داستان برند گوگل (Google)؛ نکته هایی نگفته از غول جستجوگر جهان

داستان برند گوگل (Google)

داستان برند گوگل یکی از ماجراهای جالب در دنیای کسب و کار است. ماجرایی که ما را به یک سفر مجازی درون تاریخچه «Google» می‌برد و پشت صحنه موفقیت‌ها یا شکست‌های این برند را نشان می‌دهد. اگر می‌خواهید با روایتی متفاوت از داستان برند گوگل آشنا شوید، تا پایان این ماجرا با ما همراه باشید.

وقتی یک پروژه دانشگاهی، زیادی خوب می‌ شود!

گوگل در ابتدا یک فکر بود. یک پروژه دانشگاهی که قرار بود برای دو دانشجویی که روی آن کار می‌کردند، نمره خوبی را به ارمغان بیاورد، اما هر چقدر این پروژه پیشرفت کرد، مشخص شد می‌تواند بهتر از این‌ها باشد و به دنیای وب، خدمت بزرگی کند؛ به همین دلیل آن‌ها پروژه خود را در سال 1997 با دامنه «google.com» به راه انداختند و آن را به یک شرکت واقعی تبدیل کردند.

ماجرا از این قرار بود که دو دانشجوی دکتری در دانشگاه «استنفورد» کالیفرنیا به نام‌های «لری پیج» (Larry Page) و «سرگی برین» (Sergey Brin) بعد از آنکه در یک گردهمایی با هم آشنا شدند، تصمیم گرفتند پروژه دانشگاهی خود را به‌صورت مشترک انجام دهند.

چرا گوگل متفاوت بود؟

این پروژه یک موتور جست‌وجو بود. برخلاف نمونه‌های موجود که سایت‌ها را براساس «تعداد مرتبه‌های به‌کارگیری کلمه کلیدی» طبقه‌بندی می‌کردند، به سایت‌ها براساس «تعداد لینک‌هایی که در آن‌ها وجود داشتند و ارزشمندی آن لینک‌ها» رتبه می‌داد.

به این ترتیب، بسیاری از سایت‌ها که لینک‌های ارزشمندی نداشتند یا تعداد لینک‌ها در آن‌ها بسیار کم بود، به صفحه‌های پایین‌تر گوگل تبعید می‌شدند؛ البته آن‌ها خیلی زود متوجه شدند تنها «تعداد لینک» نمی‌تواند فاکتور خوبی برای ارزشمندی یک وب‌ سایت باشد.

نفر سوم و غیر رسمی پشت ماجرای گوگل!

در میان بنیان‌گذاران گوگل، نام فرد سومی هم دیده می‌شود؛ «اسکات حسن» (Scott Hassan) که تمام کدهای اولیه گوگل را نوشت، اما پیش از اینکه شرکت «google» تأسیس شود، با امید به فعالیت در صنعت «رباتیک» از پروژه بیرون رفت و البته او بعدها مقدار قابل‌توجهی از سهام «google» را خریداری کرد.

اسکات، تنها فرد پشت پرده گوگل نبود. لری و سرگی از چند نفر دیگر از جمله «آلن استرمبرگ» (Alan Steremberg) هم به‌عنوان افراد مؤثر در توسعه برند گوگل نام بردند.

گوگل از اول گوگل نبود!

آشنایی با ماجرای نام‌گذاری برند گوگل خالی از لطف نیست. نام این برند در ابتدا هیچ ارتباطی با «Google» نداشت. لری و سرگی نام موتور جست‌وجوی خود را «BackRub» گذاشتند؛ چون از بک لینک‌ها برای رتبه‌بندی سایت‌ها استفاده می‌کردند.

