خرید و فروش سهام

همواره یکی از دغدغه های افراد در جامعه این است که چگونه می توان مالک یک شرکت شد که در حال حاضر به فعالیت خودش با خوبی ادامه می دهد؟ همواره در اطراف ما افرادی حضور دارند که مالک یک شرکت بالغ می باشند و اگر شما به آن ها پیشنهاد مشارکت بدهید مبلغی را به شما پیشنهاد خواهند کرد که به احتمال زیاد از توان شما خارج هست و در این برهه این سؤال پیش می آید که با سرمایه اندکی که دارم چگونه می توانم مالک یک شرکت بالغ بشوم؟ در مقاله حاضر تلاش می کنیم تا پاسخ جامع و مناسبی را در خصوص حداقل مبلغ خرید سهام آنلاین در بورس به شما ارائه بدهیم تا با اطمینان خاطر به امر سرمایه گذاری اشتغال بورزید.

برای خرید سهام در بورس چه میزان سرمایه لازم است؟

همان طور که پیش ازاین ذکر گردید چندین روش جهت انجام معاملات پیش روی شما قرار دارد. چنانچه قصد انجام معاملات به صورت حضوری یا تلفنی دارید حداقل سرمایه معاملات بدون در نظر گرفتن کارمزد معاملات ۵۰ هزار تومان است درحالی که جهت انجام معاملات به صورت آنلاین حداقل مبلغ خرید سهام در بورس و فرابورس معادل ۵۰۰ هزار تومان و در معاملات اینترنتی ۵۰۰ هزار تومان نیاز است. اما سؤال مهم این است که شما بایستی به این سرمایه های محدود قانع شوید یا اینکه حجم سرمایه سنگینی را وارد معاملات بورس نمایید. در این رابطه ذکر این نکته ضروری است که هر چه دانش و سابقه معاملاتی شما در بورس بیشتر باشد می توانید سرمایه بیشتری را وارد بازار بورس کنید. اگر شما در ابتدای راه معامله گری در بازار سرمایه هستید بهتر است که با سرمایه محدود یک الی سه میلیون تومانی وارد شوید و توصیه نمی گردد که در قوی ترین حالت بیش از ۱۰ میلیون آورده بیاورید چون شروع معاملات با ضررهای سنگینی همراه است که ممکن است تمامی سودهای شما را پوشش دهد و برآیند معاملات شما را منفی نماید. هر چه سابقه حضور شما در بازار بورس افزایش پیدا کند می توانید سهم سرمایه بورسی خود را از ثروتتان افزایش دهید و از این دریچه عملکرد معاملاتی خود را بهبود ببخشید.

درواقع بایستی آن بخش از ثروتتان را برای شروع وارد بازار بورس کنید که اگر چنانچه سرمایه شما صفر شد بابت از دست دادن آن زندگی شما مختل نگردد (توجه فرمایید که موضوع ذکرشده صرفاً یک فرض محال است و با توجه به محدودیت نوسان قیمتی در بورس ایران عملاً امکان صفر شدن سرمایه وجود ندارد). لازم به ذکر است که سقف آورده شما در بورس محدودیتی ندارد و شما می توانید تا چندین میلیارد تومان را نیز وارد بورس نمایید. از طرفی به این نکته نیز توجه فرمایید که هر چه سرمایه بورسی شما بیشتر شود سرمایه گذاری شما در سهام مختلف سنگین تر بوده و درنتیجه خروج از سهام نیز نیاز به برنامه ریزی پیچیده تری دارد.

حداقل مبلغ فروش سهام

برای ثبت سفارش فروش در پنل کارگزاری باید حداقل ۵ میلیون ریال ثبت کنید و این کار تخلف معاملاتی است و امکان مسدود شدن کد معاملاتی شما وجود دارد. البته اگر ارزش ریالی کل سهام یک نماد خاص شما کمتر از ۵ میلیون ریال (۵۰۰ هزار تومان) است می توانید یک سفارش فروش در آن نماد به مبلغ کل دارایی خودتان ارسال کنید وگرنه مشمول تخلف معاملاتی خواهید شد.

ثبت نام در بورس چگونه انجام می گیرد؟

برای آنکه بتوانید در بورس به سرمایه گذاری بپردازید بایستی به یکی از شعب کارگزاری های مورد تائید سازمان بورس اوراق بهادار مراجعه نمایید و در آنجا ضمن انجام فرایند ثبت نام (به صورت حضوری یا غیرحضوری) در سامانه سجام نیز ثبت نام نمایید. پس از گذشت دو روز کاری (در زمان نگارش این مقاله چنین زمانی جهت صدور کد بورسی زمان لازم بوده است) کد بورسی شما صادر خواهد شد و پس از آن می توانید به معامله در بورس و خرید سهام اقدام نمایید.

نحوه خرید و فروش سهام در بورس چگونه است؟

تا قبل از سال ۱۳۸۴ معاملات بورس تنها به صورت حضوری و تلفنی انجام می پذیرفت اما در سال ۱۳۸۴ و پس از تصویب قانون بازار اوراق بهادار در مجلس به تدریج زمینه انجام معاملات اینترنتی در بازار بورس فراهم شد و امروزه معاملات به سه صورت آنلاین، اینترنتی و حضوری (تلفنی) انجام می پذیرد.

آیا سرمایه گذاری در بورس خوب است؟

برای پاسخ به این سؤال توجه شما را به این نکته جلب می نماییم که برخلاف شغل کارمندی و یا سپرده بانکی الزامی به ایجاد سود در طی یک ماه ندارد و ممکن است برای کسب سود مجبور شوید بین چند ماه تا بعضاً چند سال صبر نمایید و پس از آن سود مناسبی را کسب نمایید. اما به طور عمومی درصورتی که بر اساس تحلیل دقیق و در نقطه مناسب سهامی را خریداری نمایید، می توانید بازدهی مناسبی را از آن کسب نمایید که بسیار بالاتر از سود سپرده بانکی و یا سایر فرصت های سرمایه گذاری محسوب می شود. برای مثال بازدهی بیش از ۸۰۰ درصدی نماد فراور طی ۵ سال، بازدهی بیش از ۹۰۰ درصدی نماد زاگرس طی ۳ سال، بازدهی حدود ۴۳۰۰ درصدی نماد شخارک در طی ۲۰ سال، بازدهی ۹۰۰ درصدی نماد کسرام در طی ۹ ماه و … نمونه هایی از بازدهی های خارق العاده ناشی از سرمایه گذاری در بورس است و همان طور که مشاهده می فرمایید بازدهی های مورداشاره در طی بازه های زمانی بیش از یک ماه محقق شده است و بایستی رفتاری متناسب با آن داشت و نباید با کسب بازدهی محدود فوراً از سهم خارج بشوید و سهام خود را بفروشید. برای اینکه این مسئله پیش نیاید لازم است تا آموزش های لازم در تحلیل بنیادی و تکنیکال را سپری نمایید و هیجانات خود را کنترل نمایید.

لازم به ذکر است که چندین شیوه معامله گری در بازار سرمایه وجود دارد که به صورت مختصر در مورد برخی از رایج ترین شیوه ها توضیحاتی را ارائه می کنیم.

الف) سفته بازی (نوسان گیری): این نوع از سرمایه گذاران با توجه به وضعیت نموداری کوتاه مدت سهام اقدام به ورود به سهم کرده و طی چند ساعت و تا حداکثر چند روز پس از رسیدن به هدف قیمتی (عموماً ۱۰ الی ۱۵ درصد بالاتر از قیمت خرید) از سهم خارج می شوند.

ب) سرمایه گذاری در سهام بنیادی: سرمایه گذاران در این حالت در سهامی که پتانسیل بنیادی قوی دارند و درواقع اتفاقات بنیادی مثبتی در سهم در حال وقوع است در نقطه مناسب وارد شده و بعضاً تا چند سال با سهم می مانند و با سود سنگینی از سهم خارج می شوند.

پ) سرمایه گذاری با هدف کسب سود نقدی: سرمایه گذاری در این دسته به این صورت است که سرمایه گذار در یک شرکت که سود نقدی جذابی را هرساله پرداخت می کند سرمایه گذاری می کند و بدون حضور فعال در بازار هرساله سود نقدی مصوب مجمع عمومی عادی صاحبان سهام را دریافت می کند. لازم به ذکر است که حالتی وجود دارد که بتوان در سهامی سرمایه گذاری کرد که از منافع سود نقدی مناسب و سود ناشی از افزایش قیمت سهم به صورت هم زمان بهره برد که البته شناسایی این دسته از سهام در هرسال راحت نیست.

ت) سرمایه گذاری تلفیقی: که سرمایه گذاران با تلفیق سه حالت فوق سبد سرمایه گذاری خود را انتخاب می کنند. لازم به ذکر است که این روش در بین عموم سرمایه گذاران حرفه ای رایج است.

 

با ورود افراد بسیاری به بازار بورس ایران شاهد اوج گیری معاملات انواع سهام شدیم. این معاملات چه در روند مثبت افزایش پیدا کنند و یا چه در روند منفی اوج بگیرند، باعث پیدایش صف خریدوفروش سهام شرکت ها می شوند.

با انتشار اخبار مختلف بسیاری از این افراد برای خرید سهام خاصی اقدام می کنند و یا تنها با زیان دهی یک سهام برای فروش آن عجله می کنند، تمامی این رفتارهای هیجانی و از روی بی تجربگی باعث ایجاد صف خریدوفروش سهام می شوند. البته تشکیل صف خرید یا فروش همیشه ناشی از هیجان نیست و سهام شرکتی می تواند با اخبار مثبت یا منفی خود صف تشکیل دهد.

صف های تشکیل شده در بازار سرمایه برگرفته از مفهومی به نام «دامنه نوسان» است. این مفهوم به منظور ایجاد نظم و جلوگیری از ایجاد هیجان کاذب شکل گرفته است.

نقش دامنه نوسان در صف خریدوفروش سهام

دامنه نوسان بیشترین تغییرات مجاز قیمت سهام موجود در یک روز معاملاتی در بازار بورس را بازگو می کند. دامنه صرفاً در بازارهای بورس ایران مشاهده می شود و در بازارهای بین المللی توسعه یافته این دامنه وجود ندارد. بر اساس قوانین بازار بورس ایران دامنه نوسان برای سهام ۵ درصد در نظر گرفته شده است. برای مثال اگر قیمت سهامی در روز گذشته ۱۰۰۰ تومان باشد، این قیمت به عنوان نقطه صفر در نظر گرفته شده و قیمت این سهم در روز معاملاتی بعد می تواند تا ۱۰۵۰ یا ۹۵۰ رشد مثبت یا منفی داشته باشد. دامنه نوسان و تغییرات قیمتی در روز معاملاتی سبب ایجاد صف های خرید یا فروش می شوند.

روند شکل گیری صف خرید یا صف تقاضای سهام

صف خرید نشان دهنده بیشتر بودن میزان تقاضا نسبت به عرضه یک سهام در یک روز معاملاتی است. هرچقدر میزان این تقاضا بیشتر باشد صف های خرید طولانی تری ایجاد می شود. صف خرید در حالتی ایجاد می شود که قیمت نهایی یک سهم به بالاترین میزان مجاز در روز معاملاتی رسیده باشد که در بازار بورس ایران همان رشد پنج درصدی است.

در این وضعیت دیگر فروشنده ای در بازار وجود ندارد ولی از سوی دیگر خریداران برای خرید آن با یکدیگر رقابت می کنند زیرا دیگر امکان افزایش قیمت وجود نداشته و بایستی خریداران در صف خرید منتظر بمانند تا فروشنده ای اقدام به فروش سهام موردنظر کند. هرچقدر زودتر برای خرید این گونه سهم اقدام کنید، در حقیقت در صف خرید سهام جزو نفرات اول هستید، فرآیند خرید زودتر انجام شده و شانس خرید شما افزایش خواهد یافت.

شاید بسیاری فکر کنند که اگر در برابر تقاضای موردنظر، عرضه ای وجود نداشته باشد پس معامله ای انجام نشده و صف خریدوفروش سهام هم وجود نخواهد داشت. درصورتی که در بازار سرمایه این قابلیت وجود دارد که معامله گران می توانند سفارش خرید یا فروش سهام موردنظر خود را ثبت کنند و منتظر قطعی شدن سفارش خود در بازه های زمانی کوتاه مدت یا بلندمدت باشند. وقتی که عرضه با تقاضا همخوانی داشته باشد، در همان لحظه ثبت معاملات بر خط سهام با ثبت سفارش خود قادر خواهند بود سهامدار یک شرکت شده و یا سهام موجود در سبد سرمایه گذاری خود را به وجوه نقد تبدیل کنند.

اما زمانی که عرضه با تقاضا همخوانی ندارد، افراد می توانند با ثبت سفارش خود از چند روز تا چند ماه در صف خریدوفروش سهام باقی بمانند تا معامله موردنظر آن ها انجام شود؛ اما بایستی در یاد داشته باشید که بازار بورس محیطی پویا است و همواره خریداران و فروشندگان جدیدی به آن وارد می شوند که از تجربه کم بعضاً دانش بسیار پایینی نسبت به خریدوفروش سهام برخوردارند و درنتیجه در کنار وارد نمودن میزان بالایی نقدینگی به بازار، باعث برهم زدن تعادل میزان عرضه و تقاضا می شوند و با عدم کنترل رفتارهای هیجانی خود باعث ایجاد صف سهام می شوند.

جایگاه سهامدار در صف خرید یا فروش

برای آگاهی از میزان موقعیت خود در صف خریدوفروش سهام به راحتی با مراجعه به صفحه آنلاین معاملات کارگزاری (معاملات بر خط سهام) می توانید از جایگاه ثبت سفارش خود در معامله سهام موردنظر در صف سهام مطلع شوید و بدانید که در بین چند نفر برای خرید سهام اقدام نموده اید.

اما نکته قابل توجه در صف خریدوفروش سهام این مسئله است که معامله گران خرد بازار بورس توان ایجاد صف تقاضا و عرضه را ندارند و نمی توانند در سهم های خریداری شده خود صف خرید یا صف فروش سهام ایجاد کنند. صف خرید سهام تابع روند قیمتی حاکم در بازار بوده و نمی توان به خودی خود شاهد مازاد تقاضا بود بلکه افزایش طرفداران برای خرید سهم یک شرکت و در کنار آن عدم تمایل سهامداران به فروش سهم همان شرکت باعث ایجاد صف خرید شده که لحظه به لحظه با رشد ارزش ذاتی سهام این صف می تواند حتی طویل تر شود.

نحوه خرید سهام در صف خرید معاملاتی

بالا رفتن تقاضا برای خرید یک سهم و از سوی دیگر نبود عرضه در قیمت سهم مجاز روزانه سبب می گردد که افراد اگر دست به ثبت معاملات خود بزنند، وارد صف خرید شوند. افراد که زودتر از دیگران سفارش خرید خود را ثبت کنند، موفق به خرید زودتر خواهند شد.

در صف های خرید همیشه صف اول بالاترین قیمت مجاز روزانه را پیشنهاد می دهند و در صف قرار می گیرند پس اگر شما یک سهم را بررسی کرده اید و مطمئن هستید که سهم روند صعودی در پیش خواهد گرفت تنها کاری که می توانید برای خرید سریع انجام دهید این است که در ساعت هشت و سی دقیقه ی صبح که زمان سفارش گیری است سفارش خرید خود را ثبت کنید که در جایگاه بالاتری قرار بگیرید تا در صورت احتمال فروش سهم به شما زودتر از بقیه سهام تعلق بگیرد.

روش خرید سریع سهام در بورس

اگر بخواهید یک سهام را در بورس ایران خریداری کنید و آن سهم در حال حاضر صف خرید داشته باشد باید نکاتی را در نظر بگیرید:

برای مثال فرض کنید سهام خودرو را می خواهید خریداری کنید.

اگر ساعت ۱۰ صبح بخواهید سفارش خرید خود را ثبت کنید و این سهم در حالت صف خرید باشد محال است نوبت به شما برسد. زیرا نهایت به ۲۰۰ یا ۳۰۰ نفر اول صف نوبت خرید می رسد و باقی سفارش ها در پایان روز کاری بورس لغو می شوند.

درواقع در حالتی یک سهم صف خرید می شود که عرضه برای آن کم است. پس همان مقدار کم به کسانی می رسد که درخواست خود را سریع تر ثبت کرده باشند.

مهم ترین فاکتور در نفر اول بودن زمان ثبت سفارش است! اما چگونه ممکن است بین ده ها هزار نفر بتوانیم جزو نفرات اول باشیم؟

باید در زمان بازگشایی بورس شما جزو نفرات اولی باشید که درخواست خرید خود را ثبت می کند.

۱- باید اینترنت پرسرعت داشته باشید.

استفاده از اینترنت بدون قطعی و پرسرعت جزو ملزومات کار در بازار بورس است.

باید زمانی که درخواست ثبت سفارش را می زنید درخواست شما بدون معطلی به کارگزاری برسد تا کارگزاری شما آن را به هسته معاملات برساند.

پس سعی کنید از سرویس دهنده ای اینترنت بگیرید که پینگ پایینی به کارگزاری شما داشته باشد.

۲- استفاده از کارگزاری مناسب و معروف

همان طور که گفتیم درخواست شما به کارگزاری می رسد و کارگزاری باید آن را به هسته معاملات بورس ارسال کند.

هرچقدر هم شما سریع باشید اگر کارگزاری کند باشد یا سرعت عمل نداشته باشد نوبت به شما نمی رسد.

پس لازم است پرس وجو کنید و بهترین کارگزاری بورس را انتخاب کنید.

۳- کامپیوتر سرپا و خالی از ویروس و بد افزار

مطمئن باشید که سیستم شما به روز و خالی از ویروس باشد، زیرا وجود این بدافزارها باعث می شود سرعت ارسال درخواست ها به اینترنت با کندی همراه باشد.

پس آنتی ویروس را دریابید!

۴- ساعت ۸:۲۹ دقیقه بیدارباشید!

مهم ترین مسئله ای که باید رعایت کنید این است که رأس ساعت ۸:۲۹ صبح همه چیز آماده باشد.

یعنی سیستم روشن باشد داخل سامانه معاملات ورود کرده باشید و سفارش را وارد کرده باشید و منتظر باشید تا ۸:۲۹ دقیقه شود و روی دکمه ثبت سفارش بزنید.

شما می توانید چند ثانیه قبل از شروع پیش گشایش به عنوان مثال، ساعت ۸:۲۹:۵۷، ۱۰ تا ۱۰۰ هزارتومانی ثبت کنید. گزینه هایی که زمان ثبت سفارش از شما تأییدیه می گیرد را قبل از سرخطی زدن غیرفعال کنید تا زمان شما تلف نشده، سپس کلیک کنید. به این روش خرید کردن، سرخطی زدن گفته می شود.

۵- خرید بالاتر از قیمت پایانی!

قیمت سفارش را باید ۵ درصد بالاتر از قیمت پایانی روز قبل بگذارید.

در پایان همه چیز مثل یک دوئل است و برنده کسی است که در سریع ترین زمان درخواست خود را ثبت کند.

نکات حائز اهمیت و کلیدی در خرید و فروش سهام

کنترل حرص و طمع در هنگام مشاهده صف سنگین سهام بسیار اهمیت دارد. زمانی که با تحلیل های تکنیکال و بنیادی، وارد بازار سرمایه شده اید و سهامی را خریداری کرده اید، دیگر نیازی به نگرانی و ترس در موقع دیدن صف نیز نیست؛ زیرا می دانید که با افزایش آستانه قیمت بایستی در کدام قیمت سود شناسایی کنید. یا با پایین آمدن حد قیمتی سهام در چه میزان حد ضرر خود را در نظر گرفته و برای فروش سهام اقدام کنید. تمامی ترفندهای معاملاتی شما را نسبت به بازه های زمانی خریدوفروش سهام آگاه می کنند.

وجود صف های خرید سهام نشان دهنده صعود مداوم قیمت سهام نخواهد بود. برعکس وجود صف های فروش سهام نیز نمایانگر روند نزولی افت قیمت نخواهد بود. عامل های درونی و بیرونی بسیاری بر نوسانات قیمت سهام بر بازار سرمایه تأثیر می گذارند، صرف وجود صف های طولانی نمی توان بدون فکر و هیجان زده وارد این صف ها شد زیرا ممکن است در آینده با زیان قابل توجهی روبرو شوید و حتی اصل سرمایه خود را از دست دهید.

