کتاب منبع بسیار ارزشمندی برای آموختن و درس گرفتن از تجربیات دیگران است. مطالعه در هر کاری افق فکری شما را وسعت میبخشد. کمترین فایدۀ کتابخوانی، کسب آرامش و پر کردن وقت با چیزی مفید است. هر کس بهتناسب وقت آزادش میتواند مطالعه کند؛ بعضیها بیشتر و بعضیها کمتر. در این میان برخی از حوزهها به مطالعۀ بیشتری نیاز دارند که حوزۀ کسب و کار و استارت آپ نیز یکی از آنهاست. شاید هیچکس بهاندازۀ بنیانگذاران کسب و کارهای نوپا (فاندرها یا Founder) از مطالعه سود نبرند؛ چراکه مطالعه در این حوزه بیشترین نمودهای عملی را در زندگی خواهد داشت. در این حوزه کتاب های زیادی نوشتهشده ولی تعدادی از آنها محبوبتر از بقیه است. در نوشتۀ حاضر میخواهیم تعدادی از بهترین کتاب های استارتاپی را به شما معرفی کنیم. اگر شما هم کتابِ خوبی سراغ داشتید که جایش در این لیست خالی بود حتماً معرفی کنید تا انشاءالله به یک مرجع کامل تبدیل شود.
تقسیم بندی کتاب ها
تقسیم بندی کلی
استارتاپها معمولاً از سه فاز تشکیل شدهاند:
- ایده پردازی؛
- توسعۀ محصول؛
- اجرا (Launch) و رشد پروژه.
ما نیز کتابها را در سه دستهبندی فوق تقسیم کردهایم و البته کتاب های هر دسته را بر اساس اولویت معرفی کردهایم. بنابراین اگر فرصت کافی برای مطالعۀ همۀ آنها نداشتید با خواندن چند کتاب اولِ هر دسته مفاهیم اساسی آن فاز را خواهید آموخت.
دسته بندی موضوعی
موضوع هر کتاب یکی از موارد ذیل است:
- کسب و کار، مدیریت و رهبری (توسعۀ فردی هم جزء همین دسته است)؛
- توسعۀ محصول؛
- سرمایه گذاری و فاینانس؛
- بازاریابی و رشد؛
- کارگزینی و جذب نیرو.
شیوۀ امتیاز دهی
تمام کتاب های معرفیشده ارزش خواندن دارند؛ اما زمان هم چالش مهمی است که اکثر فاندرها با آن مواجهاند. به همین سبب کتابها را بر اساس میزان اهمیتشان امتیازدهی کردهایم تا در صورت کمبود وقت مهمترین عناوین هر دسته را مطالعه کنید. اولویتبندی انجامشده برحسب میزان عملی بودن تکنیکها و اطلاعات بیان شده در کتاب است؛ یعنی تا چه حد مطالب بیانشده جنبۀ عملی داشته و به پیشرفتِ کسب و کار شما کمک میکند یا جلوی ارتکاب اشتباهات بزرگ را میگیرد.
بر این اساس هر کتاب را با برچسبی مشخص کردهایم:
واجب است بخوانید: این کتابها بهشدت ضروری و حیاتی هستند و هر بنیانگذاری باید مطالعه کند؛ چراکه مفاهیمی بیان میکنند که مستقیماً روی بینش و تفکر استارتاپی شما تأثیرگذار است. کتابهایی با برچسب «ضروری» حاوی مطالبی هستند که بهراحتی در استارتاپتان قابل اجراست. با نخواندن این کتابها قطعاً چیزهای زیادی از دست خواهید داد؛
بهتر است بخوانید: کتاب های این دسته حاوی مفاهیم است که بهصورت غیرمستقیم به بهبود کسب و کار شما کمک میکند. بهعنوان مثال کتابهایی که دربارۀ توسعۀ فردی نوشتهشدهاند یا کتابهایی در حوزۀ مدیریت زمان و مباحث روانشناسی. مطالعۀ این کتابها قطعاً مزایای فراوانی برای فاندرها به همراه خواهد داشت؛
میتوانید بخوانید: این کتابها مفیدند ولی اطلاعات بیانشده در آنها ارتباط مستقیمی با حوزۀ استارت آپ ندارد یا بهاندازۀ دو برچسب دیگر دربردارندۀ اطلاعات مفید نیست. درواقع این کتابها را فقط زمانی بخوانید که فرصت اضافه دارید. با خواندن این کتابها چیزهایی دستگیرتان میشود ولی نه بهاندازهای که اگر نخوانید متضرر شوید.
ایده پردازی
حیطۀ موضوعی: قابلیت اجرایی، تیم سازی، توسعۀ محصول
نوپای ناب (The Lean Startup)
نویسنده: اریک ریس
موضوع: توسعۀ محصول
نوپای ناب کتاب بسیار ارزشمندی است که خواندن آن برای هر فاندری ضروری است. این کتاب برای توسعۀ محصول رویکردی ارائه کرده که با پیروی از آن میزان هدر رفت منابع به حداقل خواهد رسید.