بعد تصمیم گرفتند کمی هوشمندانه‌تر و آینده‌نگرتر فکر کنند و نامی را برای آن در نظر بگیرند که بتواند حجم انبوه داده‌ها را به نمایش بگذارد. انتخاب آن‌ها «Google» بوده که نشان‌دهنده «10100» ترکیبی از کدهای عددی و نمادی برای انبوه داده‌ها بود

ورود بانوی تاجر به ماجرای گوگل

بعد از آنکه شرکت گوگل ثبت شد، باید دفتری برای خودش پیدا می‌کرد، اما پولی که در جیب بنیان‌گذاران وجود داشت، آن‌قدر زیاد نبود تا آن‌ها دفتری شیک را تأسیس کنند. در این زمان دوست مشترکشان «سوزان وژکیکی» (Susan Wojcicki) گاراژ پدر و مادرش را در اختیار آن‌ها گذاشت. البته نقش سوزان تنها به همین جا محدود نمی‌شد:

• او اولین «مدیر بازاریابی» گوگل شد.
• برنامه‌های بازاریابی ویروسی این برند را راه‌اندازی کرد.
• از یک طراح به نام «روث کدار» (Ruth Kedar) برای طراحی لوگوی گوگل کمک گرفت.
• اولین Google Doodles یعنی مجموعه‌ای از «NFT» ها که تغییری ویژه و موقت را به بهانه مناسبت‌ها و موقعیت‌های مختلف روی شیوه نمایش برند ایجاد می‌کنند، رهبری کرد. «مرد چوبی» اولین «Doodles» گوگل بود.

طرح مرد چوبی، اولین گوگل دودلز

• سوزان با همکاری (Huican Zhu) بخش «جست‌وجوی تصویر» را توسعه داد.
• او اولین «مدیر محصول» یکی از محصولات اصلی گوگل به نام «Google AdSense» شد.
• وژکیکی، معاون ارشد تبلیغات و بازرگانی «google» شد.
• سوزان ناظر محصولات تحلیلی مانند «Google Analytics»، «DoubleClick»، «AdSense» و «AdWords» بود.
• او خرید استارت آپ «یوتیوب» و ترکیب آن با سرویس «Google Video» را پیشنهاد کرد که به یکی از دستاوردهای بزرگ گوگل تبدیل شد. بعد از مدتی، سوزان به‌عنوان مدیرعامل یوتیوب به فعالیت خود ادامه داد.

مؤسسان گوگل در جست‌ و جوی سرمایه ‌گذار!

اولین سرمایه گوگل که به «Andy Bechtolsheim» تعلق داشت، فقط 100 هزار دلار بود. لری و سرگی به‌دنبال فردی بودند تا بتواند به‌شکلی واقعی‌تر روی گوگل سرمایه‌گذاری کند. اولین گزینه آن‌ها «دیوید چریتون» (David Cheriton) بود؛ چون مدتی قبل، شرکتی را که خودش یکی از بنیان‌گذار آن بود، به قیمت خوبی فروخته بود.

 دیوید یک جلسه را با سرمایه‌گذاری به نام «اندی بکتولشایم» (Andy Bechtolsheim) ترتیب داد. او تنها یک ساعت به این دو دانشجو فرصت داد تا ایده خودشان را بیان کنند و نمونه اولیه این موتور جست‌وجو را نشان دهند. اندی بعد از دیدن نمونه اولیه از آن خوشش آمد و همان جا چک سرمایه‌گذاری خود را کشید. مدتی بعد دیوید نیز 250 هزار دلار روی این برند سرمایه‌گذاری کرد.

دو سرمایه‌گذار مهم بعدی در گوگل «جف بزوس» و «رام شریرام» بودند که در قالب «سرمایه‌گذاران فرشته» گوگل را تأمین مالی کردند. این سرمایه‌ها در کنار هم به همراه سرمایه‌های کوچکی که از طریق دوستان و خانواده سرگی و لری به آن‌ها داده شده بود، زمینه‌ای شدند تا آن‌ها اولین دفتر رسمی خود را راه‌اندازی کنند و از گاراژ خانواده سوزان بیرون بیایند.

