سرمایه‌گذاران در بازار خرسی با چالش‌های زیادی روبه‌رو می‌شوند. راه‌هایی برای مقابله با این چالش‌ها وجود دارد. درواقع، به‌عنوان سرمایه‌گذار باید بدانید که در بازارهای این‌چنینی، امکان ریزش ارزش دارایی‌ها و از بین‌رفتن سود وجود دارد. بازارهای نزولی باعث می‌شوند سودهای کسب‌شده در ماه‌های گذشته هم از بین بروند. اگر تصمیماتی عقلانی در این زمآن‌ها گرفته نشود، مسیر سرمایه‌گذاری و فعالیت در بازار رمزارزها به‌شدت تحت‌الشعاع قرار خواهد گرفت. با آگاهی از روش‌های بقا در بازارهای خرسی می‌توانید از خطرات و تهدیدات آن جان به‌سالم به در ببرید. چطور؟ با چه روش‌هایی؟
نگاهی به بیمه‌های غیرمتمرکز
رمزارزها از دارایی‌های پرنوسانی هستند که هم امکان ضرر در بازارهای آن‌ها بسیار زیاد است و هم می‌توانند سود کلانی برای سرمایه‌گذاران به همراه بیاورند. بسیاری از افراد فعال در این حوزه از زمان ورود و خروج به بازارها آگاهی دارند و می‌دانند که باید در چه بخش‌هایی از بازار کار سرمایه‌گذاری را پیش ببرند. برخی هم با ناآگاهی در پلتفرم‌های غیرمتمرکز و متمرکز ضرر می‌کنند. بسیاری از پلتفرم‌های پس‌انداز موجود در دیفای تاکنون هک شده‌اند. چنین رخدادهایی در دنیای رمزارزها رخ می‌دهد و باعث می‌شود ضررهای بسیار زیادی به افراد تحمیل شود. شناسایی پلتفرم‌های امن برای سرمایه‌گذاری بسیار مهم است. از سوی دیگر، استفاده از پلتفرم‌های بیمۀ غیرمتمرکز هم کاربرد خواهد داشت. این پلتفرم‌ها از کاربران در مقابل هک‌شدن محافظت می‌کنند. اگر کلاه‌برداری‌ها، سرقت‌ها یا مشکلاتی در انعقاد قراردادهای هوشمند رخ بدهد، پلتفرم‌های بیمه می‌توانند به کمک کاربران بیایند. با پرداخت برای تحت پوشش قرارگرفتن بیمه‌های غیرمتمرکز، دارایی کاربران در شرایط متنوعی از آسیب‌دیدن و خسارات سنگین در امان می‌ماند. بیشتر این پلتفرم‌های بیمه دارای قوانین سفت‌وسختی هستند که اجازۀ سوءاستفادۀ کاربران را از خدماتشان نمی‌دهند.
رهایی از دارایی‌های بیش از حد ارزش‌گذاری‌شده
بسیاری از کاربران دارایی‌هایی در سبد سرمایه‌گذاری‌شان دارند که دیگر امیدی به رسیدن ارزش آن‌ها به سودآوری گذشته نیست. در این شرایط، کاربران هنوز امیدی کم‌رنگ به رشد مجدد چنین دارایی‌های دارند. دارایی‌های سودآور معمولاً در بلندمدت وضعیت مثبتشان را حفظ نمی‌کنند. سودآوری یا توجه بیش از حد به برخی از پروژه‌ها و رمزارزها گاهی بعد از تبلیغات فروکش می‌کند. درواقع، رشدی کوتاه‌مدت دارند. باید از این پروژه‌ها برای سرمایه‌گذاری و قراردادنشان در پورتفولیو گذر کرد. برای چیدن سبد سرمایه‌گذاری نیاز به توجه به وضعیت توسعه و سابقۀ هر پروژه، کاربرد، بودجۀ به‌کارگرفته برای توسعه، نقدینگی و میزان پرطرفداربودنش وجود دارد. با درنظرگرفتن چنین چیزهایی لازم است که استراتژی خروج از یک بازار و سرمایه‌گذاری را روی پروژه در ذهن داشته باشید. مدیریت دارایی‌ها با داشتن استراتژی خروج برای هر سرمایه‌گذاری واجب است.
