ناگفته هایی از افزایش سرمایه شرکت ها از محل تجدید ارزیابی دارایی ها
افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی ها
شرکتها اهداف مختلفی را جهت انجام افزایش سرمایه دارند که از آن جمله میتوان به اصلاح ساختار مالی و افزایش ظرفیت وامگیری، تأمین مالی طرح افزایش ظرفیت تولیدی، تأمین مالی پروژههای بهینهسازی و … اشاره کرد. روشهای مختلفی جهت اجرای افزایش سرمایه وجود دارد که از میان همه آنها به دلایلی که در ادامه ذکر میگردد افزایش سرمایه شرکت ها از محل تجدید ارزیابی دارایی هااز کمترین درجه اهمیت برای شرکت برخوردار است. اما سایر روشها عبارتاند از: افزایش سرمایه از طریق آورده نقدی و مطالبات حال شده سهامداران، سود انباشته، از محل صرف سهام( که تنها یک الی دو بار انجامشده است). حال در ادامه درباره افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی توضیحاتی ارائه میگردد.
تجدید ارزیابی دارایی ها
شرکتها داراییهایی همچون زمین، ساختمان، تجهیزات و تأسیسات را بر طبق الزامات حسابداری در قسمت داراییهای غیر جاری(بلندمدت) و به قیمت تمامشده خرید ثبت میکنند. درنتیجه اگر یک قطعه زمین را در سال ۱۳۷۰ به قیمت ۱۰۰ میلیون ریال خریداری کرده است و تا زمان حاضر کماکان مالکیت زمین از آن شرکت است، زمین در سال ۱۳۹۷ به قیمت همان ۱۰۰ میلیون ریال در دفاتر ثبت هست. درحالیکه ارزش روز آن ۱۰۰ میلیارد میباشد. حال اگر شرکت مزبور به دنبال اجرای افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی داراییها از طریق بهروز کردن قیمت زمین باشد بایستی یس از ارزیابیهای کارشناسی و اخذ تمامی مجوزها در ترازنامه قیمت زمین را به ۱۰۰ میلیارد ریال افزایش داده و مابهالتفاوت ۱۰۰ میلیارد ریال و ۱۰۰ میلیون ریال را بهحساب سرمایه منظور نماید.
نکات مهم افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی دارایی ها
بر طبق قانون مالیاتهای مستقیم جمهوری اسلامی ایران جز در برخی از موارد، تمامی داراییهای بلندمدت شرکت بر طبق فرمول اعلامی در قانون بایستی مستهلک گردند و برای هرکدام از داراییها فرمول خاصی تعریفشده است. استهلاک داراییها در حکم هزینه ناشی از درآمد ایجادشده توسط آن دارایی بوده و از درآمدهای آن سال شرکت کسر میگردد. بهطور خاص از بین انواع داراییهایی که ممکن است در فرایند افزایش سرمایه مورداستفاده قرار گیرد، زمین استهلاکپذیر نیست ولی سایر داراییها استهلاکپذیر بوده و طی سالیان از ارزش دفتری آنها در ترازنامه کسر میگردد و بهعنوان هزینه دوره گزارش میگردد.
بر اساس قانون تجارت(اصلاحیه) شرکتهایی که دارای زیان انباشته بیش از نصف سرمایه در ترازنامه باشند مشمول ماده ۱۴۱ قانون تجارت شده و بایستی ضمن برگزاری مجمع فوقالعاده در خصوص ابقا یا انحلال شرکت تصمیمگیری نمایند. درصورتیکه در مجمع مزبور تصمیم به ادامه فعالیت گرفته شد، بایستی اقدام به افزایش سرمایه نمایند تا از شمولیت این ماده خارج گردند. با توجه به وضعیت اینگونه از شرکتها( عدم وجود سود انباشته و عدم وجود وضعیت مناسب جهت افزایش سرمایه از محل آورده) مجبورند از افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی داراییها جهت خروج از شمولیت ماده ۱۴۱ قانون تجارت کمک بگیرند.
در شرایط عدم وجود مصوبات حمایتی و بر طبق قانون مالیاتهای مستقیم، شرکتهایی که اقدام به افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی مینمایند بایستی معادل ۲۵ درصد از افزایش رخداده در قیمت دارایی مزبور ( در مثال ما ۲۵ درصد از اختلاف ۱۰۰ میلیون و ۱۰۰ میلیارد ریال ) را بهعنوان مالیات به اداره مالیات بپردازند و از طرفی تا زمانی که داراییهای مزبور در تملک شرکت باشد بایستی هر ۵ سال تجدید ارزیابی را تکرار نمایند مگر آنکه دارایی تجدید ارزیابیشده بفروش برسد.