گوگل با تبلیغات، گوگل بی ‌تبلیغات

لری و سرگی در ابتدای راه «google» با هم قرار گذاشته بودند که موتور جست‌وجوی خودشان را با تبلیغات درگیر نکنند و به فکر کیفیت کارشان باشند، اما کمی بعد نظرشان عوض شد و با ارائه تبلیغات متنی موافقت کردند. از آن به بعد، بساط داغ تبلیغات در این موتور جست‌وجو به راه افتاد.

ماجرای آلفابت چیست؟

برند گوگل در طول سال‌ها، شرکت‌های گوناگونی را با اهداف متفاوت خریداری کرد و در سال 2015 به این نتیجه رسید که باید یک سازمان‌دهی مجدد در شرکت‌های تابعه به وجود بیاورد؛ به همین دلیل، یک شرکت مادر چندملیتی به نام «Alphabet Inc» را راه‌اندازی کرد که گوگل، بزرگ‌ترین شرکت تابعه آن بود. بعد از این ماجرا سرگی به‌عنوان مدیرعامل آلفابت، فعالیت خود را آغاز کرد.

نکته‌ هایی جالب درباره برند گوگل

• اولین بار در سال 2002 و در سریالی به نام «Buffy the Vampire Slayer» نام گوگل در تلویزیون گفته شد.
• گوگل از مرز یک موتور جست‌وجو گذشته و اکنون اصطلاحاتی مانند «فلان چیز را گوگل کن!» به یکی از چیزهای معمولی در زندگی مردم تبدیل شده است. به زبان ساده، گوگل در لغت‌نامه‌ها و فعل‌ها هم نفوذ کرده است.
• سادگی صفحه سرچ «google» در ابتدا به این دلیل بود که بنیان‌گذاران گوگل نمی‌توانستند با استفاده از زبان «HTML» صفحه پیچیده‌ای را برنامه‌نویسی کنند؛ به همین دلیل، با هر زحمتی که بود گوگل را با یک «باکس»، چند «لینک» و «دو دکمه اصلی» بالا آوردند؛ البته بعدها با وجود اینکه می‌توانستند این صفحه را پیچیده‌تر کنند، به‌دلیل مزیت‌هایی که این سادگی برایشان داشت، همچنان آن را ساده نگه داشتند. با وجود این کاربران می‌توانند از طریق تنظیمات، تغییرات دلخواه خودشان را روی این صفحه به وجود بیاورند.
• برند گوگل از بزها برای کوتاه‌کردن علف‌ها و چمن‌های محوطه‌اش استفاده می‌کند.
• «google» برندی «علاقه‌مند به سگ‌ها» شناخته می‌شود و حتی در بخشی از سیاست‌های کلان خود از علاقه‌اش به سگ‌ها و حفظ حقوق آن‌ها گفته است.
• «اریک اشمیت» اولین مدیرعامل گوگل بود که در سال 2001 وارد این مجموعه شد؛ البته قبل از هر کاری برای آنکه تعهد خودش را به گوگل نشان دهد، 1 میلیون دلار روی این برند سرمایه‌گذاری کرد!
• بعد از عرضه عمومی گوگل، لری، سرگی و مدیرعامل آن زمان گوگل یعنی «اریک اشمیت» با هم قرار گذاشتند تا پایان سال 2024 با هم در «Google» کار کنند. البته اریک فقط تا سال 2015 روی قول خودش باقی ماند.
• شعار اصلی و ابتدایی گوگل «شرور نباش» بود که در سال 2015 بعد از بازنگری به «کار درست را انجام دهید» تغییر کرد.
• کارمندان گوگل به شش سطح طبقه‌بندی می‌شوند. مهندسان در طبقه ششم قرار می‌گیرند و می‌توانند 20 درصد از زمان کار خود را به انجام‌دادن پروژه‌های شخصی خودشان اختصاص دهند.
• «google» یکی از طرفداران پابرجای انرژی‌های تجدیدپذیر است و میلیاردها دلار روی این ماجرا سرمایه‌گذاری کرده است.