در کتاب حاضر ۵ اصل مهم معرفی شده است:
- کارآفرینان همهجا هستند؛
- کارآفرینی یعنی مدیریت؛
- یادگیری معتبر؛
- بساز، بسنج، بیاموز؛
- حسابداری نوآورانه.
که از میانشان «یادگیری معتبر (validated learning)» از همه برجستهتر است. موفقیت هر شرکت به میزان کارآمدی آن در یادگیری و تواناییاش در به ثبات رساندن کسب و کار گره خورده است.
نوپای ناب به شما یاد میدهد که چگونه با مصرف حداقل منابع، ضرورت یک ایده را در بازار بسنجید؛ یعنی مثلاً این ایدهای که می خوام پیاده کنم در ایران جواب میدهد؟ مردم از آن استقبال میکنند؟ ارزش سرمایهگذاری دارد؟ کاربرد این رویکرد فقط برای توسعۀ محصول نیست بلکه برای هر جنبۀ دیگری از استارت آپ نیز میتوان استفاده کرد.اریک ریس در مقدمۀ کتاب از تجربیات جوانی خود میگوید. اینکه چطور قصد پیادهسازی ایدهای پرسود در حوزۀ فناوری اطلاعات داشته و بعد از شکست پروژه چه درسهایی گرفت. چرا دچار این اشتباهات شد. چطور ممکن بود آن همه پیشفرض ذهنی که او و همکارانش داشتند در عمل چیزی دیگری از آب دربیاید. اریک ریس با مطالعۀ فراوان و بررسی متدهای مختلف، روش جدیدی برای تحلیل کسبوکارهای نوپا یافته و ماحصل نتایج خود را در این کتاب بیان کرده است. تئوریهای مطرحشده در این کتاب از اولین مرحلۀ پروش ایده تا توسعۀ محصول و بازار سنجی کاربرد دارند. به بیان دیگر با خواندن نوپای ناب بینش عمیقی از ایدهای که در ذهن دارید به دست خواهید آورد. اینکه آیا ایدۀ من در بازار خواهانی دارد؟ آیا کسب و کار من میتواند مشتری کافی جذب کند؟ آیا توان زنده ماندن در بازار را خواهم داشت؟
نویسنده به شما آموزش میدهد که چطور منابعتان را مدیریت کنید تا برای پیادهسازی ایدهای که هنوز در موفقیتش مردد هستید مجبور به صرف بودجۀ زیادی نشوید. از ویژگیهای مثبت این کتاب استفاده از مثالهای واقعی برای تشریح تئوریهای بیان شده است. اریک ریس تمام تلاشش را معطوف کرده تا چارچوبی فکری برای تحلیل استارتاپها در ذهن شما به وجود آورد؛ چرا که اگر این بینش ذهنی را داشته باشید برای فازهای مختلف رشد و توسعۀ محصول دقیقاً میدانید چه باید بکنید. خواهید فهمید چه زمانی وقت تغییر است و چه زمانی برای جلوگیری از ضرر توقف کنید. هیچ فاندری دستخالی از خواندن این کتاب برنمیگردد.
اسپرینت: چگونه فقط در پنج روز مشکلات بزرگ را حل و ایدههای جدید را آزمایش کنیم (Sprint: how to solve big problems and test new ideas in just five days)
نویسنده: جیک نپ، جان زراتسکی، بریدن کووینز
موضوع: توسعۀ محصول
از اشتباهات رایج استارت آپ ها میتوان به مواردی چون: پیروی از حس ششم، توسعۀ محصول بدون ساخت نمونۀ اولیه (MVP) یا حتی نداشتن اهداف بلندمدت اشاره کرد. کتاب اسپرینت با رویکردی عملی سعی دارد بروز این مشکلات را به حداقل برساند. در متدولوژی اسکرام اسپرینت تقسیمبندی کوچکتری از Release است که زمانی بین دو تا هشت هفته در بر میگیرد. در این بازۀ زمانی تعدادی از فیچرها پیادهسازی شده و برای تست به مشتری نهایی عرضه میشود. این کتاب راهنمای عملی اجرای اسپرینت ها است و نکات ارزشمندی برای بهرهبرداری حداکثری از این تکنیک بیان کرده است. کتاب حاضر هم برای شرکتهای بزرگ و هم برای شرکتهای کوچک و تازه تأسیس مناسب است.
