با اینکه این روزها استفاده از اعتبار و کارت اعتباری در سرتاسر جهان گسترش چشم گیری داشته است، اما این ها نمی توانند جایگزین مناسبی برای پول نقد باشند. ما همیشه برای کارهای روزمره، خرید خانه ، خودرو، لوازم خانگی و سایر اقلام مورد نیاز خود، همچنین برای دانشگاه و ازدواج و خیلی موارد دیگر به پول نقد نیاز داریم و یکی از مراجعی که برای دریافت پول به آن مراجعه می کنیم بانک ها هستند.
بانک ها در واقع سازمان هایی هستند که گردش پول را در هر کشوری تنظیم و کنترل می کنند، به همین دلیل برای دریافت وام از بانک اول باید برنامه مشخصی برای استفاده از پول نقدی که گرفته ایم داشته باشیم و بعد برنامه منظمی برای بازپرداخت آن بریزیم. البته بانک های مختلف شرایط متفاوتی برای پرداخت وام و بازپس گیری آن دارند ولی قاعده کلی این است که شما نهایتا باید در مدت زمان مشخصی اصل وام و سود آن را به بانک بازگردانید. در ادامه این مقاله با انواع وام ها، سود هر کدام از آن ها و نحوه محاسبه سود وام بانکی آشنا می شویم.
انواع وام ها
- یکی از مهم ترین وام هایی که در حال حاضر به زوجین جوان پرداخت می شود وام ازدواج است. مبلغ این وام در سال های مختلف ممکن است بسته به شرایط اقتصادی کشور و نرخ تورم تغییر کند. وام ازدواج یکی از انواع وام های قرض الحسنه است و مبلغ سود آن ۴٪ می باشد. موعد پرداخت این وام معمولا ۶۰ ماه یا ۵ سال است و مبلغ کارمزد هر سال در ابتدای آن سال دریافت می شود. بنابراین شما در ماه های ۱، ۱۳، ۲۵، ۳۷ و ۴۹ در واقع کارمزد وام را پرداخت می کنید.
- بعد از وام ازدواج، وام مسکن یکی از مهم ترین وام های پرداختی توسط بانک هاست. مبلغ این وام هم به وضعیت بازار و نرخ تورم بستگی دارد. به علاوه وام مسکن انواعی هم دارد که هر کدام قوانین و نرخ سود مخصوص به خود را دارند. یکی از انواع وام مسکن وام مربوط به خرید اوراق ممتاز در بازار سرمایه یا وام اوراق مسکن است. سود این نوع وام بسته به میزان وام و تعداد اقساط آن ممکن است ۱۶ یا ۱۷.۵ درصد باشد. نوع دیگر وام مسکن وام خانه اولی هاست، برای دریافت این وام باید مبلغی را به مدت یک سال سپرده گذاری کنید، سود این وام ۹٪ و بازپرداخت آن ۱۲ ساله می باشد.
- وام خرید لوازم خانگی از دیگر وام هایی است که می توانید برای تامین مایحتاج خود روی آن حساب کنید. سقف این وام ۵۰ میلیون تومان است و به ازای هر ۱۰ میلیون تومان باید یک ضامن معرفی کنید. بانک ها شرایط متفاوتی را برای مشتریان خود تعیین کرده اند، ولی قانون کلی سود این نوع وام ها ۱۲٪ و بازپرداخت آن ۳۰ ماهه می باشد. تسهیلات خرید خودرو یکی دیگر از وام هایی است که می توانید از بانک دریافت کنید. سقف این وام ۱۵ میلیون تومان است و بازپرداخت آن حداکثر ۵ سال طول می کشد. نرخ سود تسهیلات خرید خودرو طبق تعرفه بانک در عقود مبادله ای است.
- وام تعمیر یا تکمیل مسکن یا وام جعاله برای تعمیر کردن بخش های مختلف ساختمان های قدیمی پرداخت می شود. برای گرفتن این وام باید سند منزل مسکونی خود را به رهن بانک درآورید و بازپرداخت آن حداکثر ۶۰ ماهه است. نرخ سود وام جعاله معمولا ۱۷.۵٪ است.
- نهایتا وام مضاربه که مخصوص تاجران و بازرگانان است. این افراد می توانند جهت تامین سرمایه خود از وام مضاربه استفاده کنند. در بانک های دولتی نرخ سود این وام بین ۱۵تا ۲۰ درصد است در حالی که بانک های خصوصی مبلغ بیشتری را به عنوان کارمزد وام از مشتریان خود دریافت می کنند.