رد ماندگار کرونا روی برند گوگل

در دوران اوج اپیدمی کرونا، گوگل تصمیم‌هایی گرفت که حتی بعد از کاهش این اپیدمی هم اثرات قابل‌توجهی بر این شرکت داشت؛ برای مثال:

• سرعت استخدام کارکنان جدید را کاهش داد؛ البته جز در مواردی که پای مشاغل استراتژیک در میان بود.
• حجم سرمایه‌گذاری در حوزه‌های فناوری، رباتیک و… را کاهش داد.
• سفرهای غیر ضروری تجاری را لغو کرد.
• بیشتر کارمندان را هم به خانه فرستاد تا از آنجا فعالیت‌های مربوط به شرکت را انجام دهند.

جالب اینکه گوگل فهمید بخشی از کارمندانش در خانه خیلی راحت‌تر می‌توانند کارهایشان را انجام دهند و بازده بالاتری هم دارند؛ به همین دلیل تصمیم گرفت بخشی از مشاغل را کلاً به خانه منتقل کند!

ماجرای همکاری گوگل و یاهو چیست؟

همان‌طور که می‌دانید، گوگل و «یاهو» رقبای یکدیگر هستند، اما مدتی است یاهو، قراردادی را برای همکاری وسیع با «google» امضا کرده است. به این ترتیب، وقتی کسی در موتور جست‌وجوی یاهو چیزی را جست‌وجو می‌کند، نتیجه جست‌وجوهای گوگل هم برایش نشان داده می‌شود.

در مقابل، یاهو هم تبلیغات گوگل را در نتیجه جست‌وجوهایش نمایش می‌دهد. با وجود آنکه هنوز تمام مفاد قرارداد میان گوگل و یاهو منتشر نشده است، هر دو طرف از این همکاری سود زیادی می‌برند.

استرالیا و ناسازگاری با گوگل

دولت استرالیا طی دو حرکت، نارضایتی خود را از انحصار گوگل روی تبلیغات اعلام کرد که با واکنش‌های مختلفی از سوی «google» روبه‌رو شد. در اولین اقدام، این دولت قانونی به مجلس خود پیشنهاد کرد که در آن گوگل و «فیسبوک» باید به شرکت‌های رسانه‌ای داخل استرالیا پول پرداخت کنند. درمقابل گوگل هم تهدید کرد که دسترسی به خدمات «google» را در استرالیا قطع خواهد کرد.

مدتی بعد، دوباره استرالیا برنامه‌هایی را برای محدودکردن تبلیغات گوگل در استرالیا اجرا کرد؛ زیرا به نظرش این برند نباید تمام تبلیغات را در اختیار داشته باشد، بلکه باید چند قدم عقب‌نشینی کند و فضایی برای شرکت‌های دیگر هم باقی بگذارد. هنوز مشخص نیست برند گوگل چه پاسخی به این واکنش دولت استرالیا داده است.

نگاهی به خدمات ارائه ‌شده توسط برند گوگل

این برند، برنامه‌ها، نرم ‌افزارها، سخت افزارها و سرویس‌های مختلفی را ارائه کرده که در ادامه به آن‌ها اشاره شده است:

۱- Gmail

برای دریافت و ارسال نامه‌های الکترونیکی

۲- Google Earth

برای تماشای تصاویر ماهواره‌ای باکیفیت از سراسر جهان

۳- Google Calendar

برای مدیریت زمان و رویدادها

۴- Google Maps

برای کمک به مسیریابی، نقشه‌برداری، مکان‌یابی، تصاویر ماهواره‌ای و…

۵- Google Drive

برای ذخیره‌سازی ابری فایل‌ها

۶- Google Docs, Sheets and Slides

برای استفاده آنلاین از محصولات نگارشی، ذخیره‌سازی، ثبت محتواها و…

۷- Google Photos

برای ذخیره‌سازی و به اشتراک گذاری عکس‌ها

۸- Google Keep

برای یادداشت‌برداری، ثبت افکار و …

۹- Google Translate

برای ترجمه زبان‌های مختلف به یکدیگر

۱۰- YouTube

برای تماشا و به اشتراک گذاری ویدئوها

۱۱- Google My Business

برای مدیریت اطلاعات عمومی منتشرشده درباره کسب و کارها

۱۲- Duo

برای تعاملات اجتماعی مردم

۱۳- Stadia

سرویس بازی ابری

۱۴- Google for Jobs

برای جست‌وجوی شغل‌ها و سایت‌هایی که در این زمینه وجود دارند.