چه کسی؟ (Who)
نویسنده: جف اسمارت و رندی استریت
موضوع: کارگزینی و جذب نیرو
یکی از مشکلات رایج در راه اندازی استارت آپ ها تمرکز روی محصول و اهمیت ندادن به نیروی کار است. کتاب حاضر دقیقاً به اهمیت نیروی کاری پرداخته است. اینکه چطور اشتباه کوچکی در جذب نیرو خسارات فراوانی به بار میآورد و با چه روشهایی میتوان افراد بااستعداد و کارآمد را شناسایی و استخدام کرد. در این کتاب فرایند استخدام بهصورت گامبهگام و با روشی هدفمند توضیح دادهشده و در هر یک مرحله نکاتی که باید در نظر بگیرید بیان شده است. یاد میگیرید چطور رزومه ها را بررسی کنید و افراد لایق را برای مصاحبه دعوت کنید. کتاب حاضر برای بنیانگذارانی است که دنبال فاندر جدید هستند یا تجربۀ کمی در جذب نیرو دارند. با رهنمودهای بیانشده بهراحتی خواهید توانست بهترین و توانمندترین کارمندان از نیروهای ساده تا مدیران را برای کسب و کارتان به کار بگیرید. بهعنوان مثال یکی از نکات بیانشده این است که اگر در استخدام شخصی تردید داشتید، بگویید نه.
۴ ساعت کار در هفته (The 4-hour work week)
نویسنده: تیم فریس
موضوع: کسب و کار، مدیریت و رهبری
امور شخصی و تجاری تنها با ۴ ساعت کار در هفته بهشدت بهبود مییابند. تیم فریس به شما خواهد گفت چه مشکلاتی با تایم اداری ۹ صبح تا ۵ بعدازظهر به وجود میآید. وی شخصیتی است که آموزههای کتابش را ابتدا خود در میدان عمل آزموده و توانست برخلاف شیوۀ رایج و تنها با ۴ ساعت کار در هفته به کارایی بالایی دست یابد. تیم فریس در این کتاب راهکارهایی بسیار ارزنده و قابل اجرا برای رسیدن به اهدافتان بیان کرده است. او در شروع کتابش جملۀ جالبی بیان کرده: بعید است با هفتهای ۴۰ ساعت کار پیشرفت بزرگی در زندگیتان حاصل شود. کمتر کتابی در حوزۀ مدیریت زمان اینچنین موشکافانه و دقیق به مسئلۀ زمان نگریسته است. او معتقد است برای بهبود عملکرد بهجای فعالیت بیشتر و ناکارآمد کمتر کار کنیم ولی هوشمندانه و درست! به اعتقاد فریس مبنای پیشرفت کمیت نیست بلکه کیفیت استفاده از زمان اهمیت بالاتری دارد. شاید با دو ساعت کارِ باکیفیت بتوان همان نتیجهای را گرفت که با ۸ ساعت هم نتوان به دست آورد. کارِ زیاد شاید در کوتاهمدت جواب بدهد ولی روش خوبی برای درازمدت نیست؛ چرا که نتیجهاش فرسودگی و افت کیفیت زندگی است. کتاب ۴ ساعت کار در هفته را به همۀ کارآفرینان، بنیانگذاران، مدیران و همۀ افرادی که میخواهند زندگی بهتری در کنار کارشان تجربه کنند توصیه میکنیم.
چگونه میتوان دوست یافت و در مردم نفوذ کرد؟ (How to win friends and influence people)
نویسنده: دیل کارنگی
موضوع: کسب وکار، مدیریت و رهبری
این کتاب که به «آیین دوستیابی» هم ترجمه شده دربردارندۀ ۳۰ اصل مفید است که به شما یاد میدهد چگونه با مردم برخورد کنید، چطور افکار خود را عرضه کنید و چگونه بدون دلخوری و عصبانیت، افکار سایرین را تغییر دهید. هر یک از این اصول با داستانی جذاب و کوتاه همراه شده که بهراحتی قابل درک بوده و در سناریوهای واقعی میتوان از آن استفاده کرد. کارنگی با در نظر گرفتن این موضوع که همۀ مردم در زندگی روزمره در ارتباطات سادۀ خود دچار مشکل میشوند اصول بیانشده را وضع کرده است. درواقع مفاهیم کتاب برگرفته از متنِ زندگی مردم است و صرفاً تئوری و حرف نیست. بدون تردید با فهم درست اصول این کتاب و کاربستِ آن در تعاملات اجتماعی تغییری که در خودمان و دیگران ایجاد شده را احساس خواهیم کرد. این کتاب به شما یاد میدهد چطور در هر شرایطی با دیگران به درستی برخورد کنید و زندگی بهتری داشته باشید. آیین دوستیابی مسلماً برای فاندرها که مدام با مردم سروکار دارند کتاب ارزنده و مفیدی است.
