وقتی واژه «ریسک» به گوشتان می خورد، اولین چیزی که به ذهنتان می رسد چیست؟ ترس؟ نگرانی؟ از دست دادن پولی که برایش زحمت زیادی کشیدید؟ بیایید ریسک را با هم معنی کنیم. ریسک یعنی: «انحراف از نتیجه مورد انتظار». تا اینجای کار که چیز ترسناکی به نظر نمی رسد. حقیقت این است که بیشتر مفهوم های آشنا یا ناآشنای اطراف ما، سه چهره دارند؛ مثبت، منفی و بینابینی! چهره بینابینی، میان دو مفهوم مثبت و منفی در نوسان است. ریسک، یکی از همان مفهوم های بینابینی است. به این صورت که اگر بدانیم در حال انجام چه کاری هستیم، ریسک، به یک کار عاقلانه و سودمند تبدیل خواهد شد. اما اگر بدون آگاهی و کاملا گنگ، وارد معامله ای سرشار از خطر شویم، ریسک روی نازیبایش را به ما نشان می دهد. در این مقاله می خواهیم در مورد مدیریت ریسک با هم صحبت کنیم. قصد داریم به شما یاد بدهیم که چگونه در مواجه با ریسک معاملات خود، استراتژی هایی درست و موثر تدوین کنید. پس تا انتهای مقاله، همراه خانه سرمایه باشید.
چرا مدیریت ریسک معاملات این قدر با اهمیت است؟
سرمایه گذاری یا به عبارت دیگر به تعویق انداختن مصرف فعلی برای دست یابی به امکان مصرف بیشتر در آینده، مفهومی است که با بالا رفتن نرخ تورم در ایران خواه ناخواه از اهمیت بسزایی برخوردار شده است. چون اگر شخصی سرمایه گذاری انجام ندهد، قدرت خریدش به تدریج کاهش یافته و ارزش پول هایش کم خواهند شد. کمتر کسی است که از کاهش ۸۰ درصدی قدرت خرید مردم طی ۸ ماه و آمار و ارقام نگران کننده در مورد تعطیلی کسب و کارهای مختلف و تعدیل نیرو، بی اطلاع باشد. شاید بتوان گفت که روند کنونی افزایش نرخ ارز و تورم در تاریخ اقتصاد ایران، بی سابقه است. در این شرایط از طرفی باید به دنبال راهی بود تا ارزش پول و دارایی ها دستخوش گرداب اقتصادی به وجود آمده نشوند و از سوی دیگر با کم یا حذف کردن تقاضاهای سوداگرانه، گامی در جهت بهبود اقتصاد کشور برداشت. بر اساس مطالعات اقتصادی در بازار سرمایه ایران، به طور کلی، سرمایه گذاری در بورس، بالاترین بازده و همزمان بالاترین ریسک را نصیب سرمایه گذاران کرده است.
یک تاجر حرفه ای، ریسک ها را مدیریت می کند
نتیجه بررسی شاخص های ارزیابی مالی مانند معیار شارپ و ترینر، نشان می دهد که شاخص سهام، نسبت به سایر فرصت های سرمایه گذاری مانند مسکن، طلا و ارز از مطلوبیت بیشتری برخوردار است. بنابراین همان طور که سرمایه گذاری و معاملات سهام دارای اهمیت هستند، بحث مدیریت ریسک معاملات که بخش تفکیک ناپذیر آن به شمار می رود نیز اهمیت خاصی دارد.
در میان تاجران حرفه ای، بحث مدیریت ریسک معاملات به عنوان مهم ترین بخش از برنامه تجاری آنها کاملا شناخته شده است. زیرا اطلاع از ریسک معاملات، ضامن بقای طولانی مدت یک تجارت در میان تمام فراز و فرودهای مسیر به شمار می رود. تجارت در بازار سهام در حالی که می تواند سرگرم کننده باشد، با یک خطر ذاتی یعنی از دست دادن اصل سرمایه همراه است. اولویت شماره یک معامله گر باید حمایت از سرمایه باشد زیرا سود، می تواند از خودش مراقبت کند.
به هنگام انجام معاملات سهام، این مدیریت ریسک است که در کنترل احساستان به شما کمک می کند. چون قبل از آغاز تجارتتان میزان تلفات سرمایه خود را تعیین کرده اید. مدیریت ریسک معاملات به شما این امکان را می دهد تا از روشی هوشمندانه تجارت کنید. به این ترتیب، انعطاف پذیری لازم برای مشخص کردن میزان ریسک هر معامله را به دست می آورید و قادر خواهید بود تا سود خود را بیشتر و ضررهایتان را به حداقل ممکن برسانید. در نتیجه، در نقطه خطرپذیر، متوقف می شوید. مدیریت ریسک معاملات، مهم ترین چیزی است که به عنوان یک تاجر باید یاد بگیرید چون از طریق آن قوانین ماندن در بازی را می آموزید.
