اندیکاتور RSI که مخفف Relative Strength Index می باشد با روابط پیچیده ریاضی محاسبه می گردد که ذکر این روابط از حوصله این بحث خارج می باشد. در تنظیمات RSI نیز عموما از تنظیم ١۴ روزه استفاده می شود. این اندیکاتور همانند مکدی (MACD) در زمره اسیلاتورها طبقه بندی می شود چراکه همواره بین دو سطح ٠ و ١٠٠ در حال نوسان می باشد.

کاربردهای اندیکاتور RSI چیست؟

همانطور که گفته شد این اندیکاتور بین دو سطح ٠ و ١٠٠ در نوسان می باشد. در این بین، دو سطح کلیدی ٣٠ و ٧٠ را به ترتیب به عنوان سطوح اشباع فروش و اشباع خرید می نامند. به این معنی که هر گاه مقدار RSI از عدد ٣٠ کمتر شود به این معنی است که شاهد فروش های افراطی در بازار هستیم و لذا امکان کاهش فشار فروش و صعود قیمت وجود دارد. بر عکس، عبور RSI از سطح ٧٠ به سمت بالا به معنی انجام خریدهای افراطی در بازار می باشد که در نهایت این خریدها ممکن است هر لحظه به پایان رسیده و شاهد نزول قیمت باشیم.

برای مثال به شکل زیر که نمودار قیمتی سهام مس باهنر را نشان می دهد توجه کنید. همانطور که مشاهده می کنیم در نقاطی که با خطوط عمودی نمایش داده شده اند شاهد وارد شدن RSI به مناطق اشباع خرید یا اشباع فروش بوده ایم که همین خرید و فروشهای افراطی به معنی علامتی برای تغییر جهت قیمت به شمار می آمده اند. برای مثال در نقطه ای که با فلش قرمز رنگ مشخص شده است مقدار RSI به کمتر از ٣٠ کاهش پیدا کرده که به معنی فروش افراطی بوده است و پس از مدتی شاهد کاهش فشار فروش و رشد قیمت سهم بوده ایم. و در نقطه بعدی که با فلش سبز رنگ نمایش داده شده است شاهد افزایش RSI به بیش از ٧٠ بوده ایم که به معنی خرید افراطی بوده و پس از مدتی شاهد کاهش فشار خرید و نزول قیمت بوده ایم.

نکته ای که در مورد RSI باید به آن توجه نمود این است که ممکن است خروج RSI از مناطق اشباع، بدون افت یا صعود قیمت و فقط با نوسان قیمتی صورت بگیرد. برای روشن شدن موضوع اگر مجددا به نمودار قیمتی فباهنر توجه کنیم می بینیم که در محلی که با خط قرمز رنگ مشخص شده است RSI وارد منطقه اشباع خرید شده است، اما پس از مدتی بدون اینکه قیمت نزول چندانی داشته باشد، تنها با نوسان قیمت RSI از منطقه اشباع خرید خارج شده است. پس این موضوع را همیشه به یاد داشته باشید که استفاده از اندیکاتور به تنهایی می تواند در برخی موارد باعث ایجاد خطا در تصمیم گیری شود و حتما باید در کنار سایر ابزار به کاربرده شوند.

یکی دیگر از کاربردهای جالب در استفاده از RSI به کاربردن خطوط روند همراه با این اندیکاتور می باشد.
به عبارتی به همان شکل که خطوط روند را در مورد قیمت استفاده می کنیم به طریق مشابه می توان همان خطوط را در مورد RSI نیز استفاده کرد. برای مثال به نمودار زیر که مربوط به سهم فباهنر می باشد توجه کنید:

همانطور که در این شکل دیده می شود می توانیم یک خط روند صعودی را برای اندیکاتور RSI رسم نماییم.مشاهده می کنیم چگونه پس از اینکه این خط روند به سمت پایین شکسته شد ، همزمان شاهد نزول قیمت بعد از خط عمودی بوده ایم.
به شکل زیر که مربوط به نمودار سهم خپارس می باشد توجه کنید:

مشاهده می کنید که چگونه بعد از شکسته شدن یک خط روند نزولی بر روی اندیکاتور RSI شاهد صعود قیمت سهم شروع شده است.
نکته ای دیگری که در مورد هر اندیکاتور وجود دارد و در بالا به آن اشاره کرده ایم استفاده از ابزاری دیگر در کنار یک اندیکاتور برای کاستن از میزان خطاهاست. برای مثال می توان به جای استفاده از هر یک از اندیکاتورهای RSI یا MACD به تنهایی، همزمان از این دو اندیکاتور در کنار هم استفاده کرد تا این ابزار بتوانند خطاهای یکدیگر را پوشش دهند.

تلاش برای درک ماهیت اندیکاتور RSI

عدد ۱۴ به عنوان تنظیمات دوره ای پیش فرض «RSI» انتخاب شده است؛ یعنی این اندیکاتور داده های قیمتی ۱۴ کندل یا میله اخیر را تحلیل و مقایسه می کند. در واقع «RSI» طی آن دوره، میانگین افزایش و کاهش ها، تعداد و هم چنین اندازه کندل های صعودی و نزولی را بررسی می کند و آن ها را نسبت به یکدیگر می سنجد. خروجی اندیکاتور «RSI» به صورت یک عدد بین ۰ تا ۱۰۰ و در قالب یک محدوده نموداری جداگانه نمایش داده می شود. به همین دلیل، «RSI» به عنوان یک «اسیلاتور» شناخته می شود. مثلا اگر چند کندل اخیر صعودی باشند، احتمالا اندیکاتور «RSI» عدد ۱۰۰ را نشان می دهد.

در نقطه مقابل با تشکیل چند کندل نزولی، مقدار «RSI» به سمت صفر میل می کند. اگر شرایطی را در نظر بگیریم که نیمی از کندل ها صعودی و بقیه نزولی باشند و اندازه آنها نیز به هم شبیه باشد به احتمال زیاد، خروجی این اندیکاتور، عددی در محدوده ۵۰ خواهد بود. البته متناسب با جهت – صعودی یا نزولی – قدرت و اندازه کندل استیک ها، مقدار «RSI» نیز به سمت ۰ یا ۱۰۰ میل می کند. چیزهایی که تا اینجا گفتیم، تفسیرهایی ابتدایی از این اندیکاتور هستند. در ادامه با دو مثال، جزئیات بیشتری از نمودار قیمت را تحلیل و بررسی کنیم.

نمودار مثال اول: روند صعودی جریان قیمت

در تصویر زیر، محدوده مشخص شده یک روند صعودی را در جریان ۱۴ کندل متوالی نشان می دهد که تمام آن ها به جز دو مورد، شمع های صعودی بوده اند. هم چنین تعداد زیادی از این کندل های افزایشی تقریبا بزرگ هستند و سایه چشم گیری نیز ندارند. در نتیجه «RSI» عدد ۷۵ را نشان داده و روند صعودی با مومنتوم بالا را تایید می کند.

اندیکاتور «RSI» اندازه و جهت ۱۴ کندل استیک اخیر را بررسی نموده و قدرت حرکات فعلی قیمتی را نشان می دهد.

نمودار مثال دوم: روند نزولی جریان قیمت

در تصویر زیر، سه ناحیه متفاوت از نمودار قیمت به صورت مستطیل های عمودی مشکی رنگ مشخص شده اند. در قسمت اول یک روند نزولی قوی را مشاهده می کنیم که در جریان آن تقریبا تمام کندل ها به جز چند شمع کوچک دوجی همگی نزولی بوده اند. بنابراین مقدار «RSI» به ۱۷ رسیده و برقراری روند نزولی قوی را تایید کرده است. ناحیه وسط یک روند صعودی نسبتا قوی را نشان می دهد که در آن «RSI» تا سطح ۷۰ افزایش یافته و اندازه کندل های نزولی نیز پیوسته در حال کاهش بوده است. در واقع، وجود چنین شرایطی نشان دهنده این است که بیشتر معامله گران، خریدار هستند. بخش سوم نیز یک بازار تقریبا خنثی را طی ۱۴ کندل به تصویر می کشد. خروجی «RSI» عدد ۴۲ است که عدم وجود روند در بازار را گوشزد می کند. اگرچه قیمت، کمی افت کرده و این موضوع به واسطه «RSI» کمتر از ۵۰ نیز قابل تایید است. اما تقریبا نسبت قدرت بازیگران بازار متعادل به شمار می رود.

می توان از اندیکاتور «RSI» در جریان فازهای روندی و خنثی بازار استفاده کرد.

همواره به این نکته دقت داشته باشید که استفاده از اندیکاتورها شرط لازم و کافی تحلیل دقیق نمودار قیمت نیست. اما در بیشتر مواقع، استفاده از این ابزار راهکار مناسبی برای تحلیل سریع نمودار قیمت و تایید پیش بینی های سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال به شمار می رود.

افسانه ای به نام «نواحی اشباع خرید و فروش»

با رواج تفکرات غلط، مفهوم نواحی اشباع خرید و فروش به یکی از بزرگ ترین سوء تفاهم ها در مورد اندیکاتورها تبدیل شده اند. تعریف ساده این نواحی در اندیکاتور «RSI» به شرح زیر است:

• اشباع خرید: مقدار «RSI» بین ۷۰ تا ۱۰۰
• اشباع فروش: مقدار «RSI» بین ۳۰ تا

بسیاری از معامله گران به اشتباه معتقد هستند که در آن نواحی، قیمت تمایل بیشتری به بازگشت دارد. اما این تصور کاملا اشتباه است. زیرا همان گونه که مشاهده کردیم، مقدار بالای «RSI» روند صعودی قوی و مقادیر کم اندیکاتور «RSI» روند نزولی قدرتمند را نشان می دهند. در واقع، قرار گرفتن خط «RSI» در نواحی انتهایی بازه نوسانی خود همیشه ضعف و بازگشت زود هنگام روند را نشان نمی دهد. بلکه فقط وجود مومنتوم حرکتی بالا در وضعیت جاری را تایید می کند. معامله گری که تنها به دلیل ورود قیمت به ناحیه اشباع خرید در جریان یک روند صعودی می خواهد در موقعیت معاملاتی فروش قرار بگیرد بسیار سریع متوجه اشتباه خود خواهد شد.

تصویر زیر، مثالی از این شرایط را نشان می دهد. در مستطیل سمت چپی قیمت برای اولین بار به بیش از سطح ۷۰ رسیده و وارد ناحیه اشباع خرید شده است. همان گونه که مشاهده می کنید روند صعودی برای طولانی مدت ادامه یافته و حتی با وجود مسطح شدن حدودی روند نیز بازگشت قیمت رخ نداده است. در بخش دوم تصویر نیز «RSI» دوباره به ناحیه اشباع خرید بازگشته و قیمت، روند صعودی خود را از سر گرفته است. در نتیجه می توان این طور برداشت کرد که مقادیر بیش از ۷۰ یا کمتر از ۳۰ اندیکاتور «RSI» تنها به معنی قدرت بالای روند صعودی یا نزولی هستند و مسلط بودن یک گروه غالب از بازیگران بازار (خریداران یا فروشندگان) را نشان می دهد. به عبارت دیگر، ورود به نواحی اشباع خرید و فروش دلیل قاطعانه ای برای تغییر جهت قیمت و گرفتن موقعیت های معاملاتی برخلاف روند نخواهد بود.

نواحی اشباع خرید و فروش، نشانه هایی برای بازگشت زود هنگام روند قیمت نیستند. اما وجود یک روند قوی در جهتی مشخص را به معامله گران یادآوری می کنند.

اندیکاتور «RSI» به عنوان حمایت و مقاومت

از آنجا که این اندیکاتور در تحلیل مومنتوم و قدرت حرکات روند، عملکرد مناسبی دارد می توان از آن برای تشخیص سطوح حمایت و مقاومت مهم در نمودار قیمت استفاده کرد. در تصویر زیر، خط افقی یک سطح مقاومتی قوی در نمودار قیمت را نشان می دهد که قیمت، بارها آن را لمس کرده است. در بررسی اندیکاتور «RSI» نیز وجود این ناحیه مقاومتی کاملا مشخص است. در دو نقطه تماس اولیه، مقدار ۵۰ عدد «RSI» و ۶۱ بوده که نشان از قدرت بیشتر خریداران در حالت معمولی و بدون اکثریت مطلق است. در سومین نقطه تماس، «RSI» مقدار ۶۸ را نشان داده، که وجود تحرکات قیمتی قدرتمندتری را به نمایش می گذارد. اگرچه قیمت در این نقطه ناتوان از شکست آن سطح مقاومتی بوده است اما خیلی سریع به سمت این نقطه باز می گردد.

همان طور که با هم گفتیم، بازگشت سریع قیمت به سطوح قیمتی گذشته، ناشی از افزایش قدرت خریداران یا فروشندگان است. در جریان آخرین تلاش برای شکست نهایی مقاومت، «RSI» به سطح ۷۴ رسیده است. با بررسی دقیق نمودار قیمت متوجه می شویم که کندل های صعودی قوی در نهایت منجر به شکست این سطح نموداری شده اند. این شکست با یک جهش قیمتی همراه بوده است که اغلب اوقات یک سیگنال قوی برای خرید به شمار می رود. باید بر این نکته تاکید کنیم که سیگنال نهایی شکست با بسته شدن قیمت بالاتر یا پایین تر از یک سطح قیمتی صادر می شود.

اندیکاتور «RSI» می تواند در معامله گری بر اساس شکست سطوح نیز مورد استفاده قرار گیرد. در نمودار بالا شکست قیمت به همراه مقادیر بیش از ۷۰ «RSI» شانس موفقیت موقعیت معاملاتی را افزایش می دهد.

واگرایی RSI محبوب و پرطرفدار

ایجاد واگرایی در اندیکاتور «RSI» یکی از محبوب ترین سیگنال های معاملاتی است. برخلاف نواحی اشباع خرید و فروش، واگرایی ها به معنای واقعی، نشانه ای از وجود پتانسیل بازگشت قیمت هستند. واگرایی شرایطی را در نمودار قیمت نشان می دهد که وضعیت قیمت و اندیکاتور مطابقت نداشته باشد. مثلا یک واگرایی نزولی زمانی رخ می دهد که با وجود ایجاد یک نقطه سقف بالاتر در جریان روند صعودی، اندیکاتور سقف پایین تری ایجاد کرده باشد. در تصویر زیر، نمودار سمت چپ یک واگرایی کلاسیک نزولی را نشان می دهد. در این شرایط، قیمت، سقف های بالاتری را ایجاد می کند. واگرایی اندیکاتور «RSI» نیز نشان دهنده ضعیف تر بودن موج صعودی اخیر نسبت به حرکات قبلی است.

واگرایی «RSI» می تواند تغییر در جهت روند بازار را از قبل پیش بینی کند. زیرا نشان دهنده کاهش مونتوم حرکت قیمت است.

بنابراین، یک واگرایی زمانی به وجود می آید که بر اساس قیمت، پتانسیل ادامه روند وجود داشته باشد. اما وضعیت اندیکاتور «RSI» بیانگر تغییر در نسبت قدرت بین خریداران و فروشندگان و ضعف موج قیمتی اخیر است. در نمودار تصویر زیر و در پایان روند نزولی، اندیکاتور «RSI» یک واگرایی ایجاد کرده است و جهت آتی روند را قبل از بازگشت قیمت، پیش بینی می کند. اگرچه قیمت کف پایین تری را ثبت کرده اما موج قبلی نزولی به طرز قابل ملاحظه ای کوتاه تر و در نتیجه ضعیف تر بوده است. در چنین وضعیتی، قیمت به سختی توان ایجاد یک کف جدید را دارد. این کاهش قدرت در روند بازار به واسطه ایجاد واگرایی در «RSI» تایید می شود. در واقع، دانش ما از شیوه تحلیل امواج قیمت، تحلیل نمودار به واسطه «RSI» را تکمیل می کند. با این وصف این تئوری کاملا قابل درک است که امواج قیمت، پایه های اصلی مفاهیم روند و تحلیل نموداری را تشکیل می دهند.