با توجه به اهداف تعریفشده و عموماً در راستای حمایت از شرکتها، دولت در بودجه خود مصوبه حمایتی از شرکتهای مشمول ماده ۱۴۱ را ارائه میکند و بیان میدارد که در طی سال مالی بعد شرکتهایی که مشمول ماده ۱۴۱ قانون تجارت شدهاند و اقدام به افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی میکند معاف از مالیات خواهند بود و این نکته بسیار مثبتی است. چون درواقع طی فرایند این افزایش سرمایه پولی وارد شرکت نمیشود.
فرمول قیمت سهم پس از افزایش سرمایه از طریق تجدید ارزیابی دارایی ها از رابطه زیر محاسبه میشود:
عموم شرکتهایی که از این محل اقدام به افزایش سرمایه میکنند به لحاظ عملیاتی با مشکلاتی دستوپنجه نرم میکنند. به همین دلیل بایستی این نکته را در رابطه با سهامداری شرکتها مدنظر قرار دهیم. البته تعدادی از شرکتها نیز با انجام یک سری اقدامات اصلاحی زیان انباشته خود را کاهش یا حذف مینمایند.
افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی داراییها؛ آری یا نه؟
با توجه به نکاتی که در بالا ذکر شد بایستی از دید سرمایهگذاران و شرکت به بررسی اعمال افزایش سرمایه بپردازیم و ببینیم که چه مزایا و معایبی وارد هست.
از دید سرمایهگذاران
بر اساس آنچه از اولین تجربه اجرایی افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی داراییها تا به امروز مشاهدهشده هر سهمی که اقدام به این کار میکند با اقبال سهامداران روبهرو میشود و از زمانی که گزارش طرح توجیهی افزایش سرمایه در سامانه کدال منتشر میگردد تا قبل از برگزاری مجمع با اقبال خوبی همراه میشود و رشدهای بعضاً چند صددرصدی را نصیب سرمایهگذاران کرده است که با توجه به نکات فوق و آنچه در ادامه میآید به نظر میرسد یک مسئله روانی بوده و شاید تنها دلیل بنیادی که بتوان برای آن ذکر کرد این است که با بزرگتر شدن داراییهای شرکت و از طرفی ارزش دفتری آن انتظار سرمایهگذاران بر این است که قیمت سهم رشد نماید. درحالیکه طی افزایش سرمایه قیمت سهم اختلاف فاحشی باارزش دفتری هر سهم پیدا میکند و همین عامل موجب میشود تا قبل از برگزاری مجمع قیمت سهم طی معاملات رشد چشمگیری نماید. حال اگر شرکت مزبور بتواند طی معاملاتی زیان انباشته را صفر یا به سود انباشته تبدیل کند قیمت سهم رشد دوچندانی را تجربه خواهد کرد.
از دید عملکرد شرکت
برای بررسی این بعد بایستی به این نکته توجه کنیم که برخی از شرکتها داراییهای استهلاکپذیر و برخی دیگر داراییهای دیگری همچون زمین را مبنای تجدید ارزیابی قرار میدهند و درنتیجه رفتار متفاوتی را میتوان برای آن در نظر گرفت:
افزایش سرمایه از محل داراییهای استهلاکپذیر
وقتی یک دارایی استهلاکپذیر مانند تجهیزات تولیدی یک کارخانه تجدید ارزیابی میشود بر طبق قانون مالیاتهای مستقیم بایستی طبق فرمول محاسبه استهلاک دارایی طی دوره تعریفشده مستهلک گردد. با این تفاوت که در حالت جدید مبلغ ریالی هزینه استهلاک بسیار سنگینتر هست. درنتیجه اثر منفی سنگینی بر سودآوری شرکت داشته و موجب افت سنگین سود خالص هر سهم میگردد( اگر چنانچه عملیات شرکت زیانده باشد مبلغ ریالی زیان هر سهم را افزایش میدهد و درنتیجه در سالهای آینده موجب افت شدید سود هر سهم و درنتیجه نسبت قیمت به درآمد هر سهم(P/E) میگردد). همچنین در این حالت نسبتهای مهمی چون بازده حقوق صاحبان سهام، بازده داراییها و بازده داراییهای ثابت(که معیارهای مهم جهت ارزیابی عملکرد شرکت هستند) و همچنین حاشیه سود ناخالص و حاشیه سود خالص افت شدیدی را تجربه خواهند کرد.
افزایش سرمایه از محل داراییهای استهلاک ناپذیر مانند زمین
در این حالت صرفاً ارزش روز دارایی که عموماً چند ده برابر ارزش دفتری آن هست بزرگتر شده و چون هزینهای را به شرکت وارد نمیآورد نسبت به حالت قبل نسبتهای مالی مهم مذکور را کمتر تحت تأثیر قرار میدهد.
