معمولاً سرمایه گذاران با خرید سهام‌هایی که توجه آنها را جلب می‌کند – و نه با خرید سهام ارزان و مناسب – بازار را تحت تأثیر قرار می‌دهند. استفاده از این روش باعث کاهش قیمت می‌شود. چون سهم‌هایی که توسط رسانه پوشش داده می‌شوند و با حجم انبوهی همراه هستند، ارزشمند شمرده می‌شوند. علاوه بر این، اگر در سهمی که مورد توجه دیگران است سرمایه گذاری کنید در بهترین حالت، عملکرد شما مانند بقیه به صورت میانگین خواهد بود. نمی‌توانید مردم را به خاطر انتخاب‌هایشان مقصر بدانید، زیرا تجزیه و تحلیل کردن هزاران شرکت ثبت شده در بورس، کار آسانی نیست. آیا راه آسان‌تری برای فیلتر کردن سهم‌های ارزشمند پنهان وجود دارد؟ در این مقاله با هم یاد می‌گیریم که چگونه سهام ارزشمند را در سه مرحله شناسایی کنیم. با خانه سرمایه همراه باشید.
قدم اول: ایجاد فکر و ایده
هدف: شناسایی بیش از ۳۰ شرکت برای آنالیز بیشتر
یافتن سهم برای آنالیز کردن موضوعی است که بسیاری از سرمایه گذاران با آن درگیر هستند در حالی که کار سختی نیست. اینترنت اطلاعات زیادی در مورد بورس و لیست سهام موجود در بازار بورس را در اختیار ما قرار می‌دهد. علاوه بر این، می‌توان از ابزارهای پیشنهادی اینترنت برای فیلتر کردن اطلاعات اضافی استفاده کرد. استفاده از غربالگر آنلاین و رایگان سهم، راه حلی برای پیدا کردن ایده‌های سهم است، زیرا این اجازه را به شما می‌دهد تا یک انتخاب منطقی، مستقل و بدون تأثیرپذیری از عقاید و احساسات دیگران داشته باشید.
به یاد داشته باشید، پیدا کردن یک سهام ارزشمند، آن هم زمانی که وضعیت مالی یک شرکت دچار بحران است با محاسبه‌ای ساده امکان‌پذیر نخواهد بود. بنابراین، در قدم اول باید تعیین کنید چه زمانی یک سهم را نامناسب در نظر بگیرید و چه زمانی آن را یک موقعیت عالی به حساب آورید.
شاخص‌هایی که همواره در این مرحله استفاده می‌شوند عبارتند از:
- بازده حقوق صاحبان سهام: چنانچه بازده حقوق صاحبان سهام بیشتر از ۱۵ درصد باشد، نشان دهنده سوددهی بالا و پتانسیل رقابتی است.
- نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام کمتر از نیم باشد. این امر نشان دهنده این است که شرکت برای تأمین رشد خود به سرمایه خارجی نیازی ندارد.
- نسبت جاری بیشتر از ۲ باشد. آن شاخص اطمینان می‌دهد که شرکت قادر به پرداخت بدهیهای کوتاه مدت خود است.
فیلتر کردن «P/E» کار مشکلی است (مقاله نسبت P/E) زیرا این نسبت در هر صنعت متفاوت است و تکیه کردن بر این نسبت به صورت بالقوه ایده‌های سرمایه گذاری درست را رد می‌کند. مهم‌تر از آن «P/E» اطلاعات چندانی در مورد اینکه آیا یک شرکت با توجه به ارزش ذاتی آن کم ارزش شده یا نه، نمی‌دهد. به دلایل مشابه، فیلتر کردن نرخ رشد «EPS» پشنهاد نمی‌شود. زیرا یک شرکت با رشد صفر درصد و قیمت مناسب، خرید جالبی می‌تواند باشد. در بعضی از مواقع بازده نقدی ناشی از تقسیم سود بیشتر از ۱ درصد می‌تواند معیار خوبی برای افرادی که تمایل به تقسیم درآمد دائمی سود دارند، باشند.
شاخص دیگری که برای فیلتر کردن مناسب است میزان سرمایه در بازار یا «مارکت کَپ» کمتر از یک میلیارد دلار است. زیرا کمپانی‌های کوچک توسط تحلیلگران کمتری دنبال می‌شوند و بنابراین احتمال بیشتری دارد تا به اشتباه قیمت گذاری شوند. این نظریه توسط همکاران «Ibboston» با توجه به برتری سرمایه گذاری در سهام شرکتهای کوچک در بازار نسبت به سرمایه گذاری در شرکتهای بزرگ در طول قرون گذشته، تأیید شده است.
هنگامی که شاخص‌ها مشخص شدند، از یک غربالگر آنلاین و رایگان استفاده کرده و سعی کنید تقریبا ۳۰ ایده از آنها پیدا کنید.