حفظ سبد سرمایه‌‌ای که سودآوری ندارد، ضررهای کلانی به صاحب آن تحمیل خواهد کرد. بنابه اثر تمایلی (Disposition effect)، گاهی‌اوقات برخی از سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند دارایی غیرسودآور را حفظ کنند و دارایی‌های دیگری که احتمال و فرصت رشد دارند، برای جبران وضعیت به‌فروش برسانند. برای فعالیت در بازار رمزارزها باید از چنین رفتارهایی دور بمانید. نباید دارایی‌هایی که بیش از حد واقعی در ذهنتان ارزشگذاری شده‌اند، در سبد سرمایۀ خود نگه دارید.
توجه دقیق به ارزش‌گذاری‌ها
در زمان وقوع بازارهای گاوی، رمزارزهایی که حواشی زیادی دارند به ارزش‌های بسیار بالایی می‌رسند. گاهی اوقات، ارزش اختصاص‌یافته به آن‌ها بسیار بیشتر از ارزش واقعی‌شان است. همان‌طورکه انتظار می‌رود، ارزش چنین توکن‌هایی با ورود به بازار خرسی کاهش پیدا می‌کند. توجه به ارزش واقعی توکن‌ها برای سرمایه‌گذاری بسیار ضروری است. بالارفتن یک‌بارۀ ارزش یک دارایی نشانۀ خوبی نیست و نباید زیاد روی آن حساب کرد. تفاوت میان ارزش بازار در گردش (حاصل‌ضرب ارزش توکن در عرضۀ در گردش) و ارزشگذاری کاملاً رقیق‌شده (ارزش توکن در عرضۀ کلی) با آنلاک‌شدن و عرضه نسبت بزرگ‌تری از ارائۀ توکن کم می‌شود.
درنتیجه، بهتر است که در بازارهای خرسی به ارزشگذاری کاملاً رقیق‌شده دقت کنید. موضوعاتی مانند وضعیت توکن‌ها در بازار، عرضه و گردش آن‌ها در بازار، اکوسیستم حاکم و… می‌توانند آثاری منفی روی ارزش هر دارایی بگذارند. نگاهی به عرضه و گردش توکن، سهم بازار و ارزش کاملاً رقیق‌شده می‌تواند به تصمیم‌گیری‌های بهتر سرمایه‌گذاران کمک کند. اگر تفاوتی بزرگ میان ارزش بازار و ارزشگذاری کاملاً رقیق‌شده وجود داشته باشد، چراغ خطر دربارۀ انتخاب توکن برای سرمایه‌گذاری هم روشن می‌شود و با احتیاط باید سراغ آن بروید.
دقت‌کردن به استیکینگ شناور یا لیکوئید (Liquid Staking)
استیکینگ راه معروفی برای رسیدن به سود در حوزۀ دارایی‌های دیجیتالی است. البته، رسیدن به سود در این زمینه هزینه‌هایی هم دارد. بیشتر پروتکل‌های استیکینگ کاربران را ملزم می‌کند تا برای مدت مشخصی دارایی‌شان را قفل کنند. این مدت‌زمان می‌تواند روزها، هفته‌ها و حتی ماه‌ها و سال‌ها به‌طول بیانجامد.
در طول این زمان، امکان دارد که رخدادهای پیش‌بینی‌نشده‌ای به‌وقوع بپیوندند. برای مثال، امکان صعود ارزش و قیمت رخ بدهد اما از آنجا که دارایی‌ها باید به‌طور اجباری برای مدتی قفل شوند، امکان فروش‌شان در وضعیت مساعد بازار وجود ندارد. عکس این موضوع هم احتمال وقوع دارد. برای مثال، زمانی که لونا (LUNA) ارزش خودش را از دست داد، کاربران دارایی‌شان را در دورۀ زمانی ۲۱روزه‌ای قفل کرده بودند و شاهد این موضوع بودند که در طول یک هفته، ارزش دارایی‌شان از ۸۶ دلار به کم‌تر از ۰.۰۰۱ دلار رسید. این در حالی بود که کاری از آن‌ها ساخته نبود و اختیار تصمیم‌گیری برای سرمایۀ خود را در بازۀ زمانی مشخص به‌واسطۀ قفل‌شدن نداشتند.
