پگ (peg) یا وابستگی قیمت چیست؟ آشنایی با هارد پگ و سافت پگ

پگ (peg) یا وابستگی قیمت یکی از مفاهیم اساسی در دنیای ارز دیجیتال است که به فرآیند ثابت نگه‌داشتن ارزش یک ارز دیجیتال نسبت به یک ارز فیات (مثل دلار یا یورو) یا ارز دیجیتال دیگر اشاره دارد. در واقع، peg یا وابستگی قیمت می‌تواند به‌عنوان ابزاری برای کاهش نوسانات قیمت و ایجاد ثبات در بازار ارزهای دیجیتال استفاده شود. این سیستم به ویژه در ارزهای دیجیتال ثابت یا استیبل کوین‌ها (Stablecoins) کاربرد فراوانی دارد که هدف اصلی آنها حفظ ارزش ثابت در برابر یک ارز مرجع است. به عبارت ساده‌تر، زمانی که یک ارز دیجیتال پگ دارد، ارزش آن به‌طور مستمر به یک ارز دیگر متصل است تا از نوسانات شدید جلوگیری کند.

در دنیای ارز دیجیتال، پگ یا وابستگی قیمت می‌تواند به دو شکل اصلی وجود داشته باشد: هارد پگ و سافت پگ. تفاوت‌های این دو نوع وابستگی قیمت تأثیر زیادی بر ثبات قیمت و قابلیت اطمینان ارز دیجیتال دارند. در این مقاله، به طور کامل به بررسی مفهوم پگ یا وابستگی قیمت در ارز دیجیتال، انواع آن (هارد پگ و سافت پگ) و نحوه استفاده از این سیستم‌ها در استیبل کوین‌ها پرداخته خواهد شد.

پگ (peg) یا وابستگی قیمت چیست؟

پگ (peg) یا وابستگی قیمت در ارز دیجیتال به معنای پیوند یا تثبیت ارزش یک ارز دیجیتال به یک ارز دیگر، مانند دلار یا یورو، یا حتی ارز دیجیتال دیگری است. در این سیستم، ارز دیجیتال به‌طور مداوم تلاش می‌کند که ارزش خود را به‌طور ثابت به یک ارز مرجع متصل کند تا از نوسانات شدید قیمت جلوگیری کند. به عبارت دیگر، هدف از استفاده از پگ یا وابستگی قیمت در دنیای ارز دیجیتال، حفظ ثبات قیمت و جلوگیری از نوسانات زیاد است.

برای مثال، بسیاری از استیبل کوین‌ها، مانند Tether (USDT) و USD Coin (USDC)، از این سیستم استفاده می‌کنند. این ارزها تلاش می‌کنند تا ارزش خود را همیشه نزدیک به ۱ دلار نگه دارند، به‌طوری‌که کاربران و سرمایه‌گذاران بتوانند از آن‌ها به‌عنوان یک ابزار ایمن و با ثبات برای ذخیره ارزش استفاده کنند.

انواع پگ (peg) یا وابستگی قیمت

در دنیای ارز دیجیتال، پگ یا وابستگی قیمت می‌تواند در دو شکل اصلی وجود داشته باشد: هارد پگ و سافت پگ. این دو نوع پگ به‌طور چشمگیری با هم تفاوت دارند و تأثیرات مختلفی بر نحوه عملکرد ارزهای دیجیتال دارند. در ادامه به توضیح این دو نوع پگ پرداخته می‌شود.

هارد پگ (Hard Peg) در ارز دیجیتال

هارد پگ به سیستمی اطلاق می‌شود که در آن ارز دیجیتال به‌طور دقیق و ثابت به یک ارز مرجع متصل است. به عبارت دیگر، در هارد پگ، ارزش ارز دیجیتال به‌طور مستقیم و بدون تغییر نسبت به یک ارز دیگر ثابت می‌ماند. در بیشتر موارد، این نوع پگ برای استیبل کوین‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای مثال، ارز دیجیتال Tether (USDT) که معمولاً به ارزش دلار آمریکا پگ شده است، تلاش می‌کند که هر واحد از آن معادل یک دلار باشد.

در سیستم‌های هارد پگ، برای حفظ این ثبات قیمت، معمولاً از ذخایر ارزی (مانند دلار آمریکا یا سایر ارزهای فیات) استفاده می‌شود. این ذخایر به‌عنوان پشتوانه برای ارز دیجیتال عمل می‌کنند تا ارزش آن همیشه ثابت بماند. این نوع پگ، همزمان با ایجاد ثبات قیمت، قابلیت پیش‌بینی بیشتری را برای کاربران فراهم می‌کند، چرا که نوسانات شدید قیمت به حداقل می‌رسد.

