ییلد فارمینگ چیست و چطور می‌توان از آن سود کسب کرد؟

ییلد فارمینگ (Yield Farming) یکی از مفاهیم جذاب و نوین در دنیای ارزهای دیجیتال است که به کاربران این امکان را می‌دهد تا با استفاده از سرمایۀ خود، درآمد غیرفعال کسب کنند. این روش که به‌نوعی شبیه به سرمایه‌گذاری در بانک است، با استفاده از تکنولوژی بلاک‌چین و قراردادهای هوشمند، بازدهی بالاتری نسبت به سیستم‌های مالی سنتی ارائه می‌دهد. اما ییلد فارمینگ چیست؟ چطور کار می‌کند؟ و چگونه می‌توان از آن سود کسب کرد؟ در این مقاله، به زبان ساده و آموزشی، به این سوالات پاسخ خواهیم داد تا هر کسی، با هر سطح دانشی، بتواند این مفهوم را درک کرده و از آن استفاده کند.

ییلد فارمینگ چیست؟

ییلد فارمینگ (Yield Farming) یکی از مفاهیم نوظهور در حوزه ارزهای دیجیتال است که به کاربران اجازه می‌دهد با استفاده از دارایی‌های دیجیتال خود، درآمد غیرفعال کسب کنند. این فرایند معمولاً در بستر پلتفرم‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi) انجام می‌شود و کاربران با سپرده‌گذاری دارایی‌های خود در این پلتفرم‌ها، سود دریافت می‌کنند. سود ییلد فارمینگ اغلب به‌صورت همان ارز دیجیتال یا توکن‌های دیگر پرداخت می‌شود. حالا که فهمیدید ییلد فارمینگ چیست بهتر است تفاوتش با استیکینگ را هم توضیح دهیم.

تفاوت ییلد فارمینگ با استیکینگ

در بخش قبل توضیح دادیم که ییلد فارمینگ چیست اما در نگاه اول، ییلد فارمینگ و استیکینگ شباهت‌هایی دارند، زیرا هر دو از دارایی‌های دیجیتال برای تولید درآمد استفاده می‌کنند. اما تفاوت اصلی آن‌ها در پیچیدگی و ریسک است:

• استیکینگ: در این روش، کاربران دارایی‌های خود را در شبکه‌ای خاص قفل می‌کنند تا از امنیت و عملکرد آن شبکه حمایت کنند و در ازای آن پاداش دریافت می‌کنند. این روش ساده‌تر و کم‌ریسک‌تر است.
• ییلد فارمینگ: در این روش، کاربران دارایی‌های خود را به استخرهای نقدینگی اضافه می‌کنند تا در تراکنش‌های مختلف مورد استفاده قرار گیرد. این فرایند پیچیده‌تر است و معمولاً بازده بیشتری نسبت به استیکینگ دارد، اما ریسک بالاتری نیز به همراه دارد.

ییلد فارمینگ چگونه کار می‌کند؟ توضیح مکانیزم‌ها به زبان ساده

حالا که می‌دانید ییلد فارمینگ چیست، بهتر است از شیوه کار آن نیز سر دربیاورید. ییلد فارمینگ با استفاده از پلتفرم‌های غیرمتمرکز و فناوری قراردادهای هوشمند اجرا می‌شود. در این فرایند، کاربران دارایی‌های خود را به استخرهای نقدینگی اضافه می‌کنند. این استخرها، منابع مالی لازم برای انجام تراکنش‌ها یا وام‌دهی در پلتفرم را فراهم می‌کنند و در ازای آن، کاربران سود دریافت می‌کنند.

نقدینگی چیست و چگونه تأمین می‌شود؟

نقدینگی در ییلد فارمینگ به دارایی‌هایی اشاره دارد که کاربران در اختیار پلتفرم‌های غیرمتمرکز قرار می‌دهند تا از آن‌ها برای تسهیل تراکنش‌ها یا عملیات مالی استفاده شود. این دارایی‌ها در قالب استخرهای نقدینگی (Liquidity Pools) ذخیره می‌شوند. بهتر است مثالی بزنیم تا متوجه شوید که کارکرد نقدینگی در ییلد فارمینگ چیست.

برای مثال، شما مقداری اتریوم (ETH) و دای (DAI) دارید. این دو دارایی را به یک استخر نقدینگی اضافه می‌کنید. پلتفرم از این دارایی‌ها برای انجام تراکنش‌ها یا وام‌دهی استفاده می‌کند. در ازای این کار، شما سهمی از کارمزدهای تراکنش یا توکن‌های جدید به عنوان پاداش دریافت می‌کنید.

عملکرد قراردادهای هوشمند در ییلد فارمینگ

قراردادهای هوشمند ابزارهای خودکار و کدنویسی‌شده‌ای هستند که فرایند ییلد فارمینگ را ممکن می‌کنند. اما کارکرد دقیق قررادادهای هوشمند در ییلد فارمینگ چیست؟ این قراردادها:

• تراکنش‌ها را بدون نیاز به واسطه مدیریت می‌کنند.
• به‌صورت خودکار سود کاربران را محاسبه و توزیع می‌کنند.
• اطمینان حاصل می‌کنند که دارایی‌ها در امنیت باقی می‌مانند (تا جایی که کد آن‌ها مشکلی نداشته باشد).

روش‌ها و انواع ییلد فارمینگ چیست کدام روش برای شما مناسب است؟

اگر تا این بخش از مقاله را خوانده باشید، متوجه شده‌اید که ییلد فارمینگ چیست و چه تفاوتی با استیکینگ دارد. اما هنوز توضیحی دربارۀ انواع آن نداده‌ایم. ییلد فارمینگ روش‌های متنوعی دارد که هر کدام برای افراد با سطوح مختلف تجربه و میزان تحمل ریسک مناسب هستند. در این بخش، به معرفی انواع روش‌های ییلد فارمینگ می‌پردازیم و کمک می‌کنیم بهترین روش را برای خود انتخاب کنید.

استخرهای نقدینگی (Liquidity Pools)

یکی از رایج‌ترین روش‌های ییلد فارمینگ، مشارکت در استخرهای نقدینگی است. پیشتر توضیح دادیم که نقش نقدینگی در ییلد فارمینگ چیست.  در این روش، کاربران دارایی‌های خود را در استخرهایی قفل می‌کنند که برای انجام تراکنش‌ها در پلتفرم‌های مالی غیرمتمرکز استفاده می‌شوند.