هنر شاد زیستن (The art of happiness)
نویسنده: دالایی لاما و هوارد سی. کاتلر
موضوع: کسب و کار، مدیریت و رهبری
زندگی فاندرها یک زندگی پرفراز و فرود است. گاهی مواجهه با یک مشکل کوچک نبض زندگی روزمرۀ آنها را به مخاطره میاندازد. گاهی از نیافتن راهکار برای حل مسائل به ستوه آمده و درمانده و غمگین میشوند. خویشتنداری در چنین موقعیتهای حساسی کار آسانی نیست. دالایی ماما در سراسرِ این کتاب حکایات و داستانهایی مثال میزند که نشان دهد افراد بیخانمان و ندار بهمراتب زندگی شادتری از ثروتمندان دارند. آنها شادی و خوشبختی را در چیزی جستجو نمیکنند که خارج از کنترل آنهاست. افرادی که زندگی شاد دارند لزوماً ثروتمند نیستند و اساساً ثروت عاملی برای شاد بودن نیست. جملۀ مشهوری وجود دارد که خوشبختی در ذهن ماست؛ تا زمانی که خوشبختیمان را به عوامل بیرونی گره بزنیم به آن نخواهیم رسید و حتی اگر برسیم دوامی نخواهد داشت. مطالب این کتاب به شما کمک میکند تا در هر مقطعی از زندگی بتوانید کنترل احساس داشته باشید، روی کارهایتان تمرکز کنید و مهارت شنیدنتان را تقویت کنید.
از صفر به یک (Zero to one)
نویسنده: پیتر تیل
موضوع: کسب و کار، مدیریت و رهبری
لبِ کلام این کتاب این است که «بهجای کپی کردن ایدهها، نوآوری جدیدی خلق کنید.» حرف اصلی Zero to One اهمیتِ نوآوری است. پیتر تیل شرکتها را به دو دسته تقسیم کرده: آنها که صرفاً ایدههای همدیگر را کپی میکنند و آنها که دست به نوآوری و انحصار میزنند. بیل گیتس، استیو جابز، لری پیج هیچیک ایدۀ کسی را کپی نکردند؛ این افراد مثل بقیه با کپی ایدهها از صفر به بینهایت حرکت نکردند بلکه از صفر یه یک رفتند؛ یعنی ایدهای که اصلاً وجود نداشته یا کسی فکرش را نمیکرده خلق کردهاند.
آنها که راه آسان را انتخاب میکنند ( کپی ایده) مدام باید در رقابتی نفسگیر بر سر بقاء باهم بجنگند ولی کسانی که دست به نوآوری میزنند بدون نگرانی و خارج از هیاهوی رقبا به مسیر خود ادامه میدهند. پیتر تیل در این کتاب بیان کرده استارتاپهای خوب از زیر بته به عمل نمیآیند، بلکه برای موفقیت یا دوام موفقیت به نوآوری و خلاقیت نیاز است. کتاب از صفر به یک به صاحبان استارتاپها کمک میکند تا برای آینده کسب و کارشان از هماکنون که بازار رقابت گرم نیست چارهاندیشی کنند.
انقلاب کارآفرینی (Entrepreneur revolution)
نویسنده: دنیل پریستلی
موضوع: کسب و کار، مدیریت و رهبری
تکنولوژی در طول قرن اخیر تغییرات زیادی داشته است و فرصتهای گوناگون و جدیدی برای کسب و کارها پدید آورده است. دنیل پریستلی با اشاره به این تغییرات متذکر شده که چرا نباید کارآفرینان از اجرای کسب و کار های کوچک دست بردارند. این کتاب انگیزه و محرک بسیار خوبی برای بنیانگذاران است؛ افرادی که دنبال فرصتی برای راه اندازی کسب و کارشان هستند ولی تاکنون به موفقیت نرسیدهاند. دنیل پریستلی با دیدی واقعبینانه پیشنهاداتی در این کتاب مطرح کرده که به بنیانگذارها کمک میکند تا استارت آپ خودشان را داشته باشند.
بازنگری (Rework)
نویسنده: جیسون فرید، دیوید هانسن
موضوع: کسب و کار، مدیریت و رهبری
این کتاب برخلاف سایر کتابهایی که معرفی کردیم صرفاً به پیشنهاد و توصیههای معمول اکتفا نکرده بلکه به دیدگاههایی پرداخته که اغلبشان مخالفِ باور عموم است. کتاب بازنگری که با عناوین «بازانجام» و «کار دوباره» نیز به فارسی ترجمهشده دربردارندۀ تجربیات جیسون فرید و دیوید هانسن در ساخت و راهبری نرمافزار Basecamp است. این نرمافزار یک برنامۀ مدیریت پروژه ساختهشده با زبان روبی است که در جریان پیادهسازی آن فریم ورکی تحت عنوان روبی آن ریلز خلق شد. فریم ورک یادشده بعدها بهصورت متنباز در اختیار جامعۀ برنامه نویسان قرار گرفت. محتویات این کتاب فاصلۀ زیادی با تئوری و درسهای دانشگاه دارد. آنچه بیانشده ماحصل تجربیاتی است که بهمرور و با سروکله زدن با مشکلات فراوان به دست آمده است. در طول کتاب مباحث زیادی از پیشرفت، رقابت، پروموشن، استخدام و حتی فرهنگ سازمانی بیانشده که برای کارآفرینی مفید است.