خرید سهام یکی از راه های سرمایه گذاری و کمک به چرخه اقتصادی در هرکشوری است. با استفاده از این روش شرکت ها بخشی از سهام خود را در اختیار مردم قرار می دهند. به این ترتیب دیگران را در سود و زیان خود شریک می کنند. با توجه به تاثیراتی که این سیستم در بهبود زندگی سرمایه گذاران داشته است، خرید سهام روزبه روز بیشتر مورد استقبال عموم قرار می گیرد.

چه زمانی باید سهام بخریم؟

ورود به بازار بورس و سرمایه مستلزم فراگیری دانش بورسی است. عدم آگاهی از اطلاعات و جزئیات مربوط به این سیستم ممکن است منجر به از دست رفتن سرمایه شما شود. خرید سهام همانند دیگر راه های سرمایه گذاری، خالی از ریسک نخواهد بود.

بنابراین سپرده گذاران می توانند با مطالعه کافی و بهره مندی از تجربیات دیگران در این مسیر موفق شوند. پس از آشنایی با اصطلاحات و تعاریف اولیه بورس و اطلاعاتی در زمینه خرید سهام، می توانید با دانش بیشتری وارد بازار بورس شوید؛

تعاریف کلیدی خرید سهام

ورود به دنیای بورس و خرید سهام باید با آگاهی کامل از زیر و بم های این عرصه صورت گیرد. با خرید سهام یک شرکت ، به طور قانونی مالک بخش سهم مشخصی از آن شرکت خواهید شد. بنابراین برای تصمیم گیری صحیح و باید پیش از هراقدامی با تعاریف اولیه در بازار سرمایه آشنا شوید؛

۱- محدوده حمایت

در هر داد و ستدی دو طرف معامله وجود دارد. برای فروش، خریدار و فروشنده باید در یک قیمت به توافق برسند. قیمت سهام در بورس تحت تاثیر رقابت بین خریداران و فروشندگان سهم تعیین می شود. زمانی که دو طرف معامله در یک قیمت به توافق می رسند، خریداران با حمایت از قیمت تعیین شده، مانع از افت قیمت سهم می شوند.

محدوده حمایت ناحیه ای است که در آن خریداران با خرید خود و فروشندگان با ممانعت از فروش سهام خود از افزایش قیمت سهام حمایت می کنند. به عبارت دیگر یکی از مهم ترین دلایل نوسان قیمت ها، رقابت خریداران و فروشندگان است. برندگان این رقابت تعیین کننده شیب سقوط یا پرواز قیمت ها خواهند بود.

۲- سطح مقاومت

یکی دیگر از مهم ترین تعاریف بازار بورس، سطح مقاومت است. در تعریف محدوده حمایت عنوان شد که با افزایش تقاضای خرید، از سقوط قیمت سهام جلوگیری می شود. سطح مقاومت رفتاری مشابه دارد. با این تفاوت که زمانی که سهام به یک قیمت مشخص می رسد، با افزایش عرضه، سطحی از مقاومت تشکیل می شود.

تحلیلگران برای هر سهام سطحی از مقاومت پیشبینی می کنند که با رسیدن قیمت به این سطح، فروش افزایش و میل به خرید کاهش می یابد. در نمودار شکل زیر، سطوح حمایت و مقاومت نشان داده شده است. همانطور که مشخص است، با افزایش تقاضا و شکسته شدن سطح مقاومت، قیمت به پله های بالاتری صعود می کند.

با افزایش قیمت ها باید سطح مقاومت جدیدی برای نمودار تعریف شود. هم راستا بودن خطوط مقاومت و حمایت در این نمودار نشان می دهد که با افزایش قیمت، سطح مقاومت شکسته شده می تواند به سطح حمایت جدیدی تبدیل شود. این اصل که در جهت عکس هم امکان پذیر است، به عنوان یکی از اصول مهم در تجزیه و تحلیل تکنیکال شناخته می شود.

تذکر: نکته ای که در تحلیل بازار سهام مطرح است، تعیین محدوده و سطح حمایت یا مقاومت است. زمانی که در یک بازه زمانی مشخص تغییر قیمت سهام کم باشد، از “سطح مقاومت” و “سطح حمایت” برای تحلیل دقیق تر استفاده می شود. اما در شرایطی که محدوده معامله نوسانات بیشتری داشته باشد، استفاده از محدوده حمایت و مقاومت کارایی بیشتری دارد.

۳- فرو ریختن صف

یکی از مهم ترین اصولی که تازه واردان باید به آن توجه داشته باشند، کنترل رفتارهای هیجانی است. تصمیمات شتاب زده ای که تحت تاثیر اخبار مختلف گرفته می شود، نوسانات بازار  بورس را تشدید می کند.

تشکیل صف خرید یا فروش برای سهم های مختلف پدیده ای عادی در بازار بورس است. صف خرید زمانی ایجاد می شود که میزان تقاضا برای خرید سهم بالا باشد و در طرف دیگر عرضه کنندگان تمایلی به فروش نداشته باشند. صف فروش نیز زمانی ایجاد می شود که تقاضا برای فروش بسیار بالاتر از خریداران است.

حذف صف و یا به عبارتی ریزش صف خرید و فروش با تدبیر سرمایه گذاران حرفه ای و با تجربه ممکن می شود. این افراد با تحلیل و آگاهی از ارزش واقعی شرکت ها تصمیم می گیرند و با وجود صف های سنگین فروش، اقدام به خرید سهام می کنند. سرمایه داران ریسک پذیر و صبور، احساسی عمل نمی کنند و وارد صف خرید نمی شوند.

۴- منفی شدن قیمت معامله

منفی شدن قیمت سهام بر اثر عوامل مختلفی رخ می دهد. مسائل سیاسی داخلی و خارجی، شرایط مالی شرکت، و مسائل اقتصادی کشور می تواند در منفی شدن قیمت معامله یک سهم موثر باشد. افزایش سرمایه یک شرکت دلیل دیگری بر کاهش قیمت معامله سهام است.

۵- جو مثبت سهام

احتمالا تا کنون عبارت “جو مثبت سهام” را شنیده باشید. در واقع حجم وسیعی از معاملات در بازار بورس بر اساس جو مثبت سهام صورت می گیرد. زمانی که خریدار شاهد افزایش قیمت سهام است، جو مثبتی مبنی بر رشد سهم ایجاد می شود که در نتیجه آن، شاهد افزایش تقاضا برای خرید سهم خواهیم بود.

کهنه کاران بازار بورس فریب جو مثبت یا منفی را نمی خورند و با تحلیل های بنیادی و آگاهی از جزئیات شرکت عرضه کننده، اقدام به خرید می نمایند.

۶- جو منفی سهام

جو منفی سهام همانند جو مثبت متاثر از وقایع زیادی خواهد بود. هر روزه اتفاقات و اخبار غیرمنتظره ای رخ می دهد که می تواند به صورت مستقیم یا غیرمستقیم بر کاهش یا افزایش قیمت سهام تاثیر داشته باشد.

جو منفی سهام در واقع اخبار و شایعاتی است که از سوی افراد مختلفی با هدف کاهش قیمت سهام منتشر می شود.

۷- حد ضرر

حد سود و حد ضرر محدوده هایی هستند که سرمایه دار برای تعیین میزان سود و زیان خود تعریف می کند. این محدوده ها بر اساس تحلیل های تکنیکال مشخص می شوند و زمان خروج از سهام را تعیین می کنند. پس از رسیدن قیمت سهام به حد ضرر مشخص شده فرد باید اقدام به فروش سهم خود نماید تا از ضرر بیشتر جلوگیری کند.

عوامل موثر بر قیمت سهام

عوامل عمده ای تعیین کننده ی قیمت سهام یک شرکت هستند. در میان مجموعه ی این فاکتورها می توان به عوامل کلان، عوامل صنعتی و مسائل مرتبط با شرکت اشاره کرد؛

۱- عوامل کلان

وقوع و یا حل این مسائل خارج از کنترل شرکت هاست. اما با توجه به تاثیراتی که دارد، سیستم اقتصادی و سیاسی شرکت ها را تحت تاثیر قرار می دهد. به بیان ساده تر، وقوع هرگونه بحران یا درگیری داخلی و خارجی باعث رکود و ورشکستگی می شود.

۲- عوامل صنعتی

آرامش و ثبات سیاسی و اقتصادی منجر به امنیت بیشتر در بازار سرمایه و افزایش سرمایه گذاران می شود. پیش از خرید در بازار بورس باید دقت داشته باشیم که سهام مورد نظر تا چه میزان به صنایع دیگر وابسته است. چرا که هرگونه تحول در دیگر صنایع، شرکت هدف را تحت تاثیر قرار می دهد. از طرفی میزان انحصاری بودن یک صنعت احتمال رشد سهام شرکت های مرتبط به آن را بالاتر می برد.

۳- عوامل درون شرکتی

گروه سوم از عوامل تاثیرگذار در قیمت سهام، عوامل ریز و درشت درون شرکتی هستند. مدیریت، نوع مالکیت، درامد سالیانه شرکت و افزایش سرمایه هر شرکت به نوعی تعیین کننده قیمت سهام در شرکت ها هستند.

نکاتی که هنگام خرید سهام باید به آن ها توجه داشت؟

با توجه به حساسیت های موجود در بازار بورس، خریدار همواره باید پیش از خرید سهام نکات مختلفی را مد نظر داشته باشد؛

۱- انتخاب صنعت برتر

سرمایه گذار در هردوره ای باید توانایی تشخیص صنایع پرسود را داشته باشند. لازمه ی موفقیت در این امر آگاهی از شرایط اقتصادی و سیاسی و تاثیر آن بر صنایع مختلف است. در حال حاضر ۳۴ صنعت در بورس فعال است که هریک با توجه به دسترسی به مواد اولیه و بازار محصولات چشم انداز های متفاوتی از لحاظ سودآوری دارند.

۲- تحلیل و ارزیابی شرکت و اطمینان از شفافیت اطلاعات آن

هرچه اخبار و اطلاعات دریافتی از یک شرکت دارای صحت و شفافیت بیشتری باشد، مورد اعتمادتر خواهد بود. در واقع سرمایه داران همواره در جستجوی شرکت هایی با عملکرد مناسب و اطلاع رسانی منظم و دقیق تر هستند.

۳- پیگیری اخبار شرکت

شرکت های فعال در بورس همواره موظفند اخبار مربوط به افزایش سرمایه و یا کاهش سودآوری و فروش را اعلام کنند. برای خرید سهام باید این اخبار را دنبال کنید. افزایش سرمایه ی یک شرکت به معنای رشد قیمت سهام است که افزایش تقاضا را به دنبال دارد. در مقابل کاهش سودآوری شرکت با افزایش عرضه و کاهش قیمت سهام همراه خواهد بود.

۴- نقدشوندگی سهام

سهام هایی که دارای حجم معاملات بالاتری هستند، قابلیت نقد شوندگی بیشتری خواهند داشت و در واقع راحت تر خرید و فروش می شوند. این سهام ها ریسک کمتری در سرمایه گذاری به همراه دارند.

۵- سود آوری سهام EPS

سودآوری سهام یا EPS عددی است به هر سهم تعلق می گیرد. این محاسبات پس از بررسی گزارشات مالی شرکت ها در ابتدای هر سال مالی پیشبینی می شود.

۶- بررسی معیار P/E

این عدد از تقسیم قیمت سهام (Price) بر سود یا زیان خالص سهم (EPS) بدست می آید. معیار P/E یکی از روش های متداول ارزش گذاری سهام است که باید به طور صحیح ارزیابی  و تحلیل شود.

۷- درصد مالکیت سهام داران عمده

می توان گفت هرچه درصد سهام داران عمده در یک شرکت بالاتر باشد، درمقابل حجم سهام داران خرده کمتر می شود. به عبارتی این ترکیب مانع از نوسانات شدید قیمتی و کاهش ریسک پذیری در خرید سهم می شود.

۸- سهام شناور آزاد

بخشی از سهام یک شرکت که صاحبان آنها سهام داران غیرراهبردی هستند، را سهام شناور می نامند. این درصد که در اختیار بازار بورس قرار می گیرد، حجم معاملات و درنتیجه میزان نقد شوندگی سهام شرکت ها را افزایش می دهد.

۹- خرید سهام از صنایع مختلف

یکی از مهم ترین اصول در کاهش ریسک سرمایه گذاری، انتخاب سهام از صنایع مختلف است. به بیان ساده تر هیچ گاه تمام تخم مرغ های خود را در یک سبد نچینید. یک سرمایه گذار حرفه ای انتظار هرنوسانی در بورس را دارد و از این رو در سبد خود سهام شرکت های متنوع از صنایع مختلف را انتخاب می کند.

چگونه می توانیم یک سهم را برای خرید انتخاب کنیم؟

فعالیت در دنیای بورس جذابیت های خاص خود را دارد. اما فعالان در این عرصه برای خرید سهام مناسب بر شانس خود تکیه نمی کنند. بلکه انتخاب یک سهم پر بازده نیازمند تحلیل های حرفه ای در این زمینه است. از سه روش تحلیلی متفاوت می توان یک سهم مناسب را انتخاب نمود؛

۱- روش بنیادی

در روش بنیادی به بررسی عوامل محیطی که بر قیمت سهام تاثیرگذارند، پرداخته می شود. این عوامل شامل وضعیت اقتصادی و سیاسی کشور، وضعیت صنعت مرتبط در دوره حاضر و وضعیت آینده شرکت می باشد.

۲- روش تکنیکال

تحلیل تکنیکال با تجذیه و تحلیل نمودار هر سهم الگویی از رفتار شرکت را پیشبینی می کند. تحلیل گر تکنیکال معتقد است افت و خیزهای ایجاد شده در هر سهام می تواند به الگویی تکرارپذیر در آینده تبدیل شود.

۳- روش تئوری مدرن پرتفوی (MPT)

روش سوم که به تئوری مدرن پرتفوی معروف است، کاربرد زیادی در آنالیز ریسک بازار دارد. امروزه نرم افزارهای متعددی برای ارزیابی ریسک و تجذیه و تحلیل بازار به این روش ساخته شده اند. این نرم افزارها مورد استفاده بسیاری از سرمایه گذاران حرفه ای قرار می گیرند.

براساس این تئوری، احتمال از دست رفتن سرمایه یک نوع سهام در مقایسه با مجموعه ای از سهام مختلف بیشتر است. از این رو سهام مختلف در یک سبد باید به نوعی انتخاب شوند که نوسانات مشابهی نداشته باشند. یعنی زمانی که شاهد کاهش بازده در یک سهم هستیم، سهم دیگر با افزایش بازده ضرر ایجاد شده را پوشش دهد.

این مجموعه که احتمال کاهش بازده آن بسیار کمتر از تک سهم خواهد بود، پرتفوی نامیده می شود.

چه مواقعی در هنگام خرید سهام ضرر خواهیم کرد؟

انتخاب مناسب سهام با توجه به تحلیل های ذکر شده در بخش پیشین و خرید و فروش آن در زمان مناسب راز موفقیت در بورس است. تمرکز بر قیمت روزانه سهم و تصمیم گیری هیجانی برای خرید سهم می تواند باعث متضرر شدن سهام دار شود.

بنابراین برای پیشگیری از ضررهای احتمالی سعی کنید با توجه به نتایج تحلیل های دقیق و در زمان مناسب اقدام به خرید سهام کنید. حتما تا کنون با صف های سنگین خرید سهام یک شرکت مواجه شده اید.

در این مواقع توجه داشته باشید که هر صف خریدی به معنای رشد سهام نخواهد بود. بلکه می تواند یک جو مثبت فریب کارانه باشد. گاها با تحلیل های صحیح و اصولی می توان فرصت های ارزنده ای را از میان صف های سنگین فروش بدست آورد.

چگونه سهام بخریم که ضرر نکنیم؟

بسیاری از ضررهایی که گریبان گیر سرمایه گذاران می شود، ناشی از عدم توجه به نکات کلیدی و هشدارهای بورسی است. اگر شما نیز به تازگی وارد این عرصه شده اید، باید برای موفقیت در بورس و جلوگیری از ضررهای احتمالی از این رفتارها دوری کنید. تک سهم بودن، عدم مشاوره با افراد حرفه ای، تمرکز بر قیمت های روزانه و تصمیم گیری هیجانی، طمع و فروش دیرهنگام سهم و عدم ریسک پذیری از جمله رفتارهای پرخطر در بازار سرمایه است. بنابراین چنانچه از دانش کافی برای تحلیل سهام برخوردار نیستید، حتما با افراد متخصص در این زمینه مشورت کنید. خرید سهام بدون توجه به تحلیل های موجود، احتمال ضرر را بسیار افزایش می دهد.

محاسبه سود حاصل از خرید سهام چگونه انجام می شود؟

یکی از سوالات متداولی که برای هر تازه واردی پیش می آید، نحوه محاسبه سود حاصل از خرید سهام است. در صورتی که قیمت سهم از نقطه سربه سر بالاتر رود، می توان گفت سهم وارد سود شده است. محاسبه میزان و درصد سود و یا زیان از منوی پرتفوی قابل مشاهده خواهد بود. توجه داشته باشید که ملاک محاسبه سود یا زیان، قیمت لحظه ای سهم است.

چه زمانی کاهش شدید قیمت یک سهم رخ می دهد؟

کاهش قیمت یک سهم تحت تاثیر عوامل مختلفی رخ می دهد. اخبار و اطلاعات منفی در مورد شرکت، منجر به عرضه آنی سهام توسط تعداد زیادی از سهام داران می شود. هم جهت شدن سهام داران برای پیشگیری از ضرر، باعث تشکیل صف فروش می شود.

حوادث مختلف و بحران های اقتصادی و سیاسی می توانند باعث نوسان شدید و کاهش قیمت سهام شوند. کاهش اختیاری یا اجباری سرمایه توسط شرکت از دیگر دلایل کاهش قیمت سهام خواهد بود. به عنوان مثال در روزهای اخیر با شیوع جهانی بیماری کرونا شاهد سقوط شدید بازار بورس جهانی و کاهش شدید قیمت نفت هستیم.

چه زمانی افزایش شدید قیمت یک سهم رخ می دهد؟

افزایش سرمایه شرکت یکی از مهم ترین دلایل بالا رفتن قیمت سهام آن خواهد بود. همانگونه که بحران های جهانی و کشوری بر کاهش قیمت یک سهم تاثیرگذارند، اخبار امیدوار کننده نیز باعث افزایش قیمت سهام می شوند. پیشرفت و توسعه صنایع در طولانی مدت و سرمایه گذاری های جدید شرکت ها با استقبال خریداران و افزایش قیمت سهم همراه خواهد بود.

جمع بندی

همه ی افرادی که وارد بازار سرمایه می شوند، با هدف افزایش سرمایه خود قدم در این مسیر گذاشته اند. بنابراین برای رسیدن به این هدف باید علاوه بر مطالعه کافی و مشورت با افراد متخصص در این زمینه، از رفتارهای هیجانی پرهیز کنند.

بورس اوراق بهادار از یکی از بازارهای سرمایه معتبر است که ورود به آن نیازمند دانش کافی برای تحلیل رفتار سهم های مختلف است. بنابراین لازم است افرادی که قصد آغاز فعالیت در بورس را دارند، با تعاریف و اصطلاحات مربوط به این حیطه به طور کامل آشنا شوند.

از طرفی با توجه به ریسک بالای معاملات در بازار بورس، نمی توان بدون مشورت و تنها با تکیه بر شانس خود انتظار سود داشته باشید. بنابراین برای افزایش سرمایه خود در بازار بورس و به حداقل رساندن ضررهای احتمالی حتما با افراد متخصص در این زمینه در ارتباط باشید.

سرمایه گذاری در بازار سرمایه اصول و قواعد خاص خود را دارد و نمی توان بی مهابا دل به دریا زد و دست به خرید و فروش سهام زد.

