پدیده شورت اسکوییز یکی از اتفاقات غافل‌گیرکننده و گاهی تلخ برای معامله‌گرهای بازارهای مالی است و به معنی رشد ناگهانی و دور از انتظار قیمت است. در این مقاله به زبان ساده توضیح می‌دهیم که شورت اسکوییز چیست، چطور اتفاق می‌افتد، چه نشانه‌ها و چه ریسک‌هایی دارد و آیا می‌توان با یک استراتژی مناسب، از این پدیده سود بدست بیاوریم؟
شورت اسکوییز چیست؟
شورت اسکوییز (Short Squeeze) حالتی از افزایش ناگهانی قیمت یک دارایی در بازارهای مالی است که باعث می‌شود معامله‌گرهایی که در موقعیت فروش استقراضی (یا پوزیشن شورت) هستند، به اجبار از موقعیت خود خارج شوند. از آنجایی که بستن موقعیت فروش به معنی خرید دارایی در قیمت فعلی است، چنین اتفاقی به رشد بیشتر قیمت کمک می‌کند.
تفاوت شورت اسکوییز با لانگ اسکوییز
بر خلاف شورت اسکوییز که پوزیشن‌های فروش را هدف می‌گیرد، لانگ اسکوییز (Long Squeez) وضعیتی است که به سراغ پوزیشن‌ها یا موقعیت‌های خرید استقراضی می‌رود. در لانگ اسکوییز، درست زمانی که قیمت در حال تشکیل روندی به ظاهر صعودی است، کاهش ناگهانی قیمت موجب بسته شدن پوزیشن‌های خرید و در نتیجه، کاهش بیشتر قیمت می‌شود.
شورت اسکوییر چگونه اتفاق می‌افتد؟
نقدینگی، یک عامل حیاتی برای تشکیل روند در قیمت یک دارایی است و بزرگان بازار، این نقدینگی را به روش‌های مختلفی تامین می‌کنند. زمانی که تعداد زیادی از معامله‌گرها در یک محدوده مشخص قیمت، پوزیشن شورت باز کرده باشند، نقدینگی قابل توجهی در بالای آن محدوده شکل می‌گیرد.
در چنین وضعیتی، کافیست خبری مثبت و یا اتفاقی ناگهانی رخ دهد. حرکت سریع و رو به بالای قیمت، دارندگان پوزیشن شورت را نگران می‌کند. آنها دو راه بیشتر ندارند؛ یا باید پول بیشتری به عنوان وجه تضمین یا در اصطلاح مارجین، وارد معامله کنند و یا پوزیشن خود را ببندند.
بستن اجباری پوزیشن‌های شورت، یه معنی افزایش کوتاه مدت تقاضا در بازار است. مجموع این اتفاقات، منجر به وضعیت شورت اسکوییز در بازار می‌شود.
مقایسه شورت اسکوییز با سایر نوسانات بازار
فهمیدیم که علت شکل‌گیری شورت اسکوییز چیست، حالا ببینیم این پدیده چه تفاوتی با سایر نوسانات بازار دارد؟
شورت اسکوییز معمولا شدیدتر و کوتاه‌مدت‌تر از دیگر نوسان‌هاست و امکان وقوع آن در دارایی‌هایی با نقدینگی کم یا در اصطلاح کم عمق، بیشتر است. برای مثال، در بازار ارزهای دیجیتال شورت اسکوییزهای بسیار بیشتری نسبت به فارکس (Forex) اتفاق می‌افتد. همچنین باید توجه داشته باشیم که رفتارهای هیجانی معامله‌گرهای تازه‌کار بر آتش معرکه می‌افزاید.
نشانه‌های شورت اسکوییز چیست؟
برای شناخت بهتر پدیده شورت اسکوییز، می‌توانیم چهار فاکتور مهم زیر را در نظر داشته باشیم:
دوره آموزشی از صفر تا سطح پیشرفته در ترید که با هدف “استاد تمامی ترید” طراحی شده است
- نسبت تعداد پوزیشن‌های فروش استقراضی به خرید: هر چه نسبت پوزیشن‌های فروش استقراضی به خرید استقراضی بیشتر باشد، در صورت افزایش قیمت، نگرانی بیشتری برای معامله‌گرهای فروشنده ایجاد می‌کند و احتمال وقوع شورت اسکوییز بیشتر می‌شود.