مدیریت ریسک، یک فرایند ساده اما بسیار مهم است
روش های مختلفی برای مدیریت ریسک معاملات و مدیریت پول وجود دارند. اما در پایان، همه چیز به تحمل ریسک و ترجیحات فرد، مربوط می شود. به همین دلیل، هر فردی برای کسب درآمد از معاملات باید نوعی استراتژی مدیریت ریسک داشته باشد. اگر ریسک، مدیریت شود یک فرصت عالی برای کسب درآمد در بازار معاملات به دست می آید. در حقیقت، مدیریت ریسک معاملات روشی است که از آن برای کنترل خطرها به هنگام تجارت استفاده می شود. در ادامه این مقاله با هم به دنبال یادگیری برخی از اصول مدیریت ریسک معاملات در تجارت سهام می رویم. تبعیت از اصول مدیریت ریسک معاملات، شانس بسیار بیشتری برای زنده ماندن در تجارت سهام و بازار فارکس را برای هر تاجری فراهم می کند. مدیریت پول بارها به تاجران ثابت کرده است که با داشتن یک استراتژی قدرتمند می توان باختی حتمی را به یک برد بی مانند تبدیل کرد. بنابراین برای غلبه بر محدودیت های تجاری خود باید روی استراتژی مدیریت ریسک، تمرکز کنید. درنهایت باید این نوید را به شما بدهیم که مدیریت ریسک، فرایندی آسان و قابل درک است. زیرا هیچ چیز پیچیده ای در مورد مدیریت پول وجود ندارد.
اشتباه های رایج در معامله را بشناسید
به یاد داشته باشید که معامله گری یا ترید یک تجارت، نوعی ریسک است و اشتباه ها باعث هزینه می شوند. به همین دلیل، رایج ترین اشتباهاتی که اغلب مردم هنگام شروع تجارتشان انجام می دهند را برایتان آماده کرده ایم. به این امید که بتوانید از آن ها جلوگیری کنید.
راه رفتن روی خط قرمزها
در معرض خطر قرار دادن پولتان، آن هم بیشتر از مقداری که واقعا می توانید از دست بدهید، بزرگترین اشتباه در معاملات سهام است. در این هنگام، بدترین سناریو این است که در پایان معامله، همه آنچه که دارید را از دست بدهید. دست نگه دارید. ترید، یک تجارت بسیار پر ریسک است. اگر روی خط قرمز توانتان برای سرمایه گذاری راه بروید، پای احساس ترس را به معامله تان باز می کنید. آنگاه تجارت شما تحت فرمان این ترس قرار می گیرد و شما را به سمت گرفتن تصمیم های بد و غیرمعقول، هدایت می کند.
نداشتن برنامه ای روشن
یکی دیگر از اشتباهاتی که افراد هنگام شروع تجارت مرتکب می شوند، نداشتن یک برنامه عملی و هویدا است. به عبارت دیگر، آن ها نمی دانند که چرا وارد یک تجارت خاص می شوند و مهم تر از همه، چه زمانی باید از این تجارت خارج شوند. بنابراین قبل از شروع تجارت باید تکلیف اهداف خودتان را روشن کنید.
دست کم گرفتن ترس و طمع
دو احساس ترس و طمع، تلاش های بسیاری از معامله گران را کنترل می کنند. ترس می تواند شما را به سمت عقد یک قرارداد تجاری عجولانه بکشاند، چون شما مقاله نگران کننده ای در مورد سقوط قیمت ها خوانده اید یا دوستتان، شایعه ای را با آب و تاب برایتان بازگو کرده است. طمع نیز بر ترس استوار است. نمونه روشن گرفتار شدن در طمع مربوط به زمان هایی است که شما خبرهای جالبی در مورد سرمایه گذاری می شنوید یا قیمت های بازار به شدت افزایش پیدا می کنند و شما نمی خواهید در این میان، هیچ معامله پرسودی را از دست دهید. بنابراین ممکن است خیلی زود وارد یک تجارت شوید یا حتی تعطیل کردن تجارت آزادتان را به تعویق بیندازید. به یاد داشته باشید که در بیشتر موارد، احساس ها بر ما حکومت می کنند. بنابراین هرگز نگویید: «من این معامله را انجام می دهم و هیچ کدام از آن ضررها برای من رخ نخواهد داد.» از گرایش طبیعی خود به ترس و طمع آگاه باشید و حتماً به برنامه ای که قبل از شروع تجارت با خودتان و تیمتان گذاشته اید، پایبند بمانید.
فرار کردن به جای یاد گرفتن
قدم گذاشتن در دنیای تجارت، یعنی تبدیل شدن به یک شاگرد حرف گوش کن و باهوش. در غیر این صورت، خیلی زود از جمع تاجران بیرون انداخته می شوید یا خودتان با چشم هایی گریان، پا به فرار می گذارید. تاجر خوب، کسی نیست که همیشه بهترین معامله ها را انجام می دهد یا بیشترین سودها را نصیب خودش و همکارانش می کند. تاجر موفق، کسی است که از هر شکستی درسی می گیرد، به درک جدیدی از خودش و شیوه تجارتش می رسد و پس از آن، بلند می شود. قبول کنید که باید بیاموزید، نکته های پنهان در هر زمین خوردنی را کشف کنید و سپس، دستی روی زانوهای خودتان بگذارید و بلند شوید. تبریک می گویم؛ اکنون شما یک تاجر واقعی هستید.