مهم ترین نکات خرید و فروش سهام

برای آن که سرمایه گذاری در بورس با مخاطره همراه نشود و موجب ضرر و زیان به سرمایه ما نشود باید نکات زیادی را مدنظر قرار داد تا به اهداف معاملاتی خود دست یابیم.

۱- سرمایه گذاری با پول بیکار

سرمایه گذاری در بورس باید با پول حاصل از پس انداز انجام شود. فروش زمین، ساختمان و لوازم ضروری زندگی برای فعالیت در بورس، اشتباه است.

۲- هیجان زده نشوید

برای سرمایه گذاری در بورس، افق بلندمدت داشته باشید و از رفتارهای هیجانی و خرید و فروش های سریع و زیاد خودداری کنید. برد اصلی در بازار سرمایه با کسانی است که صبر پیشه می کنند و بازندگان واقعی، نوسان گیران هستند.

۳- انتخاب صنعت برتر

در هر زمان که اقدام به سرمایه گذاری می کنیم باید صنعت برتر را شناسایی کنیم و از بین صنایع مختلف، صنعتی که چشم انداز روشنی دارد را انتخاب کنیم. باید بررسی کنیم که در چرخه اقتصاد کشور، کدام صنایع در آینده نیاز بیشتری به آن ها احساس می شود.

نکته دوم این که آن صنعت کمتر قابل تکثیر باشد و از ثبات قابل قبول برخوردار باشد. به صنایعی باید اقبال نشان داد که جزو صنایع برتر در جهان شناخته می شود و محصولات تولیدی آن ها در داخل ارزان تر از سایر کشورها است و امکان واردات ندارند.

کشورهایی که از نظر صنعت جلوتر از ما هستند بیشتر و ارزان تر و بهتر تولید نمی کنند.

۴- انتخاب سهم برتر

پس از آن که صنایع برتر را شناختیم، حال باید بهترین شرکت را در این صنایع پیدا کنیم. باید توجه داشت که از هر صنعت باید سهام یک شرکت را خرید و تقاضا برای چند سهم از یک صنعت با قواعد سرمایه گذاری سنخیت ندارد.

به طور کلی، از میان تمام صنایع، ۴ یا ۵ صنعت برتر را انتخاب می کنیم و از هر صنعت سهام یک شرکت را می خریم و در واقع، فقط ۲۰ یا ۲۵ درصد سرمایه خود را در یک شرکت یا صنعت هزینه می کنیم.

به عنوان مثال از صنعت معدن یک سهم، از صنعت ساختمان یک سهم، رایانه یک سهم و پتروشیمی نیز سهام یک شرکت را خریداری می کنیم. اگر سرمایه خود را فقط در یک یا دو شرکت صرف کنیم، ریسک سرمایه گذاری بالا می رود و ممکن است با افت قیمت سهام، متحمل زیان سنگینی شویم و از طرف دیگر، اگر نقدینگی خود را زیاد خرد و پراکنده کنیم، مدیریت سبد سهام سخت می شود.

حال سوال این است که کدام سهم ها برای خرید مناسب تر هستند؟

۵- بازدهی

در انتخاب شرکت برتر از یک صنعت باید میانگین بازدهی آن را در دوره زمانی های مختلف مدنظر داشت و هر شرکتی که میانگین بازدهی بیشتری داشت، برای خرید مناسب تر است.

۶- میزان نقد شوندگی

سهمی را برای سرمایه گذاری انتخاب می کنیم که میزان معاملات آن در یک روز زیاد است و افراد بسیاری آن را خرید و فروش می کنند. در واقع، تعداد و حجم معاملات، تعداد خریدار و فروشنده و سوابق باز بودن نماد معاملاتی در انتخاب ما اثرگذار است.

در صورتی که سهمی با نقدشوندگی پایین را انتخاب کنیم، در زمان فروش به مشکل برمی خوریم.

۷- میزان سهام شناور آزاد

به میزان سهامی که دست سهامداران خرد یا اصطلاحا دست مردم است، سهام شناور می گویند. سهمی را انتخاب می کنیم که میزان سهام شناور آزاد آن بیش ۱۵ درصد باشد.

البته سهام با میزان شناور آزاد بسیار زیاد، برای خرید مناسب نیست؛ چرا که موجب کند شدن روند حرکت سهم می شود و به اصطلاح حرکت سهم فرسایشی می شود و سهامداران خود را خسته می کند.

سهم با شناوری بسیار بالا همانند تحصیلکرده بدون حمایت در جامعه است.

۸- نسبت P/E سهم

این نسبت از تقسیم سود پیش بینی شده به قیمت روز سهم بدست می آید. به عنوان مثال، اگر قیمت روز سهمی ۱۰۰ تومان و سود هر سهم آن ۲۵ تومان باشد، نسبت P/E برابر با ۴ می شود و می گوییم P/E این سهم ۴ است. باید توجه داشت که نسبت P/E در هر صنعتی با صنعت دیگر متفاوت است.

برای انتخاب سهام برتر P/E سهام یک صنعت را با یکدیگر مقایسه و سهمی را انتخاب می کنیم که P/E کمتری دارد. میزان بالای این نسبت می تواند نشان دهنده این واقعیت باشد که سهامداران به آینده سهم خوش بین هستند و به رشد آن باور دارند. البته از سوی دیگر، ریسک سهم هایی که P/E بالا دارند، بیشتر است.

۹- میزان پرداخت سود نقدی (DPS)

هر شرکتی که در مجمع عادی سالیانه خود سود نقدی بیشتری را به سهامداران خود پرداخت کند، برای خرید مناسب تر است. سعی کنید سهامی را انتخاب کنید که پیشنهاد پرداخت سود نقدی بالاتر از ۸۰ درصد دارند. در بررسی این عامل، نگاهی به سود نقدی سال های گذشته می تواند کمک کننده باشد.

۱۰- سرمایه شرکت

با توجه به ساختار و سازوکار بورس تهران از جهت دامنه نوسان و حجم مبنا، شرکت هایی که سرمایه کمتری دارند را انتخاب کنید، هر چند که ریسک این گونه شرکت ها بیشتر از سایرین است.

۱۱- برنامه طرح و توسعه شرکت

شرکت هایی که طرح توسعه دارند و به دنبال گسترش فعالیت های عملیاتی خود و افزایش میزان تولید و فروش هستند، آینده و چشم انداز روشنی دارند.

۱۲- عملکرد مدیریت شرکت

برخی از شرکت ها به دلیل عملکرد خوب مدیریتی، از وضعیت مطلوبی برخوردارند و بررسی سوابق مدیران آن ها نشان می دهد که در عوامل مختلفی همچون قیمت سهم، پیش بینی سود، تعدیل مثبت یا منفی، طرح های توسعه و افزایش سرمایه صادقانه عمل کرده اند و دستکاری قیمت صورت نگرفته و عرضه و تقاضای واقعی قیمت سهم را تعیین کرده است.

برخی شرکت ها با اعلام اعداد و ارقام کذایی برای پیش بینی سود و درآمدهای خود، موجب ضرر و زیان سهامداران خرد می شوند. بنابراین، سهمی را انتخاب می کنیم که ریسک مدیریتی آن پایین باشد.

۱۳- جوان بودن شرکت

هر صنعت و شرکت دارای چرخه اقتصادی مشابه است و این چرخه شامل تولد، رشد، بلوغ و کهنسالی است.

به عنوان مثال، سهم A سرمایه اسمی اندکی دارد و تاسیسات آن تازه نصب و راه اندازی شده و فقط فاز یک آن شروع بکار کرده و بنابراین، سود خالص آن چندان زیاد نیست (تولد). سهم B سرمایه بیشتری دارد و حتی فاز دو و سه آن نیز تکمیل شده است؛ اما هنوز فاز چهار و پنج راه اندازی نشده است (رشد). سهم C تمام طرح های آن تکمیل شده اما از عمر تاسیسات آن بیش از ۱۵ سال می گذرد و نیروی انسانی آن نیز در وضعیت میانسالی قرار دارند (بلوغ). خطوط تولید سهم D کار می کند؛ اما فضا برای طرح های جدید و توسعه وجود ندارد، سرمایه آن بسیار زیاد و تاسیسات آن نیز فرسوده شده است و نیروی انسانی آن نیز اکثریت در مرز بازنشستگی است (کهنسالی). در چنین مواقعی، اولویت در انتخاب و خرید سهم بترتیب A و B و در نهایت C و D است.

۱۴- میزان رشد سود پیش بینی شده

شرکت هایی که EPS واقع بینانه اعلام می کنند و در طول سال به دلیل عملکرد مطلوب، سود پیش بینی شده خود را افزایش می دهند، برای سرمایه گذاری مناسب تر هستند.

۱۵- گزارش های مالی دوره ای

شرکت ها موظف هستند صورت های مالی خود را هر سه ماه منتشر کنند. این موضوع کمک می کند تا سهمی را انتخاب کنیم که در گزارش خود با رشد درآمدها و سود مواجه شده است. علاوه بر این، در گزارش های دوره ای، میزان قابل قبولی از درآمدها و سود پیش بینی شده خود را پوشش دهد.

۱۶- کف قیمتی

هر سهم یک سقف قیمتی (نقطه مقاومت) و یک کف قیمتی (نقطه حمایت) دارد و بهتر است در زمانی اقدام به خرید کنیم که قیمت آن سهم در حداقل ها (کف قیمتی) باشد. البته کف و سقف قیمتی در شرایط و زمان های مختلف و متناسب با وضعیت شرکت و بورس تغییر می کند.

۱۷- اخبار سیاسی و اقتصادی

همواره اخبار و تحولات سیاسی و اقتصادی در داخل و خارج از کشور را دنبال کنید. مطالعه خبرهای اقتصادی و سیاسی کمک می کند تا بهتر بتوانیم روند بازار سهام را پیش بینی کنیم و صنایع برتر را بشناسیم.

۱۸- مشورت گرفتن از خبرگان بازار سرمایه

سرمایه گذاری در بورس به حدی پیچیده است که حتی با رعایت تمام موارد گفته شده، باز هم ممکن است دچار خسران شوید. به همین جهت، در انتخاب های خود بهتر است از افراد کاربلد و خبره بورس که تجربه بالایی دارند، مشورت گرفت و اطلاعات و خبرها را از درگاه های رسمی و معتبر دنبال کنید.

پیروی کردن از افراد کم تجربه، بی اطلاع یا سودجو سبب می شود تا شما متضرر و آن فرد منتفع شود چرا که آن ها استراتژی و اهداف و منافع خود را دنبال می کنند و به دنبال داغ کردن سهام خود هستند.

تحلیلگری در بورس را بیاموزید و پیش از آن و در ابتدای مسیر سرمایه گذاری، از طریق صندوق های سرمایه گذاری وارد جریان بورس شوید.

۱۹- عدم اعتماد به شایعات

همواره در بورس به اخبار رسمی توجه کنید و به شایعات و شنیده های دیگران اعتماد نکنید. افراد فاقد مجوز سبدگردانی و تحلیلگری در شبکه های اجتماعی در کمین سرمایه های شما هستند و تلاش دارند با شایعات بی اساس و کذب، قیمت سهم را افزایش دهند که این گونه رشدها مسیری جز سقوط نخواهند داشت.

یک سهامدار، همیشه به دنبال روش هایی است که او را به سود بیشتر برساند. همچنین تلاش می کند تا ضرر کمتری را متحمل شود. دستیابی به معاملات سود ده، علاوه بر دانش و تجربه نیازمند مهارت هایی است که بسیاری از فعالان بازار، در طول زمان پس از شکست های پی درپی، آن را کسب می کنند. در مقاله پیش رو، قصد داریم برخی مهارت ها و ترفند خرید سهام و فروش آن مورد نیاز را به شما معرفی کنیم. گرچه رسیدن به موفقیت، راه مشخص و مستقیمی ندارد ولی این مهارت ها می تواند به شما کمک کند تا مسیر موفقیتتان هموارتر شود و راحت تر با تهدیدها مواجه شوید و آن ها را به فرصت تبدیل کنید.

مهم ترین ترفند خرید سهام و فروش آن

۱- آگاهی از خودتان و شرایط موجود

مهم ترین نکته ای که در معامله گری باید به آن توجه داشته باشید خودشناسی است. وقتی شما میزان ریسک پذیری خود و آستانه تحمل خود در هیجانات به خوبی بشناسید در فراز و نشیب های بازار کمتر دچار آسیب می شوید. خودشناسی در چند بخش میزان ریسک پذیری، میزان سرمایه موجود و بازه ی زمانی سرمایه گذاری، تقسیم بندی می شود. شما با شناخت روحیات و شرایط خود می توانید استراتژی مناسبی جهت معامله انتخاب کنید و موفق شوید.

۲- نقد شوندگی

یکی از نکات برجسته در انتخاب سهم، میزان نقد شوندگی آن است. سرمایه شما باید در بازار گردش کند تا باعث سودآوری شود. نقد شوندگی سهام، به معنی سهولت در ترفندهای خرید و فروش سهام است؛ یعنی زمانی که شما سهام یک شرکت را خریداری می کنید؛ چقدر احتمال دارد به راحتی بتوانید آن را بفروشید.

۳- سبد سهام متنوع

برای داشتن یک سبد سهام خوب، باید آن ها را متفاوت بچینید تا ریسک آن ها توزیع شود. به عبارت بهتر، سبد موجود باید ترکیبی از دارایی با ریسک های مختلف باشد تا زمانی که بازار دچار ریزش شد، کمتر آسیب ببینید. برای چیدن سبد شما می توانید، از صنایع مختلف سهم انتخاب کنید. این روش به مدیریت بهتر سرمایه شما کمک شایانی خواهد نمود.

۴- فقط سهم کوتاه مدتی نخرید!

وقتی شما فقط سهام زودبازده خریداری می کنید، با شوک های بازار، سرمایه شما متزلزل می شود. به طوری که در یک لحظه سود گزافی می برید و ب در یک لحظه ضرر مالی بالایی را تجربه می کنید؛ بنابراین بهتر است سبد شما ترکیبی از سهم های کوتاه مدتی، میان مدتی و بلندمدتی باشد.

۵- استراتژی دقیق و مختص خود داشته باشید

وقتی شناخت خوبی از شرایط و روحیات خودتان پیدا کردید، بهتر است استراتژی خاصی و مناسب خود را برگزینید. تغییر مدام استراتژی و از این شاخه به آن شاخه پریدن، سرمایه شما را دچار تزلزل می کند. بهتر است بدانیم، هر استراتژی برای شخص خاصی کار می کند و شاید روش یک فرد برای شما جواب ندهد. تغییر مدام روش، روی حالات روانی و هیجان های شما نیز اثر می گذارد و منجر به اشتباهات معاملاتی می شود.

۶- نظرات قالب بازار را بدانید

در هر برهه از زمان، صنعت یا سهم خاصی می تواند موردتوجه فعالان بازار باشد. بهتر است با افراد حرفه ای گفت وگو کنید و بدانید بازار به کدام صنعت توجه نشان می دهد. اینکه بدانیم سهامداران نقدینگی خود را در چه گروه هایی وارد می کنند، در جهت گیری و انتخاب سهم، به ما کمک می کند.

۷- صف نشینی الزاماً خوب نیست!

بهتر است جزو افرادی نباشید که در صف خریدوفروش هستند. یکی از مهم ترین ترفندهای خرید و فروش سهام این است که صف برایتان وجود نداشته باشد. افرادی که در صف هستند؛ به قولی پیروان بازار هستند. رفتار گله ای الزاماً روش درستی برای معاملات نیست. معاملات در صف تنها در برخی موارد می تواند توصیه شود و در غالب موارد رفتاری هیجانی است.

۸- پلکانی خرید و فروش کنید.

اصولاً خرید پلکانی سهام یعنی خرید در روند منفی و این گونه خریدن، زمانی است که ما دقیقاً نمی دانیم کف یا سقف سهم در چه قیمتی قرار دارد. خرید پلکانی که مهمترین ترفند خرید سهاماست و در مواردی که سهم افت قیمتی پیدا می کند، می تواند ترفند جذابی باشد. کسانی که نقدینگی بیشتری دارند می توانند در هر پله تعداد بیشتری سهم بخرند و آن ها که نقدینگی کمتری دارند می توانند در هر پله تعداد کمتری سهم خریداری نمایند. نکته مهم این است که در روند منفی اگر کسی بتواند در پله های آخر تعداد بیشتری نسبت به پله های اول خریداری نماید، باارزش تر خواهد بود. نکته ی دیگر آن است که با خرید پله ای به یک باره سرمایه زیادی را درگیر سهام خاص نمی کنیم و منطقی تر و آرام تر معامله می کنیم. همچنین می توانید سهام خود را پلکانی بفروشید. در این حالت نیز از هیجانات بی مورد جلوگیری می شود و می توانید بخشی از سهام که در قیمت پایین تری خریدید را زودتر بفروشید و مابقی را نیز پله ای به فروش برسانید. وقتی از اوج قیمت سهمی اطمینان نداریم می توانیم به فروش پلکانی متوسل شویم.

ا بررسی اوج فرودهای سهم، معامله گر می تواند بخشی از سهام خود را در روزهای مثبت و محدوده اوج بفروش برساند و مابقی سهام خود را برای فروش در ساعات آینده یا روزهای آینده به صورت پلکانی، نگه دارد و این را می تواند در فرصت های بعد تکرار کند تا همه سهام خود را به فروش برساند. فروش پلکانی این حسن را دارد که اگر سهمی پس از چند پله فروش، افت قیمتی مناسبی داشت در صورت تمایل حتی می توان نسبت به خرید مجدد آن اقدام نمود. بسیاری از معامله گران بازار بورس، با استفاده از این ترفند سود خوبی به دست آورده اند. شما نیز می توانید این کار را انجام دهید. خرید پلکانی فقط برای سهم های بنیادی توصیه می شود. ممکن است قیمت یک سهم به طور هیجانی رشد کرده باشد و یک روند نزولی بسیار طولانی در پیشرو داشته باشد. در خرید و فروش پلکانی محدوده های حمایت و مقاومت را در نظر بگیرید.

۹- متکی به یک دیدگاه و سهم های خاص نباشید

یک معامله گر، باید راجع به صنایع اطلاعات کلی داشته باشد و محدود به چند سهم و صنعت نباشد. همچنین باید به طور مرتب و مداوم از دیدگاه های کارشناسی روز تحلیل گران بنیادی و تکنیکی بازار آگاهی پیدا کند. به یک دیدگاه اکتفا نکند و مرتب اطلاعات خود را بروز کند. کل نگری باعث می شود بتوانید فرصت های خوب بازار را شکار کنید و از سوددهی سهم های خوب جا نمانید.

۱۰- حرکت مطابق روند

روش منطقی برای معامله آن است که مطابق با شرایط بازار حرکت کنیم و از فرصت هایی که بازار در اختیار ما قرار می دهد استفاده کنیم. حرکت در خلاف جهت بازار، معاملات شمارا با ریسک بالا و احتمالاً ضرر همراه می کند. پس بهتر است مطابق با روند بازار پیش برویم و سهم های هم سو با رشد بازار را خریداری کنیم.

۱۱- محاسبات دقیق کارمزد کارگزاری

اگر کسی بخواهد معاملات کوتاه مدت انجام دهد باید حتماً محاسبه گر دقیقی داشته باشد و از میزان کارمزد در ترفندهای خرید و فروش سهام آگاه باشد. هرچه حجم معاملات افزایش یابد، میزان کارمزد نیز افزایش می یابد. امروزه در اکثر سیستم های معاملات آنلاین یک محاسبه گر خودکار وجود دارد که کارمزد کارگزار را محاسبه می کند. در کل همه معامله گران بایستی این مبالغ را در محاسباتشان لحاظ کنند چون جزئی از هزینه های کار محسوب می شود.

۱۲- هماهنگی با شرایط

یک معامله گر حرفه ای، خود را با شرایط بازار وفق می دهد. این شخص، وقتی بازار، نشانه هایی از خروج سهامداری دارد، سهم های پرریسک و کوتاه مدتی خود را نقد می کند و سبد خود را با سهم های کم ریسک تر تعدیل می کند. همچنین وقتی بازار در روند صعودی پیش می رود، بخشی از سبد خود را به سهم های تهاجمی و پرریسک تر اختصاص می دهد تا از رشد بازار بهره بیشتری ببرد. در این مهارت، دانش مدیریت ریسک اهمیت زیادی دارد. معامله گر ماهر می داند، ذات بازار با نوسان همراه است و همیشه شرایط یکسان نیست بنابراین سبد خود را با توجه به شرایط می چیند.