لیکوئید استیکینگ یا استیکینگ شناور، راه‌کاری مناسب برای مواجهه با این چالش فراهم می‌کند. درحال‌حاضر، تعدادی پلتفرم وجود دارد که به کاربران اجازۀ استیکینگ می‌دهد و درخواستی برای قربانی‌کردن نقدینگی‌شان از آن‌ها ندارد. روش‌های کاری این پلتفرم‌ها با یکدیگر متفاوت است اما معمولاً با استیک‌کردن دارایی‌های کاربران رقم معادلی از توکن‌های مشتق نقدی به آن‌ها می‌دهند. این توکن‌های مشتق بدون هیچ محدودیتی قابلیت معامله و تبادل دارند. امکان بازخرید توکن‌های استیک‌شده هم با آن‌ها وجود دارد.
لیدو (Lido) یکی از تأمین‌کنندگان امکان استیکینگ به این شیوه است. از موارد معروف دیگر در این زمینه می‌توان به انکر (Ankr)، استفی (StaFi) و Socean اشاره کرد. فراموش نکنید که توکن‌های لیکوئید استیکینگ با تخفیف‌های جزئی نسبت به دارایی‌های بومی معامله می‌شوند و این تخفیف با نوسانات شدید دارایی اصلی بیشتر هم می‌شود.
افزایش تحقیقات و بررسی‌ها
یکی از بهترین روش‌ها برای موفقیت در بازار خرسی رمزارزها این است که آگاهی‌تان را افزایش بدهید. استفاده از ابزارهای درست و به‌کارگیری داده‌های مناسب در این زمینه بسیار کارگشا خواهد بود. منابع و مراجع مختلفی برای افزایش آگاهی‌ها دربارۀ بازار معاملات رمزارزی وجود دارد. با کمک‌گرفتن از چنین بسترهایی، تصمیم‌گیری دربارۀ رمزارزها تا حد زیادی ساده‌تر و آگاهانه‌تر پیش خواهد رفت. بسترها و مراجع متنوعی هم وجود دارند که امکان پیگیری و تحلیل بازار را به‌خوبی فراهم می‌کنند. ازجملۀ این منابع می‌توان به نانسن (Nansen)، گلس‌نود (Glassnode)، سانتی‌منت (Santiment)، دون آنالتیکز (Dune Analytics) و این‌تودِبلاک (IntoTheBlock) اشاره کرد.
چیدن پورتفولیوی متنوع
رمزارزها می‌توانند سودهای کلان یا ضررهای هنگفت به همراه داشته باشند. یکی از بهترین راه‌ها برای متعادل نگه‌داشتن سبدهای سرمایه‌گذاری، متنوع چیدن آن‌ها است. درواقع، سبدهای سرمایه‌گذاری یا پورتفولیویی متنوع می‌توانند امنیت سرمایه‌تان را تا حد زیادی تأمین کنند. انتخاب دارایی‌های متنوع همان راه‌کار معروفی است که در دنیای اقتصاد وجود دارد؛ یعنی، نگذاشتن همۀ تخم‌مرغ‌ها در یک سبد برای کاهش خطر ازدست‌دادن یک‌بارۀ آن‌ها.