اگرچه آخرین موج قیمت یک کف جدید ثبت نموده است، اما واگرایی اندیکاتور «RSI» نشان از این دارد که آخرین موج، روند قدرت خود را از دست داده است. بنابراین در ادامه می توانیم بازگشت مجدد قیمت را مشاهده کنیم.

یکی از محبوب ترین شاخص هایی که برای تجزیه و تحلیل بازار ارزهای دیجیتال و البته کمک به سرمایه گذاران برای تصمیم گیری مورد استفاده قرار می گیرد، شاخص moving average یا میانگین متحرک (MA) است. در این مطلب، قصد داریم روش استفاده از این شاخص را به شما عزیزان برای تحلیل بازار آموزش دهیم. همراه ما باشید.

میانگین متحرک (Moving Average) چیست؟

میانگین متحرک (MA) یک شاخص فنی است که میانگین قیمت تعدادی کندل از پیش تعیین شده را به شما نشان می دهد. به عنوان مثال، میانگین متحرک پنجاه روزه، میانگین قیمت پنجاه کندل روزانۀ آخر را محاسبه می کند. برای تعیین میانگین قیمت در این شاخص،  قیمت بسته شدن هر کندل لحاظ می شود.

نمودار زیر میانگین متحرک پنجاه روزه را در نمودار روزانۀ بیت کوین را نشان می دهد. همان طور که می بینید، جهت حرکت بازار با استفاده از شاخص میانگین حجم به سادگی قابل تشخیص است. البته، لازم به ذکر است که تعیین روند با استفاده از این شاخص به دلیل آنکه از قیمت دارایی استفاده می کند، با کمی تأخیر همراه است. برای به حداقل رساندن این تأخیر، می توان از نمودارهایی با بازۀ زمانی کم تر استفاده کرد. بنابراین، همیشه برای پیش بینی شرایط بازار و تصمیم گیری، لگ این شاخص را در نظر داشته باشید.

چرا باید از اندیکاتور میانگین متحرک استفاده کنیم؟

همان طور که پیش از این گفته شد، اندیکاتور میانگین متحرک جهت کلی یک روند را نشان می دهد. هنگامی که نمودار روند نزولی دارد، معمولاً انتخاب پوزیشن های شورت بهتر از پوزیشن های لانگ است. در روند صعودی، میانگین متحرک شیب مثبتی دارد و قیمت نهایی عموماً بالاتر از MA است.

میانگین متحرک کوتاه مدت، مانند میانگین پانزده روزه، بالاتر از میانگین بلندمدت، مانند میانگین پنجاه روزه است. هرچه قیمت از میانگین متحرک دورتر شود، روند قوی تر است. با این حال، این وضعیت می تواند به عنوان یک علامت هشدار نیز در نظر گرفته شود؛ زیرا اغلب قیمت به سطح میانگین بازمی گردد. در روندهای نزولی، معامله در قیمتی پایین تر از قیمت میانگین متحرک انجام می شود. در این حالت، moving average کوتاه مدت کم تر از میانگین بلندمدت است.

نمودار زیر عملکرد قیمت بیت کوین در سال گذشته و میانگین متحرک پنجاه روزۀ آن را نشان می دهد. در این نمودار، به طور مشخص می توان مشاهده کرد که قیمت بیت کوین در نهایت به خط میانگین باز می گردد. مناطق دایرۀ خاکستری نشان دهندۀ زمان هایی است که قیمت برای تغییر روند تلاش کرده اما شکست خورده است.

آیا می توان از میانگین متحرک چندگانه استفاده کرد؟

استفاده از میانگین های متحرک متعدد می تواند به شما کمک کند تا قبل از انتقال، روندهای صعودی و نزولی را تشخیص دهید. در این دوره های انتقال، میانگین متحرک بلندمدت به صورت یکنواخت و میانگین متحرک کوتاه مدت از میانگین بلندمدت عبور می کند. این مدل عبورکردن ها معمولاً به عنوان عبور طلایی و عبور مرگ شناخته می شوند.

چگونه از اندیکاتور moving average در معاملات استفاده کنیم؟

روش های زیادی برای استفاده از اندیکاتور میانگین متحرک در معاملات وجود دارد. در روش اول می توانید از اندیکاتور moving average برای سطح حمایت و مقاومت پویا استفاده کنید. در این استراتژی، معامله گران به دنبال خرید یا فروش مجدد پس از شکسته شدن سطح میانگین متحرک هستند. در حالت ایدئال، همان طور که در نمودار زیر مشاهده می شود، میانگین متحرک به شکل یک سطح افقی است. معامله گران می توانند زمانی که قیمت به میانگین متحرک یا سطح افقی می رسد، از پوزیشن خود خارج شوند.

خلاصه مطلب

اندیکاتور میانگین متحرک یا moving average یک شاخص عالی برای درک بهتر از روندهای احتمالی در بازار است. این شاخص می تواند در بهینه سازی و تصمیم گیری های صحیح به شما کمک کند. لازم به ذکر است که استفادۀ کورکورانه و تنها یک شاخص، به هیچ عنوان برای عملکرد موفق در بازار ارزهای دیجیتال توصیه نمی شود. برای موفقیت در این بازار، باید بتوانید از ابزارهای مختلف در شرایط مناسب و به درستی استفاده کنید. بنابراین، استفاده از اندیکاتور moving average را تنها به عنوان یک ابزار کمکی در نظر داشته باشید نه تمام آن چیزی که برای کسب سود به آن نیاز دارید.

شاخص Miner Reserve چیست؟

شاخص Miner Reserve مقدار بیت کوین موجود در والت ماینرها را به ما نشان می دهد. ماینرها یکی از عوامل مهم در بازار ارزهای دیجیتال هستند و زیر نظر گرفتن آن ها می تواند در پیش بینی قیمت ارز دیجیتال در آینده بسیار کمک کننده باشد. این شاخص اغلب همگام با قیمت حرکت می کند، ولی در بعضی مواقع که فشار تقاضا افزایش می یابد، ممکن است تغییراتی در روند آن ها صورت گیرد.

این شاخص یکی از مهم ترین شاخص ها در ارز دیجیتال است؛ به طوری که قیمت بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتالی به طور مستقیم به آن بستگی دارد و به این صورت است که قیمت همراه با این شاخص حرکت می کند؛ در نتیجه زیر نظر گرفتن دقیق فعالیت ماینرها و اینکه تا چه حد می توانند در بازار فعلی به تولید بیت کوین بپردازند، می تواند در پیش بینی قیمت بیت کوین بسیار تأثیرگذار باشد.

از زمان معرفی بیت کوین تا چند سال گذشته تولید بیت کوین تا حدی افزایش یافت که از 21 میلیارد بیت کوین قراردادی حدود 18 و نیم میلیارد آن استخراج شده بود. برای جلوگیری از استخراج بیت کوین و تمام شدن آن سازنده بیت کوین تولید بیت کوین را به نصف تولید قبلی رساند؛ یعنی ماینرها را محدود کرد تا نتوانند از یک حدی بیشتر بیت کوین استخراج کنند.

این کار سبب شد بیت کوین کمیاب شده و درنتیجه تقاضا برای آن و قیمت آن نیز افزایش یابد. شاخص miner reserve میزان تولید بیت کوین ها توسط ماینرها را زیر نظر می گیرد.

مقایسه Miner Reserve و دیگر شاخص های ارز دیجیتال

همان طور که می دانید در دنیای ارز دیجیتال بسیاری از شاخص ها وجود دارند که با استفاده از آن ها می توان در برخی از موارد قیمت آینده رمزارز موردنظر را پیش بینی کرد. از جمله مهم ترین این شاخص ها می توان FCAS,ELR,NVT و miner reserve را نام برد.

هریک از این شاخص ها مزایا و معایبی دارند و اغلب سرمایه گذاران یا کارشناسان ارز دیجیتال برای پیش بینی آینده یک ارز از همه این شاخص ها استفاده می کنند. نحوه اندازه گیری هر شاخص و حدس گام بعدی قیمت ارز در مقایسه با دیگری بسیار متفاوت است و برخی از آن در تحلیل های فاندامنتال و برخی دیگر در تحلیل های تکنیکال استفاده می شوند.

تحلیل فاندامنتال که به تحلیلی بنیادی نیز شهرت دارد، روشی برای اندازه گیری ارزش ذاتی اوراق بهادر و ارز دیجیتال نیست. تحلیلگران بنیادی هر چیزی را که بر ارزهای دیجیتال تأثیرگذار باشد مطالعه می کنند؛ ب برای مثال FCAS یک تحلیل فاندامنتالی است که در آن به ارزهای دیجیتال از 0 تا 1000 ارزشی می دهند و آن ها را رتبه بندی می کنند. ارزی که در رتبه بالایی باشد با S و دیگر ارزها را از A تا F رتبه بندی می کنند.

دلیل اهمیت شاخص Miner Reserve در بازار ارز دیجیتال

این شاخص به دلیل اینکه میزان ارز دیجیتال را در بازار اندازه گیری می کند، در تعیین قیمت ارز موردنظر بسیار تأثیرگذار است. نمودار این شاخص را می توان از سایت ها معتبر و صرافی ها به وضوح مشاهده کرد. نمودار منتشرشده برای این شاخص نشان می دهد در یک بازه میزان تولید و عرضه به بازار زیاد بوده و در یک بازه ارزهای تولیدشده برای مدت زمان زیادی در بازار نگه داری شده است.

هرچه ماینرهای یک ارز دیجیتال، تولید ارز را زیادتر کنند، قیمت آن ارز به دلیل زیادشدنش در بازار نزولی می شود. عوامل تأثیرگذار بر تولید بیت کوین توسط ماینر عبارت اند از:

• میزان تقاضا بازار برای بیت کوین: در برخی موارد تقاضا زیاد برای بیت کوین و کمبود آن در بازار ماینرها را مجبور به تولید بیت کوین می کند.
• میزان بیت کوین موجود در بازار: اگر بیت کوین در بازار موجود باشد و به وفور یافت شود، احتمال آن کمتر است که قیمت بیت کوین کاهش یابد؛ زیرا در هر جنس و کالایی و در هر شرایط اقتصادی زمانی که یک کالا در بازار زیاد باشد و به راحتی بتوان آن را خریداری کرد، قیمت آن زیاد می شود.

• سقف مجاز برای تولید بیت کوین: برای هر ماینر یک سقف تعیین می شود زیرا هر ماینر با توجه به قدرت و انرژی مصرفی فقط می تواند تا یک حدی در شبانه روز به تولید بیت کوین بپردازد.
• تعداد ماینرهای تولیدکننده بیت کوین: هرچه تعداد ماینرهایی که بیت کوین تولید می کنند، بیشتر باشد، میزان بیت کوین نیز از قبل بیشتر شده و درنتیجه قیمت تعیین کننده آن طی بازه زمان افزایش می یابد. نقطه عطف ارز دیجیتال در نمودارهای هر ارز زمانی است که یک ارز دیجیتال به طور ناگهان افزایش یافته و پس از مدت زمان کوتاهی دوباره کاهش یابد.

استخراج بیت کوین به تازگی اندکی سخت شده و علت آن هزینه بر بودن آن است. یکی از دلایل مهم هزینه بر بودن استخراج بیت کوین، رقابت بین ماینرهای جدید و همچنین مصرف بالای انرژی برق است؛ ز همین رو بسیاری از ماینرها نمی توانند از برق شهری برای تولید بیت کوین استفاده کنند و لازم است انشعابی برای تولید بیت کوین در نظر بگیرند. انشعابی که از مراکز تولید برق برای تولید ارز دیجیتالی وجود دارد، قیمت های بالایی دارد و عموم افراد قدرت خریداری آن را ندارند؛ از همین رو برخی از سازمان های بزرگ تولید ارز دیجیتال را بر عهده می گیرند.

استخراج بیت کوین مانند حل یک پازل است و این کار به سیستم هایی نیاز دارد که به تراشه های تخصصی مجهز باشند. ماینرها در ابتدا همان کامپیوترهای شخصی بودند، اما به دلیل سرعت پایین امروزه از استخراج ارزهای دیجیتال از استخرهای استخراج استفاده می کنند.

امروزه به دلیل سود زیادی که افراد در حوزه سرمایه گذاری ارزهای دیجیتال به دست آورده اند، خرید ماینرها و تولید بیت کوین نیز افزایش یافته و این کار توانسته تا حدی بازار را تحت تأثیر قرار دهد. امروزه ماینرها با قابلیت های متفاوتی در بازار موجود هستند و هرکدام در مقایسه با قدرت و کارایی و میزان بیت کوینی که می توانند تولید کنند، قیمت های متفاوتی دارند.

اغلب ماینرهای بزرگ که مصرف برق بالایی دارند توسط برخی از دولت ها خریداری شده و به این روش به تولید ارز برای کشورشان می پردازند. به تازگی کشورهای چین و هند نیز توانسته اند در زمینه تولید ارزهای دیجیتال، به خصوص بیت کوین به جایگاه مناسبی دست یابند. این کشورها همچنان در حال یافتن بهترین روش و بهترین ماینر برای تولید ارز دیجیتالی بوده و درصدد رقابت با کشور بزرگی همچون آمریکا هستند.

تشخیص روند بازار با استفاده از Miner Reserve

شاخص miner reserve می تواند در بازه زمانی مشخصی آینده یک ارز را بررسی کند. یکی از دلایلی که این شاخص از دیگر شاخص ها پیش بینی دقیق تری می کند، هم روندی قیمت رمزارز با میزان تولید و ذخیره شده آن در کیف پول ها و صرافی هاست.

اگر میزان تولید ارز دیجیتال توسط ماینر در یک بازه زیاد شود، به نسبت قیمت آن نیز کاهش می یابد و درنتیجه بازار شاهد یک سیر نزولی می شود. اگر میزان تولید ارزهای دیجیتال توسط ماینرها کمتر شود، بیشتر سرمایه گذاران به ذخیره کردن ارز دیجیتال خود می پردازند و درنتیجه به دلیل کمبود ارز در بازار ارز دیجیتال قیمت آن می تواند روند صعودی را پی بگیرد.

هنگامی که یک ارز دیجیتال روند صعودی را طی می کند، بازار با دو دسته از سرمایه گذاران روبه رو می شود. با توجه به شاخص ترس و طمع، زمانی که قیمت یک ارز مانند بیت کوین زیاد می شود، برخی افراد بیت کوین خود را به فروش می رسانند و عده ای دیگر به دلیل طمع گران ترشدن آن را نزد خود نگه داری می کنند.

هنگام نزولی شدن قیمت، افراد به دلیل ترس از ضرر کردن بیت کوین های خود را به فروش می رسانند و این تغییر میزان بیت کوین و نوسان در بازار ارز دیجیتال می توانند به مرور بر روند قیمت ها تأثیرگذار باشد. علاوه بر ماینرها، نهنگ ها نیز در تعیین قیمت یک ارز دیجیتال نقش مهمی دارند و هنگامی که آن ها بنا بر هدفی بیت کوین می خرند یا بیت کوین خود را به بازار عرضه می کنند، می توانند به طور مستقیم بر بازارهایی ارز دیجیتال تأثیر بگذارند؛ زیرا تغییر قیمت بیت کوین به عنوان مهم ترین ارز دیجیتال بر سایر ارزها نیز تأثیر مستقیمی دارد.

