اگر در بازار سرمایه فعالیت می کنید باید بدانید که به چه افرادی حقیقی و یا حقوقی می گویند. سرمایه گذاران حقیقی، افرادی هستند که با دریافت کد بورسی از کارگزاری ها اقدام به خرید و فروش سهام در بورس می کنند. اما سرمایه گذاران حقوقی، شرکت های ثبت شده ای هستند که در بازار سهام اقدام به خرید و فروش سهم می نمایند. شرکت های سرمایه گذاری، سبدگردانی، صندوق های سرمایه گذاری، کارگزاری ها و… از جمله نهادهای فعال در بازار سرمایه به حساب می آیند.
روند خرید حقیقی و حقوقی
قطعأ تاکنون برای خرید و یا فروش یک سهم دچار سردرگمی شده اید و برایتان این سؤال پیش آمده است که باید براساس رفتار حقوقی ها پیش بروید و یا حقیقی ها؟ بنابراین با ما همراه باشید تا کلید اصلی تصمیم گیری را در اختیارتان قرار دهیم.
درک تأثیر و علت حضور و رفتار حقوقی ها در انجام معاملات روزانه همواره یکی از دغدغه های معامله گران و تحلیلگران بازار است. در واقع حقوقی ها، به همه سهام های موجود در بازار حتی اگر از رشد آن ها مطمین باشند، نظر ندارند و فقط چند سهم که از تمامی حقایق بنیادین و تکنیکال آن آگاهی دارند و معمولأ در ساختار این شرکت ها حضور دارند و به تبع در تصمیمات آن ها تأثیرگذار هستند را در لیست خود قرار می دهند. حقوقی ها معمولأ با هدف های متفاوتی مانند کسب سود از طریق ایجاد نوسان به نفع سهامداران اصلی، ایجاد معدل درآمدی در صورت حساب سود و زیان در هنگام مجامع، پوشش کسری بودجه با نوسان گیری از بازار سهام و … روند قیمت سهم مورد نظر خود را مورد بررسی قرار می دهند. از جمله فعالیت دیگر حقوقی ها این است که درصد مالکیت صاحبان پشت پرده شرکت ها را کنترل و حفظ نمایند.
به طور خلاصه و با توجه به توضیحات بالا می توان دریافت که پیروی از رفتار حقوقی ها در بازار سهام می تواند زیان آور باشد. به این دو نکته توجه کنید:
- وجود حقوقی بیش تر در بخش فروش نسبت به خرید، نشان دهنده ایجاد پتانسیل جهت رشد سهم پس از یک نزول کوتاه است.
- وجود حقوقی بیش تر در بخش خرید نسبت به فروش، نشان دهنده ایجاد پتانسیل جهت افت سهم پس از یک رشد موقت است.
دو نکته بالا به ما نشان می دهد که، فروش یک سهم توسط حقوقی ها ممکن است به سرمایه گذاران حقیقی این سیگنال را بدهد که ریسک سیستماتیک در کشور افزایش پیدا کرده و به این ترتیب آن ها شرایط اقتصادی را برای سرمایه گذاری منفی ارزیابی می کنند و در نهایت منجر به ریزش و یا کند شدن روند صعودی یک سهم می شود. به این ترتیب، فروش سهم توسط سایر سرمایه گذاران افزایش خواهد یافت و عرضه سهم زیاد می شود. اما حقیقت پشت پرده این است که در اکثر مواقع حقوقی ها به صورت کد به کد سهم عرضه شده خود را به حقیقی هایی که اعضای همان سازمان حقوقی هستند، واگذار می نمایند و سپس منتظر حرکت اثرگذارشان در بازار می شوند. هنگامی که سهم به سطوح پایین تر پرید و یا ایستا شد، شروع به جمع آوری سهم می کنند.
در واقع آن ها دو هدف را دنبال می کنند:
- افزایش درصد مالکیت خود به روی سهمی که آن را ارزان تر کرده اند.
