TXID مخفف «شناسه تراکنش» که به عنوان TxID شناخته می شود، عدد هش است که یک تراکنش را در بلاک چین ثبت می کند. درواقع تراکنش های روی بلاک چین بیت کوین (BTC) و اتریوم (ETH) در یک رشته هش ثبت می شوند که همان شناسه های تراکنش هستند. برای آشنایی بیشتر با شناسه تراکنش، در ادامه این مطلب همراه ما باشید.
معنای TXID چیست؟
یک بلاک چین از بلوک هایی ساخته شده است که حاوی اطلاعات تراکنش ها هستند. اگر کاربر بخواهد تشخیص دهد که چه زمانی یک تراکنش رمزنگاری روی بلاک چین انجام شده است، به یک شناسه تراکنش نیاز دارد. تراکنش های بلاک چین برای جلوگیری از سانسور و ایجاد یک سیستم بدون نیاز به اعتماد تغییرناپذیر هستند؛ بنابراین TXID ها به عنوان مدرک قطعی مبنی بر خرج شدن دارایی استفاده می شوند. تاریخچه تراکنش ها به طور دائم روی بلاک چین ذخیره می شود و قابل پاک شدن نیست.
برخی ارزهای دیجیتال این شناسه را ندارند. این موارد، ارزهای ناشناس مانند Monero و ZCash هستند که تاریخچه تراکنش ها را نگه نمی دارند و اطلاعات مربوط به تراکنش ها را برای اهداف حفظ حریم خصوصی مخفی نگه می دارند. در شبکه بیت کوین و اتریوم، کاربران به راحتی می توانند تمام تراکنش هایی را که به طور عمومی از طریق کاوشگرهای بلوک انجام می شوند، ببینند.
کاوشگرهای بلاک، تمام تراکنش های روی بلاک چین را در لحظه و زمان واقعی نشان می دهند و به کاربران اجازه می دهند موجودی ارزهای دیجیتال را مشاهده کنند. پرکاربردترین کاوشگر برای بیت کوین Blockchain.com و برای اتریوم Etherscan است. شناسه تراکنش برای بیت کوین و اتریوم هر دو شامل 64 کاراکتر است که شامل اعداد و حروف به صورت تصادفی است.
توجه داشته باشید که TXID همان آدرس کیف پول نیست (با وجود داشتن سبک رمزگذاری مشابه)، بلکه تنها یک تاریخچه از تراکنش خاصی است که در بلاک چین انجام شده است.
مشخصات اولین شناسه تراکنش چیست؟
اولین شناسه تراکنش در شبکه بیت کوین در سال 2009 ثبت شد:
e3e2357e806b6cdb1f70b54c3a3a17b6714ee1f0e68bebb44a74b1efd512098
این هش تراکنش 64 کاراکتری، نشان دهنده اولین تراکنش بیت کوین است؛ یعنی زمانی که خالق بیت کوین، ساتوشی ناکاموتو، 50 بیت کوین را به عنوان تست برای دوستش در سال 2009 ارسال کرد. این TXID هنوز در بلاک چین مشاهده می شود.
همه ماینرهایی که شروع به استخراج بیت کوین می کنند، باید کل بلاک چین را دانلود کرده و سوابق هر تراکنش را از ابتدای بیت کوین تاکنون را ذخیره کنند. نمونه دیگری از شناسه تراکنش، تراکنش معروف پیتزا در سال 2010 است:
cca7507897abc89628f450e8b1e0c6fca4ec3f7b34cccf55f3f531c659ff4d79
این تراکنش اولین مورد استفاده از بیت کوین به عنوان یک روش پرداخت بود. پرداخت بیش از 10000 بیت کوین برای دو پیتزا. در آن زمان ارزش این مقدار بیت کوین حدود 40 دلار بود، اما در حال حاضر حدود 700 میلیون دلار ارزش دارد!
شناسه تراکنش بیت کوین چیست؟
از زمانی که اولین تراکنش ها در سال 2009 انجام شد، شناسه های بیت کوین 64 کاراکتری بودند که یک رشته هش را نشان می دادند. این 64 کاراکتر با استفاده از پروتکل SHA-256، یعنی پروتکل رمزنگاری بیت کوین، رمزگذاری شده است. این روش رمزگذاری مبتنی بر توابع هش رمزنگاری است که توسط آژانس امنیت ملی ایالات متحده (NSA) در سال 2001 به نام «SHA-2» اختراع و کدگذاری شد.
خروجی 64 کاراکتری درواقع کوچک تر از مقدار هش شده اصلی است. براساس دستورالعمل های SHA-2، یک هش رمزنگاری که 256 بیت طول دارد، می تواند به یک خروجی 64 کاراکتری تبدیل شود. در شبکه بیت کوین، تمام داده ها دو بار هش می شوند؛ برای مثال، یک آرایه 256 بیتی را تصور کنید. هنگامی که این بیت ها با استفاده از SHA-256 دو بار هش می شوند، خروجی 64 کاراکتری زیر را تولید می کنند:
4A5E1E4BAAB89F3A32518A88C31BC87F618F76673E2CC77AB2127B7AFDEDA33B
مقادیر هش شده اصلی تصادفی نیستند و همه آن ها جزئیات مربوط به تراکنش را مشخص می کنند. 8 کاراکتر اول ورژن بیت کوین را مشخص می کند، سپس 4 کاراکتر برای فلگ، 2 کاراکتر برای تعداد تراکنش و غیره. درنهایت، یک کاربر با یک شناسه تراکنش منفرد به در شبکه ثبت می شود. اگر کاربری بخواهد تغییراتی در هش تراکنش های استاندارد ایجاد کند، مانند تراکنش های چند امضایی و…، باید هزینه بیشتری پرداخت کند.
