کارآفرینی یکی از واژه‌های پررنگ در روزگار ما است. با وجود آنکه ۳۰۰ سال از قدمت این واژه و مفهوم پنهان در ورای آن می‌گذرد، هنوز هم تازه‌نفس است و مسیری طولانی در پیش‌رو دارد. تبدیل شدن به یک کارآفرین موفق، به معنای تغییر ماهیت دادن از یک تماشاگر به یک پرسشگر است. تنها در این صورت می‌توان راه‌های نرفته را پیدا کرد یا حتی راه‌های جدیدی برای رفتن ساخت. در این قسمت از خانه سرمایه به سراغ «کارآفرینی» می‌رویم و آن را از دیدگاه‌های متفاوتی مورد بررسی قرار می‌دهیم. با ما همراه باشید.
منظور از کارآفرینی چیست؟ (مفهوم کارآفرینی)
در نگاه اول می‌توان کارآفرینی را این‌گونه تعریف کرد: «تلاش برای راه‌اندازی یک کسب و کار که در آن کارآفرین با هدف به دست آوردن سود از نهایت امکانات پیرامون خود مانند تخصص، ایده یا هنر استفاده می‌کند.» در تعریف تخصصی‌تر نه فقط کارهای فیزیکی بلکه راه‌اندازی کسب‌وکارهای آنلاین را نیز می‌توان در زمره کارآفرینی گنجاند.
البته واقعیت این است که اقتصاددان‌ها تاکنون تعریف کامل و جامعی برای این واژه فرانسوی بیان نکرده‌اند و تمام تعریف‌های نوشته شده در کتاب‌ها هم ایده‌های شخصی افراد متخصص هستند.
اگر نظر اندیشمندان را روی هم بگذاریم شاید بتوان کارآفرینی را ارزش‌آفرینی برای یک کسب و کار تعریف کرد که پشتکار و ایده‌پردازی در آن نقش بسیار بزرگی بازی می‌کنند.
انواع کارآفرینی؛ با 10 مدل کار آفرینی آشنا شوید
کتاب‌ها و مقاله‌های معتبر، دسته‌بندی‌های متفاوتی برای کارآفرینی در نظر گرفته‌اند. معروف‌ترین و مشهورترین آنها دسته‌بندی بر اساس نوع کسب و کار است که در آن کارآفرینی به موارد زیر تقسیم می‌شود:
- فرهنگی
- کشاورزی و زراعت
- تجاری
- اجتماعی
- تولیدی
- تکنولوژیکی
- بین‌المللی
- خصوصی
- دولتی
- استارتاپی
حتی در میان دسته‌بندی‌های بالا نیز نمونه‌های زیادی را می‌توان یافت که با هم نقطه‌های اشتراک دارند.
به چه کسی کارآفرین می‌گویند؟
به شخصی که شروع یک کسب‌وکار جدید را به عهده می‌گیرد، کارآفرین گفته می‌شود. در واقع، فرد کارآفرین بنگاهی را ایجاد می‌کند که در آن سرمایه و نیروی کار برای رسیدن به یک منبع درآمد از طریق تولید یا ارائه یک خدمت با هم ترکیب می‌شوند.
استفاده از ایده‌های نو برای کسب‌وکارهای نو، اجرایی کردن بیزینس‌های معمول با یک ایده جدید و به‌روز، ارائه یک خدمت با استفاده از فناوری‌های روز و تکنولوژی‌های مدرن، تولید یک محصول در جایی که تقاضا برای آن بیشتر از سایر مناطق است و مواردی از این دست، یک کارآفرین را می‌سازند.
چالش‌های پیش‌روی تبدیل شدن به کارآفرین موفق
برخلاف کسب‌وکارهای سنتی، کارآفرین شدن با ریسک‌های زیادی همراه است. در واقع کارآفرین‌هایی که از آنها به عنوان محرک اقتصادی یک کشور یا منطقه یاد می‌شود ریسک‌های زیادی را به جان خریده‌اند و حتی شکست‌های بزرگی را از سر گذرانده‌اند.
آمارها نشان می‌دهند که درصد بالایی از کارآفرین‌ها در مسیر رسیدن به اهداف خود دچار شکست می‌شوند. این موضوع به دلیل کافی نبودن مهارت‌ها، نیروهای انگیزه‌بخش درونی و مواردی است که در کنار هم قرار گرفتن آنها از یک فرد معمولی یک کارآفرین می‌سازد.