روش محاسبه سود وام بانکی
به طور کلی محاسبه اقساط وام بانکی با توجه به مدت زمان بازپرداخت آن و تعداد قسط ها به دو روش قدیمی و جدید انجام می شود. این روش ها برای آن هستند که شما این حقیقت را هم در نظر بگیرید که هر سال که مبلغی از کل وامی که دریافت کرده اید کاسته می شود، به همان نسبت سودی که باید به بانک پرداخت کنید هم باید کاهش یابد.
نحوه محاسبه سود وام بانکی به روش قدیمی
برای محاسبه سود وام بانکی به روش قدیمی به این صورت عمل می کنیم:
مبلغ کلی وام × نرخ سود × (تعداد اقساط + ۱) تقسیم بر ۲۴۰۰.
به عنوان مثال شما ده میلیون تومان وام با سود ۱۸٪ دریافت کرده اید، و مدت زمان بازپرداخت آن سه سال است.
۱۰،۰۰۰،۰۰۰×۱۸× (۳۶+۱)÷ ۲۴۰۰= ۲،۷۷۵،۰۰۰
بدین ترتیب شما باید سودی معادل دو میلیون و هفتصد و هفتاد و پنج هزار تومان سود به بانک پرداخت کنید.
دوره آموزشی از صفر تا سطح پیشرفته در ترید که با هدف “استاد تمامی ترید” طراحی شده است
نحوه محاسبه اقساط ماهیانه وام بانکی
برای محاسبه اقساطی که هر ماه باید به بانک پرداخت کنید به روش زیر عمل می کنیم: اصل مبلغ وام بانکی + سود آن که در فرمول قبلی محاسبه کردیم تقسیم بر تعداد اقساط. برای مثال بالا اقساط ماهانه بدین ترتیب حساب می شوند:
۱۰،۰۰۰،۰۰۰ +۲،۷۷۵،۰۰۰ ÷ ۳۶= ۳۵۴،۸۶۱
یعنی شما برای اینکه مبلغ وام به علاوه سود آن را طی ۳۶ ماه به بانک بازگردانید باید ماهیانه ۳۵۴،۸۶۱ تومان پرداخت کنید که در مجموع برای سه سال مبلغ ۱۲،۷۷۵،۰۰۰ تومان می شود.
محاسبه اقساط وام بانکی به روش جدید
روش جدید محاسبه سود وام بانکی کمی پیچیده تر است.
به عنوان مثال بیایید برگردیم به وام ده میلیونی که در روش قدیم به آن پرداختیم. با توجه به روش جدید ابتدا باید ۱۸ را تقسیم بر ۱۲۰۰ کنید که می شود ۰.۰۱۵ بعد این عدد را در ۱۰ میلیون ضرب می کنیم که مساوی می شود با ۱۵۰ هزار. حالا در مرحله بعدی ۱را به علاوه ۰.۰۱۵ می کنیم که عدد ۱.۰۱۵ را به ما می دهد، این عدد به توان ۳۶ می شود تقریبا ۱.۷۰۹ عدد به دست آمده را در عددی که در بخش اول فرمول به دست آورده بودیم ضرب می کنیم. حاصل این ضرب می شود ۲۵۶،۳۷۰. حالا بیایید مخرج کسر را محاسبه کنیم. ۱-۱.۷۰۹ = ۰.۷۰۹ نهایتا ۲۵۶،۳۷۰ تقسیم بر ۰.۷۰۹ که یعنی مبلغ هر قسط برای وام ده میلیون تومانی ۳۶۱ هزار و ۵۹۳ تومان می شود. این رقم یعنی به طور کلی برای سه سال باید مبلغ ۱۳ میلیون و ۱۷ هزار تومان به بانک پرداخت کنید.
محاسبه سود وام بانکی به روش جدید
طبق فرمولی که در قسمت قبل دیدید حالا برای محاسبه میزان سود وام ده میلیون تومانی خود، ۳۶۱،۵۹۳ را در ۳۶ ضرب می کنیم که می شود ۱۳ میلیون و ۱۷ هزار و ۳۴۸ و نهایتا وقتی این مبلغ را از ۱۰ میلیون کم کنیم می بینیم میزان سودی که به بانک پرداخت می کنیم ۳،۰۱۷،۳۴۸ تومان است. البته خوشبختانه نیازی نیست همیشه این فرمول پیچیده را دنبال کنید تا به پاسخ برسید. امروزه برنامه ها و وبسایت هایی هستند که این کار را برای شما به صورت اتوماتیک انجام می دهند. در ادامه با برخی از این وبسایت ها و برنامه ها آشنا می شویم.