توسعۀ محصول
حیطۀ موضوعی: حداقل محصول پذیرفتنی (MVP)، بازاریابی، برنامهریزی برای رشد
کشش، چگونه هر استارتاپی میتواند به رشد انفجاری دست یابد؟ (Traction)
نویسنده: گابریل وینبرگ و جاستین مارس
موضوع: بازاریابی و رشد
ترکشن به زبان ساده همان کتاب Lean Startup در شاخۀ بازاریابی و رشد است. نویسنده پیش از آنکه ۱۹ کانال افزایش کشش را (جذب مشتری یا توسعۀ بازارِ مصرف) معرفی کند ابتدا به تشریح متد منحصر به فردِ مورد استفاده برای این کار پرداخته است؛ یعنی چارچوب Bullseys. این روش از دل مصاحبه با ۴۰ استارتاپ بزرگ بیرون آمده است. گابریل وینبرگ، خود موسس جستجوگر DuckDuckGo است که تاکنون بیش از ۲۵ میلیارد جستجو در آن انجام شده و بخش عمده ای از ترافیک اینترنت را به خود اختصاص داده است.
در این روش کانال های مختلف بازاریابی به سه حلقه تقسیم شده است:
- حلقۀ بیرونی (آنچه امکان پذیر است)؛
- حلقۀ میانی (آنچه محتمل است)؛
- حلقۀ داخلی (آنچه جواب می دهد).
استارت آپ ها به صورت پیوسته باید کانال های جذب مشتری را به حلقه های مرتبط متصل کرده و تلاش کنند که جریانِ کشش را به حلقۀ درونی هدایت کنند؛ چرا که ارزش بیشتری دارد و باید روی آن تمرکز شود. هر فاندری که به دنبال توسعۀ بازار است باید این کتاب را همراه خود داشته باشد و با آزمایش ۱۹ روش بیان شده بهترین روش را برای ایجاد کشش یا جذب مشتریان انتخاب کند.
مُسری (Contagious)
نویسنده: جونا برگر
موضوع: بازاریابی و رشد
تبلیغ دهان به دهان یا بازاریابی ویروسی یکی از موثرترین روش های بازاریابی است؛ اما دستیابی به این روش برای استارتاپها کارِ ساده ای نیست! چرا یک محتوا به صورت ویروسی در شبکه های اجتماعی پخش می شود ولی تعداد زیادی دیگر نه؟ چرا بعضی از ویدیوها در یوتیوب یک شبه به بازدید میلیونی می رسند و به سرعت برق در اینترنت دست به دست می شوند و تعداد بیشتری نه؟ مسری نوشتۀ جونا برگر – استاد کسب و کار و متخصص بازاریابی ویروسی- کتابی است که ضمن پاسخ به این سوال، ۶ اصل مهم برای دستیابی به این شیوۀ بازاریابی را بیان میکند. این اصول برای هر کسب و کار نوپایی حیاتی هستند و عبارتند از:
- اعتبار اجتماعی؛
- محرکها؛
- احساسات؛
- عمومیت؛
- ارزش عملی؛
- داستانسرایی.
به عنوان مثال جونا متذکر شده که عوامل احساسی چون هیجان، خشم، تعجب و تحسین تأثیر بسیار زیادی روی ویروسی شدن پیام دارند ولی احساساتی مثل غم و ناراحتی تأثیر عکس روی این موضوع خواهند داشت یا در رابطه با اصلِ داستانسرایی اینطور بیان شده که قصه گفتن راه بهتری برای انتقال پیام و ماندگاری آن در ذهن افراد است. روایت داستان ساده تر است و عموم مردم این شیوۀ روایت را می پسندند. فاندرهایی که روی مباحث بازاریابی و رشد کار می کنند می توانند از محتویات این کتاب برای بازاریابی دهان به دهان استفاده کنند. از ویژگی های مثبت این کتاب روایت داستانی و جذاب و مثال های متعدد و شفافِ آن است.
قلاب (Hooked)
نویسنده: نیر ایال
موضوع: توسعۀ محصول
شاید باورتان نشود ولی بسیاری از کارهای روزمره مثل درست کردن یک قهوه، بازدید از فیسبوک یا حتی خرید از مغازه بدون اندیشه و صرفاً از روی عادت انجام می شود؛ ما با عاداتمان زندگی می کنیم و در واقع این عادات ماست که زندگی ما را ساخته است. تبدیل محصول به چیزی که مردم به آن عادت کنند و نتوانند دست بکشند هدفی است که این کتاب به دنبال آن است. چایی و قهوه بیشتر از آنکه یک نیاز باشد یک عادت است که به جزئی از زندگی روزمرۀ ما تبدیل شده است. محصولی در بازار به موفقیت می رسد که مردم نه به خاطر نیاز بلکه به خاطر عادت به آن خریداری اش کنند.