عرضه و تقاضا در تعیین قیمت بیت کوین از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است، ولی این سیستم در هر بازاری متفاوت است. بیت کوین یک ارز بدون پشتوانه است و تا سال های ارزها عادی بر پشتوانه قیمت طلا خرید و فروش می شدند، اما امروز نیز این ارزها بر پایه ارزش ذاتی خود معامله می شوند.

به دلیل اینکه بیت کوین و به طورکلی ارزهای دیجیتال از نظر فیزیکی وجود ندارند و تنها به صورت دیجیتالی در بازار موجود هستند، برای بقا به مقبولیت و محبوبیت در بین سرمایه گذاران نیازمندند. اگر به هر دلیلی از میزان این محبوبیت کاسته شود، شاهد کاهش قیمت این رمزارز خواهیم بود.

تأثیر Miner Reserve بر قیمت گذاری بیت کوین

همان طور که گفتیم، بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال به صورت فیزیکی موجود نیستند و فقط به شکل ارزهای رمزنگاری شده در فضای دیجیتال وجود دارند. این ارزها تحت نظارت هیچ دولتی نیستند و هیچ سازمان یا شرکت خاصی آن ها را تولید نمی کند؛ به همین دلیل عوامل اقتصادی روی قیمت آن ها تأثیری ندارد و نمی توان مانند سایر ارزها مانند دلار و ریال یا تصمیمات دولت تغییر روند قیمت آن را پیش بینی کرد.

پیش بینی قیمت ارز دیجیتال مانند بیت کوین به بسیاری از شاخص ها بستگی دارد و همچنین این شاخص ها می توانند در تشخیص صعودی و یا نزولی بودن قیمت بیت کوین ها بسیار مؤثر باشند، اما یک عامل مهم که می تواند بر قیمت آن تأثیر داشته باشد، میزان تولید این ارز توسط ماینر ها و میزان ذخیره شده این ارز در صرافی ارز دیجیتال است.

هرچه میزان تقاضا برای یک ارز زیاد یا عرضه آن در بازار کمتر باشد، به همان نسبت نیز قیمت آن ارز افزایش می یابد.

نمودارهای منتشرشده در سایت های معتبر بیان کننده آن است که تولید بیت کوین در ماینرها در برخی اوقات ناگهانی بوده و دلیل آن فشار بازار و سرمایه گذاران برای خرید بیت کوین است.

معیارهای تأثیرگذار در Miner Reserve

تعداد ماینرهای تولیدکننده ارز دیجیتال: تعداد ماینرها و میزان بیت کوین هایی که طی یک بازه زمانی مشخص می توانند تولید کنند، بر قیمت بیت کوین و شاخص miner reserve تأثیر می گذارد. هرچه تولید بیت کوین بیشتر شود، در مقابل عرضه آن در بازار نیز کم شود؛ درنتیجه قیمت بیت کوین نیز کم می شود و بازار آن روند نزولی را طی خواهد کرد.

نوع ماینرهای تولیدکننده بیت کوین: نوع و قدرت ماینرهای تولیدکننده بیت کوین بر میزان تولید آن ها بسیار مؤثر است. هرچه ماینرها از قدرت بالاتری برخوردار باشند، می توانند تعداد بیت کوین های بیشتری را نیز تولید کنند و تعداد بیت کوین های تولیدشده می تواند به طور مستقیم بر قیمت آینده این ارز مؤثر باشد.

هزینه استخراج بیت کوین توسط ماینرها: هزینه استخراج بیت کوین به طور غیرمستقیم بر شاخص miner reserve تأثیرگذار است؛ یعنی اگر هزینه دستگاه و هزینه برق دستگاه ماینینگ بیش از اندازه زیاد باشد، قدرت خرید افراد کاهش می یابد و در نتیجه کاهش قدرت خرید دستگاه سبب می شود بیت کوین کمتری تولید شود. کمیاب شدن بیت کوین در صرافی ها یک سیر صعودی را به وجود می آورد.

میزان ارز موجود در صرافی: به دلایل زیادی امکان دارد که میزان ارز در صرافی ها نوسانات زیادی داشته باشد. وجود ارز در صرافی و کیف پول های دیجیتالی تأثیر مستقیم بر قیمت بیت کوین دارد.

چگونگی دست یابی به شاخص Miner Reserve

برای دسترسی به این شاخص می توان به سایت های معتبر و مشهوری که به صورت آنلاین آن را ارائه می دهند، مراجعه کرد. این سایت ها عبارت اند از CryptoQuant و Coinmarketcap که نمودار همه شاخص ها را روزانه قرار می دهند. همچنین تحلیل های تکنیکال و فاندامنتال را نیز انجام می دهند و از این طریق می توانند کمک زیادی در خرید ارز دیجیتال به کاربران کنند.

سخن پایانی

شاخص های زیادی برای تحلیل درباره ارزهای دیجیتالی وجود دارد و با استفاده از آن ها می توان قدرت تحلیل را از بازار پرنوسان ارز دیجیتال بالا برد. استفاده از این شاخص ها در گرو شناخت و آشنایی با آن هاست. ما در این مقاله با شاخص Miner Reserve آشنا شدیم و دریافتیم این شاخص از میزان تولید ارزها در صرافی ها به دست می آید.

به عبارتی دیگر میزان تولید ارز دیجیتال توسط ماینرها و ذخیره سازی آن ها در صرافی ها می تواند بر روند قیمت بیت کوین و سایر ارزها بسیار تأثیرگذار باشد. استفاده از شاخص miner reserve و دیگر شاخص ها همه برای رسیدن به سوددهی و بازدهی بیشتر است. اگر به تازگی قصد سرمایه گذاری در ارز دیجیتال و خرید آن ها را دارید، پیشنهاد می کنیم اطلاعات دقیقی درباره شاخص ها و نحوه شناسایی آن ها کسب کنید. ورود بدون تجربه و بدون مطالعه به این بازار می تواند ضرر زیادی را به همراه داشته باشد؛ بنابراین می توانید از افراد باتجربه و آگاهی که در این زمینه فعالیت دارند کمک بگیرید.

پرسش های متداول

۱- چرا باید با شاخص های ارز دیجیتال آشنا باشیم؟

کسب سود در دنیای ارزهای دیجیتالی به میزان زیادی به شناخت شاخص ها و استفاده از تحلیل ها دارد.

۲- آیا شاخص Miner Reserve اهمیت دارد؟

بله این شاخص مانند دیگر شاخص ها کمک شایانی برای پیش بینی قیمت یک ارز در آینده دارد و نباید آن را نادیده گرفت.

۳- آیا خرید ارز دیجیتال و نگه داری آن امن است؟

این ارزها توسط صرافی ها به فروش می رسد. انتخاب صرافی و نوع کیف پول دیجیتالی برای امنیت بسیار مهم است.

۴- از کجا می توانیم به شاخص Miner Reserve دست یابیم؟

این شاخص در سایت های کوین مارکت کپ و بسیاری از سایت های دیگر در دسترسی است. شما می توانید با ثبت نام در این سایت ها به همه شاخص ها دسترسی داشته باشید.

۵- چگونه از این شاخص برای پیش بینی قیمت استفاده می کنند؟

این شاخص میزان تولید بیت کوین و سایر ارزها را به خوبی بیان می کند و برحسب تولید و تقاضا می تواند آینده یک ارز را پیش بینی کند.

همه کسانی که شروع به فعالیت در بازار ارزهای دیجیتال می کنند، به دنبال راهی برای کسب درآمد از آن هستند. یکی از روش های کسب درآمد از ارزهای دیجیتال نیز معامله گری است، اما آیا همیشه خرید و فروش ارز دیجیتال سوددهی دارد؟ بی شک خیر؛ بنابراین یک معامله گر باید بتواند قیمت ارز موردنظر را تحلیل کرده و قیمت آینده آن را پیش بینی کند. در این زمان است که هر معامله گری اهمیت تحلیل قیمت را درک می کند. درواقع تحلیل فاندامنتال یکی از راه های تحلیل و پیش بینی قیمت بیت کوین در آینده است، اما تحلیل فاندامنتال چگونه قیمت بیت کوین را ارزیابی می کند؟

تحلیل قیمت بیت کوین به تنهایی و با حدس و گمان ممکن نیست و برای تحلیل به ابزارهای خاصی نیاز دارید. یکی از شاخص های مهم و مؤثر در تحلیل قیمت بیت کوین، شاخص nvm ratio است. در ادامه قصد داریم اطلاعات موردنیاز درباره این شاخص و نحوه محاسبه آن را به شما آموزش دهیم.

شاخص NVM RATIO چیست؟

شاخص NVM یا Network Value to Metcalfe Ratio از تقسیم لگاریتم ارزش بازار یا همان مارکت کپ بر لگاریتم آدرس های فعال روزانه در یک بازه زمانی مشخص به دست می آید. این شاخص در حقیقت قیمت منصفانه شبکه بیت کوین را با اعمال قانون متکالف مشخص می کند. تحلیلگران بیت کوین، از این شاخص برای ارزش گذاری این ارز محبوب استفاده می کنند، اما بهتر است قبل از بررسی اندیکاتور NVM RATIO، بیشتر با قانون Metcalfe آشنا شویم.

رابطه قانون Metcalfe و اندیکاتور nvm ratio

قانون متکالف یکی از موضوعات مهم در زمینه اثر شبکه است. قانون متکالف برای اولین بار توسط رابرت متکالف (Robert Metcalfe) در سال 1980 ارائه شد. این دانشمند عقیده داشت ارزش یک شبکه با افزایش تعداد کاربران آن افزایش می یابد. در این قانون ارزش یک شبکه، با مجذور تعداد کاربرانش، رابطه مستقیم دارد.

Nvm ratio یا همان ارزش شبکه به شاخص متکالف، یک معیار ارزیابی شبکه است که یکی از کاربردهای قانون متکالف در ارزش گذاری بیت کوین را ارائه می دهد. همان طور که قبلاً گفتیم، شاخص nvm ratio، از تقسیم مارکت کپ بیت کوین بر فرمولی که از قانون متکالف به دست آمده است، محاسبه می شود.

در این فرمول تعداد آدرس های فعال خاص در یک روز مشخص، به عنوان جایگزین برای تعداد کل کاربران شبکه استفاده شده است. این آدرس ها نباید مانده حساب صفر داشته باشند و حداقل در روز، یک تراکنش ثبت کنند.

تحلیلگران بیت کوین از ترکیب اندیکاتور Nvm ratio و قانون Metcalfe، برای مقایسه میزان بیش ازحد ارزش گذاری شده (overvalued) یا کمتر از حد ارزش گذاری شده (undervalued) یک ارز دیجیتال در مقایسه با رقبایش استفاده می کند.

اگر قیمت بیت کوین در بالای این شاخص قرار بگیرد، به این معناست که بیت کوین با قیمت بیشتر از ارزش واقعی معامله می شود و ممکن است در روزهای آینده شاهد کاهش قیمت آن باشیم. همچنین اگر قیمت بیت کوین پایین تر از اندیکاتور nvm ratio قرار بگیرد، به این معناست که ارزش گذاری ارز کمتر از قیمت منصفانه آن بوده و احتمال افزایش قیمت این ارز وجود دارد.

رابطه NVM RATIO و اندیکاتور RSI

شاخص قدرت نسبی یا Relative Strength Index، یکی از پرکاربردترین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال است. RSI درواقع شاخصی برای تحلیل قدرت نسبی روندهای صعودی و نزولی را نشان می دهد. با قراردادن این دو شاخص مهم روی هم و تعیین حدود بالا و پایین، به راحتی می توان کف و سقف قیمت بیت کوین را مشخص کرد. برای اجرای این تحلیل تنظیمات زیر را بر روی نمودار خود اعمال کنید.

• بازه زمانی 7 روزه برای شاخص NVM
• بازه زمانی 14 روزه برای اندیکاتور RSI
• حدود بالا و پایین 70 و 30 درصد

نتیجه گیری

به انتهای مقاله معرفی و آموزش شاخص NVM RATIO رسیدیم. همان طور که خدمت تان عرض کردیم، شاخص NVM یک شاخص ارزیابی شبکه است و از آن برای تعیین ارزش بیت کوین استفاده می کنند. به نظر شما آیا این شاخص می تواند نقش پررنگی در تحلیل های فاندامنتال داشته باشد؟ نظرات خود را در بخش دیدگاه ها برای ما بنویسید.

 

آشنایی و تسلط به مفاهیم و ابزارهای تحلیل تکنیکال بازارهای مالی، یکی از ارکان مهم درروند معاملات چنین بازارهایی است. معامله گران موفق معمولاً با بهره مندی از این اطلاعات و تکنیک های معاملاتی، سودهای خوبی را به دست می آورند. افزایش آگاهی و سطح دانش بورسی در فرایند سرمایه گذاری از اهمیت بالایی برخوردار است؛ از این رو در این مطلب قصد داریم به یکی از مفاهیم مهم در تحلیل تکنیکال بازارهای مالی یعنی واگرایی بپردازیم.

درحقیقت امروز به سراغ یکی از ابزارهای تحلیل تکنیکال رفته ایم که برای تخمین روند سهم یا یک دارایی به کار می رود و تشخیص آن به کمک اندیکاتورها و روندهای قیمتی امکان پذیر است. این ابزار که یکی از مفاهیم پرکاربرد در بازار سهام و دیگر سایر بازارهای مالی مثل بازار ارزها و فارکس است، واگرایی یا دایورجنس نامیده می شود.

به طورکلی هدف تحلیلگران از یادگیری این مفهوم، مشاهده نوعی وارونگی میان نمودار قیمت و اندیکاتور است؛ به بیانی دیگر تحلیلگران به کمک این مفهوم می توانند به شناسایی اولیه بازگشت روند و معکوس شدن آن پرداخته و از این طریق کسب سود کنند.

درحقیقت بسیاری از تحلیل گران با استفاده از این سیگنال ایجادشده در سهم ها یا دارایی های مختلف، بهترین زمان را برای ورود به یک سهم یا دارایی تشخیص می دهند؛ از این رو پیشنهاد می کنیم برای آشنایی با این تکنیک پرکاربرد در بازارهای مالی، تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.

واگرایی (Divergence) چیست؟

واگرایی (divergence) یکی از مفاهیم موجود در تحلیل تکنیکال است که استفادۀ زیادی برای طیف وسیعی از تحلیل‌گران دارد. این موضوع در اصل به ضعف روند فعلی اشاره می‌کند. واگرایی‌ها را می‌توان از طریق اندیکاتورها شناسایی کرد؛ هر کجا که قیمت و اندیکاتور حرکتی مخالف هم داشته باشند، واگرایی رخ داده و ممکن است روند قیمت به زودی تغییر کند.

واگرایی در تحلیل تکنیکال جزو مهم‌ترین استراتژی‌ها است. برای تشخیص و یافتن واگرایی‌های مختلف می‌توان از اندیکاتورهای زیادی استفاده است. برای مثال، اندیکاتور مکدی یکی از بهترین و معتبرترین واگرایی‌ها را به کاربران نشان می‌دهد.

یکی از نکات مهمی که همۀ معامله‌گران باید به خوبی به آن توجه داشته باشند، این موضوع است که بررسی واگرایی به تنهایی برای تأیید پایان روند فعلی و شروع روند جدید مناسب نیست و معامله‌گران باید شاخص‌های متعددی را برای تغییر روند در واگرایی مورد بررسی قرار دهند.