توجه فرمایید که همانطور که پیشازاین ذکر شد عموماً شرکتهایی که در عملیات اصلی خود با مشکل مواجه هستند و زیان انباشته سنگینی دارند از این روش بهره میبرند و درنتیجه عموم این شرکتها مشکلات عدیدهای در فرایند عملیاتی خود دارند و حتی اگر طی انجام معاملاتی بتوانند ضمن خروج از شمولیت ماده ۱۴۱ زیان انباشته خود را صفر و یا به سود انباشته برسانند اما چون عملیات اصلی آنها زیانده است در طی چندین سال مالی مجدداً زیانده خواهند شد و در صورتهای مالی آنها شاهد زیان انباشته سنگین خواهیم بود. همچنین نسبتهای مالی مهم دیگری همچون گردش داراییهای ثابت و ضریب حقوق صاحبان سهام( از تقسیم کل داراییها به حقوق صاحبان سهام به دست میآید) نیز افت میکند که ازلحاظ عملکرد مدیریتی در نگاه اول یک اشکال محسوب میگردد. اما یکی از نکات مثبت در این فرایند هم چون سایر روشهای افزایش سرمایه بهبود نسبت بدهی و درنتیجه افزایش ظرفیت وامگیری توسط شرکت جهت تأمین مالی فعالیتها هست که البته درصورتیکه بهدرستی مدیریت نشود میتواند موجب افزایش هزینههای مالی شرکت شود درحالیکه هیچ عایدی مثبتی برای شرکت نداشته است. تمامی توضیحات زمینه افت قیمت سهام پس از فروکش کردن هیجانات ناشی از افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی را در بازار رقم میزند و همین عامل موضوعی است که میتواند بهعنوان یک نکته مهم موردتوجه قرار گیرد.
مؤلف: احمد لحیم گرزاده
به این مقاله امتیاز دهید
(۱۸۲ رای)
۴.۴/۵
۱۲۳۴۵
ترتیبی که برای خواندن مقالات افزایش سرمایه به شما پیشنهاد میکنیم:
سلام شرکتی که افزایش سرمایه میده و قیمتش کم میشه به سهام دار سهام جایزه میده که سهام دار ضرر نکنه یا چی؟ چون قیمت سهم کم شده
خانه سرمایه
484 روز قبل
باسلام دوست عزیز
بله سهام جایزه ویا حق تقدم داده می شود
میثم
709 روز قبل
سلام خسته نباشین . امکان داره یه شرکت سود ساز
هر سال از محل سود انباشته افزایش سرمایه بده ؟
خانه سرمایه
708 روز قبل
باسلام دوست عزيز
شرکت ها طبق قانون تجارت وظیفه دارند هر سال بخشی از سود شرکت را نزد خود نگه دارند. این سود در صورت های مالی تحت عنوان سود انباشته ثبت می شود. هنگامی که سود انباشته به میزان قابل توجهی می رسد، شرکت می تواند افزایش سرمایه از محل سود انباشته داشته باشد و فعالیت خود را توسعه دهد.
وحید
905 روز قبل
سلام وقت بخیر
تجدید ارزیابی از محل سرمایه گذاری های بلند مدت چی هستش؟ از کجا بفهمیم شرکتی که تجدید ارزیابی کرده دقیقا از کدوم محل ها اقدام به این کار کرده؟
خانه سرمایه
875 روز قبل
باسلام دوست عزیز
سرمایه گذاری بلند مدت، حسابی در بخش دارایی ترازنامه مالی یک شرکت است که سرمایه های آن از قبیل سهام،اوراق قرضه،ملک و پول نقد را نشان می دهد.این سرمایه گذاری ها دارایی هایی هستند که شرکت قصد دارد بیشتر از یک سال آنها را نگهداری کند.
