنابراین الکس چون فکر می کند این استراتژی دیگر اعتبار ندارد با عجله برنامه معاملاتی را تغییر داده و معامله براساس استراتژی های تست نشده را از سر می گیرد. تعجبی ندارد عواقب مانند مثال اول شود!
مشکل این مثال، زمانی به وضوح آشکار می شود که الکس از روش آزموده و صحیحی که درواقع موفق بوده، دست برمی دارد و به جای آن روشی آزمایش نشده را انتخاب می کند. این امر می تواند الکس را به همان مرحله ابتدایی برگرداند؛ حتی پس از سال ها موفقیت در معاملات بازار!
چرا این اتفاق افتاد؟ الکس نتوانست درک کند همان طور که تقویت تصادفی ممکن است با استفاده از روش معاملاتی نادرست به پیروزی های متوالی منجر شود، همچنین ممکن است با برنامه ای عالی به یک سری ضرر متوالی منجر شود.
بنابراین بسیار مهم است اطمینان حاصل شود که یک برنامه معاملاتی، واقعاً اعتبار خود را از دست داده (آیا موفقیت اولیه تصادفی بود؟) یا تعیین شود که این ممکن است تنها یک سری از ضررها براساس حباب فعلی بازار باشد که به زودی به حالت قبلی خود برمی گردد.
همه تریدرها ضرر نمی کنند و نمی توان تعداد دقیقی از ضررهای متوالی را مشخص کرد که به شما بگوید استراتژی شما دیگر جواب نمی دهد. استراتژی ها با هم متفاوت اند؛ با این حال ما می توانیم یاد بگیریم با این موضوع مقابله کرده و از آن ها درک بیشتری پیدا کنیم.
علت ایجاد گام تصادفی
بشر طبعاً به دنبال یافتن الگوهاست؛ اما همان طور که می دانیم دنیا، پر از تصادفاتی است که مغز انسان به آن ها عادت ندارد. مردم دوست دارند بر سرنوشت خود کنترل داشته و احساس خودمختاری کنند؛ به همین دلیل هنگامی که رویدادهای تصادفی رخ می دهند، مردم به سرعت آن ها را به خودشان نسبت داده و به اشتباه آن ها را به کاری که خودشان انجام داده اند، ربط می دهند.
تاثیر تقویت تصادفی بر تریدرها
تقویت تصادفی در میان تریدرها به دو شکل اصلی مشاهده می شود. اولین شکل این است که می تواند در تریدرهای نوپا و بی تجربه، حس کاذبی از توانایی ایجاد کند؛ درحالی که نتایج مثبت گذشته تنها تصادفی بوده اند.
دومین شکل این است که یک سلسله مراتب بدشانسی، می تواند حتی در تریدرهای ماهر و کارآزموده، شک و تردید درباره توانایی خود را به وجود آورده و سبب ترک استراتژی خوبی شود که تاکنون دنبال می کرده اند.
چگونه می توان در برابر تعصبات منفی گام تصادفی مقاومت کرد؟
وقتی درک می کنیم تقویت تصادفی می تواند زنجیره هایی از ضرر در برنامه های معاملاتی بزرگ و زنجیره های سود در استراتژی های ضعیف (و همچنین سناریوهایی که در بین این دو) ایجاد کند، می توانیم به مطابقت تنظیمات انجام دهیم.
هر ترید باید به برنامه معاملاتی دقیقی پایبند باشد که مشخصات معاملات و زمان انجام آن ها را مشخص کند. این برنامه باید دقیق و جزئی، ورودی ها، خروجی ها و قوانین مدیریت سرمایه را به طور واضح مشخص کند. به این ترتیب، تریدر در طولانی مدت می تواند بداند آیا برنامه اش از نظر شاخص های موضوعی ناموفق یا موفقیت آمیز بوده است.
همچنین اهمیت دارد که در هر معامله، درصد کوچکی از سرمایه را به خطر بیندازید. سطح ریسک هر معامله باید در بخش مدیریت سرمایه در برنامه معاملاتی پوشش داده شود. این امر به تریدر امکان می دهد در مقابل زنجیره های ضرر مقاومت کند و درصورت نیاز نداشتن، تغییرات زودهنگام در برنامه معاملاتی رخ ندهد.
سخن پایانی
بازارها بسیار پویا بوده و به طور مداوم تغییر می کنند. این ویژگی، سبب ورود موجی از تصادفات می شود که می تواند برای برخی تریدرهای تازه کار سود بالا و برای بعضی تریدرهای ماهر ضرر به همراه داشته باشد؛ لازم به ذکر است که این اتفاق به طور مداوم رخ می دهد.
یک تریدر باید تشخیص دهد آیا این خسارت یا سود حاصل از رفتارهای معاملاتی او بوده یا تنها طالع بخت و اقبالش! تنها راهی که در حین یادگیری می توانید این کار را انجام دهید، استفاده از یک طرح معاملاتی و ریسک کردن درصد کوچکی از سرمایه در هر معامله است.
این روش به شما امکان می دهد در طولانی مدت عملکرد استراتژی را آنالیز کنید و زمانی که تصادف کمتری نقش دارد، به نتایج دقیق تری برسید. همچنین به یاد داشته باشید حتی بهترین تریدرها و روش های معاملاتی نیز در دوره هایی با خسارت مواجه می شوند و این خود به خود دلیلی برای رد کردن روش نیست.
با این حال تلاش برای شناسایی دلیلی که یک استراتژی دیگر کار نمی کند، می تواند به شما کمک کند درصورت بروز شرایط نامساعد مشابه، میزان خسارات را کاهش دهید.