حتی ممکن است واگرایی‌ها نتوانند چرخش روند قیمتی را تکمیل کنند و فقط باعث ایجاد نوسانات کوچکی در نمودار شوند. در کل، واگرایی‌ها نباید به تنهایی ملاکی برای تحلیلی و بررسی قیمت دارایی‌های مختلف باشند.

اندیکاتورهای مهم در واگرایی

اساساً در تحلیل تکنیکال بازارهای مالی می توان از اندیکاتورهایی که با آن ها آشنا هستیم، برای شناسایی این سیگنال در یک دارایی دیجیتال یا سهام استفاده کنیم، ولی اندیکاتورهایی که به صورت معمول به وسیله تحلیلگران حرفه ای بازار جهت تشخص دایورجنس استفاده می شوند، اندیکاتورهای MACD و  RSI هستند که از اعتبار بیشتری در این خصوص برخوردار هستند.

اهمیت این مفهوم در ارتباط با اندیکاتور  RSI اساساً دایورجنس ها نقش کلیدی را در خصوص اندیکاتور RSI بازی می کنند. در حقیقت نقش ِDivergence ها این است که بازگشت نمودار قیمت را نمایش دهند؛ یعنی با مشاهده اعدادی خارج از محدوده 30 تا 70، نشانه اخطار جدی بوده و باید به دقت آن را بررسی کرد.

درحقیقت وقتی روند صعودی باشد، باید بین نمودار قیمتی و دایورجنس اندیکاتور، تراز 70 یا بالاتر را مشاهده کنیم، ولی وقتی روند نزولی باشد، باید تراز 30 یا کمتر را مشاهده کنیم. البته این دایورجنس ها ممکن است در ترازهایی کمتر از 70 و بیشتر از 30 نیز رخ بدهد، اما اعتبار این واگرایی ها، کمتر از موارد گفته شده در بالاست و نیاز نیست آن ها را چندان جدی بگیرید.

دایورجنس ها به تریدرها کمک می کنند قدرت تقریبی قیمت فعلی دارایی را در مقایسه با قیمت هنگام بسته شدن معاملات روز قبل به دست بیاورند. از طرفی دایورجنسRSI  می تواند در تأیید نقاط ورود و خروج کمک شایانی به ما کند و مثل دیگر اندیکاتورها، بازگشت احتمالی روند قیمت را نشان دهد. درحقیقت تریدرهای حرفه ای برای اینکه بتوانند حرکات اساسی و مهم در نمودار قیمت یک دارایی را ارزیابی و احتمال بازگشت قیمت به روند قبلی را ارزیابی کنند، از این مفهوم استفاده می کنند.

اندیکاتور تشخیص واگرایی

در تحلیل تکنیکال از اندیکاتورهای زیادی می‌توان برای شناسایی واگرایی‌ها استفاده کرد که هر کدام از این موارد، مزیت‌های مخصوص خود را دارند. برخی از بهترین اندیکاتورها برای شناسایی واگرایی عبارتند از:

• مکدی (MACD)
• آر اس آی (RSI)
• استوکاستیک (Stochastic)
• سی سی آی (CCI)

البته، باید به این موضوع توجه داشته باشید که هر کدام از این اندیکاتورها به صورت جداگانه و با روش مخصوص به خود آمارهای مختلف را از نمودارهای قیمتی جمع‌آوری می‌کنند؛ ممکن است واگرایی که در یکی از این ابزارها مشخص است، در اندیکاتور دیگر مشخص و واضح نباشد. درنتیجه، تمامی موارد باید برای بررسی و به‌دست آوردن یک اندیکاتور به خوبی بررسی شوند.

قیمت‌ها و سطوح مناسب برای تشکیل واگرایی

واگرایی‌ها جزو مواردی هستند که امکان تشکیل آن‌ها در همۀ تایم فریم‌های قیمتی و نمودار بیش‌تر دارایی‌های قابل معامله مانند سهام، ارز دیجیتال و یا نمادهای فارکس وجود دارد؛ اما واگرایی‌ها (divergence) در کدام سطوح قیمتی اعتبار بیش‌تری دارند؟

همانطورکه گفته شد، واگرایی‌ها به تنهایی نباید برای تحلیل قیمت و معامله مورد بررسی قرار بگیرند. به همین علت، هیچ زمانی نباید در مورد اعتبار واگرایی‌ها در نمودارهای قیمتی مختلف، نظر قطعی ارائه کرد.

اما اگر بخواهیم سطوح و تایم فریم مناسبی را برای بررسی واگرایی‌ها مشخص کنیم، باید به سراغ بازه‌های زمانی نسبتاً بالاتر (چهار ساعت و بیش‌تر) برویم. هرچقدر واگرایی تشکیل شده در بازۀ زمانی بالاتری باشد، احتمال تغییر روند قیمت و تأثیرگذاری روی آن بیش‌تر است.

البته، واگرایی‌ها در تایم فریم‌های پایین هم می‌توانند روی قیمت تأثیرگذار باشند اما بدیهی است که واگرایی در تایم فریم‌های پایین‌تر، تأثیر کم‌تری روی نمودار قیمتی دارایی مورد نظر دارند.

Divergence چه مواردی را در اختیار ما می گذارد؟

در تحلیل تکنیکال، ممکن است این مفهوم، سیگنال یک حرکت بزرگ مثبت یا یک حرکت بزرگ منفی را در اختیار ما قرار دهد. یک دایورجنس مثبت زمانی رخ می دهد که قیمت سهم در حال ثبت کف های جدید است، ولی اندیکاتور تکنیکال مورد استفاده مانند اندیکاتور جریان پول (Money Flow Indicator) شروع به ثبت سقف های جدید می کند. بالعکس در دایورجنس منفی، قیمت سهم در حال ثبت قله های جدیدی است؛ درحالی که اندیکاتور تکنیکالی ما در حال ثبت کف های جدیدی است.

به طورکلی تریدرها می توانند از دایورجنس ها برای تخمین شتاب پایه ای قیمت یک دارایی استفاده کنند. به دست آوردن شتاب پایه ای می تواند احتمال وقوع یک بازگشت قیمتی را نشان دهد؛ برای مثال تریدرها می توانند با استفاده از اسیلاتورهایی مانند شاخص قدرت نسبی روی جدول خود استفاده کنند.

در چنین شرایطی اگر قیمت در حال صعود بوده و مرتب قله های جدیدی را ثبت می کرد، در حالت عادی اندیکاتور شاخص قدرت نسبی نیز می بایست قله های جدیدی را ثبت می کرد، اما اگر قیمت در حال ثبت قله های جدید باشد و اندیکاتور شاخص قدرت نسبی شروع به ثبت کف های جدید کند، نشان دهنده این است که امکان تضعیف روند صعودی وجود دارد.

ین موضوع همان واگرایی منفی است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت. درحقیقت در این حالت تریدرها می توانند از معامله خروج کرده یا با قرار دادن یک حد ضرر (Stop–loss) کماکان در معامله خود بمانند، اما دایورجنس مثبت در حالاتی عکس این حالت قبلی رخ می دهد. فرض کنید قیمت یک دارایی در حال تشکیل کف های جدید است، ولی اندیکاتور شاخص قدرت نسبی در حال ثبت کف های جدیدی است. در چنین حالتی سرمایه گذاران احتمالاً به این نتیجه می رسند که روند نزولی در بازار در حال تضعیف و اتمام بوده و به زودی یک بازگشت رخ خواهد داد.

حال در ادامه انواع این مفهوم را توضیح داده و به طور کامل هرکدام از آن ها را بررسی می کنیم.

انواع واگرایی ها

در حالت کلی در تحلیل تکنیکال سه نوع واگرایی داریم که عبارت اند از دایورجنس معمولی (RD)، دایورجنس مخفی (HD) و دایورجنس زمانی (TD) که هرکدام نیز به انواعی تقسیم می شوند که در ادامه تمامی آن ها را بررسی می کنیم.

۱- دایورجنس معمولی (Regular Divergence)

اساساً این نوع دایورجنس در دسته سیگنال های بازگشتی است و زمانی اتفاق میفتد که روند در حال ضعیف شدن است. درحقیقت این Divergence  خود به دو دسته مثبت و منفی تقسیم می شود.

• دایورجنس معمولی مثبت (RD+)

این سیگنال به این شکل است که روی نمودار دارایی خود شاهد قله ای بالاتر از قله پیشین باشیم، ولی در اندیکاتور متناظر با همان نقطه، قله ای پایین تر از قله قبلی داشته باشیم؛ یعنی خطی که این قله ها را به یکدیگر متصل می کند، روی نمودار به صورت صعودی بوده، اما بر روی اندیکاتور به شکل نزولی باشد.

از طرفی، این نوع سیگنال به دایورجنس منفی شهرت دارد و نشان دهنده انتهای یک روند نزولی است، ولی حتماً به این نکته نیز دقت داشته باشید که بالاترین قله باید کاملاً تشکیل شده و چند کندل پایین تر پس از آن نیز شکل بگیرد؛ از این رو تا وقتی از تشکیل بالاترین قله در نمودار مطمئن نشده باشیم، نمی توانیم بگوییم واگرایی صعودی رخ داده است. همچنین به خاطر داشته باشید هرچه شیب این ۲ خط بیشتر بوده و شاهد صعودی قدرتمندتر در قله ها باشیم، دایورجنس مثبت قدرتمندتری خواهیم داشت.

• دایورجنس معمولی منفی (RD-)

این دسته از RD در تحلیل تکنیکال، درست عکس نمونه قبلی است؛ یعنی در انتهای یک روند نزولی، کفی پایین تر از کف قبلی مشاهده خواهد شد، ولی در اندیکاتور متناظر با همان نقطه، کفی بالاتر از کف پیشین خواهیم داشت.

درحقیقت تریدرها در تأیید تحلیل های خود می توانند از این نوع استفاده کنند. از طرفی این Divergence به دایورجنس معمولی منفی مشهور است؛ چراکه هرچه میزان شیب این ۲ خط تندتر بوده و شاهد ریزشی قدرتمندتر در کف ها باشیم، دایورجنس منفی قدرت بیشتری خواهد داشت.

۲- دایورجنس مخفی (Hidden Divergence)

اساساً این نوع در دسته سیگنال های ادامه دهنده است و زمانی اتفاق می افتد که روند در حال تقویت شدن است. از طرفی این سیگنال معمولاً زمانی اتفاق می افتد که قیمت در حال اصلاح خود باشد. همچنین این سیگنال به دو دسته تقسیم می شود که در ادامه هرکدام از آن ها را به طور کامل توضیح خواهیم داد.

• دایورجنس مخفی مثبت (Hd+)

به طورکلی این نوع واگرایی در تحلیل تکنیکال مابین ۲ کف قیمتی ایجاد می شود. درحقیقت دایورجنس مخفی مثبت زمانی تشکیل می شود که در اندیکاتور کف اول بالاتر از کف دومی قرار گیرد، اما در نمودار قیمت کف اول پایین تر از کف دوم تشکیل شود.  اساساً وقوع این حالت، نشان از افزایش قدرت خریداران و کاهش قدرت فروشندگان و همچنین رشد قیمت سهم است. دقت کنید که این نوع از دایورجنس در کانال صعودی و در انتهای یک روند اصلاحی تشکیل می شود.

• واگرایی مخفی منفی (Hd-)

به صورت کلی این نوع دایورجنس در تحلیل تکنیکال درست برعکس نوع مخفی مثبت است. میان ۲ سقف قیمتی ایجاد می شود؛ یعنی نوع مخفی منفی وقتی ایجاد می شود که در اندیکاتور سقف نخست پایین تر از سقف دوم قرار گرفته باشد، ولی در نمودار قیمت سقف نخست بالاتر از سقف دوم قرار داشته باشد.

اساساً مشاهده چنین حالتی، افزایش قدرت فروشندگان و کاهش قدرت خریداران و همچنین کاهش قیمت سهم را به ما نشان خواهد داد. درنتیجه اینکه نوع Hd- در کانال نزولی و در انتهای یک روند اصلاحی ایجاد می شود.

تفاوت واگرایی معمولی و مخفی

هم واگرایی مخفی و هم معمولی، دارای اهمیت زیادی هستند، اما نحوۀ استفاده از این دو مورد کمی متفاوت است. البته، باید به یاد داشته باشید که صرفاً استفاده از واگرایی‌ها نمی‌تواند در کسب سود مستمر از بازار به شما کمک کند.

واگرایی معمولی زمانی ایجاد می‌شود که روند فعلی در مراحل پایانی خود قرار دارد و نوید برگشت روند را به معامله‌گر می‌دهد؛ اما واگرایی مخفی معمولاً نشان‌دهندۀ ادامۀ روند فعلی است و این سیگنال را به معامله‌گران می‌دهد که روند فعلی به احتمال زیاد ادامه دار خواهد بود.

اندیکاتور تریدینگ ویو

همانطورکه در قبل گفته شد، اندیکاتورهای زیادی برای تشخیص و استفاده از واگرایی‌ها وجود دارد. تقریباً تمامی این اندیکاتورها در پلتفرم تریدینگ ویو وجود دارند و امکان استفاده از آنان برای کاربران فراهم شده است.

برای استفاده از این اندیکاتورها کافی است نمودار قیمتی مد نظر خود را در تریدینگ ویو باز کنید و از بخش اندیکاتورها (Indicators)، یکی از اندیکاتورها یا اسیلاتورهایی را که امکان تشخیص و شناسایی واگرایی با استفاده از آن‌ها وجود دارد، به آنان اضافه کنید.

۳- واگرایی های زمانی در تحلیل تکنیکال  (TD)

این نوع از دایورجنس در تحلیل تکنیکال با استفاده از فیبوناچی زمانی انجام می شود و وقتی تشکیل می شود که بین قیمت و زمان تضاد وجود داشته باشد. اساساً دایورجنس زمانی طی یک روند اصلاحی ایجاد می شود. هنگامی که در یک روند اصلاحی، نمودار قیمت نسبت به روند قبلی خود ضعف نشان دهد، نوع زمانی رخ خواهد داد.

به طورکلی برای داشتن معاملات موفق با استفاده از این نوع واگرایی، باید زمانی که قدرت خریداران زیاد است خرید خود را انجام دهیم و برعکس زمانی که قدرت فروشندگان زیاد است از خرید سهم اجتناب کرده و نسبت به فروش اقدام کنیم. دایورجنس زمانی خود به ۲ نوع زمانی معمولی و هوشمند تقسیم بندی می شود

• دایورجنس زمانی معمولی (RTD)

به صورت کلی وقتی تعداد کندل های روند اصلاحی جدید بیشتر از تعداد کندل های روند اصلاحی قبلی باشد، این نوع دایورجنس در تحلیل تکنیکال به وجود می آید؛ به بیانی دیگر زمانی که نمودار قیمت بیش از سطح ۱۰۰ درصد فیبوناچی را اصلاح کند، این نوع واگرایی رخ می دهد.  از طرفی، وقوع Divergence زمانی معمولی، نشان دهنده قدرت زیاد خریداران و فروشندگان در یک روند اصلاحی است. همچنین با ترسیم فیبوناچی بازگشتی زمانی می توان دایورجنس زمانی معمولی را مشاهده کرد.

