کدال مخفف عبارت انگلیسی Comprehensive Database Of All Listed Companies می‌باشد. در این بستر دیجیتالی، گزارش‌های شرکت‌ها در قالب اکسل و پی‌دی‌اف منتشر و در دسترس عموم قرار می‌گیرد. اطلاعاتی که در کدال منتشر می‌شود، اطلاعات رسمی است اما صحت و سقم آن نیاز به بررسی بنیادی و راستی‌آزمایی دارد. برای آشنایی با سایت کدال و نحوه ورود به آن، در ادامه این مطلب همراه ما باشید.
کدال چیست؟
طبق ماده ۲ قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران (مصوب آذرماه ۱۳۸۴)، “سازمان بورس اوراق بهادار“ حمایت از حقوق سرمایه‌گذاران و باهدف سامان‌دهی، حفظ و توسعه بازار شفاف، منصفانه و کارای اوراق بهادار و نظارت بر حسن اجرای قانون و بر اساس ماده ۷ همان قانون، اتخاذ تدابیر لازم جهت پیش‌گیری از وقوع تخلفات در بازار اوراق بهادار و نیز نظارت بر افشای اطلاعات بااهمیت توسط شرکت‌های ثبت شده نزد “سازمان” بر عهده هیئت‌مدیره این سازمان می‌باشد. در این خصوص سامانۀ یکپارچۀ گردآوری، نظارت و انتشار الکترونیکی اطلاعات به نشانی www.codal.ir به منظور مکانیزه کردن جمع‌آوری، بررسی و انتشار اطلاعات مالی شرکت‌های ثبت شده نزد سازمان و سایر اشخاصی که طبق قانون بازار اوراق بهادار ملزم به گزارش اطلاعات خود هستند، طراحی شده است.
منظور از ناشران بورسی چیست؟
تمامی شرکت‌هایی که نماد آنها در سازمان بورس درج شده است جزو ناشران بورسی می‌باشند که ملزم به انتشار گزارش‌های مصوب سازمان بورس هستند تا از این دریچه بتوانند به حیات خود در بورس ادامه دهند.
آدرس سامانه کدال
آدرس سایت سامانه جامع اطلاع‌رسانی ناشران www.codal.ir است که مرجع کامل اطلاعات شرکت‌های پذیرفته شده در بورس هست. لازم به ذکر است که کدال مخفف Comprehensive Database Of All Listed Companies است.
کاربردهای اصلی سامانه عبارتند از:
- آماده‌سازی و ثبت گزارش‌ها به وسیله ناشران
- دریافت و پذیرش گزارش‌ها توسط سامانه
- ذخیره و بازیابی گزارش‌های دریافتی
- تحلیل و نظارت بر گزارش‌ها توسط کارشناسان سازمان
- استخراج گزارش‌های متنوع از اطلاعات ارسالی توسط ناشران
- انتشار اطلاعات به عموم
مزایای سایت کدال چیست؟
اهداف اصلی طراحی و به کارگیری این سامانه عبارتند از:
- تسریع در ارائه اطلاعات ناشران اوراق بهادار و افشای عمومی آن
- ایجاد ساز و کاری جهت تسهیل فرایند تهیه و افشای اطلاعات
- ایجاد ساز و کار‌های بهینه و مناسب گزارش‌گیری و گزارشگری مبتنی بر اصول جهانی برای فعالان بازار سرمایه
- فراهم آوردن امکان دسترسی آسان استفاده‌کنندگان به اطلاعیه‌ها
- فراهم آوردن امکان نظارت مؤثرتر بر نحوه ارائه و افشای اطلاعات
- افزایش شفافیت اطلاعاتی از طریق کاهش دورۀ زمانی تهیه تا انتشار اطلاعات و افزایش دقت در محاسبات و کنترل‌ها
- افزایش هماهنگی واحدهای درون‌سازمانی و برون‌سازمانی و ارتقای سطح اطلاع‌رسانی
آموزش نحوه استفاده از سامانه کدال
خانه، ناشران، نهادهای مالی، سامانه سنم، سامانه تِـدان، سامانه صورتحساب، اخبار، درباره ما و ارتباط با ما که در ادامه به توضیحات مربوط به آنها پرداخته خواهد شد. موارد ذکر شده به صورت زیر می‌باشند:
در زیرمجموعه این بخش، قسمت‌های اطلاعیه‌ها، نماد، نام شرکت، وضعیت نماد (برای مثال تحت احتیاط و مشمول فرآیند تعلیق)، عنوان اطلاعیه، کد، زمان ارسال و زمان انتشار به ترتیب آخرین گزارشات منتشرشده نشان داده می‌شود. در بخش جستجوی اطلاعیه‌ها با فیلتری به شکل تصویر زیر روبرو هستیم:
در قسمت نام نماد می‌توان با واردکردن نماد موردنظر به صفحه اطلاعات منتشرشده‌ی یک سهم خاص مراجعه کرد، همچنین، همانطور که در تصویر نشان داده‌شده است می‌توان با واردکردن سایر مشخصه‌ها همچون وضعیت ناشر، گروه اطلاعیه، نوع شرکت و نوع اطلاعیه می‌توان سریع‌تر به اطلاعیه مدنظر دسترسی پیدا کرد. در بخش وضعیت ناشر می‌توان یکی از موارد زیر را انتخاب نمود:
در بخش گروه اطلاعیه نیز می‌توان یکی از موارد زیر را انتخاب نمود:
در بخش نوع شرکت نیز می‌توان یکی از موارد زیر را انتخاب نمود:
در بخش نوع اطلاعیه نیز می‌توان انواع مختلف صورتهای مالی میان‌دوره‌ای و سالانه، گزارشات، تصمیمات مجمع و… را انتخاب نمود.
قسمت ناشران کدال
شرکت‌هایی که نماد آنها در سازمان بورس درج شده است جزو ناشران بورسی می‌باشند که ملزم به انتشار گزارش‌های مصوب سازمان بورس هستند.
نهادهای مالی در سایت کدال
این قسمت، اطلاعات مربوط به شرکت‌های تأمین مالی، کارگزاری‌های سراسر کشور، اطلاعات شرکت‌های سبد گردان، اطلاعات شرکت‌های سرمایه‌گذاری، معرفی صندوق سرمایه‌گذاری، معرفی شرکت‌های هلدینگ، معرفی مؤسسات رتبه‌بندی و نهادهای واسطه، ارائه می‌شود.
سامانه سنم
سامانه نظارت مکانیزه صندوق‌های سرمایه‌گذاری (سنم) باهدف نظارت مستمر بر صندوق‌های سرمایه‌گذاری توسعه‌یافته است. مطابق با بخشنامه سازمان بورس و اوراق بهادار، کلیه مدیران صندوق‌های سرمایه‌گذاری مکلف هستند به صورت روزانه فایل اطلاعات صندوق‌های سرمایه‌گذاری (XML) تحت مدیریت خود را که توسط نرم‌افزار صندوق‌های سرمایه‌گذاری تولید می‌شود را در سامانه سنم بارگذاری نمایند.
سامانه تِـدان
سامانه «تـحلیل داده‌های ناشران – تـدان» در تاریخ ۲۸ خرداد ۱۳۹۴ راه‌اندازی شد. سامانه تدان از زیرمجموعه‌‌های سایت کدال است که مأموریت آن دریافت گزارشات تحلیلی از مشاوران و تحلیلگران و پرسش‌های تحلیلگران از ناشران در راستای برگزاری کنفرانس خبری بوده و هم اینکه پذیرای سؤالات متعدد سرمایه‌گذاران و تحلیلگران است.
سامانه صورتحساب
امور مالی سازمان به عنوان یک واحد نظارتی و اجرایی وظیفه و مسئولیت تطبیق دریافت‌ها و پرداخت‌ها با قوانین و مقررات مالی و تهیه اطلاعات مالی موردنیاز جهت تصمیم‌گیری مدیریت سازمان و ارائه عملکرد مالی و پاسخگویی به دستگاه‌های نظارتی را به عهده دارد. در راستای این اهداف این سایت برآن است تا با افزایش دقت، سرعت، صحت و نظارت در انجام فرآیندهای مالی و اتخاذ تدابیر مناسب و بهره‌گیری از شیوه‌های نوین، اطلاعات موردنیاز را برای تصمیم‌گیری مدیریت سازمان و سایر استفاده‌کنندگان فراهم نماید.