سافت پگ (Soft Peg) در ارز دیجیتال

سافت پگ برخلاف هارد پگ، سیستمی انعطاف‌پذیرتر است که در آن ارزش ارز دیجیتال نمی‌تواند به‌طور دقیق به یک ارز مرجع متصل باشد. در این سیستم، قیمت ارز دیجیتال ممکن است در بازه‌های زمانی مختلف نوساناتی داشته باشد، اما تلاش می‌شود که ارزش آن در یک محدوده خاص نگه‌داشته شود. سافت پگ بیشتر در ارزهای دیجیتال جدیدتر یا در سیستم‌های مبتنی بر الگوریتم‌ها که به‌طور خودکار سعی در حفظ قیمت دارند، استفاده می‌شود.

در این نوع پگ، هیچ‌گونه تضمینی برای ثابت بودن قیمت وجود ندارد، بلکه بیشتر هدف ایجاد نوسانات محدود و در عین حال ارائه ثبات نسبی به بازار است. ارزهایی که از سافت پگ استفاده می‌کنند معمولاً از الگوریتم‌ها یا مکانیسم‌های مختلف برای کنترل قیمت بهره می‌برند و ممکن است در برخی شرایط خاص از ارزش خود فاصله بگیرند.

هارد پگ (Hard Peg) در ارز دیجیتال چیست؟

هارد پگ در ارز دیجیتال به معنای اتصال دقیق و ثابت ارز دیجیتال به یک ارز مرجع، مانند دلار یا یورو است. این سیستم به‌طور عمده در استیبل کوین‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد که هدف اصلی آن‌ها حفظ ارزش ثابت در برابر یک ارز فیات است. در سیستم‌های هارد پگ، به‌طور معمول یک ذخیره معادل از ارز فیات یا دارایی‌های دیگر نگهداری می‌شود تا ارزش ارز دیجیتال را در مقابل نوسانات شدید بازار کنترل کند.

یکی از معروف‌ترین نمونه‌های هارد پگ (Hard Peg) در ارز دیجیتال Tether (USDT) است. این استیبل کوین به دلار آمریکا پگ شده است، به‌طوری‌که تلاش می‌کند ارزش هر واحد از آن همیشه برابر با یک دلار باشد. به‌منظور حفظ این ثبات قیمت، Tether از ذخایر واقعی دلار برای حمایت از هر واحد USDT استفاده می‌کند.

مزایای هارد پگ در ارز دیجیتال عبارتند از:

• ثبات قیمت: ارز دیجیتال با استفاده از هارد پگ، نوسانات قیمتی زیادی ندارد و ارزش آن به‌طور ثابت به یک ارز مرجع متصل می‌شود.
• اعتماد کاربران: به دلیل وجود ذخایر ارزی واقعی پشتوانه، کاربران به این ارزها بیشتر اعتماد می‌کنند و از آن‌ها به‌عنوان ابزاری ایمن برای ذخیره سرمایه استفاده می‌کنند.
• پیش‌بینی‌پذیری: این نوع سیستم باعث می‌شود که قیمت ارز دیجیتال قابل پیش‌بینی و ثابت باشد که به نفع سرمایه‌گذاران است.

با این حال، هارد پگ معایبی نیز دارد:

• نیاز به ذخایر ارزی: برای حفظ پگ، باید ذخایر معادل ارز فیات یا دارایی‌های دیگر به‌اندازه کافی نگهداری شود که این کار هزینه‌بر است.
• عدم انعطاف‌پذیری: در شرایط بحرانی، سیستم‌های هارد پگ ممکن است نتوانند به‌سرعت خود را با تغییرات اقتصادی یا نوسانات بازار تطبیق دهند.

سافت پگ (Soft Peg) در ارز دیجیتال چیست؟

سافت (Soft Peg) پگ در ارز دیجیتال به سیستم‌هایی اطلاق می‌شود که در آن‌ها ارز دیجیتال به‌طور دقیق و ثابت به یک ارز مرجع متصل نمی‌شود. در سافت پگ، نوسانات قیمتی ممکن است وجود داشته باشد، اما این نوسانات در یک محدوده مشخص قرار دارند و هدف اصلی حفظ قیمت در آن محدوده است. در این سیستم، از مکانیزم‌های الگوریتمی یا مکانیسم‌های دیگر برای مدیریت قیمت و جلوگیری از نوسانات شدید استفاده می‌شود.