• دایورجنس زمانی هوشمند (STD)

اساساً وقتی تعداد کندل های روند اصلاحی جدید کمتر از تعداد کندل های روند اصلاحی قبلی باشد، این نوع از واگرایی (دایورجنس زمانی هوشمند)در تحلیل تکنیکال رخ می دهد؛ به بیانی دیگر در دایورجنس زمانی هوشمند (STD)، روند اصلاحی قبلی در مدت زمان کوتاه تری طی شده است. از طرفی برای مشاهده این نوع از دایورجنس زمانی هوشمند، بایستی فیبوناچی بازگشتی زمانی را ترسیم کرد

تفاوت میان دایورجنس و تأییدیه

به طورکلی واگرایی وقتی رخ می دهد که قیمت و اندیکاتور به تریدر اطلاعات متفاوتی دهند، ولی تأییدیه وقتی است که اندیکاتور و روندهای قیمت (حتی چندین اندیکاتور مختلف)، اطلاعاتی مشابه را درباره قیمت یک دارایی و وضعیت بازار در اختیار تریدر قرار دهند.

اساساً در حالت ایده آل، تریدرها برای ورود به معاملات خود، به تأییدیه ها نیاز دارند؛ چراکه اگر قیمت ها به بالا حرکت کنند، تریدرها انتظار دارند اندیکاتور مورد استفاده آن ها نیز این مطلب را تأیید کند که روند صعودی قیمت کماکان ادامه خواهد داشت.

استفاده از واگرایی ها چه محدودیت های را به همراه خواهد داشت؟

همان طور که درباره کلیه ابزارهای رایج در تحلیل تکنیکال بازارهای مالی نیز صادق است، تریدرها و تحلیلگران باید از ترکیبی از اندیکاتورها و ابزارهای دیگر در تحلیل تکنیکال برای اخذ تأییدیه واگرایی استفاده کنند. درحقیقت دایورجنس در تمامی بازگشت های قیمتی رخ نمی دهد؛ از این رو تحلیلگران و تریدرها باید سایر روش های کنترل ریسک یا تحلیل بازار را نیز برای بررسی روندهای قیمتی و تخمین احتمال بازگشت قیمت استفاده کنند.

با این حال وقتی دایورجنس ها اتفاق می افتند، لزوماً به این معنا نخواهند بود که قیمت ها به زودی بازگشت را تجربه خواهند کرد. درحقیقت آنها می توانند برای مدت زمانی طولانی ادامه پیدا کنند؛ از این رو تنها اتکا به آن ها می تواند به ضرر و زیان زیادی برای تریدرها منجر شود؛ به ویژه وقتی قیمت به شکلی که پیش بینی شده باشد، عمل نکند.

استراتژی های رایج برای استفاده از دایورجنس

در این بخش قصد داریم چند مورد از رایج ترین و محبوب ترین استراتژی هایی را که در استفاده از واگرایی به وسیله تریدرها استفاده می شود، عنوان کنیم.

استراتژی خرید به وسیله واگرایی معمولی مثبت (RD+)

استراتژی خرید با استفاده از نوع معمولی مثبت (RD+) در تحلیل تکنیکال بدین شکل است که ابتدا خط روند نزولی سهم ترسیم می شود. درحقیقت برای شناسایی نوع معمولی مثبت، باید صبر کنیم تا قیمت با یک کندل قدرتمند مثبت و با حجمی بالا که در دایورجنس رخ می دهد، خط روند ترسیم شده را به سوی بالا قطع کند.

از طرفی پس از بروز چنین موردی می توان نسبت به خرید آن سهم یا دارایی اقدام کرد. به طورکلی برای کسب سود از طریق این استراتژی، باید انواع مثبت را شناسایی و در روند صعودی دارایی مدنظر خود اقدام به خرید کرد. همچنین همواره باید این نکته را درباره این استراتژی مدنظر قرارداد که هر وقت قیمت خط روند ترسیم شده را به سمت پایین قطع کند، باید حد ضرر را فعال کرده و از دارایی خریداری شده خارج شویم.

استراتژی خرید به وسیله واگرایی مخفی مثبت (HD+)

استراتژی خرید به وسیله نوع مخفی مثبت (HD+) به این شکل است که باید قله تشکیل شده در دارایی مدنظر را به عنوان مقاومت در نظر گرفت. درواقع در این استراتژی، وقتی نمودار قیمتی به سمت بالا حرکت کرده و از قله عبور کند، باید اقدام به خرید کرد. همچنین در این استراتژی، بررسی دایورجنس های مثبت و شناسایی روند صعودی دارایی مدنظر، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

از طرفی در این استراتژی بهتر است تا حد ضرر را در حدود 2 تا 3 درصد زیرخط مقاومتی که قله را تشکیل داده است، قرار دهیم. نتیجه اینکه با عبور قیمت نهایی دارایی از 2 تا 3 درصد زیرخط مقاومت، باید اقدام به فروش دارایی کنیم. اساساً این استراتژی با استفاده از شناسایی دایورجنس و اندیکاتور RSI انجام می شود. درحقیقت طی این استراتژی، بعد از آنکه Divergence مشاهده شد، باید اندیکاتور RSI را بررسی کرده و اگر سطح 50 را به سمت بالا قطع کرده بود، اقدام به خرید کرد. همچنین باید دقت داشته باشیم که اگر  RSIسطح 50 را به سمت پایین قطع کند، باید حد ضرر را فعال کرده و اقدام به فروش کنیم.

استراتژی خروج به وسیله دایورجنس

برای خروج از سهم بهتر است از نوع واگرایی منفی در بورس استفاده نشود. برای خارج شدن از سهم باید استراتژی خاصی داشته باشیم؛ زیرا ممکن است در زمانی که حد ضرر را فعال می کنیم، دایورجنس موردنظر ما رخ ندهد. در استراتژی خروج از سهم با استفاده از دایورجنس در بورس بهتر است با استفاده از تکنیکال سود مورد انتظار را پیش بینی کرد.

روش دیگری که می توان استفاده کرد این است که سودی حدود 15 تا 20 بعد از ورود به سهم در نظر گرفته شود و در این هنگام زمانی که قیمت سهم به این هدف رسید، باید حد ضرر را فعال کرد و زمانی که قیمت سهم حدود 6 درصد زیر بیشترین قیمت پایانی نزول کرد از سهم خارج شد.

نکات اساسی درباره استفاده از واگرایی

• این مفهوم می تواند میان روندهای قیمتی یک دارایی و تقریباً هر نوع اطلاعات تکنیکالی یا بنیادی آن دارایی اتفاق بیفتد. با این حال دایورجنس به طور معمول به وسیله تحلیلگران تکنیکال و زمانی که قیمت ها در مسیری عکس مسیر اندیکاتورهای تکنیکال حرکت می کند، استفاده می شود.
• Divergence مفهومی نیست که بتوان تنها به آن اتکا کرد و باید در نظر داشت که این مفاهیم هیچ گونه سیگنال معاملاتی به ما نمی دهد. درحقیقت دایورجنس ها می توانند برای زمان زیادی، بدون رخ دادن هرگونه تغییر در روندهای قیمتی اتفاق بیفتند.
• دایورجنس ها در تمامی بازگشت های قیمتی بزرگ رخ نمی دهد، بلکه تنها در برخی از آن ها رخ خواهد داد.
• دایورجنس های مثبت بیانگر قابلیت شروع روندهای قیمتی به سطوح بالاتر در آینده ای نزدیک خواهد بود. درواقع این حالت وقتی اتفاق می افتد که قیمت در حال حرکت به سمت سطوحی پایین تر باشد، ولی اندیکاتور تکنیکال دائماً به سمت بالا حرکت کند.
• دایورجنس منفی بیانگر افت قیمت در آینده است. درحقیقت Divergence منفی زمانی اتفاق می افتد که قیمت به سمت بالا حرکت کند، ولی اندیکاتور تکنیکال به صورت مداوم در حال افت باشد.
• اگر Divergence روی سطوح حمایتی و مقاومتی قدرتمند ایجادشده یا نقاط بازگشتی روی سطوح معتبر فیبوناچی قرار بگیرند، تحلیل ما از اعتبار و دقت بیشتری برخوردار خواهد بود.
• اگر Divergence را در زمان شکست خطوط حمایتی و مقاومتی مشاهده کنیم، احتمال اینکه شکست مدنظر ما نامعتبر بوده و سطوح شکست شده پس گرفته شوند، وجود خواهد داشت.
• از آنجا که RD مربوط به تغییر روند و Hard Divergence نیز مربوط به اصلاح روند است، در زمان شکست خطوط روند، باید منتظر RD بوده و در زمان یک بازگشت قیمتی نیز منتظر HD باشیم.
• اگر تعدادی از اسیلاتورها، دایورجنس را تأیید کنند، ولی تعدادی دیگر آن را تأیید نکنند، این موضوع نشان از قدرت کمتر آن دارد و در چنین شرایطی باید از اندیکاتور MACD برای تأیید آن استفاده کنیم.
• اعتبار این سیگنال ها در نواحی اشباع یا سطوح کلیدی اندیکاتورها، بسیار بیشتر خواهد بود؛ برای مثال اگر در محدوده RSI  بالای 70، دایورجنس منفی باشد، احتمال ریزش قیمت بسیار بیشتر خواهد بود.
• اگر تأیید Divergence به وسیله چندین اسیلاتور گوناگون انجام شود، اعتبار و قدرت آن به مراتب بیشتر خواهد بود.

سخن پایانی

برای تحلیلگران و تریدرهای بازارهای مالی، واگرایی یکی از مهم ترین ابزارها جهت تخمین روند یک دارایی خواهد بود. درحقیقت از دایورجنس برای تشخیص روندهای قیمتی دارایی های مختلف استفاده می شود. از طرفی، با وجود اینکه این مفهوم در خلاف جهت مسیر حرکت قیمتی یک دارایی رخ می دهد، می توان با استفاده از آن، اقدام به کسب سود کرد.

با این حال این ممکن است مسیر حرکتی آن دارایی کامل نشده و نتوان به طور صحیح Divergence را تشخیص داد؛ از این رو به هیچ وجه نباید مبنای خرید خود را تنها روی آن قرارداد و پیشنهاد می شود در کنار آن، از دیگر ابزارهای تحلیل تکنیکال نیز استفاده کرد.

اساساً پیشنهاد می شود از اندیکاتورهای MACD و RSI برای تشخیص دایورجنس ها استفاده کنید. درحقیقت اگر بخواهید از اندیکاتور RSI  برای تشخیص این سیگنال ها استفاده کنید، بایستی ترازهای زیر 30 و بالای 70 را بررسی کنید.

از طرفی برای استفاده صحیح از این مفهوم، پیشنهاد می شود از استراتژی های مشخصی استفاده کنید. چراکه با تکیه بر یک استراتژی مناسب می توان در بازارهای مالی به کسب سود رسید. با این حال اگر بخواهیم به طور خلاصه استراتژی های استفاده از دایورجنس را بیان کنیم، باید همواره موارد زیر را به خاطر داشته باشید:

• در انتهای روند صعودی، در سقف های قیمتی باید انتظار ایجاد RD منفی و انتظار ریزش قیمتی را داشته باشیم.
• در بخش میانی روندهای صعودی، باید در کف های قیمتی انتظار ایجاد HD مثبت و درنتیجه انتظار ادامه روند صعودی را داشته باشیم.
• در انتهای یک روند نزولی، باید در کف های قیمتی انتظار ایجاد RD مثبت و انتظار رشد قیمتی را داشته باشیم.
• در بخش میانی روندهای نزولی، باید در سقف های قیمتی انتظار ایجاد HD منفی و انتظار ادامه روندهای ریزشی را داشته باشیم.

پرسش های متداول

افرادی که قصد انجام معاملات سودآور در بازار ارزهای دیجیتال را دارند، باید با انواع مختلف شاخص ها، ابزارهای تجزیه و تحلیل و اصطلاحات به کاررفته در توصیف موقعیت های مختلف این بازار آشنایی داشته باشند. NUPL کوتاه شده عبارت Net Unrealized Profit/Loss  بوده و یکی از مهم ترین شاخص های کاربردی در بازار ارزهای دیجیتال است که در فوریه سال ۲۰۱۹ برای تعیین کل سود یا کل زیان حاصل از جابه جایی یک سکه ایجاد شد. در ادامه این مطلب به معرفی شاخص NUPL و چگونگی پیش بینی پامپ و دامپ بازار می پردازیم.

شاخص NUPL چیست؟

شاخص NUPL با هدف اندازه گیری کل میزان سود و زیان حاصل از عرضه در گردش یک ارز ایجاد شده است. برای اندازه گیری این شاخص، هر ارز موجود در گردش، از طریق تفاوت میان قیمت فعلی ارز و آخرین تغییر قیمت ارز سنجیده می شود. کم کردن زیان تحقق یافته از سود تحقق یافته نیز روش دیگری برای محاسبه این شاخص است.

درواقع از طریق سود تحقق یافته، ارزش تمام ارزهایی که قیمت فعلی آن ها بالاتر از قیمت قبلی آن هاست، اندازه گیری می شود. برعکس این موضوع نیز صادق است؛ یعنی می توان به کمک ضرر تحقق یافته، ارزش تمام ارزهایی را که قیمت فعلی آن ها پایین تر از قیمت قبلی آن هاست، اندازه گیری کرد. تفاوت میان این دو را NUPL می گویند.

بررسی شاخص NUPL بیت کوین

براساس تاریخ بازار، مقادیر پایین تر از 0.25- نشان دهنده «کاپیتولاسیون/ Capitulation» و مقادیر بالاتر از 0.75 نشان دهنده «رضایت/ euphoria» است. این امر نشان دهنده آن است که احتمالاً صعود بازار نزدیک است.

• مقادیر بالاتر از صفر یا NUPL مثبت، موقعیتی همراه با سود خالص را نشان می دهد؛ به این معنا که تعداد ارزها و سرمایه گذارانی که در موقعیت سوددهی قرار دارند، بیشتر از گروهی است که متحمل ضرر شده اند. در این حالت، Market cap از Realized cap بزرگ تر است. این موضوع نشان می دهد قیمتی که در بازار معامله می شود، بالاتر از قیمت مورد انتظار شبکه است.
• مقادیر پایین تر از صفر یا NUPL منفی، موقعیتی همراه با ضرر خالص را نشان می دهد. برخلاف حالت قبلی، در این مورد بیشتر سرمایه گذاران در وضعیت ضرر قرار گرفته اند. در این حالت Realized cap از Market cap بزرگ تر است. این موضوع نشان دهنده آن است که قیمتی که در بازار معامله می شود بیشتر از قیمت مورد انتظار شبکه است.

آستانه های رسم شده در بالاتر از سطح 0.25 نشان دهنده «optimism» و نقاط بالاتر از سطح 0.5 نیز نشان دهنده «belief» است. در طول سال های 2011، 2013 و 2017 بالاترین مقادیر NUPL گزارش شده است که بالاترین ارزش NUPL ثبت شده در تاریخ برابر با 0.878 و به سال 2011 مربوط می شود.

 

• قرمز: کاپیتولاسیون | فاز تسلیم و کلافه شدن شدید سرمایه گذارها
• نارنجی: امید، ترس | فاز تردید با قابلیت ریسک
• زرد: خوش بینی، اضطراب | فاز خوش بینی اما با احتیاط
• سبز: باور، انکار | فاز اختلاف نظر بین استادان (فازی بین اضطراب و طمع)
• آبی: سرخوشی، طمع | فاز بسیار حساس و احساسی همراه با سخت ترین نوع تصمیم گیری

علاوه بر نمودار بالا که مربوط به بازه ای 10 ساله است، بد نیست به تغییرات جالبی که در 21 اکتبر 2021 ثبت شده نیز نگاهی بیندازیم. در این تاریخ برای اولین بار براساس یک روند صعودی، مقادیر شاخص NUPL از 0.5 عبور کرده که این موضوع نشان دهنده «Belief» است.