اخبار، درباره ما و ارتباط با ما
بخش‌های اخبار، درباره ما و ارتباط با ما نیز سه بخش دیگر برای آموزش سایت کدال هستند، که نیازی به توضیح محتوای آنها نیست. همچنین در بخش اطلاعیه‌های قدیمی نیز می‌توان به اطلاعیه‌های قدیمی منتشرشده در سایت سازمان بورس seo.ir که از سال ۱۳۸۲ تا سال ۱۳۸۹ به صورت فایل‌های پیوست منتشرشده‌اند، دسترسی پیدا کرد. پس از بررسی ساختار کلی سایت لازم به ذکر است که جهت دسترسی به اطلاعیه مدنظر می‌توان با استفاده از فیلترهای صفحه اول سایت به صورت مستقیم اطلاعیه مدنظر را جستجو کرد یا پس از ورود به صفحه نماد موردنظر اطلاعیه درخواستی را از طریق فیلترهای معرفی شده جستجو کرد، داده‌های مربوط به هر گزارش به فراخور موضوع آن ممکن است در قالب‌های پی‌دی‌اف، اکسل یا تحت وب ارائه‌شده باشند.
اطلاعات کاربردی کدال برای سهام داران
با توجه به اهمیت گزارشات منتشرشده و تأثیر آن بر تصمیمات سرمایه‌گذاران، طی یک دسته‌بندی کلی می‌توان اطلاعات قابل‌استخراج در سایت کدال را به شرح زیر دانست:
اطلاعیه‌های مربوط به درآمد هر سهم
- سود پیش‌بینی‌شده / سود تحقق‌یافته
- گزارشات پیش‌بینی درآمد هر سهم
- سود TTM هر سهم
- افشای اطلاعات بااهمیت – گروه الف
- افشای اطلاعات بااهمیت – گروه ب
اطلاعیه‌های مربوط به عملکرد ماهانه
- گزارش وضعیت ماهانه
- NAV شرکت‌های سرمایه‌گذاری
- صورت وضعیت پرتفوی
اطلاعیه‌های مربوط به صورهای مالی
- ترازنامه
- صورت سود و زیان
- صورت گردش وجوه نقد
- اطلاعات پیوست صورتهای مالی
اطلاعیه‌های مربوط به مجامع
- مجمع عمومی عادی سالیانه
- مجمع عمومی فوق‌العاده
- آگهی دعوت به مجمع
- تصمیمات مجمع
اطلاعیه‌های مربوط به پرداخت سود سالانه سهام
- ساز و کار پرداخت سود نقدی
- زمان‌بندی پرداخت سود
- نحوه دریافت سود
اطلاعیه‌های مربوط به افزایش سرمایه‌ها
- مدارک و مستندات درخواست افزایش سرمایه
- تصمیمات هیئت‌مدیره در خصوص افزایش سرمایه
- گزارش توجیهی افزایش سرمایه
- انواع افزایش سرمایه‌ها
- مهلت استفاده از حق تقدم خرید سهام
- نتایج حاصل از فروش حق تقدم‌های استفاده‌نشده
- اعلام پذیره‌نویسی عمومی
- آگهی ثبت افزایش سرمایه
نامه‌نگاری‌ها
- افشای اطلاعات بااهمیت
- شفاف‌سازی در خصوص نوسان قیمت سهام
- شفاف‌سازی در خصوص شایعه، خبر یا گزارش منتشرشده
- اطلاعات حاصل از برگزاری کنفرانس اطلاع‌رسانی
گزارش فعالیت هیئت‌مدیره
- کلیات گزارش فعالیت هیئت مدیره
- بررسی روند سودآوری
- پیش‌بینی آینده شرایط شرکت
سایر اطلاعیه‌ها
- معرفی یا تغییر در ترکیب اعضای هیئت‌مدیره
- مشخصات کمیته حسابرسی و واحد حسابرسی داخلی
- تعلیق ورقه بهادار ناشر
- دلایل عمده توقف نماد شرکت‌های بورسی
- لغو پذیرش اوراق بهادار
رایج‌ترین گزارش ها در سامانه کدال
در تاریخ تهیه این مقاله گزارش‌های متنوعی در سامانه کدال منتشر می‌گردد که هر کدام کاربردهای ویژه و خاصی دارد که در این متن به معرفی اولیه آنها بسنده میکنیم:
الف) صورت های مالی میان دوره و پایان دوره
بر طبق الزامات سازمان بورس و اوراق بهادار با هدف کسب اطلاعات به موقع و شفاف از فعالیت‌ها، شرکت‌های بورسی ملزم هستند تا صورت های مالی خود را به همراه جزییات اطلاعات در بازه‌های زمانی ۳ ماهه منتشر نمایند. بنابراین گزارشی تحت عنوان اطلاعات و صورتهای مالی میان‌دوره‌ای ۳، ۶ و ۹ ماهه را از شرکت‌ها مشاهده خواهیم کرد. همچنین اطلاعات و صورتهای مالی ۱۲ ماهه نیز گزارش سال مالی شرکت را در اختیار عموم قرار می‌دهد.