اما مکانیزم استخر نقدینگی در در ییلد فارمینگ  چیست و چگونه کار می‌کند؟ شما دو دارایی مختلف (مثلاً ETH و DAI) را به یک استخر نقدینگی واریز می‌کنید. به ازای این کار، توکن‌های نقدینگی (Liquidity Pool Tokens) دریافت می‌کنید که نشان‌دهندۀ سهم شما در استخر است. سود شما از کارمزد تراکنش‌هایی که در این استخر انجام می‌شود، به دست می‌آید.

بازارهای پول (Money Markets)

در این روش، شما دارایی‌های خود را به پلتفرم‌های وام‌دهی قفل می‌کنید و به وام‌گیرندگان اجازه می‌دهید از آن‌ها استفاده کنند. سود شما به‌صورت بهره از وام‌دهی تأمین می‌شود.
اما نقش بازار پول در ییلد فارمینگ چیست و چگونه کار می‌کند؟ شما دارایی‌های خود را به یک بازار پول مانند Compound یا Aave واریز می‌کنید. این پلتفرم‌ها دارایی شما را به افراد دیگر وام می‌دهند. در عوض، بهره‌ای که وام‌گیرندگان پرداخت می‌کنند، به شما اختصاص داده می‌شود.

مزایای این روش عبارت‌اند از:

• سود ثابت‌تر نسبت به استخرهای نقدینگی.
• ریسک کمتر از نظر نوسانات قیمتی.

برای چه کسی مناسب است؟ این روش برای افرادی که ریسک کمتری را می‌پذیرند و به دنبال درآمدی ثابت و پیش‌بینی‌شده هستند، مناسب است.

طرح‌های تشویقی (Incentive Programs)

برخی پلتفرم‌های جدید برای جذب کاربران، برنامه‌های تشویقی ارائه می‌دهند. این طرح‌ها معمولاً شامل ارائۀ توکن‌های جدید یا پاداش‌های اضافی به کاربران فعال است.

اما مکانیزم طرح‌های تشویقی مربوط به ییلد فارمینگ چیست و چگونه کار می‌کند؟ شما با اضافه کردن دارایی به استخرهای خاص یا استفاده از خدمات پلتفرم، علاوه بر سود معمول، توکن‌های اضافی یا تخفیف‌هایی دریافت می‌کنید.

از مزایای روش طرح تشویقی ییلد فارمینگ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• امکان کسب توکن‌های جدید با ارزش بالقوه بالا.
• مناسب برای کسانی که می‌خواهند از فرصت‌های جدید استفاده کنند.

برای چه کسی مناسب است؟ این روش برای افرادی که می‌خواهند ریسک بیشتری را بپذیرند و از پروژه‌های نوظهور سود ببرند، جذاب است. البته باید دقت کنند که پلتفرم انتخابی معتبر و امن باشد.

کدام روش برای شما مناسب است؟

• اگر تازه‌کار هستید و می‌خواهید با ریسک کمتری وارد شوید، بازارهای پول گزینه بهتری هستند.
• اگر به دنبال سود بالاتر هستید و تجربه بیشتری دارید، استخرهای نقدینگی می‌توانند جذاب باشند.
• اگر اهل پذیرش ریسک‌های بزرگ‌تر و سرمایه‌گذاری در پروژه‌های جدید هستید، طرح‌های تشویقی را در نظر بگیرید.

در نهایت، انتخاب روش مناسب به اهداف مالی، سطح تجربه و میزان تحمل ریسک شما بستگی دارد.

پلتفرم‌های محبوب برای ییلد فارمینگ که باید بشناسید

تا اینجا توضیح داده‌ایم که ییلد فارمینگ چیست و چه انواعی دارد و حالا بهتر است تعدادی از معروف‌ترین پلتفرم‌های ییلد فارمینگ را معرفی کنیم. اگر تصمیم گرفته‌اید وارد دنیای ییلد فارمینگ شوید، شناختن پلتفرم‌های معتبر و محبوب از اهمیت بالایی برخوردار است. در این بخش، به معرفی چند پلتفرم شناخته‌شده و قابل اعتماد می‌پردازیم که برای ییلد فارمینگ مناسب هستند.

Uniswap

Uniswap یکی از اولین صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) است که امکان افزودن نقدینگی به استخرهای متنوع را فراهم می‌کند. کاربران می‌توانند با سپرده‌گذاری دارایی‌های دیجیتال خود، از کارمزد تراکنش‌های انجام‌شده در این استخرها سود کسب کنند. محیط کاربرپسند و امنیت بالای Uniswap، آن را به یکی از بزرگ‌ترین و محبوب‌ترین پلتفرم‌های دیفای تبدیل کرده است.

Aave

Aave یک پلتفرم بازار پول است که به کاربران اجازه می‌دهد دارایی‌های خود را واریز کرده و از آن‌ها برای وام‌دهی یا کسب سود استفاده کنند. این پلتفرم نرخ‌های بهره ثابت و متغیری ارائه می‌دهد و از طیف گسترده‌ای از دارایی‌های دیجیتال پشتیبانی می‌کند. امنیت بالا و شفافیت عملکرد Aave باعث شده که به یکی از معتبرترین پلتفرم‌های دیفای تبدیل شود.

Compound

Compound نیز یک پلتفرم بازار پول است که به کاربران اجازه می‌دهد دارایی‌های دیجیتال خود را وام دهند و سود کسب کنند. ویژگی جذاب این پلتفرم، توزیع توکن‌های COMP به کاربران فعال به عنوان پاداش است. رابط کاربری ساده و امکانات متنوع Compound آن را به یکی از پیشروان در حوزه دیفای تبدیل کرده است.

SushiSwap

SushiSwap یک صرافی غیرمتمرکز است که امکانات ییلد فارمینگ را نیز ارائه می‌دهد. این پلتفرم به کاربران امکان می‌دهد تا دارایی‌های خود را به استخرهای نقدینگی اضافه کنند و علاوه بر سود معمول، از برنامه‌های تشویقی اضافی نیز بهره‌مند شوند. SushiSwap به دلیل ارائه توکن‌های تشویقی و ویژگی‌های متنوع، گزینه‌ای محبوب برای کاربران فعال در ییلد فارمینگ است.