۱۳- افزایش قدرت رصد بازار

یک معامله گر موفق، می تواند بازار را به خوبی رصد کند و فرصت ها را در زمان مناسب آن شکار کند. معمولاً، معامله گران فهرستی از سهم های موردنظر خود را تهیه کرده و به صورت پیش نویس نگه می دارند تا در زمان مناسب خریداری نمایند. هرچه شخص بازار را دقیق تر رصد کند، قدرت او در تابلو خوانی بیشتر خواهد شد. پیش نویسی که معامله گران تهیه می کنند می تواند شامل موارد زیر باشد:

• کاندید خرید روز: سهامی که برای خرید در اولین فرصت و یا فردای معاملاتی موردنظر است تا اگر اوضاع مساعد بود برای خرید آن ها اقدام نمایید در این لیست جای دهید.
• کاندید خرید کلی: سهامی که موردنظر شماست تا در آینده در صورت شرایط مساعد، خریداری نمایید در این لیست قرار دهید.
• کاندید صنعت: از هر صنعت یک یا چند سهم برتر را در این لیست جای دهید تا در ساعات معاملاتی هر بار با یک نگاه با این لیست تا هم از وضعیت لحظه ای آن صنعت و سهم ها در تابلو مطلع شوید و یا اگر سهمی از این لیست، شرایط موردنظر شما برای خرید یا فروش را پیدا کرد بتوانید به سرعت اقدام نمایید.

این لیست مدام باید بازنگری و اصلاح شود. امروزه در نرم افزارهای معاملاتی امکان ایجاد این لیست امکان پذیر است.

۱۴- یافتن پاسخ برای هر ابهامی

یک معامله گر ماهر باید پاسخ ابهامات خود را بیابد! او نباید از علل افت وخیز بازار بی اطلاع باشد و ریزش و خیزش قیمت سهم ها برایش مبهم باشد. تجربیات قبلی در این موارد بسیار مفید است. داشتن آگاهی و مطالعه به سهامداران کمک می کند در شوک های بازار دچار هیجان کاذب نشوند و در صف ترفندهای خرید و فروش سهام نروند. گاهی باید از منفی ها استقبال کنید. در بورس منفی است که فرصت های خرید عالی به دست می آید. اگر یک معامله حرفه ای باشیم از افت بورس به اندازه صعود آن استقبال خواهیم کرد.

۱۵- شناسایی نقش خود در بازار

هر معامله گری باید بداند نقشش در بازار چیست؟ برخی رهبر هستند و بقیه سهامداران را با خود همراه می کنند. برخی دیگر پیرو هستند و پشت سر حقوقی های بزرگ حرکت کرده و رفتار معاملاتی آنان را تعقیب می کنند. بازیگرانی که نقش رهبر دارند می توانند روند بازار را به صورت واقعی یا کاذب شکل دهند ولی معامله گرانی که نقش پیرو دارند اصولاً دنباله رو روندهای ایجادشده هستند. اگر قدرت تشخیص این مورد را نداشته باشید، نظم معاملاتی شما به هم می ریزد و نمی توانید به درستی تصمیم بگیرید و معاملات موفقی داشته باشید.

سهام یکی از عباراتی است که در دنیای اقتصاد به دفعات با آن مواجه می شوید. از عمده سوالاتی که کاربران عموما با آن مواجه می شوند، در مورد سود سهام است. در این مقاله قصد داریم تا به تمام سوالاتی که ممکن است در این زمینه با آن ها مواجه شوید، پاسخ داده و ابهامات شما را به طور کامل برطرف کنیم. با ما همراه باشید.

سود سهام چیست؟

منظور از سود در دنیای حسابداری، مقداری است که از کسر هزینه از درآمد حاصل می شود. یکی از مهم ترین فعالیت ها در این زمینه، محاسبه میزان سود و زیان است که به صورت دوره ای ارائه شده و سود سهام را مشخص می کند.

اگر سهام یک شرکت، سود داشته باشد، در نهایت آن را به صورت نقدی به سرمایه گذاران پرداخت می کنند. همچنین شرکت می تواند، سود دریافتی را برای تامین بودجه پروژه های توسعه داخلی با تملک ها حفظ کند.

در زمان انتخاب سهام، به اندازه و قدرت شرکت توجه داشته باشید؛ شرکت بزرگ و قدرتمندی که به منابع نقدی برای تامین سرمایه اضافه تر نیاز ندارد، بیشترین سود را برای سرمایه گذاران خود صادر می کند.  در مقابل اما شرکت ها در حال رشد و توسعه، به تمامی ذخایر نقدی خود نیاز دارند تا بتوانند عملیات های خود را تامین کنند. به همین دلیل، بسیار بعید به نظر می رسد که بتوانند سود را پرداخت کنند.

تمامی شرکت هایی که در بازار سرمایه پذیرفته شده اند، به صورت دوره ای، صورت های مالی خود را منتشر می کنند و در نهایت پس از مشخص شدن میزان سود و زیان کلی، سود و زیان هر سهم را نیز تعیین می کنند.

در چنین شرایطی، اگر مشخص شود که فعالیت های شرکت، روند صعودی داشته و موجب سوددهی شده اند، با توجه به قوانین و مقررات موجود و همچنین تصمیم مجمع عمومی عادی سالیانه، ممکن است بخشی از سود هر سهم و یا حتی تمامی آن، به صورت نقدی به سهامداران پرداخت شود.

روش های کسب سود در سهام ها

به طور کلی، پرداخت سود سهام به دو روش اصلی انجام می شود که در ادامه هر دوی آن ها را مورد بررسی قرار خواهیم داد:

• از افزایش قیمت سهام خریداری شده (Capital Gain)

برای مثال اگر در زمان خرید، سهام شرکت الف، 100 تومان باشد و سرمایه گذار، در زمان خرید، این سهم را بیش از این میزان بفروشد، از این معامله و سرمایه گذاری، سود کسب شده است. این روش با نام کسب عایدی سرمایه شناخته می شود.

• از سود قابل تقسیم شرکت (کسب سود سالانه به عنوان فرآیند پرداخت سود سهام)

منظور از این سود، پرداختی نقدی است که میزان دریافتی آن وابسته به سیاست های کلی تقسیم سود شرکت است. البته باید این نکته را نیز درنظر داشته باشید که تمامی شرکت ها سودده نبوده و نمی توانند این پرداخت نقدی را انجام دهند.

تعدادی از شرکت ها نیز سود خود را به منظور پیشرفت طرح های توسعه نگه می دارند و به همین دلیل، تقسیم سود محدودی دارند.

انواع سود سهام

در ادامه، دو نوع سود سهام را که بیشترین استفاده را در بازارها دارند، مورد بررسی قرار داده و موارد مهم در مورد آن ها را نیز بررسی می کنیم:

سود خالص

بر اساس ماده ۲۳۷ قانون تجارت، منظور از سود خالص شرکت در هرسالی مالی، عبارت است از درآمد همان سال مالی شرکت منهای کلیه هزینه ها، استهلاک ها و ذخیره ها.

سود قابل تقسیم

بر اساس ماده ۲۳۹ قانون تجارت، منظور از سود قابل تقسیم، سود خالص سال مالی شرکت است منهای زیان های سال های مالی قبل و اندوخته قانونی مذکور و سایر اندوخته های اختیاری به علاوه سود قابل تقسیم سال های قبل که تقسیم نشده است.

«لازم به ذکر است در مبلغ نهایی سود، مالیات نیز باید کسر شود.»

در نهایت، پس از کسر مواردی که قانون برآن ها تاکید دارد، باقیمانده به عنوان سود قابل تقسیم شناخته می شود. البته به این نکته نیز توجه داشته باشید که یک شرکت سودده، باید حتما 10٪ از سود قابل تقسیم خود را نیز تقسیم کند. همچنین اگر زیان انباشته در شرکت وجود داشته باشد، بر اساس قانون، امکان تقسیم هیچ مقداری از سود ممکن نخواهد بود.

در نهایت این امر، سود حاصل شده باید در شرایط زیر قرار بگیرد تا در نهایت ، مانده بتواند تحت عنوان سود قابل تقسیم نام بگیرد:

• زیان انباشته احتمالی سال های قبل از آن کسر شود.
• اندوخته قانونی و اختیاری از آن کسر شود

به عبارت دیگر، شرکت در صورتی می تواند سود تقسیم کند که در پایان سال مالی، سود انباشته داشته باشد. در مقابل اما اگر شرکتی طی یک سال مالی، زیان داشته باشد، ولی در پایان سال مالی با در نظر گرفتن زیان آن سال، بازهم سود انباشته داشته باشد، می تواند سود تقسیم کند.

حال که با مفهوم سود نقدی یا همان DPS آشنا شدیم بهتر است به نحوه تصویب مبلغ این سود و پرداخت آن بپردازیم.

تصویب سود نقدی چطور انجام می شود؟

اگر سهامی خریداری کرده اید و می خواهید بدانید سود سهام چگونه محاسبه می شود، باید ابتدا به این نکته واقف باشید که صورت های مالی شرکت ها، همراه با گزارش حسابرس مستقل، در مجمع عمومی عادی سالیانه که سالی یک بار برگزار می شود، در اختیار سهامداران شرکت قرار می گیرد.

لازم به توضیح است طبق ماده ۷۸ قانون تجارت، برای رسمیت اجلاس مجمع عمومی عادی، حضور حداقل بیش از نصف سهامداران دارای حق رأی الزامی است. براساس این قانون اگر در دعوت اول، حد نصاب مذکور حاصل نشود، جلسه بعدی (دوم) با حضور هر عده از صاحبان سهام دارای حق رأی، رسمیت داشته و مصوبات آن نیز قانونی است. البته این درصورتی است که در دعوت دوم، نتیجه دعوت اول (عدم تشکیل آن)، قید شده باشد.

دستور کار اصلی این مجمع، تصویب صورت های مالی توسط سهامداران شرکت است؛ یعنی بعد از قرائت گزارش حسابرس مستقل و توضیحات مدیران شرکت، در مورد کارهای انجام شده و برنامه های آتی، تصویب صورت های مالی به رأی گذاشته می شود.

در نهایت، تصویب صورت های مالی، بدین معناست که سهامداران، عملکرد مدیران شرکت را تائید کرده اند. پس از تصویب صورت های مالی، نوبت تصویب مقدار سود تقسیمی می رسد. هیئت مدیره شرکت با توجه به مقدار سود، وضع نقدینگی شرکت، برنامه های آتی و سایر موارد، مقدار سود تقسیمی را به مجمع پیشنهاد می کند.

«رکن تصمیم گیرنده برای تصویب مقدار سود تقسیمی، مجمع عمومی عادی سالیانه است. مجمع امکان دارد همان سود تقسیمی پیشنهاد شده توسط هیئت مدیره را تصویب کند، یا سودی غیر از آن.»

میزان سود تقسیمی

بر اساس ماده ۸۶ قانون تجارت، مجمع عمومی عادی می تواند نسبت به کلیه امور شرکت به جز آنچه در صلاحیت مجمع عمومی مؤسس و فوق العاده است، تصمیم بگیرد؛ بر این اساس، تصمیم گیری در خصوص سود قابل تقسیم، بر عهده مجمع عمومی است.

سود نقدی هر سهم شرکت به چه سهام دارانی تعلق می گیرد؟

سود هرسهم به سهامداری تعلق می گیرد که در تاریخ برگزاری مجمع عمومی سالیانه شرکت، مالک آن سهم باشد؛ بنابراین زمان خرید یا فروش سهام ملاک نیست. شما حتی اگر دو روز قبل از برگزاری مجمع، سهام شرکت را بخرید و در زمان برگزاری مجمع، سهامدار شرکت باشید، سود نقدی به شما تعلق می گیرد.

در شرکت های سهامی عام در چه صورت سود سهام به سهام داران پرداخت می شود؟

در این شرکت ها، پرداخت سود سهام، مشروط به وجود سود قابل تقسیم و تصویب مجمع عمومی صاحبان سهام در مورد تقسیم سود است.

سود سهام چگونه پرداخت می شود؟

عموماً مجامع بسیاری از شرکت های بورسی، از خرداد تا پایان مرداد برگزار می شود. همان طور که می دانید، طبق قانون تجارت، شرکت ها موظفند، حداکثر ۸ ماه پس از تصویب سود نقدی در مجمع، نسبت به پرداخت آن به سهامداران اقدام کنند. در نهایت، نحوه پرداخت سود سهام در مجمع عمومی و یا جلسه هیئت مدیره باید مشخص شود؛ این پرداخت می تواند به صورت نقدی و یا غیر نقدی باشد.

در بسیاری از موارد، شرکت ها سود سهام را از طریق کالاهای تولیدشده به سهامداران پرداخت می کنند. همچنین ممکن است بخشی از سود نقدا توزیع شده و بخش دیگری صرف سرمایه گذاری در بخش های جدیدتر شود.

البته در اساسنامه شرکت ها می توان مهلت کوتاه تری برای پرداخت سود سهام تعیین کرد. بعضی شرکت هاممکن است پس از انقضای مهلت هشت ماهه نیز از پرداخت سود سهم به سهامداران خودداری کنند. در چنین شرایطی، سهامداران با توجه به مفاد قانون، می توانند در صورت دیرکرد پرداخت سود نقدی، مطالبه رسمی خود را با ارسال اظهارنامه قانونی اعلام کرده و مشمول خسارت تأخیر تأدیه شوند.

البته عدم پرداخت سود سهام توسط مدیران، به هیچ عنوان وجه کیفری نداشته و سهامداران برای وصول مطالبات سود سهام، تنها می توانند اموال شرکت را توقیف کنند.

اطلاع از نحوه دریافت سود نقدی هر سهم شرکت (DPS)

برای اطلاع از مبلغ و نحوه دریافت DPS هر شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار، می توانید اطلاعیه شرکت را در سایت codal.ir پیدا کرده و یا با امور سهام شرکت مربوطه ارتباط برقرار کنید.

اگر به تازگی سهام داری یک شرکت را تجربه می کنید و با مراحل دریافت سود آشنایی درستی ندارید، باید به این نکته آگاهی داشته باشید که فرایند پرداخت سود سهام و زمان آن، در مجمع عمومی عادی صاحبان سهام شرکت اعلام می شود؛ اگر یک شرکت، در مجمع برگزار شده، تاریخ واریز سود سهام را اعلام نکند، در نهایت موظف است به محض روشن شدن تاریخ دقیق اطلاعیه ، آن را از طریق سامانه کدال منتشر کند تا در اختیار سهام داران قرار بگیرد.

لازم به ذکر است که در مواردی، شرکت ها پیش از برگزاری مجمع، زمان بندی پرداخت سود را از طریق کدال اعلام می کنند. در میان سهامداران یک شرکت، افرادی وجود دارند که به دلیل عدم آگاهی از چگونگی دریافت سود، سال های زیادی، سود سهام خود را دریافت نکرده اند.

هر شرکتی که سهام آن در بورس و فرابورس معامله می شود، بخشی به نام امور سهام دارد که افراد حاضر در آن، مسئول پاسخگویی به سؤالات و ابهامات سهامداران هستند. در نتیجه به سهامداران اجازه می دهد که برای دریافت سود خود، با امور سهام شرکت مربوطه تماس گرفته و نسبت به مراحل قانونی دریافت سود آگاهی پیدا کنند.

برای دریافت شماره تلفن امور سهام، کافیست عبارت امور سهام شرکت را جستوجو کنید تا شماره آن از طریق سایت اصلی شرکت در اختیار شما قرار گیرد.

سخن پایانی

پس از تصویب سود نقدی سهام یک شرکت در مجمع سالیانه، باید منتظر بمانید تا زمان توزیع سود برسد. گاهی شرکت در اطلاعیه زمان بندی پرداخت سود، از سهامداران درخواست می کند تا شماره حساب بانکی را همراه با کد بورسی، به ایمیل شرکت ارسال کرده و یا برای امور سهام شرکت فکس کنند.

در این حالت، پس از دریافت مشخصات و شماره حساب، سود تعلق گرفته به حساب شما در موعد مقرر واریز می شود. هرچند در اکثر موارد، شرکت ها، بانک موردنظر خود جهت پرداخت سود به سهامداران معرفی می کنند.

در نهایت، شما با در دست داشتن کارت شناسایی و کد سهامداری، باید به بانک مراجعه کرده و با تکمیل فرم دریافت سود نقدی شرکت در بانک، سود تعلق گرفته را به صورت نقدی دریافت کرده یا درخواست کنید آن را به حساب شما واریز کنند.

انتخاب زمان فروش سهام، کار بسیار سختی است. زیرا بیشتر افراد به هنگام گرفتن تصمیمات معاملاتی، هیجانی عمل می کنند. ترس و طمع، عمده ترین احساسات مخرب معامله گران در زمان فروش سهام است. توانایی کنترل این احساس ها، کلید اصلی تبدیل شدن به یک معامله گر برتر به شمار می رود. مثلا اگر پس از خرید، سهم افزایش قیمت ۱۰% را تجربه کند و دوباره با وقوع یک موج صعودی، به ۲۰% بالاتر از نقطه ورود هم برسد، بسیاری از افراد حاضر به فروش سهام خود نیستند، زیرا حس می کنند یک افزایش قیمت نجومی در پیش است و در زمان فروش سهام، پول هنگفتی را از دست می دهند! چنین وضعیتی از طمع نشات گرفته و اینکه آن ها در خیال خود می پندارند که مالک یکی از برترین سهام بازار هستند. در طرف مقابل هم تقریبا چنین شرایطی وجود دارد. چون نسبت به سهام تعصب داشته و از پذیرش اشتباه و زیان، واهمه دارند، حتی با افت قیمت و برقراری روند نزولی هم از معامله خارج نمی شوند.

شناسایی بهترین زمان فروش سهام

شناسایی بهترین زمان فروش سهام، یک چالش اساسی است که همواره معامله گران با آن سر و کار دارند. اولین گام در راستای خروج به موقع از معاملات این است که بپذیرید باید غیراحساسی معامله کنید. خوشبختانه روش هایی برای کمک به معامله گران وجود دارند. این روش ها براساس برخی پارامترها به شما کمک می کنند تا یک خروج سیستماتیک و غیر هیجانی داشته باشید. در این مقاله می خواهیم برخی از پرکاربردترین روش های زمان فروش سهام را مورد بررسی قرار دهیم.

فروش بر اساس ارزش واقعی سهام

ارزش ذاتی سهام به ارزش فعلی جریانات نقدی اتی شرکت بستگی دارد، تخمین جریانات نقدی اتی و سپس تنزیل ان به حال حاضر، با توجه به این که نیازمند در نظر گرفتن مفروضات است، همراه با ریسک عدم تحقق است.

ارزش هر سهم از سهام، درنهایت به ارزش فعلی جریان های نقدی آتی شرکت بستگی دارد. ارزش گذاری همیشه درجه ای از عدم دقت را به همراه دارد چراکه آینده نامشخص است. به همین دلیل است که سرمایه گذاران به شدت به مفهوم حاشیه امنیت در سرمایه گذاری اعتماد دارند.

این روش بیشتر در میان معامله گران ارزشی رواج دارد. نکته مهم در استفاده از این استراتژی، ارزش گذاری سهام با استفاده از نسبت های رایج در تحلیل بنیادی مانند نسبت قیمت به درآمد، قیمت به ارزش دفتری یا قیمت به فروش است. سپس در صورتی که قیمت، کمتر از ارزش واقعی باشد، سرمایه گذار اقدام به خرید نموده و رسیدن قیمت به سطح ارزش واقعی، نقطه خروج محسوب می شود. یکی از مهم ترین مزایای این روش، خرید نکردن به هنگام وجود حباب قیمت ها است. این استراتژی یک نقطه خروج از پیش تعیین شده محسوب می شود. مثللا، یک سرمایه گذار، سهام شرکت وال مارت را با نسبت قیمت به درآمد ۱۳ خریداری می کند.