نیر ایال در کتابش از از چارچوبی صحبت میکند که کاربران را وادار به حرکت در زنجیره ای از محرک ها، اقدامات، سرمایه گذاری و پاداش های متغیر میکند و نهایتاً او را به مرحله ای می رساند که عادتی در او به وجود آید. این چارچوب Hook Model نام دارد و هرچه محصول شما سریع تر و پیوسته تر از آن استفاده کند عادات بیشتری برای کاربران درست میکند.
اطلاعات این کتاب برای همۀ فاندرها خواندنی است؛ به خصوص آنهایی که محصولاتشان ماهیت استفادۀ روزمره دارند مثل اپلیکیشن های فیتنس، کالری شمار، شبکه های اجتماعی یا سایت های خبری. اگر به موضوع عادات علاقه داشتید حتماً کتاب «قدرت عادت» از چارلز داهیگ را هم مطالعه بفرمایید. این دو کتاب مکمل بسیار خوبی برای هم هستند.
رسیدن به فروش بیش از حد (Oversubscribed)
نویسنده: دنیل پریستلی
موضوع: بازاریابی و رشد
هر استارتاپ آرزو دارد مشتریان زیادی داشته باشد و این آرزو چیزی است که در کتاب Oversubscribed دست یافتنی است. در نیمۀ اول کتاب با تأکید روی بازار، تفکیک محصول و توسعۀ مشتری، اصولی که باعث جذب مشتریان بیشتر می شود به تفصیل بیان شده است. در نیمۀ بعدی کتاب پیشنهادهای خوبی برای بازاریابی مبتنی بر کمپین داده شده است.
دنیل پریستلی در این کتاب برخلاف تصور بسیاری از بازاریاب ها که موفقیت محصول را در گرو رشد کمی تعداد مشتریان می دانند به وفاداری مشتریان اهمیت داده است. وی معتقد است چند مشتری وفادار که حاضر به ترک محصول شما نبوده و حتی حاضر به پرداخت بهای بیشتر برای خدماتتان هستند از صدها مشتری که با هر بهانه ای ترکتان می کنند بهتر هستند.
پریستلی معتقد است میزان عرضه و تقاضا عامل نهایی برای موفقیت یک کسب و کار نیست. موضوع مهمتر وفاداری مشتریان است. مطالب بیان شده در این کتاب با بررسی کسب و کارهای برترِ جهان استخراج شده و همگی از بوتۀ آزمایش گذر کرده اند.
چه برای افزایش اطلاع رسانیِ برگزاری یک رویداد و چه برای معرفی فیچر جدیدِ محصول، تکنیک های بیان شده در این کتاب بهترین کارایی ممکن از یک کمپین تبلیغاتی را برای شما به ارمغان می آورد. با برنامه ریزی پیش از اجرای کمپین و انجام تحلیل بعد از آن، می توان عملکرد کمپین را تا حد زیادی بهبود بخشید. هر بنیان گذاری که روی توسعۀ مشتری و شناخت بازار کار میکند از محتویات این کتاب بهره مند خواهد شد. مدیران، بازاریاب ها و کارآفرینان با خواندن این کتاب متوجه می شوند که چه باید بکنند تا مشتریان شما برای استفاده از محصولتان لحظه شماری کنند.
راه اندازی و رشد
حیطۀ موضوعی: تناسب محصول با بازار، آنالیتیکز (قیف تبدیل، تست دو بخشی A/B)، جستجوی سرمایه گذار، کارگزینی
تخفیف جسورانه، باهوش تر از وکلا و سرمایه گذاران خطر پذیر باشید (Venture Deals: Be Smarter Than Your Lawyer and Venture Capitalist)
نویسنده: براد فلد و جیسون مندلسون
موضوع: سرمایه گذاری و فاینانس
کتاب ونچر دیلز پیشنهادات و حقایقی دربارۀ سرمایه گذاری خطرپذیر بیان میکند که آگاهی از آن برای هر فاندر بی تجربه ای ضروری است. دو فصلِ این کتاب یعنی اقتصاد و کنترل، بیشترین فاکتورها را برای سرمایه گذاری خطر پذیر توضیح می دهد. در این دو فصل اصطلاحات مهمی چون اولویت نقد شوندگی، تعهد و ضمانت، شرط ضدِ رقیق شوندگی، مقررات حفاظتی و شرایط مربوط به موافقت نامه به طور دقیق بحث شده است.
برای درک بهترِ اصطلاحات، هر یک از آنها با مثالی همراه شده است؛ بنابراین در موقعیت مشابه به خوبی متوجه می شوید که الان باید منتظر چه چیزی باشید. این کتاب همچنین به توضیح مباحث دیگری نیز پرداخته است؛ از جمله اینکه: در فرایند سرمایه گذاری چه افرادی درگیر هستند، در این فرایند بودجه به چه نحوی افزایش پیدا میکند، چه اصطلاحاتی برای فاندرها مهم نیست و سرمایه گذاران چطور استارت آپ ها را حمایت می کنند و شما با چه تاکتیک هایی می توانید تعداد این سرمایه گذارها و میزان سرمایه گذاری شان را افزایش دهید. براد فلد برای هر پیشنهادی از مثال های واقعی استفاده کرده و همین موضوع کتاب را بسیار خواندنی کرده است. با خواندن این کتاب راحت تر در مذاکرات ظاهر شوید.