چه عواملی باعث موفقیت یک کارآفرین می‌شوند؟
مشکلات یا بهتر است بگوییم، چالش‌های زیادی سر راه موفقیت یک کارآفرین، قد علم کرده‌اند. در ادامه به مهم‌ترین عوامل موثر بر موفقیت یک کارآفرین پرداخته‌ایم :
- داشتن یک برنامه‌ریزی دقیق از همان روز نخست
- تامین سرمایه مورد نیاز برای شروع کسب و کار
- تهیه تجهیزات
- تحلیل درست بازار قبل از هر اقدامی
- انتخاب مکان مناسب برای پیاده‌سازی یک ایده
- کاهش هزینه‌ها
- افزایش بهره‌وری در بالاترین سطح ممکن
- استفاده از مدل‌های روز جهان در ایجاد کارآفرینی
- تحلیل رقبا
- داشتن برنامه برای بحران‌های احتمالی و غیرقابل‌پیش‌بینی در آینده
کارآفرین‌ها به چند دسته تقسیم می‌شوند؟
در یک دسته‌بندی کلی، کارآفرین‌ها به پنج دسته اصلی تقسیم می‌شوند:
۱- کارآفرین‌های مبتکر
کارآفرین‌هایی که ایده کاملا جدیدی دارند و مدل کسب‌وکار تازه‌ای را به جامعه تزریق می‌کنند. «استیو جابز» بنیان‌گذار «اپل» و «بیل گیتس» مبتکر «مایکروسافت» از این دست هستند.
۲- کارآفرین‌های سخت کوش
این افراد می‌خواهند یک کسب‌وکار کوچک را به کسب‌وکاری بزرگ تبدیل کنند. آنها رویاپرداز‌های بسیار قدرتمندی هستند. «مارک کوبان» موسس «سایت یاهو» در این دسته قرار می‌گیرد. او با روزنامه‌فروشی، فروش کیسه‌های زباله و حتی تمبر فروشی به این مرتبه از رشد اقتصادی رسیده است.
۳- کارآفرین‌های پیرو
کارآفرین‌هایی که ایده‌های تجاری دیگران را کپی کرده و آنها را با ورژن‌های جدیدتر و کمی بهتر در منطقه دیگری اجرا می‌کنند. نمونه‌هایی از بهترین کارآفرین‌های تقلید کننده در ایران به درآمدهای میلیاردی رسیده‌اند.
۴- کارآفرین‌های محقق
تحقیق و کسب اطلاعات کامل حتی برای ایده‌های نو اصلی‌ترین کار این افراد است.
۵- کارآفرین‌های خریدار
پول و سرمایه زیاد، اصلی‌ترین اسلحه این نوع از کارآفرین‌ها برای ایجاد یک کسب‌وکار جدید است.
مفهوم ایده در کار آفرینی
اصلی‌ترین بخش کارآفرینی به درآمدزایی آن برمی‌گردد. به همین دلیل، ایده پردازی باید به ایجاد و افزایش درآمد کمک کند. ایده‌پردازی به این معنا نیست که کارآفرین مفهوم کاملا جدیدی را معرفی کند. اجرای خوب یک ایده قدیمی هم می‌تواند کسب و کاری تازه را به راه بیندازد.
واردات یک محصول کمیاب، صادرات یک محصول به مکان‌هایی با تقاضای بیشتر، پیاده‌سازی یک ایده در مکانی جدید و ارائه یک خدمت و کسب‌وکار با روش‌های نوین را می‌توان به عنوان روش‌های ایده پردازی در کارآفرینی معرفی کرد.
آشنایی با مهارت‌های لازم برای تبدیل شدن به کارآفرین
برای تبدیل شدن به یک کارآفرین موفق باید خودتان را به ۱۰ مهارت زیر مسلح کنید:
- افزایش حس کنجکاوی
- مدیریت زمان
- تفکر استراتژیک
- کارآیی
- انعطاف‌پذیری
- ارتباطات
- شبکه‌سازی
- مدیریت مالی
- بندسازی
- فروش
کارآفرین‌ها چگونه اقتصاد را دگرگون می‌کنند؟
اقتصادهای بسیار بزرگ جهان امروز مانند اقتصاد ژاپن، آمریکا، چین و آلمان حاصل پشتکار کارآفرین‌های دیروز این کشورها هستند.