- سپس، زمانی که سهم مورد نظر رشد قیمتی را تجربه کند و با اولین مقاومت قیمتی خود روبرو شود، حقیقی های وابسته به خودشان، اقدام به فروش سهام مورد نظر می کنند و به واسطه نوسان گیری که انجام می دهند، به سود می رسند. این در حالی است که از مالکیت حقوقی آن ها درصدی نیز کم نشده است.
پس بهتر است تا در معاملات به اطلاعات خرید و فروش حقیقی ها و حقوقی ها به طور همزمان توجه کنیم.
اطلاعات مربوط به خرید و فروش حقیقی ها و حقوق ها چگونه در روند تصمیم گیری به ما کمک می کند؟
برای به دست آوردن اطلاعات دوره ای خرید و فروش یک سهم باید به سایت tsetmc.ir مراجعه کنید. سپس در سربرگ بورس و یا فرابورس اوراق بهادار، گزینه قیمت را انتخاب نمایید و بر روی سهام شرکتی که قصد خرید و یا فروش آن را دارید، کلیک کنید. در صفحه باز شده، سربرگ حقیقی و حقوقی را انتخاب کنید. در این بخش معاملات خرید و فروش سرمایه گذاران حقیقی و حقوقی نمایش داده می شود.
همان طور که در عکس مشاهده می کنید، در تاریخ ۱ مرداد ماه سال ۱۳۹۹، ۴ هزار و ۹۰۷ سرمایه گذار حقیقی اقدام به خرید سهام چکاپا با قیمت میانگین ۱۲۴۱ تومان کرده اند. این در حالی است که در این تاریخ، ۵ سرمایه گذار حقوقی با قیمت میانگین ۱۲۳۵ تومان سهام چکاپا را خریداری کردند. در طرف فروش، ۲ هزار و ۶۶۵ سرمایه گذار حقیقی با متوسط قیمت ۱۲۴۲ تومان، سهام چکاپا را فروخته اند. این در حالی است که ۹ حقوقی با قیمت میانگین ۱۲۳۵ تومان، سهام مورد بررسی را به فروش رساندند. برای تحلیل اطلاعات بالا، باید بررسی کنیم که به ازای هر نفر حقیقی، چند سهم خریداری و فروخته شده است؟ خرید ۶۸ میلیون سهم توسط ۴ هزار و ۹۰۷ نفر سرمایه گذار حقیقی، به این معناست که ۱۳ هزار و ۸۵۷ سهم توسط هر فرد خریداری شده است. این در حالی است که سرمایه گذاران حقیقی، ۱۹ هزار و ۸۸۷ سهم از چکاپا را در این تاریخ، به فروش رسانده اند.
از این اعداد چه نتیجه ای می توانیم بگیریم؟
با توجه به این که در تاریخ ۱ مرداد ماه سال ۱۳۹۹، به طور تقریبی ۱۴ هزار سهم چکاپا توسط سرمایه گذاران حقیقی خریداری شده است ولی به طور تقریبی ۲۰ هزار سهم از آن به فروش رسیده است، بنابراین می توان بیان کرد که حقیقی فروشنده قوی تر است و معاملات حقیقی در فروش قوی تر خواهد بود. یا به عبارت دیگر، معاملات روزهای آینده به سمت فروش است و ارزش سهم مورد نظر افت می کند. پس این نکته خیلی مهم است که در نظر بگیریم هر فرد حقیقی و حقوقی، چند سهم خریداری کرده و چند سهم را به فروش رسانده است و در قبال خرید و فروش، کدام قوی تر عمل کرده است. اگر خریدار قوی تر عمل کرده بود می توانیم بگوییم که این سهم در آینده رشد می کند. ولی اگر فروش سرمایه گذار حقیقی قوی تر عمل کرده بود، می توانیم بگوییم این سهم در آینده افت پیدا می کند. همچنین، برای بررسی سرعت رشد و یا افت هر سهم، به عرضه و تقاضای سرمایه گذاران حقوقی در بازار باید توجه کرد. طبیعتأ وقتی عرضه از طرف حقوقی ها افزایش می یابد، روند روبه رشد سهم را کند می کند و بالعکس آن نیز صادق است.