مدیریت با بازده بالا (High output management)
نویسنده: اندرو گروو
موضوع: کسب و کار، مدیریت و رهبری
تغییر کاربری اینتل به یک سازندۀ پردازنده کار ساده ای نبوده و وقتی بدانیم اندرو گروو خود در تغییر این سازمان نقش داشته خواندن کتاب جذاب تر هم می شود. بیل گیتس خواندن این کتاب را به همۀ مدیران توصیه میکند. زمانی که بیل گیتس با مشکلات مدیریتی برخورد کرد با مدیرعامل سابق اینتل یعنی اندرو گروو مشورت کرد. وی یکی از برترین مدیران تجاری قرن بیستم است و حتی پس از مرگش شیوۀ مدیریتی او همچنان سرلوحۀ شرکت های بزرگی چون گوگل و آمازون است.
در این کتاب شیوۀ برخورد با مسائل در موقعیت های مختلف بیان شده است. اندرو در بیان پیچیده ترین بحث های مدیریتی به زبان ساده تخصص بالایی دارد و به راحتی دربارۀ چگونگی افزایش اهرم های مالی برای به حداکثر رساندن خروجی سازمان، اهمیت انواع مختلف جلسات و نحوۀ اجرای آنها، تصمیم گیری در مورد مسائل و اینکه چطور از تصمیمات گروهی دوری کنیم و … صحبت کرده است.
کتاب حاضر به فاندرها کمک میکند تا تصمیمات مدیریتی بهتری اتخاذ کنند. اگر می خواهید استارت آپ شما رشد کند حتماً این کتاب را بخوانید.
مذاکره برای سود (Bargaining for advantage)
نویسنده: ریچارد شِل
موضوع: کسب و کار، مدیریت و رهبری
مذاکره و چانه زنی یکی از سخت ترین کارهایی است که فاندرها با آن مواجهند. در تجارت نمی شود یک پسرِ خوب بود و سود کرد! شما بالاخره برای سودِ بیشتر نیازمند مذاکره هستید. این کتاب با بیانی ساده و شیوا مذاکره را به فرایندی مدون برای فاندرها تبدیل کرده است تا هر زمان به راحتی بتوانید از آن استفاده کنید.
کتاب شامل دو قسمت است. قسمت اول شامل ۶ بخش است:
- سبک چانه زنی شما؛
- اهداف و انتظارات شما؛
- استانداردها و هنجارها؛
- روابط؛
- منافع طرف مقابل؛
- اهرم های قدرت.
همۀ این ها در کنار هم یک چارچوب قوی برای مذاکره به وجود می آورد. قسمت دوم به ساخت یک استراتژی از اصول بیان شده پرداخته است. به کمک این استراتژی می توانید مذاکره را به جهتِ مورد نظر هدایت کرده و به هدف نهایی برسید.
از ویژگی های مثبت این کتاب جمع آوری اطلاعات از طرف مقابل و اقدام بر اساس این اطلاعات است. به عبارت دیگر از صحبت های طرف مقابل استفاده کنیم تا مزۀ دهانش را بفهمیم و بر اساس آن پیشنهادمان را مطرح کنیم. ریچارد شل اهمیت زیادی برای این موضوع قائل شده و معتقد است هر لحظه از مذاکره فرصتی برای کسب اطلاعات از طرف مقابل است که نباید به سادگی از کنار آن گذشت.
نکتۀ مثبت دیگر که این کتاب را از سایر کتاب های مذاکره متمایز میکند پرداختن به جزئیات چانه زنی است. شاید در هیچ کتابی تا این حد در مورد ظرائف چانه زنی صحبت نشده است. تعداد زیادی از نکات بیان شده در کتاب ساده و بدیهی به نظر می رسند ولی وقتی به تجربیات قبلی خود مراجعه می کنیم متوجه می شویم که رعایت نکردن همین نکات ساده باعث شکست در مذاکرات یا عدم دستیابی به نتیجۀ دلخواه است.
فرایند بیان شده ساده و قابل فهم بوده و در هر مذاکره ای می توان از آن استفاده کرد. بعد از خواندن این کتاب متوجه خواهید شد که چه نکات ساده و کوچکی را بلد نبودید. با پیروی از آموخته های این کتاب فاندرها می توانند راحت تر از قبل مذاکره کنند و با پیروی از یک سِری تکنیک دیگران را متقاعد به سرمایه گذاری یا مشارکت در کسب و کار خود کنند.