- Google finance یک غربالگر کاملاً رایگان است که رابطی برای جدا کردن خوب از بد دارد.
- Yahoo finance یاهو دو غربالگر بنیادی و جاوای پیشرفته را عرضه می‌کند که هر دو رایگان هستند.
- com غربالگرهای این مجموعه، منحصر به فردی هستند. زیرا براساس پیش‌بینی اعضای انجمن CAPS غربال را انجام می‌دهند.
- FINVIZ یک غربالگر سهم محبوب که به نظر می‌رسد تمام ویژگی‌های مورد نیاز را عرضه می‌کند.
- CNBC به شما این امکان را می‌دهد که برآوردهای تحلیل گران و نسبت‌های مالی مانند گردش دارایی‌ها و نسبت آنی را ترکیب کنید.
جایگزین‌ها: استفاده از غربالگرهای رایگان تنها راه شناسایی سهم نیست. در اینجا سه روش جایگزین که می‌توانید از آنها استفاده کنید مطرح می‌شوند:
- ایده‌های جدید را که توسط «old school value» مطرح شده‌اند دریافت کنید.
- «Gurus focus» را چک کنید تا خریدهای سرمایه داران محبوبتان را دنبال کنید. همچنین غربالگرهای منحصر به فردی را معرفی می‌کند.
- در یک خبرنامه سرمایه گذاری پولی مانند «AAII» یا «the motley fool» اشتراک بگیرید. با این حال کورکورانه به هرچه دیگران پیشنهاد می‌کنند عمل نکنید و همیشه وظایف خود را متعهدانه انجام دهید.
برخی پیشنهاد می‌کنند که وبلاگ‌ها و خبرهای مالی را دنبال کنید، اما بهتر است از این منابع صرفه نظر کنید، زیرا ایده‌های افراد دیگر باعث می‌شود تا قضاوت عقلانی درستی از شرایط نداشته باشید.
قدم دوم: یک لیست کوتاه تهیه کنید
هدف: ایده‌های خود را از ۳۰ به ۳ کمپانی کاهش دهید
اگر ۳۰ هدف خود را انتخاب کرده‌اید به این معنی است که اکثر ایده‌های نامناسب را فیلتر کرده‌اید. حال زمان آن رسیده که سهم‌ها را بررسی کرده تا بهترین گزینه را انتخاب کنیم. شما در قدم اول یک ارزیابی ساده را اجرا کردید. اکنون برای رسیدن به سهم بهتر باید عمیق‌تر فکر کنید. با آنالیز کردن نامه «وارن بافت» به سهامداران «Berkshire» میتوانیم متوجه معیارهای مورد نظر او برای یک سهم مناسب شویم.
- تداوم سوددهی بالا: سود خالص بالا و رو به افزایش می‌تواند نشانه خوبی برای کارایی یک شرکت در آینده و توانایی آن برای افزایش قیمت باشد. این معیار باید به عنوان یک ارزش، مدام افزایش یابد. همچنین باید از تولید جریان نقدی مناسب «FCF» توسط شرکت اطمینان حاصل کنید. اگر یک شرکت بتواند سود خالص را اعلام کند اما توانایی تولید «FCF» را نداشته باشد، وجود تغییرات و دستکاری در میزان درآمد را نشان می‌دهد.
- سطوح بدهی پایین: مقدار زیاد بدهی منجر به ریسک نرخ بهره و افزایش «ROI» به میزان قابل توجهی می‌شود. در هنگام کاهش فروش یا نوسان نرخ بهره، شرکت‌هایی که بدهی سنگینی دارند با مشکلات بیشتری مواجه می‌شوند. نسبت بدهی بلند مدت به حقوق صاحبان سهام کمتر از نیم، همانند نسبت جاری بیش از ۲ مدنظر است.
- مزیت رقابتی پایدار: در اینجا آنالیزها فراتر از اعداد و نسبت‌های مالی قرار می‌گیرند. تجارت‌ها با سودآوری بالا، رقیبان را جذب می‌کنند و هنگامی که رقابت افزایش می‌یابد سوددهی کاهش پیدا می‌کند؛ به جز مواردی که کمپانی دارای یک مزیت رقابتی پایدار باشد. این مزیت رقابتی شامل مواردی می‌شود که نمی‌توان آنها را به آسانی کپی کرد مانند ثبت اختراع، اثرات قفل گذاری، مقیاس و مقادیر شبکه. به دنبال این علائم مهم باشید.