کارآفرینی به عنوان یک محرک اقتصادی در هر جامعه‌ای کاملا ضروری است. این افراد در هر جامعه می‌توانند پیشگام رشدهای بزرگ و موفقیت‌های تجاری باشند.
از بین رفتن این افراد سخت‌کوش، اقتصاد هر جامعه‌ای را به نابودی خواهد کشاند. افراد هم برای عبور از روش‌های سنتی درآمدزایی و خارج شدن از دنیای کارمندی نیاز به استفاده از چنین تکنیک‌هایی در کسب‌وکار خود دارند.
داستان کارآفرین‌ها و دولت‌ها
هزینه‌های بسیار بالای ایجاد کسب‌وکارها و تولید برای هر کشوری می‌تواند فلج کننده باشد. اگر دولت‌ها به عنوان مامور مستقیم ایجاد مشاغل و رونق تولید به تنهایی اقدام کنند، چیزی جز تورم برای آن جامعه ایجاد نمی‌شود.
در این شرایط، کارآفرینی بهترین راه نجات برای عبور از این بحران است. کارآفرین‌های دولتی و خصوصی با افزایش میزان تولید ناخالص داخلی و ایجاد رونق اقتصادی می‌توانند بار سنگینی را از دوش دولت بردارند.
اشتغال‌زایی، افزایش تولید، صادرات محور کردن جامعه، کاهش هزینه‌های جاری دولت و .. برخی از مزیت‌های کارآفرینی برای دولت‌ها هستند.
چه عواملی بر کارآفرینی تاثیر می‌گذارند؟
عوامل موثر درونی و بیرونی زیادی بر کارآفرینی تاثیر می‌گذارند که بیشتر از هر کسی، خود کارآفرین باید با این عوامل آشنا باشد. برخی از این عوامل عبارت‌اند از:
۱- قوانین
بیشتر وقت‌ها قوانین دست و پا گیر و محدودکننده به عنوان موانعی بزرگ در مسیر یک کارآفرینی قد علم می‌کنند.
۲- محدودیت‌های فرهنگی و اجتماعی
تفاوت فرهنگ‌ها باعث شده تا بسیاری از ایده‌های کارآفرینی تنها مختص به مکان‌هایی خاص باشند.
۳- هزینه‌ها و مالیات
هزینه‌ها را می‌توان به عنوان تاثیرگذارترین عامل بر سر راه کارآفرینی برشمرد.
۴- عوامل سیاسی
تصمیم‌گیرندگان سیاسی هر کشوری تاثیر زیادی روی رونق کارآفرینی در آن کشور می‌گذارند.
۵- در دسترس بودن سرمایه مورد نیاز
مانند همیشه، پول نقش مهمی در رونق یک کسب‌وکار ایفا می‌کند.
۶- شرایط بازار کار
رونق اقتصادی یک جامعه قوه محرکه‌ای برای رونق گرفتن سایر کارآفرینی‌ها در آن خواهد بود.
۷- مواد خام اولیه
دسترسی به این مواد همیشه امکان‌پذیر نیست. محدودیت‌های کشوری یا کمبود چنین موادی می‌توانند مسیر کارآفرینی را سنگلاخی کنند.
۸- زیرساخت‌های اقتصادی
یکی از دلایل موفقیت کسب‌وکارهای کوچک در کشورهای توسعه‌یافته، زیرساخت‌های عالی آنها برای توسعه است. داشتن ثبات اقتصادی اصل مهمی در موفقیت کارآفرین‌ها در هر جامعه‌ای به شمار می‌رود.
نقش برنامه‌ریزی در کارآفرینی چیست؟
اگر برنامه‌ای برای آینده ندارید، یک برنامه قدرتمند برای شکست تدارک دیده‌اید. همین جمله کوتاه نشان از قدرت بالای برنامه‌ریزی برای کارآفرینی دارد.
یکی از دلیل‌های اصلی شکست خوردن درصد بالایی از کارآفرین‌ها نداشتن یک برنامه‌ریزی درست و اصولی است. برای ایجاد یک برنامه دقیق به نکته‌های زیر دقت کنید:
- همه‌چیز را در برنامه‌ریزی خود در نظر داشته باشید
- یک برنامه منعطف بچینید
- برای بحران‌ها برنامه داشته باشید
- زمان‌بندی جدولی را در برنامه‌ریزی خود بگنجانید
- سخت‌ترین‌ها را در اولویت قرار دهید
- زمانی برای استراحت و تفکر در نظر بگیرید
۷ قدم بزرگ برای آغاز کارآفرینی
برای هر کاری آغازی وجود دارد. کارآفرینی هم از این قافله مستثنا نیست. بیایید نگاهی به آغاز آن بیندازیم:
۱- تجارت مناسبی برای خودتان انتخاب کنید
اگر همین اولین مرحله را پیش‌پاافتاده به حساب بیاورید، شکست را ملاقات خواهید کرد.