بررسی اطلاعات تاریخی شرکت نشان می دهد، میانگین ۵ سال اخیر نسبت قیمت به درآمد برای این سهام، ۱۵٫۸ بوده است. با فرض اینکه عدد میانگین به دست آمده برای این نسبت، نشان دهنده ارزش واقعی شرکت بر اساس این شاخص باشد، رسیدن به این سطح، نقطه زمان فروش سهام محسوب می شود. بنابراین می بینیم که بر اساس یک روند مشخص و فرضیه ای به نسبت معقول، می توان منطقی سرمایه گذاری کرد.

مثال:

فرض کنید شما به عنوان تحلیلگر، صورت های مالی یک شرکت را بررسی کرده اید و سود را در سناریوی کارشناسی ۲۰۰ تومان براورد کرده اید و با توجه به ارزش یابی سهام براورد می کنید قیمت به محدوده ۱۰ هزار تومان برسد، تحلیل شما، به شما کمک می کند اگاهی بیشتری از مسیر سرمایه گذاری داشته باشید، لذا اگر این سهم در مسیر رسیدن به قیمت مد نظر شما نوساناتی نیز داشته باشد از انجائی که شما مبتنی بر تحلیل دست به خرید زده اید، نگرانی ایی از این نوسانات نخواهید داشت، البته یک نکته بسیار مهم فراموش نکنید:

این که شما تحلیل کنید و این تحلیل به شما کمک کند افق سرمایه گذاری خود را بلند مدت کنید، خوب است، اما خوب تر و درست تر ان است که هیچ کسی توانایی پیش بینی اینده بلندمدت را ندارد، لذا همواره باید مفرضات و تحلیل خود را مرور کنید و ببینید دلائلی که به خاطر ان ها اقدام به خرید سهام کردید هنوز پابرجاست یا خیر، فرض کنید شما سهام شرکتی را میخرید که صادرات محور است و شما پیش بینی کردید نرخ محصول ان شرکت در روندی صعودی با شیب ملایم برای مثال از ۳۵۰ دلار به ۴۰۰ دلار می رسد، از سویی دیگر نرخ دلار نیز با شیبی ملایم در طول یک سال از ۱۵ هزارتومان به ۲۰ هزار تومان می رسد، تا زمانی که متغیرها و شواهد در راستای پیشبینی شما باشد، شما می توانید در سرمایه گذاری خود باقی بمانید، اما اگر طی یک اتفاق پیش بینی نشده، نرخ جهانی محصول به کف های تاریخی برسد و رشد نرخ دلار نیز متوقف شد، مفروضات تحلیل شما نیز دستخوش تغییر خواهد شد، لذا در این موقعیت تحلیل شما نیز باید تغییر کنید، به بیان دقیق، به تحلیل خود تعصب نداشته باشید، به درست بودن یا نبودن ان تعصب داشته باشید و مدام ان را انالیز کنید.

به عنوان مثالی دیگر، تحلیلگر بنیادی با استفاده از متغیرهای اثر گذار بر صورت های مالی شرکت، سود کارشناسی سهم را ۲۲۰ تخمین میزند و انتظار رسیدن قیمت سهم به ۱۵۰۰ تومان را در ۶ ماه آینده دارد. این سرمایه گذار چون با تحلیل سهم خریده است و اعتقاد رسیدن قیمت سهم به محدوده مورد نظر را دارد نگرانی بابت نوسان قیمت در بازه زمانی ۶ ماهه ندارد و در انتظار رسیدن قیمت سهم به محدوده ۱۵۰۰ برای فروش است و به همین دلیل بهترین زمان فروش سهم خود را می داند.

فروش بر اساس فرصت بهینه

این استراتژی مختص افرادی است که به صورت مداوم مشغول پایش و تحلیل بازار هستند و فرصت های جدید را به سرعت کشف می کنند. در این روش باید همواره ریسک، بازده و شرایط سهام موجود در سبد سرمایه گذاری خود را بررسی کنید. هنگامی که در بازار یک موقعیت مناسب برای ورود مشاهده کردید باید به سرعت به پرتفوی خود مراجعه کرده و اگر سهامی دارید که انتظار خاصی از آن نمی رود یا شرایط بدتری نسبت به موقعیت جدید دارد، همه یا قسمتی از آن را جایگزین کنید. هدف اصلی، داشتن یک سبد سهام بهینه است.

فروش بر اساس وخامت اوضاع بنیادی

این استراتژی خروج بسیار شبیه به روش اول است، اما اینجا زمانی فروش اتفاق می افتد که روند نامطلوبی بر امور داخلی شرکت حاکم شده باشد. در این روش خروج، سرمایه گذار بر اساس شاخص های بنیادی مشخصی چون وضعیت ترازنامه، نقدینگی و نسبت های پوشش بدهی، وضعیت شرکت را رو به افول ارزیابی می کند و به این نتیجه می رسد که روند رو به رشد شرکت، متوقف شده و زمان فروش این سهام، فرا رسیده است. مثلا فرض کنید سهام یک شرکت خدماتی که سوددهی بالا و مداومی دارد را خریداری کرده اید. تا زمانی که این روند برقرار است شما به خاطر سود سهام و ثبات فعالیت این شرکت، سهامداری می کنید. هنگام خرید، نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام ۱ بود که به مرور زمان عملکرد شرکت افت کرده و این نسبت به ۱٫۴ رسیده است. در این حالت شما برای حفظ سرمایه خود، یک قانون برای خروج از سهم وضع می کنید. مثلا با خودتان قرار می گذارید که اگر این نسبت به کمتر از ۱ یا بیش از ۱٫۵ برسد، سهام خود را می فروشم. چون رسیدن این نسبت به هرکدام از آن اعداد، نشان دهنده اوضاع نامناسب بنیادی شرکت است و با این وضعیت، سرمایه شما در معرض خطر قرار می گیرد.

فروش بر اساس مدیریت سرمایه

برخی از معامله گران، بر اساس میزان تحمل ریسک، نقطه خروج خود را تعیین می کنند. مثلا یک معامله گر در نظر می گیرد، اگر قیمت با توجه به حجم معامله، به سطحی برسد که زیان آن ۱۰% از کل سرمایه را دربربگیرد، سهام خود را به فروش رسانده و روی دیگر سکه نیز به همین صورت است. برای تعیین نقطه خروج با سود نیز از همین روش استفاده می شود. درواقع این استراتژی خروج، یک اقدام متوقف کننده ضرر است که در صورت افت قیمت، از اصل سرمایه و هنگام رشد سهام، از سود محافظت می کند. نکته اصلی در این روش این است که می توانید با ترکیب حداکثر درصد قابل تحمل ریسک خود، با میانگین درصد نوسانات تاریخی سهام به نقطه خروج بهینه، دست پیدا کنید.

فروش بر اساس سطوح نموداری

اگر با استفاده از روش های تحلیل بنیادی برای تعیین نقطه زمان فروش سهام موافق نیستید و به نظر شما کارایی لازم را ندارند یا فکر می کنید استفاده از روش درصدی و… منطقی نیست، می توانید از استراتژی های نموداری استفاده کنید. این روش بر اساس ابزارهایی مثل اعداد رند، سطوح حمایت و مقاومت یا سایر شاخص های فنی است. البته لازم به ذکر است که این روش نسبت به سایرین از قطعیت کمتری برخوردار است، اما در نظر داشته باشید که می توانید با ترکیب این روش با بقیه استراتژی ها، به یک تکنیک خروج چندجانبه برسید.

در تحلیل تکنیکال، این که سهام روند گذشته خود را چگونه طی کرده است، در قالب چارت و نمودار دیده می شود، حتی حجم معاملات که یکی از شاخص های مهم در تشخیص روندهای قیمتی است نیز با استفاده از اندیکاتورهایی در نرم افزارهای تحلیل تکنیکال قابل بررسی است. نمیتوان گفت حجم معاملاتی بالا یا پایین به چه معناست، عموما این ابزارها در کنار یکدیگر معنی پیدا می کنند. قدرت خریدار و فروشنده بخصوص در محدوده های خاص مقاومتی و حمایتی نیز از اهمیت برخوردار است، تحلیل تکنیکال کمک می کند با چشمانی باز اقدام به خرید یا فروش کنید، اطلاعات بسیار زیادی در داده های نموداری نهفته است که شرح کامل ان در اینجا نمی گنجد، اما به صورت کلی، نمودارها به شما می گویند که ذات رفتار معاملاتی و شخصیت سهام به لحاظ معاملاتی چگونه است و شما با شناخت این رفتار بهتر و دقیق تر می توانید تصمیم بگیرید در هر محدوده چه واکنشی نشان داده و چه تصمیمی بگیرید.

در مسیر تبدیل شدن به یک معامله گر موفق

پذیرش زیان یکی از سخت ترین موارد در معامله گری است. بیشتر وقت ها چیزی که باعث موفقیت سرمایه گذاران می شود، انتخاب بهترین گزینه سرمایه گذاری نیست بلکه توانایی آن ها در فروش سهام در زمان مناسب است. امیدواریم راهکارهای ارائه شده در این مقاله، برای سرمایه گذاران در انتخاب زمان مناسب فروش سهام، مفید باشند.

انتخاب بهترین سهام برای خرید در بورس را به دلایل زیر یک هنر بدانیم تا یک علم:

• اولا عوامل بسیار زیادی بر سلامت و موفقیت یک شرکت تاثیر گذار است و تدوین یک فرمول خاص برای پیشبینی موفقیت آن تقریبا غیرممکن است.
• ثانیا بسیاری از اطلاعات ناملموس بوده و قابل اندازه گیری نیستند. جنبه های کمی و قابل اندازه گیری یک شرکت مانند سود را به راحتی می توان یافت اما عوامل کیفی مانند کارکنان، مزایای رقابتی، حسن شهرت و … را چگونه می توان اندازه گیری کرد؟ این ترکیب جنبه های کمی و کیفی، انتخاب سهم را فرایندی ذهنی و حتی شهودی می سازد.
• ثالثا به دلیل عناصر و رفتارهای انسانی (اغلب غیرمنطقی) بازار همیشه طبق پیش بینی شما عمل نمی کند. احساسات می تواند باعث تغییرات سریع و غیر قابل پیش بینی شود و متاسفانه وقتی اطمینان تبدیل به ترس می شود بازار سرمایه می تواند یک مکان خطرناک برای سرمایه و سرمایه گذاری باشد.

یکی از عواملی که در توسعه و رشد بازار سرمایه نقش موثری دارد آشنایی سرمایه گذاران و معامله گران بازار سرمایه با روش های تجزیه و تحلیل اوراق بهادار و افزایش توان تحلیل گیری آن ها است.

بی شک از طریق تجزیه و تحلیل دقیق و هوشیارانه می توان ریسک بازار سرمایه یا مخاطره سرمایه گذاران را تقلیل داد. در خصوص تحلیل قیمت سهام و سرمایه گذاری در دارایی های مالی در ادبیات مالی سه دیدگاه کلی وجود دارد که شامل روش بنیادی (Fundamental) روش تکنیکال (Technical) و روش تئوری مدرن پرتفولیو (MPT) است که در ادامه این مطلب به آن ها پرداخته می شود.

انتخاب بهترین سهام برای خرید به روش تکنیکال

به علم بررسی نمودارهای قیمتی و پیش بینی صعودی یا نزولی بودن بازارها توسط نمودارها را علم تکنیکال گویند

• تحلیل نوسان های گذشته قیمت با انگیزه پیش بینی تغییرات آینده قیمت
• تحلیل مبتنی بر رفتارهای بازار از طریق مطالعه نمودار قیمت، میانگین متحرک قیمت ها، حجم معاملات، حجم معاملات باز، شکل گیری الگوها و سایر شاخص های تکنیکال
• روشی برای پیش بینی قیمت کالاها بر اساس الگوی تغییرات قیمت و تغییرات حجم معاملات بدون در نظر گرفتن عوامل بنیادین بازار را گویند.

تکنیکال سه اصل مهم دارد

• همه چیز در قیمت لحاظ شده است
• تاریخ (روندها- الگوها) تکرار خواهند شد
• قیمت ها براساس روندها حرکت می کنند

همانطور که در بالا ذکر شده است قیمت ها براساس روندها حرکت می کند. پس در تحلیل تکنیکال روند شناسی (ترند قیمتی) یکی از اصول اساسی و شاید جز مهمترین روش های موثر برای تحلیلگران تکنیکال می باشد.

ما با شناسایی روند اصلی حرکت (صعودی و نزولی)، احتمال خطا در معاملات خود را بسیار کم می کنیم. زیرا در روند نزولی اقدام به خرید نخواهیم کرد لذا شناسایی روند قیمتی بسیار با اهمیت می باشد.قبل از آنکه درباره روندهای قمیتی صحبت کنیم ابتدا با دو مفهوم سقف و کف قیمتی آشنا می شویم.

راهبردهای اول روند شناسی

۱- سقف قیمتی:

هرگاه در مسیر صعودی دو روز متوالی منفی (دو کندل منفی) با میزان ریزش بیش ۷% درصد تشکیل شود به آن سقف قیمتی گفته می شود.

۲- کف قیمتی:

هرگاه در مسیر نزولی دو روز متوالی مثبت (دو کندل مثبت) با میزان صعود بیش ۷% درصد تشکیل شود به آن کف قیمتی گفته می شود.

۳- روند مثبت:

مجموعه ای از تغییرات قیمتی که بتوان سه کف قیمتی را با یک خط به یکدیگر متصل کرد به گونه ای که به ازای هر کف یک سقف بالاتر داشته باشیم بدین صورت که کف و سقف سوم از کف و سقف دوم بالاتر و دومی نیز نسبت به اولی بالاتر باشد. هرچه تعداد تاچ ها (برخوردها) با کف قیمتی بیشتر باشد مثلا بالاتر از ۴ تا ، قدرت و اعتبار آن روند بیشتر است. اگر یک روند با تعداد برخورد (تاچ) بالا شکسته شود باید منتظر تغییرات چشمگیری در آن نماد باشیم.

۴- پولبک (Pullback):

آخرین لمس قیمت روند شکسته قبل از ادامه کاهش قیمت سهام.

۵- حجم معاملات:

حجم معاملات موید روند است یعنی باید روند را تایید نماید. در روز شکست خط ترند حجم معاملات زیاد است اما در روز pullback معاملات کم حجم هستند.

۶- روند منفی:

مجموعه ای از تغییرات قیمتی که بتوان سه سقف قیمتی را با یک خط به یکدیگر متصل کرد به گونه ای که به ازای هر سقف یه کف پایین تر داشته باشیم بدین صورت که سقف و کف سوم از سقف و کف دوم پایین تر و دومی نیز نسبت به اولی پایین تر باشد.

۷- Throwback:

آخرین لمس قیمت روند شکسته قبل از ادامه افزایش قیمت سهام.

اولین راهبرد انتخاب سهام ورود به سهام در ابتدای روند مثبت یا در هنگام تروبک می باشد. حال این سوال پیش می آید از کجا بدانیم قیمت ها بر روی ترندها به سمت بالا حرکت خواهند کرد یا بعد از اتمام تروبک به سمت باالا حرکت می کنند؟

بهترین راهبرد برای انتخاب سهام و ورود به آن تشکیل دوکندل مثبت متوالی و یا یک کندل +۵ (صف خرید) در تاچ سوم و یا در تروبک می باشد. میزان حرکت قیمت در این راهبرد حداقل تا سقف قیمتی قبلی می باشد.

راهبردهای دوم روند شناسی

۱- ﺳﻄﺢ ﻣﻘﺎوﻣﺘﯽ:

ﺳﻄﺢ ﻗﯿﻤﺘﯽ ﮐﻪ ﻫﺮ وﻗﺖ ﻗﯿﻤﺖ ﺑﻪ آن ﺳﻄﺢ ﻧﺰدﯾﮏ ﻣﯿﺸﻮد اﺣﺘﻤﺎل اﯾﻨﮑﻪ ﻗﯿﻤﺖ ﻧﺘﻮاﻧﺪ از آن ﺳﻄﺢ ﻋﺒﻮر ﮐﻨﺪ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽ ﯾﺎﺑﺪ اﻣﺎ اﮔﺮ ﻗﯿﻤﺖ از ﺳﻄﺢ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺑﺎ ﺣﺠﻢ ﻣﻌﺎﻣﻼﺗﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﻋﺒﻮر ﻧﻤﺎﯾﺪ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﯿﻢ ﺳﻄﺢ ﻗﯿﻤﺘﯽ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ . در اﻏﻠﺐ ﻣﻮارد ﺑﻌﺪ از ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺷﺪن ﺳﻄﺢ ﻣﻘﺎوﻣﺘﯽ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﻗﯿﻤﺖ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺎ ﺣﺠﻢ ﻣﻌﺎﻣﻼﺗﯽ ﮐﻢ ﻫﺴﺘﯿﻢ، اﯾﻦ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﻗﯿﻤﺖ را ﺗﺮوﺑﮏ ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد. ﮐﻪ آﺧﺮﯾﻦ ﻓﺮﺻﺖ ﻃﻼﯾﯽ ﺧﺮﯾﺪ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. (ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺗﺮوﺑﮏ ﻫﻢ اﺗﻔﺎق ﻧﯿﻔﺘﺪ)

۲- سقف تاریخی:

به قیمتی از سهام گفته می شود که بعد از اینکه قیمت سهام به آن عدد می رسد برای مدت زمان طولانی (حداقل ۷ سال)، دیگر به آن سطح قیمت نرسد. در این حالت در صورت شکسته شدن آن سطح قیمتی، سهم مورد نظر می تواند انتخاب مناسبی باشد و در صورت حجم زیاد (حداقل ۳ برابر حجم مبنا)، نقطه مناسبی جهت ورود می باشد. نقطه ورود دیگر در هنگام تروبک می باشد.

به مثال های ذیل توجه نمایید:

• سهم چکارن:

سهم چکارن بعد شکست سقف ۲۴ ساله که اولین بار در سال ۷۴ به آن سطح رسیده بود در سال ۹۸ این سطح را رد کرده و رشد ۴ برابری را کرده است.

• سهم وصنا:

سهم وصنا بعد شکست سقف ۱۶ ساله که اولین بار در سال ۸۳ به آن سطح رسیده بود در سال ۹۹ این سطح را رد کرده و رشد ۲٫۵ برابری را کرده است.

• سهم قثابت:

سهم قثابت بعد شکست سقف ۲۴ ساله که اولین بار در سال ۷۴ به ان سطح رسیده بود در سال ۹۸ این سطح را رد کرده و رشد ۸٫۵ برابری را کرده است.

این نکته حائز اهمیت است که هرچه میزان زمان برگشت قیمت به سطح قیمتی قبلی طولانی تر باشد (حداقل ۷سال) حرکت صعودی آن سهم بیشتر می باشد. در این راهبرد بهتر است سهم هایی را که نزدیک به سقف تاریخی خود هستند شناسایی کرد و پس رد کردن آن سطح اقدام به ورود در آن ها نمود.

راهبردهای سوم روند شناسی:

• اﻧﺪﯾﮑﺎﺗﻮرﻫا:

ابزاری هستند که با فرمول های خاص خود ﺟﻬﺖ ﺣﺮﮐﺖ ﺑﺎزار را ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﻨﺪ.

• نکته بسیار مهم:

اندیکاتورها اندازه حرکت را نشان نمی دهند فقط و فقط جهت حرکت را به ما نشان می دهند.

۱- اندیکاتور MACD: Moving-Average-Convergence-Divergence

این عبارت به معنی همگرایی (Convergence) و واگرایی (Divergence) میانگین متحرک است. این اندیکاتور ابداع آقای جرالد بی اپل است. از این اندیکاتور در تحلیل تکنیکال برای به دست آوردن قدرت، جهت و شتاب در یک روند استفاده می شود. این اندیکاتور در اغلب موارد با استفاده از قیمت پایانی محاسبه می شود بر خلاف اندیکاتورهای دیگر اندیکاتور MACD فرمول سختی برای محاسبه خود ندارد.

