قرارداد آتی زعفران چیست ؟
ایران به عنوان بزرگ‌ترین تولید کننده زعفران در جهان در بازار جهانی زعفران شناخته شده است و بعد از ایران، اسپانیا در حال رقابت با ایران است و این در صورتی است که تنها علت آن بسته بندی‌های بهتر کشور اسپانیا می‌باشد. برای کمک به رفع این مشکل، معاملات آتی زعفران در بورس ایران راه‌اندازی شد. قراردادهای آتی زعفران برای اولین بار در خرداد سال ۹۷ در بورس کالای ایران راه‌اندازی شد و هدف آن، ایجاد سامانه‌ای برای پوشش ریسک تولید کنندگان ایرانی و شفافیت بیشتر در این بازار بود.
پوشش ریسک به معنای اتخاذ موقعیتی در بازار است که هدف از آن حداقل نمودن یا از بین بردن ریسک ناشی از نوسانات و تغییرات قیمت است. در واقع سرمایه‌گذار می تواند با ورود به قرارداد آتی، دارایی خود را به قیمتی مشخص در آینده به فروش رساند. در این صورت نوسانات بازار تأثیری بر قیمت دارایی خریداری شده نخواهد داشت و سرمایه‌گذار این دارایی را در زمان آینده با قیمتی مشخص به فروش خواهد رساند. فرض کنید کشاورزی قصد دارد تا برای سال آینده ۵۱ کیلوگرم زعفران تولید نماید. برای فروش محصول در زمان برداشت دو حالت متصور است؛ حالت اول اینکه کشاورز زعفران خود را پرورش داده و در زمان برداشت به هر قیمتی که محصول را از وی خریدند به فروش برساند یا می تواند به قیمتی که در حال حاضر در نظر دارد، محصول خود را در آینده بفروشد. حالت دوم این امکان را به کشاورز می دهد تا قیمت فروش محصول خود را از حال برای آینده تعیین کند. در نتیجه کشاورز می تواند با ورود به قرارداد آتی زعفران محصول خود را به قیمتی که می‌خواهد در آینده به فروش برساند و با این کار ریسک کاهش قیمت در زمان برداشت محصول را از بین ببرد.
در حال حاضر دو نوع زعفران مورد تأیید بورس کالای ایران است یک زعفران رشته‌ای بریده ممتاز (نگین) و دیگری زعفران رشته ای درجه یک (پوشال معمولی) تعیین‌شده که بر اساس استاندارد مشخص‌شده از سوی بورس کالا مشخص می‌شوند (مشخصات دقیق فنی خود زعفران را می‌توانید در سایتwww.ime.co.ir مشاهده کنید).
نماد قراردادهای آتی زعفران نگین به صورت SAFMMYYو قرارداد آتی پوشال معمولی به صورت OSFMMYY است که در آن MM ماه سررسید و YY سال سررسید است. به عنوان مثال نماد SAFSH97 بیانگر تاریخ سررسید ماه شهریور و سال ۹۷ برای قرارداد نگین می‌باشد.در صورتی که نیاز به تحویل فیزیکی شود (تا سررسید نگه‌داری کنید موقعیت فروش و یا خرید خود را) مبلغ ۱۵۰۰۰ تومان بابت هزینه بررسی کیفیت کالا باید پرداخت کنید و همچنین در صورت اتخاذ موقعیت فروش، روزانه ۱ ریال بابت هزینه انبارداری هر گرم از وجه تضمین فروشنده کسر خواهد شد و برای موقعیت خرید نیز همین مقدار در زمان تحویل از انبار باید پرداخت کنید. حداقل میزان قرارداد برای خرید و فروش فیزیکی در سررسید نیز ۵۰۰ گرم است. انبار محل تحویل از طرف سازمان بورس کالا، ۱۰ روز قبل از سررسید اعلام می‌شود.
★ مشخصات قرارداد آتی زعفران
✔ اندازه هر قرارداد: ۱۰۰ گرم
✔ دامنه نوسان: ۵% روزانه
✔ کارمزد خرید و فروش: ۳۰۰ تومان برای خرید و ۳۰۰ تومان برای فروش روی هر قرارداد
✔ زمان معاملات: شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۹ تا ۱۷ و پنجشنبه ها از ساعت ۱۰ الی ۱۶
✔ حداقل وجه تضمین: ۷۰% وجه تضمین اولیه
✔ وجه تضمین اولیه: (وجه تضمین اولیه مقدار پولی است که معامله‌گر باید در حساب خود نزد کارگزار خود داشته باشد تا بتواند موقعیت خرید یا فروش اتخاذ کند)
در حال حاضر وجه تضمین اولیه قراردادهای آتی زعفران نگین ۴۶۰۰۰۰۰ ریال و وجه تضمین قراردادهای آتی زعفران رشته ای درجه یک (پوشال معمولی) مبلغ ۲۸۰۰۰۰۰ ریال می باشد. تغییرات وجه تضمینی را می توانید با کلیک بر اینجا مشاهده نمایید.
نویسنده: خشایار بدیعی