با پخش‌کردن سرمایه‌تان میان دارایی‌های مختلف می‌توانید ریسک خطرات تهدیدکننده را کاهش دهید. البته، فراهم‌کردن پورتفولیویی مناسب با ریسک کم در بازار رمزارزها کار آنچنان ساده‌ای نیست؛ چون بیشتر کوین‌ها از مسیری حرکت می‌کنند که بیت‌کوین در آن قدم می‌گذارد. بنابراین، چیدن سبدی متنوع با ریسک اندک، در عمل کار ساده‌ای نیست. با این حال، اگر دارایی‌تان را در بخش‌های مختلف اکوسیستم تقسیم کنید، احتمال اینکه سرمایه‌تان آسیب ببیند، کم‌تر می‌شود. برای مثال، بخشی را به دارایی‌های متاورس اختصاص بدهید، بخشی را در توکن‌های حاکمیتی سرمایه‌گذاری کنید و به‌سراغ دیفای، کوین‌های بلاک‌چین لایۀ اول و دوم هم بروید. وجود تنوع در سبد سرمایه‌گذاری به شما اطمینان می‌دهد که هریک از بازارهای سرمایه دچار شوک آنی شوند، سرمایه‌های دیگری دارید که از وضعیت نامساعد در امان مانده‌اند. با این کار هم ریسک ضررکردن در مواقع نامطلوب بازار را کم می‌کنید و هم امکان سودبردن در زمان رشد آنی یکی از بخش‌های سبدتان را بالا می‌برید. برخی هم ترجیح می‌دهند که به‌طور کلی، سبد سرمایه‌گذاری‌شان را به بازارهای مختلفی مانند ابزارهای مشتقه و اوراق بهادار، طلا، زمین و… اختصاص داده و بخشی از آن را هم به بازار ارزهای دیجیتالی اختصاص دهند. تصمیم با شماست و باید سعی‌تان را در طراحی یک سبد سرمایه با ریسک معقول به‌کار بگیرید.
کنارگذاشتن تقلید کورکورانه از اینفلوئنسرها و افراد معروف بازار
متأسفانه در بازار رمزارزها افراد زیادی با ادعای پیش‌بینی وضعیت بازار وجود دارند. افراد مشهور و اثرگذاری هم درمیان سرمایه‌گذاران شناخته شده هستند. اطمینان 100درصد به چنین افرادی اصلاً کار درستی نیست. پیروی کورکورانه از چهره‌های معروف بازار می‌تواند به ضررتان تمام شود. توصیه‌هایی که آن‌ها دارند، کلی است و بدون درنظرگرفتن شرایط اختصاصی شما است. درنتیجه، امکان اینکه راه‌کارهایشان برایتان کاربردی و مفید نباشد، بسیار زیاد خواهد بود. هیچ وقت با چشمان بسته اقدام به پذیرش توصیۀ دیگران به‌ویژه افراد مشهور نکنید. باید از سابقه و سطح موفقیت آن‌ها در بازار به‌طور شفاف باخبر باشید. همیشه این احتمال را بدهید که شاید پای تبلیغات و سازماندهی جو بازارها در میان باشد.
در آخر
یادتان باشد که هرکسی می‌تواند در بازارهای خرسی متخصص باشد. زمان‌های دشوار و چالش‌برانگیز برای همه پیش می‌آیند اما با درنظرگرفتن نکات تخصصی و انجام اقدامات هوشمندانه امکان خلاص‌شدن از وضعیت نامطلوب به‌وجود می‌آید. همیشه خودتان شخصی باشید که تحقیق و بررسی بازار را به دست می‌گیرد. به هیچ‌کس اعتماد تام نداشته باشید و حواستان را جمع کنید. از منابع مختلف و داده‌ها در این مسیر کمک بگیرید.
سؤالات متداول
سبد سرمایه‌گذاری متنوعی داشته باشید، خودتان به تحقیق مشغول شوید و بیمه‌های غیرمتمرکز و روند تغییر قیمت توکن‌ها را زیر نظر بگیرید. استیکینگ شناور و رهایی از دارایی‌هایی که ارزشی به همراه ندارند هم به شما توصیه می‌شود.
لیکوئید استیکینگ یا استیکینگ شناور راه‌کاری مناسبی برای مواجهه با خطرات بازار خرسی است. پلتفرم‌هایی هستند که به کاربران اجازۀ سرمایه‌گذاری و استیکینگ می‌دهند و از آن‌ها درخواستی برای قربانی‌کردن نقدینگی‌شان ندارند.