ب) گزارش های ماهیانه
از دیگر اطلاعات مهم و حیاتی که از سال ۱۳۹۵ توسط سازمان بورس برای تمامی شرکت‌ها الزامی گردید گزارش یک‌ماهه از فروش شرکت‌ها بوده است. در این گزارش شرکت‌ها آمار فروش خود و یا ارائه خدمات انجام شده طی یک ماه گذشته را همراه با حجم و نرخ فروش و در نهایت ارزش ریالی فروش کل، ارائه می‌کنند تا شفافیت اطلاعاتی از شرکت‌های بورسی افزایش پیدا نماید.
پ) گزارش فعالیت هیئت مدیره
هنگامی که شرکت‌ها گزارش اطلاعات و صورتهای مالی ۱۲ ماهه خود را منتشر می‌کنند جهت برگزاری مجمع عمومی عادی ملزم هستند تا گزارش حسابرسی شده آن را در سامانه کدال منتشر نمایند. پس از انتشار این گزارش، اعضای هیئت‌مدیره شرکت با توجه به اتفاقات سال گذشته و وضعیت آتی، گزارش‌های مهم و حیاتی از وضعیت و جایگاه شرکت در زمان فعلی و آتی شرکت منتشر می‌کنند و تمامی این اطلاعات را در قالب گزارش فعالیت هیئت مدیره در سامانه کدال منتشر می‌کند و سهامداران از این طریق اطلاعات مهم و حیاتی را به دست می‌آورند.
ت) گزارش اطلاعات با اهمیت گروه الف
تا قبل از بهمن ۱۳۹۶ شرکت‌های بورسی در صورت بروز اتفاقات مهم که بر روی سود هر سهم آن اثرگذار بود و اثر آن موجب تغییر بیش از ۲۰ درصدی در EPS شرکت می‌شد گزارشی تحت عنوان پیش‌بینی درآمد هر سهم سال مالی منتهی به ۱۳xx/xx/xx منتشر می‌کردند و در آن اطلاعاتی را منتشر می‌کردند. ولی از بهمن سال ۱۳۹۶ سازمان بورس این گزارش‌ها را حذف و به جای آن مصوب کرد تا شرکت‌ها اطلاعات مهم و اثرگذار بر سود هر سهم خود را در گزارشی تحت عنوان افشای اطلاعات بااهمیت گروه الف منتشر نمایند و در آن تغییرات سود هر سهم را گزارش کنند.
ث) گزارش اطلاعات با اهمیت گروه ب
همچنین اطلاعات بااهمیت دیگر را که مستقیماً موجب تغییر سود هر سهم نمی‌شوند ولی جزو اطلاعاتی است که سهامداران باید نسبت به آن آگاهی داشته باشند در گزارشی تحت عنوان افشای اطلاعات بااهمیت گروه ب منتشر می‌گردد(برای مثال برنده شدن یک شرکت تولیدی در یک مناقصه و …).