در سیستم‌های سافت پگ، قیمت ارز دیجیتال ممکن است به‌طور موقت از ارزش مرجع خود فاصله بگیرد، اما تلاش می‌شود که در طول زمان به آن بازگردد. این نوع سیستم در برخی استیبل کوین‌ها که مبتنی بر الگوریتم‌ها یا ارزهای دیجیتال جدیدتر هستند، بیشتر مشاهده می‌شود.

مزایای سافت پگ عبارتند از:

• انعطاف‌پذیری: این سیستم می‌تواند به‌راحتی در برابر تغییرات بازار و شرایط اقتصادی تغییر کند و نسبت به هارد پگ انعطاف بیشتری دارد.
• هزینه کمتر: از آنجا که نیازی به ذخایر ارزی بزرگ مانند هارد پگ نیست، هزینه‌های نگهداری و پشتیبانی کمتر است.
• پیشرفت الگوریتم‌ها: سیستم‌های سافت پگ می‌توانند با استفاده از الگوریتم‌های پیچیده و هوش مصنوعی به‌طور خودکار قیمت‌ها را مدیریت کنند.

معایب سافت پگ شامل:

• نوسانات بیشتر: برخلاف هارد پگ، ارزهای دیجیتال با سافت پگ می‌توانند در برخی مواقع دچار نوسانات قیمتی بیشتری شوند.
• اعتماد کمتر کاربران: به دلیل نبود ذخایر ارزی ثابت، ممکن است کاربران به این ارزها اعتماد کمتری داشته باشند و از آن‌ها کمتر استفاده کنند.

تفاوت‌های اصلی بین هارد پگ و سافت پگ در ارز دیجیتال

درک تفاوت‌های اساسی بین هارد پگ و سافت پگ در دنیای ارز دیجیتال به کاربران کمک می‌کند تا انتخاب بهتری در مورد استفاده از استیبل کوین‌ها و سایر ارزهای دیجیتال داشته باشند. این تفاوت‌ها عمدتاً به میزان ثبات، انعطاف‌پذیری، و نحوه عملکرد در شرایط مختلف بازار بستگی دارد.

• ثبات قیمت:
  • هارد پگ: در سیستم هارد پگ، ارز دیجیتال به‌طور دقیق به یک ارز مرجع (مثلاً دلار) متصل است و ارزش آن ثابت می‌ماند. این به معنای کمترین نوسانات قیمت و بیشتر پیش‌بینی‌پذیر بودن است.
  • سافت پگ: در سافت پگ، ارز دیجیتال ممکن است نوسانات بیشتری داشته باشد و قیمت آن در بازه‌ای مشخص تغییر کند. این نوسانات ممکن است در کوتاه‌مدت رخ دهند، ولی سعی بر این است که قیمت به مرور زمان به نقطه هدف نزدیک شود.
• انعطاف‌پذیری:
  • هارد پگ: انعطاف‌پذیری در این سیستم کمتر است. این سیستم به ذخایر ارزی یا دارایی‌های دیگر متکی است، بنابراین در شرایط خاص، مانند بحران‌های اقتصادی یا تغییرات ناگهانی در بازار، ممکن است دچار مشکلاتی شود.
  • سافت پگ: در سافت پگ، انعطاف‌پذیری بیشتری وجود دارد. این سیستم قادر است به‌طور سریع‌تری خود را با شرایط جدید بازار تطبیق دهد و این امر باعث می‌شود که در شرایط بحرانی بهتر عمل کند.
• اعتماد کاربران:
  • هارد پگ: به دلیل ثابت بودن ارزش و پشتوانه‌های مالی قوی (مثل دلار)، کاربران معمولاً به ارزهای با هارد پگ اعتماد بیشتری دارند. این باعث می‌شود که این ارزها به‌عنوان ابزارهای ذخیره ارزش محبوب باشند.
  • سافت پگ: به‌دلیل نوسانات قیمتی بیشتر و نبود پشتوانه ثابت، اعتماد کاربران به ارزهای سافت پگ معمولاً کمتر است. کاربران بیشتر به این نوع ارزها به‌عنوان ابزاری برای نوسان‌گیری یا سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت نگاه می‌کنند.
• هزینه‌ها و منابع پشتیبانی:
  • هارد پگ: هزینه‌های بالاتری برای پشتیبانی از سیستم هارد پگ وجود دارد، زیرا نیاز به ذخایر ارزی و دارایی‌های مختلف برای حمایت از قیمت ارز دیجیتال است. این ذخایر باید به‌طور مستمر نگهداری و مدیریت شوند.
  • سافت پگ: در سافت پگ، به‌دلیل عدم نیاز به ذخایر ارزی ثابت، هزینه‌های نگهداری و پشتیبانی کمتر است. این سیستم‌ها معمولاً از الگوریتم‌ها برای تنظیم قیمت استفاده می‌کنند که هزینه‌ها را کاهش می‌دهد.

