یکی از کاربردهای ابتدایی توکن ها را می توان در کازینوها دید که افراد به ازای پرداخت پول، توکن با ارزش های مختلف را خریداری می کنند تا به جای پول در محیط کازینو استفاده کنند. توکن های خریدنی در جشنواره ها و نمایشگاه ها برای خرید خوراکی و خدمات رفاهی از دیگر موارد استفاده از توکن هاست. همچنین پیش از اینکه توکن ها در دنیای ارزهای دیجیتال مطرح شوند، در سیستم های کامپیوتری به عنوان یک نوع مجوز رمزنگاری مطرح شده بودند.
توکنیزه کردن یا توکنیزاسیون چیست؟ (Tokenization)
در اکوسیستم بلاک چین، توکن به دارایی هایی گفته می شود که اجازه می دهند اطلاعات و ارزش ها به شیوه ای کارآمد و ایمن، منتقل، ذخیره و تأیید شوند. توکن های رمزنگاری می توانند اشکال مختلفی داشته باشند و با ویژگی های منحصربه فردی برنامه ریزی شوند که موارد استفاده از آن ها گسترش یابد. توکن های امنیتی، توکن های کاربردی و ارزهای رمزنگاری شده پیامدهای گسترده ای برای طیف وسیعی از بخش ها از نظر افزایش نقدینگی، بهبود کارایی تراکنش ها و افزایش شفافیت و اثبات پذیری دارایی ها دارند. ممکن است نام توکنیزه یا توکنیزه کردن را زیاد دیده یا شنیده باشید، ولی با مفهوم آن آشنا نباشید. توکنیزه کردن را می توان روند تبدیل دارایی های مختلف به دارایی های دیجیتال تعریف کرد که معادل «توکنیزاسیون» است. در این مقاله از سری مقالات آموزش ارز دیجیتال قصد داریم شما را با مفهوم توکنیزه کردن و انواع توکن ها آشنا کنیم؛ پس تا پایان با ما همراه باشید.
توکن های امنیتی، توکن های کاربردی و ارزهای دیجیتال
به طورکلی یک توکن نمایشی از یک دارایی یا ابزار خاص است. در زمینه فناوری بلاک چین، توکنیزه کردن فرایند تبدیل چیزی با ارزش به یک توکن دیجیتالی قابل استفاده در یک برنامه بلاک چین است. دارایی های توکن شده در بلاک چین به دو صورت هستند؛ دارایی های ملموس مانند طلا، املاک و مستغلات و هنر یا دارایی های نامشهود مانند حق رأی، حقوق مالکیت یا مجوز محتوا.
عملاً هر چیزی که یک مالک داشته و در سطح ارزشی بالایی نیز قرار داشته باشد، همچنین بتوان آن را در یک بازار دارایی بزرگ تر ادغام کرد، می توان توکنیزه کرد. مفهوم توکن سازی مقدم بر فناوری بلاک چین است. صنعت خدمات مالی از دهه 1970 نوعی توکن سازی را برای محافظت از اطلاعات محرمانه مشتریان اجرا کرده است. این فرایند معمولاً شامل تبدیل
اوراق بهادار توکن شده
توجه به این نکته مهم است که توکن های امنیتی با «اوراق بهادار توکن شده» یکی نیستند؛ درحالی که این دو اصطلاح اغلب با هم اشتباه گرفته می شوند. امنیت توکن سازی در بلاک چین به عنوان یک پایه دیجیتالی ساده برای امنیت پایه های خود عمل می کند و معمولاً به گونه ای طراحی می شود که به راحتی مبادله، تجمیع یا استفاده شود؛ به عبارت دیگر، اوراق بهادار توکنیزه شده، برای گسترش دسترسی بازار یا نقدشوندگی اوراق بهادار در حال توکن سازی (بدون افزودن ویژگی های برنامه ریزی شده یا رمزنگاری منحصربه فرد مانند مواردی که در توکن های امنیتی یافت می شوند) به کار می روند.
توکن های کاربردی
توکن های کاربردی نشان دهنده دسترسی به یک محصول یا خدمات معین، معمولاً در یک شبکه بلاک چین خاص است. این توکن ها ممکن است برای تقویت مکانیسم اجماع شبکه بلاک چین، ارائه عملیات یک بازار غیرمتمرکز، پرداخت کارمزد تراکنش، یا اعطای حق ارائه و رأی به دارندگان در مورد تحولات جدید در یک سازمان غیرمتمرکز مستقل (DAO) یا سایر شبکه های غیرمتمرکز استفاده شوند. درحالی که توکن های امنیتی عمدتاً برای ایجاد حقوق مالکیت استفاده می شوند، تمرکز توکن های کاربردی بیشتر بر استفاده عملی است. بسیاری از توکن های رمزنگاری که از طریق عرضه اولیه سکه (ICO) در پلتفرم اتریوم راه اندازی می شوند، به عنوان توکن های کاربردی در نظر گرفته می شوند.