PancakeSwap

PancakeSwap یک صرافی غیرمتمرکز است که بر بایننس اسمارت چین (BSC) اجرا می‌شود. این پلتفرم با کارمزدهای کمتر نسبت به اتریوم و برنامه‌های تشویقی جذاب با توکن CAKE، محیطی مناسب برای کاربران تازه‌کار و با سرمایه کمتر ارائه می‌دهد. سرعت بالا و هزینه‌های کم PancakeSwap آن را به یکی از انتخاب‌های برتر برای ییلد فارمینگ تبدیل کرده است.

Yearn Finance

Yearn Finance یک پلتفرم اتوماسیون ییلد فارمینگ است که ابزارهایی برای بهینه‌سازی سود در پلتفرم‌های مختلف ارائه می‌دهد. این پلتفرم با مدیریت خودکار سرمایه کاربران، به آن‌ها کمک می‌کند تا بازدهی حداکثری داشته باشند. Yearn Finance به دلیل سادگی استفاده و قابلیت‌های پیشرفته، انتخابی ایده‌آل برای افرادی است که دانش فنی کمتری دارند و به دنبال مدیریت خودکار دارایی‌های خود هستند.

نکته مهم در انتخاب پلتفرم

هنگام انتخاب پلتفرم برای ییلد فارمینگ، این موارد را در نظر بگیرید:

• امنیت: پلتفرم‌هایی با سابقه هک یا مشکلات امنیتی را بررسی کنید.
• کارمزدها: به میزان کارمزد تراکنش‌ها و برداشت‌ها دقت کنید.
• نقدینگی: پلتفرم‌هایی با حجم نقدینگی بالا معمولاً پایدارتر و امن‌تر هستند.
• شفافیت: پلتفرم‌هایی که اطلاعات شفاف و کامل در مورد عملکرد و سودآوری ارائه می‌دهند، انتخاب بهتری هستند.

با انتخاب پلتفرم مناسب، می‌توانید از دنیای ییلد فارمینگ به‌صورت ایمن و پرسود بهره‌مند شوید.

مزایا و معایب ییلد فارمینگ: فرصت‌ها و چالش‌ها

ییلد فارمینگ به‌عنوان یکی از نوآوری‌های حوزه دیفای (DeFi)، فرصت‌های جذابی برای کسب درآمد فراهم می‌کند. اما مانند هر روش دیگری، مزایا و معایب خاص خود را دارد. در این بخش، به بررسی دقیق‌تر فرصت‌ها و چالش‌های ییلد فارمینگ می‌پردازیم و توضیح می‌دهیم که عمده مزایا و معایب ییلد فارمینگ چیست.

از جمله مزایای استفاده از پلتفرم‌های ییلد فارمینگ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• درآمد غیرفعال: ییلد فارمینگ به شما اجازه می‌دهد تا از دارایی‌های دیجیتال خود، حتی زمانی که استفاده خاصی از آن‌ها ندارید، درآمد غیرفعال کسب کنید.
• بازدهی بالا: بازده ییلد فارمینگ در مقایسه با سرمایه‌گذاری‌های سنتی یا حتی استیکینگ، معمولاً بسیار بالاتر است. این بازده در برخی پلتفرم‌ها می‌تواند به صدها یا حتی هزاران درصد در سال برسد.
• استفاده از دارایی‌های غیرقابل استفاده: در بسیاری از مواقع، ارزهای دیجیتال در کیف پول‌ها بدون استفاده باقی می‌مانند. ییلد فارمینگ به شما این امکان را می‌دهد که از این دارایی‌ها برای کسب سود استفاده کنید.
• دسترسی به توکن‌های جدید: پلتفرم‌های ییلد فارمینگ اغلب از توکن‌های تشویقی جدید استفاده می‌کنند که می‌توانند در آینده ارزش بالایی پیدا کنند.
• شفافیت و غیرمتمرکز بودن: در ییلد فارمینگ، همه چیز از طریق قراردادهای هوشمند انجام می‌شود. این باعث می‌شود فرایندها شفاف و عاری از واسطه‌های متمرکز باشند.

در زمینۀ معایب ییلد فارمیگ هم می‌توان به این موارد اشاره کرد:

• ریسک‌های امنیتی: پلتفرم‌های ییلد فارمینگ اغلب هدف حملات هکری هستند. اگر قراردادهای هوشمند به درستی کدنویسی نشده باشند، ممکن است سرمایه شما در معرض خطر قرار گیرد.
• نوسانات بازار: ارزش دارایی‌های دیجیتال بسیار متغیر است. کاهش ارزش یکی از دارایی‌هایی که در یک استخر نقدینگی سپرده‌گذاری کرده‌اید، می‌تواند سود شما را تحت تأثیر قرار دهد.
• از دست رفتن دائمی سرمایه (Impermanent Loss): در استخرهای نقدینگی، اگر قیمت دو دارایی به‌طور قابل توجهی تغییر کند، ممکن است بخشی از دارایی‌های اولیه خود را از دست بدهید.
• پیچیدگی فرایندها: ییلد فارمینگ برای کاربران تازه‌کار ممکن است پیچیده باشد و نیاز به یادگیری نحوه استفاده از پلتفرم‌ها، مدیریت دارایی‌ها و درک قراردادهای هوشمند دارد.
• هزینه‌های تراکنش: در بلاک‌چین‌هایی مانند اتریوم، کارمزدهای تراکنش می‌توانند بسیار بالا باشند. این هزینه‌ها ممکن است سود حاصل از ییلد فارمینگ را کاهش دهند.
• ریسک پلتفرم‌های ناشناخته: برخی از پلتفرم‌های جدید ممکن است وعده سودهای بسیار بالا بدهند اما امنیت یا قابلیت اطمینان کافی نداشته باشند.

گذشته از معایب و مزایا، ییلد فارمینگ با یکسری از فرصت‌ها و چالش‌ها هم همراه است که ازجمله فرصت‌هایی که فراهم می‌کند می توان به موراد زیر اشاره کرد:

• نوآوری مداوم: ییلد فارمینگ بخشی از اکوسیستم دیفای است که به‌سرعت در حال گسترش و بهبود است. شرکت در این حوزه می‌تواند فرصت‌های بزرگی فراهم کند.
• دسترسی جهانی: هر کسی با اینترنت و کیف پول دیجیتال می‌تواند در ییلد فارمینگ شرکت کند، بدون نیاز به واسطه‌های سنتی.