اجزای تشکیل دهنده اندیکاتور MACD:

• خط آبی رنگ macd
• خط قرمز رنگ سیگنال
• خط مشکی رنگ هیستوگرام

۲- هیستوگرام

اختلاف مابین خط MACD و خط سیگنال که به وسیله میله های مشکی رنگ نشان داده هسیتوگرام نامیده می شود. هرچه قدر میله های هیستوگرام بلندتر باشد قدرت قیمت ها (صعودی-نزولی) بیشتر است. سطح صفر در اندیکاتور MACD نشان دهنده فضای سهم (مثبت-منفی) می باشد اگر MACD و سیگنال در زیر سطح صفر باشد به این معنی است که فضای سهم منفی است و اگر هردو بالای سطح صفر باشند بدین معنی است که فضای عمومی سهم مثبت است.

هرگاه در اندیکاتور MACD در محدوده بالای صفر باشیم (هیستوگرام بالای صفر باشد):

• هرگاه MACD (خط آبی)، سیگنال (خط قرمز) را به سمت بالا کراس می دهد، استمرار روند مثبت داریم.
• هرگاه MACD، سیگنال را به سمت پایین کراس دهد نشان دهنده شروع یک روند یا یک اصلاح موقتی هستیم

هرگاه در اندیکاتور MACD در محدوده زیر صفر باشیم (هیستوگرام به زیر صفر باشد):

• هرگاه MACD (خط آبی)، سیگنال (خط قرمز) را به سمت بالا کراس دهد. نشان دهنده شروع یک روند مثبت یا یک حرکت رو به بالا موقت هستیم
• هرگاه MACD سیگنال را به سمت پایین کراس دهد. استمرار روند منفی داریم.

میانگین متحرک ها

میانگین متحرک متوسطی از قیمت سهام در بازه مورد نظر می باشد. میانگین متحرک ها در بازه های ۹، ۱۴،۲۰،۵۰،۱۰۰، ۱۴۴،۲۰۰ دوره مورد بررسی قرار می گیرند. هرچه تایم فریم مورد بررسی بالاتر (ساعتی،چهارساعته، روزانه وهفتگی) باشد، اعتبار میانگین متحرک بیشتر می باشد.

میانگین متحرک ۲۰۰ دوره به میانگین سنگین معروف است نشان دهنده حرکت کندل ها در ۲۰۰ دوره گذشته می باشد. میانگین متحرک ها نقش خطوط حمایت و مقاومت دینامیک را دارند بدین گونه که هرگاه قیمت ها در بالای میانگین باشد فضای سهم مثبت (صعودی)، هرگاه قیمت ها در زیر میانگین متحرک باشند فضای سهم منفی (نزولی) می باشد.

ما در این مقاله به بررسی میانگین متحرک ۲۰ دوره می پردازیم.این اندیکاتور با نماد MA20 معرفی می شود. میانگین ۲۰ دوره نشان دهنده، متوسط قیمتی در بازه ۲۰ کندل اخیر در تایم فریم زمانی مورد بررسی می باشد. MA20 از ان جهت جذابیتی بیشتر نسبت به سایر میانگین ها دارد که همواره پس از ۲۰ روز معاملاتی شاهد تغییرات قیمتی هستیم.بدین معنی که هرگاه به این میانگین برخورد کرده یا از آن عبور کرده (بالا-پایین) قیمت ها برای مدتی در جهت موافق عبور حرکت می کنند
حال برای بررسی یک سهم از لحاظ نقطه ورود مناسب دو اندیکاتور فوق را با یکدیگر ترکیب می کنیم که نتایج ذیل بدست اماده است:

• هرگاه قیمت ها از پایین MA20 به سمت بالا بیایند و در اندیکاتور macd ، خط Macd سیگنال را به سمت بالا کراس دهد(هسیتگرام به سمت بالای خط صفر بیاد) فضای عمومی آن سهم مثبت بوده و سهم مورد نظر می تواند تا ۲۵ درصد رشد داشته باشد.
• هرگاه قیمت ها از بالا MA20 به سمت پایین بیایند و در اندیکاتور macd ، خط Macd سیگنال را به سمت پایین کراس دهد(هسیتگرام به سمت زیر خط صفر بیاد) فضای عمومی آن سهم منفی بوده و برای سرمایه گذاری مناسب نمی باشد.

در زیر چند سهم را براساس این راهبرد بررسی خواهیم کرد. توجه به این نکته ضرروی می باشد که حرکت قیمت می بایست از پایین به بالای MA20 و یا درجهت عکس باشد. درواقع می بایست قیمت پایانی در بازه زمانی قبلی (کندل قبل) نسبت به MA20 پایین تر باشد و قیمت پایانی کندل بعدی در بالای MA20 بسته شود. در واقع شاهد کراس قیمت ها با MA20 باشیم.به مثال های زیر توجه نمایید:

همزمانی کراس MACD و MA20 باعث ایجاد فضای مثبت قوی در سهم می شود و می توان از این روش در انتخاب سهم های مستعد رشد بهره برد.

همانگونه که مشاهده می شود همزمانی در جهت پایین باعث اصلاح قیمتی می شود و سپس هنگامی که سهم در جهت رو به بالا دچار همزمانی می شود در مسیر صعودی قرار می گیرد. چند مثال دیگر را بررسی می کنیم:

نکته حائز اهمیت همزمانی کراس MACD و میانگین متل (هیستگرام رو پایین همزمان با عبور قیمت ها به زیر سطح میانگین متحرک) می باشد که نشان دهنده فضای منفی در این سهم بوده و مناسب ورود نمی باشد.

انتخاب بهترین سهام برای خرید به روش بنیادی

روش انتخاب سهام مناسب با تمرکز بر آیتم های تحلیل بنیادی؛ در انتخاب سهام به نکات زیر به ترتیب توجه کنیم؛

الف) تابلو خوانی

1. سهام مورد نظر از لحاظ قیمتی بار روانی دارد یا خیر
2. تعداد سهام شرکت و حجم مبنای مورد نظر
3. درصد شناوری سهام
4. حقوقی ها حقیقی ها (رفتار شناسی)
5. پی بر ای (P/e) سهام شرکت
6. سود سازی به ازای هر سهم (eps)
7. مقایسه (p/e) سهم با (p/e) گروه مرتبط
8. قرار گرفتن شرکت در بورس و فرابورس و یا تابلوهای بازار پایه و شناخت ریسک های موجود

ب) صورت های مالی و فعالیت شرکت

1. ترازنامه

بررسی تمامی ابعاد ترازنامه اعم از دارایی های جاری و غیرجاری و بدهی ها جاری و غیرجاری و حقوق مالکانه یا حقوق صاحبان سهام و مقایسه انها طی دوره ماهانه؛ سالانه و مقایسه ترازنامه حسابررسی شده طی دوره مالی ۵ و۱۰ ساله اخیر شرکت و دریافت نکات ضعف و قوت در ترازنامه.

2. صورت سود و زیان

در صورت های سود زیان اکثر افراد ملاک را بر سود هر سهم می گذارند که یک خطای خطرناک می باشد؛ چرا که باید در صورت های سود و زیان به عملیاتی و غیر عملیاتی بودن سود و درامد و هزینه ها نیز توجه شود و این صورت نیز باید بطور مداوم و طی بازه های ماهانه سالانه و بازه زمانی ۵ سال متوالی و ١٠ سال متوالی نسبت به دوره های قبل و بعد خود مقایسه گردد.

3. صورت گردش وجوه نقد

این صورت نشان دهنده این است که شرکت چگونه سرمایه و دارایی خود را هزینه می کند.

4. بررسی فعالیت شرکت و گروه

ایتم دیگر در این صورت بیانگر این است که سرمایه یا دارایی از کجا به شرکت وارد شده است. این صورت نیز باید طی دوره و سال های متوالی مورد بررسی و مقایسه با دوره های قبل و بعد گردد. با توجه به اینکه شرکت ها بسته به نوع فعالیت و تولید یا خدماتی که می دهند مورد تقاضای بازار سهام قرار میگیرند این مورد خود یکی از تعیین کنندترین آیتم های قیمت می باشد.

برای مثال باید در انتخاب سهام توجه داشته باشیم که شرکت خدماتی است یا تولیدی یعنی شرکتی مانند اخابر خدماتی می باشد (خدمات دیتا ،مکالمه و..) و شرکتی مانند زاگرس تولیدی است (تولیدی اتانول،ضد یخ و سایر مواد دیگر).

باید تمامی ریسک های موجود و نکات مثبت خاص درآن صنعت را بررسی نمایم چرا که می تواند در آینده سهم تاثیرگذار باشد؛ سهام دلاری است یا خیر یعنی اینکه آیا شرکت صادرات دارد یا اینکه فقط کالای داخل کشور را ساپورت می کند؛ البته برخی شرکت ها نیز میتوانند دلاری باشند چرا که مواد اولیه آنها وارداتی است اما سود کمتری نسبت به صادراتی بودن عایدشان می شود.

پ) به دست آوردن نسبت های مالی

در نسبت های مالی که از مهمترین آیتم های تحلیل به حساب می آید شما باید با توجه به داده های موجود در ترازنامه صورت سود و زیان و فرمول های هرکدام نسبت های مالی را محاسبه نماید که قاعدتا بررسی تمامی آنها و تحلیل و انالیزشان بسیار زمان بر است و به همین دلیل یک مورد را مثال میزنیم و مابقی را فقط نام خواهیم برد.

انواع نسبت های مالی

1. نسبت های سودآوری
2. نسبت های فعالیت
3. نسبت های نقدینگی
4. نسبت سرمایه گذاری یا اهرمی
5. نسبت نقدینگی
6. نسبت جاری

نسبت جاری نشان می دهد که دارایی های جاری تا چه حد بدهی های جاری را پوشش می دهد به بیان دیگر این نسبت میزان توانایی پرداخت بدهی های جاری شرکت از طریق داریی جاریی را نشان می دهد و عدد مناسب این نسبت بزرگتر مساوی یک می باشد؛

نحوه محاسبه:

نسبت جاری=دارایی جاری/بدهی جاری

تجزیه و تحلیل

بالا بودن نسبت یعنی اینکه بستانکاران می ‍توانند به این شرکت اعتماد کنند و نگرانی برای آنها وجود ندارد از طرفی بالا بودن بیش از حد این نسبت طی سال های متوالی بطور یک باره بدین معنی است که؛ تمرکز یکباره بر دارایی های جاری غیر مولد شرکت محسوب می شود به نوعی شرکت دچار عدم مدیرت نقدینگی شده و نتوانسته به نحو احسن از آنها برای سودآوری استفاده کند.

به عنوان مثال: شرکتی طی سال های مالی زیر به نسبت های جاری که رو به روی آنها درج گردیده رسیده است. (۳۷/۱)١٣٩٠-(۸۰/)١٣٩١-(۸۰/۰)١٣٩٢-(۱۳/۱)١٣٩٣-(۸۲/۰)١٣٩۴… اعداد داخل پرانتز نسبت های جاری شرکت الف در همان سال می باشد. میانگین نسبت جاری شرکت برابر با ۰٫۹۹ می باشد که بیانگیر این است شرکت در بازپرداخت بدهی ها به بستانکاران موفق بوده و میانگین عددی که برای این شرکت در نظر گرفته ایم یک می باشد که نزدیک به این عدد می باشد بنابراین این شرکت تا حد زیادی در بازپرداخت بدهی های خود مشکلی ندارد.

ت) پیش بینی سوداوری و تعدیل های EPS

1. یک تحلیلگر و معامله گر بازار سهام باید قدرت تجسم سازی بالایی داشته باشد چرا که باید سناریوهای مختلف در ذهن خود را بررسی نماید: اگر سود شرکت ایکس ۵٠ تومان باشد با توجه به شرایطی که گفته شد در قسمت های فوق و دلار از ٢ تومان به ۴ تومن افزایش نرخ پیدا کند و ٢٠ ٪ از فروش محصولات را بخش صادرات به خود اختصاص دهد پس ٢٠ درصد از محصولات ١٠٠ درصد افزایش پیدا می کند و این یعنی افزایش ۵٠ درصدی سود اوری شرکت و توانایی تعدیل مثبت که خود روند شارپی به سهم می دهد و می تواند قیمت سهم را به شکل فزاینده ای بالا ببرد.
2. بررسی قیمت های جهانی و تاثیر آن در افزایش و کاهش تولیدات کالایی.
3. بررسی مداوم نرخ تورم ماهانه و تاثیر آن بر روی کالای شرکت یا خدمات شرکت؛
4. مجوز و تسهیلاتی که دولت تحت عنوان وام یا معاف بودن از مالیات یا وام های تولیدی با تنفس ٢ ساله به شرکت ها می دهد و تمامی عواملی داخلی و بیرونی که در سودآوری شرکت می توانند دخیل باشند و باید تمامی ابعاد آن ها را مورد بررسی قرار داد. توجه داشته باشید روند سود آوری شرکت را باید طی بلند مدت نیز مورد بررسی قرار داد و حتما آنها را روی نمودار رسم نمایید تا مشخص شود طی چه دورانی کاهشی یا افزایشی بوده تا بتوانیم با توجه به آنها آینده سودآوری را پیش بینی کنیم و با عوامل دخیل در سودسازی آشنا شویم.

ج) بررسی وضعیت کشور و شرایط سیاسی و اهمیت اخبار مهم بر صنایع و بازار سرمایه و شرکت سهامی

در حالت کلی شرایط موجود در کشور از اهمیت بالایی برخوردار است بطوری که ایا کشور تحریم است؟ ایا شرکت شامل تحریم ها می شود؟ تا چه میزان فروش کالا در موقعیت تحریم دارد؟ تحریم صنعت مفید است یا مضر!

شاید برخی تحریم ها باعث راه اندازی صنایع داخلی باشد و کالای ایرانی مورد استقبال قرار گیرد. باید به دنبال کدام صنعت برویم!؟

اخبار یکی از شاکله های اصلی و مهم در تشکیل تحلیل فاندامنتال بوده و هست برای مثال خبر افزایش سرمایه یک شرکت بنیاد شرکت را زیرو رو می کند و گاه می تواند به کمک شرکت بیاید و گاها می ‍تواند انرا به زمین بزند این ما هستیم که با استراتژی های خودمان تحلیل بنیادی را شکل می دهیم و اگر مطابق تحلیل و با قاعده به پیش برویم پیش بینی رشد آینده شرکت تحقق پیدا می کند و قیمت افزایشی می شود.

ه) بررسی از لحاظ ریسک سیستماتیک و غیر سیستماتیک

به طور کلی ما برای مشخص کردن یک سهم و ورود به آن باید ریسک های موجود در آن شرکت را شناسایی کنیم ؛

1. ریسک های که در صنعت و گروه شرکت سهامی می باشد
2. ریسک های که در وضعیت کشور و موقعیت کشور است
3. ریسک های قابل پیشبینی و پیشگیری
4. ریسک های غیر قابل پیشبینی و پیشگیری

یعنی این که شما با بررسی تمامی ابعاد فاندامنتال سهام را آنالیز کرده و با ریسک های موجود در سهم اعم از خرید فروش سود آوری و قیمتها و تارگت های اولیه ثانویه و نهایی رو به رو می شود انجاست که تصمیم می گیرد میزان ریسک سهام چقدر است!

آیا با توجه به شرایط و موقعیت کشور شرکت و شاخص های اقتصادی و کل قابلیت رسیدن به تارگت های مورد نظر را دارد؟ ریسکی که مربوط به سهم یا صنعت خاصی می شود را ریسک غیر سیستماتیک یا قابل حذف نیز میگویند.

برای مثال (افزایش یا کاهش تعرفه واردات خودرو- کاهش قیمت خوراک پتروشیمی ها افزایش قیمت نهادهای دامی و…) اما در ریسک حذف نشدنی بطور ناگهانی یا درگیری نظامی و جنگ و یا تحریم های ظالمانه قیمت شروع به افت می کند که در این صورت نمی توان کاری انجام داد که اینگونه ریسک ها را ریسک های سیستماتیک و غیرقابل حذف نیز می گویند.

به طور کلی ریسکی که بر کل بازار نه یک صنعت و سهام خاصی تاثیر می گذارد ریسک سیستماتیک می گویند.

نتیجه گیری

در تمامی آیتم های فوق باید حداکثر دقت لازم را لحاظ نمود چرا که ذره ای بی دقتی یا سرسری گرفتن موضوع باعث می شود شما را از سود به ضرر برساند و کل تحلیل شما را اشتباه سازد.

تمامی موارد فوق مهم می باشد اما در اینجا باید بگوییم که هرکس برای خود یک استراتژی و یک برنامه معاملاتی خاصی دارد و با توجه به این آیتم ها عمل میکنند یک نفر با تابلو خوانی یک نفر با صورت مالی و یک نفر با سود اوری به سود یا زیان می رسد اما قطعا بررسی همه ابعاد تحلیل فاندامنتال زمان بر می باشد ولی به شما این اطمینان را میدهد که سهمی انتخاب می کنید از لحاظ ریسک کمترین ریسک را داشته باشد و حداکثر بازده در بهترین حالت ممکن را به همراه خواهد داشت.

بهترین تحلیلگر و آنالیزور کسی است که دائما آیتم های فوق را با توجه به گزارشات و اخبار روز دنبال کند و آن را مداوم مورد بررسی قرار دهد که اگر به مورد مشکوکی رسید که در سهم اثر منفی می گذارد یا مثبت هرچه زودتر تصمیم لازم را اتخاذ نمایند زیرا سهام ها طی بلند مدت به ارزش ذاتی خودشان نزدیک خواهند شد نه اینکه بصورت سریع (شارپ) برسند پس باید توجه کنیم که بنیاد شرکت از اهمیت بالایی برخوردار است.

برای اینکه مطالب فوق را بهتر درک کنید به مثال زیر توجه فرمایید:

بررسی شرکت خرینگ از لحاظ بنیادی

۱- وضعیت تابلو شرکت؛

1. از لحاظ قیمت بار روانی زیادی ندارد در شرایط فعلی اما با توجه به سودسازی باید تصمیم گرفت.(منفی)
2. حجم مبنا و تعداد سهام ان مناسب است به طوریکه خللی در معاملات صورت نمیگیرد(خنثی)
3. شناوری سهم بالاست(منفی)
4. سودسازی هر سهم منفی بوده(منفی)
5. ‏p/e سهم ۱۰۰۶- می باشد(منفی)
6. ۶سهام به حقوقی وابستگی کمی دارد و حقیقی ها تعیین کننده قیمت هستند؛
7. در حال حاضر p/e سهم بالاتر از گروه خود می باشد که نکته منفی است.

در نتیجه از نظر تکنیک تابلو خوانی این سهم مناسب نمی باشد و از این منظر این سهم رد می شود.