کاربرد پگ در استیبل‌کوین‌ها

استیبل‌کوین‌ها یکی از مهم‌ترین کاربردهای پگ یا وابستگی قیمت در دنیای ارز دیجیتال هستند. این ارزهای دیجیتال تلاش می‌کنند که ارزش خود را به‌طور ثابت به یک ارز مرجع مانند دلار آمریکا متصل کنند. استیبل کوین‌ها می‌توانند از سیستم‌های هارد پگ یا سافت پگ برای حفظ ثبات قیمت خود استفاده کنند.

• استیبل کوین‌های با هارد پگ: مانند Tether (USDT) که به دلار آمریکا متصل است. این ارزها معمولاً از ذخایر ارزی برای حفظ ارزش خود استفاده می‌کنند.
• استیبل کوین‌های با سافت پگ: مانند Dai (DAI) که از الگوریتم‌های مختلف برای حفظ ارزش ثابت در برابر دلار استفاده می‌کند، ولی به‌طور دقیق به دلار وابسته نیست.

استیبل کوین‌ها با استفاده از پگ، به سرمایه‌گذاران و کاربران ارز دیجیتال این امکان را می‌دهند که از نوسانات شدید قیمت ارزهای دیجیتال دیگر (مانند بیت‌کوین و اتریوم) جلوگیری کنند و ارزش سرمایه خود را حفظ کنند. این ارزها به‌ویژه در مبادلات مالی، معاملات بین‌المللی، و کاربردهای مالی دیگر نقش مهمی دارند.

چرا ارزهای دیجیتال پگ (peg) یا وابستگی قیمت را انتخاب می‌کنند؟

استفاده از پگ یا وابستگی قیمت در ارزهای دیجیتال به دلایل متعددی انجام می‌شود. این انتخاب به‌ویژه برای استیبل کوین‌ها که به دنبال حفظ ثبات و کاهش نوسانات قیمت هستند، بسیار اهمیت دارد. در اینجا به برخی از دلایل انتخاب سیستم پگ در ارزهای دیجیتال پرداخته می‌شود:

• حفظ ثبات قیمت: مهم‌ترین دلیل استفاده از پگ در ارزهای دیجیتال، حفظ ثبات قیمت است. نوسانات شدید در بازار ارزهای دیجیتال می‌تواند برای سرمایه‌گذاران و کاربران مشکل‌ساز باشد. به‌ویژه زمانی که ارزهای دیجیتال در حال رشد یا کاهش شدید قیمت هستند، استفاده از استیبل کوین‌ها که به یک ارز فیات متصل هستند، می‌تواند راه‌حلی برای جلوگیری از این نوسانات باشد. ارزهایی مانند Tether (USDT) و USD Coin (USDC) به همین دلیل محبوبیت زیادی دارند.
• استفاده به‌عنوان ابزار پرداخت: در بسیاری از مواقع، ارزهای دیجیتال به‌عنوان وسیله‌ای برای انتقال سریع و ارزان پول بین کشورها استفاده می‌شوند. پگ یا وابستگی قیمت باعث می‌شود که این ارزها به‌عنوان ابزار پرداخت با ثبات‌تر و قابل‌اعتمادتر از سایر ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین یا اتریوم شناخته شوند که در برابر نوسانات قیمتی شدید آسیب‌پذیر هستند.
• جلب اعتماد کاربران و سرمایه‌گذاران: بسیاری از کاربران و سرمایه‌گذاران تمایل دارند که از ارزهای دیجیتال با پگ استفاده کنند، زیرا این ارزها از ویژگی‌های ثبات و پیش‌بینی‌پذیری برخوردارند. از آنجا که نوسانات قیمت در استیبل کوین‌ها محدود است، این ارزها برای استفاده در معاملات، ذخیره سرمایه و انتقال دارایی‌های دیجیتال مناسب‌تر هستند.
• پشتیبانی از پروژه‌های بلاکچینی و دیفای (DeFi): سیستم‌های پگ به‌ویژه در پروژه‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi) کاربرد دارند. بسیاری از این پروژه‌ها از استیبل کوین‌ها استفاده می‌کنند تا معاملات و پاداش‌ها را با ارزهایی که نوسانات کمی دارند، انجام دهند. این کار باعث افزایش پذیرش دیفای در بازارهای جهانی می‌شود.