جالب است بدانید بالاترین مقدار NUPL، برابر با 0.74 بوده و در 21 فوریه 2021 به دست آمده است. این تغییرات، با رسیدن بیت کوین به بالاترین قیمت آن زمان یعنی 57423 دلار مصادف شده بود.

بررسی شاخص NUPL اتریوم

براساس روند تاریخی بازار، NUPL نقش مؤثری در تعیین قله های نمودار اتریوم داشته است. قله موجود در سال 2016 دارای ارزش 0.872، قله سال 2017 دارای ارزش 0.96 و قله سال 2018 نیز در بالاترین سطح خود یعنی 0.912 بوده است.

با نگاهی به تغییرات ثبت شده از نوامبر 2020، متوجه می شویم بالاترین مقدار NUPL برابر با 0.734 بوده و مربوط به زمانی می شود که ارز ETH در قیمت 1953 دلار معامله می شده است. با وجود اینکه در مقاطعی ارزش ETH در بالاترین حد خود قرار گرفته، اما مقدار NUPL در این مقاطع برای ETH برابر با  0.718 بوده است. با توجه به اینکه در قله های قبلی شاهد NUPL 0.90 بوده ایم، به نظر می رسد فضای کافی برای رشد ETH وجود داشته باشد.

طرح پامپ (Pump) و دامپ (Dump) در بازار ارزهای دیجیتال به چه معناست؟

طرح پامپ و دامپ در بازار سرمایه موضوع جدیدی نیست و دهه ها قبل از شکل گیری بازار ارزهای دیجیتال نیز وجود داشته است. در بازار سهام سنتی، طرح پامپ و دامپ بازارهای سهام به صورت زیر عمل می کند. گروه کوچکی از سرمایه گذاران را در نظر بگیرید که با هماهنگی یکدیگر سهام کم ارزش یک شرکت باارزش بازار (market capitalization) پایین را انتخاب و خریداری می کنند. این اقدام آن ها در وهله اول سبب بروز جهش قیمت می شود.

در مرحله بعدی، از جانب این سرمایه گذاران، تماس هایی با سرمایه گذاران بالقوه خصوصی گرفته شده و با ارائه اطلاعات نادرست و ادعای کسب سودهای بزرگ، آن ها را به خرید سهام شرکت متقاعد می کنند. مدت کوتاهی پس از خرید متعدد از جانب سرمایه گذاران بالقوه، ارزش سهام مدنظر بالا می رود. در این مرحله، سرمایه گذاران اولیه قبل از سقوط قیمت ها، سهم های خود را فروخته و سود کسب می کنند.

همان طور که ملاحظه شد، این طرح نوعی کلاه برداری بوده و راه خود را از بازارهای سنتی به بازار ارزهای دیجیتال بازکرده است. این طرح در بازار ارزهای دیجیتال دچار تغییراتی شده و به دلیل ماهیت غیر قابل تنظیم فضای ارزهای دیجیتال، طراح پامپ و دامپ در این فضا با قدرت در حال اجراست.

این گونه طرح ها ارزهای دیجیتال با سرمایه کم را هدف قرار می دهند؛ چراکه این گروه از ارزهای دیجیتال به راحتی با حجم معاملات کم دست کاری می شوند. در فضای ارزهای دیجیتال، به جای استفاده از تماس های تلفنی سنتی برای ترغیب سرمایه گذاران به خرید یک ارز خاص، از فضای اینترنت برای انتشار اخبار نادرست و اطلاعات جعلی استفاده می شود.

نحوه تشخیص پامپ و دامپ در بازار ارزهای دیجیتال

ساده ترین راه برای شناسایی طرح پامپ و دامپ، توجه به بازه های زمانی هایی است که در آن ها قیمت یک ارز ناشناخته به طور ناگهانی و بدون دلیل منطقی افزایش پیدا می کند. تغییرات ناگهانی قیمت را می توان به راحتی از طریق نمودار قیمت یک ارز مشاهده کرد؛ برای مثال سایت Coincheckup، معیاری را تعیین کرده که براساس آن در کمتر از 5 دقیقه، قیمت با افزایش 5 درصدی مواجه می شود.

علاوه بر این، برای تشخیص پامپ و دامپ، لازم است به اخبار پیرامون یک ارز جدید که ارزش بازار کمی دارد، توجه کنید. هنگامی که مقالات خبری و فعالیت رسانه های اجتماعی پیرامون یک ارز با ارزش بازار کم افزایش پیدا می کند، می توان توجهات بیش ازاندازه رسانه ها را نشانه هایی از یک پامپ در نظر گرفت.

محافظت از خود در برابر پامپ و دامپ بازار

به طورکلی پامپ و دامپ محدود به ارزهایی با حجم معاملات و ارزش بازار بسیار پایین است. درصورت اجتناب از خرید ارزهای دیجیتال illiquid، احتمال اینکه قربانی یک طرح پامپ و دامپ شوید، به میزان قابل توجهی کم می شود.

علاوه بر این، پیروی نکردن از مشاوره سرمایه گذاری ارائه شده در صفحات شبکه های اجتماعی یا مقالات خبری غیرمعتبر، شما را از به دام افتادن در طرح های کلاه برداری مانند پامپ و دامپ محافظت می کند. به یاد داشته باشید پیش بینی دقیق آینده بازار به هیچ وجه امکان پذیر نیست؛درنتیجه افرادی که ادعا می کنند می دانند کدام ارز دچار پامپ می شود، مطمئن نیستند و به احتمال زیاد به دنبال ایجاد یک پامپ هستند.

جهش ناگهانی قیمت یک ارز، بدون وجود پشتوانه و دلیل منطقی، نشانگر یک طرح بالقوه پمپ و تخلیه (Pump and Dump) است. درنهایت، اگر نمودار قیمت ارز مدنظر نشان دهنده بروز یک پمپ باشد، بهتر است به کلی از خرید ارز خودداری کنید؛ مگر اینکه تحقیق کاملی را درباره ارزش ارز دیجیتال مدنظر و قیمت احتمالی آینده آن انجام داده باشید.

انجمن BitcoinTalk و Reddit پلتفرم های مطمئنی برای انجام برخی تحقیقات لازم قبل از خرید ارز هستند، اما به طورکلی برقراری ارتباط مستقیم با تیم پشتیبان پروژه های ارزهای دیجیتال و دریافت مستقیم پاسخ سؤالات خود از این طریق، راه مطمئن تری برای تکمیل تحقیقات لازم قبل از سرمایه گذاری در یک ارز است.

نتیجه گیری

شاخص NUPL، تمام سود و زیان حاصل از عرضه در گردش یک ارز را اندازه گیری کرده و تنها یکی از شاخص های کاربردی در شناخت وضعیت بازار است. شاخص هایی مانند NUPL به معامله گران کمک می کنند تا هنگام خرید و فروش ارز تصمیم گیری های درستی داشته باشند.

 

آموزش واگرایی در اندیکاتورها

در ابتدا  اندیکاتورها  را معرفی می کنیم  و در ادامه آموزش انواع واگرایی ها که در قیمت و اندیکاتورها به وجود می آید را ارائه می کنیم .

اندیکاتور چیست ؟

اندیکاتورها ابزارثانویه ای هستند که بر مبنای محاسبه قیمت ، حجم معاملات ، جریانات نقدی پولی حرکات و نوسانات واقعی قیمت در محاسبه می کنند.

کاربرد این اندیکاتورها این است که در واقع این امکان را برای تحلیلگر فراهم می کند که اطلاعات اضافی و مازاد بر روند کلی سهم جمع آوری کند.

اندیکاتورها را از یک منظر به دو دسته زیر تقسیم می کنند :

۱٫ اندیکاتورهای پیشرو (Laeding): این نوع از اندیکاتور ها به عنوان یک نوع سیگنال برای شناسایی رویدادهایی در آینده شناخته شده اند. در واقع ماهیت پیش بینی رخدادهای صورت گرفته در قیمت را دارد. عمده اندیکاتورهای پیشرو شامل اسیلاتورها می شوند. منظور از اسیلاتورها هم این است که در یک بازه خاصی در حال نوسان هستند . برای مثال : اندیکاتور RSI  به عنوان یکی از اندیکاتورهای پبشرو هست و در عین حال جزء اسیلاتورها هم می باشد چون در بازه ۰ تا ۱۰۰ است ( ولی به طور معمول بین  ۳۰ تا ۷۰ ) در حال نوسان هستند. در طول صورت گرفتن این نوسان ، نقاط اشباع خرید  (over bought) و اشباع فروش (over sold) هم مورد بررسی قرار می گیرد. در شکل زیر نمونه ای از اشباع خرید و اشباع فروش در RSI مشخص شده است. زمانی که با اشباع خرید در روند مواجه می شویم باید اتظار داشته باشیم که روند به مرور روند کاهشی به خودش بگیرد و در صورتی که به نقطه اشباع فروش می رسیم ، روند آماده این است که وارد روند صعودی بشود.

۲٫ اندیکاتورهای تاخیری (Lagging): این اندیکاتور اطلاعات مفید و ارزشمندی در خصوص سهم ، در طول روند در اختیار  تحلیلگر قرار می دهد. در اصل حالت پیش بینی روند را که در اندیکاتور پیشرو می باشد را ندارد. تمرکز بیشتر این اندیکاتورها به روی روند معاملاتی هست و اینکه کمتر سیگنال های خرید و فروش را به معامله گران می دهند. باند بولینگر و میانگین متحرک نمونه هایی از این اندیکاتورها می باشند.

شکل زیر مثالی از باند بولینگر در سهم وپاسار در نمودار روزانه است.

در نمودار باند بولینگر به عنوان خطوط حمایتی و مقاومتی عمل کرده است. خطوط پایین به عنوان حمایت سهم و خطوط بالایی هم مقاومت های سهم محسوب می گردند. در آموزش های بعدی به طور مفصل باند بولینگر مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

واگرایی چیست ؟

واگرایی در حالت کلی به معنای حرکت قیمت و اندیکاتور در خلاف جهت یکدیگر می باشد و نتیجه این امر عموما این است که در هنگام وقوع واگرایی قیمت از ادامه حرکت می ایستد و تغییر جهت می دهد. مشاهده واگرایی در اندیکاتورها به عنوان یکی از سیگنال های بسیار قوی در علم تحلیل تکنیکال شناخته شده است.

انواع واگرایی

واگرایی به دو دسته تقسیم می شود :

۱٫ واگرایی معمولی (Regural Divergence ) :

خود این واگرایی معمولی به دو دسته واگرایی مثبت و واگرایی منفی تقسیم می شود .

واگرایی معمولی منفی :  زمانی به وجود می آید که قیمت سقف جدیدی تشکیل می دهد ، اما اندیکاتور موفق نمی شود که سقف جدیدی بالاتر از سقف قبلی  تشکیل دهد .

همان طور که در مثال بالا مشاهده می کنیم (نمودار ساعتی سهم خساپا ) واگرایی منفی (RD) وجود دارد. قیمت سقف جدید تشکیل داده در حالی که اندیکاتور موفق به این کار نشده است و به وجود آمدن این حالت خودش می تواند هشداری باشد مبنی برای اینکه کنترل ریسک صورت بگیرد چون امکان نزول بازار توسط اندیکاتور MACD  تایید شده است.

برای معامله گران سفته باز (منظور از سفته بازارن ، افرادی است که به فکر بدست آوردن سود در بازه زمانی کوتاه مدت هستند) این واگرایی منفی  نشانه ای از این می باشد که روند بازار وارد یک فاز نزولی جدید می شود و در نتیجه چشم انداز معاملاتی را مطلوب برانداز نمی کنند.

واگرایی معمولی مثبت : این نوع واگرایی در روند نزولی به وجود می آید و به این صورت است که قیمت موفق به تشکیل کف جدید ، پایین تر از کف قبلی خود  می شود اما اندیکاتور نمی تواند کف جدید بسازد. نمودار زیر این مطلب را به خوبی نشان می دهد .

نمودار بالا نمودار ساعتی سهم خساپا است . همان طور که مشخص است بعد از مشاهده واگرایی مثبت در اندیکاتور در حالی که قیمت  سهم روند نزولی دارد ، شاهد صعودی شدن روند  و رشد  سهم هستیم .

 ۲٫ واگرایی مخفی : این نوع از واگرایی معمولا زمانی تشکیل می شود که قیمت در حال اصلاح شدن خودش می باشد. این واگرایی به دو دسته

الف : واگرایی مخفی مثبت : زمانی به وجود می آید که قیمت موفق می شود کفی بالاتر از کف قبلی خودش تشکیل بدهد اما اندیکاتور یک کف پایین تر از کف قبلی خودش تشکیل می دهد . در شکل زیر به خوبی تناقض بین قیمت و اندیکاتور را مشاهده می کنید.

همان طور که مشخص است در شکل ، روند شکل صعودی به خودش پس از مشاهده واگرایی مخفی مثبت در نمودار قیمت به خود گرفته است.

ب : واگرایی مخفی منفی : این حالت که طی یک روند نزولی به وجود می آید ، قیمت قدرت اینکه به سقف قبلی خودش برسد را ندارد اما اندیکاتور موفق می شود که یک سقفی بالاتر از سقف قبلی خودش بزند. که موضوع خودش می تواند به عنوان هشداری برای ریزش سهم باشد که باید در نظر داشته باشیم.

همان طور که در تصویر مشخص است ، قیمت موفق نشده سقف جدیدی بسازد در نتیجه ، وارد یک روند نزولی شده است . (با فلش در شکل مشخص شده است)

مثال هایی از انواع واگرایی

واگرایی مثبت در نمودار وساخت

شکل زیر نمودار روزانه وساخت است . که در آن واگرایی مثبت مشاهده می شود. در این شکل اندیکاتور RSI مورد بررسی قرار گرفته است.

همان طور که دیده می شود با اینکه از اتصال کف های قیمت سهم  روند نزولی دارد ، اما در اندیکاتور همان کف های متناظر روند صعودی داشته و در نتیجه اینجا واگرایی مثبت رخ داده است ، که باعث رشد سهم در کوتاه مدت شده است . زمانی که از اسیلاتور  RSI  برای تشخیص واگرایی استفاده می کنیم ، به دلیل اینکه این اندیکاتور جزء اسیلاتورها  می باشد ، نقاط اشباع خرید و اشباع فروش  را به خوبی در آن مشخص است می تواند  برای شناخت واگرایی در روند سهم عامل مهمی به شمار آید. زیرا معمولا واگرایی ها در نقاط اشباع خرید و یا فروش رخ می دهد ( برای آشنایی بیشتر با این اندیکاتور مطلب آن را مطالعه نمایید)

واگرایی مثبت در اندیکاتور MFI در شرکت ایران خودرو و تغییر روند سهم

این تصویر نمودار ساعتی در نمودار قیمت ایران خودرو است و اندیکاتور MFI در آن بررسی شده است. همان طور که مشاهده می کنیم ، نمودار قیمت باروند نزولی همراه بوده ولی اندیکاتور MFI  روندی صعودی به خودش گرفته و در نهایت سهم با واگرایی مثبت همراه بوده و نمودار با افزایش قیمت رو به رو شده است.

 واگرایی منفی در اندیکاتور CCI بانک ملت

نمودار بالا که سهم وبملت در نمودار روزانه  است ، واگرایی منفی در اندیکاتور CCI را نشان می دهد. و همان طور که می بینیم سهم بعد از واگرایی ، ریزش کوتاهی را تجربه کرده است.