۲- وضعیت صورت های مالی؛

• ترازنامه

1. موجودی نقد شرکت طی ۵ سال اخیر افزایش قابل توجهی داشته که با توجه به تورم این مورد اصلا خوب نیست چرا که ارزش پول و موجوی نقد روز به روز در حال کاهش است (نسبت به ارز و کالا)
2. وضعیت موجودی کالای شرکت نسبت به سال های قبل افزایشی نداشته و در سال ٩٨ نسبت به سال ٩٧ بدون تغییر بوده که این شرایط نیز مناسب نیست؛
3. جمع دارایی جاری شرکت طی بازه زمانی ۵ ساله افزایش مناسبی نسبت به شرکت های موجود در بورس نداشته و این نرخ افزایش تنها ٢ برابری برای شرکت خرینگ بسیار کم بوده در حالی که شرکت های موجود در بورس حداقل طی این بازه زمانی با توجه به شرایط تورمی دارایی جاری انها٣-۴ برابر شده است.
4. درایی غیر جاری؛ در این بخش هم شرکت عملکرد مناسبی نداشته و بیشترین عدد از این بخش در صورت وضعیت مالی را قسمت دارایی ثابت مشهود (مانند؛ زمین ساختمان ماشین الات …) به خود اختصاص داده است که با توجه ب استهلاک پذیر بودن این موارد می توان گفت از لحاظ دارایی شرکت عملکرد بدی طی بلند مدت به ثبت رسانده است؛
5. بدهی ها به طور خلاصه بیش از دو سوم از دارایی های شرکت را بدهیها تشکیل می دهند که این عدد برای شرکت بسیار بالاست و یک نکته منفی است که از کل دارایی ها ٩٠ درصد از آن را بدهی جاری تشکیل داده (یعنی شرکت باید طی بازه زمانی کمتر از یکسال این بدهی ها را تسویه کند) که این درصد از بدهی های جاری با توجه به زیان انباشته و سود سازی منفی کار را برای شرکت سخت می کند؛
6. حقوق صاحبان سهم سرمایه شرکت طی ۵ سال اخیر فقط در سال ٩۵ افزایش یافته و به عدد ۰۰۰/۴۴۵ میلیون ریال رسیده و این افزایش سرمایه نیز نتوانسته شرکت را از زیان دور کند به طوری که زیان انباشته شرکت طی ۵ سال متوالی تا سال مالی ٩٨ ٢٠٩/٣١۶- میلیون ریال بوده که این عدد در حال افزایش می باشد و نشان دهنده افت شرکت در بلند مدت است؛ این شرکت بدون شک با افت مضاعفی رو به رو شده و نتوانسته از منابع و دارایی و بدهی های که از طریف تسهیلات یا وجوه دریافتی کسب کرده بازده مناسبی را کسب کند؛

در نتیجه شرکت طی دوره بلند مدت و کوتاه مدت عملکرد ضعیفی داشته و پیش بینی می شود روند نزولی و زیان انباشته شرکت امسال نیز ادامه دار باشد مگر اینکه خبری از حمایت های خاص از نهادی خاص باشد یا اینکه در مدیریت شرکت تغیرات اساسی و در ان تغیرات بنیادین را شاهد باشیم.

۳- صورت سود و زیان

صورت سود زیان شرکت نیز مانند صورت وضعیت مالی شرکت روند کاهشی را طی ۵ سال اخیر نشان می دهد بطوری که از زیان ٧١٩- به زیان ۶٢- به ازای هر سهم رسید و در سال ٩٧ شرکت با سود آوری توانست خود را از مخمصه زیان دهی خارج کند و توانست ب ازای هر سهم ٨۵ ریال سود محقق کند اما باز هم در سال گذشته روند کاهشی داشته و به زیان -۴٧ ریال رسیده که پیش بینی می شود این روند کاهشی فعلا ادامه دار باشد مگر اینکه خبرهای خاصی در سهام شاهد باشیم اگرچه قیمت فروش افزایش داشته اما پس از کسر هزینه و در می یابیم که شرکت زیانده است و هنوز فاصله زیادی تا سود سازی دارد. بطور کلی صورت سود زیان شرکت نیز مناسب نبوده و نمی تواند خریدار برای سرمایه گذاری متقاعد کند.

• صورت جریان وجوه نقد

جریان خالص ورود وجه نقد ناشی از فعالیت های عملیاتی طی ۵ سال اخیر مثبت بوده چرا که از زیان ۰۰۰/۶۴- به ۰۰/۲۶۶- (میلیون ریال) رسیده و این مهم یعنی شرکت توانسته وجه نقد ب شرکت تزریق کند اما نتوانسته از این وجه نقد به خوبی استفاده کند ؛

۴- نسبت های مالی

نسبت های مالی شرکت باید طی دوره های مختلف بررسی شود و آنرا با یکدیگر مقایسه کرد

1. نسبت های سودآوری تمام نسبت ها

طی ۵ سال اخیر افت قابل توجهی داشتند که می توان به مهمترین ان بازده دارایی ها با ۳۳/۱-٪ بازده حقوق صاحبان سهام با ۱۳/۸-٪ و حاشیه سود عملیاتی ۷۰/۱٪ اشاره نمود ک افت چشمگیری نسبت به سال قبل داشته اند.

1. نسبت های کارایی

• گردش دارایی ها؛ افت داشته
• گردش موجودی کالا؛ افت داشته
• گردش حساب های دریافتی؛ افت داشته

2. نسبت اهرم ریسک؛

• جمع بدهی به دارایی؛ صعودی بالاترین رشد۵ساله
• جمع بدهی به حقوق صاحبان سهام; رشد داشته

3. نسبت بدهی؛بالاترین رشد ۵ ساله

• نسبت بدهی به حقوق صاحبان سهام؛ رشد دو برابری داشته

5. نسبت نقدینگی

• نسبت جاری؛ زیر ١ می باشد، افت داشته
• نسبت انی؛ رشد داشته (رشد این نسبت خوب نیست)
• نسبت نقد؛کاهش داشته

نتیجه از نظر کلی تمامی نسبت های این شرکت شدیدا ضعیف می باشد و حتی ممکن است و توجیه سرمایه گذاری ندارد. از لحاظ نسبت های مالی شرکت خرینگ مردود می شود.

۵- سودآوری و تعدیل EPS

از لحاظ سودآوری و تعدیل EPS سهام در شرایط فعلی پیش بینی می شود شرکت سال جاری را با سود سازی منفی ادامه دهد مگر اینکه در قیمت خودرو و خرید مواد اولیه بازنگری شود و استفاده صحیح از منابع خود باعث پیشرو بودن شرکت در وضعیت سودآوری آن باشد.

۶- وضعیت دلاری بودن شرکت

شرکت در سال ۹۹ تسهیلات ارزی نگرفته و هیچ گونه صادرات نیز نداشته و باید منتظر صورت های جدید شرکت باشیم. پس از این لحاظ شرکت شامل موارد دلاری نمیشود؛

۷- شرایط و موقعیت کشور

شرایط کشور به گونه ای است که نمی توان از آن به عنوان موقعیت مناسب یاد کرد و باید شرکت های را از لحاظ ساختاری و شرایط تحریمی بررسی نمود که ایا کالای استراتژیک تولید می کنند یا خیر، برای مثال کالای استراتژیک یعنی:

نیاز مبرم جامعه به آن کالا ضروری است یا خیر(مثل آرد-نان-گوشت-خدمات دیتا و….). اینگونه است که می توان بهترین سهام را انتخاب نمود؛ در حال حاصر شرکت خرینگ یک شرکت با تولید محصولات رینگی است و نمی توان انرا جز کالاهای مهم نام برد اما با توجه به اهمیت تولید داخل باید منتظر ماند و دید چه اتفاقی برای بنیاد بد این شرکت تولیدی رخ خواهد داد.

نتیجه گیری

شرکت فوق از نظر موارد بررسی شده،مطلبویت قابل قبولی را دارا نمی باشد و بهتر است که با توجه به رشد زیاد این شرکت که عمدتا تاثیر عرضه و تقاضا بازار می باشد از سرمایه گذاری در این سهم اجتناب نماییم.

توجه داشته باشید که ارزش ذاتی این شرکت کمتر از قیمت فعلی و بازاری این سهم است و می توان آنرا زیر ١٠٠٠ تومان حدس زد.

خالص ارزش دارایی:

دارایی کل -بدهی کل

۲،۱۱۸،۸۶۹-۱،۸۶۸،۶۱۴=۲۵۰۲۵۵

کلام آخر

در انتها لازم به ذکر است که هیچ فرمول جادویی برای انتخاب بهترین سهام بازار وجود ندارد، هرکس وعده سودهای بزرگ و رویایی بدون زحمت را به شما داد، بدانید به احتمال زیاد در حال فریب شماست.

ضمنا یکی از مهمترین فاکتورها در سرمایه گذاری در بورس که در کمتر جایی به شما یادآوری می شود “مهارت معامله گری” است که فقط با آموزش دیدن توسط افراد خبره و باتجربه به آن دست پیدا می کنید و کلاس بورس نخبگان خانه سرمایه یکی از بهترین ها برای کسب دانش سرمایه گذاری در ایران است.

همیشه به یاد داشته باشید که نوسان ذات بازار سهام است. هیچگاه نظر تمام افراد برای یک سهم ثابت نمی شود و دائما در حال تغییر است. فرض کنید یک تحلیل گر بنیادی سهم مناسبی را یافته و خریداری کرده اما سهام در چند روز بعد افت قیمت بیشتری داشته و آن شخص سرمایه خود را در خطر می بیند حال اگر به تحلیل خود شک کند و با عدم اعتماد به نفس دچار ترس شود ممکن است سهام خود را بفروشد و ضرر کند، اما پس از مدتی قیمت سهم رشد بسیاری می کند و تحلیل گر می فهمد که تحلیلش درست بوده و عملکرد اشتباه او بخاطر عدم تسلط بر احساساتش بوده.

در بازار بورس تمام اتفاقات در اثر تصمیم ها و انتخاب های شما اتفاق می افتد و شما می توانید سود های بی نهایت و ضرر های سنگینی را تجربه کنید و همگی این موارد به مهارت های فردی و کنترل درونی شما بستگی دارد.

نویسنده: امیر بلیوند

جهت انجام معاملات اوراق بهادار شامل سهام، اوراق تسهیلات مسکن، اوراق مشارکت و اوراق اجاره باید به کارگزاری مراجعه کرده، ثبت نام کنید و کد بورسی یا کد معاملاتی تان را بگیرید.

در واقع کارگزاری واسطی است که زمینه های لازم جهت انجام معاملات راحت تر را برای شما فراهم می کند و در عوض، بابت این کار از شما کارمزد می گیرد.

در این مقاله راهنمای کاملی درباره کارمزد خرید و فروش سهام در بورس به شما ارائه می دهیم تا از این دریچه بتوانید با دید کاملی به خرید و فروش اوراق بهادار بپردازید.

کارمزد کارگزاری

با توجه به اطلاعیه سازمان بورس در تاریخ ۷ تیرماه۱۳۹۹، کارمزد معاملات از تاریخ ۱ مرداد ۱۳۹۹، مشمول تغییرات زیر نیز خواهد بود:

۱- سقف نرخ کارمزد خرید و فروش شرکت های بورس اوراق بهادار تهران، فرابورس ایران، مدیریت فناوری بورس تهران، سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه و شرکت های کارگزاری از معاملات “سهام” و “حق تقدم سهام” به میزان ۲۰% با رعایت حداکثر سقف ریالی مصوب در هر معامله، کاهش یافت.

۲- معادل ۳۰% از درآمد ناشی از کارمزد معاملات شرکت های بورس اوراق بهادار تهران، فرابورس ایران، سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه و شرکت های کارگزاری از معاملات “سهام” و “حق تقدم سهام” به صورت روزانه توسط شرکت سپرده گذاری مرکزی کسر و به حساب صندوق سرمایه گذاری مشترک توسعه بازار سرمایه واریز خواهد شد.

۴ نکته مهم در مورد کارمزد کارگزاری ها

۱) در معاملات بازار بورس نیز هم چون سایر معاملات، بحث مالیات مطرح است. اما نکته مهم و حائز اهمیت آن است که مالیات فقط در زمان فروش اوراق اخذ می گردد و در زمان خرید، مالیاتی از شما دریافت نمی شود.

۲) کارمزد و مالیات پرداختی از سوی شما به طور مستقیم از حسابی که نزد کارگزاری دارید کسر می گردد. در نتیجه نباید نگران این مسئله باشید که در پایان هر دوره باید مبالغی را به حساب نهاد مربوطه واریز کنید. بد نیست بدانید که شرکت ها باید بابت عملکرد سالیانه خود اظهارنامه عملکرد پر کرده و به سازمان مالیاتی ارسال کنند یا شما اگر خانه ای را اجاره دهید باید بابت درآمد اجاره خود به صورت دوره ای اظهارنامه مالیاتی را تکمیل کنید. اما در معاملات بورس نیاز به این گونه فعالیت ها نیست.

۳) مالیات پرداختی بابت فروش سهام معادل ۰٫۵ درصد یا ۰٫۰۰۵ مبلغ فروش سهام است؛ فارغ از اینکه شما در آن معامله سود یا زیان کنید. در سال ۱۳۹۷ در راستای ایجاد جذابیت بیشتر معاملات بورس، مالیات فروش سهام از ۰٫۵ درصد به ۰٫۱ درصد کاهش پیدا کرده است. بنابراین اگر مصوبه جدیدی از سوی دولت و اداره مالیات منتشر نگردد، نرخ مالیات فروش سهام در سال ۱۳۹۸ دوباره به سطح قبلی خود بازخواهد گشت.

۴) همان طور که در مقالات پیشین خدمت شما عرض شد از طریق حساب کاربری خود نزد کارگزار بورس اوراق بهادار می توانید سهام درج شده در بازار بورس، فرابورس، اوراق تسهیلات مسکن، اوراق اختیار فروش تبعی، اوراق مشارکت و اوراق اجاره را مورد معامله قرار دهید. کارمزد و مالیات تمام این اوراق یکسان نبوده و هر ورقه بهادار نرخ خاص خود را دارد که در ادامه به تفکیک اوراق توضیحاتی ارائه خواهد شد.

کارمزد معاملات سهام پذیرفته شده در بورس چقدر است؟

همان طور که پیش از این نیز ذکر گردید، بابت خرید و فروش سهام مبالغی تحت عنوان کارمزد معاملات و مالیات کسر می گردد که از آن ها با عنوان کسورات یاد می شود. حالا در قالب مثالی عملی شیوه محاسبات مربوط به کسورات را در خرید و فروش سهام بورسی تشریح می کنیم.

همان طور که در عکس بالا مشاهده می کنید، جمع کارمزد معاملات بابت خرید سهام معادل ۰٫۴۶۴ درصد قیمت خرید است. درحالی که بابت فروش سهام مبلغی معادل ۰٫۵۷۵ درصد قیمت فروش کسر می گردد که البته ۰٫۱ درصد کسورات مربوط به مالیات است و طبق آنچه در بالا ذکر گردید درصد مالیات در سال های آتی به سطح نرمال خود یعنی ۰٫۵ درصد مبلغ فروش بازخواهد گشت. اما چون این مقاله در سال ۱۳۹۷ نگاشته شده ما در محاسبات خود از ۰٫۱ درصد به عنوان نرخ مالیات مبنای محاسبات استفاده می کنیم.

حالا فرض کنید که می خواهید تعداد ۱۰ هزار سهم شرکت زامیاد با نماد «خزامیا» را در قیمت ۱۰۰۰ ریال خریداری کرده و پس از دو ماه در قیمت ۱۲۵۰ ریال به ازای هر سهم به فروش برسانید. حالا در محاسبات زیر به شما نشان خواهیم داد که به چه میزان سرمایه جهت خرید آن تعداد از سهام نیاز خواهید داشت. به محاسبات زیر توجه کنید:

در حالت عادی و در شرایطی که کسوراتی وجود نداشته باشد بابت خرید ۱۰ هزار سهم خزامیا در قیمت ۱۰۰۰ ریال به مبلغ ۱۰ میلیون ریال نیاز داشتید. اما چون کسورات خرید سهام بورسی معادل ۰٫۴۶۴ درصد است بنابراین ارزش ریالی مورد نیاز شما بابت خرید تعداد ۱۰ هزار سهم خزامیا معادل ۱۰۰۴۶۴۰۰ ریال است. زیرا ارزش ریالی خرید یک سهم خزامیا با لحاظ کارمزد:

۱۰۰۰ * ۱٫۰۰۴۶۴ = ۱۰۰۴٫۶۴

ارزش ریالی خرید ۱۰ هزار سهم خزامیا:

۱۰۰۰ * ۱۰۰۰۰ * ۱٫۰۰۴۶۴ = ۱۰۰۴۶۴۰۰

درنتیجه، اگر در حساب خود تنها مبلغ ده میلیون ریال موجودی داشته باشید نمی توانید تعداد ۱۰ هزار سهم خزامیا را در قیمت ۱۰۰۰ ریال درخواست دهید. برای اینکه بتوانید سفارش خرید خود را ثبت کنید یا مجبور به کاهش قیمت خرید هستید که معمولا کار غیرمرسومی است – مگر آنکه سطور عرضه و تقاضا ارقام پایین تری را نمایش دهد – یا اینکه تعداد سهام مدنظر خود را کاهش دهید و مثلا تعداد ۹۹۶۰ سهم خزامیا را در این قیمت درخواست دهید.

اما برای فروش تعداد ۱۰ هزار سهم خزامیا در قیمت ۱۲۵۰ ریال موجودی ریالی که به حساب شما منظور خواهد شد به این شیوه محاسبه می گردد:

درصد کسورات فروش سهام: ۰٫۵۷۵٪ یا ۰٫۰۰۵۷۵

ارزش ریالی فروش ۱۰ هزار سهم خزامیا در قیمت ۱۲۵۰ ریال

۱۰۰۰۰ * ۱۲۵۰ = ۱۲۵۰۰۰۰۰

مبلغی که پس از اعمال کسورات به حساب شما واریز خواهد شد برابر است با:

۱۲۵۰۰۰۰۰ * (۱ – ۰٫۰۰۵۷۵) = ۱۲۵۰۰۰۰۰ * ۰٫۹۹۴۲۵ = ۱۲۴۲۸۱۲۵

 اگر کسوراتی وجود نداشت ۱۲۵۰۰۰۰۰ ریال به حساب شما واریز می شد و ارزش فروش ضریب یک می گرفت. اما در زمان حال ۰٫۰۰۵۷۵ به عنوان ضریب کاهنده لحاظ می شود. در واقع ۰٫۹۹۴۲۵ به عنوان ضریب مورد تایید جهت محاسبه ارزش ریالی متعلق به شما انتخاب می گردد.

باز هم تأکید می کنیم که در محاسبات بالا میزان مالیات معادل ۰٫۱ درصد ارزش ریالی فروش لحاظ شده است. در سال های گذشته یا حالت عادی، مالیات فروش سهام معادل ۰٫۵ درصد ارزش فروش است. هم چنین مالیات از ارزش فروش سهام اخذ می گردد و در معاملات سهام، کاری به سود یا زیان شما ندارد.

کارمزد معاملات سهام پذیرفته شده در فرابورس

کارمزد معاملات در بازار فرابورس تفاوت چندانی با بازار بورس ندارد و تنها کارمزد معاملات خرید سهام به جای ۰٫۴۶۴ درصد رقم ۰٫۴۵۴ درصد است و کارمزد فروش نیز مشابه بازار بورس است.

کارمزد معاملات اوراق مشارکت و اوراق اجاره چگونه محاسبه می شود؟

اوراق مشارکت، اوراق اجاره، اسناد خزانه و … جزو ابزار بازار بدهی محسوب می شوند. زیرا این اوراق جزو بدهی های شرکت منتشر کننده به حساب می آیند. نرخ کارمزد اوراق بدهی هم در خرید و هم در فروش معادل ۰٫۰۷۲۵ درصد است.

مثلا فرض کنید شما به دنبال خرید ۱۰۰ ورقه اوراق مشارکت یک میلیون ریالی هستید و پس از مدتی این اوراق را در قیمت ۱۰۲۰۰۰۰ ریال به فروش می رسانید. حالا کارمزد خرید و فروش را با هم محاسبه می کنیم:

ارزش خرید هر ورقه مشارکت بدون کارمزد: ۱۰۰۰۰۰۰ ریال

کارمزد خرید اوراق: ۰٫۰۷۲۵ یا ۰٫۰۰۰۷۲۵

ارزش خرید هر ورقه مشارکت با لحاظ کارمزد:

۱۰۰۰۰۰۰ * (۱ + ۰٫۰۰۰۷۲۵) = ۱۰۰۰۷۲۵

ارزش ریالی موردنیاز بابت خرید ۱۰۰ ورقه مشارکت:

۱۰۰۰۷۲۵ * ۱۰۰ = ۱۰۰۰۷۲۵۰۰

در حالی که اگر کارمزدی وجود نداشت ارزش پرداختی بابت ۱۰۰ ورقه مشارکت معادل ۱۰۰ میلیون ریال می شد.