نرم افزارها و سایت های آنلاین برای محاسبه اقساط و سود وام بانکی
این روزها خدمات تمام بانک های کشور شامل خدمات اینترنتی هم می شود و وبسایت این بانک ها معمولا اطلاعات کامل و جامعی را در مورد انواع وام های ارائه شده توسط آن بانک و نرخ سود و مبلغ اقساط آن در اختیار مشتریان قرار می دهد. برای همین یکی از آسان ترین راه های انجام این محاسبات پیچیده این است که به وبسایت هر کدام از بانک های کشور مراجعه کرده و عبارت «محاسبه سود و اقساط وام بانکی» را جستجو کنید. البته سایت های مستقلی هم هستند که این کار را برای شما انجام می دهند.
از جمله آن ها می توان به https://irwebnet.com اشاره کرد که به راحتی و با پر کردن یک فرم کوتاه می توانید مقدار سود و اقساط ماهیانه خود را بفهمید. ای چرتکه http://echortke.ir یکی دیگر از وبسایت های مستقلی است که این محاسبات را برای شما انجام می دهد. به علاوه اگر به برنامه اکسل مسلط هستید و می توانید به راحتی از آن استفاده کنید، خیلی ساده فرمول مورد نظر را وارد این برنامه کرده و طبق آن خودتان محاسبات لازم را انجام دهید.
کارمزد و تاثیر آن روی وام ها و عملکرد بانک
کارمزد وام بانکی در واقع پولی است که بانک برای تامین منابع مالی لازم، تنظیم و نگهداری حساب های جاری، پرداخت هزینه های روزمره مانند حقوق کارکنان، قبوض خدماتی، هزینه نگهداری ساختمان ها و غیره لازم دارد. این کارمزد طبق دستور بانک مرکزی و قانون اساسی ایران حداقل ۴ درصد می باشد. حالا اصلا چرا وام باید کارمزد داشته باشد؟ پاسخ این سوال فقط یک کلمه است:
ریسک. بانک باید بتواند از نظام مالی و سرمایه های سپرده گذاران و اعتباردهندگان در برابر ضررهای احتمالی جلوگیری کند. به علاوه بانک باید به اندازه کافی گردش مالی و اعتباری داشته باشد که بتواند به صورت دائمی خدمات خود را به مشتریان ارائه نماید. لازمه ایفای این نقش ها تعیین نرخ کارمزد به اندازه ای است که نه سرمایه گذار را دچار ضرر و زیان کرده، و نه وام گیرنده را دچار بی اعتمادی کند. معمولا نگه داشتن این تعادل ظریف میان منافع سرمایه گذاران و مشتریان به عهده بانک مرکزی است.
در واقع بانک مرکزی قوانین کلی حمایت از هر دو طرف معامله را وضع کرده و تصمیم گیری در مورد چند و چون این قوانین را به عهده بانک ها می گذارد. به همین دلیل است که سقف وام ها، نرخ کارمزد و مدت زمان بازپرداخت برای وام های مختلف میان بانک ها متفاوت است. نکته دیگری که در مورد میزان کارمزد، سقف وام های پرداختی و مدت زمان بازپرداخت باید مد نظر داشت این است که این اعداد با توجه به شرایط اقتصادی کشور متغیر هستند. درواقع بانک ها ابزارهایی هستند که می توانند تاثیر شوک های مالی، مانند سقوط بازار، و شوک های طبیعی، مانند سیل و زلزله، را در جامعه کمتر کنند. برای انجام این کار هم بانک به مقداری سرمایه ذخیره نیاز دارد که در مواقع اضطراری به داد مردم برسد.
حرف آخر
بانک ها از مهم ترین ارکان جامعه هستند و تنظیم بازار و اقتصاد کشور بدون آن ها عملا غیرممکن است. در عین حال، یکی از اصلی ترین رابطان مردم کشور و نظام اقتصادی هر کشور هم بانک ها هستند. وام های بانکی از بیشترین اولویت در میان خدمات بانکی برخوردار هستند و می توان گفت که اکثر افراد برای رفع مشکلات مالی خود به دریافت وام فکر می کنند. ولی کمی تحقیق در سیستم های وام دهی مختلف در میان بانک ها به شما اجازه می دهد بهترین گزینه را برای رفع مشکل خود انتخاب کنید و با محاسبه سود کلی که باید بپردازید و مبلغ اقساط ماهیانه می توانید مطمئن شوید پولی که دریافت می کنید در بلند مدت به نفع شماست نه به ضررتان.