روش های هش مشابه یا یکسان توسط تمام بلاک چین های محبوب در جهان استفاده می شود. اتریوم از مدل رمزگذاری مشابه با بیت کوین استفاده می کند. تمام شناسه های تراکنش اتریوم نیز ۶۴ کاراکتر دارند؛ زیرا از رمزگذاری SHA-265 استفاده می کنند.
همچنین هش می تواند شامل یک پیام شخصی باشد که با رمزگشایی قابل فهم خواهد بود. برای اضافه کردن یک پایم خصوصی به تراکنش، کاربران باید دستور OP_RETURN را همراه با 80 بیت اطلاعات به تراکنش اضافه کنند. در بلوک پیدایش بیت کوین، ساتوشی ناکاموتو پیام زیر را رمزگذاری کرد:
The Times 03/Jan/2009 Chancellor on brink of second bailout for banks
آن پیام در هش 64 کاراکتری زیر (TXID) موجود بود:
e3e2357e806b6cdb1f70b54c3a3a17b6714ee1f0e68bebb44a74b1efd512098
شناسه تراکنش اتریوم چیست؟
TXID های اتریوم 64 کاراکتر دارند، مشابه با بیت کوین. هر تراکنش در اتریوم یک کارمزد دارد که این کارمزد به ماینرها یا سهام داران در ETH 2.0 تعلق می گیرد. در شبکه اتریوم، برای انتقال دارایی به پرداخت کارمزدی به نام کارمزد گس نیاز است. Etherscan اطلاعات کلی از هر تراکنش و قرارداد هوشمند اجراشده در بلاک چین اتریوم ارائه می دهد. با جست وجوی هر بلاک، اطلاعات تراکنش هایی که به کمک آن انجام شده اند، مشاهده می شوند.
هر تراکنش اتریوم یک شناسه تراکنش منحصربه فرد (هش کد) دارد. هش تراکنش حاوی جزئیاتی مانند موارد زیر است:
- آدرس گیرنده: آدرسی که اتریوم یا توکن دیگری را دریافت کرده است.
- مقدار: مقدار اتریوم یا توکن های دریافتی. این مقدار به «wei» کسری از ETH تعیین می شود.
- MaxFeePerGas: حداکثر کارمزدی که شخص حاضر است برای تراکنش بپردازد. ابزارهایی مانند MetaMask توانایی سرعت بخشیدن به تراکنش ها در شبکه اتریوم را در ازای دریافت هزینه گس بیشتر ارائه می دهند.
Block Explorer برای TXID چیست؟
بیت کوین و اتریوم تنها بلاک چین هایی نیستند که TXID آن ها را می توان از طریق بلاک اکسپلورر مشاهده کرد. دیگر بلاک چین های برتر L1 (لایه یک) کاوشگرهای بلاک خود را دارند، مانند موارد زیر:
- سولانا (SOL): Solana Explorer
- کاردانو (ADA): Cardano Blockchain Explorer
- ریپل: XRPSCAN
- پولکادات (DOT): Polkascan
- Dogecoin (DOGE): DogeChain
- لایت کوین (LTC): Blockchair’s Litecoin Explorer
- Avalanche (AVAX): Avalanche Explorer
چگونه TXID تراکنش های بیت کوین خود را بررسی کنیم؟
- مرورگر وب خود را باز کرده و به Blockchain Explorer مراجعه کنید.
- روی کادر جست وجو کلیک کرده و آدرس کیف پول فرستنده را تایپ کنید.
- روی «All Blockchains» در کنار کادر جست وجو کلیک کرده و بیت کوین را انتخاب کنید. در این بخش می توانید اتریوم و بیت کوین کش را هم انتخاب کنید.
- روی «Search» در سمت راست بالا کلیک کنید.
- لیستی از تراکنش های دیجیتالی نمایش داده می شود. در این بخش هش یا TXID و همچنین تاریخ و زمان تراکنش را خواهید دید. روی رشته اعداد و حروف زیر هش کلیک کنید.
- اکنون می توانید جزئیات کامل هش یا TXID و اطلاعات تراکنش را مشاهده کنید.
سخن پایانی
بیشتر ارزهای دیجیتال، از ارزهای معتبری مانند بیت کوین گرفته تا میم کوین هایی مانند Dogecoin، از یک شناسه تراکنش متشکل از 64 کاراکتر منحصربه فرد برای شناسایی هر تراکنش استفاده می کنند. به عنوان بخشی از بلاک چین، این تراکنش ها هرگز نمی توانند پاک شوند و شناسه تراکنش های آن ها نیز تا زمانی که بلاک چین زنده است، در سوابق باقی می ماند.
بسیاری از بلاک چین ها کاوشگرهای بلاک خود را دارند که در آن همه شناسه های تراکنش به صورت عمومی مشاهده می شوند. نکته اصلی این است که شناسه های تراکنش برای عملکرد اکوسیستم بلاک چین ضروری هستند و از برخی از ارزشمندترین مزایای فناوری بلاک چین، از شفافیت گرفته تا مقاومت در برابر سانسور پشتیبانی می کنند.