بدیهی است که هر امکانی با چالش‌هایی همراه باشد و ییلد فارمینگ نیز از این قاعده مستثنی نیست:

• نیاز به تحقیق و دانش: بدون شناخت کافی از پلتفرم‌ها و مفاهیم، ممکن است سرمایه خود را از دست بدهید.
• تغییرات قوانین: قوانین مرتبط با ارزهای دیجیتال در بسیاری از کشورها نامشخص است و ممکن است در آینده تغییر کند.

نحوه محاسبه بازده در ییلد فارمینگ: به‌همراه مثال کاربردی

در بخش‌های قبل گفتیم که ییلد فارمینگ چیست و چه روش‌هایی دارد، مزایا و معایبش را برشمردیم و تعدادی پلتفرم مخصوص این حوزه را معرفی کردیم. حالا قرار است نحوه محاسبه بازده در ییلد فارمینگ را توضیح دهیم. محاسبه بازده در ییلد فارمینگ یکی از مهم‌ترین مواردی است که باید قبل از ورود به این حوزه درک کنید. این بازده اغلب با استفاده از مفاهیم APY و APR مشخص می‌شود. در این بخش، ابتدا این دو مفهوم را توضیح داده و سپس نحوه محاسبه سود ییلد فارمینگ را با یک مثال عملی بررسی می‌کنیم.

محاسبه بازده در ییلد فارمینگ به درک مفاهیمی مثل APR و APY بستگی دارد. همچنین، برای دستیابی به بهترین نتیجه، باید عوامل دیگری مثل کارمزدها، نوسانات قیمت و نقدینگی استخر را نیز در نظر بگیرید. با داشتن اطلاعات دقیق، می‌توانید تصمیمات بهتری در این زمینه بگیرید و بازده خود را به حداکثر برسانید.

APY و APR چیست؟

قبل از هر چیزی با تفاوت میان APY و APR آغاز می‌کنیم:

APR (Annual Percentage Rate)

APR یا نرخ درصد سالانه، بازدهی را بدون در‌نظر‌گرفتن اثر مرکب نشان می‌دهد. این نرخ تنها به میزان سودی که در طول سال دریافت می‌کنید اشاره دارد.

مثال: اگر در یک پلتفرم ییلد فارمینگ APR معادل ۲۰٪ اعلام شده باشد، به این معنی است که شما در پایان سال ۲۰٪ از مبلغ اولیه خود را به‌عنوان سود دریافت می‌کنید.

APY (Annual Percentage Yield)

APY یا بازده سالانه با احتساب اثر مرکب، نرخ بازدهی را نشان می‌دهد. در این حالت، سودهای به‌دست‌آمده به سرمایۀ اصلی اضافه می‌شوند و در دوره‌های بعدی نیز بهره‌ای روی آن‌ها محاسبه می‌شود.

فرمول APY:

APY = [1+(r/n)]^n -1

• r: نرخ بهره سالانه (APR)
• n: تعداد دفعات ترکیب (compounding) در سال

نحوه محاسبه سود ییلد فارمینگ با مثال عملی

مثال ۱: فرض کنید شما ۱۰۰۰ دلار ارز دیجیتال در یک استخر نقدینگی سپرده‌گذاری کرده‌اید و APR اعلام‌شده برابر با ۲۰٪ است.

برای محاسبه سود ییلد فارمینگ در این حالت کافی است که سرمایۀ اولیه را در نرخ درصد سالیانه یا همان APR ضرب کنیم:

سود ییلد فارمینگ = سرمایه اولیه × APR

سود = 1000 × 20 % = 200 دلار

این یعنی، در پایان سال، سرمایه شما ۱۲۰۰ دلار خواهد بود.

مثال ۲: محاسبه APY

حالا فرض کنید همان پلتفرم از ترکیب ماهانه (Monthly Compounding) برای محاسبه سود استفاده می‌کند. APR همچنان ۲۰٪ است.

محاسبه APY:

APY = [1+(r/n)]^n -1

APY = [1+ (20%/12)] ^12 -1 = 21.9 %

بازدهی نهایی شما با APY معادل ۲۱.۹٪ است که از ترکیب سودها در طول سال ناشی می‌شود.

محاسبه سود:

سودنهایی = ۱۰۰۰ × (۰.۲۱۹ + ۱) = ۱۲۱۹ دلار

محاسبه سود در ییلد فارمینگ با تغییر قیمت

در ییلد فارمینگ، تغییر قیمت دارایی‌ها نیز بر سود شما تأثیر می‌گذارد. فرض کنید:

شما در یک استخر نقدینگی شامل ETH و DAI شرکت کرده‌اید.

قیمت ETH در طول سال افزایش می‌یابد. بنابراین، ارزش سهم شما از استخر بیشتر می‌شود.

برای محاسبه دقیق سود در چنین شرایطی، باید تغییر قیمت دارایی‌ها و میزان نقدینگی استخر را نیز در نظر بگیرید.

نکات مهم در محاسبه بازده

در محاسبه بازده ییلد فارمینگ نکات زیر را مد نظر قرر دهید:

• هزینه‌های تراکنش: اگر کارمزدهای شبکه بالا باشد (مثلاً در اتریوم)، ممکن است سود نهایی کاهش یابد.
• نوسانات قیمت: تغییرات قیمتی دارایی‌ها می‌توانند به ضرر یا سود شما منجر شوند.
• اثر مرکب: استفاده از پلتفرم‌هایی با قابلیت ترکیب مکرر سود می‌تواند بازدهی شما را افزایش دهد.

آیا ییلد فارمینگ برای همه مناسب است؟ بررسی ریسک‌ها و هشدارها

ییلد فارمینگ فرصت‌های جذابی برای کسب سود ارائه می‌دهد، اما این روش برای همه مناسب نیست. ورود به این حوزه نیازمند درک کامل ریسک‌ها و خطرات احتمالی است. در ادامه، به بررسی سه دسته از ریسک‌های اصلی ییلد فارمینگ و هشدارهای مرتبط با آن می‌پردازیم و در انتها توضیح می‌دهیم که کاربرد ویژه ییلد فارمینگ چیست و هر کدام برای چه کسانی مناسب است.