پگ و تأثیر آن بر بازار ارز دیجیتال

پگ (peg) یا وابستگی قیمت تأثیر زیادی بر عملکرد بازار ارز دیجیتال دارد. این سیستم به‌ویژه در کنترل نوسانات شدید قیمتی نقش مهمی ایفا می‌کند و از این رو می‌تواند به ایجاد یک بازار پایدارتر کمک کند. در ادامه، برخی از تأثیرات مهم پگ بر بازار ارز دیجیتال بررسی می‌شود:

• کاهش نوسانات قیمت: با استفاده از سیستم‌های پگ، ارزهای دیجیتال از نوسانات شدید قیمت جلوگیری می‌کنند. این ویژگی می‌تواند به بازارهای کریپتو کمک کند که ثبات بیشتری داشته باشند و باعث جذب سرمایه‌گذاران و کاربران بیشتری شود.
• افزایش اعتماد عمومی: استفاده از پگ در ارزهای دیجیتال باعث می‌شود که این ارزها در نظر عموم قابل‌اعتمادتر به نظر برسند. با توجه به اینکه بسیاری از کاربران نگران نوسانات شدید قیمت در ارزهای دیجیتال هستند، وجود استیبل کوین‌ها می‌تواند اعتماد بیشتری به این بازارها بیاورد.
• کمک به رشد بازار دیفای: در پروژه‌های دیفای، که بیشتر بر اساس نقدینگی و تبادل دارایی‌ها فعالیت دارند، ارزهای دیجیتال با پگ نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند. استفاده از استیبل کوین‌ها در این بازارها باعث می‌شود که فرآیندهای مالی مانند قرض دادن، وام‌گیری، و تبادل دارایی‌ها با کمترین ریسک نوسانات صورت پذیرد.
• افزایش پذیرش جهانی: از آنجا که ارزهای دیجیتال با پگ به‌طور قابل‌اعتمادتر از سایر ارزها هستند، پذیرش کریپتو (Global cryptocurrency adoption) در بازارهای جهانی افزایش یافته است. این ارزها می‌توانند به‌عنوان ابزارهای پرداخت در تجارت‌های بین‌المللی مورد استفاده قرار گیرند و هزینه‌های انتقال پول را کاهش دهند.

با توجه به ارتباط عمیق میان مفهوم پگ با کریپتو، این مفهوم در آموزش ارز دیجیتال اهمیت دارد و اول باید بدانید که استیبل‌کوین و تتر چیست. برای خرید تتر لازم است قیمت تتر را به‌صورت روزانه بررسی و از بهترین صرافی ارز دیجیتال ایرانی یا بهترین صرافی ارز دیجیتال خارجی استفاده کنید.

نتیجه‌گیری

در نهایت، پگ (peg) یا وابستگی قیمت در ارز دیجیتال ابزار مهمی برای کاهش نوسانات و ایجاد ثبات در بازارهای دیجیتال است. با استفاده از سیستم‌های هارد پگ یا سافت پگ، ارزهای دیجیتال قادرند که ارزش خود را به‌طور ثابت به یک ارز مرجع متصل کنند و از نوسانات شدید قیمت جلوگیری نمایند. این ویژگی به‌ویژه در استیبل کوین‌ها قابل‌مشاهده است که به کاربران این امکان را می‌دهند که از دارایی‌های دیجیتال با ثبات و قابل‌اعتماد استفاده کنند.

پگ در ارز دیجیتال به عنوان یکی از ابزارهای حیاتی برای جذب سرمایه‌گذاران و ارتقای بازارهای مالی غیرمتمرکز شناخته می‌شود. انتخاب میان هارد پگ یا سافت پگ به شرایط بازار و اهداف پروژه بستگی دارد، اما در هر دو صورت، استفاده از این سیستم‌ها می‌تواند به حفظ اعتماد و ثبات در دنیای ارزهای دیجیتال کمک کند.