نتیجه گیری و جمع بندی

برای تکنیکالیست ها واگرایی عاملی مهمی برای تخمین  روند سهم که از طریق شناسایی آن امکان متنوع سازی پرتفوی  آنها فراهم شود بسیار حائز اهمیت است. تشخیص این واگرایی ها به کمک اندیکاتورها  و روند قیمتی سهم صورت می گیرد . به همین دلیل اندیکاتور جزء ابزارهای دقیق برای شناسایی واگرایی ها محسوب می شوند. در آخر این نکته مهم را مد نظر داشته باشید که  واگرایی چون خلاف جهت مسیر حرکت سهم است ، امکان اینکه مسیر کامل نشود وجود دارد و اگر مبنای خرید را  فقط بر پایه واگرایی ها قرار بدهیم درصد شکست در معاملات افزایش پیدا می کنند.

اندیکاتور مکدی MACD چیست؟

اندیکاتور MACD مخفف عبارت Moving Average Convergence Divergence  است که به معنی همگرایی (Convergence) و واگرایی (Divergence) میانگین متحرک است.  این اندیکاتور ابداع آقای جرالد بی اپل است که از آن در تحلیل تکنیکال، برای به دست آوردن قدرت، جهت و شتاب در یک روند استفاده می شود. این اندیکاتور در اغلب موارد با استفاده از  قیمت پایانی محاسبه شده و بر خلاف اندیکاتور های دیگر، فرمول سختی برای محاسبه ندارد.

انواع اندیکاتور MACD

در دنیای تحلیل تکنیکال، اندیکاتور مکدی به دو دسته مختلف تقسیم می شود: MACD جدید و MACD قدیم که لحاظ ظاهری، تفاوت های بنیادینی با یکدیگر دارند.

در تصویر زیر، دو نوع از اندیکاتور MACD قدیم (classic MACD) و  جدید را مشاهده می کنید؛ درست است که این دو مفهوم، کارایی تقریبا مشابهی دارند اما تفاوت ظاهری میان آن ها باعث ایجاد چالش در میان کاربران می شود.

بخش های اندیکاتور MACD (مک دی)

اندیکاتور مک دی کلاسیک(در شکل بالا  اندیکاتور بالایی) شامل یک هیستوگرام (خطوط عمودی مشکی) و دو خط است که در اینجا این دو خط با آبی و قرمز نشان داده شده اند . خط قرمز رنگ با نام خط سیگنال (Signal) و خط آبی رنگ با نام خط MACD  شناخته می شوند.

اندیکاتور MACD جدید نیز از یک هیستوگرام و یا همان نمودار میله ای و خط قرمز رنگ که همان خط سیگنال است تشکیل شده است

کاربرد اندیکاتور MACD:

همانطور که گفته شد از اندیکاتور MACD استفاده های متفاوتی می شود . از جمله محاسبه واگرایی MACD همانطور که در شکل زیر می بینید زمانی که واگرایی در  اندیکاتور MACD و خط روند اتفاق افتاده است بعد از آن ریزش سهم ایران خودرو اتفاق افتاده است و برعکس این موضوع نیز صادق است ( اینکه واگرایی چیست را به طور مفصل در آموزش های تکنیکال و یا مطالب بعدی آموزش ببینید )

همچنین زمانی که دو خط سیگنال و مک دی همدیگر را قطع می کنند نیز نوعی سیگنال خرید و فروش محسوب می شود که البته به تنهایی قابل استفاده نیست و باید حتما در کنار ابزار های دیگر تحلیل تکنیکال درست استفاده شود ، در شکل زیر این نوع سیگنال را همزمان در هر دو اندیکاتور نشان داده ایم.

از اندیکاتور مکدی برحسب مورد در موارد دیگری مثل موج شماری امواج الیوت و یا تلفیق با اندیکاتور های دیگر برای خرید و فروش استفاده می شود که بسته به جای خود در همانجا باید آموزش دید.

نحوه محاسبه در مک دی قدیم و جدید و توضیح اجزا MACD

خط MACD = تفاضل میانگین نمایی ۱۲ روزه قیمت از ۲۶ روزه آن

MACD = [stockPrices,12]EMA – [stockPrices,26]EMA

خط سیگنال : میانگین نمایی ۹ روزه اندیکاتور MACD

signal = [MACD,9]EMA

هیستوگرام MACD در مک دی کلاسیک: تفاوت بین خط سیگنال و خط مک دی است ، به همین خاطر هر زمان که این دو به هم رسیده اند هیستوگرام نیز صفر شده است

در مک دی جدید خط سیگنال تبدیل به همان هسیتوگرام و یا نمودار میله ای شده است . اگر دقت کنید در اندیکاتور پائینی که مک دی کلاسیک است هیستوگرامش دقیقا مثل خط MACD نوسان می کند . و خط قرمز رنگ همان خط سیگنال است

نکته مهم : برای استفاده درست از اندیکاتور MACD لازم نیست فرمول و نحوه محاسبه آن را بدانید فقط استفاده از کاربرد های آن کافیست.

آموزش اندیکاتور CCI

این اندیکاتور برای اولین بار توسط دونالد لمبرت به وجود آمده است و اندیکاتوری است که جزء اسیلاتورها به حساب می آید (در بازه نوسان دارد و بازه نوسان آن بین – ۱۰۰ تا + ۲۰۰ است) و قدرت شتاب نوسان را در یک روند سهم را به خوبی نمایان می کند. بیشتر نوسان در این اندیکاتور (حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد ) در بازه – ۱۰۰ و + ۱۰۰ صورت می گیرد.

برای محاسبه این اندیکاتور از موارد زیر استفاده می شود:

۱٫ قیمت دارایی ( PRICE )

۲٫ میانگین متحرک دارایی (MA)

۳٫ انحراف معیار (D)

مزیت های اندیکاتور CCI

۱٫ سرمایه گذار کمک می کند تا نقاط اشباع خرید و اشباع فروش را در روند سهم به خوبی شناسایی کند.

۲٫ تغییرات مسیر حرکت قیمت دارایی را بررسی می کند.

۳٫ CCI زمانی که بازار گاوی (صعودی) هست مثبت است ، و هنگامی که بازارخرسی(نزولی ) است ، منفی است به جز در مواردی که در روند سهم واگرایی وجود دارد.

در شکل زیر سهم غمینو مورد بررسی قرار گرفته که روند اندیکاتور CCI هم در آن به خوبی نشان داده شده است .

شکست خط روند در اندیکاتور CCI

همانطور که در تصویر زیر می بینید در نمودار قیمت بانک صادرات قبل از شکست خط روند سهم ،شکست خط روند اندیکاتور رخ داده است و نشان از تغییر روند سهم و شروع روند صعودی جدید دارد . که همین اتفاق رخ داده است . پس می توان برای اندیکاتور CCI خط روند کشید و شکست این خط روند را نوعی سیگنال دانست.

یا در تصویر زیر همانطور که می بینید پس از شکست روند صعودی CCI سهم نیز پس از چند کندل وارد روند نزولی شده است . این نیز خود سیگنال تغییر روند سهم محسوب می گردد .

واگرایی در اندیکاتور CCI

در تصویر زیر که مجدد مربوط به بانک صادرات در نمودار ساعتی می باشد واگرایی مثبت در اندیکاتور CCI رخ داده است و پس از آن سهم کاملا تغییر روند داده و صعودی شده است . واگرایی اندیکاتور CCI  یکی از قوی ترین سیگنال های موجو در اندیکاتور ها می باشد.

همان طور که در شکل مشاهده می شود ، زمانی که روند سهم صعودی است ، در اندیکاتور همان روند نزولی است . پس در اندیکاتور واگرایی منفی وجود دارد و بعد از آن سهم نزول پیدا کرده است . در واگرایی مثبت هم  سهم در حالت نزول قرار دارد ولی اندیکاتور CCI روند صعودی دارد و در تصویر مشخص است که روند سهم صعودی شده است .

نکته

SETTING  استاندارد این اندیکاتور عموما ۱۴ روزه می باشد ( یعنی قیمت در ۱۴ روز آخر  معاملاتی را اندازه گیری نموده اند. ) . حال دو حالت پیش رو داریم :

۱٫ اگر از ۱۴ روز کمتر اتنخاب کنیم ،  شاهد نوسانات بیشتری خواهیم بود و امکان اینکه این شرایط طولانی مدت حکم فرما نباشد وجود دارد.

۲٫ اگر از ۱۴ روز بیشتر انتخاب کنیم ، امکان اینکه روند در آن موقعیت برای طولانی مدت بماند وجود دارد و دلیل آن هم این است که چون بازه زمانی طولاتی تر شده ، نوسانات در روند کمتر شده است.

 نتیجه گیری اندیکاتور CCI

مهمترین نکته ای که در به کارگیری از تمامی اندیکاتورها از جمله CCI  باید در نظر بگیریم این است که ، اندیکاتورها به تنهایی نباید ملاک خرید ما باشد ، بلکه می تواند به عنوان یک ابزار حمایتی در جهت شناسایی سیگنال خرید و فروش کمک کند. این اندیکاتور هم به عنوان اندیکاتور اسیلاتوری شناخته شده از این منظر که نقاط اشباع خرید و نقاط اشباع فروش را به خوبی برای ما نمایان می کند. از مزیت های اصلی  دیگر این اندیکاتور این است که حرکت و جهت روند را شناسایی می کند و نقطه ورود و خروج درست را برای ما در سهم تعیین می کند .

آموزش اندیکاتور ATR

اندیکاتور ATR مخفف کلمه Average True Range می باشد که اولین باردر سال ۱۹۷۸ ،  توسط فردی به نام Welles Wilder به کاربرده شده است. یکی از ویژگی های مهم این اندیکاتور این است که نوسانات موجود در بازار را در سهم به خوبی نشام می دهد. زمانی که نوسان در بازار زیاد می باشد ، رنج موجود در ATR هم افزایش پیدا می کند و هر زمان که نوسانات موجود در بازار کاهش پیدا می کند ، ATR  هم کاهش می یابد.

نکته

منظور از نوسانات موجود در بازار  چیست ؟

افزایش و کاهش قیمت پایانی سهم در طول یک بازه  زمانی ، نوسانات موجود در آن سهم را نشان می دهد.

نحوه محاسبه اندیکاتور ATR

H : قیمت بالا

l : قیمت پایین

جالب بدانید که اندیکاتور ATR زیرمجموعه ای از میانگین متحرک نمایی می باشد .

نحوه اضافه کردن اندیکاتور در نرم افزار مفید تریدر

معمولا دوره زمانی که در نظر گرفته می شود ، ۱۴ روزه می باشد اما امکان تغییر دوره زمانی برای معامله گر بر حسب ترجیحات معاملاتی آن وجود دارد .

سیگنال های خرید و فروش ATR

در تصویر زیر نقاط خرید و فروش مشخص شده است. که خرید در کف قیمتی صورت می گیرد و فروش هم در نقاط سقف انجام می گردد.

نتیجه گیری

یکی از کاربردهای مهم این اندیکاتور این است که نوسانات موجود در سهم را بر اساس شرایط موجود در بازار مشخص می کند. معامله گران هم از این اندیکاتور به منظور اینکه سود خود را محافظت کنند ، استفاده می کنند. برای آنکه این اندیکاتور مفید واقع شود بهتر است در بازه زمانی بلند مدت مورد استفاده قرار گیرد.

اندیکاتور مومنتوم (Momentum)

اندیکاتور مومنتوم برای شناسایی سرعت حرکت قیمت طراحی شده است. این اندیکاتور ، جزء اندیکاتورهای پیشرو می باشد. نحوه محاسبه مومنتوم به این صورت است که قیمت فعلی پایانی سهم را با قیمت پایانی n دوره قبل سهم مقایسه می کند. منظور از n دوره بازه زمانی است که توسط تحلیلگر انتخاب می شود .

فرمول های محاسبه شده در این اندیکاتور به دو صورت می باشد :

M: مومنتوم

CP : قیمت پایانی

CPn : قیمت پایانی در طول n دوره زمانی

1. 
2. 

این فرمول تفاوت بین قیمت فعلی پایانی سهم را با قیمت سهم در n دوره زمانی به صورت درصد نشان می دهد .

نوسان اندیکاتور مومنتوم به صورت صعودی و نزولی می باشد ،  زمانی که  اندیکاتور  بالای خط ۱۰۰ قرار می گیرد ، به این معنی است که قیمت پایانی بیشتر از قیمت پایانی n دوره قرارا دارد و زمانی که پایین خط ۱۰۰ قرار داشته باشد به این معنی که قیمت پایانی سهم از قیمت پایانی n دوره کمتر است. منظور از اینکه فاصله اندیکاتور در بالا و پایین خط ۱۰۰ چقدر است این موضوع را بیان می کند که سرعت حرکت قیمت به چه مقداری می باشد.

شکل بالا نماد وبملت (بانک ملت ) است که  اندیکاتور مومنتوم در محدوده خط ۱۰۰ نشان داده شده است . زمانی که  اندیکاتور مومنتوم در بالای خط ۱۰۰ قرار گرفته شاهد صعودی شدن روند سهم هستیم و زمانی که اندیکاتور مومنتوم در پایین خط ۱۰۰ قرار می گیرد ، روند سهم نزولی شده می باشد.

مزیت استفاده از اندیکاتور مومنتوم

با استفاده از این اندیکاتور می توانیم ، سیگنال هایی مبنی بر خرید و فروش را دریافت کنیم اما بیشترین کمکی که این اندیکاتور در شناسایی روند معاملاتی به معامله گر می دهد این است که معامله را بر پایه  هر نوع تغییر قیمتی سهم (به طور مثال شکست ها و پول بک ها صورت گرفته در روند سهم و ……..) انجام دهد.

سیگنال های اندیکاتور مومنتوم

• شکسته شدن خط روند

شکل بالا نمودار سهم میدکو (هلدینگ صنایع معدنی خاورمیانه)  می باشد و همان طور که مشخص شده است ، اندیکاتور خط نزولی خود را شکسته و روند سهم پس از شکسته شدن خط روند صعودی شده است.

• موقعیت اندیکاتور به نسبت خط ۱۰۰

برای اینکه از این سیگنال بهتر استفاده شود ، میانگین متحرک را به اندیکاتور اضافه می کنیم . زمانی که اندیکاتور مومنتوم ، میانگین متحرک را از پایین به سمت بالا قطع کند ،  فرصت  معاملاتی مناسبی برای خرید سهم می باشد  و زمانی که اندیکاتور مومنتوم  ازبالا به سمت پایین میانگین متحرک را قطع کند ، موقعیت معاملاتی فروش را اتخاذ می نماییم ، چون سهم روند نزولی خودش را آغاز خواهد کرد.

تصویر بالا نمودار وبصادر (بانک صادرات ) است که به خوبی ارتباط بین روند و اندیکاتور مومنتوم و میانگین متحرک و سیگنال خرید و فروش را مشخص کرده است.

نحوه اضافه کردن میانگین متحرک در اندیکاتور مومنتوم در نرم افزار مفید تریدر

همان طور در شکل بالا مشخص شده است ، باید گزینه Navigator را انتخاب کرده و در پایین صفحه ، Navigator باز می شود .

بعد از اینکه Navigator باز شد ، Moving Average را انتخاب کرده و با Drag کردن به روی اندیکاتور مومنتوم قرار می دهیم . بعد از اضافه شدن میانگین متحرک ، اندیکاتور مومنتوم به شکل زیر در می آید.

• واگرایی در اندیکاتور

واگرایی مثبت در اندیکاتور زمانی صورت می گیرد که قیمت در حال کاهش یافتن است ولی در اندیکاتور روند صعودی مشاهده می شود . به مثال زیردر خصوص سهم خودرو (ایران خودرو ) توجه نمایید.