ریسک‌های مربوط به قراردادهای هوشمند

قراردادهای هوشمند زیرساخت اصلی ییلد فارمینگ هستند. این قراردادها، کدهای خودکاری هستند که روی بلاک‌چین اجرا می‌شوند و فرآیندها را بدون نیاز به واسطه مدیریت می‌کنند. اما استفاده از آن‌ها بدون ریسک نیست:

• مشکلات امنیتی در کدها: اگر قرارداد هوشمند به‌درستی نوشته نشده باشد، هکرها می‌توانند از آسیب‌پذیری‌های آن سوءاستفاده کنند و سرمایه شما را سرقت کنند.
• پروژه‌های بدون حسابرسی: برخی پلتفرم‌های ییلد فارمینگ بدون حسابرسی یا نظارت حرفه‌ای ارائه می‌شوند. اعتماد به این پروژه‌ها ممکن است سرمایه شما را به خطر بیندازد.

چگونه از این ریسک اجتناب کنیم؟

• فقط از پلتفرم‌های معتبر و دارای سابقه استفاده کنید.
• بررسی کنید آیا قراردادهای هوشمند پلتفرم توسط شرکت‌های امنیتی حسابرسی شده‌اند.
• در پروژه‌های جدید یا ناشناخته با احتیاط عمل کنید.

کاهش ارزش توکن و زیان‌های ناپایدار (Impermanent Loss)

زیان‌های ناپایدار (Impermanent Loss) یکی از مفاهیمی است که در استخرهای نقدینگی رخ می‌دهد. این زیان زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت یکی از دارایی‌های موجود در استخر به‌طور قابل‌توجهی تغییر کند.

مثال: فرض کنید شما ETH و DAI را در یک استخر نقدینگی سپرده‌گذاری کرده‌اید. اگر قیمت ETH افزایش یا کاهش یابد، مقدار دارایی‌های ETH و DAI شما در استخر تغییر می‌کند. این تغییر ممکن است در نهایت منجر به ضرر نسبت به نگهداری جداگانه همان دارایی‌ها شود.

چگونه از این ریسک اجتناب کنیم؟

• در استخرهایی با دارایی‌های پایدار (Stablecoin Pools) شرکت کنید.
• از استخرهایی که دارایی‌های مشابه دارند (مانند WBTC و ETH) استفاده کنید تا ریسک نوسانات کمتر باشد.
• به طور مداوم وضعیت استخر و ارزش دارایی‌ها را بررسی کنید.

کلاهبرداری‌ها و اسکم‌های احتمالی

ییلد فارمینگ، به دلیل رشد سریع و سودهای بالای وعده‌داده‌شده، هدف جذابی برای کلاهبرداران و پروژه‌های تقلبی است.

• پروژه‌های راگ‌پول (Rug Pull): برخی پروژه‌ها پس از جذب سرمایه کاربران، نقدینگی را از استخر خارج کرده و سرمایه کاربران را سرقت می‌کنند.
• پروژه‌های جعلی: کلاهبرداران ممکن است پروژه‌هایی با سودهای غیرمنطقی معرفی کنند که تنها هدفشان جذب سرمایه اولیه است.

چگونه از این ریسک اجتناب کنیم؟

• از پروژه‌هایی با وعده‌های سود بسیار بالا (غیرمنطقی) دوری کنید.
• سابقه و تیم پروژه را بررسی کنید.
• در انجمن‌ها و شبکه‌های اجتماعی معتبر نظرات سایر کاربران را بخوانید.
• از منابع شناخته‌شده و دارای اعتبار برای پیدا کردن پروژه‌ها استفاده کنید.

آیا ییلد فارمینگ برای شما مناسب است؟

ییلد فارمینگ مناسب همه نیست و باید بر اساس سطح تجربه، میزان تحمل ریسک و اهداف مالی خود تصمیم‌گیری کنید:

• اگر تازه‌کار هستید: بهتر است از روش‌های کم‌ریسک‌تر مانند استیکینگ یا بازارهای پول شروع کنید و به تدریج دانش و تجربه خود را افزایش دهید.
• اگر ریسک‌پذیر هستید: می‌توانید در پروژه‌های جدید و استخرهای نقدینگی با سود بالا شرکت کنید، اما باید آمادگی پذیرش زیان‌های احتمالی را داشته باشید.
• اگر هدف شما درآمد پایدار است: به سراغ استخرهایی با دارایی‌های پایدار یا پلتفرم‌های معتبر مانند Aave و Compound بروید.

راهنمای شروع ییلد فارمینگ: آموزش گام‌به‌گام برای مبتدیان

اگر تازه با مفهوم ییلد فارمینگ آشنا شده‌اید و قصد دارید اولین قدم‌های خود را بردارید، این بخش به شما کمک می‌کند تا با مراحل اصلی آشنا شوید. ییلد فارمینگ نیازمند استفاده از ابزارهای مناسب و انجام برخی مراحل ابتدایی است. در ادامه، یک راهنمای گام‌به‌گام برای شروع این فرایند ارائه می‌دهیم.

۱. انتخاب کیف پول دیجیتال مناسب

برای شروع ییلد فارمینگ، ابتدا به یک کیف پول ارز دیجیتال (Crypto Wallet) نیاز دارید که از پلتفرم‌های دیفای و قراردادهای هوشمند پشتیبانی کند.

کیف پول مناسب باید دارای ویژگی‌های زیر باشد:

• پشتیبانی از بلاک‌چین مورد نظر: اطمینان حاصل کنید که کیف پول انتخابی شما از شبکه‌ای که قصد دارید روی آن فعالیت کنید (مثل Ethereum یا Binance Smart Chain) پشتیبانی می‌کند.
• کاربرپسند بودن: برای مبتدیان، رابط کاربری ساده و آسان بسیار مهم است.
• امنیت بالا: کیف پول باید از استانداردهای امنیتی مانند عبارات بازیابی (Seed Phrase) و احراز هویت دوعاملی پشتیبانی کند.

با توجه به ویژگی‌هایی که توصیه شد، کیف پول‌های زیر را پیشنهاد می‌دهیم:

• MetaMask: محبوب‌ترین کیف پول برای استفاده در پلتفرم‌های دیفای.
• Trust Wallet: گزینه‌ای ساده و کاربردی برای مبتدیان.
• Coinbase Wallet: مناسب برای افرادی که به دنبال کیف پولی امن و ساده هستند.