- حجم معاملات غیرمعمول: هرچه تغییرات حجم، آهسته و متناسب با قیمت باشد، روند عادی‌تر و هرچه تغییرات حجم سریع‌تر رخ دهد، نشان‌دهنده فعالیت‌های ناگهانی در بازار است.
- شاخص قدرت نسبی (RSI): هرچه شاخص RSI به منطقه اشباع فروش (حوالی عدد ۳۰) نزدیک‌تر شود، احتمال حرکت ناگهانی قیمت به سمت بالا بیشتر می‌شود.
- نرخ بهره فروش استقراضی (Short Interest Ratio): این عدد، میانگین تعداد روزهایی را نشان می‌دهد که طول می‌کشد تا معامله‌گرها پوزیشن‌های شورت خود را ببندند. هرچه به انتهای این بازه زمانی نزدیک‌تر باشیم، احتمال بستن پوزیشن فروش که به معنی افزایش تقاضای خرید در بازار است، بالاتر می‌رود.
شورت اسکوییز در بازار رمزارزها
بازار رمزارزها یک بازار نوپا و پرنوسان است. مارکت کپ این بازار حتی به یک پنجم مارکت طلا نیز نمی‌رسد. در نتیحه، ویژگی‌هایی مثل نقدینگی پایین در برخی توکن‌ها و تاثیرپذیری بیش از حد از اخبار، این بازار را به محیط مستعدی برای پدیده شورت اسکوییز تبدیل کرده است.
نکته مهم دیگر در این خصوص، ریشه در یک پدیده روان‌شناختی دارد. لذتی که مغز انسان در اثر کسب سود از پوزیشن شورت احساس می‌کند، از سود پوزیشن لانگ بیشتر است. نوسان بالای بازار رمزارزها، جذابیت زیادی در کسب سود سریع ایجاد می‌کند. لذا زمان‌هایی که معامله‌گرها روند قیمت را نزولی پیش‌بینی می‌کنند، تمایل به استفاده از اهرم در موقعیت‌های استقراضی بیشتر و بیشتر می‌شود.
نکته مهمی که باید در نظر بگیرید این است که حتی در زمان وقوع شورت اسکوییز، باید برای خرید و فروش دارایی‌ها از صرافی‌های معتبر کمک بگیرید و به همین دلیل می‌توانید از فهرست بهترین صرافی های ارز دیجیتال ایرانی استفاده کنید. علاوه بر این، اگر قصد دارید از صرافی‌های معتبر خارجی مثل صرافی Coinlocally یا صرافی ایکس تی استفاده کنید، بهتر است مروری بر بهترین صرافی های ارز دیجیتال خارجی نیز داشته باشید.
مثال‌های واقعی از شورت اسکوییز در بازار
نمونه‌های زیادی از شورت اسکوییز در بازارهای مالی، مخصوصا بازار رمزارزها اتفاق افتاده است. برای مثال در نمودار قیمت پروژه‌های سولانا و دوج‌کوین، به دلیل انفجار اخبار مثبت و موج‌های تبلیغاتی گسترده، شورت اسکوییزهای بزرگی مشاهده می‌شود. قیمت این دارایی‌های در مدت کوتاهی، چندین برابر رشد کرد و معامله‌گرهای بسیاری را تحت تاثیر قرار داد.
چنین مواردی تاییدی بر این حقیقت است که هرچه ریسک سرمایه‌گذاری بیشتر باشد، مقدار سود و ضرر نهایی بیشتر خواهد بود. از طرفی هرچه میزان نوسان قیمت بیشتر باشد، ریسک فعالیت در مارکت نیز افزایش می‌یابد. این ویژگی، یکی از مهم‌ترین علل عدم تمایل بسیاری از سرمایه‌گذارهای سازمانی به فعالیت در بازار رمزارزهاست.
بهترین استراتژی‌های معاملاتی در زمان شورت اسکوییز
بر اساس الفبای معامله‌گری، مدیریت ریسک و تعیین حد ضرر، ضامن بقای ما در بازارهای مالی هستند. اما قضیه فقط به این موارد ختم نمی‌شود. زمانی که می‌خواهیم از استراتژی معاملاتی در زمان شورت اسکوییز صحبت کنیم، لازم است در ابتدا بدانیم که پیش‌بینی دقیق این پدیده، تقریبا غیرممکن است. ما فقط می‌توانیم با کنار هم چیدن قطعات پازل دانش و مشاهداتمان، احتمال وقوع آن را تخمین زده و سناریوی معاملاتی متناسب با آن را بچینیم. اگر درست تشخیص داده و به موقع وارد پوزیشن خرید شویم، سود جذاب و سریعی در انتظار ماست.