۱۵- سیستم عامل اندروید

۱۶- ساعت‌های هوشمند، تلویزیون هوشمند و انواع دستگاه‌های هوشمند با قابلیت به‌کارگیری اینترنت اشیاء

۱۷- مرورگر وب Google Chrome

۱۸- Chromebook

۱۹- Chromecast dongle

دانگلی که به کاربران امکان می‌داد محتواهای گوشی خود را روی تلویزیونشان نمایش دهند.

پروژه‌ های شکست‌ خورده گوگل؛ تلاش‌ هایی که از آن‌ها استقبال نشد!

گوگل هم برای خودش شکست‌هایی دارد. راه‌هایی که باید می‌رفت تا می‌فهمید جواب می‌دهند یا نه! بیایید نگاهی به چند مورد از آن‌ها بیندازیم:

• Google Answers (2002 – 2006)

این سرویس با هدف ایجاد مکانی طراحی شده بود که افراد کنجکاو، سؤالات خود را در آن بنویسند و به هرکسی که بتواند پاسخ درست بدهد، جایزه نقدی بدهند. البته این سرویس دوام چندانی نداشت و به بازار شامی برای اسپمرها و… تبدیل شد.

مدتی بعد «google» سرویس جایگزینی با نام «Google Questions and Answers» را راه‌اندازی کرد که تنها تا سال 2014 دوام آورد. درنهایت این برند تصمیم گرفت تکنولوژی این سرویس را با موتور جست‌وجوی خود ترکیب کند و خدمتی مشخص را ارائه دهد.

• Dodgeball (2005 – 2007)

یک سرویس اطلاع‌رسانی متنی بود که به کاربران درباره دوستان یا مکان‌های جذاب پیرامونشان خبر می‌داد.

• Google Lively (2008- 2008)

این شکست به‌دلیل موج‌سواری گوگل روی یک از موضوع‌های ترند در سال 2008 بود. زمانی که هیاهوی داشتن زندگی مجازی، همه جا را پر کرده بود، گوگل هم تصمیم گرفت با ارائه این سرویس، سهمی از این بازار جدید را به خود اختصاص دهد که البته شکست خورد!

• Google Ride Finder (2007 – 2009)

مدت‌ها قبل از اینکه «اوبر» خودی نشان دهد، گوگل یک سرویس مشابه داشت؛ به این ترتیب که از موقعیت جغرافیایی کاربران برای یافتن تاکسی‌ها و پارکینگ‌ها استفاده می‌کرد. این سرویس به‌دلیل اینکه رشد نکرد و امکاناتش محدود ماند، از رده خارج شد.

• Google Labs (2006 – 2011)

سرویسی بود که در آن مردم می‌توانستند به‌طور مستقیم با مهندسان گوگل ارتباط برقرار کنند و درباره توسعه محصول‌ها یا حتی ساخت محصولات جدید نظر بدهند. بسیاری از پروژه‌های شکست‌خورده گوگل به این سرویس و خدمات آن مربوط است که درنهایت به دست «لری پیج» کنار گذاشته شد.

• Google Buzz (2010 – 2011)

«Buzz» اولین تلاش رسمی «google» برای راه‌اندازی یک شبکه اجتماعی بود؛ البته کمی هم به «توییتر» شباهت داشت و به کاربران کمک می‌کرد تا متن کوتاه، عکس، لینک و ویدئوها را با دیگران به اشتراک بگذارند. مشکل «حفظ حریم خصوصی» در این سرویس، گوگل را مجبور کرد آن را از رده خارج کند.