۲- آموزش ببینید
اگر برای ایجاد یک کسب‌وکار جدید نیاز به آموزش مهارت‌هایی دارید، شروع کنید.
۳- برنامه‌ریزی کنید
برای تمام کارهایی که قصد دارید انجام دهید برنامه‌ریزی بریزید و نقشه راه طراحی کنید.
۴- مخاطب کسب‌وکار خود را بشناسید
هر کسب‌وکاری جامعه هدفی دارد. از همین شروع کار شما باید این جامعه را شناسایی کنید و به فکر ارتباط بهتر با آنها باشید.
۵- شبکه سازی کنید
ایجاد شبکه در کسب‌وکارهای کوچک یک عامل قدرتمند برای بیرون کشیدن آنها از بحران‌ها است. این مرحله حتی می‌تواند به‌عنوان تفاوت اصلی کسب‌وکارهای شکست‌خورده و موفق هم قلمداد شود.
۶- با ایده خود ارزش‌افزوده ایجاد کنید
در مراحل مختلف تولید یا اجرای ایده خود، سعی کنید برای کالا یا خدماتتان ارزش بیشتری ایجاد کنید.
۷- تحلیل بازار و بازاریابی را فراموش نکنید
فروش، عامل اصلی کسب درآمد در هر کسب‌وکاری است. برای آن برنامه داشته باشید و پیش از کار و حین آن بازار را ارزیابی کنید.
مثال برای کارآفرینی؛ انواع کارآفرینی در ایران
در این قسمت می‌خواهیم شما را با ایده‌های خلاقانه کارآفرینی در بخش‌های مختلف آشنا کنیم. البته برای انتخاب آنها نیاز به بررسی مکانی، زمانی و مهارت‌های خود خواهید داشت.
کارآفرینی در منزل
- حسابداری اینترنتی
- ضبط فایل‌های آموزشی ویدئویی
- فریلنسری
- ترجمه متون
- فیلم‌نامه‌نویسی
- خریدوفروش وب‌سایت
- خریدوفروش سهام
- مدیریت تلگرام و اینستاگرام
- آموزش زبان
- مشاوره درسی
مزایا و معایب کار آفرینی در منزل
مزیت ها:
- عدم نیاز به سرمایه‌های آن‌چنانی
- عدم نیاز به هزینه اجاره فضاهای تجاری و اداری
- امکان مدیریت زمان
معایب:
- چالش‌های نقل‌وانتقال پول
- محدود بودن درآمدها
- هماهنگ نبودن فشار کاری در طول سال
کارآفرینی در اینترنت
- راه‌اندازی یک سایت فروشگاه اینترنتی
- دیجیتال مارکتینگ
- برنامه‌نویسی و اپلیکیشن نویسی
- تولید محتوا
- طراحی گرافیک
- طراحی سایت
- مدیریت سایت
- آموزش آنلاین
- کسب‌وکار اینستاگرامی
- خرید از آمازون برای کاربران ایرانی
مزایا و معایب کارآفرینی در اینترنت
مزایا:
- دسترسی آسان در هر مکانی
- عدم نیاز به حضور در زمان و مکان مشخص
- تنوع بالای روش‌های کارآفرینی
- محدود نبودن کسب درآمد به زمان
معایب:
- نیاز به اینترنت پرسرعت
- رقابت بسیار فشرده
- شکستن سریع قیمت‌ها در بازار
کارآفرین شدن خارج از منزل
- برنامه‌ریزی برای مراسم‌های مذهبی و عروسی‌ها
- اجاره خودرو
- تعمیر خانه‌های مسکونی
- تورهای مسافرتی
- خدمات تعمیر موبایل آنلاین
- طراحی دکوراسیون داخلی
- مشاوره مالی
- فروش اقساطی
- تولید قاب موبایل
- خریدوفروش اجناس دست‌دوم
مزایا:
- مراوده‌های مالی مطمئن‌تر
- بالا بودن درآمدها
- امکان شبکه‌سازی بهتر
معایب:
- محدود بودن به زمان
- ریسک‌های مربوط به نوع کسب‌وکار
- نیاز به سرمایه‌های اولیه
کارآفرینی با سرمایه کم
خوشبختانه با سرمایه کم هم می‌توان کارآفرین شد. البته این بدان معنی نیست که چنین کسب‌وکارهایی جایی برای رشد و تبدیل شدن به یک کسب‌وکار بزرگ ندارند.