چیزهای سخت دربارۀ چیزهای سخت (The hard thing about hard things)
نویسنده: بن هورویتس
موضوع: کسب و کار، مدیریت و رهبری
بن هورویتس شخصیتی است که از نزدیک بحرآنهای اقتصادی استارتاپها را تجربه کرده است. وی در جریان حباب اقتصادی که در خلال سال های ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۰ میلادی به وقع پیوست جان سالم به در برد و توانست شرکت Opsware را به قیمت ۱٫۶ میلیارد دلار به کمپانی HP بفروشد. عنوان کتاب هم دقیقاً به تجربیات سختی که او پشت سرگذاشته مربوط است. بن هورویتس ترجیح داده که به جای صحبت از جذابیت های کسب و کار، دربارۀ مشکلاتی که ممکن است در عمل به وجود آید صحبت کند.
در این کتاب مطالبی بیان شده که به ندرت جای دیگری خواهید یافت. به عنوان مثال: چگونگی سیاستهای تجاری را به حداقلِ ممکن برسانیم؟ چه زمانی مدیر جذب کنیم؟ خودتان را چگونه در جایگاه یک مدیر ارزیابی کنید؟ چگونه افراد باهوش را مدیریت کنیم.
روایت کتاب داستانی است ولی ماهیتش به گونه ای است که برای هر فاندری در هر کسب و کاری قابل استفاده است. در سراشیبی رشد استارتاپها مفاهیم این کتاب به کارتان می آید. یاد می گیرید چگونه با مسائلِ اجتناب ناپذیرِ آینده روبرو شوید و آنها را به بهترین نحو حل و فصل کنید.
تسلط بر سرمایه گذاری خطرپذیر (Mastering the VC game)
نویسنده: جفری بوسگنگ
موضوع: سرمایه گذاری و فاینانس
با گسترش تعداد استارتاپها، سرمایه گذاری خطر پذیر هم رونق گرفته است. کتاب حاضر بر آن است تا شما را با هر دو طرف میز مذاکره یعنی خودتان به عنوان سرمایه گذار و دیگران به عنوان سرمایه گذار آشنا کند. مباحث مهمی که در این کتاب مطرح شده عبارتند از: چگونه شرکت های سرمایه گذاری فعالیت های خود را مدیریت می کنند؟ به عنوان یک استارت آپ چطور باید مذاکره کنید که بهترین سرمایه گذار را جذب کنید؟ کتابی که بالاتر توضیح دادیم (ونچر دیل) فقط به موضوع سرمایه گذاری پرداخته است ولی این کتاب نیازهای دو طرف را در نظر گرفته است. پیشنهاد می کنیم حتی اگر در حوزۀ سرمایه گذاری می خواهید فعالیت کنید مطالب بیان شده در این کتاب را هم مطالعه کنید. به نوعی مکمل کتاب ونچر دیل است.
۴۸ قانون قدرت (The 48 laws of power)
نویسنده: رابرت گرین
موضوع: کسب و کار، مدیریت و رهبری
کتاب حاضر شما را با تاریخچۀ افرادی که به قدرت دست یافته اند و چگونگی کاربستِ قدرتشان آشنا میکند. قوانین مطرح شده در کتاب حاضر هنوز هم به قوت خود باقی است. رابرت گرین از ناپلئون گرفته تا گالیله و حتی کلئوپاترا داستان قدرت گرفتن رهبران، پادشاهان و اینفلوئنسرها را با بیانی ساده و داستان وار بیان کرده و شما را از قوانینی که در پسِ این قدرت ها وجود دارد مطلع میکند.
رابرت گرین با بررسی تاریخ سه هزار سالۀ قدرت های بزرگ به دنبال این بوده که بفهمد آنهایی که به قدرت رسیده اند چه تفاوتی با دیگران داشته اند. چطور به جایگاهی بالاتر از دیگران دست یافته اند؟ آنها چگونه از قدرتشان استفاده کرده اند؟ ۴۸ قانونِ قدرت تا حدودی تمِ روان شناسانه و اجتماعی دارد؛ چرا که اساساً انسان موجودی اجتماعی است و بحثِ قدرت هم چیزی جز یک مهارت اکتسابی نیست.
اطلاعات بیان شده در این کتاب جالب بوده ولی راستش را بخواهید چندان برای فاندرها حیاتی نیست. با این همه بنیان گذاران می توانند از مفاهیم بیان شده برای آشنایی با اعمال قدرت یا تجهیز در برابر قدرت دیگران استفاده کنند؛ بنابراین اگر فرصت اضافه داشتید حتماً این کتاب را هم بخوانید.
لطفاً تجربیاتتان از خواندن بهترین کتاب های استارتاپی را بیان کرده و اگر کتاب مناسبِ دیگری در همین حوزه سراغ داشتید معرفی کنید. دیدگاه شما بهعنوان یک خواننده برای ما و سایر بازدیدکنندگان ارزشمند خواهد بود.

