حالا چگونه کیف پول خود را تنظیم کنید؟

• کیف پول را از منبع رسمی دانلود و نصب کنید.
• یک حساب کاربری ایجاد کنید و عبارت بازیابی (Seed Phrase) را ذخیره کنید.
• ارزهای دیجیتال خود را به کیف پول واریز کنید (مثلاً ETH یا BNB).

۲. اتصال به پلتفرم‌های ییلد فارمینگ

پس از آماده‌سازی کیف پول، باید آن را به پلتفرم ییلد فارمینگ مورد نظر خود متصل کنید. این پلتفرم‌ها امکان مشارکت در استخرهای نقدینگی را فراهم می‌کنند.

برای اتصال کیف پول خود به پلتفرم ییلد فارمینگ مراحل زیر را دنبال کنید:

1. وارد وب‌سایت رسمی پلتفرم مورد نظر شوید (مثل Uniswap، Aave یا PancakeSwap).
2. روی گزینه «Connect Wallet» (اتصال کیف پول) کلیک کنید.
3. کیف پول خود (مثلاً MetaMask) را انتخاب کنید.
4. دسترسی به کیف پول را تأیید کنید.
5. همیشه قبل از اتصال کیف پول، موجودی آن را بررسی کنید.

۳. اجرای اولین سرمایه‌گذاری در استخر نقدینگی

اکنون که کیف پول شما به پلتفرم متصل شده است، می‌توانید اولین سرمایه‌گذاری خود را انجام دهید.

اما چگونه یک استخر نقدینگی انتخاب کنید؟ لازم است در انتخاب استخر نقدینگی به موارد زیر دقت کنید:

• نسبت ریسک به سود: استخرهایی با بازده بالاتر معمولاً ریسک بیشتری دارند.
• نوع دارایی: استخرهای حاوی استیبل‌کوین‌ها (مانند DAI و USDC) برای مبتدیان مناسب‌تر هستند.
• شهرت و امنیت پلتفرم: ابتدا با پلتفرم‌های معتبر شروع کنید.

سرمایه‌گذاری نیز در حالت کلی شامل مراحل زیر است:

• انتخاب استخر: به بخش «Liquidity Pools» یا «Farm» در پلتفرم بروید و استخری را انتخاب کنید.
• واریز دارایی: دارایی‌های خود را به مقدار مورد نظر به استخر واریز کنید. معمولاً باید دو نوع دارایی با ارزش مساوی واریز کنید (مثلاً ETH و DAI).
• دریافت توکن نقدینگی (LP Tokens): پس از واریز، توکن‌های LP دریافت می‌کنید که نشان‌دهنده سهم شما از استخر است.
• شروع سوددهی: توکن‌های LP را در همان پلتفرم استیک کنید تا سود دریافت کنید.

مثال: فرض کنید می‌خواهید در استخری شامل ETH و DAI سرمایه‌گذاری کنید:

• کیف پول شما 1 ETH و معادل 1500 دلار DAI دارد.
• هر دو را به استخر واریز می‌کنید.
• توکن‌های LP دریافت می‌کنید که نشان‌دهندۀ سهم شما در این استخر است.
• پلتفرم به‌طور خودکار سود شما را محاسبه و توزیع می‌کند.

انتخاب پلتفرم ییلد فارمینگ کار چندان دشواری نیست و در واقع بسیاری از صرافی‌های ارز دیجیتال از این خدمت پشتیبانی می‌کنند. البته نکته مهم اینجاست که باید به دنبال پلتفرمی بگردید که از کاربران ایرانی پشتیبانی کند. صرافی‌ ال بانک و صرافی XT در لیست بهترین صرافی ارز دیجیتال خارجی قرار دارند و از این خدمت مالی پشتیبانی می‌کنند. نکتۀ مهم دیگر اینکه درک ییلد فارمینگ تا اندازه‌ای در گروی کسب دانش و آموزش ارز دیجیتال است.

استراتژی‌های ییلد فارمینگ برای حداکثر سود و حداقل ریسک

پیشتر گفتیم که ییلد فارمینگ چیست و به چه دردی می‌خورد و توضیح دادیم که چگونه برای موفقیت در ییلد فارمینگ، داشتن یک استراتژی مناسب می‌تواند تفاوت زیادی در میزان سود و سطح ریسک شما ایجاد کند. در این بخش، به بررسی دو نوع اصلی استراتژی‌ها (کوتاه‌مدت و بلندمدت) و همچنین استفاده از ترکیب چند پلتفرم برای بهینه‌سازی سود می‌پردازیم.

۱. استراتژی‌های کوتاه‌مدت در برابر بلندمدت

استراتژی‌های کوتاه‌مدت برای افرادی مناسب است که به دنبال کسب سود سریع از فرصت‌های جدید هستند و توانایی مدیریت ریسک‌های بالاتر را دارند.

از ویژگی‌های این نوع استراتژی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سرمایه‌گذاری در پروژه‌های جدید با بازده بالا.
• خروج سریع از استخرها در صورت مشاهده نوسانات زیاد.
• استفاده از استخرهایی که پاداش‌های تشویقی کوتاه‌مدت (مثل توکن‌های تازه عرضه‌شده) ارائه می‌دهند.

استفاده از استراتژی‌ کوتاه‌مدت با مزایی همراه است:

• امکان کسب بازدهی بالا در مدت کوتاه.
• انعطاف‌پذیری برای جابه‌جایی سریع سرمایه.

البته این استراتژی معایبی نیز دارد:

• ریسک بالای کاهش ارزش توکن یا مشکلات امنیتی در پروژه‌های جدید.
• کارمزدهای زیاد به دلیل جابه‌جایی مکرر سرمایه.

از ویژگی‌های این نوع استراتژی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سرمایه‌گذاری در استخرهای پایدار و کم‌ریسک (مانند استیبل‌کوین‌ها).
• نگه‌داشتن دارایی‌ها در پلتفرم‌های معتبر برای مدت طولانی.
• استفاده از ترکیب سود (Compounding) برای افزایش بازده.

مزایای استفاده از استراتژی‌های بلندمدت در ییلد فارمینگ عبارت‌اند از:

• ریسک کمتر در برابر نوسانات بازار.
• مناسب برای کسب درآمد غیرفعال پایدار.

معایب استراتژی‌های بلند‌مدت نیز شامل موارد زیر می‌شود:

• بازده نسبتاً کمتر نسبت به استراتژی‌های کوتاه‌مدت.
• نیاز به صبر برای دستیابی به سود قابل توجه.