ج) گزارش تفسیری مدیریت
در گذشته تمامی انتظارات مدیریت در قالب گزارش پیش‌بینی درآمد هر سهم منتشر می‌شد ولی در حال حاضر در گزارشی تحت عنوان گزارش تفسیری مدیریت که در دو قالب تحت وب و فایل متنی PDF منتشر می‌گردد و انتظارات مدیریت از فروش(به طور خاص فروش مقداری محصولات) منتشر می‌گردد. عموماً این گزارش همراه با صورتهای مالی میان‌دوره‌ای منتشر می‌گردد.
چ) یادداشت‌های همراه صورتهای مالی
بر طبق قانون سازمان، تمامی شرکت‌های بورسی ملزم هستند تا برای گزارش‌های ۶ ماهه و ۱۲ ماهه خود گزارش حسابرسی شده شرکت را منتشر کنند. لازم به ذکر است که تمامی شرکت‌های بورسی دارای حسابرس داخلی هستند و گزارش مزبور توسط حسابرس مستقل خارج از شرکت که مورد تائید سازمان بورس هست تهیه می‌گردد. گزارش حسابرس مستقل در گزارشی تحت عنوان اطلاعات و صورتهای مالی ۶(۱۲) ماهه منتهی به ۱۳XX/XX/XX منتشر می‌گردد. لازم به ذکر است که عنوان اصلی این گزارش عموماً یادداشت‌های همراه صورتهای مالی است.
ح) فرایند انجام افزایش سرمایه
در نهایت یکی از مهم‌ترین گزارش‌ها که سرمایه‌گذاران به آن توجه ویژه دارند گزارش افزایش سرمایه شرکت‌ها هست. لازم به ذکر است که برای برگزاری مجمع فوق‌العاده جهت انجام افزایش سرمایه شرکت‌ها بایستی چندین گزارش ارائه بدهند که تمامی آنها در قالب اطلاعیه‌های کدال در اختیار عموم قرار بگیرد.
ابتدا گزارش طرح توجیهی افزایش سرمایه در گزارشی تحت عنوان پیشنهاد هیئت‌مدیره به مجمع فوق‌العاده در خصوص افزایش سرمایه منتشر می‌گردد. پس از آن این گزارش برای حسابرس و بازرس قانونی ارسال می‌گردد و پس از تائید توسط این دو، گزارشی تحت عنوان اظهارنظر حسابرس و بازرس قانونی در خصوص افزایش سرمایه در کدال درج می‌گردد و گزارش مزبور برای سازمان بورس ارسال می‌گردد.
نظر سازمان بورس در گزارشی با عنوان مدارک و مستندات درخواست افزایش سرمایه در سامانه درج می‌گردد. پس از طی تمامی مراحل شرکت موظف است طی ۶۰ روز مجمع فوق‌العاده را برگزار نماید.
کدال برای سهامداران و سرمایه گذاران چه کاربردی دارد؟
همانطور که می‌دانید کسب سود در بازار بورس از دو طریق به دست می‌آید، اول از طریق افزایش قیمت سهام و دوم از طریق تقسیم سود نقدی مصوب مجامع عمومی عادی سهام. لازم به ذکر است که در بیش از ۹۰ درصد اوقات رشد قیمت سهام ناشی از یک خبر یا اتفاق در درون شرکت ایجاد می‌شود که این علت را سرمایه‌گذاران از طریق گزارش‌های منتشر شده شرکت‌ها در سامانه کدال به دست می‌آورند.
همچنین طبق قانون حداکثر چهار ماه پس از پایان سال مالی، شرکت‌ها ملزم به برگزاری مجمع عمومی عادی هستند و در صورتی که عملیات سال پیش آن سودآور بوده باشد در مجمع ملزم هستند تا حداقل ده درصد از آن را بین سرمایه‌گذاران تقسیم نمایند. طبق قانون بورس شرکت‌ها موظف هستند تا ده روز پیش از برگزاری مجمع عمومی عادی آگهی دعوت به مجمع را در سامانه کدال درج نمایند تا سرمایه‌گذاران بتوانند تصمیم دقیقی را اتخاذ نمایند. همچنین هم‌زمان با انتشار آگهی، بایستی زمان پرداخت سود نقدی مصوب مجمع را اعلام نمایند تا از این دریچه سرمایه‌گذاران با آگاهی کامل نسبت به تمامی جزییات، تصمیم‌گیری نمایند.