حالا فرض می کنیم که این ورقه بهادار به ۱۰۲۰۰۰۰ ریال برسد. از آنجایی که کارمزد فروش نیز ۰٫۰۷۲۵ درصد است، ارزش ریالی موجود در حساب پس از کسر کارمزد به شرح زیر خواهد بود:

ارزش فروش یک ورقه مشارکت بدون لحاظ کارمزد: ۱۰۲۰۰۰۰ ریال

کارمزد فروش اوراق: ۰٫۰۷۲۵ درصد یا ۰٫۰۰۰۷۲۵

ارزش فروش هر ورقه مشارکت با لحاظ کارمزد:

۱۰۲۰۰۰۰ * (۱ – ۰٫۰۰۰۷۲۵) = ۱۰۲۰۰۰۰ * ۰٫۹۹۹۲۷۵ = ۱۰۱۹۲۶۰

در نتیجه ارزش ریالی ناشی از فروش ۱۰۰ عدد ورقه مشارکت برابر خواهد بود:

۱۰۱۹۲۶۰ * ۱۰۰ = ۱۰۱۹۲۶۰۰۰

در حالی که اگر کارمزدی در میان نبود ارزش ریالی فروش این اوراق معادل ۱۰۲۰۰۰۰۰۰ ریال می شد.

کارمزد اوراق تسهیلات مسکن (تسه) چقدر است؟

اوراق تسهیلات مسکن (تسه) نوعی از اوراق است که با خریدشان می توانید در دریافت وام مسکن اولویت پیدا کنید. باید برای خرید این اوراق به شعب بانک مسکن مراجعه کرده یا از طریق سامانه معاملات آنلاین کارگزاری اقدام کنید.

کارمزد خرید این اوراق معادل ۰٫۴۹ درصد قیمت خرید و کارمزد فروش این اوراق ۰٫۲۴ درصد ارزش فروش است. فرض کنید که شما می خواهید تعداد ۱۰۰ ورقه تسهیلات مسکن را به قیمت هر برگه ۷۰۰ هزار ریال خریداری کنید.

در این صورت مبلغی که بابت خرید این اوراق نیاز خواهید داشت برابر است با:

قیمت خرید یک ورقه تسهیلات مسکن بدون کارمزد: ۷۰۰۰۰۰ ریال

قیمت خرید یک ورقه تسهیلات مسکن با کارمزد:

۷۰۰۰۰۰ * (۱ + ۰٫۰۰۴۹) = ۷۰۳۴۳۰

بنابراین برای خرید تعداد ۱۰۰ ورقه تسه باید موجودی به میزان ۷۰۳۴۳۰۰۰ ریال را در نظر بگیرید.

۷۰۳۴۳۰ * ۱۰۰ = ۷۰۳۴۳۰۰۰

حالا فرض کنید قیمت این ورقه به ۶۵۰۰۰۰ ریال کاهش پیدا کرده است و شما به هر دلیلی می خواهید ۱۰۰ برگه تسه را به فروش برسانید. بنابراین ارزش ریالی که به شما تعلق خواهد گرفت برابر خواهد بود با:

ارزش فروش یک برگه تسه: ۶۵۰۰۰۰ ریال

کارمزد فروش اوراق: ۰٫۲۴ درصد ارزش فروش

ارزش ریالی ۱۰۰ برگه تسه بدون لحاظ کارمزد:

۶۵۰۰۰۰ * ۱۰۰ = ۶۵۰۰۰۰۰۰

ارزش ریالی ۱۰۰ برگه تسه با لحاظ کارمزد:

۶۵۰۰۰۰۰۰ * (۱ – ۰٫۰۰۲۴) = ۶۵۰۰۰۰۰۰ * ۰٫۹۹۷۶ = ۶۴۸۴۴۰۰۰

در واقع، پس از فروش ۱۰۰ برگه تسه در قیمت ۶۵۰۰۰ ریال مبلغ ۶۴۸۴۴۰۰۰ ریال به حساب شما واریز خواهد شد.

مؤلف: احمد لحیم گرزاده

خرید اعتباری چیست؟

خرید اعتباری سهام که به اعتقاد کارشناسان یکی از نیاز های بازار سرمایه و کمک به مشتریان بازار سهام به شمار می رود، روشی است که براساس آن کارگزاران می توانند در یک قرارداد دو جانبه اعتبار لازم مشتریان خود را از طریق منابع بانکی تامین کنند. به بیان ساده تر سهامداران می توانند سهام یک شرکت را به صورت اعتباری از یک کارگزار بخرند و کارگزار نیز در یک قرارداد جداگانه با بانک، اعتبار لازم را از طریق منابع آن بانک تامین می کند. در این قرار داد سه جانبه منافع هر سه طرف یعنی مشتری، کارگزار و بانک حفظ خواهد شد.ک ارگزاری با انعقاد قراردادی با بانک از طریق منابع بانکی به مشتریان خود وام می دهد؛ اما سهامدار با کارگزار طرف است. بنابراین، دستورالعمل خرید اعتباری سهام شامل دو بخش رابطه مشتری با کارگزار و رابطه کارگزار با بانک است.د ر گزارش پیش رو ساز و کار خرید اعتباری سهام به طور مفصل تشریح شده است و کارشناسان به ارائه نظرات در این زمینه پرداخته اند.

خرید اعتباری در تقابل با حساب اعتباری

مشتری به منظور انجام معامله اعتباری باید حساب اعتباری نزد کارگزار افتتاح کند. در این حساب باید حداقل های زیر رعایت شود: الف) موجودی اولیه: درصدی از قیمت خرید اوراق بهادار است که مشتری باید به منظور انجام معامله اعتباری در حساب اعتباری خود نزد کارگزار داشته باشد. موجودی اولیه به طور معمول در حد، ۵۰ درصد است. ب) حداقل موجودی: درصدی از ارزش اوراق بهاداری است که به صورت اعتباری خریداری شده است و سهم مشتری نباید از آن کم تر شود. سهم مشتری معادل ارزش بازار اوراق بهادار منهای آورده کارگزار است. بورس ها معمولا حداقل موجودی را بین ۲۵ تا ۴۰ درصد و کارگزاران براساس الزام داخلی بین ۳۰ تا ۴۰ درصد در نظر می گیرند. ج) اخطاریه افزایش موجودی: اگر سهم مشتری با کاهش ارزش اوراق بهادار به کمتر از حداقل موجودی برسد، کارگزار اخطاریه افزایش موجودی برای مشتری ارسال می کند و مشتری باید حداقل به میزان تفاوت سهم خود تا حداقل موجودی به روز شده براساس قیمت جدید اوراق بهادار، موجودی حساب اعتباری خود را افزایش دهد. پس از ارسال اخطاریه افزایش موجودی به مشتری، سه گزینه قابل پیش بینی است:

۱)مشتری وجه موردنیاز را تامین کند؛

۲) کارگزار با فروش بخشی از اوراق بهاداری که به صورت اعتباری خریداری شده است، وجه موردنیاز را تامین کند؛

۳) مشتری اوراق بهادار دیگری را به وثیقه می گذارد.

با ذکر مثالی مسئله را بازتر می کنیم: فرض کنید که مشتری، اوراق بهاداری به ارزش دو میلیون تومان به صورت اعتباری خریداری می کند که از این مبلغ یک میلیون تومان آن توسط کارگزار تامین شده است. اگر ارزش بازار اوراق بهادار به ۵/۱ میلیون تومان کاهش یابد، سهم مشتری به ۵۰۰ هزار تومان کاهش می یابد (۵۰۰,۰۰۰=۱۰۰۰,۰۰۰-۱۵۰۰,۰۰۰). اگر حداقل موجودی، ۲۵ درصد ارزش اوراق بهادار در نظر گرفته شده باشد (۳۷۵,۰۰۰=۱۵۰۰,۰۰۰×۲۵درصد)، نیازی به اخطاریه افزایش موجودی نیست. اما اگر حداقل موجودی، ۴۰ درصد ارزش بازار باشد (۶۰۰,۰۰۰=۱۵۰۰,۰۰۰×۴۰درصد)، اخطاریه افزایش موجودی از طرف کارگزار برای مشتری ارسال می شود و مشتری باید حداقل ۱۰۰ هزار تومان حساب اعتباری خود را افزایش دهد، در غیر این صورت کارگزار می تواند با فروش بخشی از اوراق بهادار وثیقه شده، ودیعه مشتری را تا حداقل موجودی افزایش دهد.

مزایا و معایب استفاده از اعتبار چیست؟

مهم ترین مزیت، اهرمی بودن ابزار اعتبار معاملاتی است، که بر جذابیت سرمایه گذاری می افزاید و به شرط تسلط کافی و سرمایه گذاری صحیح موجب کسب بازدهی بالاتر می شود. منظور از اهرم این است که در حالتی که شما پول خود را سرمایه گذاری می کنید، اگر بازدهی شما ۲۰ درصد باشد، در مقابل شرایط که از اعتبار استفاده می کنید، بازدهی متفاوتی کسب می کنید، درواقع شما روی اورده ای که از جانب خودتان نبوده نیز کسب سود می کنید. همچنین اعتبار معاملاتی به واسطه بالاتر بردن توان نقدینگی شما، امکان متنوع تر کردن پرتفوی را به شما می دهد. اگر شما پول بیشتری داشته باشید، برای خرید سهام جدید نیاز به فروش سهام قبلی خود نخواهید داشت. در صورتی که اعتبار در زمان نادرست و بدون مطالعه و اطلاعات صحیح از سرمایه گذاری انجام شده، استفاده شود موجب افزایش ریسک و زیان می شود.  از آنجایی که اعتبار ارائه شده دارای هزینه می باشد، در صورتی که بازدهی سرمایه گذاری انجام شده نسبت به هزینه اعتبار اعطا شده بیشتر نباشد، موجب ایجاد زیان برای سرمایه گذار می گردد.  در نظر داشته باشید که شرایط دریافت اعتبار را پیش از ان که اقدام به دریافت آن کنید به صورت کامل مطالعه کنید و مد نظر قرار دهید برای مثال، شخص تا زمانی که اعتبار اعطایی و استفاده شده را تسویه نکرده باشد، نمی تواند از محل فروش سهام خود درخواست وجه داشته باشد.

امکان سرمایه گذاری اهرمی

به طور طبیعی تامین مالی اعتباری خرید اوراق بهادار، امکان سرمایه گذاری اهرمی را به مشارکت کنندگان بازار و با هدف جذب هر چه بیشتر نقدینگی به سمت بازار سرمایه ارائه می دهد. با استفاده از این سازوکار، مشارکت کنندگان می توانند با اتکا به سابقه اعتباری، سبد سرمایه گذاری و نیز توان ریسک پذیری خود، میزان سرمایه گذاریشان را افزایش دهند. وی خاطرنشان کرد: همچنین با افزایش توان خرید، امکان افزایش تعداد مشارکت کنندگان بازار نیز وجود دارد و این امر در نهایت می تواند به افزایش کارایی بازار منجر شود. تامین مالی اعتباری خرید، مختص سهام نیست و می توان برای سایر ابزارهای دادوستدپذیر در بازار سرمایه نیز از آن استفاده کرد.

در بورس های بزرگ دنیا از جمله بورس نیویورک، کارگزاران به دسته کارگزاران معمولی، کارگزاران بزرگ و کارگزاران خیلی بزرگ تقسیم می شوند که به همان درجه که رتبه بندی آنها بالا می رود، مزایا و خدماتی که ارائه می دهند نیز گسترش می یابد.: به طور مثال کارگزاران معمولی مثل کارگزاران کشور ما تنها در حد خرید و فروش فعالیت می کنند و کارگزاران بزرگ علاوه بر خرید و فروش سهام به تحلیل و مشاوره برای مشتریان خود نیز اقدام می کنند. این در حالی است که کارگزاران خیلی بزرگ علاوه بر تمام فعالیت دیگر کارگزاران از محل حساب بانکی خود خرید اعتباری برای سهامداران انجام می دهند. این خرید اعتباری به مثابه وام بدون بهره است که کارگزاران به مشتری خود اعطا می کنند که این اقدام در شرایط رونق بازار نه تنها به مشتری در کسب سود کمک خواهد کرد، بلکه باعث افزایش نقدشوندگی بازار و در نهایت رونق بازار سرمایه خواهد شد که متاسفانه روش مزبور در بورس به این معنا نیست.: تجربیات مثبت دنیا در استفاده از این روش حاکی از آن است که ارائه تسهیلات به صورت اعتباری و جهت خرید به کارگزاران نه تنها باعث افزایش جذابیت بازار سرمایه برای عموم مردم می شود، بلکه سرمایه گذاران جدیدی را نیز به این بازار جلب می کند.

بورس اوراق بهادار ایران نیز باید در این سمت حرکت کند و دستورالعمل های لازم برای دستیابی به این هدف را دنبال کند. در ایران شرکت های کارگزاری بزرگ را داریم به طوری که حداکثر سرمایه یک کارگزاری ۵ میلیارد تومان است و چنانچه در کشور روش خرید اعتباری سهام به معنای واقعی راه اندازی شود، انگیزه ای خواهد بود، برای افزایش سرمایه شرکت های کارگزاری. در این صورت یا کارگزاری ها خود اقدام به افزایش سرمایه می کنند تا از این طریق منابع مالی در اختیار مشتریان قرار دهند یا از طریق تسهیلات بانکی و در وثیقه گذاشتن سهام وام دریافت می کنند و هر زمان که سهام خود را فروختند، پول بانک را پرداخت می کنند. اما در هر صورت باید مشتریان بانک ها و کارگزاران از نظر ریسک پذیری رتبه بندی شوند؛ مشتریان پرریسک اعتباری دریافت نکنند و در مقابل مشتریان خوش حساب و با درجه ریسک پذیری بالا اعتبار لازم را بگیرند: در هر صورت فرد اعتباردهنده چه بانک باشد و چه کارگزار. به ازای اعتبار اعطاشده بهره ای هرچند کمتر از دیگر موارد دریافت می کند. این نکته را نیز باید در نظر گرفت که باید انگیزه لازم برای بانک ها درخصوص اعطای وام یا اعتبار ایجاد شود که بانک راهکار، انگیزه و سودی برای ایجاد این امر در نظر داشته باشد. الگوبرداری از بازارهای دنیا می تواند کمک بسیار زیادی به راه اندازی و رونق این روش در بورس ایران داشته باشد، تا همگام با روش های حاضر در بورس های جهانی حرکت کند.

اعتبارات تعیین شده بر اساس قواعد تعریف شده

خرید اعتباری سهام هنگامی روی می دهد که مشتری بابت خرید سهام تا سقف تعیین شده توسط کارگزاری نسبت به تسویه طبق مقررات بورس (سه روز کاری) اقدام نکند و براساس توافق از محل منابع مشخصی از کارگزاری تسویه صورت می گیرد. اعتبارات تعیین شده در این کارگزاری بر طبق قواعد تعریف شده برای هر مشتری با توجه به گردش حساب ماهیانه تعیین و سپس با کنترل های دوره ای از سوی کمیته اعتبارات کارگزاری، عملکرد مشتری بررسی تا نسبت به تغییر یا ادامه روند کار تصمیم گیری شود. وی در ادامه خاطرنشان کرد: سرمایه کارگزاری ها در بسیاری از مواقع امکان پرداخت این تامین را ندارد واز محل اعتبارات بانکی که هزینه آن توسط خود متقاضی اعتبار پرداخت می شود و در واقع شرکت های تامین سرمایه و کارگزاری کنترل منابع را بر عهده دارد. بدنه و چارچوب خرید اعتباری در همه جا یکسان است و آنچه منجر به تفاوت می شود وضع مقررات متناسب با تجزیه و تحلیلی است که هر کارگزاری از اهداف اعطای این اعتبار از جمله میزان ریسک سنجی اعتبارات، تشخیص نوع اعتباردهی و سایر موارد دارد.

کنترل های دوره ای:

نکته اساسی در مساله اعتبار خرید سهام مربوط به کنترل های دوره ای مشخص شده از سوی کارگزار است که با راهنمایی و اعلام به موقع می تواند از زیان مشتری جلوگیری یا حتی نسبت به کاهش یا حذف اعتبار وی اقدام کند. همچنین چون خرید بخشی از سهام از این محل بوده، بنابر این در صورت وقوع زیان در خرید سهام به صورت اعتباری ، زیان وارده به عهده سرمایه گذار خواهد بود.

تعمیم خرید اعتباری به دیگر اوراق

هر ابزار جدیدی به تناسب شروع و استفاده مطمئنا دارای نقایصی است و اعتبار خرید سهام نیز از این امر مستثنی نیست؛ آنچه مسلم است روش استفاده و در اختیار گذاردن اعتبارات باید در گام اول مغایر با منافع مشتری نباشد و برای دستیابی به چنین هدفی کارگزاری ها می توانند از راهکارهای مختلف و حتی قوانین متناسب با قدرت ریسک هر مشتری استفاده کنند، تا ضمن جلوگیری از زیان مشتری، آنها را نسبت به ایجاد پرتفوی با بازده بالاتر راهنمایی کنند. در صورتی که کلیه موارد متناسب با ظرفیت موجود و نوع مشتریان مورد سنجش و ارزیابی کمی و کیفی قرار بگیرد، سایر ابزارهای نوین مالی بازار سهام از جمله اوراق صکوک یا اوراق اختیار فروش نیز به این روش تعمیم خواهند یافت. در این صورت افراد با انواع نگرش در نوع سرمایه گذاری به ورود به این بازار ترغیب خواهند شد و همچنین منفعت و هزینه این اقدام برای کارگزاری و سرمایه گذار نباید نادیده گرفته شود.

محبوبیت خرید اعتباری در عرضه های بلوکی

یکی از موارد خیلی مهم در مباحث مالی، بحث تامین مالی است این تامین مالی می تواند برای یک شرکت بزرگ درخصوص اجرای پروژه ها یا برای یک شرکت سرمایه گذاری برای اجرای سرمایه گذاری هایش یا برای یک شخص حقیقی در رسیدن به هدف باشد که یکی از این راه های تامین مالی خرید سهام به صورت اعتباری است. این مساله به شخصیت فرد استفاده کننده از روش و بیشتر به مبحث ریسک پذیری و ریسک گریزی وی بستگی دارد. اما یکی از روش های تامین مالی به خصوص در عرضه های بلوکی که توسط سازمان خصوصی سازی صورت می گیرد، خرید سهام به صورت اعتباری است؛ در این عرضه ها معمولا ۲۰ درصد از ارزش معامله به صورت نقد و بقیه طی ۴ تا ۵ سال و به صورت اقساط پرداخت می شود که اشخاص برای خرید بلوک مزبور اقدام به خرید اعتباری می کنند. وی ادامه داد: در این روش شرکت های کارگزاری طبق مفادی که با سهامدار به توافق می رسد، مبلغی را به صورت اعتبار در اختیار شخص قرار می دهند تا وی بتواند نسبت به خرید سهام مزبور اقدام کند. این کارشناس بازار سرمایه در ادامه افزود: شرکت های کارگزاری نیز گاهی از سرمایه در اختیار خود و گاهی از طریق بانک ها مبلغ موردنیاز را تهیه می کنند؛ طبق قوانین بانکی، بانک های کشور می توانند مبالغ موردنیاز کارگزاران را به صورت وام به آنها اعطا کنند که در این صورت کارگزاری به عنوان واسط عمل می کند و دیگر بانک با این شرکت ها طرف معامله است نه با شخص خریدار سهام!

ورود منابع جدید به بازار

این روش به خصوص در زمان رونق بازار می تواند منابع جدیدی را به بورس اوراق بهادار هدایت کند؛ افراد می دانند در شرایط رشد بازار سرمایه، نه تنها هزینه ای برای خرید سهام پرداخت نمی کنند، بلکه سودی نیز کسب خواهند کرد و به این ترتیب تمایل بیشتری برای استفاده از این روش خواهند داشت. اما چنانچه بخواهیم از این روش به عنوان راهی برای تشویق عموم مردم برای ورود به بازار سرمایه استفاده کنیم، موفق نخواهیم بود؛ چون از طرفی شرکت های کارگزاری تنها برای مشتریان بزرگ و قابل اعتماد خود این راهکار را قائل هستند و از طرف دیگر بانک ها اعتبار مشخصی در اختیار کارگزاری ها قرار می دهند که جوابگوی تمام افراد نیست. چنانچه بخواهیم از این روش برای تشویق عموم مردم به سرمایه گذاری در بورس استفاده کنیم، باید سازوکار جدیدی برای آن تعریف شود. به طور مثال سازمان خصوصی سازی سهام بلوکی را به صورت نقد و اقساط به عموم مردم عرضه کند.

نویسنده: آقای امیر عجمی