برعکس، نمونه‌های بسیار موفقی هم از این کسب‌وکارها در جامعه مشاهده می‌شود که به درجه‌های بسیار بالایی از پیشرفت رسیده‌اند.
عدم نیاز به سرمایه‌های سنگین باعث می‌شود تا ریسک چنین کسب‌وکارهایی به مراتب کمتر از سایر کسب‌وکارها باشد و ازاین‌رو جذابیت آنها روزبه‌روز در حال افزایش است.
از مزیت‌های این نوع کارآفرینی‌ها در دسترس بودنشان برای تعداد بسیار زیادی از افراد جامعه است.
- توسعه پیج‌های اینستاگرامی
- عکاسی از مراسم‌ها
- نویسندگی
- تولید زیورآلات زنانه
- آموزش خصوصی
- سئو
- ویرایش فیلم و عکس
- بسته‌بندی مواد غذایی
- انجام پروژه‌های دانشجویی
- مشاور املاک
معرفی سه کارآفرین موفق ایرانی
احد عظیم زاده؛ کارآفرین تولیدی
احد عظیم زاده تاجر بزرگ فرش ایرانی، زندگی بسیار پُر فراز و نشیبی داشته است. او با سرمایه اندک و تنها با کسب اطلاعات مفید اقدام به راه‌اندازی یک کارگاه کوچک فرش‌بافی در یکی از روستاهای استان آذربایجان نمود. عظیم‌زاده در خاطراتش از ریسک‌های بزرگ مسیر کاری خود سخن گفته است.
او در آغاز کار برای کسب اطلاعات به اروپا و کشورهای آسیای شرقی سفر می‌کرد. احد عظیم زاده بعد از آشنا شدن با چند تاجر بزرگ با ایده بافتن فرش‌های گرد، اکنون یک میلیاردر بزرگ ایرانی است.
فرش عظیم زاده از معتبرترین برند‌های تولیدکننده فرش در ایران است. در خاطرات احد عظیم زاده آمده است که در شروع کسب‌وکار حتی ابریشم لازم برای بافت فرش را نیز قسطی خریداری می‌کرده است.
برادران محمدی؛ کارآفرین اینترنتی
امروزه دیجی کالا به یکی از بزرگ‌ترین بنگاه‌های اقتصادی ایران تبدیل گشته که به دست دو برادر ایجاد شده است. با شنیدن زندگی آنها به پشتکار و تلاش‌های زیادشان پی خواهیم برد.
این دو برادر در یک خانواده پرجمعیت و کم‌درآمد تهرانی زندگی کرده‌اند. مادر آنها خانه‌دار و پدرشان نانوا بود. پدر خانواده همیشه پسرانش را تشویق می‌کرد. این حمایت‌های معنوی، آنها را تبدیل به یکی از میلیاردهای بزرگ ایران کرد. تراکنش‌های روزانه این سایت فروشگاهی موفق در حال حاضر به میلیاردها تومان می‌رسد.
شروع کسب‌وکار دیجی کالا در یک دفتر کوچک در خیابان سعدی با ۷ کارمند و ۲۰ میلیون تومان سرمایه بوده است.
مرتضی سلطانی؛ کار آفرین تولیدی
مرتضی سلطانی بنیان‌گذار زرماکارون از مادری به دنیا آمده که مجبور به ازدواج با مردی دارای ۸ فرزند از همسر قبلی خود بوده است.
یک زندگی بسیار سخت و طاقت‌فرسا که با کارهایی مانند واکس زدن در دوران کودکی همراه بوده، مرتضی سلطانی را تبدیل به یک کارآفرین خودساخته کرده است.
شنیدن چنین نام‌هایی که از هیچ به عرش رسیده‌اند می‌تواند برای کسانی که به دنبال بهانه‌های واهی برای توجیح شکست‌های خود هستند یک نشانه به شمار آید.