اگر نرخ بهره فروش استقراضی یک دارایی بالاتر از عدد ۵ باشد و حجم پوزیشن‌های شورت مربوط به آن نسبت به قبل بیشتر شده باشد، احتمال وقوع شورت اسکوییز وجود دارد. نکته‌ای که نباید فراموش کنیم این است که به طور کلی، احتمال ادامه روند نزولی بیشتر از احتمال وقوع حرکت خلاف جهت است. پس همیشه باید منتظر نشانه‌هایی مثل افزایش ناگهانی حجم معاملات خرید باشیم.
در نهایت، اگر پیش‌بینی ما از وضعیت پیش رو، یک شورت اسکوییز باشد، توصیه می‌شود درصد ریسک، نقطه ورود و خروج و همچنین حد آستانه ضرر خود را به طور دقیق مشخص کنیم.
ریسک‌ها و چالش‌های معامله در شورت اسکوییز
ماهیت شورت اسکوییز با ریسک و نوسانات بالا درهم‌تنیده است. در چنین شرایطی، قیمت‌ها به سرعت تغییر می‌کنند و به سادگی ممکن است خلاف چیزی که پیش‌بینی کرده‌اید، اتفاق بی‌افتد.
کنترل هیجانات و جلوگیری از ورود به معاملات غیر منطقی، مخصوصا در زمان‌هایی که قربانی شورت اسکوییز شده‌اید، حتی برای معامله‌گرهای حرفه‌ای هم دشوار است. تصور کنید موقعیت شورت شما وارد ۵ درصد سود شده و فاصله کمی با هدف شما دارد؛ اما ناگهان حجم خریدها بالا و بالاتر می‌رود تا جایی که سود شما جای خود را به ضرری که رو به افزایش است، می‌دهد. در صورتی که از قبل برای چنین احتمالاتی برنامه‌ریزی نکرده باشید، ممکن است ضررهای سنگینی را متحمل شوید.
به خاطر بسپارید که به طور کلی، احتمال وقوع حرکت‌های ناگهانی در خلاف جهت روند مثل شورت اسکوییز، کم است. شکار چنین موقعیت‌هایی نیاز به تجربه و مهارت زیادی دارد.
نکات کلیدی برای استفاد از شورت اسکوییز
همان‌طور که یاد گرفتیم ریسک‌های شورت اسکوییز چیست، نکات مهم برای استفاده از این پدیده را مرور می‌کنیم:
- فرصت‌های سودآور: احتمال تشخیص و وقوع شورت اسکوییز به طور کلی کم است، ولی در صورت شکار چنین فرصتی، سود سریع و شیرینی در انتظار ماست.
- استفاده از ابزار تحلیلی مناسب: بررسی دقیق نمودار قیمت، نمودار حجم و همچنین رصد شاخص‌هایی مثل RSI و Short Interest Ratio به همراه بررسی تعداد پوزیشن‌های شورت، در تشخیص شورت اسکوییز ضروری است.
اگر با شرایطی مشابه با شورت اسکوییز روبه‌رو شدید، در هنگام انجام معاملات بهتر است از قیمت ارزهای دیجیتال مانند قیمت لحظه ای بیت کوین یا قیمت تتر آگاهی داشته باشید و به همین دلیل می‌توانید از صفحه نرخ ارزهای دیجیتال در خانه سرمایه کمک بگیرید.
جمع‌بندی
شورت اسکوییز وضعیتی جالب و گاهی تلخ در بازارهای مالی است که معامله‌گرهای پوزیشن‌های شورت را گرفتار می‌شود. افزایش ادامه‌دار قیمت باعث می‌شود این معامله‌گرها از پوزیشن‌های شورت خارج شوند و همین اقدام، به افزایش بیشتر قیمت دامن می‌زند.
افزایش تعداد پوزیشن‌های فروش استقراضی، افزایش حجم معاملات، کاهش RSI زیر محدوده ۳۰ و بالا بودن نرخ بهره فروش استقراضی، از نشانه‌های پدیده شورت اسکوییز به شمار می‌روند. در انتها باید به این نکته اشاره کنیم که پیش‌بینی دقیق این پدیده تقریبا ناممکن است.