- مدیریت صحیح، لایق و صادقانه: مدیریت جامع، نقشی کلیدی در موفقیت کسب وکار بازی می‌کند؛ بنابراین همواره نام مدیران هر مجموعه را در گوگل جستجو کنید تا سوابق آنها را بیابید. همچنین کلماتی مانند رسوایی و تقلب را در فهرست جست و جوی خود وارد کنید تا ببینید در چه مسائلی دخیل بوده‌اند. همین کار را برای شرکت نیز انجام دهید. همچنین استراتژی‌های تخصیص سرمایه شرکت را آنالیز کنید. از قانون زیر استفاده کنید: یک شرکت با بازده ثابت و پتانسیل بالقوه رشد باید بخش عظیمی از درآمد خودش را دوباره در شرکت سرمایه گذاری کند، اگر شرکت سود سهام را بپردازد یا سهام را بخرد برای دیگر سهامداران بهتر است. هرچند خرید سهام، تنها زمانی باید انجام شود که میزان خرید سهام به طور قابل توجهی پایین‌تر از ارزش ذاتی شرکت باشد.
- انجام تجارتی که آن را درک می‌کنید: بافت، مطرح کرده است که او و شریکش به تجارتی روی آورده‌اند که آن را درک می‌کردند. شما نیز بهتر است همین کار را انجام دهید. آیا احتمال کمی وجود دارد که وضعیت بازار توسط شرکتهای پیچیده بهتر شود؟ نه همیشه. با این حال، دلیل اجتناب از این گونه شرکت‌ها این است که هر چه کسب و کار پیچیده‌تر باشد پیدا کردن طرح و نظر منطقی در مورد عملکرد آینده آن سخت‌تر است. بنابراین با افرادی که با مدل تجاری قابل فهم شما کار می‌کنند آشنا شوید.
آنالیز کردن هرکدام از ۳۰ شرکتی که در لیست شما وجود دارد، طبق معیارهایی که در بالا مطرح شده است، کار زیادی می‌برد اما شما را قادر می‌سازد تا بهترین موقعیت سرمایه گذاری با بیشترین احتمال بازدهی در بازار را شناسایی کنید.
قدم سوم: تخمین ارزش ذاتی
هدف: در این مرحه سعی در پیدا کردن موقعیت‌های ارزشمند موجود در بین موقعیت‌های شناخته شده داشته باشید
اکنون که چندین شرکت فوق‌العاده را در لیست خود دارید، باید گام نهایی را برداشته و برای پیدا کردن بهترین قیمت، آنها را بررسی کنید. قیمت مناسب، قیمتی است که به شما حاشیه امنی می‌دهد. به طوری که احتمال ریسک را به حداقل می‌رساند؛ حتی اگر عملکرد شرکت آن‌گونه که انتظار می‌رفته نباشد. مثلا، تنها زمانی خرید را در نظر بگیرید که قیمت فعلی سهام ۲۵ تا ۵۰ درصد کمتر از ارزش ذاتی سهام باشد. به این ترتیب، خطر ریسک کاهش می‌یابد، زیرا سهم ارزان بوده است. در حالی که همزمان احتمال افزایش بازدهی وجود دارد. قیمت پایین خرید برای موفق شدن بسیار مهم است.
چندین راه را برای حساب کردن ارزش ذاتی یک کمپانی وجود دارد. مانند:
- قیمت و درآمد چندگانه: در این روش یک قیمت هدف ۵ ساله براساس یک ارزیابی منطقی و «P/E» محاسبه می‌شود و سپس با محاسبه «NPV» ارزش ذاتی محاسبه می‌شود.
- جریان نقدی تنزیل شده: محاسبه ارزش ذاتی براساس جریان نقدی که می‌تواند در طول عمر باقیمانده از یک کسب و کار خارج شود.
- ارزیابی بازدهی حقوق صاحبان سهام: این روش که آخرین روش است از راه‌های سودآوری وارن بافت است.
از مدل‌های محاسباتی ذکر شده برای تخمین ارزش ذاتی یک کمپانی استفاده کنید. آخرین قدم این است که ارزش‌های محاسبه شده توسط خودتان را با قیمت خرید و فروش سهم مقایسه کنید. آیا قیمت خیلی پایین‌تر از ارزش ذاتی تخمین زده شده است؟ به ندرت اتفاق می‌افتد که شرکتی تمام ویژگی‌های مورد نظر ما را در دو قدم اول داشته باشد.
در این نقطه، آنالیزهایتان را چک کرده و اعداد را بررسی کنید. اگر تنها در مورد یک کمپانی بسیار ارزشمند مطمئن هستید، زمان اقدام فرا رسیده است. همچنین اگر بتوانید در یک سال، چنین موقعیت‌هایی را به دست آورید بسیار خوشبخت خواهید بود. اگر بیشتر از یک بار چنین موقعیت‌هایی را به دست آوردید یا بورس دچار مشکل شده یا معیارهای شما برای فیلتر کردن دقیق نبوده است. اگر در این مرحله، قیمت‌ها مناسب نبود، این دسته‌ها را به چک لیست خود اضافه کنید و تا زمانی که یک موقعیت و قیمت مناسب ارائه می‌شود آن را تحت نظر داشته باشید.
مترجم: فرزانه نوروزی