سيامك
910 روز قبل
نمادی که مثلا ۸۰ درصد از محل سود انباشته و ۸۰۰ درصد از محل مازاد تجدید ارزیابی داراییها افزایش سرمایه داره و قیمتش مثلا ۳۵۰۰ باشه چطور محاسبه میشه ؟ ایا جدا جدا یا بصورت جمع هر دو هست؟
خانه سرمایه
864 روز قبل
باسلام دوست عزیز
افزایش سرمایه کلی محاسبه می شود در مثال شما ۸۸۰% به عنوان درصد افزایش سرمایه در نظر گرفته می شود
کریمی
918 روز قبل
با عرض سلام
در کل توصیه به ماندن در سهمی که افزایش سرمایه دارد (از هر نوع) میکنید یا خیر؟ و آیا درست است که از لحاظ تکنیکالی قیمت سهم در طی یک سال به قیمت روز قبل از مجمع افزایش سرمایه می رسد؟
ممنون از پاسخگویی
خانه سرمایه
878 روز قبل
باسلام دوست عزیز
ماندن در چنین سهمی بستگی به روش سهامداری شما دارد. باتوجه به جذابیت قیمتی و اهداف اعلام شده شرکت امید به بازگشت قیمتی وجود دارد
یوسف
934 روز قبل
با عرض سلام و خسته نباشی
ایا افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی دارائی ها می تواند دو یا سه سال پیاپی انجام شود یا همان پنج سال یکبار می باشد؟
خانه سرمایه
878 روز قبل
باسلام دوست عزیز
خیر
پیمان
939 روز قبل
با عرض سلام و خسته نباشید
یه سوالی داشتم و ممنون میشم پاسخ بدین
امکان داره با یه مثال نحوه محاسبه نسبت افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی رو حساب کنید ؟برای مثال شرکتی که ۱۲۰۰۰ میلیارد زیان انباشته داره و سرمایه اش ۶۴۰۰ میلیارد ریال با چه مقدار افزایش سرمایه از ماده ۱۴۱ خارج میشه
خانه سرمایه
936 روز قبل
باسلام دوست عزیز
در استاندارد حسابداری ایران ملاک تجدید ارزیابی برای مقایسه ارقام همان عدد اولیه می باشد.
یعنی همان رقمی که در ابتدا به عنوان مبلغ دفتری با ارزش متعارف مقایسه می کنیم. در سنوات بعد نیز به آن عدد توجه می شود.
ملاک در استاندارد ایران = عدد اول ارزش دفتری
وقتی عدد ارزش متعارف یا ارزش منصفانه از عدد اول بیش تر می شود، یعنی مازاد داریم.
وقتی از عدد اول کم تر شود، یعنی هزینه داریم.
طبق ماده ۱۴۱ قانون تجارت شرکتهایی که دارای زیان انباشته بیش از نصف سرمایه در ترازنامه باشند (عدم وجود سود انباشته و عدم وجود وضعیت مناسب جهت افزایش سرمایه از محل آورده) باید جهت برگزاری مجمع فوقالعاده در خصوص ابقا یا انحلال شرکت تصمیمگیری نمایند اگر در مجمع ذکر شده تصمیم به ادامه فعالیت شرکت گرفته شود باید اقدام به افزایش سرمایه کند تا شامل قانون ذکر شده نباشد. به علت وضعیت نامناسب، این گونه شرکت ها مجبورند از افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی داراییها جهت خروج از شمولیت ماده ۱۴۱ قانون تجارت کمک بگیرند.
شرکت هایی که اقدام به افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی مینمایند و در شرایط عدم وجود مصوبات حمایتی هستند میبایستی معادل ۲۵ درصد از افزایش رخداده در قیمت دارایی مزبور را بهعنوان مالیات به اداره مالیات بپردازند.
در راستای حمایت از شرکتها، شرکت هایی که مشمول ماده ۱۴۱ قانون تجارت شده اند و اقدام به افزایش سرمایه از محل مازاد تجدید ارزیابی دارایی ها کرده معاف از مالیات خواهند بود. طی فرایند این افزایش سرمایه پولی وارد شرکت نمیشود.
حسین
944 روز قبل
سلام وقت بخیر
اگه شرکتی افزایش سرمایه ش از تجدید ارزیابی دارایی به مرحله کارشناسی دادگستری رسیده باشه به نظر شما حدودا فکر میکنی این پروسه تا بیاد تو کدال چقدر زمان ببره ؟
ممنونم
خانه سرمایه
931 روز قبل
باسلام دوست عزیز
بستگی به وسعت و حجم دارایی های شرکت دارد
علی
944 روز قبل
سلام وقت بخیر
اگه شرکتی افزایش سرمایه ش از تجدید ارزیابی دارایی به مرحله کارشناسی رسیده باشه به نظر شما حدودا فکر میکنی این پروسه چقدر زمان ببره ؟
خانه سرمایه
931 روز قبل
باسلام دوست عزیز
بستگی به وسعت و حجم دارایی های شرکت دارد
مرتضی
951 روز قبل
درود بر شما.
اگر شرکتی مشمول ماده ۱۴۱ بشه ، چقدر وقت داره تا بحث افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی رو مطرح کنه؟
سپاس بابت مطالب مفیدتون.
خانه سرمایه
932 روز قبل
باسلام دوست عزیز
اگر بر اثر زیانهای وارده حداقل نصف سرمایه شرکت از بین برود، هیات مدیره مکلف است <strong>بلافاصله</strong> مجمع عمومی فوق العاده صاحبان سهام را دعوت نماید تا موضوع انحلال یا بقاء شرکت مورد شور و رای واقع شود.