در حالت کلی می‌توان گفت که استفاده از استراتژی‌های بلندمدت مناسب کاربرانی است که به دنبال بازده پایدار هستند و قصد ندارند به‌صورت فعالانه در بازار حضور داشته باشند.

۲. ترکیب چندین پلتفرم برای بهینه‌سازی سود

یکی از روش‌های پیشرفته برای افزایش بازده و کاهش ریسک، استفاده از ترکیب چندین پلتفرم است. این استراتژی با توزیع سرمایه بین استخرها و پلتفرم‌های مختلف، انعطاف‌پذیری و تنوع بیشتری ایجاد می‌کند.

ترکیب چندین پلتفرم برای برخوداری بهینه‌تر از ییلد فارمینگ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تنوع در سرمایه‌گذاری: کاهش ریسک با توزیع سرمایه در دارایی‌ها و پلتفرم‌های مختلف.
• بهره‌برداری از فرصت‌های جدید: امکان استفاده از بازده‌های بالاتر در پروژه‌های تازه‌وارد.
• کاهش تأثیر نوسانات: اگر یکی از پلتفرم‌ها یا دارایی‌ها با مشکل مواجه شود، تأثیر آن بر کل سرمایه کمتر خواهد بود.

چگونه پلتفرم‌های ییلد فارمینگ را با هم ترکیب کنیم؟

برای ترکیب موارد زیر را امتحان کرده تا نتایج بهتری بگیرید:

• استخرهای پایدار و ناپایدار: بخشی از سرمایه را در استخرهای پایدار (استیبل‌کوین‌ها) و بخشی دیگر را در استخرهای پرریسک‌تر سرمایه‌گذاری کنید.

مثال: ۷۰٪ در یک استخر DAI-USDC (ریسک کم)، ۳۰٪ در یک استخر ETH-DAI (ریسک متوسط).

• پلتفرم‌های معتبر و جدید: از پلتفرم‌های معتبر مانند Aave یا Compound برای سرمایه‌گذاری بلندمدت و از پلتفرم‌های جدید با بازده بالا برای استراتژی‌های کوتاه‌مدت استفاده کنید.
• اتوماسیون بازده (Yield Aggregators): از ابزارهایی مانند Yearn Finance یا Harvest استفاده کنید که به‌صورت خودکار سرمایه شما را بین پلتفرم‌های مختلف جابه‌جا کرده و حداکثر بازده را فراهم می‌کنند.

برای اجرای این استراتژی‌ها نکات زیر را مد نظر قرار دهید:

• تحقیق کنید: قبل از انتخاب هر پلتفرم یا استخر، از اعتبار و امنیت آن اطمینان حاصل کنید.
• کارمزدها را در نظر بگیرید: اگر کارمزد تراکنش‌ها بالا باشد، استفاده از ترکیب چندین پلتفرم ممکن است سود شما را کاهش دهد.
• پایش مداوم: بازار ییلد فارمینگ بسیار پویا است. برای کسب بهترین نتایج، باید به‌صورت منظم وضعیت سرمایه‌گذاری خود را بررسی کنید.
• ریسک را متعادل کنید: سرمایه‌گذاری خود را بین گزینه‌های پرریسک و کم‌ریسک تقسیم کنید.

ییلد فارمینگ در آینده: روندها و نوآوری‌های پیش رو

ییلد فارمینگ به‌عنوان یکی از مهم‌ترین نوآوری‌های حوزه دیفای (DeFi)، همچنان در حال رشد و تکامل است. این فناوری جدید فرصت‌های زیادی برای سرمایه‌گذاران فراهم کرده و پیش‌بینی می‌شود که در آینده نیز تغییرات و پیشرفت‌های زیادی را تجربه کند. در این بخش، به بررسی روندها و نوآوری‌هایی که احتمالاً آینده ییلد فارمینگ را شکل می‌دهند، می‌پردازیم.

۱. تمرکز بر امنیت بیشتر

یکی از چالش‌های اصلی ییلد فارمینگ تاکنون، مشکلات امنیتی و خطرات ناشی از قراردادهای هوشمند بوده است. انتظار می‌رود که در آینده:

• ابزارهای حسابرسی پیشرفته‌تری برای اطمینان از امنیت قراردادهای هوشمند ارائه شوند.
• پروژه‌های جدید دیفای ملزم به رعایت استانداردهای بالاتر امنیتی شوند.
• بیمه‌های بلاک‌چینی گسترده‌تر شوند و سرمایه کاربران را در برابر حملات و خطاهای قرارداد هوشمند محافظت کنند.

۲. یکپارچگی بیشتر با هوش مصنوعی و یادگیری ماشین

پیشرفت در هوش مصنوعی (AI) و یادگیری ماشین (Machine Learning) ممکن است تأثیر زیادی بر ییلد فارمینگ داشته باشد:

• پلتفرم‌های هوشمندتر: الگوریتم‌های هوش مصنوعی می‌توانند به کاربران کمک کنند تا استخرها و پلتفرم‌های پرسودتر را شناسایی کنند.
• مدیریت خودکار سرمایه: ابزارهایی که به‌صورت خودکار سرمایه‌گذاری را بین استخرهای مختلف جابه‌جا کرده و بازده را بهینه می‌کنند.
• تحلیل پیش‌بینی‌کننده: استفاده از داده‌های بازار برای پیش‌بینی روندهای قیمتی و بهینه‌سازی استراتژی‌های سرمایه‌گذاری.

۳. افزایش تنوع دارایی‌ها و بلاک‌چین‌ها

در آینده، ییلد فارمینگ احتمالاً از دارایی‌های بیشتر و بلاک‌چین‌های مختلف پشتیبانی خواهد کرد:

• افزایش تعامل بین بلاک‌چین‌ها: پروژه‌هایی که امکان انتقال و استفاده از دارایی‌ها بین بلاک‌چین‌های مختلف (مانند Ethereum، Binance Smart Chain، Solana) را فراهم می‌کنند.
• ورود دارایی‌های واقعی به دیفای: توکن‌سازی دارایی‌های فیزیکی (مانند املاک یا طلا) و استفاده از آن‌ها در ییلد فارمینگ.