واگرایی منفی زمانی صورت می گیرد که قیمت روند صعودی دارد ، اما در اندیکاتور روند به صورت نزولی است و پس از آن هم شاهد نزول روند سهم می باشیم . مثال زیر در خصوص سهم تاپیکو (نفت و گاز و پتروشیمی تامین) نزولی شدن روند سهم را پس از وقوع واگرایی منفی نشان می دهد.

حجم معاملات و اندیکاتور مومنتوم

مومنتوم تغییرات قیمت سهم را در بازار در بازه زمانی با در نظر گرفتن حجم معاملات  مورد بررسی قرار می دهد. به طور مثال زمانی که حجم معاملات افزایش پیدا می کند ، سرعت تغیرات مومنتوم هم افزایش پیدا می کند و بالعکس.

شکل بالا نمایی از سهم مخابرات ایران (اخابر ) است که نشان داده با افزایش حجم معاملات ،  اندیکاتور مومنتوم هم روندی صعودی  پیدا کرده است.

نتیجه گیری در آموزش اندیکاتور مومنتوم (Momentum)

اندیکاتور مومنتوم این امکان را برای تحلیلگر فراهم می کند که فقط تغییرات قیمت سهم را دنبال نکند ، بلکه  می تواند سرعت این تغییرات را در نمادها محاسبه کند.این اندیکاتور شباهت زیادی به اندیکاتور میانگین متحرک دارد ، اما فرق اساسی بین این دو اندیکاتور این است که مومنتوم جزء اندیکاتورهای پیشرو محسوب می شود ولی میانگین متحرک ، اندیکاتور تاخیری است.

اندیکاتور Envelope

اندیکاتور Envelope توسط دو میانگین متحرک که رنج قیمتی بالا و پایین را مشخص کرده اند ، تشکیل شده است .

کاربردهای اندیکاتور Envelope

1. شناسایی  نقاط اشباع خرید و اشباع فروش  در شرایط حاکم بر بازار برای معامله گران و سرمایه گذاران
2. مشخص کردن رنج قیمتی بالا و پایین

اضافه کردن اندیکاتور در نرم افزار مفید تریدر

ابتدا گزینه Insert را انتخاب کرده و سپس Indicator ، و در قسمت Trend اندیکاتور Envelope مشخص شده است . همان طور که مشاهده می کنیم ، این اندیکاتور جزء اندیکاتورهای روند دار دسته بندی شده است .

پس از انتخاب اندیکاتور Envelope نمودار سهم به صورت شکل زیر می شود :

همان طور که مشخص است ، اندیکاتور از دو قسمت تشکیل شده است که به خوبی در منوی اندیکاتور در تصویر بالا نشان داده شده است .

سیگنال های مورد استفاده از اندیکاتور Envelope

1. خرید زمانی که سهم به نمودار پایینی Envelope نفوذ می کند .
2. فروش سهم زمانی که به قسمت نمودار بالایی نفوذ پیدا می کند .

نتیجه گیری

اندیکاتور Envelope به عنوان اندیکاتور هم جهت با روند بازار شناخته شده است . همان طور که می دانیم این اندیکاتور باید در کنار بقیه اندیکاتورها مورد استفاده قرار بگیرد و به تنهایی معیار مناسبی برای خرید و فروش سهم نمی باشد .

اندیکاتور Williams %R

اندیکاتور Williams % R توسط فردی به نام Larry Williams به وجود آمده است . بازه ای که در آن قرار دارد بین ۰ تا -۱۰۰ می باشد . این اندیکاتور از نظر کارایی شباهت زیادی به استوکاستیک دارد . تفاوت این دو اندیکاتور از نظر سطحی است که در آن نوسان می کنند .

کاربردهای اندیکاتور

1. مشخص کردن  نقاط اشباع خرید و اشباع فروش
2. شناسایی نقاط ورود و خروج از سهم در بازار
3. نشان دادن رنج قیمتی بالا و پایین در بازه زمانی مشخص

بازه مقداری اندیکاتور در نقاط اشباع خرید و اشباع فروش

• اشباع فروش  : قرار گرفتن دربازه بین -۱۰۰ تا -۸۰

به نمودار زیر که سهم ودی در تایم فریم روزانه است ، توجه نمایید :

• اشباع خرید : قرار گرفتن در بازه بین -۲۰ تا

به نمودار زیر که سهم ودی در تایم فریم روزانه است ، توجه نمایید :

نحوه اضافه کردن اندیکاتور  Williams %R در نرم افزار مفید تریدر

بعد از انتخاب گزینه Williams %R منوی اندیکاتور باز می شود به صورت تصویر زیر :

همان طور که در شکل بالا مشخص است دوره زمانی اندیکاتور ۱۴ روزه در نظر گرفته شده می باشد .

نمودار زیر سهم ولغدر در تایم فریم روزانه می باشد که نقاط اشباع خرید و فروش را در نمودار سهم مورد بررسی قرار داده می باشد .

نکته: دلیل اینکه این اندیکاتور نقاط اشباع خرید و فروش را اندازه گیری می کند این است که ، نقاط برگشتی قیمتی را شناسایی کند .

فرمول محاسبه اندیکاتور

close = قیمت بسته شدن سهم در روز جاری

 واگرایی در اندیکاتور

واگرایی مثبت

همان طور که در تصویر بالا مشخص می باشد ، با مشاهده شدن واگرایی مثبت در اندیکاتور در نمودار روزانه تمحرکه شاهد صعودی شدن روند سهم می باشیم .

واگرایی منفی

تصویر بالا نمودار سهم تمحرکه در تایم فریم روزانه می باشد که پس از واگرایی منفی در سهم شاهد ریزش نمودار سهم می باشیم .

نتیجه گیری

اندیکاتور Williams %R به عنوان اندیکاتوری شناخته شده که رنج قیمتی بالا و پایین هر سهم را در یک بازه زمانی مشخص اندازه گیری می کند . کاربرد مهم دیگری که اندیکاتور دارد این است که برای شناسایی روند بلندمدت سهم هم مورد استفاده قرار می گیرد . در آخر هم اینکه بهتر است این اندیکاتور در کنار اندیکاتورهای دیگر مثل Volume مورد استفاده قرار بگیرد .

آموزش اندیکاتور Parabolic SAR

این اندیکاتور توسط فردی به نام Welles Wilder به وجود آمده است. این اندیکاتور  به عنوان اندیکاتورهای  پیروی روند می باشد شناسایی شده است.  و همچنین نقاط برگشت قیمت سهم را شناسایی می کند. در نمودار ، به صورت نقطه چین هایی که در قسمت بالا و پایین قیمت قرار دارد ، نشان داده می شود . به تصویر زیر که نموار سهم کساپا در تایم فریم روزانه است توجه نمایید :

همان طور که نمایان می باشد ، اندیکاتور Parabolic به صورت نقطه چین هایی در قسمت بالا و پایین نمودار قیمت قرار گرفته می باشد.

شناسایی روند از طریق اندیکاتور Parabolic

شناسایی روند توسط این اندیکاتور به دو صورت می باشد :

1. زمانی که روند سهم صعودی است ، نقطه چین ها در قسمت پایین قیمت قرار دارند. در همین قسمت است که سیگنال خرید هم ارائه می شود .  به مثال زیر توجه نمایید:

۲٫ زمانی که روند سهم نزولی است ، نقطه چین ها در قسمت بالای قیمت قرار دارند و همین موضوع به عنوان سیگنالی مبنی بر فروش سهم در نظر گرفته می شود. به مثال زیر توجه نمایید :

• یکی از ویژگی های مهمی که این اندیکاتور دارد ، این است که  این موضوع را نشان می دهد که فرصت های سرمایه گذاری زیادی برای معامله گر در هر نقطه از زمان وجود دارد.
• شناسایی نقاط بازگشت و توقف در روند سهم
• زمانی که روند جدید سهم تایید نمی شود و (Fail) ، با استفاده از این اندیکاتور ، می توان تغییر مسیر روند را شناسایی کرد.
• شناسایی مکانی که دستور حد ضرر باید گذاشته شود . به شکل زیر در خصوص تغییر روند ، با استفاده از اندیکاتور Parabolic توجه نمایید :

نحوه اضافه کردن Parabolic SAR در نرم افزار مفید تریدر

ابتدا در نمودار لگاریتمی ، با انتخاب گزینه INSERT و سپس INDICATOR ، اندیکاتور Parabolic مشخص شده است.

تنظیمات اندیکاتور در نرم افزار مفید تریدر 

در اکثر مواقع تنظیمات مقداری اندیکاتور به صورت بالا می باشد .

استفاده هم زمان اندیکاتور Parabolic و ADX 

به نمودار زیر را توجه نمایید :

همان طور که مشاهده می نماییم ، زمانی که ADX در شرایط مثبت خود قرار دارد ، اندیکاتور Parabolic در حالت صعودی خود قرار دارد و بالعکس

نتیجه گیری در آموزش اندیکاتور Parabolic SAR

استفاده از این اندیکاتور برای شناسایی نقاط برگشت قیمت توصیه می شود . کاربرد مهم دیگر این اندیکاتور این است که به راحتی امکان شناسایی نقاط ورود و خروج در سهم را بررسی می کند. و همان طور که می دانیم ، از این اندیکاتور هم باید در کنار اندیکاتورهای دیگر استفاده شود.

آموزش اندیکاتور ایچیموکو

این اندیکاتور اولین بار توسط یک روزنامه نگار ژاپنی به نام Goichi Hosoda درسال ۱۹۳۰  طراحی شده است  . در نگاه اول این اندیکاتور کمی پیچیده به نظر می رسد اماجزء اندیکاتورهای پرکاربرد و مفید محسوب می گردد و سیگنال هایی که از آن بدست می آید به خوبی تعریف شده است .  Ichimoku Kinko Hyo ترجمه شده one look equilibrium chart می باشد . مفهوم این جمله اگر بخواهیم بیان کنیم به این صورت است که تحلیلگران با نگاه کردن به نمودار می توانند روند را شناسایی کنند سپس به دنبال سیگنال های خرید و فروش باشند.

کاربردهای اندیکاتور ایچیموکو

1. شناسایی روند سهم
2. بررسی نقاط حمایت و مقاومت
3. شناسایی جهت و قدرت روند
4. بدست آوردن اطلاعات مهم از سهم در بازه زمانی کوتاه
5. سیگنال های مبنی بر ورود و خروج از سهم
6. مشخص کردن حد ضرر
7. شناسایی نقاط برگشت قیمت سهم

نحوه اضافه کردن اندیکاتور در نرم افزار

همان طور که در تصویر بالا مشخص است ، در قسمت اندیکاتورها و در بخش اندیکاتور های روند دار دسته بندی شده است .

همان طور که در تصویر بالا نشان داده شده است ، از سه قسمت تشکیل شده که دوره های زمانی در هرکدام از آنها متفاوت می باشد .

اندیکاتور ایچیموکو از چه قسمت هایی تشکیل شده است ؟

در تصویر زیر در قسمت Colors نرم افزار قسمت های مختلف به خوبی نشان داده شده می باشد :

•  Kijun Sen (خط آبی) : به این خط ، خط استاندارد گفته می شود . نحوه محاسبه به این صورت است که میانگین بیشترین قیمت را با کمترین قیمت در دوره زمانی ۲۶ روزه محاسبه می کنند .
  

• Tenkan Sen(خط قرمز) : این خط به خط برگشت معروف می باشد . نحوه محاسبه به این صورت می باشد که میانگین بیشترین و کمترین قیمت را در بازه زمانی ۹ روزه محاسبه می کنند.

• Chikou Span (خط سبز) : این خط به خط تاخیری شناخته می شود و نحوه محاسبه آن به این صورت می باشد که قیمت بسته شدن امروز نمایانگر قیمت ۲۶ روز گذشته می باشد .

کاربردهای  Chikou Span در آموزش اندیکاتور ایچیموکو

1. شناسایی روند معاملات
2. مشخص کردن نقاط حمایتی و مقاومتی سهم

حمایت

مقاومت

به مثال زیر توجه نمایید :

به طور کلی دانستن نحوه محاسبه هر یک از این خطوط ضرورتی ندارد ، نکته مهم این است که بدانید هر کدام از این خط ها چه تفسیرو کاربردی دارند .

نمودار بالا سهم رکیش در تایم فریم روزانه است . سیگنال هایی که از خطوط مختلف در تصویر بالا بدست می آید به شرح زیر می باشد :

Kijun Sen (خط آبی) : از این خطوط برای شناسایی سرعت تغییرات روند سهم در آینده استفاده می گردد . به این صورت که اگر قیمت بالاتر از خط آبی قرار بگیرد به این معنی می باشد که روند سهم صعودی خواهد شد و هرگاه که قیمت پایین تر از خط Kijun Sen قرار بگیرد احتمال اینکه روند سهم نزولی شود وجو دارد .

Tenkan Sen(خط قرمز) : از این خط بیشتر برای شناسایی روند استفاده می شود . زمانی که به سمت بالا و پایین حرکت می کند به این معنی است که در بازار روند وجود دارد و هرگاه که به صورت افقی درآمد ، در بازار شاهد روند خاصی نخواهیم بود .

شناسایی روند به وسیله این دو خط

روند صعودی : هرگاه Tekan sen ، خط Kijun sen را به سمت بالا قطع کند شاهد صعودی شدن روند هستیم . به مثال زیر توجه نمایید :

روند نزولی : هرگاه Kijun sen ، خط Teken sen را به سمت بالا قطع کند شاهد نزولی شدن روند سهم می باشیم . به مثال زیر توجه نمایید :

به تصویر زیر که نمودار روزانه اخابر است توجه نمایید ، روند سهم را همراه با تغییرات KS و TS هم زمان نشان داده است .

Chikou Span (خط سبز) : سیگنال هایی که با استفاده از این خط می توان استفاده کرد شامل موارد زیر می باشد :

• زمانی که خط سبز نمودار قیمت را از پایین به سمت بالا قطع کند سیگنالی مبنی بر خرید محسوب می گردد .
• زمانی که خط سبز نمودار قیمت را از بالا به سمت پایین قطع کند سیگنالی مبنی بر فروش شناسایی می گردد .

ابر کومو در آموزش اندیکاتور ایچیموکو

در نرم افزار Down komo به رنگ بنفش مشخص شده است که شکل زیر تایید می کند :

تصویر زیر هم نمونه ای از روند نزولی است که توسط ابرکومو نزولی تایید شده می باشد .

این خطوط ابر کومو از دو خط تشکیل شده است :

Senkou span A : که از طریق بدست آوردن میانگین Tenkan sen و Kijun sen طی دوره زمانی ۲۶ روزه بدست می آید.

Senkou span B : از طریق بدست آوردن میانگین بیشترین و کمترین قیمت در بازه زمانی ۵۲ روزه بدست می آید .

سیگنال های خرید و فروش در آموزش اندیکاتور ایچیموکو

• سیگنال خرید : زمانی که خط قرمز (منظور Tekan sen ) بالای خط آبی (kijun sen) قرار می گیرد و هم زمان هر دو خط در بالای ابر کومو قرار می گیرند ، نشانی از صعودی شدن روند سهم می باشد  به مثال زیر توجه نمایید :[user_id]

• سیگنال فروش : اگر خط آبی (kijun sen) بالای خط قرمز (Tekan sen) قرار بگیرد ، و هم زمان هر دوی این خطوط در پایین ابر کومو قرار بگیرند ، نشان از روند نزولی سهم دارد . به مثال زیر توجه نمایید :

سیگنال خنثی

زمانی که قیمت در داخل ابر کومو قرار داشته باشد ، اقدام جهت خرید یا فروش سهم نباید صورت بگیرد .

چون در این شرایط  روند سهم به خوبی مشخص نمی باشد . به مثال زیر توجه نمایید :