• Google Listen (2009 – 2012)

این اولین تلاش گوگل برای پیوستن به بازار پادکست‌ها بود؛ البته با روی کار آمدن سرویس‌های بهتر به‌طور خودکار از چرخه کار خارج شد.

• Google Wave (2010 – 2012)

نسلی از تلاش‌های «google» برای ارتباطات آنلاین بود که کاربران می‌توانستند درون آن به یکدیگر پیام بفرستند و هم‌زمان از شبکه‌های مجازی استفاده کنند.

• Google Cloud Print (2010 – 2020)

این سرویس به کاربران اجازه می‌داد از راه دور به پرینترهای خود دسترسی داشته باشند و اسناد، عکس و… را پرینت بگیرند.

• Google Cardboard (2014 – 2021)

این محصول یکی از تلاش‌های برند گوگل برای در دسترس قراردادن «واقعیت مجازی» به شکلی ارزان برای توده مردم بود؛ یعنی هرکسی می‌توانست با خرید این وسیله که از کارتن مقوایی ساخته شده بود و گذاشتن تلفن همراهش در آن، ویدئوها و عکس‌ها را به‌صورت یک واقعیت مجازی تماشا کند!

با وجود آنکه تعداد محصولات، نرم افزارها و سرویس‌های شکست‌خورده گوگل بسیار بیشتر از این چند موردی است که به شما معرفی کردیم، نکته جالب این است که این برند از انجام‌دادن این کارها پشیمان نیست؛ زیرا داده‌های جانبی بسیاری را از هر کدام به دست آورد که توانستند در محصولات بعدی به او کمک کنند.

کشتی گوگل به سمت آینده

برند گوگل از آغاز تاکنون، فراز و فرودهای زیادی را پشت سر گذاشته است، اما نهایت سعی خود را کرده تا به شعارها و اهداف اصلی برند خود پایبند بماند. هنوز هم استخدام‌شدن در گوگل برای بسیاری از جوان‌ها یک رؤیاست؛ کارکردن در شرکتی که به معنای واقعی، یک شرکت نیست و همه‌چیز را به چالش می‌کشد!

خلاصه‌ای از آنچه با هم درباره برند گوگل بررسی کردیم:

• ماجرای گوگل از یک پروژه مشترک دوره دکترا توسط دو دانشجو به نام‌های «لری پیج» و «سرگی برین» آغاز شد.
• سایت رسمی برند گوگل در سال 1997 با دامنه «google.com» راه‌اندازی شد.
• سرمایه اولیه شرکت گوگل در ابتدا تنها 100 هزار دلار بود؛ به همین دلیل مدتی دفتر این شرکت در یک گاراژ برپا بود.
• «جف بزوس» مدیرعامل «آمازون» یکی از سرمایه‌گذاران فرشته بود که روی این برند سرمایه‌گذاری کرد.
• «سوزان وژکیکی» که شرکت گوگل در گاراژ پدر و مادر او برپا شد، نقش مؤثری در توسعه این برند داشت.
• این برند در طول دوران فعالیت خود شرکت‌های کوچک و بزرگ زیادی را خریداری کرد. همین ماجرا سبب شد تا با سازمان‌دهی مجدد و ایجاد یک شرکت مادر، تمام برندهای کوچک و بزرگ را زیر یک پرچم، منسجم‌تر کند.
• این شرکت در دوران کرونا با «مدیریت سرمایه‌ها»، «فرستادن کارمندان به خانه» و «انجام کارها از خانه» این بحران را به‌خوبی مدیریت کرد.
• مواردی مانند «Google Calendar»، «Gmail»، «YouTube» و… در شمار سرویس‌ها و محصولات موفق گوگل هستند.
• «Google Answers»، «Dodgeball»، «Google Labs» و… از جمله شکست‌های گوگل به شمار می‌روند.

نظر شما چیست؟

به‌عنوان یکی از کاربران برند گوگل از 1 تا 10 چه نمره‌ای به عملکرد و خدمات این برند می‌دهید؟

سوالات متداول