۴. استفاده گسترده‌تر از استیبل‌کوین‌ها

استیبل‌کوین‌ها به دلیل ریسک کم نوسانات قیمتی، در ییلد فارمینگ محبوب شده‌اند. در آینده:

• پروژه‌های بیشتر مبتنی بر استیبل‌کوین‌ها: استخرهای نقدینگی پایدارتر و با ریسک کمتر ایجاد خواهند شد.
• استیبل‌کوین‌های الگوریتمی: با بهبود فناوری این نوع کوین‌ها، گزینه‌های جدیدی برای ییلد فارمینگ ارائه خواهد شد.

۵. ادغام با امور مالی سنتی

با پذیرش بیشتر دیفای توسط مؤسسات مالی سنتی، ییلد فارمینگ ممکن است با سیستم‌های مالی سنتی ترکیب شود:

• بانک‌ها و صندوق‌های سرمایه‌گذاری: ممکن است به استفاده از ییلد فارمینگ برای افزایش بازده دارایی‌های خود روی آورند.
• پلتفرم‌های هیبریدی: ترکیبی از امور مالی متمرکز و غیرمتمرکز برای جذب کاربران جدید.

۶. گسترش برنامه‌های تشویقی و مدل‌های جدید درآمد

پلتفرم‌های ییلد فارمینگ احتمالاً برای جذب کاربران بیشتر، مدل‌های تشویقی و نوآورانه‌تری ارائه خواهند داد:

• توکن‌های چندمنظوره: توکن‌هایی که علاوه بر پاداش‌های مالی، مزایای دیگری مانند حق رأی در پلتفرم یا تخفیف در کارمزدها ارائه می‌دهند.
• مدل‌های بازی‌وارسازی (Gamification): ترکیب بازی‌های بلاک‌چینی با ییلد فارمینگ برای جذاب‌تر کردن تجربه کاربری.

۷. کاهش هزینه‌های تراکنش

یکی از موانع فعلی ییلد فارمینگ، هزینه‌های بالای تراکنش در شبکه‌هایی مانند اتریوم است. در آینده:

• بلاک‌چین‌های نسل جدید: شبکه‌هایی با کارمزد کمتر و سرعت بالاتر (مانند Solana و Avalanche) محبوب‌تر خواهند شد.
• بهبودهای فنی در اتریوم: با ارتقاء شبکه اتریوم (مانند Ethereum 2.0)، هزینه‌ها کاهش یافته و تجربه کاربری بهبود خواهد یافت.

۸. ورود کاربران غیرمتخصص به ییلد فارمینگ

پیشرفت در رابط‌های کاربری و آموزش باعث خواهد شد که ییلد فارمینگ برای افراد غیرمتخصص نیز در دسترس‌تر شود:

• ابزارهای ساده‌تر: پلتفرم‌هایی که با چند کلیک امکان سرمایه‌گذاری را فراهم می‌کنند.
• برنامه‌های آموزشی: ارائه محتواهای آموزشی برای جذب کاربران تازه‌کار.

نتیجه‌گیری: آیا ییلد فارمینگ ارزش امتحان دارد؟

ییلد فارمینگ یکی از جذاب‌ترین و در عین حال پیچیده‌ترین مفاهیم در دنیای مالی غیرمتمرکز (DeFi) است که امکان کسب سود غیرفعال از دارایی‌های دیجیتال را فراهم می‌کند. اما این فرصت، چالش‌ها و ریسک‌هایی نیز به همراه دارد که برای تصمیم‌گیری آگاهانه باید به آن‌ها توجه کرد.

مزایای ییلد فارمینگ

• درآمد غیرفعال: فرصتی برای کسب سود از دارایی‌هایی که ممکن است بلااستفاده در کیف پول شما باقی بمانند.
• بازدهی بالا: در مقایسه با روش‌های سنتی سرمایه‌گذاری، ییلد فارمینگ می‌تواند بازدهی بیشتری ارائه دهد.
• نوآوری و پویایی: به‌عنوان بخشی از اکوسیستم دیفای، ییلد فارمینگ دائماً در حال پیشرفت و گسترش است.
• دسترسی جهانی: هر کسی با یک کیف پول دیجیتال و اینترنت می‌تواند از این فرصت استفاده کند.

چالش‌ها و ریسک‌ها

• نوسانات بازار: ارزش دارایی‌های دیجیتال می‌تواند به‌سرعت تغییر کند و منجر به زیان شود.
• مشکلات امنیتی: قراردادهای هوشمند ممکن است دچار نقص شده یا هدف حملات هکری قرار بگیرند.
• کلاهبرداری‌ها: پروژه‌های جعلی یا وعده‌های سود غیرمنطقی می‌توانند سرمایه شما را به خطر بیندازند.
• پیچیدگی: ییلد فارمینگ برای مبتدیان ممکن است دشوار و گیج‌کننده باشد و نیاز به یادگیری و تحقیق بیشتری دارد.

برای چه کسی مناسب است؟

ییلد فارمینگ برای همه مناسب نیست. این روش برای افرادی مناسب است که:

• آمادگی پذیرش ریسک دارند و با نوسانات بازار ارزهای دیجیتال آشنا هستند.
• دانش کافی در حوزه دیفای دارند یا آماده‌اند زمان بگذارند و درباره این حوزه یاد بگیرند.
• سرمایه‌ای اضافه دارند که می‌توانند بدون فشار مالی روی آن ریسک کنند.

آیا ییلد فارمینگ ارزش امتحان دارد؟

پاسخ به این سوال به شرایط و اهداف شخصی شما بستگی دارد:

• اگر به دنبال سود کوتاه‌مدت با ریسک بالا هستید، ییلد فارمینگ می‌تواند گزینه‌ای مناسب باشد.
• اگر ترجیح می‌دهید سرمایه خود را با ریسک کمتر و در بلندمدت مدیریت کنید، ممکن است روش‌های دیگر مانند استیکینگ یا سرمایه‌گذاری در استیبل‌کوین‌ها گزینه بهتری باشند.
• اگر تازه‌کار هستید، بهتر است با مبالغ کم شروع کنید و از پلتفرم‌های معتبر استفاده کنید.

نکته نهایی

ییلد فارمینگ بدون شک یک فرصت منحصربه‌فرد در دنیای ارزهای دیجیتال است، اما برای موفقیت در این مسیر نیازمند تحقیق، آموزش و مدیریت دقیق ریسک هستید. اگر بتوانید این سه عامل را به‌درستی اجرا کنید، ییلد فارمینگ می‌تواند یک ابزار قدرتمند برای رشد سرمایه شما باشد.