توکن های ارزی
توکن های ارزی برای خرید و فروش و خرج کردن طراحی شده اند. برخی از آن ها مانند استیبل کوین های دارای پشتوانه دارایی مانند DAI MakerDAO و GUSD Gemini براساس دارایی های اساسی هستند. با این حال، بسیاری دیگر براساس هیچ دارایی اساسی نیستند. درعوض، ارزش آن ها مستقیم به مکانیسم توزیع و شبکه بلاک چین پایه آن ها مرتبط است. توجه به این نکته مهم است که تنها به این دلیل که یک توکن رمزنگاری برای هدف خاصی طراحی شده است، به این معنا نیست که کاربران تنها از این توکن برای آن هدف استفاده می کنند؛ برای مثال درحالی که توکن های کاربردی به طور واضح برای سرمایه گذاری های سوداگرانه طراحی نشده اند، بسیاری از مردم این توکن ها را خریداری می کنند، به این امید که ارزش آن ها با افزایش تقاضا برای محصولات یا خدمات شرکت افزایش یابد.
علاوه بر طبقه بندی های بالا، توکن ها نیز بسته به کاربرد موردنظرشان می توانند به صورت قابل تعویض یا غیرقابل تعویض طراحی شوند. توکن های تعویض پذیر یکسان هستند و می توانند به طور یکپارچه جایگزین یکدیگر شوند. از سوی دیگر، توکن های غیرقابل تعویض (NFT) منحصربه فرد و به طور اثبات شدنی کمیاب هستند؛ به این معنا که تاریخچه های آن ها را می توان تا سطح فردی ردیابی کرد. نمونه هایی از NFT ها عبارت اند از Cryptokitties اتریوم و هنرهای دیجیتال و مجموعه های موجود برای خرید در بازارهای NFT مانند Nifty Gateway، OpenSea و NBA Top Shot،.Rarible
به این ترتیب، توکن های تعویض پذیر معمولاً در محیط هایی استفاده می شوند که قابلیت ردیابی فردی نگران کننده نیست (مانند تأمین نقدینگی بازار)؛ درحالی که NFT ها در مواردی که منحصربه فرد بودن و کمیاب بودن قابل اثبات ارزش گذاری می شود (مانند هنر دیجیتال و کلکسیون ها)، استفاده می شوند.
دوره آموزشی از صفر تا سطح پیشرفته در ترید که با هدف “استاد تمامی ترید” طراحی شده است
چالش های توکنیزه کردن
پروژه های بلاک چینی که از توکن های رمزنگاری استفاده می کنند، می توانند با موانع نظارتی مواجه شوند؛ زیرا دولت ها در سراسر جهان تلاش می کنند به ماهیت بی سابقه این فناوری جدید واکنش نشان دهند. این توکن ها اغلب می توانند شامل ویژگی های رایج در اوراق بهادار مالی باشند، اما اغلب مشمول مقررات مشابه اوراق بهادار سنتی نیستند. این مقوله چالشی را هم برای مقامات دولتی و هم برای پروژه های بلاک چین ایجاد می کند که سعی در ایجاد تعادل بین نوآوری و انطباق دارند.
درحالی که تعداد فزاینده ای از کشورها مقررات ارزهای دیجیتال را به منظور تشویق رشد اجرا کرده اند، سایر کشورها رویکرد سخت گیرانه تری را برای مقابله با مشکلات احتمالی در پیش گرفته اند؛ برای مثال در ایالات متحده، کمیسیون بورس و اوراق بهادار در نظر دارد رسماً برخی توکن ها را به عنوان اوراق بهادار طبقه بندی کند که این پروژه ها را در معرض سطح بالایی از نظارت خارجی قرار می دهد. یکی دیگر از نگرانی های اصلی تنظیم کننده ها این است که چگونه توکن های امنیتی به دارایی های اساسی خود متصل می شوند؛ برای مثال اگر هزاران سرمایه گذار ناشناس به طور جمعی صاحب یک هتل توکنیزه شده باشند، چگونه تعیین می کنند که چه کسی مسئول نگهداری و عملیات هتل است؟ یا اگر ذخایر طلای پشتوانه یک توکن دارایی از بین برود چه اتفاقی می افتد؟ به عبارت دیگر درحالی که توکنیزه کردن دارایی های دیجیتال امکان انتقال دارایی های غیرمتمرکز را فراهم می کند، توکنیزه کردن دارایی های فیزیکی همچنان به درجاتی از تمرکز و مشارکت شخص ثالث نیاز دارد؛ درنتیجه برای دستیابی به پذیرش انبوه توکن های رمزنگاری در طیف وسیع تری از صنایع، وجود یک محیط نظارتی بالغ تر ضروری است.
سخن پایانی
توکنیزه کردن از توکن سازی دارایی ها گرفته تا املاک و مستغلات، نحوه تعامل ما با دارایی های ارزشی را به طور اساسی تغییر می دهد. در این مقاله به تعریف توکنیزه کردن و معرفی انواع توکن ها پرداختیم. این توکن ها که عبارت اند از توکن های امنیتی، توکن های کاربردی، توکن های ارزی و توکن های اوراق بهادار که هرکدام ویژگی های خاص خود را دارند که سبب افزایش نقدینگی، بهبود کارایی معاملات و افزایش شفافیت و قابلیت اثبات دارایی ها می شوند.
پرسش های متداول
توکنیزه کردن فرایند تبدیل چیزی با ارزش به یک توکن دیجیتالی قابل استفاده در یک برنامه بلاک چین است.